장음표시 사용
531쪽
. AD REGULAS IURI s. dios dixissent,satis laudasse existimabant. columella ab exortadio Rei rusticae,er Plinius libro xxiij.capite iij. Iureconαsultus locupletem accipit cui propter rerum copiam citratillam satisdationis ratione, fide damus,praeter boc,quod alias extra susticione ponitur magis quam eges:quare intestimoniora usu citiu3 locupleti creditur,quam ei qui se ob tardinuria rerum premitur,ut qui lucri causa acilius quid dia dim* mittat.Itellium fides. l. de testibus.I4 adonem. β ff de excusatione tutor . CT Aliten. de testibus. 6.sancimus. Sunt tame in quibus nemo satis locuples habetur,poretificium ut ab satisdationis onere sit exemptus.Porro quid sensione rei,cui praesto ex quacus causa esse non licet, Parael
sine mandato subi ulcus sit locuples,mne non exauditi δμ40M tur,nisi satisdationem iudicatu solui pro sitis aestimatione praestet. Veluti cato siue in re actione , siue in personam apud praetore coveniatur,no est itegru sese repraebentare, Sempronius mine desensione eiu3 subire est paratus,id qluctor no permittit,nisi cauere iudicatu solui idonee velit. Sane licet destnfor il le Sempronius locupleti fimus sit, atq; in summa bonoris amplitudine consticum,de deret en rem aliena non uidetur nisi satis dare sit paratus. Quod propterea uision est,ne actor ubi superior euasierit, no inueniat qui fientelia parere uolet,er sic littus interim arasse,praeter molestias fresis quas deuorare est cogain, . diu..existimari posit Eum siquide qui destnsore se obtulit cistra cautionem sibi obnoxium non habet,Cr contra reum emansiorem,non sine causa tamen, indestnsum , iudicium frustra movit. l. qui proprio. β. qui alium destndit.l.mam ιontes.l non uidetur.f. de procurato. I vero. Insti.de
532쪽
1o IO. FER R. MONT. COMM. satisdatio. π l.recte. f. de iudicijs. tractatur quibusdam etiam in I.in eo quod plus sit. .nemo. supra eo. ti.
Non uidentur data,quae eo tempore,quodantur,accipientis non fiunt. REGULAM proprie inteliligimus contrariu modo sensum scrutari uelimus in donationibus,quae ex libearulitate, Cr munificetia quadam proficiscuntur,quas inater uiuos subinde dicunt. Sic enim dat aliquis, ut stitimuelit accipietis fert,nec ullo casu ad sie reuerti.Vssadeo Donata ready ad vendition ιs exemplum constitutio Iustinianea eas reis i0ni necessita degit,necesitatenis truditioiin bubere tufit, eatenus ut ' φ h μ ' istisci si non traduntur,plensimum tamen robur habeat, er tradendi nec itas donatori incumbat .ij. st de dona tio .l.f. c.de donationibus Cr g.perficiuntur. Insti. de dona. quoties igitur id persequi contendis,quod tibi datum asseuerus,atq; eo tempore quo datur,tum non si ex haelege stitim disces proprie donationis titulin tibino esse, adeoq; Hsi ulli a ex ea causa in iudicium perduci. Quemadmod- Philadelphus bibliothecam suam ita Dph tio sub Iuliano donat,ut si od hinanitus sibi cotigisset,baberet M. Iulianus. Sin aut superuixqbet,apud donatore remanereti Qui dum conualussiet,ex causa donationis couenitur,scd inciuiliter. Donatio enim proprie non dicitur, quae sub ditione potest resolui,etii sistitim traditio sit , dicistra tame dominis tristatione. I de probamus,si quid uerit datu,ut tunc demu accipietissa cum aliquid fuerit secuis
533쪽
AD REGULAs IVRI s. ros id quam absoluisses,tibi sorte quod data est deberi conteriris. Sed nec hoc procedit,respodente Iuliano: Non uiderim,quae eo tempore quo dantur,accipientis non sunt. Interpretes ad omnia locum restria in quibus domin translatio est necessaria nam ex ea duri,hoc est,persecte trudi oportet:quod intelligimus quado in datur,ut acciapietis flant. Unde qui stipulatia est undum Milonianum j ibi dari,non cogitur esse contentus si quoquo modo βαbi tradatur, sed oportet dominium omnimodo liciatur stipulatores. Nec enim satis est traditionem essee Actam, Traditio eidquam etiam citra dominij translationem feri est mans. tali Tas sed oportet fundus accipientus flat. Druditio.f. de
acquireram do.I.ubi autem non apparet. haec stipularitio. f. uerboru obligatione.t proprius c. Iegatis. Cr dedi tibi.f. de condict.causis. data. Et hoc intellectu,qui rem non fui uedidi CT quoquo modo tradidit,no potest causari se dediJe,cum eam emptoris non βcerit,eo reminpore quo trudita est,ut ex hac lege etiam ad milia exemissorum restondere datur. caeterum quod dare nonnunquam improprie dicitur, impro modo propter perfome qualitate quae dominia transstris P sere no potest. I. Maevius is de coditio. er demonst .er L
si quis ita. g. ferum haeredis. f. de statvliberis. modo ob
contractM naturam qui er uenditorem obligat ad danisdum,hoc est,tradendum ii ludius quod in re habet. l. sisti, putatus. f de usuris.l.j. f. de actio.empiter Is ita dis,
baturis de contrab.emptione.huic loco non repugnat,
quem de dare,quod est accipientis scere secundum proapriam eius naturam,intelligi res ipsa prodit.
534쪽
Qui iussu iudicis aliquid facit,n5 uidetur dolo malo iacere,quia parere necesse habet.
Magistratus. M AGISTRATUS euuis est inquit Cicero inaii .de legibus ut praesit, praescribais recta er utilia eteoniuncta cum legibus,quem legem ese loquentem egeaute mutum magistratu uere dici potest. Magistratibus igitur opus elisine quoru prudentia ac diligentia esse cis uitas non pote1t,quorum descriptione omnis reip.mo αt ratio cotinetur. Neq; folii ijs praescribendus est imperatio dista etiam ciuibus obtemperandi modus. Nam Cr qui bene imperat, paruerit aliquando necesse est: π qui mora deste paret,uidetur,q aliquido imperet,dignus ejie.Obα temperare ins non solum debemus magistratui,iuxta legem illam, Ium imperia fumino,qss ciues modeste,crii
ne recusatione pareto,uer etiam reuereri ipsum iubetamur. Vnde in eum existimationis honorem peruenit,ut
multi deorum loco sint habiti quibus ea maiesta contia git,qui non tam praebentes quam absentes etiam solo GAstimationis nomine mortalibus opitulari sunt existimati Ille dri ima' Et refert Trebellius in Quieto, Eos qui Alexandrumnacedonem uel auro vel argeto expressium gestimi somnibus negociss furi baud obscure iuuari. Sed Cr iudex no minima magis,atus portione gerit dare iudiciaria pertines,cui cu si liter parere sit necesses Ud eiu iussu 'eris ne dolo erit. Est etia c. qd'qs madato. de reg. iur. in vi. Veluti si iudicis iussu copuibus sepulchruex quo aqua noceat destruxeras, opu3s restitueris,nu a sepulchri uiolati aduersum te actio erit,cu tum executio
no habeat iniuria.Lquanet a principio. .de aqua pluuia
535쪽
AD REGULAS IVRI s. sorarce. iniuria. *.1.f. de iniurjs. Idem erit probasi si que inuitu praeses soluere cogat unde creditoribus deinceps μtufert no potest,in stode enim creditoru id no essema , iussisu praesidiusscit: i parere fuit necesse. I qui autem, apud Labeone. f. quae in Dud.cred. Proinde qui argetta Depositu uni lancem penes me deposuit, decet it,relictis pluribus haere, pednudibus:Ego quia ad iudicia impertu uni ex haeredibus tanti xςβ ιce restitui, amoe depositi a cohaeredibus no debeo molata stiri cit enim Iudicis aut oricis,cui parere est necesse,ut
omnis er doliet Dudis filicio cesset. ιβ stipulatus. , silice.f. de solutio Id quod in apparitoribM quos iudicam duci exequetibus obseruamus Isi qs.l ad Hilanianu. Ne tame ad omne magi'rutus iusiu tibistitim accurreduMeus adorandu tibi putes, dissiiciendu erit si mandatu hoc etiasit iustu,hoc est fecundu legem ex qua functioni suae praeesse debet:autforte quod cotra lage,adeos illiciatum no miis apparet,Er sic iustis potius praesumi dea ibeat,tune enim obtemperid- venit propter necesitan ii suspieio tollitem,quae dolis icione austr Crnos parere iubet nisi R poena expectare uelis. Lj.l si quis ius di.non obtep. com macia.f. de re iudica.l. si quis ex aliena.f. de iudici σgloss. in adtacta L quanquam in uerbo actionem. f de aqua plu.Bar. CT Alexan.in Is qui s. g. s.f. de iurisdicti. omnium Iudicu Sin vero minus liceat quod Iudex praeciapi parere no debes fd potius quitu tibi permigum est, honeste reluchiri,propter iura quae restagatur,Cr boc adinctu eius no ptinere Sciut. Vnde nec ius illa qua domsi mali praesumptione demoliri seripsimus, sinit, quare P*'Σ23 silo ficu qui in eo qd'minus licuit, obteperaueris. proti illi et L ' 'hibitu
536쪽
CT Pau. Castren.confiixxxvij. quae antiquorum nomine circu unt r. Lex C X X I X. Vlpianus
Capienda occasio est,quae praebet benti
gnius responsum. MULTA sunt quae benigniore desiderunt interpretationem n quibus occasionem quos arripiendam Ii eracon ultus monet,quo ad id quod mitius est restondendumn emere ad tuto perueniamus. Quae tamen occasio non temere est casiaris p tu. pranda,atq; ad cuiusus parum bene 'lati interpretantis nuuti diuinatione sed quantum lagis auxilio promouetur,alias enim sibi facile quis ansam quaereret ad restondendum, quod cr a iure Cr aequitate tam distire quatu tu a terra,er hoc perpetuo sub occasiom quae improbitati sinis
taxat abese solet,praetextu. Quam occasione no ex teporaris fossi opportunitate Iurec ultus uenatur queadmoduhs Uuuenit qui humanaru literarum studio caetem antea stat,ueru etia ex eo quod res tructuda comodum exigit.
I n primis regula in causis poenalibus est locus uxta L factum cuivg. in poenalibu3. j. eo. ut si iudex t intera locutus,uim 'cisther crimen cum ex lege Iulia de vi puαblica,tu ex lege Iulia de ui priuata sit propositum , leugem nutiorem,quae est de vi priuatasequem quae non depor
537쪽
AD REGULAS IURI s. deportatione i gatsed tertia partem bonoram saltem auctioni subqcit. I. si praeses si de poenis. ij. f. ad legem
Iuliam de ui priuata. Deinde in rebus ciuilibus quos procedit.nam si pro res numero iudices diuersus fientelias in causa liberali pro Secundu liber-tμlissent,eam sequimur ut benigniorem quae fecundu tam qηbertatem est pronuntiata.I. inter pares. f. de iuri. Est etiaparadigma in Idominus testimento.ad sinem fode conα dictio.indebitier I.die prostrae. si plures.f. de arbitris. subiecimus aliqua in semper in dubijs supra eo.tractatu.
, Quod factum est,cum in obscuro sit, ex, assectione cuiust capit interpretationem.
Rem ciuilium nultitudine atq; uarietate copendij si iii ptis,no iri posse includi casuu quotidie Oboricti μ,diuerse incle is ictum es species baud obscurum praebet argiumentu. In alijs enim ciuilium. ii rebus naturae uarietate contempla ιr, suspicimus n his, aure hiamanaesolariis improbitate atq; aemulatiois studiu i semper aliud aliuds moliendo excogitans,assequi cogia, 1 r. Vbi tantu abest ut oia ex praescripto definiri queat, quantuingeniu hominis a mora atq; ocio est alienu, qua ό eua in perstcto difficile eskVelleius Paterculas exclamat. , Hinc est ut praeter hoc qlin ambiguis mo uerisimila, modo qs in regioe ex more frequentur nos qui opora, redimonunq etia affictione eius qui uel negoctu cotraxit,
538쪽
rto Io. FER R. MONT. co Μα r e. Abbate. de uerb. Idium.f.de usu. er bubi. Vnde qui rem aliena quam fui esse putauit uel ex legato,uesse deicomiso uxori,atque proximae Donae reliquit,tio jacit legatu inutile,quauta alterim Donae conleplutioe inutile foret sed quia colum persona hac beneuoletia demereri Legam ret alie- uoluit,intelligitur ex asstctione id scisse,ut cui legaturus esbet,etia si fotuisset aliena re essessicu re aliena.C .de lag. l.praedia obligam. f. de fideico. cr l. quintM., .ls de auro Cr arg.lega. Similiter pater qui res maternus,alia uebona in v fructum bubeis dotem filiae uel donatione ante nuptias filio simpliciter Cr citra adiectione ex quia Paes, officium bMnam boms,pro sit, uidetur eam ex μιs bonis prorica dolus siti . misisse,cu putemusit officiu dote uel ante nuptias donaritione proli suae ex liberalicite quadam costituerea pater, dote.c.de dotis promis. Quae omla cra in obscuro sint,adalyctione interpremmurriqua cosideratione , si mater iis beris quos habet istitutis in puerperio doloribus super
ea decesserit,nes recens natiam emedata uoluntate etiam
hamedem esse ii erit,quia Cr em *ise institutu ubi mater superuixisbet pietatu electus persuadet , iuxta ratam venit admittendus Is mater ' s. c. de inoff. testagia' Habes quomodo regula ex afctione capit interproditionem,eam nitam quam humanitatis intuitu adhibere permittitur. Quare non uideo,quanam ratione uel ad i.
in obscuris. uel ad L semper in obscuris. confrri debeat, id tamen quod PhilippM Decis opinatur.
Is damnum dat,qui iubet dare:eius uero nulla culpa est,cui parere necesse est
539쪽
AD REGULA s IV RI Lir Tit p A R v Μ restri apud legislatorem quis damnum
deten uero per allu dari iubeat. Propter dolu malum eo QP p π alium' profrctum,qui Scit ut ipsie damni sit autor. porro quod 'μ,- μή 'ae per alium quis Scit,perinde est ac si per seipsum scisset.
ea in c.qui per alium. de regulta iuris. in 'vj. Uα,. quod sim qui s.f. de admisistra. tuto.c. mulieres. extra de fiente.era: l. comuni. xγj. q. γjx.consuetudo. Cris quis id. f. de iuristi dict. omnium iudicum. Cr c. cum adseden. de restitu hoc a Cr l. ad ea. f. deiecit. insta eod.
m Adducitur quod est apud Vlpianin in I. 1. 6. deiecisse. ρ f. de ui er ut armata. ubi Crtano minus inte o,unde Mandam desiui tenetur qui ipse deiecit aut fomlia eius, quam qui mu ς ς qu/m ui a dat it uel ivit ut aliquis dei ceretur: parui enim referre S ' 'μμ' ut ura est uis manibus quis de clat,an uero per altu. I te . cuius iusbu iniuria estβm,haud secus iniuriaru tenetur,s atq; is qui dicit. l. non solum. .si mandato.f. de iniurijs.' Item se certus sit qui patre uiu occidit,torqueri tame occisor torqueu dxbet,ac quaestioni subqci ex s. c. Sγllaniano,ut manda :μ vx Udai iis torem proiit, quo Cr ipse cum occisore dignum supplia ' 'μ' a cium experiatur.t er si certus. fad S. C. Sγllanianum. Et non modo qui iubet damnum dare in eadem est cui Etiam non pin , p sed etiam qui sciens no prohibet, ius interest damὰ hib 'ε culpam ii m no d ri,in solidum propterea tenetur,ut dominus sis' 'ii: non prohibuit ferum noxiam nocere,autor enim desinae quenti struo esse creditur.tsi seruus. er L in omnibus. fde noxasibus actio. Proinde licet is qui iubet dinudare,uideatur j efce Et qui dimha: l re,dirae a poena regulariter mandatarium no eximit,sed dat & qui dare m ndans quam tu cui mutatur,eade poena asperitur. P ,- o. Et .
540쪽
IO FERR. MONT. cOMM. Et ex dii istu sentetia plus delinquit,qui iubet dare,qqui dat. quando quide ipsie nocedi animu primo cocepit,itas peccatin alium qui madat ad ide jacinus impellit. l. aut qui aliter.f. quod ut Cyclam .cle. 1. de poenita. Est glos'. in l.athletas. Pompon .f.de iis qui notantur in a. Crinc. gaudemus.extra de diuortiis. Idem in stituti s municipalibM quoq; obstruamus, qua quide poena aut supplicio in delinquetes ex stitutis irrogato tenetur er illi q iubet delinquedo dantum dure,apud Bur. in I. queadmodu. c. de agri. Cr censi. lib.xj.Honi. et Abb. in c. . de delictis. Bal in . opietoni.de pace costititiae. Iason in I.si quis id qd. f. de iurisdict. omnium iudici . Cr restri Decius. Neve eadem semper poena comprehedi existimes,er qui dat damnu er qui dare iubet , subiungit Iulianus,eu
qui parendi nec itate ad nocendum sit impulsus extra culpam esse, quod intelligimus in fili a. e ferus,item in alijs qui alicuius potestiti sunt subiecti.Praeterea in conmm no ita grauibus,unde si seruus quadrupede alterius iubete domino colicerit, nihil deliquisse existimatur,qui domino iubeti obteperauit. l. si ferum. . ibi. f. de noxali. actio. Liber quos homo qui juras ursoru uporum s capiendor u causa in itineribus inudato eius qui imperandi ius habet,'cit,eos aliquid inciderit,deteriusq; sit sectu, actione Iegis aquiliae non sustinebit,sed cu eo agetur qui tufit. l. liber homo si iuJu. f. ad legem aquilii. π I. ad ea. insta eo. Nam propter neces tuis uim excusatur. I. c sar. f. de publi. tradit Felinus. in c. q. de constitu. Huc polyt assui icet obiter,illud quod diuus Ambransus scribit in libro de Eliu er ieiunio, bonos iudices ea