장음표시 사용
21쪽
S. s. 6. Editio ROMANA An. M CCCC LXXVII l. ex adescribitur, et nonnulla , de pri- rebis R-ae TDpographis, disseruntur. m Alia Disitio de An. M CCCC LXXXlL MIegatur, sed in indicando loco impressionis entorem commissum esse docetur. 8. Editio VLMENfrs Ara. M CCCC LXXXII. typis ex. scripta , recensetur, et de Exemplari Viennae assc uato nonnulla insperguntur. s. AIia Editi vinεvsis de An. M CCCC. LXXXVI. Io. ROMANA de Αn. M CCCC XC. deserib tur.
I. r. a. y 4. De Editione RoMAva Anno M D VII. uia MD VIII.
23쪽
I. De Historia Tabularum Oeer. generali. s. De Tabulis. - De Nicolai Donis Tabulis praeeipuae uariationes adducuntur.
CAP. XII. De Editionibal Geographiae Ptolemaei, quas
. quaedam in anteced. Capitibus omissa sunθη:ari
24쪽
. E Sographiae Ci Atinii ProtEMAEr Historiam traditurus.
nonnullis laborem superuacaneum ac inutilem suscipere uidebor, qui nil nisi studia, quibus a Iuuenis tute assileti, quibusque tractandis magnam uitae partem impenderunt, amant. Hi enim parui ut plurimum aestimantes rei literariae studium , iam de ambitu istius , iam ueto de numero librorum , aut aliis rebus, conqueruntur. At erunt hi forte , qui nesciunt, nihil e se tam alectis In
uniuersa literatura , quin et culinam mereat r , et cultum asserat genera humano
emo umentum. I9 Nonne enim saepius illi optarunt, fata, editiones diuersas, auctores librorum, quos emere cupiunt. noscere ne illis mancae aut deprauatae editiones obtrudantur Z Quos non alii edidere libros , in quibus ueritates , ex ipsorum Opinione . nemini antea notas, quasi primi inventores, pro potuerunt ; quae Iam a pluribus, etsi non eadem uerborum serie ac methodo, tamen mente, suerunt pertractatae. Haec autem Historiae litterariae contemtum produnt , qui se per omnem uindicat aetatem. Nolo iam reperere rationes, quibus eruditi ad studium rei litterariae diligentius excolendum impelli debeant, ab aliis enumeratas; cet.) quae satis sunt multae. magnique momenti. Sussiciat iam clixisse, me tuis impulsum , non solum partem uitae Academicae, addiscendae rei litterariae impendisse, sed et animum ad scri- Λ bendum
ci . Ηis verbis Enu RDus BERNA Rhus finit Praefationem , praefixam catasiro GDorum Asanscript. Angliae et memiae Oxonii 369 . in fol. eκcuso. s M. Gi o. ΗΕΝη ZiNcicius Primittis Dis Halae t i. in s. editis, adiecit Sche. δ. . . de re litteraria et Bibliothecaria , cuius Cap. l. Sech. II f. p 19-ῖ o. agit, de ut litate Historiae litterariae. CAROLus ARκuius orat habuit, de Hilitatescientiae literariaeis Tλοι cateiaei. et B:AI. Rostochii iri l. in A. in press
25쪽
hendum hune libellum applicuisse , madente imo iubente Perillustri DN. EBNERO . cuius mandatis resistere multa ab eo in me collata beneficia non permittebant. Equidem iam aliquot abhine annis c 3.
ribellum hunc typis mandare decreueram; eum uero tune temporis i r Iitterarium per aliquot Germaniae nostrae regiones, instituendi animus esset, eaque occasione uariae perlustrandae Bibliothecae , ex quibus haud parum incrementi , uti in exigua mea litterarum studia, ita in primis in hancce opellam, redundaturum esse sperabam, non prius eam prelo mandare uolebam, quam finitum iter esset. Reducem me ex illo, a proposito nonnihil retardarunt uaria, in quae tum , istra flus eram, negotia, et munus sacrum, mihi paulo post demandatum. Cum autem nonnihil temporis a functione muneris mei superesse uiderem; quae in itinere notaueram, suo loco inserui, imo plane nouum libellum conscripsi : siqui lem textus. nunc altera parte auctior , in duodecim capita distributus, comparet. Horum I. agit deClaudio Ptolemaeo , et eius scriptis, inprimis de Geographia, II. recenset Manuscriptos Codices Graecos, ac impressos, cum M S. collatos. III. Coditices M S. Latinos. Iv. insignem Codicem EBNERIANVM. V. Exemplaria Graeca et Graeco- Latina impressa UI. Editiones Latinas Seculo XV. excuses. v II Editiones Latinas Seculi XVI. VIII easdem SecunXVII. editiones. IX. enumerat Versiones Italicam, Gallicanu, Germanicam , et Lusitanicam. X. Commentatores in Ptolemaei Geographiam interque eos Perling,ierum , cuius perquam egregium Codicem M s. posesidet illa 'ng et Excellentus Comes PE usATTr. XI tradit insignes variationes Tabularum huius Libri. XII. Editiones promissas breviter recenset. Videbis in hae Diatribe multa, a diligentissimo et eruditissimo Fabricio , curias manes pie ueneror, et aliis, minus recte dicta, aut praeter
missa, modeste corrigi et suppleri; ut adeo, quantum fieri potuit, Tibi persetia tradatur huius Libri Historia. Vtere igitur B. L. Eacce oppellaret, si qua in ea occurrant memoritu digna, beneuolentiae Patronorumae Praeceptorum, qui, communi ando libros rariores, opusculum hoc adjuvarunt ,.ea tribu ea minus aulcm recte dicta pro humanitate Tua
26쪽
CAPUT LDE CLAUDIO PTOLEMAEO , EIUSQUE
SCRIPTIs, INPRIMIS GEOGRAPHIA.
omnia necesse esset . nonnulla de auctore ip o in medium proferre r ast cum praeter alios a J celeberrimus I. A. FABRI . Cius, cuius obitum eruditus Orbis Iuget , fusius de Ptolemaeo euiusque scriptis , in B.blioth. Graecae L. IV. Cap. X lv. pag. 4iI - 466. Merit, ea saltem proPonam , quae a Fabricio sunt pra termissa. CLAunius PTOLEMAEns, Vir ingenio , lndustria, eruditione admira aus , Pelusio b ortus esse creditur; quam urbem nonnulli Damia tam . alii uero Teneaen hodie dielam esse, coniiciunt. Hinc cognomen PeIustensis ei a Patria, Alexandrini autem a loco habitationis tribuitur ; utroque autem a tot aliis Ρtolemaeis distinguitur. e. Amore i latheseos capiebatur, cuius addiscendae causa se conferebat Alexandriam; sorte etiam plures Α-pti et Graeciae urbes , frequenti hominum eruditorum
lla Rumputauit, tolemaeum natum fuisse in urbe Ptolemaide, quae Arabica raeuia dicatse..ideque Pelusio , siue ut an nonnullis vitis legitur. I beluden , uocari. c quorum Catalogum dederunt GgsN-ra l. e. et riisius i. Sa lem. I. A. FA--icrus i. c. s. p ἀφ . Hic quoque isidori et aliorum notauit ei rores, qui I tot aeraeum nostium ex Aegypti regibus ni isse, arbitrantiae. Errauit e am TRoma,i u. . '
27쪽
Hinc in scriptis eius mentio saepe facta Marini A rii, Hipparchi , Theo
dori Samii, aliorumque, ex quorum libris uel doctrina profecit. Cum uero Ptolemaeus rerum Mathematicarum et Philosophicarum sibi com parallet scientiam, Canopum d) tandem se contulit, inque eius urbis Pteris e in illa aedium parte, quae Serapidi s consecrata eriat, per μ. . annos commoratus g aetatis anno septitagesimo et octavo diem citu-
sit nouissimum. h. i id uoce Pteris Olympiodoro indicetur. haud
satis cuiuis patet, nisi uocem origine Graecam esse sciat. Apud Gra eos vox πτερα, a singillari πτερον, designabat, quicquid summum aut extremum est in re aliqua, item muros pinnatos, uel columnata aedis Iapideae latera. Cum uero STRABO Lib. XVII. p. goo. testetur, in urbe Canopo fuisse templum Serapidi consecratum. quae apud Graecos et Regyptios in locis editioribus exstruere , iisque porticus , columnis marmoreis circumclusos, addere moris erat; inde facile colligi potest, per indigitari locuna editiorem, templo Serapidis contiguum , in quo Ptolemaeus obseruationiblis uacauit Astronomicis ς quas etiam incolumnis illic positis, teste OLΥMP. ouoRo l. c. descripsit. Unde quoque. tanta Ptolemaeus Serapidis amore capiebatur, ut omnia opera sua literis mandata isti dedicauerit numini ; cuius dedicationis Exemplar fuit olim inter MSta doctissimi Angli, ΕDuARDi BERNARDI : Concustorum Angliau et HismῖDM,U. P. I. n. 7Syr.
. d de urbe Canopo et ostio Canopieo uid. SALMAstuM in mrcitati. . e teste OLYMMODORO , Seculi ri seriptore in Phaedonem Platonis , quem citat MENAGrus ad L Io'. . f) in urbe Canopo templum fuisse Serapidis ale STRABO L. XVII. p. Sor. Ptolemaeum uero in aede liuic templo eootima habitasse, BuMALDus probauit, qui Tractatui Ptolin rei, de iussi di faealtate Paris i 663. et i 68 3. in A. edito, Inscripta ovem, Canobi, in templo Serapidis, repertam, da inuentis eius Astronomicis. adiecit, detumiam ex codice Msto Florentino 3oo. annorum,. qui ad Demetrium Cydonium olim pertinuit. vi iam nihil dicam da fide Neononi MuietoMOTAE, cui Bulialdu&multum quoque tribuir. g) OLYMyronovus et Bulialdus Il. cc.
28쪽
. Tempus , quo PTOLEMAEus , non uno ab omnibus determinatur modo. Nonnulli h 'putant, eum fiah initium seculi secundissoruisse; complures uero l et quidem firmioribus innixi rationibus, s ruixisse eum huius seculi medium arbitrantur: si quidem ipse tem bus non solum Hadriani , sed et Antonini adhuc in uiuis fuit.
saepius laudatus Hil scius i. c. p. 4 I a. ex Ptolemaei Canone refert, Amon tuum 23. annos regnassae; ex quo sane patet, eum superstitem fuisse Antonino, et forte anno aetae Christi anae i6 a. uel i63. in uiuis esse desii in se. Hinc Celeb. ScHuRχrLEiscuius in Dig Acad . p.4s. non sinae causa con il ge putat , quod Ptolemaeum fortuna coniunxerit cum temporalvi anton ἐ. eum huius amor in studia Philosophica ex scriptis nota sit, et ab omnibus depraedicetur. .
Quamuis autem annus, quo obiit Ptolomaeus, adhuc sit incertus; hoc tamen certius est . eum uariis suis scriptis magnam sibi conciliasse nominis celebritatem. Superuetcuum iam ioret, singula recensere, eum id copiose satis fecit me morsius Fabricius i. e. cui siquis addat Gesierum in Potioib. I murisali, Pope Phant in Censura celebriorum axctorum p. edit. Genev. de An. I 69ψ. et suti AIml,s in Astronomia Philalaica , susticien ter de meritis huius uiri in uniuersam Mathesin edocebitur. Singula enim siripta profundam ostendunt eruditionem ; libro autem, qui Geo- graphia inscribitur , de uniuerso olbe erudito optime meruit; de quo . . nunc plura in medium proferam
. g. Inscribitur is Graece περι γεογραφικης υφηγησεως, quae uerba plurimi latine transtulerunt Geur biam, sive Geurastbicam descriptionem ; Iacobus autem Angelus Camogra phiam. Apud Alexandriam , Aegypti ciuitatem, et Canopo uicinam, editus hic liber Lucae Gaurico m) uidetur;
29쪽
. cui sententiae subscribit quoque BECMANNus in Praecτη. Geograph. p. R. Lὸudatur ab his , .culpatur ab illis. Εorum . qui avetoritatem Ptolemaei in Geographicis labefactare conati sunt, unum saltem allegabo. eumque recentissimum. Christophorum Cessarium. In Praelatione notitiae orbis antiqui prat missa sic loquentem : De uis O. Ptolimius. adeoqM μ- βιctas saepe. Mirari enim subit, unde Aegyptius homo disiunctis rum rerum
tam certam, ut pro ii, notitiam habuerat. Aeque eηim ιn remetissmu. qas νικdum homines aduraet , copiosus est . nec dubias , ut in propinquu ac notissimis.
Quam hiis autem magna imi Cellarii in Geographiam antiquam . imo in uniuersam Hilloriam, merita ; attamen eius uerbis per Omnia asse sum haud possum praebere. Primo enim is celebritatem portus Λle. Xandrini, quae tempore Ptolemaei fuit maxima n non attendisse uidetur: Non enim solum Romanorum, scd et aliarum gentium naues eodem concurrerunt , et non nisi frumento aut aliis mercibus onustae r cesserunt. Cum iis uarii homine. . qui remotissimas peragrarunt re giones, aduenerunt, ex quorum relatione Ptolomaeus , quae ad notitiam Geographicam faciebant, percipere, et applicata Mathesi in ucrum Iocorum situm inquirere potuit. Deinde et id attentionem meretur, quod Ptolemaeus adhibuerit relictas ab 'tipparcho obseruationes eleis vationis Poli plurium Civitat Lim , ceu ipse testitur L. i. c. 4. Quod si uero alii porro in sillant, Pt iternaeum putabilem saltim locorum situm pro uero posuisse . ii revocabunt sibi in memo iam de si acria hodiemorum Mathematicoruin . qui, crebr: oribus quamuis obseruatim ii bus, per tot secillorum decursum institutis , paucissimorum tamen locorum uerum situm indicari posse conqueruntur ; adeoque no , mas rem in Ptolemaeo requirent industriam , quam quae ab homine , yr r tione illorum temporum, potuit adhiberi. o Denique , et hoc notandum , Geographiam Ptolemaei a librariis. et aliis. qui eam ante inuentam Typographiam destr pseriint, mirum in modum fuisse deprauatam; quod iam Desid. Erasmus, in Praef. ad Edit. Geographiae Graec. Basil. Is 33. agnouit , dicens: Vimam et numιrerum noras ,sιata Ptolemaes
steriori loco errat se inihi videtur , dicans uix duorum locorum obseruaMMira et I
innotuisse: cum aliud testetur ipsa PtoL L. i. s. 4. Geographiam
30쪽
traim sunt , incorruptas haberems, praesertim Libra octauo , ας. Si igitura Mathematicis Graecae, et Latinae Linguae probe gnaris, tantum Operae impenderetur Ptolemaeo , quantum a Casau bano et aliis Philologis emendando Straboni ; emendatior non solum compareret hodie Ptolemaeus , sed in addiscenda quoque Geographia antiqua cum Strabone haud parum iuuaret huius rei studiosos. Qui enim corrigendo aut
. uertendo hucusque Ptolemaeo operam suam Iocarunt, uel non stificie n. tem Graecae Inguae habuerunt cognitionem , vel plane rudes fuere in Mathesii, adeoque haud ex uoto eorum cessit labor. - Non tamen desuere, qui antiquo et recentiori aeuo Ptolemaei me. rita agnouerunt, et laudarunt. Sic STEPHANUS BYZANTINus eum uocat . MARci ANUs HERAcLEOTA in initio Peripli Θειοτατον κομ Mφοτατον. STEPii. WARD. in Praef. ad Astronom. Geometricam, dicit, fui ue eum ingenio , industria, eruditione a mirandum , qui Hipparchum fere ubique κατἁ πόδαο sequutus sit. Magnum praeterea illud eruditi orbis ornamentum , ERASMus L. XXVIII. Epist I9. fatetur, Ptolemaeum omnium privum Geographicam disciplinam ad certiorem rationem redegisse, commentam dimen.' sonem Latitudinis uniuers orbis , Longitudinis ab exortu ad occasum, adbibιta cogatione terrae babitabilis ad coelum , ut iam non fucile quis toto , quemadmodum aiuηt , eoelo post aberrare. Et RELANDus in Palaestina L. Il. c. Io. p 4 s 6. . Erit. Batav. eum de omηi Geographia praeclare promeruisse dicit. Necesse igitur est, ut fateamur, Ptolemaeum ob adhibitam industriam omnino
esse laudandum ; et, quamuis in quibusdam errauerit, c cum nihil ex. omni parte sit perfectum , non sura praeilare potuisse, quam ratuo in illorum temporum permisit.
Labor hic a Ptolemaeo in conscribenda Geographia praestitus..
quamvis multum per se habuerit perspicuitatis, maioris tamen euidentiae causa uidebatur necesse, in plano faciem totius urbis, eiusque parti utii sistere. . Hinc AGATMoBAEMON quidam, in Gelnero-Fri- fana p. I 6 et in nonnullis Exemplaribus M Stis Δαίμον didicis . . Mechanicus Alexandrinus , p). Tabulas Geographicas primus Omnium
Dubirans uiri eruditi. milia hic sit AsartionatMOR GRAMMATscus , ad quem non -'