장음표시 사용
31쪽
fo . Propositio prima , ditam calleret I adverteret in dictionibus singulis Mi quid meditandum Ma mysterio non remotum. Mysterium esse puto in hoc , quod apud Hebraeos Pestis vocatur dever , cuius dictionis radix est verbum da var: hoc autem verbum germanam significationem habet dicendi, loquendi , decernendi, jubendi, Hinc autem quomodo non prudenter conjicitur Pestem morbum esse, cujus immissio ad singularem aliquam Dei vindicis jussionem referri debeat , certo tempore videlicδt excitantis causas, & eas impellentis contra Po- pulos , quos voluerit absorbere : unde riirsus ex tanta strage , qua tam cito per Pestem tot Populi absorbentur , illam alio nomine Hebraei vocant betam , quod est absorptio. v I I. Exinde nec immerito extendi haec , 'li4ρ' u cogitatio potest ad hoc ut assirme -
, - ,'r' tur , sicuti Detis olitii homi-rangat, tan- nem creaturus dicebat : Faciamus
ris di volatilibus coeli , o c. ita dein
seps hominem yeluti per Pellem
32쪽
Psem non esse morbum , sec. II annihil a urus , ait: Deleamus hominem a facie terrae, ut non praesit pisci. ιιιι maris se volatilibus ca Ii , Et revera hoc mali genus semel excitatum, nulli hominum parceret , quando nullus est Peste tactus, qui non inficeret alium 3 sicque tandem inficerentur omnes. Sola est divina bonitas, quae huic malo saevienti potest modum & metam ponere , &quidem ponit, si ut non Peste tangamur , poenitentia tangimur: sed si nec in conspectu Pellis poenitentia ulla nos tangit , an non poenitebit Deum fecisse hominem , Se delebit ξQui promtiit quod per diluvium alterum non d cleret , non promisit quod per Pestem aliquam non deleret. At mihi, cui non licet introire penitius in talem eventum , luis ciet ostendisse Pestem sile sua cx natura Iuem ita periculosam , ut in exitium esse possit humano generi, ac
proinde talem morbum non esse , ut
unum o caeteris ex so' ita causarum naturalium ciscientii pendentibus , sicque pertinere , ut erat ostendent
33쪽
Y, Propositio fecunda , dum , ad singularem Providentiam Dei vindicis, & ad quem , si sapimus , erunt oculi nostri , ne pereamus. Exhibeamus illi nosmetipsos in multa parientia , in jejuniis , inmigiliis , ct in charitate non a doremus ad illum in jejunio est fletu ,
dicentes r Parce , Domine , parce populo tuo , se ne des hineditatem tuam in perditionem r convencitamur ad illum in toto corde nostro ,
Morbum omnem utcunque contagio
, fum esse, ac vocari posse pes erum. λὰ ORBUS contagiosus , uel V prae se fert. vis i psa nominis x
rus possit per vocari solet Ille omniS , qui commu- immedia. mcatur altis corpUS aegrum plus mi ait uis. ' niisve tangentibus: cujusmodi mor.
hi sunt impetigo, scabies , Prurigo , psora , lepra , phthiriasis, tinea , &c. Quia vero nec opus est, ut plurimum
34쪽
Morbum omnem utcunque, sec. contactu immediato ad contrahendos id genus morbos , sufficitque
contactus rerum , quas tales aegri tetigerint , hinc morbus pro magis contagioso habetur , quando iste ab ter contactus mediatus perinde iussi cit ad idem morbi virus illinc inserendum, hinc contrahendum. Τum vero isti morbi & similes pro maxime contagiosis merito reputantur , quando videlicet qd eorum communicationem promovendam neuter praedictus contactus desideratur ,
sed sufficit sola quaedam accessio &vicinia, ut illa est hominum invicem colloquentium , aut eidem mens, assidentium , aut simul itinerantium , &c. nam tunc vis morbi spar gitur per exspirata aegrotantium es fluvia , quae dum ad circumstantes Perveniunt, illos plus minusve inficiunt i sicque similis aegritudo contrahitur , nisi temperamenti, quod invaditur , vigor eriam fueην praevaleat.
Hoc quod aio , vigor etiam suco , velim esse obiter dictum , ton di ma-
35쪽
hristrorum essLivia , dcquid ex itiis boni aut mali oriri posia sub
nec tamen sine nota praetereundum Certum quippe est omnes corporis nostri partes abundare poris , per quos, ut ab interno emuere vapor aliquis potest, sic ab externo potest in fluere et quod videmus, aut certe sentimus fieri per majora narium fauciumque spiracula , id intelligamus fieri pariter , quamquam insensibiliter, per minora : atque ita ut homo bene 1anus non ignium narisus faucibusque, sed etiam toto copore spirat 1aluti sere , ita homo male sanus toto se ipso spirat nocive : hinc bonae valetudini tam nocet conversaricum male habentibus, quam prodest illi cum bene habentibus agere dies suos: nihil boni ex malo essi uxu potest in nos influere : sed ex bono nihil non boni. Hinc rursus scue bonus oris halitus ex malo interdum aliquid, nihil interdum vitii ac contagii recipit, ita sentiendum est generatim de toto corporis cujusdam aegri essiuxu, per quem caetera corpora Interdum vitiantur, interdum non Vitiantur, prout sunt robustitis aut
36쪽
Morbum omnem utcunque, Orc. Is
Infirmius temperata 3 sive , quod idem est , prout ipsa vel fortists, vel debilius essivunt , nullum vel aliquem externis malignis influxibus locum relinquendo. Atque hic mihi venit in mentem res sorte antehac nemini cogitata , quod sicut corpus fanum potest per aegrum infici, ita aegrum per sanum potest non modice roborari atque curari. Et haec quidem valdε optanda esset gratia ianitatum , maximeque in Medicis, qui sc per conspectum atque contactum suum felicius , quam per
suum aEsculapium nos sanarciat. Quibus obiter dictis, sicque relic- II1. tis , quamquam , si locus pateretur , non arduis ad omnem convictionem '
perduci, assero quod proposui, nem- tagiosus, est
pe omnem morbum , qua utcunque ρjsimus.
contagiosus est, esse ac posse vocari pestiferum. Ratio est : quatenus in morbo , quem simpliciter & absoluto docti atque indocti Pestim uscant , nihil magis pesti serum est , quam . quod tam facith sese communicet tam multis Provinciis de Rcgioni
37쪽
ix Propositio fecunda . bus, unde fit ut pauci dies suffu
ciant ad multa. hominum millia morte auferenda. Hoc igitur est quod proprie vocamus Psem, esse ita lethaliter communicabilem: quare jam non est dubitandum esse ac vocari posse Pes feros morbos omnes , lethaliter communicabiles, hac con,
sideratione salva, quod isti denominationi apponenda erit modificatio, prout accidit illis plus minusve lethaliter communicari. iv. Posset equidem morbus , quem his, est m.- solemniter Pesem vocamus, non peri . .. ..' mittere morbis caeteris hoc nomen , do sola viei- etsi contagiosis, si tale ipsa haberet
adeommumia lingulare contagium , quo praeter
... i. t contactum immediatum, aut mediatum communicaretur unica per so- . lam viciniam & accessionem non-
aegrotantium ad aegrotos ; sed hoc ipsi singulare non est. Pauci sunt emorbis contrahi solitis per aliquem
contactum,qui non etiam contrahan tur ad aliquam cum aegrotis viciniam , ac praesertim frequentem 3 nempE propter exspirationes malignali a
38쪽
Morbum omnem utranque, Pylignas, qui ad circumstantes perveniunt,nec eis parum aut multum no-Cere non possunt. Hujusmodi saltem lepra fuit : quas e leprosi , jubente Moyse , arcebantur procul ab omni societate. Vidi ego scabiosam nescio quam minutulam pruriginem in aegroto , non modo per quemcunque levissimum illius , aut per rerum illius contactum communicatam ,
sed per solum accessum ad cubile , in quo jacebat 3 ita quod fortunatus haberetur, qui ad illud accederet ,& non recederet scabiosus. Erat scabies haec toto cubiculo sparsa petexspirationes aegroti 3 neque alitet Pestem per alicujus cubiculi , aut cujusvis domicilii spatium sparsam intelligo. . Praeterea nec ipse morbus qui expressissimE Pestis vocatur , semperetes
est in omnem modum pestilens . eoiootan
habet Pestis initia sua, incrementa , Izzi: 'decrementa 3 nascitur , adoleseit. senescit 3 plus minusve copiosum est per vices id phytaum, in quo Pestis consistit: hine necdum solo accessu
39쪽
non contrahitur , sed neque percontactum , etiamque inde pendenter ab illo sorti & felici temperamento , quod Pestem ipsam contrectat adspiratque tuto ac securis. Quin etiam
plures Pestis species distinguuntur, quibus eadem pestifera vis non inest: fuitque haec distinctio specierum facta ope colorum , quos in Peste tactis observare licet; sicque Pestis alia est subcinericia , alia flava , alia caerulea , alia nigra , alia viridis, alia rubra , & alia denique alba rneque parum irriliter hanc colorum varietatem Medici observant, quia pluries jam experti sunt morbi invitiam in cruduisse, aut elanguisse. quando sub istis, aut sub illis inductis coloribus aeger apparet ; sicque ab illis πρυν-ν capiunt spe tandae proximius, aut desperandae salutis, prout morbus ex acuto evaserit in acutissimum , vel ex acutissimo lapsus sit in acti tum, unde chronicus
esse possit, atque ita sanabilis. Hinc a firmari magis adhuc potest morbos omnes , in quibus est aliquid timendi
40쪽
Morbumstmnem utcunque, sec. Is atque fugiendi contagii , haberi merito pro pestiferis. Nihilominus hoc totum non Obs' , . . atat , quin prae morbis contagiosis
omnibus unus sit , quem non con qui omnes
veniat nominare singulariter Pesum: ἰα atque is erit, cujus contagio Oimetet uehimnes generatim homines, cujuscunque sint sex iis, aetatis, vigoris, Mubicunque sint, obnoxii esse perhi-hentur . . Caeteri morborum sexum , aetatem , vigorem seligunt cui nωceant , neque nisi certis in Regionia hiis vim nocendi suam exercent 3 illos
Graeci vocaverunt σποραδικὸς ἀ Latini nasor , seu disseminatos vo Cant 3 at morbus est, cui ad nocendum tandem perinde est omnis sexus , Omnis aetas omnis vigor &cmnis locus t Hinc Graecis dictus est cmδηυMς , quod est Latin EPopularis 3 quamquam M Epidemicus vocari pariter consuevit, latin, Σando vocabulum Graecum , ut pas sim in multis. Et sic quidem inrisetoteles Pestem accipiendam esse insi- uuat in Sectione prima Problema