장음표시 사용
641쪽
ώοα IO.iFER R. MONT. COMM. Vbi momentum non pro breuifimo illo temporis θώMomenium. tio accipi debet,quod etiam intellectu uix confiequi poteris,quemadmodum philosophis tractatur. Sed illud remis pus intra quod propter breuitatem, usus rei non ita lanae. gus fuit,quasi rem quidem conbecutus sit ex successene, utcuns breui eam habuerit,nme dicatur perueniJe. Vii Cr momentaneam possione 4ppellamus quum restitue i' re quia cogitur,unde Cr breuis Cr non tam duratura dicitur,cum ab eo momento temporis,quo rem inuasit,certust eum resiluim ire.l.j. cf de momentanea posses Rem sic accipe. X. reos,quos defunctus per metu ex Thrasones cosecutus,haeres prima statim bor ubi peruenisent,cos sit:quidum propterea iudicio quod metus causa interpellatu e uix momento eam pecunia amo ν γν. is, tabμisse calisatur,atq; ob id non dandam actione. Veri tur & ia ex mo quia Praetor rei eius persecutionem esse uoluit,fuscit se Tib. . ' ζ' mel perueniscietium si uel momento,ad hoc ut haeredita ria habeatur suscepta obligatio,unde perpetua actio esς coepi non modo aduersus haeredem ipsum, ueri etiam aduersus haeretis haeredem. l. quod diximus. cr l. uideramim ergo. si eo quod metus causa.
In pari causa possessor potior haberi
debet. L O c V S non est idem com regula quam antea exaposivimus in l.in eo quod uetis. Vbi petitoris causa duarior esse dicitur. Hic uero possessoris partibus cocedimus is potiores habemus, praefertim sibi parem cu actore 1 causan
642쪽
AD REGULAS IURI s. cos usinistae nec actor quod intendit meliori iure fiuctuisierit.uti etiam uidere est in e. in pari causa. de reg. uiaris. in v i .Sic ex duobus qui rem unam puta vineam, a non domino siue uno,siue alio uis alio emerunt,u potior bais Possessis ραμr atq; est tuendus,qui prior ius eius apprehendit,hoe PQ ς est,cui possessio est tradita l. si ea res. . uterque nostrum. f. actio. empti. Cr I. siue autem, .si duobws. f. de prablicia. I tem qui rem pignore datam emit,nihil agit,etiam tsi eum tibi pignori essesis pactus, quia rem alienam pira gnori acceperis,ut sic potior sit causa posidentis. l.si drabit .f. de pigno.actio. Idem restondemus etiam in damano,ciam par utriuis sit causa, inter quos vel ex Iuliani sententia potentior est qui tenet,quam qui persequitur.Lsi seruum. sequitur.f. de uerbo obliga. Rem loco pos Procedit regula etiam in delictu,nam si stipularer do utar Io promiforis,er promisor stipulatores impeditus sit iuius ire,Praetor neutri succurrit,eT qui agit semper repeti litur,atq; sic oneratur,prae astem,que ob id ceu posidete tuet tru)i duo dolo.f. de dolo meso. f. . sed etsi f. de eo per quem fam erit. l.domum. .f.f. de contraheri. empti. I. cum par delictu. regulis iuris. Quae omnia propter posse ionis utilitatem sic se habent,apud Bur. in si inter. f. reb. b. Iasonem in I quoties. .de rei uen
Hi qui in uniuersum ius succedunt'aeshedis loco habentur. DIXIMUS haeredem in omni ius defuncti succeis sdere quod tue mortis habait,cT sic eiusdem in defunctoo potesti
643쪽
ιο Io. FER R. MONT. COMM. potestitis feri. Sed cum sint Cr bonorum posessores ex iure praetorio introducti,item uniuersitatis emptores uel quisibi restituta haereditate tenent,nis alij iusti successo Successor in res. De his quaeri potest,si eo de iure quo haeredes cens critus um*ς i*m - Et quia haeredis loco habentur qui sic in uniue sum lius fuccedut,ipsos eiusdem coditionis esse tu haerede non est ambigendu.I. etiam si putauit. 6.siquis sciens. Cisdictio lam i- Litem ueniunt. β.licet autem.f. de petitione haeredi. Ma in successin unde quemadmodu codictio furtiva haerede quos foris obligat,ut quae rei habet persecutione, ita ex caeteros qui in uniuersum ius succedui,cu haeredis loco habeatur, perstringit. Quamobrem struus furtivus uti ab ipso furis haerede,ita ex ab eo cui uniuersitas bonoru diuendita est, condici aut repeti ualet. is pro fure, ad sinem. f. conis dictione furtiva. Quod Cr per reliquas iuris partes cui lisce ut etiam usum aliquem regulae consequantur.
. Nihil dolo cred itor facit,qui suum rescipit. c REDITOR ne stitim fraudis insimulari posit,
ct quando in reliquoru creditora praeiudiciu aliquid gesseri regula iuris est,creditore qui suum recipit,nullum vi Credi oe quan deri fraude lacere,sine dolo enim est. Vnde qui debitindo in iraudem pecuniam accepit antequi bona debitoris posideantur,
n5 uidetur . . - - . - . . . . .
quauin sciat eum seoluendo no esse,tamen quia sibi inuigiis
lauit,edictum de reuocidis ijs quae in fraudem creditorugesti erunt,non timebit,iure enim suo usus est,quare dolo strilbe non est existimantas, quando alios creditores, si
644쪽
AD REGULAS IURIS. 6os ni quod res debitoris deterior sit Acta, uel mortali siveluti bubductis quae sunt mobilia,uel rebus soli ad irritu perduisita elu μae negligentiae impensum 're oportet. l. qui aut ciant si apud Labeonem. Cr. sciendum e .l. ait praetor. , situm debitorem. Cr l. pupillus. si uero tot si quae initi fraudem creditorum. Cr patrocinatur quae sunt in I.nuti lus uidetur dolo facere. supra eod. similiter ubi creditores ii hereditar timent ne si bona illa cum hortata bona sint m conma, non fusticiant ex ipsis Cr creditoribus quos hocs res habet,propterea petunt ut bona illa haereditaria stpa- Sepirat bo- iis retur a bonis haeredu,ut sic creditores ex suis bonis quod '' 'φ' debetur recipiant,hoc est, functi creditores ex bonis reus. Iictri,boedia autem ex eius quos bonis, qua separatiorii lis nem praetor facere solet. quo casu bonis dejuncti non pulli ni cientibus creditores haereditarij ex bona haeretis nihil , consequentur,nisi proprijs haeredis creditoribus fuerit μtu actum, qui δε totum receperint quia fum consecuti sunt dola nihil faciunt, neq; ad collationem ueniunt codi gendi. j. β. item sciendum. Cr I.debitor. sed in quolia . bet alio creditore.f. de separationib. sunt qui huic sub ciunt: cum principalis causa non conitit, nec ea quidem quae sequuntur, locum habere: quam sententiam, quia superius in I. cu principalis, quan
ii a tam bic commentariim admittit, arrauimus,superflum . putari eam iterum inculcare, er toties repetita eadem chorda,lectori remoram jacere.
645쪽
ιos Io. FER R. MONT. con M. de eadem re concurrentes , alia aliam con , sumit. ΤΑΜ solicitus fuit legislator in coercendis delictis,
ut nonnunquam ex uno fleto plures actiones ad exigenodam poena copetere voluerit, ut quicunq; agendi modus aptior er rei magis cosientaneus videatur,eum arripere,
Cr reum persequi quis liberum habeat,maxime si plureis
kimo duisbi α Gioncs una causa promistatur,tunc enim psurcilcitones cocurrunt,Cr alia alia no cos i quin omnes copetant,
atq; institui primitin positit. quare in accusatores arbia trio est,quam uelit in mediu prosere, quo βcto amplias non concurrunt ed quia una duntaxat contentus esse debet ad alia no permittitur,iuxta Inemo ex ijs. . quoties. supra eod. Est eadem regula in I nunquam actiones.s actionis.π obliga. . . f. institsi quadrupes pauperiescisse dicatur. ubi. Io. Fabri. Cr Aretinus eam late expoαnunt. I.ide ait.adfinem.I.licet g. possumus i nautae cauapo tibv.I. quod in haeredem. 6.eligere.f.de tribu. Quapropter si alienustruu iniuriose uerberaueri: s,ere membru ruperis,quia iniuria ei ex allectu infertur anu vero ex culpa,per unu id Actin incitis cr in Aquilia,cπin actione iniuriaru deos co curretes utras actiones cta petere posunt.In quo coit,cum alij uellent altera electa, altera cosi i,er si iniuriaru actu esset,re ex lege Aquialia adhuc teneri,rationabilirus ese Paulus arbitratum est icere ei qua uoluerit actione prius exercere,ad altera uero P pluribu H, nisi in id quod amplias inde est admitti. Na quoties experiunduvi ex una obligatione plures actiones nocutur , una tanti modo
646쪽
modo non omnibus utentam est. cium ex uno. qui stravum. Cr plura.s de actionib. Cr obliga. Ita propter arabores furtim caesus danda actione ex lege Aquilia,σ ex lege xij. tabu. Labeo ait,sed tanquam latrones puniri possunt.I. 1. Cr I. sciendum f. de arborum furtim caesarium. Et quod altera instituta,usteram actionem poenalem
non confinit id quod priusquam exerceatur iudiciam omnino veru m est siquia uel ex uno secto criminis pluis res steries aboriuntur,uel ex diuersis sectis est peccatium. Quemadmodum deprehensus Clodius in sacris bonae deae Pudim adulacam adultera, non solam adulterii accusari potest, sed etiam incestin et sacrorum uiolatorum,dis ita de utroscrimine una sententia condemnari. I. qui de crimine. C. de accusationibus. Item qui hominem furripuit er occidit: quia surripuit furti tenetum quia occidit Iege Aquilia. Similiter qui surreptaem mancipiam flagellis cecidit, idems occidi tribus actionibu3 subiacebit, furti,iniuriam ι i. rum, Cr legis Aquiliae. PIura enim delicta concurrentia nunquam aciunt ut ullius impunitas detur,nes delictu ob aliud delitam minuit poenam,sed interest publice nullam impunitis relinqui,iuxta Ulpianum in L nunquam
plura.s de delictis priuae Cr refert Burtol. in I.l unde quaeritur. f. de publi
Qui dolo de*t posssidere pro possiden'
te damnatur,quia pro possessore dolus est. M V L Τ A sunt actionaem genera quibus rem e posmfesbore porbequimur,cui qκωm nonnulli fraudationis plas
647쪽
sos Io. FER R. MONT. cOMM.quam aequum est,studios impedimento esse uolunt, rem ipsum aut uenditione,aut alia translatione intempestiue Cr non sine dolo alienant, er quo minus posideant,ut exinde conueniri queant,effutiunt, que dolum cu praetor
nemini profuturum edixi et, aequisima ratione se ni est,ut in eum qui sic dolo malo positire desierit haud secus atq; si adhuc posideret actio copent,ne ue frusi, uid fieri contendas, quasi non sit possessor contra quem iudicium detur,placuit dolum malu pol foris loco esse, ut propterea qui posidere des,t actionem fuscipere ueis
Igitur eos qui bona haereditaria inuas fient,quae scireti ad se no pertinere,etia si ante Iste cotestiti Iecerint quominus posideret, perinde senatus codemnandos censuit, quasi po fiderent,ita ut Cr dolus praeteritus in petitione haeredimitu utili,Cr culpa deduceretur. l. idem ueniunt. . praeter haec multa Cr I.sed er si lege. f. quod ait senatus. f. petitione haeredi. Idem Cr in rei uendicatione praesbandi erit,num er is qui ante litem contestitis re dolo pUidere desht,tenetur in rem actione, cu enim in haereditatis petitione,inquit Paulus, quae cr ipsa in re est)dolim praeteritus resetur,no est absurdum,Cr per confectquentii, T in steriali in rem actione dolum praeteritu in
deduci.Isti autem. , sed Cr ii Cr ibi glossa. ff. de rei uendica proinde si quis malitiose strisine ab initio posidere
648쪽
AD REGULA s IVRIS.rire haereditarem inciperet, hoc est, in fraudem lagratis Dolo . ν riori em omiserit,non minus delinquit, lagaE hri Σtorum petitione tenetur non incipiens posidere,quam si ' ' Io malo desierit post reas,. sane quisionus Ast. II si quis onalsa causa testimen. Sed cum dolum mala allegans non soleat audiri nisi eum probet,necessariu en qui dolo quempiam pUidere contenditud ostenda potifimum coiecturas,quia postquam nunciarim me litigatura, aut iudiciu dato visi bello praeparauerim, aut illud iam fuerat suscipiendum, d tur q indodolosus posidere des GCr iam satis erit inum se in D. lo comprehen σι ento ιβ fundiam.f.de rei uendis.
referunt Io. Fabri CT Iason. in =.omnium autem. Institide actio. π Bald. in c. i. iudicijs. Specu de emptio. eruendi. nunc dicendiam. veri sita nunquid. Postremo qui cuminu secare uolet, dixerit forte L Heactio. . si qui s. de noxa. actia nobis disi re,na qui Disio posidet reditate tenetur actioe directa. Qui uero des jt possessor esse,utilitantum, ut Bari deducit in s. qua in Assis uilitag. Iulianu3.jde aqua pla. Sed ubi fine harum actionum siderauerimus,eaede erunt,sin autem initium, certu est quod disterunt,na directa ex lege ais eius mere,utilis ue modo ex interpretatione legis,modo ex senatuscosiusto originatur disperit Banin Li.l uti posid. Cr Bal. in s. curatoris. c.de nego. gest. Possunt etiam opponi quae posis denti plus utilitatis aferre uidentur, quam ei qui desulposidere:quod no reprolo,na pro posse fore dolus est quoad damnu,non quanta ad comoditatem,uti mn. restonis de qui latius ea prosequitur in c. pro polyssore. Q. Lex
649쪽
Imperitia culpae annumeratur. TRADITUM est quomodo sine culpa no sit immiscere se rei ad se no pertinEti. l. culpa est. supra eo. Cr c. no disine culpa. de reg. iur. in xj. quod fom ses in eo a ceperis,q malitisse se rebiti alienis obtrudit, er culpa do. lo cotrahit: quasi opicus qui stia Cr rei tractandae igna,
4. I rus,si non tam dolo se ingerat , sed magis quia sterat se
aliquid praectituri uideatur a culpa alienus. a simplicitatis θecie ne quia porro se ei provincia aut rei tantarisceat, cuius est ignarus, restondet catus, Imperitia cutipae ann merari. Vnde perinde est quistiam per impcriatiam peccet,aut dedita opera, utrolibet enim pacto cutipum contrahit ex poena fit dignus,ut silc discat quisque prius oscium aut artem,quam exerceat,ne hoc suo itiatelligere atq; exercere faciat ut nihil tandem intelli at, Cr temeritatu suae poenam rependere lege cogatur. Exemplum ad huc rem aptifimum est in L qua actioe ad finem. Iadem iuris. f adlegem. aquil. Cr imperitia. Insti. de lege aquil. l. illicitas. g.sicuti medico. f. de oscio praesid. Vbi medicus si hominem male fecundo occiderit, aut medicamentum perpera miscendo ege aquilia tensetur. cum praetextu humanae fragilitatis, lictu decipienis res in periculo hominis,innoxium esse non debeat. Similia ter tabellio publicus si oscio suo ut oportebat no ect Anctus atq; ita cotrahentibus sit nocitum, quia diem er coissulem onusis,pactionem siecus atq; est conuenta, conscria sit,aut alias imperite oscium exercuit, ei contra quem
peccat,ia hoc quod sua propterea interest obligatur. rostri
650쪽
Melior conditio nostra per seruos fieri potest,deterior fieri non potest.
PROPTEREA' ius gentiu feruos nobis sibi, est ut usuislat atq; rem nobis faciant,quicquid enim a quirunt id totu nobis quaeri est manifestu tiam si ignois remus aut plane simus inuiti. Letiam. f. de aequi. re. .Lseruus uetante.f. uerb. oblig. Crinsti per quas perso. nobis acqui.Veriam cu qui deteriore conditionem alicuisius reddit, acquirentium numero esse no posit, Cr seruis natura prope innatu,ut quouis pumice flat leuiores, er I si yy 'nisi cogatur parm utiles habeantur,unde si Cr nocere Iia fit deterior berum esset, plus saepe damni er minus utilitatis dominis sua parerent. Recte est traditumseruum meliore quidemeausam domini sui facere posse,non autem deteriorem. Quapropter pactum quod seruus fecit eu creditore,ne pedit,exceptione domino pari raturas erit,quodsi dea pactus sit eu debitore ne petatur, quia obligatione recte bitore ne petati constituαm in deterius nouo pacto reformare no potest nullius momenti erit. I. seruus creditoris. c. de puctis. Est etiam in Isiseruus.f.de iureiurando. in I.si debitori f. pactis. π in I. fina. c. de acquiren. posse ione. Praeterea seruus tuus pecuniam ea conditione apud stqueB deposuit, ut si constaret tuam esse tibi redderetur, quia seruus sic deponendo ius tuu non potuit deterius iacere, in x adde