장음표시 사용
31쪽
levitas criticorum excogitavit ut se laqueis dissicultatum expedirent, nullo probabili exemplo confirmari et olim posuimus neque nunc quidquid oblocuti sunt aliter sentimus. Probabilius Madvigius coniecit fortasse verbum alterum errore librarii missum esSe, cui homo aeutu subiectum esset cuique illa recte adnecterentur itaque attulit rem commenticiam. Sed nec ipse indicavit verbum quod vellet, eo facile excogitari potest, si quidem ad illa deinde homo actitu quid desideretur cum quaeritur, non potest responderi nisi attulit rem commenticiam. Hoc ita esse confirmant ea, quae paene eandem in Sententiam Cicero scribit de natura deorum I 25, 69 velut Epicuru cum videret, i atomi ferrentur in locum inferiorem uopte pondere, nihil fore in no8tra poteδtate, quod 38et
earum motu certia et nece88ariu8, invenit, quo modo nece88itatem e geret ait atomum cum pondere et gravitate deor8u feratur, declinare paululum quae est oratio pariter
formata eaSdemque plane per partes distributa, unde intelligi potest, illo altero loco nihil requiri amplius, sed sententiae omlarmationem recte per eadem membra Volvi: deinde homo acutu8, cum occurreret, talia fieri, attulit rem commenticiam diae it declinare atomum. Qua comparatione confisi dubitamus etiam Useneri sententiae accedere, qui in nobilissimo Epicureorum libro, cum haec inter fragmenta afferre p. 199, itaque particula ad superiora relata post eam defectum orationis notavit, quid addi cuperet non indicavit. Nos quo magis intelligimus in illa sententia nihil desiderari
nullamque Vocem prave Scriptam esse, unam itaque particulam ossicere et obstare ScrupulOSque ex Se parere, eo proniores sumus in eam opinionem, ut peccatum non SSenisi a Cicerone ipso putemus, qui posteaquam exposuit plenius illa quae Epicuro occurrisse h. e. in mentem venisse dicit, si omnia deorsum e regione serrentur, numquam fore ut atomus atomum attingeret, continuavit orationem verbis itaque attulit rem commenticiam, errore Seductus, quaSi non praemisi SSet homo acutuδ, cum Occurreret, Sed
illa potius deinde ibidem homini acuto occurrit.
Non quaerimus de anacoluthorum Ciceronianorum modis ac generibus, de
quibus, post alios et inprimis G Schuppium olim philologum uno philosophum multis et magnis meritis clarum, diligenter exposuit F. Gustasssonus in libello de primo Gereoni de sinibus Helsingsorsiae a. 1878 edito, qui quidem hoc probe ostendit, Saepe multa
non recte ad hunc numerum adscribi. Neque hoc adeo ad hanc rem quam agimus pertinere arbitramur, exstare alibi apud Ciceronem imperfectae orationis exempla aut posse hoc nostrum ad certum quoddam genus eorum referri. Sed illud potius indagandum esse dicimus, sicubi oratio non suo Ordine procedit, quo errore quave socordia hoc fieri potuerit, ut coepta dicendi forma derelicta neque rite ad suum finem deducta sit. Quare quod coniicimus isto loco accidisse ne quis aspernetur propterea quod credibile non sit in tantulo intervallo sic aberratum esse, hoc respondemus, spatium non SSequod momentum faciat, sed explicatiorem istam et pluribus partibus distinctam sententiam quae media est interiecta sesellisse scriptorem ut inducente specie crederet se non quae praemisit praemisisse sed similia istis et quibus quae insequuntur adnecti possent. Quamobrem hoc genus erroris quod statuimus suapte natura probabile esse negari
32쪽
non posset, etiam si singulare esset in scriptis ullianis sed est in promptu exemplum, geminum quod nobis videtur, quod licet alium explicandi modum non recipiat, tamen nemini, quantum Selmus, suspicionem movit, ut intelligatur talia aciem mentis non solum scribentium sed etiam legentium effugere et ut scribi ita legi sine offensione posse. In oratione pro Balbo haec leguntur 14, 32.
Etenim quaedam foedera eae8tant, ut Cenomanorum, DRubrium, Helvetiorum, Iapydum, nonnullorum item a Gallia barbarorum, quorum in foederibu eaeceptum δι ne qui eorum a nobis civi recipiatur quod-δ eaeceptio facit, ne liceat, ubi non it aceptum, ibi nece88e 8 licere. Memorabilis haud dubie est haec structura et in ambitu orationis minime prolixo Nam in unum coire non possunt quaedam foedera zδtant, quorum in foederibu8, sed apparet pluribus populorum nominibus mediis intercedentibus factum esse ut ad haec applicarentur illa quorum in foederibu eaeceptum δι neglectis primis verbis quaedam foederaeae8tant, quae sic continuari Orationem postulabant, eae8tantfoedera complurium populorum, in quibu eaeceptum egi. Non erit, Opidamur, qui haec corrigendo in accuratiorem Armam coercere cupiat, si possit, cum manifestum sit, quid de inita via oratorem deflexerit,
quem ne nunc quidem longius intervallum impedivit sed interpositorum species decepit. Ut sperare liceat ex hoc exemplo fortasse fore ut aliquid subsidii redundet ad tutanda vorba de finibus quae disceptanda sumpSimus. In quinto do finibus quae leguntur 24, 69Quo modo igitur, inquie8, verum δε poterit omnia referri ad ummum bonum, i amicitiae, i propinquitate8, i reliqua aeterna ummo bono non continentur hac videlicet ratione, quod ea, quae aeterna unt, iis tuemur officiis, quae oriuntur a uo cuiu8que genere virtutis nam et amici cultu8
et parenti ei qui o toto fungitur, in eo Φε prodeδt, quod stafungi o icto
in recte facti e8t, quae uni orta a virtutibu8. quae quidem apienteε utente δequuntur duce natura tamquam non perfecti autem homines
et tamen ingenii ercellentibu praediti eacitantur aepe gloria, quae habet 8peciem hone8tati et imilitudinem multifariam ingenia criticorum exercuerunt Sententiarum tenorem et argumentandi viam optime explanavit advigius neque est quod in ea re moremur diutius. obisagendum est de extrema parte sententiae et inprimis de verbis quae quidem apienteε utente 8equuntur duce natura tamquam, quae mirum et memorabilem ordinem habent, Sed eum aut omnium aut meliorum codicum fide stabilitum. Maec ut ad probabilomsormam redigerentur, iam Moerengius illa duo vocabula utente AEt tamquam ut ex glossematis orta expungenda ratus est quo facto tamquam ulliana haec relinquerentur quae quidem apiente δequuntur duce natura, in quibus nihil est prosecto quod reprehendatur. Tandemque rationem fidentius exsecutus est advigius, qui in tribus suis editionibus haec ita exprimenda curavit apiente isequuntur utente tamquamdduce natura, retinen eum Ordinem verborum qui est in vetustis editionibus: nam
33쪽
in libris ea aliter ordinata osse diximus. Sed melius et ad memoriam librorum accommodatius haec, ceteroquin advigii rationibus probatis, uellerus edidit, cum ea sic notari malist apiente futente0 equuntur duce natura tamquamJ. Longius prosectus Balterus in utraque quam paravit editiono, quo nitidior esset textus forma neve uncorum quadrata figura legentium oculos violaret, quae illi uncinata dederunt ut salsa, . ne toleravit quidem in ordine quae quidem apiente δequuntur duce natura. Atqui
in his ut nihil est nimirum offensionis, ita ne illud quidem perspicias, qui lactum Sit in hac simiaicissima oration ut aliena sodulitate illa duo vocabula et isto quidem ordine adderentur. Et haec deliberatio, qua nihil magis in promptu erat, tandem ipsum advertit advigium qui a 186 in altera editione adnotationi qua manifeStum Sse
interpolations affirmaverat haec adiecit: verum unde haec ascribere ad duce natura cuiquam in mentem venit et qui sic distracta et transposita verba sunt, alterum in omnibus, alterum in melioribus codicibus latet aliquid huiusmodi, quae quidem εα-piente vidente 8equvntur duce natura eam viam ' De emendandi conamine quid iudicandum sit postea videbimus. Sed illud verissime ut putamus negavit credibile esse illa duo vocabula, ita separata praesertim suam glossemati Originem debere. Sed hanc prudentissimi hominis animadversionem novissimus editor aut ignoravit aut contempsit, certe perrexit Balteri vestigia legere. Sic enim solent praeclari critici, qui quia rescissis duobus vocabulis restat oratio non vituperabilis, in ea acquiescunt, nihil anxie quaerentes unde accessionem istam factam putemus, quam auferunt vel secludunt. Quasi vero ulla ratio constare posset, cuius pars altera in obscuro latet. Nos ut penitus perspiciatur si fieri possit, quid tandem offensionis aut insolentiae habere dicamus istam quam excutimus orationem, omittimus paulisper tradi tam eius scripturam et proficiscimur ab ea forma quae olim vulgo inde a Manutio circumferri solebat. Haec igitur in istis vetustioribus editionibus leguntur: quae quidem δapiente δequuntur, utente tamquam duce natura. Quae verba qui Ciceronis more loquendique usu aestimaverit, intelliget nihil habere quod hunc scriptorem dedeceat aut ullum dubium movore de sinceritate possit. Sic enim scribit Cicero in Tusculanis disputationibus in 17, 37 ad haec bona meo revoca8, Epicure, pares, equor, ut O teip8 duce, obliviscor etiam malorum Academ I 8 32 οδ argumentia quibu8dam et rerum noti qua δέ ducibuδ ιtebantur ad probandum et ad concludendum id quod eae- planari volebant putamus enim ita recte scribi Davisio auctor pro eis quae libri tradunt et qua8 rerum notis ducibuδ denique Tuscul disput. IV 30 64 alii metum praemoleδtiam appellabαnt, quod 38et qua8 duoe conδequenti mole8tiae quibus addita sint similia haec de natura deorum 1 15 40 legi perpetuae et aeternae vim, quae qua δ duae vitae et magistra oleio misit. His igitur tribus aut quaιuor exemplis videmur tantum vicisse, primum ut equuntur utente duce natura recte ac de more dici intelligatur secundo autem loco utente tamquam duce natura ineptum non esse aut insolens in qua re illud animadvertendum est, ducem et hoc loco et illis superioribus dici ducem viae, o in figurata oratione, qualis haec est, tam recte addi quam omitti particula comparativas,
34쪽
tamquam qu i potuisse, velut pari modo homine in peculia unt, ob8ervant, et in hac custodia et tamquam pecula ad aliquod tamquam adminiculum, et nulli adminiculis; frenos et tamquam freno dicere solebant. Quae Si recte exposuimus, consectarium fiet, ut neutrum probabile sit, nec ab interpolatore adscripta esse ista duo vocabula, utente et tamquam, quae certiSSimuS loquendi usus tuetur, neque ea per incuriam librarii deformata et corrupta esse ex iis quae scriptor posuerat. Ut nec illis assentiendum sit qui haec duo ut salsa additamenta excludunt neque ei si qui emendando ex iis suscitare cupiat quod verum Sit. Quare ne advigii quidem quamvis subtiliter excogitata ratio vidente ex utente8, ex tamquam auten eam viam restituentis, probari potest, quia temptat quae Vera SSe intelleximus neque probabiliora alii attulerunt. Haec nos disseruimus exorsi ex ista vulgata olim Scriptura quae quidem δα-piente δequuntur, utente tamquam duce natura, quae si librorum fide niteretur, neminem putamus de insiticiis aut corruptis cogitaturum fuisse adeo haec apte scripta et composita sunt. Sed codicum memoriam consulentibus, cum haec ita in omnibus aut melioribus libris exarata esse constet quae quidem apiente utente 8equuntur duce naturatamquam, perSpicuum fit, Verba quidem scripta recte, Sed miris modis esse traiecta nec primitivam seriem retinere. Nam haec tente εequuntur duce natura si qui sorte
tutari velit vel iis quae leguntur Acad. II 14 43 imilitudine dis/imilitudineεque et earum tenui et acuta distinctio fidentium 8 hominum illa vera et firma δεe vel quae de os . III 26, 9 dimicare melis fuit quam deεerere eon 8entientem Graeciam ad bellum barbaris inferendum, intelligi oportet haec ex eo genere prompta SSe quod lato patuit sit id proprii habet ut nominibus interpositis inter participium et quae a participio suspensa sunt diiungantur quae coniungenda erant; quod genus Madvigius cum alibi tum plenius mendationibus Livianis d. II p. 330 persecutus est vide ad II de legib. 22, 56 adnotata). Sed illi exemplo quod compar sit nec allatum ab aliis vidimus
nec nobis afferre contigit. Itaque hic primum aliquid turbatum esse in ordine agnoscitur. Non magis erit qui hunc positum foveat duce natur tamquam; nam quamquam notum est id genus particulas nonnumquam postponi iis quibus praeponi debebant, velut de T II 8 30 aeque utrisque δι propemodum comparanda, vel ibid. I 30 107 intellegendum δι duabu qua δέ no a natura induto eεεe per/onia Lael. 25, 2 ut unuεqυαε animus sat e pluribus, tamen illi quod aequum sit vix arbitramur inveniri; et hanc igitur collocationem turbis factis adscribimetis. Itaque negari non potest, huius
orationis membra nescio quo eas temere esse disiecta. Quoniamque verba ipsa integra esse nec vitiose scripta satis ut arbitramur probaVimus, hoc unum agendum est, ut eorum ordo probe instauretur. Et certe clementiorem iudicem habebimus eum qui nulla parto resecta, ne littera quidem aut Syllaba mutata, Seriem tantum eorum quae scripta sunt recuperare studeat, quam qui curtatam et demutatam suo arbitrio orationem Ciceroni ut suam redhibeat. Sed ea series varia esse potuit, et illa quae olim circumferebatur, quamquam vituperari non potest, cum librorum scriptura collata pro-3
35쪽
babilis non est. Neque hoc satis esse dicas aliquem ordinem qui modo tolerabilis sit restituisse, sed Si licet eum oportet assequamur qui simul turbarum factarum causam et principium aperiat. Id quod fieri posse opinabamur, si Ciceronem haec ita scripsisse statuerimus: quae quidem apiente natura tamquam duce utente 8equuntur; non perfecti autem homine et tamen ingeniis aecellentibu praediti ercitanti r8aepe gloria. Quae ut simplex est et nativa verborum collocatio et qua natura plenum Vim Sen tentiae contrarii ratione poscente sustineat, ita ansam errori librarii dabat, qui similitudine terminationum deceptus cum a apiente ad titente aberraret, apiente Requuntur continuavit, quae media erant natura tamquam duce utente praetermisit; quae in margine adscripta non eo quo debebant ordine sed plane perverso contextu rursuS recepta sunt . . ita ut unum utente8, fortasse nota indicante, Suum locum recuperaret, cetera, quae ei praemittenda erant, postponerentur et ipsa ordine inverso, equuntur duce natura tamquam. Non nescimus haec coniecturae SucceSSu pendere et nos narrare οἷα αν γένοιτο, Sed pro certo asseveramus nihil nisi hoc unum, haec verba, nec
aucta additamentis nee vitio scripturae depravata, nulla re alia laborare quam perturbato ordine quem probum ac probabilem restituisse nobis videmur. Iv. In usculanis disputationibus toties tot virorum doctorum cura et Opera tractatis, vix ut restare credas, quod in disceptationem vocari possit, Sunt tamen, Viden tu quidem certe nobis esse, nonnulla, quae nondum ita profligata aut ad exitum adducta Sint ut acquiescere liceat. Cuius rei duo proponimus exempla primum hocv 40, 117.
Congerantur in unum Omnia, ut idem oculi et auribu captu δit, prematur etiam doloribu acerrumi corporis, qui primum per e p8 plerumque conficiunt hominem; sin forte longinquitate producti vehementiu8 tamen torquent quam ut cauδα it cur ferantur, quid ει tandem di boni quod laboremuδ' portu enim prae8to δt, quoniam mor ibidem δυaeternum nihil entiendi receptaculum.
Scripsimus haec ut a uellero edita sunt. ad verba, quibus uncos addidit, haec adnotavit Davisius 'apertum glossema quod sagacissimus Benileius primus vidit, nil praeterea. Et post Benileium avisiumque multi, alterus a. 1863 Sorosius quoque
quamquam variavit, denique uellerus eadem verba ut additicia segregarunt quorum tamen nemo additamenti causam et consilium vel verbo declarare ausus est, Sed auctoritate magni viri moti sustulerunt quae intelligi non poterant. Et sunt sane ista verba quoniam mor ibidem δι valde obscura. Sed minusne obscura sunt si ab Cicerone abiudicantur et qui ea praeter mentem Ciceronis adiecit, nihilne sensisse putabiturγFrustra quaerimus nihil nos adiuvant interpretes. Nos vero cunctamur damnare quorum nec sensum nec ratiouem dispicimus. accedit alterum quae restant illis deletis
36쪽
portu enim prae8to δι aeternum nihil gentiendi receptaculum, possunt illa quidem intelligi nec vitiosa sunt, sed tamen non nimis scitum est hoc dicendi genus quod quoniam non ita traditum est sed nostro decreto partum, dubites quam Ciceronem decere dicas. Quae cum ita sint, mirum non est suisse qui in Benileiana ratione non esse persistendum rati alios emendandi modos circumspicerent. Fuit qui ibidem delendum censeret, quoniam mor e8 aeternum nihil entiendi receptaculum, haud inepta Sententia, Sed non apparet unde istam particulam accessisse dicamus. Alius non ibidem sed mor abesse maluit, qua dempta voce crescit non minuitur difficultas ib dem particulae explicandae quo enim reserimus Itaque egenbergius ut iam ante Nissenius quoniam ibidem maxime obstare probabili sententiae et orationi videbatur,
hanc particulam aggrediendam, verum non abiiciendam, sed corrigendam esse censuit: ex ibidem effecit quidem, quoniam mor quidem δι n. . receptaculum, Sed quia mor8 non satis apte ea particula addita acui videbatur, transposuit quidem et scripsit quoniam quidem mor e8t . . receptaculum, et has duas particula Ciceronem Saepe copulare multis exemplis probavit. Atque haec emendatio multorum plausum tulit permultasque editiones recentiorum criticorum, ischeri, Sorosi, Heinii, Meissneri, al. propagata est. Quorum Onsetis ui quominus accedamus multa nos retinent ex ibidem
efficere quidem, quo nihil opus erat, et hoc quia eo loco ineptum est transponere et Scribere quoniam quidem, quod item inutile erat, quam tandem probabilitatem habere dicimus hanc emendandi rationem ut mittamus, ne satis apte quidem mortem dici esse receptaculum nihil sentiendi certe probabilius videtur quod Cicero de divinatione 1 72, 150 ait perfugium videtur omnium laborum elisollicitudinum 88 8omnu aut quod idem pro Cluent. 61 171 huic mortem maturabat inimicuε, quod illi unum in malia erat perfugium calamitatis. Sed editores gaudentes habere quod edi possit et si displacet conniventi probari, rem utilem tamquam certam vulgarunt eique quod salsum erat speciem veritatis induerunt. Quanto praestitisset, quae certa emendatione restitui
non poterant intacta relinquere et quasi morbosum in publico exponere, ut praetereuntium misericordiam moveret et fortasse medelae particeps fieret.
Nos dum contemplamur illud ipsum ibidem quod tam multis offensioni fuit,
et simul attendimus non plene satisfacere eam orationis formam qua mors dicitur esse nihil sentiendi receptaculum, inde nata est opinio non additamento auctam nec vitio insectam esse sed defectu laborare orationem, et vocem unam duas ve errore interceptas SSe, Ciceronem autem scripsisse
Portu enim praelio Gi, quoniam mor tubi esti, ibidem ει aetereum nihil aentiendi receptaculum. Sic et ibidem habet quo reseratur, et recte dicitur non mors esse receptaculum sed ubi mors sit ibidem esse nihil sentiendi receptaculum. Porro ubi e8t quam levi errore ante ibidem scribentis incuria neglexerit in aperto est, et quoniam quae facta sunt credibile fit fieri posse, asserimus pro Balbo 14, 32 quod i exceptio facit ne liceat, ubi non sit exceptum, ibi neceδεe δι licere pridem restituta esse quae simili errore praeter-
37쪽
missa erant. Postremo quod ita loquitur mor ubi e8 ibidem δι n. . receptaculum, ut Sententiae apprime conveniens est, ita usu dicendi Tulliano egregie confirmatur. Nam
ut Plautus dicit Trucul. I 4, 3 cf. Quintilian. V 11 41 ει bi amici, ibidem εunt opes,
ita saepe scribit Cicero de re publica III 31, 3 ergo ubi tyrannu e/t, ibi non uio-8am e dicendum est plane nullam 8se rem publicam do n. V 32 5 tit, tibi virtus 8it, ibi δε miseria et aerumna non po8sit in Pison. 26 62 ut tibi hostia non erat, ibi triumphi auεam aliquam quaereret pro Milon. 37, 10 Gilium ibi δε putat, ubi virtuti non it locua de lege agrar. II 33, 1 ubi honos publice non ει, ibi gloriae cupidita eδε non pote8t; multaque alia, quae afferre longum est. Sed addimus de domo 46, 121 ibi enim po/tia εt, tibi templi aditu eδt, non alia de causa quam ne cui offensioni sit duplex ε in ista oratione mors tibi ει, ibidem est, id quod si tanti sit etiam pluribus confirmare liceat. Alterum exemplum petimus ex eodem libro 17, 1. ubi haec leguntur in Muelleri exemplari Quo loco quaero, quam vim habeat libra illa Critolai, qui eum in alteram
lancem animi bona imponat, in alteram corpori et eatema tantum propendere illam boni lancem putet ut terram et maria deprimat. Ad quae verba haec est Benilei apud Davisium adnotatio: quid illud est quod boni
lancem dicit cum in utraque lance fuerint bona in illa bona animi, in hac bona corporis et aeterna hoccine a tot editoribus doctissimis tam patienter ferri lege vero tantum propendere illam ANIMI lancem putet vel dele boni et scribe tantum propendere illam lancem putet illum, hoc est quam priorem nominavit noster de sin V 30, 91 audebo igitur cetera quae eeundum naturam uni bona appellare virtuti autem amplo tudinem quaδ in altera librae lance ponere terram, mihi crede, ea lana et maria deprimet cf. Acad. II 12, 38J. nota autem locutionis genus ἰδι εικόν nam in bilance quae lanx praeponderat, non deprimit Oppositam, verum elevat sed vulgari sermonis errore labi etiam sapienti et diserto concessum est Benilei coniecturis alteram, qua nimi pro boni reponi voluit, praeter Davisium nemo editorum, quem quidem novimus, recipiendam duxit, non iniuria, quoniam haec scriptura licet explicari quodam modo possit, Sati Siacere non potest. Sed alteram, qua boni nomine deleto illam lancem retinetur, plures editores eum rellio in prima uricensi expresserunt; at ex quo Bai torus in altera uricensi haec duo boni lancem reiicienda proposuit, retinendum unum illam recentioris aetatis editores plerique omnes in hanc sententiam pedibus ierunt. Utrumque recte scribi potuisse quis negabit, tam illam, quod quo referretur per se satis manifestum erat, quam illam lancem, quod certe illo deterius non erat, quandoquidem Ciceronem constat saepe pronomini nomen etiam praeter necessitatem addere solere, velut de officiis I 44, 158 ergo omne o elum quod ad coniunctionem hominum et adciocietatem tuendam valet, anteponendum eε illi officio quod cognitione elucientia continetur, et Tuscul disp. V 34 97 nec raurien Ptolomaeua ederat; cui cum peragranti Aegyptum comitibu non con8ecuti cibarius in caε panis datu eδεet, nihil
38쪽
visum ε illo pane iucunditiε id quod maximo cadit in formas pronominis se, quod evide verba de finibus a Benileio allata et a nobis adnotata ad haec de legibus II 6 14 priu quam ip8am legem recitem, de eiu legi laude dicam. Sed utrum eorum probaveris, de additamento quaerendum est: sive enim Cicero nihil scripsit nisi illam, quod
plerisque probatur, quo con Silio credimus ad pronomen a nescio quo adiecta esse verba boni lancem, sive illam lancem maluit, qua ro motum dicimus, quicumque fuit, ut illis boni interponeret. alia, ut saepe dicimus, vulgo critici non curant, qui cum habeant quod cum aliqua specie edi possit, contenti sunt neque se exant amplius. Et tamen ea non sine detrimento negliguntur. Velut hoc loco considerandum est boni lancem nec Ciceronem neque magis eum, quem haec sua sponte addidisse volunt, eam lancem appellare potui8Se, in qua animi bona imposita sunt. Nam non de bonis agitur universe sed de certo quodam genere bonorum ex iis quae modo divisa sunt in quare ne is quidem facile aberrare potuit, quicumque primus hoc egit ut additamento tacto d0finitius ius lancis onus significaret. Itaque boni cum neutra parte defendi possit, sive ullianum esse sive spuria origine putatur, nonne multo credibilius est nihil hic alieni insertum sed quod positum erat ab auctore scribenti errore corruptum S Seet obscuratum Quodsi ex boni effici posset quod in hanc sententiam quadraret et certiorem huius lancis notationem afferret, hoc eo probabilius foret, quod, quamquam et illam et illam lancem satisfacere posse iuro concessimus, tamen post illa quae praecedunt eum in alteram lancem animi bona imponat, in alteram corpori et eate a nihil aptius, nihil magis appositum ad sententiam esse potuit, quam hanc lancem, in qua Sola omni Suis est comparationis, expressiu denotari. Haec dum reputamus e devenimus ut suspicaremur Ciceronem scripsisse
libra illa Critolai, qui cum in alteram lancem animi bona imponat, in
alteram corporis et aeterna, tantum propendere illam bonorum animi lancem putet ut terram et maria deprimat.
Haec os enim recta et propria huius lancis appellatio quae non sine grata arietate affertur, quod cum ant animi bona posuerit, nunc bonorum animi lancem dicit, ut 25 72 gaudere talibu boni animi, et 1 119 tantam prae/tantiam in boni animi; et de genetivo bonorum animi lancem si qui sorte ambigat, si illa possunt fidem facere quae de sin IV 27, 76 leguntur i palearum navem evertit et i auri. Denique haec plenior oratio illam bonorum animi lancem, quam sententiae ponderi egregie aptari diximus, nescio quo pacto Ciceronis morem vel maxime decere visa est; quod quale sit etsi exemplis declarari vix potest, tamen si quis vel ea temptaverit qua de legibus 1 4, 8
79, 2) 5, 11 81 10); I 6, 19 20,4 leguntur, percipiet, opinamur, quid sit quod in
ista oratione verissimam manum Τullianam agnoscere Videamur.
Haec aliquamdiu nova esse et a nobis primis inventa putabamus, dum OStrae aetatis editiones volvimus, quas stulti credideramus utilia quidem quaeque ex Superiorum libris excerpsisse. Sed cum . A Wolfi libellum, cuius raram virtutem et elegantiam admirari solemus, de his quoque verbis consuleremus, haec eadem totidem
39쪽
litteris expressa legimus, illam bonorum animi I lancem, hoc quoque intelleximus iam Ernestum ita edidisso, Wolfium tantum uncos addidisse. x relliana autem prima didicimus olim fuisse adeo qui hoc ipsum tu optimo codice Regio legi crederent quod
nunc compertum est Verum non esse), et eiusdem scripturae etiam alium librum testem citari. Haec dum colligimus, mirabamur neminem ex tot editoribus iam inde a Turicensi altera a. 1861 huius scripturae mentionem secisse. Quam si non dicimus recepissent sed tantum memorassent, credibile est pridem exstitisse qui eam ceteris conaminibus esse praeserendam intelligeret. Quae licet nihil sit nisi docti hominis coniectura, sive ea reperta est in aliquo codice sive in nullo, tamen veram esse nobis persuasimus et
Ciceroni postliminio restituendam. Quodsi quis tamen dubitet et se intelligere neget, ex bonorum animi qui fieri potuserit boni, hoc dicimus, in tabula quidem delineari non posse, qui factum sit ut ex bonorum animi sive mini, quae saepe Scribendi errore permutantur in libris haustis mediis syllabis prima et extrema bo et ni relinquerentur, sed potuisse hoc fieri exemplo doceri ex his ipsis libris petito: v 24, 68 haec olim vulgabantur unu sanimi fetu8 in cognitione rerum po8itu et in e licatione naturae, alter in de8criptione e etendarum fugiendarumve rerum, tertiua in iudicando quid cuique rei δit comequen8, sed posteaquam compertum est in optimo codice Gudiano haec scriptaeSSe fugiendarumque e rerum ne uiuendi, eademque in codice Regio exarata fuisse sed ue et ne uiuendi litura deleta esse, intellectum est asesenbergio in archetypo codice syllabas quasdam extritas esse, integram autem orationem hanc fuisse e etendarumfugiendarumve rertim et in ratioJne vivendi, neque postea dubitatum est. Itaque spes est ore ut illa quoque scriptura quam ex oblivione suscitatam defendimus, tandem se probet criticis, Si quidem ab ea se avertere persuaSione voluerint, qua credunt spongiam istam deletilem quasi quandam panaceam esse emendationis Tullianae. Scr. m. Maio a. MDCCCIC.