De Xenophontis Hellenicis commentatio historico-critica [microform]

41쪽

Bellum Peloponnesiaeum inde ab anno li 404.

Continuat Xenophon hucydidem. Videamus pitur . numaretus inter eos nexus intercedat Thucydides substitit in pugna ad Cynossema, qua Thrasybulus et Thrasyllus indarum vineunt, quo acto Athenienses CSEicum recuperant, eloponnesii autem Hippocratem et Epiclem in uboeam mittunt, ut naves inde addueant. Alcibiades a Tissapherne Samum revertitur et Atheniensium opes et auctoritatem nugere studet in si minore. Tissaphemes, Peloponnesios sibi irasci putans, in Hellespontum ad eos profecturus Ephesum eontendit medio uti mense. Haec quomodo Xenophon excipit -τὰ δὲ ταυτα, inquit, οὐ πολλαες

chares unde egesandridas ubi et quaenam haec erat nova pugna Hegesandridas quum is sit, qui eodem anno Thymo-eharem ad Euboeam devicerat Thucyd. 8, M.), verisimile est hunc ab Epicle et Hippocrate arcessitum ab uboea nunc ipsum

advenisse. Confixerit igitur cum Thymochare, quum uterque in Hellespontum proficisceretur. Jam vero αὐεις istud resere posses ad proelium istud Euboeense, quod od oll. I. I. p. 256. secit; sed quum celeberrima Pugua vi Cynossema nuperrime Laelasit, et συΘις illud non tam nil ipso duces, quam ad Lacedaemonios et Athenienses pertineat, ad hanc Puguam respici putaverim tum vi quadam addi rides μίλησαν δὲ α δ μ6νior, quum ad Cynossema Athenienses superiores fuissent D. Si quidem omnia arcte eum Thucydide cohaerent, licet non alia accuratum ideoque obscurum hoc loco Xenophontem esse coneedi possit.

Λ obstare videtur Diodorus II 41. nihil de proelio isto om-

memorans, imo naVes ab Epicle arceSSitas naufragio circa montem Atho periisse et duodecim tantum homines evasisse narrans,

42쪽

id quini eonfirmari diei inseriptione ' in templo Coronensi inventa, cujus mentionem Ephorus laciat. Sed Hippocrates lamen, qui una eum Epicle missus die tur apud hucydidem, et Hege-

sandridas evaserint necesse est; nam ille posthac etiam memoratur . non minus quam Hegesandridas nostro loco, o . I, I, 17. . Cur vero hi potissimum inter duodecim illos suerint Atilavers l. l. p. s. quadraginta sere dierum intervallo Thucydidis et Xenophontis libros sejungi et ex Heli initio nonnulla excidisse statuens, remansisse eos in uboea suspicatur, ut praeessent operi, quod tum moliti fuerint Euboeenses, quo scilicet sulam suam mole continenti jungere conabantur. Tempori quidem ratio non obstat huic coniecturae. Nam sub suem aestatis anni

4ll. Julio exeunte mittuntur Epicles et Hippocrates in Euboeam ille eum classe abit, Hippoerale et Hegesandeida relictis; non multo post hi in Hellespoutum redeunt, quo acto proelium committitur, quod Xenophon narrat, medio fere Septembri. Sed primum refragatur Diodorus II, 47.), opus illud sub Ol. 92,5 410. narrans, eritis ne in re auctoritatem non est eur pernamus nescio enim, quo modo levem p. 62. Theramenem iam hieme ut opus illud prohiberet, missum esse eontendere possit, quum nihil de eo constet. Nihil enophon de tota re Titini vero si fana tanta temporis intercapedihe laeta essene non q-deare αὐεις nostrum; quo enim Teferretur ' num ad in Mamante duos menses commissam Ut ex haeeae diminutile sese extricaret, novam quandam nee aliunde cognitam pugnam finxit Sievers, qua in re nil nisi eius audaciam admiror. Daque cum I megero statuendum esse videtur, Diodorem hoc loco lapsum esse, quum quam id aliud tempus aliasque naves pertinerent,

43쪽

hue traxerith in hac enim historiae suae parte erroribus calet

cf. rum I. I. 525. N. m. f. Quodsi Xenophon 3. I. Joeteum dicit e Rhodo advectum

esse, quem Thucydides Mileti reliquerat, apud Peloponnesios Versantem, sane non intelligitur, quomodo ille in Rhodum perveneri Sed ecce Diodorus 15 58. eum a Mindaro, priusquam hic in Hellespontum abiret, Rhodum ad comprimendam Seditionem missum esse prodit. Atqui jam hueydides 8, M. Mindarum dicit Mileto in Hellespontum navigasse itaque hucJdides illam rem omiserit aut Diodorus vel haec turbaverit necesSeest. Nulla autem ratione excidisse eam rem in Hellen initio, Statuere licet cum Sieversio. Quamobrem titsi hucydidem illud praetermisisse acceperis id quod salva eius dAρiβri poteris, quum octavus liber ὐπύμνωα tantum esse videatur cf. Erueger . Li, tu nostro loco verba ta mω interpolata esse facile credas; erat enim Dorieus Rhodius natu, quod fortasse setolus quidam significare ita volait. Utu est, euenie nostra Thucydidis Verba hine hiatu exmper antis Puto at it, licet accuratius et disertius narrare Xenophon debuisset.

Nunc breviores esse i ferimus. Nam graviora tantum et Iuculantiora, quae quaestionem Propositam profligare Videantur,

excutiemus.

Xenophon deinceps satis diligenter plerumque re persequitur. Sed postquam Alcibiadis victoriam ad Cyzicum do indaro reportatam a. 41 3 narravit, rem memoratu dignissimam praetermittit, gationem die a Lacedaemoniis Athenas de pace mis-M Quae Petis p. 3 sqq. de priore I. l. et posteriore pugna I. E . sagaeuer

disputat hahent sane, quo se eoinmendent; alteram etiam tuam existimat eandem -e, - v. hue. . a. uneretur, AElteram ver eandem, quae deseribatur p. Thue. O - m. oeabviam Q. f. l. a librario interpositum esse statuit, omnino prima quinquo libri primi capita n lineario quodam oempta esse censens p. 66. . Sed de posteriore pugna quae obstent, ipse addidit. eum Rutem nune non ea disceptare em impeditiorem, quam qua paucis defungilieeat.

44쪽

sam 33. Musarunt eam Athenienses Cleophoniis demami opora. Quod omisisse Xenophon videtur, Laeedaemoniorum studio ductus. Fuerit hae etiam causa, me in ipsa pugna describenda non tam accuratus esset quam Diodorus. Schneide quidem , i, l6. lacunam accipit, quoniam Iutvi Ans, Xenophontis vestiagia in vita Alcibiadis premens, Inra asserat sed Plutarchus ibi alios quoque scriptores in auxilium vocavit n. Omnino autem res ab Methiade gestas, satis concise dy resert Xenophon, ut vel inde, ne respecta quidem diversissima utriusque indole in deliciis illum historico non suisse videas, quamquam nonnulla, quae nimia brevitate memorat AE aut omisit ), non tam partium studio, quam negligentiae Xenophonteae lacunisque Thucydideis tribuerim. Quid mirum, quod splendido illo Alcibiadis reditu non abreptus admodum jejune omnia Persequitur'), quamquam nihil memoratu dignum praetermittit asseruntur enim hominum diversa de illo judicia idque vel ita ut Xenophon a laudantium magis, quam vituperantium partibus stetisse videatur. Sed recte Ruperat Schlosse iri, quod non exposuerit, quomodo mutata suerit Icibiadis cum raritate sua ne

cessitudo, ex quo quidem Thuerdides eum reliqueri Postea

z Taeet v. e. eu Tissaphernea Meibiadem aptivum feeerit, s. qaa de re exponit Plut A e. e. m. etiam de Byllantia expug-tiones , I, 20. Meueatiores sunt Plut. I. I. c. l. et Diod I, 66 67.4 V. e. Coryphasium 1 Pylum Q artam Treveratum 2, 18 et Diod M. 5 Veluti Theramenta expeditione tempore intest pugnam Cyai -m et Chalaedoniam interiecto adversus Chalcedonios et Byzantinos suscepta Diod I, 64. M. Cum ἱ hac re non satis ne ratum fuisse, vineisue etiam ineptis verbis L . s. ἡ πολε uis oti X cvδονίοις, ubi Sebneidem de re, non de onjectura, quam feeit Φαρναβας pro αλα.j eoueedimus. Praeterea omittit, quod Diod I so.

narrat, Megarense Nisaeam recuperasse, quamobrem Athenienses pugnam eum Peloponnesiis eo eruerint magnamque inter Megare ea praeeipue atrii gem ediderint.

45쪽

Noti ui acceptam criminati fuerint ' quamquam nullam eius culpam suisse alia docet. Tunc quidem eum ad castella sua ', quae in Chersoneso ommuniverat, abiisse et ante funestum ad Amospolamos proelium Atheniensium ductim nequidquam salubria suasisse i refert, alia eius molimina et obitum ' non

tangens,

Quanta viridiorem Callicratidae, utpote veri Spartani imaginem nobis proponit quanto accuratius hujus et Lysandri res gestas persequitu i c. 5 et si l Postquam salis distincte pugnam

Arginussiam descripsit, actionem istam de imperatoribus instruetam ' ligenter eseri, ut eum cum voluptate quadam injustitiam Atheniensium manifestare et scelesti democratiae sumin Exeu Num proponere Voluisse credideris Exhorruit enim eius animus populum Genem hi crudelitate Iascivientem, cujus ingenium appositissime indicat Iaris verbis is δὲ M'Θo ἐβδα, δειν, ε ἔν- ε μ' u ἐώσει τον δῆμον πρώταν δ ει μύλητα l, , IL). Maior autem enophonti, quam Diodoro . Mea habenda est hie enim Theramenem et Thrasybulum magia casu, quam in quadam re irritatos suisse perverse narrat β). Contra vero tacet, Lacedaemonios post Pugnam illam iterum pacis petendae causa legatos Athenas misisse, id pio Aristotelis auctoritatem interponens reser Seholion ad Aristophanis an imo. Sed iterum paeis eqnditiones Cleophonte auctore reiectae esse leuntur. Igno-xnἰnἰam inde Lacedaemoniis suis nasci putaverit Xenophon.

g. I.

Ex eo inde tempore non indiligenter Xenophon rex perse

46쪽

post cladem ad Aegospotamos aeceptam Athenis Uxorta, sed non satis accuratus est, ubi quomodo Atheuieuses eum Lacedaemoniis

de pace transegerint narrat 2, 2, 1 sqq.) De factionum enim in republica conditione nihil sere in medium profert Lysias in Agorat p. 45l in Eratosth. p. 427. rectius istud exponit Patet

enim, Iegatos theniensium Sellasiam prosectos non esse re infecta ab Ephoris remissos, quod Xenophon vult, verum Conditiones pacis reportasse eas, AEun g. S., mesesmus unde, Re pisse Athenienses dicuntur. mas, ut e Lysia patet, AElmphonte demagogo auctore repudiarunt, eodemque auetore si puto, My-τοα 'c mare, Gah ἐξεῖνα περὶ τοora χυμβουλεύεα εὶ duo faelo heramenes m aliis quibusdam democratiam invertere molitus Si vers p. 42 sqq. ideoque Lacedaemoniorem auxilio uti e -- ros dongos quippe firmissimum democratiae io timen, desimi cupiens, casside et perfide rava reipublicam ometa commendat. Dimittitur a credulo popul πρεσβευτhς αὐτοκρΗτωρ. Iam per eius amicos in quorum numero aurum Cephisiensem retulerim Lys. conis Nicom. p. s. e medio tollitur Cleophon, pacis asversarius perpetuus ) et ligareiacis istorem consiliis vehementer obnitens, cujus mortem incommodo Ioco , , m. tetigit Xenophon Theramenes, tempora sua opperitus quod ipse Xenophon indigitat 3 10. ceteroquin Velata omnia relinquens), quarto postquam thenis discesserat mense redit: commoratus autem orat apud Lysandrum Secundum Xenophontem, Lacedaemon oLrsiae narratione, qua in re Xenophon fide dignior est quoniam 4la horamenes opperiendi et speculandi tonsilium molius Oxoqui poterat. Jam laedi negotio, ut legatus Spartam mittatur, impetrat ab Atheniensibus, Tam vexatis asser pacis conditiones, prioribus multo rioreS , cujus rei culpam heramen im putat Lysias ) necte eas exhibet Xenophon, nisi quod unam

47쪽

Onutu satis gravem, . - per se intelligi putatiit ortasse ':

-- πόλεων πασῶω ἐκχωρησσα Postea quidem hoc patet ex verbis

Agesilai I, 4 54 et σει diuiso καὶ ταν ἐν 'M F πάλπις εἶ ra. περ Mira τὰς ἐν τὸ - Eλλώδι manquam non addit, quid isti . - MN EMA, Tot enim muria non ea penes Spartanos set infra g. II. Maeliam p. 324. Sed Atheniemes Hrtinuisse ad illam patet ex messen. I. M., ubi inter nocios Sparitanorum referuntur. Ad illas autem civitates quibus cedere Atheniensis iussi saeHnt, pertinuisse eoaan παλ- κτα εστ eorum, Imbram, Scyrem, Lemnum, Andocide testatur', de Hus eadi re auctoritate non haedo quidquam detrahatur; nam oratio elas de raee, si si egero fides est D in annum M. adit, et inditoribus non sinite a imponere potueriti Jam si nessen. 4, 8, 13. Ol. 974. 392Mnsulae istae Acteni-ium esse dicuntur, eis remperatas esse apparet, id quod a Conone factum esse putaverim anno M. quo classe a Pharnabagis accepta insulas et urbes in eontinente sitas Atheniensibus onciliarii 4, 8,l x ineoso Testituit i. 4

Hae ovinia Lenophon aut levidiae tantum, aut misso verbo tangit Leet ararissima essent ad Athenarum Statum g talis tune esse pol M. eognoscendum et ad insecutae oligarchiae musas Misrigine perspieiendas. Fugi erum Xenophon, animi tranquillitatis studiosissimus tme rum civilium expositionem, quo faetim esse videtur, ut Cleophontis caedem, ε, cum illi intime connexam; iam antea sauria absolveriti .,

Sed sequentia etiam non satis 'dillaenter usqne eo lanata esse apparet. Primum quidem tempus, constitutae ligarebiae pervertit est enim non post, sed ante muros distos Diod 14,

48쪽

I.). Tum silentio praetermittit, quomodo actum sit, ut triginta viri eligerentuae ridicula sane est brevitas, qua utitur Isq. ἐγένετο δὲ αὐτη λιγαρχω δε χω a se 'μV. Uri onmm δρας αἶorer . . A. et I S, . . Quam turbulenta fuerit eo cio, qua illud popul placuerit, quaan callide e violente insander et Theramenes em peregerint, alii aeriptorea 3bis M, Hunt ). Vertamenimvero haud dubie lacuit Xenophon, ne a deret reges Spartanos, quippe tantam injuriam a uomun qu piam amicae urbi illatam memorari aegre laturos scripserit enim hae Xenophon post annum Sos. a. si a g. 6. . In ipsa a

tem triginta virorum historia stra, tvs . nihil sere est, quod

desideres apud Xenophontem. Viride o iugulenter narrat, ing nia maxime Critiae et Theramenta bene. pium, reipublicae statum vere deseribit. Ea igitur res animum ipsius apprime adve

terit oportet. Et sane fata, more atqua ingenia singulostum hominum quorundam ibi quam maxime ominebant, eamque prolixioris narrationis ausam esse opinor; idcirco tam neeurate narrat

mortem Theramenis, quippe cuius constantiam 3 dmiretur ei. I, 58.3. Quo simul noeedit quod Xenophon, qui alioquin aequo animo patriam calamitatibus obrutam conspicit, oeci Ioeo aperis indignatione commovetur; erat enim tempus iam gravibus

casibus, plenum formidinis terroἀsque Nev- p. n. l. diui-

Iominus tacet spem Lacedaemoniorum edictum, ut ne cui sic re exules Atheuiensium recipere nisi vellet foederia mini reus esse illos autem undequaque rapi posse,i quod qui prohibeant, quinque talentorum noxam contrahere ' Id quod non resor

dantes Argivi et Thebani fugitivos benevoIs exceperunta moeautem optime declarasset, quid tum Lacedaemonii molirentur, et quonam erga eos animo alii Grae essent. Triginta viri quum Eleusina concessissent, alii decem in eorum Iocum uniciebantur, quam rem leodem fere exordio i ut Xenophon, atque antea illorum constitutionem 2 4 m. t --φέσαντο - τείνους in καταπαυσω. ἀλλους δὲ Γλἐoret t uorio

49쪽

δέκα, να π φυλης, quinam hi fuerint et eur hos potissimum Hegh l non addens, id quod e Lysia de assere tyr α 4 in Eratosth. e. 54. eognoseimus. Os decem enim illis infestissimos,

exulibus autem a eos esse censebant, quae in e magnopere

nisi uerant, quum si ipsi ehemensis etiam exules adorirentur. Ceterum Athenarum a Wrannorm dominatu Iiberationem viridiscoloribus depingit, quod non putaverim ideo eum Deisse, quia reges Spartani gauderent ligarchia, quam Lysander ipsis moIOstissimus eo lituisset, dissoluta; hoe I tius quam verius suspiratu Sievere p. S. Namque Xenophon ne ullo quidem verisho ligare uam a lasandro eonstitutam es, dissit. Cur itaque nunc hoc in animum indueeres Modsi Xenophon non disertis verbis concionem a Thrasybulo convocatam Populoque potestatem restitutam esse dicit 2 4 IR), hoc addere non necessarium existimaverit, quum vitro enarratione ipsa Prodeat.

Nune vero millia omittit Xenophon eaque gravissima. Nihil de demoeraliae restauratione, nihil de Areiano, Tisameno, Eu

maiorem mimitionem aest, quoiuam Pse rebus illis intererat. Se alia quoque, quae ad Spartanos spectant, silentio praetem iiii Nam quieunciam ante Lacedaemonii urbibus, quas ec perant, magistratus praeposuissent Thucyd. 4, 38. 8, 5.), reliquam iis libertatis umbram Lysander eripuit, qui conciliatis sibi olim e eis saetionibus ), - χίας ubique constituit, quibus tutandis praesertim inservieban Lacedaemoniorum praesidia et harmosis De hisce nihil sere Xenophon ommemoravit ' uno

50쪽

autem quam maxime Spartani libertatem Graeciae causas, sed

sua tantum dominandi libidini indulgentes, illo modo ivitates ordinabant per Lysandrum Diod l4 lo.), id quod do is παρύδν tangit Xenophon , , t et , , . a. 4, 8 l. Diod 14, 84 de sis , quum Aristid. Om. II. p. Ira magnas inde ludi

has in civitatibus ortas esse dicat 'i. Instructae autem eo tempore erant harmostis et praesidiis Laconicis Euboea, Tanagra, tota Boeotia, Megara, Aegina cc Heli. 5, 1. , Cleonae, aliae insulae, ut ait Demosth de Cor. p. 2M. et Heli. I, 5, 12 sq. .

De ea igitur re nihil sere Xenophon, neque etiam quidquam de ratione, quae nunc inter Spartam aliasque Graeeiae civitates intercedebat. Dicit quidem 5, 1, 5. ἐπε πώσης 'ς πιλώδος προστάτα ε σιν sc. Λακεδαua tot anno M. et ibid. g. S. πῶσαὶ

inde nihil ueis oritur; imoque semet ipsum postea refellit 'oratione, quam Thebanos habuisse dicit, ut thenienses ad oedus ineundum ompellerent. Hac aliquomodo damna ista resarcire voluisse videtur, sed callide, quae ipse justo Ioeo et ordinenarrare veritus erat, a Thebanis infestis pronuntiari faciens primum, ut alia turbati ordinis incommoda mittamus cs. Creugepp. 29 sqq.), dubitationem, an vera illa essent, admisit cf. g. 12. 1λωτας ἄρμοστὰς etc. , tum brevitate, qua paucissima tantum raptim complecti posset, uti cogebatur. At hoc ipsum lucrienter probat, i quantopere veritus fuerit, quae Lacedaemoniis turis pia essent, reserre, M in essenicorum Ompositione eum Praecipue Lacedaemonios Iectores respexis e M nihilominus eum veritatis studiosum fuisse, sed in niorem, quam qui eam semper et ubique nullius ratione habita eloqueretur las insea Hoc etiam inde apparet, quod non memorat, quomodo Lysander Heraesidis imperium abrogare regiamque dignitatem vulgare eonatus sit et Diod. 4, 10. Iu Lys. 24 sq.); erat num anceps et periculosa res, qua aede Lacedaemonios et maxime Mesilaum offenderet. Similis est ratio ausaniae regis, quem propter res male contra hebanos gestas capitis damnatum esse perhinet Xe