Dialogum a Tacito Traiani temporibus scriptum esse [microform]

1쪽

Nationat Encloismont for thQHumanities

2쪽

COPYRlGHT STATE MENT

3쪽

Traiani temporibus scriptum

esse.

7쪽

Traiani temporibus Cnimum

demonstravit

9쪽

Ad tollendam aliquando inveteratam illam de temp0re, quo dialogum acitus confecerit, disceptationem haud parvi videtur esse momenti epistula Plinii primi libri vicesima. Quod adhuc neminem vidisse eo magis mir0r, quod dubitari non p0test, quin litterae illae vel isdem interdnm verbis easdem fere atque dial0gus de eloquentia opiniones exhibeant. Qui quidem conspicuus rerum e0nsensus facile explicatur, si Tacitus, cum amicus litteras illas ad eum dabat, dialo gum nondum publicaverat. Etenim perquam inepte putaveris linium eisdem argumentis eisdem interdum verbis, quibus in Dial0go acitus uteretur, ab eodem stello petiisse, ut de eisdeui

rebus, de quibus eloquentissime in dial0g diiudicavisset, denuo sententiam proferret. Et legisset procul dubio linius Taciti libellum, nempe si in lucem editus esset antequam epistulam illam ad Tacitum mitteret. Quid quod ipse ita similitudinem naturae tulisse scribit, ut adulescentulo sibi aditus maxime imitabilis, maxime imitandus videretur Epp. VII, 20 4.3Εx40 log apparet Plinium, qua fuit admiratione amici, dialogum, ne iuvenile quidem si esset Taciti opusculum, per imprudentiam praeterire non potuisse. Et de industria si praeterisset, uno certe Verb0, cur id faceret, obiter mem0rasset vel magno p0tius verborum tinnitu et ambitu vir litteratissim et familiarissimo exposuisset. Primum igitur videndum erit, num regie putem Plinium et acitum ita inter se congruere, ut, si ante illam epistulam dialogus esset editus, aditus a viro amicissimo d eisd rebus stultissime interrogatus esset de quibus publice iam in eandem plerumque euientiam Scripserat et quasi resp0uderat. Deinde qu0nam anno litterae illae ad amicum missae sint, aperiam. Quae si accurate m0nStare p0tuer0, aut quem annum dialogus compositus n0 sit, monstravero. Tum p0st quem annum Taciti libellus publicatus non sit, Stendere conabor. Summa autem epistulae linianae est haec Frequentem sibi linius cum quodam docto homine et perit disputati0nem esse scribit cui nihil aeque in musis agendis ac brevitas placeat. Quam custodiendam esse Se 0nfiteri, Si causa permittat, Sed plerisque actionibus longiore tractat vim quandam et p0ndu accedere. Doctum illum hominem Lysiae, Graechorum, Catonis orati0nibus brevibus delectari, sese ver Dem0sthenis, Aeschinis, Hyperidis, Polionis, Caesaris, Caelii, M. ulli in primis orationes maximas opponere. Quo maior vel bonus liber Vel oratio sit, eo esse meliorem. Ille contra putat magn0s oratores pauciora dixisse quam edidisse Plinius in contrariam sententiam exempla pr0ferre studet, cum Cicero Vel quadriduo Se egi88 scripserit. Neque aliud esse actionem bonam, aliud orationem. Sed in universum

10쪽

sibi iudicanti eam actionem videri abs0lutissimam, quae maxime rationis Similitudinem expresserit, si modo orat0 iustum et debitum tempus accipiat; qu0d si a iudice negetur, nullam oratoriS. maximam iudici culpam esse AdeSSe huic opinioni leges, quae longissima tempora largiantur nec brevitatem dicentibus sed c0piam Suadeant. Adicit linius, quod usus docuerit, cum frequenter et egerit et iudicaverit et in c0nsilio fuerit. Nam cum alia alios moveant,

variaque sint hominum iudicia, omnibus dandum SSe aliquid, qu0 teneant, quod tanquam X Sua quiSque inventione pr0fectum adgn0Scat. Omnia igitur in causa SSe exsequenda et inculcanda, 0 Statim iugulunt quasi premendum, Sed plurima Semina latissime spargenda, ut iudicum ingenia inperspicua et fallacia. tuae colligant, habeant. Itaque qui et delectare et persuadere velit, uni copiam dicendi patiumque desideraro, non brevitatem. Neque enim amputatam rati0nem, Sed latam et magnificam in audientium animis aculeum relinquere. Optimum tamen esSe 0dum, nec infra rem nec Supra nec adStrictili nec effusius esse dicendum. Sed Si peccetur, magis sibi placere eum illi inaniodice et redundanter tuam qui ieiune et infirme dixerit. Illum enim xcedere materiam et viribus peccare hunc non inplere est inbellicitate peccare. Quodsi inter crebram et largam et similem iiivibus hibernis et inter brevem

et abscisam orati0nem Sibi detur electio, illam se, ut divinam et caelestem, malle. Brevem autem orationem inertibus solis esse gratiorem, tuorum iudicium non esse respiciendum. Quae

cum ita Sint tamen mutaturum se Suam sententiam. Si acitus dissenserit et cur dissentiat, l0ngissima epistula explicaverit. Quaecunque autem linius hac distula cui Sina attingit 0tius luam XSequitur, ad ea a Tacito, quoad eius in dialogo fieri potuit, accurate esset resp0nSum, si ante illam epistulam dialogus emissus SSel. Etenim prum et Messallam, quorum uterque diversissimum dicendi genus defendit, in eos increpantes indugit, quibus nihil aeque ac brevitas et antiqu0rum imitatio placeat. 0ntra eos per declamat haec: cp. 23, illi . Neminem nominab0 genu hominum significasse contentus, Sed Vobis utique Versantur ante oculos, qui Lucilium pro oratio et Lucretium pro Vergili , legunt, quibus el0quentia Aufidii Bassi aut Servilii onuiani ex comparatione Sisennae aut Varronis sordet, ilii rhetorum n0Strorum commentari0 fastidiunt Calvi mirantur, quo m0re priSc apud iudicem fabulante non audit0res Sequuntur, non p0pulus audit, vix denique litigator perpetitur, adeo maesti et inculti illam quam iactant sanitatem non firmitate, sed ieiunio c0nsequuntur. 0rro se in e0rp0re quidem valitudinem medici probant, quae animi anxietate contingit parum est aegrum n0n esse, sortem et laetum et alacrem V0lo, prope abest ab infirmitate, in qu S0la Sanitas laudatur. Ut Plinius, ita acitus inimicitias Veritu nomina adverSariorum, qu0 vituperat, non ascribit ut Plinius eos ieiune et infirme dicere censet, ita Tacitus isdem usus verbis infirmitatem eorum et ieiunium reprehendit. cf.

Plin. epp. I. 20, 2 L)Et laudes quoque quibus per amissos effert, cum Plinii pinionibus c0ngruunt, inprimis, qu0 ubertatem, quotiens cauSa 0Scat et quotiens permittat, brevitatem custodiant. cf. disti. cp. 23, 24 cf. Plin. 99. I, 20, 2.)Quod vero linius postulat, ut iudex iustum tempus oratori concedat, qu0 copiam dicendi et mille figuras extemporales causidicum praestare Vult, ut, cum Varia in hominum iudicia, omnibus aliquid det, quod adgnoscant k 10-13) eis apud acitum per magnam partem assentitur Quamquam non desunt quae repugnent et multo magis Messallae verba in