Commentatio criticoliteraria de Claudii Ptolemæi geographia, eiusque codicibus tam manuscriptis quam typis expressis conscripta a Georgio Martino Raidelio v.d.m

발행: 1737년

분량: 112페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

M rei Ducis, Laurenti a dicta, asseruari Codicem Bombycinum, idem te- natur MONTraucoNivs in Pala/er. GrMc. L. I. p. 79. qui et addit, a Demetrio quodam eum descriptum fuisse Anno I 44s. Diuersum ab hoc est Exemplar membranaceum . incertae aetatis, quod in modo dicta Bibliotheea se uidisse testatur idem MoNNAucON:vs l. c. p. sa. Hoc uti supra c. I. g. 7. DOt p. iam monui, ab Agathodaemone scriba Alexandrino esse descriptum, falso putauit, quamuis p. 24. inter Calli graphos eum retulerit. Incertae pariter aetatis est alius Codex . extans in BAliotheca C

namcomam Regularium S. Saluaustru Bisoniae, ab eodem MoNNAMONIO , in Diari vas p. 4 P. commemoratus.

g. 7. In Vaticana solum Bibliotheca plura latitare exempla aut oris nostri.

manu exarata, non sine omni ratione eoniicio. Excell. enim L D. ΚOELE- Rus. Historiarurn Pro LPMLisscademiaGoedietensi, quem Praeceptorem in studio Historico colo, in Deliciis Numisim. Germanice editis P. II l. p. a 39. mentionem facit Exemplaris Graeci MSti. quod Cardinalis PETRus BEMausolim possedit; mortuo uero illo cum aliis libris, in Vaticanam peruenit Bibliothecam. Idem forte Exemplar B. GOEZivs. Senator Lips eum editione Parisiensi contulit, ubi mentionem facit M Sti Vaticani; qua de re pluribus infra exponam. Bini quoque Codices Graeci, qui in Bibliotheca Heidelbergensi olim extiterunt, teste cataloes, Monumentis pietatuac literar. T. I. p. 94. n. 3 4. et 123. n. 388. cum innumeris aliis in vaticanam BibIiothecam sunt illati; quorum primum M aes an usexscripsit. Nec minus aliud olim Romae erat Exemplar MStum . manus ., hi philoso hi correctum et emendatum, quo DoMmvs CALDERIMVa madornanda Editione Romana Anni I 478. usus erat, ceu docet Praefato illisti editiorus. Utrum uero hodie adhuc ibi supersit, aut ad alias peruenerit manus . certo non constat. In Bibl. Barberiniana quoque extitisse dicem M S. ex Collatione Goeriana concludo , utpote quem in maringi ne saepius citat. g. s.

Relictis Italiae Bibliothecis ad Gallos progrediar : apud quos

plura haberi exemplaria coniicio. Sed, quod dolendum i unius saltem notitiam exhibere potui, cum reliqua in Monasteriis delitescant, aut a possessoribus maxima cura asseruentur. Extitit is olim in B Otiaca

42쪽

inistin a. et descriptus fuit a MON AucoNIo, in Cataris dictae Biblisiacas p. LI. sequentibus uerbis et coisx Cousiniamus CCC XXXUIL φυα ειευ- maui Geographiam cominet, descriptusque fuit XIMMIXV. Secais, tam multa ta- ροι grauia naufret lactinum distriniina, ut operae pretium duxerim, eius lecti ausuarias eruditis offerre. ista igitur ex nostris Gravis, periti, et amerata Vira, o pera manaque usus, qai etiam XMiliηi et Aloiados Conmenae, quas supra evidι- , mus, uarietates collegerat, has etiam Πpis Lardas censu. His sane consectis nemo literariae rei studiosus non farebitαν, nobilisfimum Scriptorem medica mam egere. omnia siquidem in edito susque deque uersa fiunt inbium et locorum nomina , pas Dbefactata , situssicus positi. nxmeri uitiati; isa ut persaepe occurrant plus quam so. uel M. huiusmodi S Misara, una in pagina deprehei . Neque tamen dixerim, uitium si re in edito, n-quam in uno reperisi: in hoc quidem non raro,stcus quam oportet, legum, maxime uero is neminibus propniis; in ceteris autem fere simpo error ιη edito tacet, etc. Haec MONTFAlicoNrvs . qui et subiunxit huic descriptioni uarias lectiones ipsas , cum editione Lugdunensi Graeco - Latina, de An. I 6I8. institutas ; in quibus indicandis tanta fuit adhibita solicitudo , ut et spirituum et accentuum discrepantiae compareant notatae. Quod si aliorum etiam codicum haberemus colis lationes , pari modo institutas, fore spero , ut auctor hic suae intur

In Hispaniae et Lusitaniae Bibliothecis num extent huius Iibri exemis plaria . manu exarata , iuxta cum ignarissimis scio. In Iis enim regnis paucissimarum Bibliothecarum Catalagos euu gare , hactenus pei mit. tebatur eruditis ; et si qui forte editi sunt, ii aut ualde imperfecti et manci deprehenduntur , aut rarius in nostrIs teriis comparent. Nam quae Mox uor. in Poly-ist. List. L I. C. VII. n. it. p. m. s 7. de nimium invidis MStorum Possessoribus dixit, ad Hispanos quoque applicari posse puto. Forte autem, ad exempla aliorum populorum Hispani se imposterum component: quos uident, humanitatem cum eruditione, felici connubio , iungere , et hinc laudem reportare ; quorumque exempla Lusitani ex parte sunt imitati. Vberiorem Bibliothecae Lugdunensis in Batavis notitiam habet orbis eruditus, evulgato iterata uice Catalogo illius. I 64o. in forma quarti ordinis, et 37I6. in fol. In hoc, p 3 I. 'ister Libros MStos Legati Scaligeriani occurcit editio Graeca Paris

43쪽

excusa, in omni pagina a Scaligero multum notata. Praeterea quoque priuatas eruditorum Batauorum collectiones impressis quibusdam cum MStis collatis condecoratas fuisse , Palam est. Sic Ni C. HElNsivs , teste Catac eius Bibtiothecae P.Ι. p. 299. habuit exemplum Geographiae Ptol.Basil. I s 33.editum. plurimis locis emendathim, et cum M S. a Viro docto collatum. PETRus autem FRANCIVS, eandem possedit editioem, quae olim erat Guil. Xylandri , et aliam Graecam Paris. Is 46. excusam . cum L Stoeollatam, et a Salmatio emendatam : referente catac tros. Amstem. edito.

In quo ruri autem manus . diuenditis, post obitum possessorum , Biblio. thecis, pervencrint isti libri, baud certo constat.

Anglia, felix illa Insula. mole, ut aliorum librorum optimae notae sic et Apogr. phorum nostri auctoris, laborat; uti ex tauro MMoram Angliae et Hiberni MEDUARDO BFRNARi O I 697. in fol. euulgato, patet.

In huius enim libri ratioris Cl. I. P l. n. 72I. mentio fit Ptolemaei Geographiae, cum Scholiis Nicephori Gregorae, quae autem manca sit ex parte: sic alius Codex fuerat inter libros Io. SELDENi l. c. n 3 37s. a quo diuersus n. 3367. Geographiam Ptol cum adipersis hinc illinc ad marginem Arabicis. continens. His is uobus Codicibus usus erat Io. GRAvi us, conferendo eas cum editione Bettiana ; docente Fabricio Bib. Cr. L. IV. c. XIV. p. 4I4. n. 378 s. in Hyperoo Bodleiano asseruata fuit descriptio Arabiae, ex Ptolemaeo desumta, Graece et Latine, prelo parata. n. 66os. mentio fa-Codicis Graeci inter libros HEN R. SAvlLII extantis, cum notis eiusdem In Tom. II. P. I istius Catalogi , occurrunt n. a 32 s. et 239s. hini Codi'ces , qui inter Graecos Isaaci vossit olim fuerunt, et alius n. 74I7. quiituer libros fuit Eduardi Bernardi : ut taceam excerpta ex Ptol. Geograph. de Hibernia . desumta ex Codice MS. Petri Benabi, quae T. II.

P. II. n. 28o. commemorantur, et alia, ex nescio quo Codice descriptan. 42 . Optandum uero, ut de aetate . scriptura. et pretio cuiusuis codicis . paulo uberius collector diligentissimus disseruisset; quo in futura. editione huius auctoris, conferendo optimos et antiquissimos , ii possint adhiberi. Sed su fluit iam eos in disiasse, et editori u1am monstrasse qua in emendando Ptolemaeo poli it incedere. In reliquis Europae Regnis plures adhue delitescere Codices MStos facile est colligere: sed cum nem C tonsignandis iis opera huc usque suam impenderit, acquiesco, et reliquorum inuestigationem aliis relinquo. s. II. . Diuitigoo by Goral

44쪽

' Vnius tamen praestantissimiCodicis,impressi quidem 1 s o. Parisiis apud

Uechelios, sed cum pluribus MStis collati, adeoque magni ac stim an i. pon possum, quin sob finem huius Capitis mentionem faciam. Ornat ille, Bibliothecam Senatus Incluti Lips. magnis sumtibus laudabiliter auctam. . Ipse vidi eum quondam, ast obiter saltem, inter alia tariora dictae Bibliothecae ; postea uero a Consultissimo DN. Io. IACOBO MAsccvlo . Sena tore Lips qui curam ornandae et augendae indies Bibliothecae agit. precibus impetraui, ut doctissimo M. D. Aiar. Mιch. hiseelis, Solisbacersi. eopiam eius perlustrandi faceret. Possederat eum olim Consultissu

satirarer; hic forsan in itinere litterario, aut ipse cum Manu scriptis conis tulit, aut collationes ab alias susceptas, describi curauit. Imo, si eonisiecturis aliquid dandum, magna est conuenientia scripturae, in margine libri citati, cum manu Henrici Stephani. Inueniuntur in eo, praeter leo etiones uariantes . notae, et emendationes, typis exeus huius exempli. Notae maximam partem petitae sunt ex Strabone, Stephano Byzantino.

Eustathii Commentationibus ad Dionysii Perlegesin , Λrriano. Scylace, Plinio . Mela . aliisque ueteribus scriptoribus. Manus, qua lectiones uariae, notae et correctiones sunt exaratae, e st nitidi ssima, neque un- quam maculis aut lituris deprauata. Signa. quibus indicatur, unde quaelibet lectio uarians sit desumta, sunt. uel litterae : V. B. P. V V. uet omispendia scribendi: MS. Vat. MS. Vati C. M S. Pal. MS. Barb. v. alius Vat. minor. vati. Pali. Sic MS. Ceterum nullum adest indicium , ex quo tuto concludi posset, ubi instituta fuerit collatio , cum codicibus MStis: nisi quod sub initium libri IV. in margine addi snt haec uerba: Coii cum

M s. ratιc. ιν . et cum B. Praeterea notandum est . lee iones uariantes in

fine libri septimi. et in toto lib; o octavo, esse admodum raras; itemque dices MSS. Vaticanum et Barberinianum saepius stippeditare lectiones uarias , quam ceteros. in Libro primo Cod. Vat e. sed in Libro tertio Codex Barberi nanus omnium' maxime occasionem lectionum uarietiti dederunt. Vtrum ex comparata hac editione Geographiae Ptolcmaei eum MS3. speranda sint magna lacunarum supplementa , ii dispulcnt. oebus accuratius eam cum aliis conferre est permissum. Plera ecth: eis anim lectiones uariantes singulas solasque literas, syllabas, aut uoces soncernunt; et uix quatuor sunt loca ex MSS. annotata atque expressia. Diuitigod by Corale

45쪽

quae tres aut quatuor restituunt uersus. Dabo L B. specimen ex hoe codice descriptum , quinque scit. priora Libri primi Capita, ex quo de toto opere iudicari potest. Textus impressus.

xandrinum. deleatur. τψώ Sic MSs. -

Piae loeus, siue regio, illa in se compIectitur-

generalioribus. Sie Heθchius

Pag z. Pictura Chorographo necessa

46쪽

Cap. II.

Cap. III.

p. V. Pag. r.

Cap. v. Pag. l. deleatur. V.

47쪽

CAPUT III

DE COCI CIBVS LATINIS. MStis.

g. I. .

REGnsilii in Cap. praecedenti Graecis Codicibus, . nunc

enumerabo. qui uersionem Geographiae PtoIemaei Latinam continent, hodienum superstites. Iam enim in medio aevo, . cui magna uulgo et crassa. ut elegantiorum literarum in uniuersum, ita et inprimis Geographiae tribuitur ignorantia. a Ptolemaeum magni fuisse aestimatum, tot testantur Apographa Graeca . superius recensita. Hinc non est mirum, cur Seculo XV. renascentibus literis, hini uiri eruditi , dς uertendo illo in linguam latinam , cogitarunt ; quo scit. liber in addiscenda Geographia antiqua quam maxime necessarius, . in plurium . linguam Graecam non callentium, perueniret manus. Primus illorum, EMANOL CHRYsoLoRAs b Vir Graece doctus mus , opus quidem inchoauit, e at uero morte praeuentus, aut aliis negotiis impeditus. istud non absoluisse uidetur ; quoniam inter rei qua Emanuelis; ἀνέκδοτα istud non habetur: IACocvs autem ΛNGELVs primus omnium hoc opus perfecit, cuius Archetypon Florentiae in Bibliotheca Abbatiae super fuit temporibus Poectantii. ceu testatur in Libro de scrip t. Florentip 83. Cum igitur tantopere de Ptolemaeo mereri sui duerit Iacobus An-- gelus, dignum .eum censeo, .in cuius uitam paulo penitius inquiram.

48쪽

Ex quanam familia, siue gente is originem traxerit, non mihi

perspectum. Pauca enim sunt, quae de eius in Ptolemaeum ineritis , et scientia Mathematica, tradit PocciANTius , in Cataris scriptorum Florentinorum, p. II. edit Florent. de anno is 89 in η. qui et ipse fatetur, se ignorare patriam et nomen genti litium Angeli, scribens : Argeius . cuius familia ignoratis , bonarum titerarum ρromtuarium , et Geographiae a dos Profesfr ; teste uirorum istustrium quadam Catalogo , Geographiam Ptolemaeι uertιt, etc. Idem meo Iudicio est IAcollus ANGELus , quem PocCIANTlVS l. e. p. 83. ANGELIcvM uocat. et de eo narrat , quod a natura maximis dotibus decorarin, ac, naturali quodam instinctu , ad Corporum Coelestium indarandas proprietates progenitus, haec naturae nobilissima munera repetens ; lakore non immodico posteriis transmittendam curaverit Osimographiam Ibolomei; , quam diligentissime e Graecis odicibus , et Tabulis aen is d ex picturae dimensione expressam . Alexandro V. deqdicavit; e) quo munere gentium omnium Historiae ingentem requisitae lucis splendarem videntur. -- Latinius in eius laudem haec habet:

Eni tibi stat meriti e tabulis laus . Angele, summi cum mundo aequaleis fati habitura dies. Hinc te perpetuum Comitem Te blbnius habebit;

pes, Ogulusque alter, , cuius et orbis eris. Eadem fere habet P. IvLivs mcRr in saria detsi Scristeri Florentini rinx 'I722: in fol. p. 43ἰ b. p 3 9 b. 3ao b. seq. qui uti in lociscitatis , ita et alibi PocciANTIVM partim exscripsit , partim suppleuiti Hic I AcoavM ANGELVM de Sc ARpARIA , et I Acollv Μ ΑNGELvM FLORENTlNVM pro uno eodemque habet : si quidem l cus , SCARPARIA dictus in agro Florentino situs . Vtrum uero haec ita sint, iis iudicandum relinquo. quibus Magnum Etruriae Ducatum, aut mente, aut eorpore, accuratius perlustrire eontingit. Gemerus

d quis sit horum uerbbrum ensus . non sii Is elarum est. Eo enim tempore. quo Iacobiis Angelus , suum laborem Alexandro inscripsit, nondum ars Chalcographiea arat inuenta ; neque etiam Iacobus, alias , quam pietas tabulas . Alexandro obtulit, quales Autographon eius habet. . . a forte causa dedieationis erat. desiderium Iaeobi. ue a Pontisee Maximo inter S ore ios eius cooptaretur, ceu docet Epistola Lllo ADI BRvNi et L. I. Ep. I. P. I. a. edi

49쪽

enim, cum Continuatoribus, huic stiuentiae contradicunt, et diuersos esse aiunt IACOBvM ANGELUM FLORENTiNvM et IACogvΜ ANGELvM DE Sc ARPARIA. Iiise autem R. P. NEGRl errauit, P. 3I9. ea scripta adtribuens I A collo RiNucci No, quae sequenti pag. 32o. IAcoso ANCEIO FLOREN-Tixo adser bit. Locus quoque ex BLONDI FLAvit Italiae Illustratae L. I.

ab ipso R. P. NEGRr . ad corroborandi m suam, de IAcoro ANGELO deScARPARIA , Florentino, relationem , obstare potius ei uidetur; quamuis enim ibi mentio fiat Iacobi Angeli de Scarparia Graece Latineque doctissimi, non tamen ei Versio Geographiae Ptolemaei tribuitur , sed alius liber, a Gemero adscriptus Iacobo Angelo de Scarparia. Praeterea Gemerus a R. P. Negri in testimonium antea dictorum allegatus. duos affert. imo plures lacobos Angelos, exscriptis saltem a se inuicem discernendos: quae omnia P. Negri non attendisse uidetur. Ceterum, praeter hucusque allegatos auctores, uideatur quoque de Iacobo Angelo Iovius in glorio illustrium literιs uirorum p. 2I a edit. Basil. de Anno Is 7s. in fol. Kox-

Quamuis ob susceptum in se laborem, uertendae Ptolemaei Geo graphiae in idio ma 'atinum. laudem promeruisse uideatur Iacobus Angelus; nescio tamen, quare GEsNERVS in Bibi sua p. 3s I. de eo pronun- ciet, male et indocte eum Geographiam Ptolemaei latine reddidisse, cum tamen p. 44. sub tit. ANGELvs FLORεNTINUS. idem scriptum referensi omiserit haec ueiba . ei; hinc etiam, unum hominem pro duobus eum uenditasse puto. Pocciantio enim, et nonnullis aliis. Iacobus Angelus , ob suam in Graeca Lingua peritiam , quam maxime laudatur ; imo ipse, teste Negri l. c. Constantinopolin profectus fuit. ad uberiorem linguae Graecae notitiam imbibendam; et non parum. Florentiae , ab Irmanuele Chrysolora, in adornanda uersione , fuit adiutus. Quare etiam uel ba ista, ab Epitomatore et Continuatoribus G sΝΕRi, forte aliud ex ipso scribendi genere edoctis . fuerunt omissa. Coniunctissime autem et familiarissime Iacobum cum Emanuele Chrysol ora uixisse probat, praeter satis multas illius Epistolas . quae reis serente Neri l. e. fuerunt olim in Bibliotheca Antonii Magliabechii, alia

quoque Iacobi ad Chrysoloram Epistola , de Gregorii XII. electione, qtium Florentiae in Bibliotheca Laurentima uidit Maanaosius, eamque

50쪽

praeclaram uocat, in uisere Ualuo T. I. y. I 64. Quae B. PiRexHETHERus. decus illud eruditae nobilitatis, et nostrae Patriae, in Ptolem- Argentorati Isas. exeusam, de lacobo Angelo profert. quasi in

Mea aliquantulam cataeru, dociplinas sino Mathematicas ita ignorauerit . ut restisque nec siemetiysum istellexmr, sere consentiunt cum uerbis Sis3Asri MussTERI , in Praef. ad Erit. Basili. de amo Is M. et forte ex eo proueniunt,

quoniam in indicanda locorum longitudine et latitudine inulta deprehendit falsa. Sed cum forsitan Angelus, in uersione Libri concinnanda, visus sit Codiee Graeco, in annotanda locorum distantia non adeo accurato, excusationem mereri uidetur. Taceo, hodienum, ubi tanta studium . Astronomicum cepit incrementa , maiorique industria obseruationibus uacant Vranophili, certos plurimorum locorum situs uix indicari phsse. - ut ait Cl. HAuggRus in Distursia de praestenti Geotraphiaι statu g. 29. p. Iaa. 'Ia 3. multo igitur magis Angelo nostro, siue etiam ipsi Ptolemaeo , eris rores commissi condonandi uidentur. auicquid autem sit harum re--rum , Iacobus tamen Angelus ob suam in uertendo industriam laude non frustrandus p siquidem auctorem an Geographia addiscenda ualde necessarium , in eorum quoque manus tradidit, qui rudes plane linguae 'Graeeae erant; hincque etiam complura ex Autographo descripta fuse runt exempla, quorum plura , qui mihi innotuere, iam enumera , - έ. Ante uero omnsa describendita esset Codex , cultus mentionem

ST Ruvius in notit. rei hierar. C. Iv. I. pag. II 3. quique Trapezuntii manu fuit correctus ; sed nullum hodie eius uestigium apparet. Ast superest adhuc membrana illa , a SAuBEmo in Orast. cit. p. 72. ob antiquitatem simul et tenuitatem laudata. Quod tenuitatem concernit. ea mihi non tanta uidetur, ut admiratione digna sit Codex enim ille Bibliorum Latinus, qui in publica Academiae Aliorsinae Bibliotheca ex b. D. Io. Iae. Baieri Medici olim primarii. donatione extat, longe tenuiore et nitidiori membranae est inscriptus; quae omnes, quotquot eum intuentur , in sui admirationem rapit γ ut adeo ex tenuitate, membrana lidoneum pro antiquitate Libri argumentum non peti possit. Deindσ literarum quibus insignita est. ductus minusculi. si cum aliis conferant usi, seculi κ. scripturae, euius speci mina MONTFAuC. Priaeera. Lib. IV. C. ula a P. an. exhibct, Suam in me conueniunt; ut adeo potius. pro ueteris

SEARCH

MENU NAVIGATION