장음표시 사용
621쪽
1s L IO. FER R. MONT. con M. PALINURUS seruus molam stamentariam ex causa donationis, supra quam constitutionu tempus extigit, usurpauit, Cr domino eam uendicanti exceptionem praescriptiotim opponit. cotra uero dominus seruum ulμα capiendi ius non habere haud segniter astruit. Cui rei 1titim satisfaciet,qui ex Ulpiano cognoscit,eum qui in sc usucapio e uitute di non posse usucapere. Nam seruus ab alio post PQ M.tψης RQ detur quare porro ine non uidetur posidere,
pio sine posse lane non sit, qua dejiciente, Cr prae crisptionem delicere est consequens. l. sine post ione. f. de
domi. ad liberum quos hominem restri qui bona fide nobis serui nam ipse popidendo νβcapere non queat,c ipse pUideatur haud aliter quam seruus. Seruus domi- Et quod eum qui in seruitute hi usucapere non post RQ μμ p Da situm est utelligimus si quido sibijpsi uelit 4ςq i re ex eo quod naturaliter ex quantum satis est posedit, alius enim ciuili ratione eum no pose sibi acquirere ianududum est tradit . Domino tamen ii ucapionem,uel longi temporis posse lanem eum qui seruit posse acquirere Iis iuri id prohibet. No enim folii proprietas rei per eos quos quiritur. in pote, tite habemus nobis acquiritur,sed etia posse, io, cuiuscunq; enim rei polysionem adepti fuerint,eam nos positire uidemet unde etiam usucapio uel longi temporis polysio nobis accedit. l. posideri. quod si seruus. f. de acquir. posses CT non solum autem proprietas. Institu. de usucap. Ex quibus apparet ferum quidem sibi non posse usucapere, sed ei cui struit.
622쪽
Non alienat, qui duntaxat omittit pose sessionem.
ALIENARE Iutae significationis uenu est,isiue Alienationis enim quit dominium transtrat, siue seruum manumittat. R h siue usu ructum, pothecam aut pignus costituat, siue seruitute imponat,aut in empbγteusim rem elocet, ali nationis uerbo id complecti usu est comparatum. I. alienationis verbum.f. de uerb.signi. sancimus. C. de rebus alienio non alienan. CT 6t linius apud Iasonem. . si quis in fraud. cred. I nstitu. de aAio. Sed ne quu haereat ubi posse)ςio rei duntaxat onmitatur, num Cr haec alienata dici posit,inter tot uerbi significatas per hane regulam ilico datur elabi, qua cautum 6t,eum non alienare, qui possessionem duntaxat relinquit, ut quoties per Iegem aut ediractam quis alienare sit prohibitus,ab omittenda posse ioone propterea non debeat esse exclusus. igitur cum proconfiu omnibus modis prostexerit, ne interest nostra
ius causa ex alieno licto dcterior feret,edixit ut si qui tata Ita Casilienando rem,alium nobis aduersarium suo loco substi tui Jct, idq; in fraudem nostrum tanti nobis in factum arictione em teneri,quanti nonra intersit, alium aduersatarium nos non habere. In qua causa non erit qui dolo etiamulo desiuit posidere,alienasse enim non creditur,quare nec edicto tenetur ut iudicium sustineat maxime directu: nam si mutandi iudicij causa id factum esse constit, quo aduersarium magri molestum pro fe nobis obtrudat,utili
quos iudicio ex edicto tenebituri item si res luerint. . Ο potest
623쪽
ss IO. FER R. MONT. COMM. potest autem. Cr l. non solum f.de alim. iud. Lcau. D. iiiis, ib. Ses er se visisti, alijs rebus prohibita alienatione,pos iuri '' sesio poterit transferri. Quemadmodum non est inutile, si uir uxori polysionem rei cesrit,quam tamen no p test donare. l. i. g. si uir uxori. Cr ibi Iason. f. de acquir.
possesItem tutor potest fundi quem ad eo emit cuiuisse Iij ponea tutelam administraopclysionem Abhrii tra
dere, emere tamen em ex pupillo non permitteretur a fistulas. Iundrum. f. contrahen.emptio.
Nemo plus commodi haeredi suo relua quit,quam ipse habuit.
Ηams ex de- a V A N D O Q.V IDEM tares succolonia diis his IH ' que ex ea iuris causam a defuncto cosequitur,no est quod plus commodi Abi usurpare praesumat, quam defunctus habuit,ut qui ampliws no potuit transferre. Id quod a tea quos est relatin in Inemo plus ium. Cr L heredem
idis defunctus aliquid haeredi relinquit, sua causa relinquit, e est,cuim iuris si apud defunctum musisset, fuistura esset: successe enim fit in ius quod defunctus tepore morta habuit Unde si quu haeredipio fundum libera reis linquere uelit siue ex legati,siue donationis causa,qui est seruus,nihil iuri struituita fundi detrahi nes haeredi suo commodat,quando ipse seruu post se reliquerit, perinis est si aedes relinquat stillicidio no obnoxio,cum relinquitur. tamen ipse habeat seruietes, suam enim remseruam bene potest
624쪽
AD REGULA s IVRIA Isspotest con lituere, sed liberum absq; eius, cuius interest id non feri,interuenis,non item.l. poteri etiam in testamento.ι communia praediorum. Cr l. binus aedes. f. de
seruitu. urbano.praedio. Lex C L κ irri. Paulus.
Qui no facit,quod facere debet, uidetur facere aduersus ea,quae no facit. At qui fascit quod facere non debet, non uidetur fascere id,quod facere iussus est.
SENTENTI A baec plane elegans est ad αὐτ ε πρquodamodo relata,atq; ad id conrodat, quomodo non taqui aliquid acit in culpa est,quam qui non facit diuersa tamen rem confideratione. Etenim qui no facit,quod ,αcere est Hlyus,aduersum id facere uidetur, ideoq; poenae fit obnoxius. cum no mereatur excusationem in hιs quae feri oportet edentariu es,m nihil praesis e, sed ne se sum est id fat.Vbi no Iacere, Cr cotra facere, perinde habentur,nec satu est prohibitis abstinere,nili Cr quae deo
bemus, iaciamus. Ita etiam unicu4 ille Salutaris docet: - ,
Mes. Quare Cr in ciuilibus rebus quoties non facis quod fuere te oportebat,pinde pecca atq; si cotra id βς ς - s. ut vi , Hinc est, quod debitor qui seruitutem aquaeductus sim utendo amissa di in pignus dati non utendo in fraude creditora anusit, Wδμdviςnx x. eam restiurare cogatur,reuocatri ex edicto quae fraudarullanta causa sunt Iam,oportebat nans debitore uti prio m erat,pignan integrum seruare,cir quia id no scit,
625쪽
3zs ΙO.'FERR. MONT. cOMM. sed no utendo seruitute in fraudem creditora amisit, Crsic desiuit habere,quod habuit,uo minus cotra edictu mcit,atq; si ex pignore qd alienasset. I. vel ei. .gesta erI. in fraude creditora. β. quae in fraude cred. in c.ex parte. i. cum glossemate. de ollici deleg. idem erit probandurm si Iudex dorica musam canes ut est in prouerbio imiserusordibu3 patiaturbe induci,ne victu uictori in exposis codemnet,quia in iudicado praetermisit, quod Iegis praecoptum ieri iusit:cotra lege,hoc est,ea quae non scit, facere sit iusus, impingit, Cr labo propter dolum illum, quanti eius interest rem suise condemnat ,tenetur. l properandum.*.sin autem. C. de iudicijs. l. flius se Ler l. non quicquid. .sina.f. de iudici s. Proinde qui iussus est aliquid Acersines recta contra id molitur, sed tamen id agit quo quod iusus est scere, magiis impeditur,quam quod promoueatur: quare id novidetur μcere. Sicuti per temtorem ii bus sum iter sce. Ager stan ius. re,hoc en,in pristinam frinam reducere,ad agrum Scaumnatum, uel eum qui longitudine ab occidua plaga in orientem decurrit,cT me cessante qui agrum colit id mcere laborat. Sed cum ea uestet per jndum meum,in q*ο reficiendi seruitutem habet,apportare, quibus ad iter ita Iud instiuridum opus est,ego prohibui. Et quia damn tus sum per defunctu, nisi iter illud resecero,legauem rostituere,non uideor scere quod tufus, Actedo quod flcere no debebam,hoc est, prohibedo apportari quae ad refctione utilia esseent,iuxta unde etia. σι ueteres f. de itinere actus priuato.legatu illud restituere cogor,ne impune videarimendo quod no debeo, negligere quod
626쪽
AD RE G VL As I VR I S. 1s frere funi iussus. Tu per mille exemplorusorinus regula locupletare potem, ex quibus palam sit, aliquido non Et non secissemisse,non minus nocere,quam 'cille. l. qui liberos. f. de Jμδηqq. μ' ritu nuptia. l. quis sit fugitivus. g. idem ait si ferum. P. Dde aedili. edicto. Alexand. in I. ubi rate. g. si id quod L. de
uerborum obliga. Cr corneus consilio xcix. Dominum Baldus libro f. quos Cr Decius citat.
Libertas omnibus rebus fauorabilior est.
LIBERTATE M,quam inter naturae dotes,cui 2Cr accepto babetur,coll0camm,quanti ius ciuile Inciit, i. P '' intesta nobis indicio erunt: modo enim in jtitus quaestiorine secundu libertatem restondenda tradidi modo in obisscura testamenti uoluntate libertati ixet, modo eam rem estimabilem nobιs commendat, postremo omnibus revibus fauorabiliorem esse probare no desinit.Tanti lucratciuitatem non modo condidisse, sed etiam quasi deducta lonia,liberis hominibus 1 ilitam atq; auctiorem haesbere. Ne ue idem toties tibi occinum,non solum in te is metis,in sentetijssed in omnibus rebus pro libertate reaestondere humanius est. Unde in statvi causi si diuersi iuα Ἀμφ'
dices etia numero pares, sentetius diuersus coceperint, ea pro irri debet,quae fecundu libertatem est cocepta. l.inter pares.f.de re iudicata. Sed Cr in multis alijs rebus idem probamus etiam poenalibus, ex feruo enim quaestio per tormenta facile haberi solet,non item ex libero homine
her I. ex libero ij de quaestio. Item in seruu qui tes Atum,uel aliud instrumentum si scripseri recitauerit,
627쪽
Io. FER R. MONT. c ΟΜ M. uel subiecerit,sciens dolo malo,ex lege cornelia de assultimi supplicii poena irrogata est, in libera aute deporis Seruum corpuβ tatio. Us.. l. ego. f. ad legem corneliam de M. .item μηλ lex cornei. Infiit. de publicu iudicijs. Taceo hic,m quod serum interemptM aestimari potest, liber homo nequaq,
tum alia mancipiorum incommoda,catenas,pψbina,eragastula,cruces,atq; liberam quandos dominorum uitae, necus autoritatem, ac econtrario commoda quibM litaberius no ita molestitur,uexatur,eo quod libertes omni abus rebM merito est fluorabilior. Lex CLXVI. V ian
Nemo alieno nomine lege agere potest. LEGE agere Latinis est secundu formam ac solents 's tirevi ex lege xij. tabularum copositam iure experiri Lamtis enim legibia actiones ex bH sunt introductae, quibus . homines ut qui sine litigi s uiuere quasi aemulatio ius studio ducti no solenointer se disceptaret:eas ne pro libidiane sua quin institueret,Er certas Cr solenta esse placuit,
quae ex apud Pontifcii collegia occultabantur. unde pratere cogebatur qui actione instituere praesumpsit, cope. Navius Eriba. teret ex lege nec ne, donec Cn. Flauim Appi claud scriba actiore subreptus populo tradidisset, munere adeo grato,ut er Trib. Plebri propterea sit creatus. iij. . deui inde. π postea f. de orig. iur. De hoc cic. pro L. Muraena sic scribit: Possiet agi lege necne,pauci quonda scie. bant,vos enim uulgo no habebant,erat in magna po tentia et co utebantur,a quibiu etia dies tanq a chaldaea petebantur. Inuenim discriba quida c. Flauim,qui corani
628쪽
AD REGULAS IVRIS. Is G nicum oculos confixerit,er singulis diebus ediscedos Sta P stos populo proposuerit,er ab ipsis cautis iureconsultis in eorum sapientia compilarit. I tas irati illi,qu)d fiunt ueri
P triti ne dierum ratione peruuliata Cr cognitasne sua oας pera lege possit agi,notus quasdam composuerunt,ut Oa mnibus in rebus ipsi interestent. Ex quibus apparet legis actiore no modo id perstrinis gere,ut sciretur quae de quas re actio per leges copetraio ret, uti ex iure ciuili atq; Iegibus cognosci solet, sed crquibusni diebus singulae posient institui,quod falli, hoe 'η est libri quibus dies iudiciarij stiri er solennes descriptili essent,inani Mant. Unde er hodie etia impetrationi bus illis sublatis actiones fecundu rem qualitatem uariit, ' - dies sunt recepti,quibus agere lage permisyra eri, rquibus no . Quapropter fallitur interpres in I. magistraar,' tus,quod Cr Budaeus attigit,ubi legis actionem pro amisia . ap bus explica qui uoluntariae siunt iurisdictionis,cuiusmodis Emancipatio, Manu fis,ais id genus alij,cu Μοα ρ destinus eum intelligat magistratum,apud quem ordinari rium est iudicium ut litigatores de iure suo disceptantes
Inq; cum per lege eam hodie accipimus omne collia tutionem siue sit lex,plebiscitiam, senatusco ultu, princia pu placitum,praetoris edictum, siue quaecunq; alia sana ctio, autoritatem per I inperatorem habere iussi quateis, ii nus quids in ciuitate feri debeat sit prouisium,er moriabus, aetas, necessaria peregrinatio, Cr aliae nudiae causaei efecerat, ut alieno nomine et agere cr actione suscipeis
re liceat,eatenus sit etia si reus praesto no sit,cr alius rivi ,2 dg s His destn
629쪽
syo IO. FER R. MONT. COMM. deItnsionem citra aliquod mandatura subire uolet auadiendum esse, ita lamen ut satisdationem iudicitiam pro litis ae limatione solui praestet.I. qui propriossi non uideatur. f. de procv.σ-uer). Institu. de sati datio. Idem ne quis in eo qui actoris quoque partes subire uult temere probe quasi cr is cum satisdatione sine ullo mandato ad agendu nomine alieno ueniat admittendim, traditum est cum sine actione nemo posit experiri , sibi Riσhis nomi- nullum negociu esse cureo,quem actor iam absens ii uadi rhozιυ uocauit,quare Cr sime mandato non esst audiendum. Sin tuti vero incertum sit, seu obscuru, negocium habeat ne mandatum,cum satisdatione etia auditur, alias nomine alietano agere nemo potest. Est in I. si pupilli ad finem. ibi interpretes.f. de negocks genis. Cy I. . c. de procurato. er est in tuti frui. f. si usus ructus petatur. Cr I. cum te. c. si certum petitur. Sunt tamen quibus etiam agere citra mandatum alieno nomine licet quos nec itudo,alia ueciuilιs ratio nobis coniunxi iuxta l. Pomponius. Cr I sed Cr hae personae. f. de procurato quod idem officij quos ergo permittitur ut in tutore. I. tutorem. t quib. ut indiagnis. Cr quaesitum f. de in ius uocan. , Atq; ita loci hactenus uulgo intelligimum,ut lege agrare generali significatione per uniuersus iuris partess dici posit. Sed ego aliud subesse crediderim, uidelicet post te, gem Decemliirale priusquam in tot inebra ius ciuile cocis pilbet diffundi. O licui e cui alieno nomine etia ad manes datu lege agere,cu legis actiones ex duodecim tribu. Haere profectae quod procuratoris usu in litigantibus necdupermutebat fui agendi forma cotinerent. quas suo nou
630쪽
AD REGULA s IVRIg. T rmine quens exercere duntaxat oportebat, siue agendo, sue litem suscipiendo, ut est traditu Inllit. de ijs per quos
agere post us. agi fit ut si lege, hoc est fecundu forma
ex lege duodecim trib. prodita atq; praescriptam, a cuius tamen solennitate nunc est itum, agere uelis, id alieno nomine,non sis audiendus. Quadoquidem ut legis actiois ne hodie non experimur, ita alterius nomine procuraritionem recentiori innituto admittimus, atque actionem nobis datam communi iure non detrectamus.
Temporaria permutatio ius prouinciae
non innovat. PROUINCIAS es regiones Romani dicere so Proulari libari autore Egesippo in lib. . de excidio Hiero obmitano,cap. iij. quas procul positus inius suum redegissent vincendo,queadmodu cx principatus Iudaeae, qui ad Arachelaum pertinebat, Guersius est in nome prouinciae. Et ita regiones in prouincias redactae suo magist t*i ς mi p bushelitauinistrandae,conlittebatur,4 qbus cr nonae fortientes sunt diuisio ' appellatae. Curthago enim Procofuturis erat provincia, γhoc est,per procos. guberna da. N umidi Lodia, et Asia citra Tauru et cIrenae,cofulares. Tripolbs,utraq; M auritania atq; Aegγptus sub Praesidibus luere .cγprus, iboria,sardinia,Sicilia. Ill ricus, Achaia, creta, Cr Bilbγα nia,Praetoriae. De qua re et ii Strabo Amasinus xτJ. Cosmographiae lib. metione Iacit. I ta Noricu Cr Pannonius illis prouincias habuisse legimus. Germania quos cum inius Latij eset tristata, ab ijs regebatur qui imperio Ro. me dedistent,et comuni appellatioe Praesides uocabitur, donec