Observationes grammaticae quaedam in Caesarem [microform]

발행: 1875년

분량: 33페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

h. o. 1, 38, 2. . . . mota inter se partiuntur, uti Vared cum iis quas habebat legionibnsomnem uteriorerrimaspaniam tueatur . . . misi sorte hunc locum iis, quo supra laudavi, locis adnumerare vis. I morem An non andistis ex iis, qui per causam oletudinis remanserant, eohortea

Sed restan semper loci, qui his omnibus interpretatio ua erui non possint. Nihil aliud relinquitur, his ut hoo concedamus si in scriptori latino res ut re vera saetae ante mentis Ocnlogobversant , modo indicativo eas exhibet, neque est mirandum, quod tam saepe a nostris grammaticis emtam atque eonstitutam legem latini scriptores neglexerunt, sed potius est mirandum, qtio tam o stanter eam observaverant. Etiam latinis soriptoribus suum est arbitrium suum judicium, neque potest lingua viva, quae in dies magis procedi atquis progreditur, artis legibus grammatici merceri eontra no ex scriptis latinorum soriptorum ratione a via, temporum decursum sequentes, leges grammaticas componere atque enucleare debemus. Huo pertinent hi

loci, quos singillatim laudare longum est: . . IV, I, 10 43, 6 V, 8, 3 V, 1, 4; IV, 2 6; IV, 38, 2 b. o. I, 2, 1 Π, 32 4 et

orsus memorabiles sunt loci hi ' ni b. e. m 107, 2. Interim coni Versias regum ad populum et ad se, quod esset conges, pertinere existimans atque eo magis officio suo convenire, quod superiore consulatu cum patre Ptolomaeo et lege et senatus consulto societa erat facta, ostendit . . . Quo loe magis sentiri quam definiri potest, quomodo inter se differant modus conjunctivus et indicativas in enuntiatis, quae incipiunt a conjunctione quod Hulto dignior, qui ommemoretur, est i uchio: b. g. I, 40, 5. Factum ejus hostis periculum patrem nostrorum memoria, cum Cimbris et utonis a C. Mario pulsis non minorem laudem exercitus quam ipso imperator meritus videbatur; si tum etiam ... - Videmus, Caesarem sive orationis flumine sive imaginationis vigore commotum praeteritas res tanquam praesentes vidisse itaque ab oratione indirecta ad directam transiisse, id quod persaepe apud graecos scriptores fieri, inter omnes constat .

De Mutinctionibus cum et priusquaue quaedam.

Nostri omnes grammatio praecipiunt, ut cum temporale eum modo indicativo, cum causale cum conjunctivo conjunglitur'). t prosecto cum causale quidem semper apud Caesarem eum modo conjunctis constructnm invenimus, ut ad haec gramin earum praecepta nihil addendum esse putem. auca tantum ad eos locos Caesarianos, quibus secum cum indieativo oonjunctum est, adnotare in animo habeo. nuntiatorum, in quibus enmi conjunctum est cum indicativo, tria genera a grammaticis exhibentur 1 Enuntiata, quae merum tempus, quo res geritur, indicant 2 quae significant, aliquid identidem atque saepenumero fieri 3 quae continentariam saetorum cohaerentiam. At primum est monendum, eam iterationem factorum, eam factorem cohaerentiam non conjunctione cum eontineri, sed temporibus verbi inesse, id quod grammatici haud ita, ut debuerant, spectasse mihi videntur. Conjunctio oum nihil aliud est nisi correlativum, quod vocant, ad adverbium istum aliud quidquam indicat nisi tempus, quo res geritur. Si quis contendit, rem aliqnam gestam esse ausam ladius cujuspiam hinti, ita ut inter hae savia non temporalem solum sed augalem etiam eonserationem exsistere putet, cum 'um modo subjectivo, ni ita dicam, id est onm conjunctivo eonsimitur 'Quamquam

8 In praesentia hic mihi Iocus in manibus est: en Mab. I, 3, 14. ... πεμφαι δὲ κῶ προκαταλη-

22쪽

ad rem nostram revertamur et locos, qui huc pertinent, proferamus. Atque primum exempla, ubi cum significat merum tempus, enumerabimus 3 . Πυn ..ib.ug. ΙΙΙ, 9; 2. Hiarerebus celeriter administratis ipse, cum primum potuit, ad exercitum tant' ditim Invenimus hi et in a et in persectum historicum, quod vocant, quod simpliciter

narratur.

luis VI, 12, 1. Quum Caesar in Galliam venit, alterius actionis principes erant Aedui, alterius: S uani. Eo tempore quo Caesar venit, . . In a imperfectum posuit Caesar ad status diuturnitatem describendam. . h. g. I 1, 4. Qua de ausa Helvetii quoque reliquos Gallos virtute praecedunt, quod sereeotidianis proeliis eum Germanis contendunt, cum aut suis finibus eos prohibent, aut ipsi in eorum finibus bellum gemul. IV, 2, 3. . . . ad quo equos e celeriter, cum Su8 8t, recipiunt. VI, 18, 2. Plerique, cum aut aere alieno aut magnitudine tributorum premuntur, sese in

servitutem dicant nobilibus. aes VI, ib, 1 VI, 23, 4.

lio: Quibus in exemplis Caesar et in a et in praesens posuit, quod res describit, quae semper in his populi fiunt. IV, 33, 1. . . . cum se inter equitum turmas insinuaverunt, ex essedis desiliunt et pedibus proeliantur. In a praesens id, quod semper fieri solet, significat, et perseetum in est perseerum logicum V, 21, 3. Oppidum autem Britanni vocant, cum silvas impeditas vallo atque lassa munierunt. - hic munierunt est perseerum logicum. Consimiles sunt loci hi: VI, 15, 1 16 5;17, 3 his); 8, 3 19, 3 27 4 et 5. Futurum, quod facta in idem tempus incidunt, et in ae in Dinvenimus h. c. III, 18, 4. . . . cujus rei opinio tolli non poterit, cum in Italiam, ex qua prosectus sumi reductus existimabor. b. g. Π, 35 5. . . . cum jam ex diei tempore conjecturam ceperat V in castra perventum, isdem sublicis, quarum pars inferior integra remanebat, pontem reficere coepit. - Hic Caesar in plusquamperfectum posuit, quod prius conjecturam cepit, quam pontem reficere coepit; dirimit Caesar acute utriusque laeti tempora. b. o. II, T. 3. Postea vero, cum Caesarem ad Massiliam detineri cognovit . . . se quoque ad motus ortunae movere coepit. - Ηio Caesar simpliciter narrat neque negat, utrumque factum in idem tempus cadere posse. CL IV, 12, 1. Observat Caesar in his enuntiatis speciviem temporum Vim, neque de consecutione temporum ita quidem sermo esse potest, ut contendas, tempus enuntiati primarii vim aliquam habere in tempus enuntiati temporalis. Haud aliter sunt ii loci accipiendi, quibus in a adverbia vix aegre, jam occurrunt, et in interdum, repente, subit sequuntur, sive b primo sive altero loco exhibetur. h. ita I et 2. Jamque ab eo non longius bidui Via aberant, cum duas Venisse legiones hiissu caesar s cognoscunt. Imperiecto enuntiati a s Caesar statum atque conditionem describit, et in Ab praesens historicum usurpat, quod res celeriter se excipientes exponit, quod certo intelliges, si, quae sequuntur, perlegeris. Consimilis locus est hic: b. II, 11, 4. . . pars reliqua consequens procumbebat, eum OSte . . . Se porta foras universi proripiunt Pa. g. V 26, 3. Iamque hoc sacere noctu apparabant, cum matres familiae repente in publicum procurrerunt. - Ι a eadem de causa qua supra imperfectum, in perfectum historicum, ad quod ad celeritatem declarandam Caesar repente addidit, invenimus.

N Brevitatis causa enuntiatum primarium litera a , secundarium litora b liceat mihi significare. V Kochius sane legit caperet , quod non in sensum cadere apertum SL

23쪽

b. g. VI, 8, 1. Vix agmen novissinium extra munitiones me esserat, eum Galli . . . flumen transire et iniquo loco committere proelium non dubitant. H Lir non 3 i ii intini, μ' Hi quoque in a plusquamperfectum suam servat specialem vim: jaci nurissimum agmen extra munitiones erat, actio excedendi jam est plane perfecta neque jam res exstan' sed

Jam pervenimus ad eos locos, quibus cum vim iterativam habere grammatio dicunt; invenimus tamen omnibus his locis Caesarianis in a semper imperfectum, quod onsuetudinem, morem, usum quendam indicat iteratio igitur in tempore impersecto posita est. Inis invenimus sexies plusquamperfectum: . . III, 14, 6; b, 1 V, 19, 2 35, 1 Mi 3' VII, 22, 2 b. c. I, 58 2 bis), imperfectum: . . I, 9, 3 III, 44, 6. iΡlusquamperfectum significat, quod in enuntiato temporali narretur, id plane esse persectum,

cum id, quod sequatur, agi incipiatur il

b. g. ΗΙ, 14, 6. His salcibus cum lanes, qui antemnas ad malo destinabant, omprehensi adductique erant, navigio remis incitato praerumpebantur. - Imperfectum autem in significat utrumque saetum et enuntiatio et b in idem tempus incidere, non esse actum, quod

exponatur in enuntiato , omnibus numeris persectum, Sed inchoatum et eodem tempore 'quo factum enuntiati a exstans. b. o. I, 9, 3. . . . cum vallis aut locus declivi suberat neque i, qui antecesserant, morantibus opem ferre poterant, equites vero ex loco superiore in aversos tela conjiciebant, tum magno erat in periculo res.

Quis non intelligit, imperfecto in b diuturnitatem status rerum describi' i ib. c. ΙΙΙ, 44, 6. Quare cum erant loca Caesari capienda, etsi prohibet e Pompejus totis copiis et dimicare non constituerat, tamen suis locis sagittario 'nditoresquq mitte ha . . .

multique ex nostris vulnerabantur isti i , ,

Cur cum temporale cum conjunctivo interdum construatur, exstant pleriimque aliae causae, quarum est praecipua, quod est enuntiatum temporale saepe pars necessaria aco. o. in aut enuntiati conjunetivi, quod continet sententiam, voluntatem, opinionem alius cujusdam personae. h. g. III, 11, 5. Decimum Brutum classi praeficit et, cum primum posset, in Venetos proficisci jubet. Cum primum posset , sunt verba ipsin Caesari jubentis. b. g. III, 12, 1. Erant ejusmodi sere situs oppidorum, ut posita in extremis lingulis promunturiisque neque pedibus aditnm haberent, eum ex alio ge aegius incitavisset . . . b. g. IV, 13 9. Accedebat, ut, cum saevire ventus coepisset et se vento dedissent, et tempestatem ferrent aestius et in vadis consisterent tutius . . . At quam facile praeter vices temporales causalibus quoque conjunctio, secum ungi possit, ex hoc loco dilucide intelligimus. h. o. III, 87 6. Haec cum dixisset, juravit se nisi victorem in astra non reversurum reliquosque, ut idem sacerent, hortatus est. Hoc laudans Pompejus idem juravit; nec vero ex reliquis sui quisquam, qui jurare dubitaret. Hae cum facta sunt in consilio, magna spe et Iaetitia omnium discessum est. - Nonne exspectas in superiore potius enuntiato modum indicativum, in posteriore conjunctivum Sed tamen Caesar verba Labieni in ausam uri urandi aecipit; verba autem: haec cum facta sunt in concilios , sunt ei meri temporis desicriptio. . Neque aliter Caesar causam recipiendi his verbis profert: b. c. ΙΙ, 41, 6. Cum cohortes ex acie procurrissent, Numidae integri celeritate impetum nostrorum effugiebant, rursusque ad ordines suos se recipientes irenibant et ab acie exoludebant. - Simul Caesar imperseet in a indicat, hoc identidem esse factum. f. b. c. III, 8, 2,

b. g. HI, 16, 3 I, 2b, 3.

Bene ruegerus l. I. g 23 n. 1 monet, enuntiatum, quod incipiat a conjunctione cum esse nuntiatum sensu quidem primarium, et enuntiatum primarium esse re vera enuntiatum temporale, ut eodem sen8 etiam ita dici possit matres familiae repente in publicum procurrerunt, cum hoc noctu apparabant. Vigore tantum sermonis, ait uegerus, hanc, ut ita dicam, orationis inversionem exstitisse.

24쪽

17 duobus locis b. e. I, 3, 3 et III, 7, magis mihi vis concessiva. quod

Kranem non vidit, quam causalis conjunctionis cum se sui convenire videtur. b. Ο Ι 83, 3. Equites ab eo missi flumen transeunt et, cum de tertia vigilia Petrejus atque Astmius astra movissent, repente sese ad novissimum agmen contendunt. b. o. m 47, 7. Non illi ordeum eum daretur, non legumina recusabant. s. raneritan ad h. l. Ho loco mihi pauca de constructione conjunctionum priusquam et antequam , quippε quae eum conjunctione cum quasi cognatae sint, liceat addere. Ut enim conjunctio cum

proprio significat, duo acta in idem tempus incidere, sic hae conjunctiones indicant, alterum laetum idque enuntiati primarii priori tempore fieri quam laetum enuntiati obliqui. Porro similiriuione et , - et , tequam et priusquam et eum indicativo et cum modo conjunctivo

oonjunguntur, eademque sero est ausa modi conjunctivi in conjunctionibus antequam et priusquam atque in conjunctione eum M. Cum conjunctiones antequam et priusquam conditionem, amam, consilium personae cujusdam contineant, grammatio Hunt, eas eo ungi eum modo conjunctiso, cum merum tempus, quod certum quoddam factum spectet, eum modo indicativo. Item grammatici praecipiunt, ut salva superiore regula persectum semper in modo indicativo ponas, imperfectum et plusquamperfectum in modo conjunctivo, simulque ammant, praesens et in modo oriunetivo et in modo indicativo

Et prosecto apud Caesarem exemplum, in quo priusquam aut antequam cum tempore praesenti modi indicativi eo unctum est, nisi vehementer allor, invenitur nullum; ad quod haec Kruegeri observatio, g 365, a. - afferri potest De Nebensat im Prasens, eleber urBesummunide Zei des immaumsaige Aus sane dienen soli, an dile nichi vo ei nemeinminen Factum in de Gegis an reden, sondem nur etWa aussagen, Wa Oster g geschehenpflegio obgleie nn hie anch de Ind. ras stehen ann, o is doch de Konjunctivgebranchlicher, um in Getanis et veratigemeinem und die andiun in thre Unselbst standi ghei vo de im Hau pisatio Misgesagien argu stellen, urch de ren intret en si erat beding ist. Persectum modi indieativi tribus locis nobis occurrit: b. g. I, 53, 6. Ita proelium restitutum est, atque omnes hostes terga verterunt neque prius fuga destiterunt, quam ad flumen Rhenum milia passuum ex eo loco circiter quinque

pervenerantib. g. Η, 25, 4. . . . nec prius ille est a propugnatoribus vacuus relictus locuη, quam

resimcto aggere atque omni ex parte summotis hostibus finis est pugnandi factus. VH 43, 3. . . . neque finem prius sequendi secerunt, quam muro oppidi portisque appropinquarunt. - Memorabila d mihi videtur, quod tribus his locis in enuntiato primario negatio invenitur. Persectum conjunctivi exstat: b. g. HI, 18 7. is rebus adducti non prius Viridovicem reliquosque duces ex onsilio dimittunt, quam ab his sit concessum, arma Uticapiant et ad castra contendant.

Quibus locis comparatis facile intelliges, in tribus superioribus exemplis Caesarem tempus

tantum ante dulos habuisse, neque aliter, si hae enuntiata conjunctione cum exhibita agent, modus positus emet iussiositivus Cumisermanis ad Rhenum perienerauit, tum demum fuga destiterauit rumilique modovia loe possunt mutare. Coneedes autem, in ultimo exemplo modo com junctivo Caesarem indicasso, Gallos viridovicem tam diu precando, ortasse etiam minitando ursisse dum, ut arma eaperent sibi oncederet. Persectum positum est, quod in enuntiato primario praes hiat extat, et aptissime rue res ad hunc locum adnota 630, 1. - :

gehendem isti Pras. I es, quibus Caesar temporie praesenti modi conjunctivi usus est, exstant exceptis iis, quibu8 oration obliqua in causa conjunctiV mi, tr - .

25쪽

b. e. I, 22, 2. sint potestate ex oppido mittitur, neque ab eo prius minitia imilites

Hic quoquo modum eo unctivum consilium militum, quo illi ut Lentvius in conspectum

Caesaris perveniat, optent, indicare eone des. Milites enim ti abant, ne Lentulus Rufiigeret, ehnt sibi persuasum haberent, Lentulum re vera aB8 rem convenisse, eum prose isti sunt. b. c. I, 54 4. uno collem celeriter, priusquam ab adversariis sentiatur, communit., Caesar rem noctu gerit et maxima, qua potuit, celeritate, ne adversarii tonsilium suum Ognoscant. Consecutio temporum autem est in ausa temporis praeaenus neque hae exempl' sunt aliena ab iis, quae infra asseram. f; 'b .u:,ij ilhi . nq, lilb. g. VII, 21, 1. Vercingetorix, priusquam munitiones ab Romanis offfiiciantur consilium capit, omnem a se equitatum dimittere. - id de consili quidem Vercingetorio serino esse non potest, namque, quod omnem equitatum noctu dimisit, prohibere usque potuit inoque voluit, quominus a Romanis munitione perficerentur, sed potiuste timendumerat, ut equitatum munitionibus persectis dimittera posset. Quare bene ages, si putabis, hoen enuntiatum temporale esse ex Vercingetorigis animo depromptum Vel potius esso partem ejus, qui sequitur, aue. lius Restat denique, ut eos lodo contemplemur, quibus priusquam et antequam eum imperseeto aut plusquamperiecto modi conjunctivi conjuncta sunt, atque invenies, eos esse plurimos. Ιis enim exceptis, quibus mod 'oonjunctivus sive propter orationem obliquam, Sive quod ea enuntiata sunt partes enuntiati conjunctivi, positus videtur esse, occurrunt ejusmoli enuntiata apud Caesarem sedecim. Quae enuntiata mea quidem sententia sunt in duo genera dividenda, quorum est alterum,qno eo ilium voluntatemque oontinet, ut aliquid fiat aut ne quid fiat inaueram, quod ea genus

mere temporale, in tamen mod- conjunctivum exhibet. Ἀlteri generi adnumerandi sunt hi loei: b. c. ΙΙΙ, 7, 4. Nam et pervenit Caesar ad castra, priuaquamΡ-pejus sentire posset. Caesarem id egisse, ne id sentiret Ompejus, ex his verbis elucet , pse Caesar diverso itinere quam potuit occultissime reliqua cohortes ad legionem Pomprii castraque minora eduxit . h. g. II, 12, 1. ostridie ejus diei Caesar, priusquam se hostes ex terrore a iugare ei perent, ne se reciperent, in fines Suessionum exercitum duxit. Cf. . . IV, 4, 7;VI, 3, 2 VII, 9, 5 36, 7 b. c. I, 1, 5; ΙΙΙ, 101 l. Quibus locis . . VI, 26, 2 et IV,

14, 1 adnumerare non dubito, quamquam ranem hos loco ita noeemos non vult.

b. g. ΙΙΙ, 26, 2. Illi praefecti equitum ... eductis ohortibus, ne ex hostium castris conspici possent, celeriter ad munitiones pervenerunt atque his prorutis prius in hostium castris constiterunt, quam plane ab his hostibus videri aut, quid rei gereretur, cognosci posse -

me apparet ex tota rerum conditione, praesectos equitum maxime nixos eme, ne hostes

cognoscerent, quid gereretur, priusquam in castris constitissent nidem fere est onditi alterius loci: TU, 14, 1. die triplici instituta et celeriter VII milium itinere oonsecto prius ad hostium

castra pervenit, quam, quid ageretur, Germani sentire possent. - Cur enim Caesar it ersuum adeo acceleravit, nisi ut Germani de consilio suo celarentur

Restant igitur sex tantummodo loci, quibus priusquam cum impersecto conjunctivi constructum est, quamquam merum tempus indicat: b. g. I, 19, 3; ΙV, 4, 2 VI, 37 2; b. e. II, 26, 4 34, 6; HI, 7, 3. Qui loci sane sumetunt ad eam Caesarianvin constructionem comprobandam. Ad hos mihi looos illud rilaianum pertinere videturum 4 147 adn. 6-:isDies Constructio findet me hissi dan stati, an deri Inhait des Nebe aues nichivon ine Vorstellun das immanptaalgo enthallenen Subjoeta solba abh uig. et hann aberdennoe so Rufi aus lassi Wird, ala ob er gleicham dare ei sichiuloso Maobis derVerhiatnisse te gestaliete. Im Deutaehen lassi sio die Bedeuiungrateges Conjunctiva ent edernu duro Umschreibun annEhem a drlichen, oder si Wia gar nichi erilinsictu LQuibus eum verbis hae Krage verba conjungi possunt 336 : Aus disse eis halman sic de Gebrauch de Conjunctius in lege Constructio gu erkill ren, melcher a mo

26쪽

De ablativomim absolutoriun, qui dicuntur, in apud Caesarem.

Si aetio verbi finiti, quodvocant, participio verbi cujusdam planius describitur, si explanatur participio, quo modo, quibus conditionibus, quo tempore res geratur, et hoc cum participi gubjectum quoque est conjunctum, et subjectum et participium casu ablativo exhibentur, quod is casus significat modum tempus, quo aliquid fit. Quos ablativos grammatici, quod sunt a verbo finito absoluti neque ab eo pendent, absolutos vocant. Cujusmodi igitur sit horam casuum absolutorum usus apud Caesarem, jam disquiramus. o primum quidem semper memoria tenere debemus, id quod grammatici nonnunquam obliti esse videntur, ablativos absolutos arte cum enuntiato, cujus sunt particulae, eoniunctos esse neque per e enuntiatum omnibus numeris absolutum atque perfectum efficere; ablativi absoluti pro adverbiis quodammodo positi sunt et adverbiorum vicibus funguntur. Quod sacile libenterque mihi concedes, si animadverteris, ea, quae participio addita sunt, et ipsum subjectum omnia praecepta de pronomine reflexivo servare, si hoc refertur ad subjectum ejusdem aut illius enuntiati, a quo pendet enuntiatum, quo ablativi absoluti continentur, id quod jam supra monui Duo tantum exempla asseram: b. g. I, 53, C. Valerius rocillus se praesente de se ter sortibus consultum dicebat. b. g. I, 47 6 . . . exercitu suo praesente exclamavit Ariovistus). Hoc elucet quoque ex eo, quod saepe Caesar subjectum Verbi finiti ablativis absolutis interposuit: b. g. VI, 9 8. Cognita Caesar causa reperit ab Suevis auxilia missa esse. s. b. g. II, 11,

2. II, 32, 3. i. c. HI, 62, 1.

b. g. I, 44, 10. Debere se Ariovistum suspicari simulata Caesarem amicitia, quod exercitum in Gallia habeat, sui opprimendi causa habere.

Quihus pro veris acceptis efficitur quoque, ablativos absolutos non esse interpunctione a verbo finito dirimendos; sed hoc tanquam praetereuntes adnotavimus. Iam proferamus exempla ablativorum absolutorum quaedam, quibus tempus significatur: b. g. IV, 12, 2. ... nihil timentibus nostris impetu celeriter facto nostros perturbaverunt; rursus resistentibus consuetudine sua ad pedes desiluerunt. b. g. I, 45, 2. . . . riovistum se consule cupidissime populi Romani amicitiam appetivisse. Quae exempla quum passim obia sint, alia enumerare Supersedeo. Modus, ratio, qua res geritur, in his exemplis exhibetur VII, 58, .... secundo flumine.

VII, 60, 3 adverso flumine. s. h. c. ΙΙΙ, 30 4 b. g. I, 8, 2 se invito . . VII 82, 4:re infecta.

Nonnunquam ablativi absoluti etiam ablativi instramenti vel causae vicibus ungi videntur: b. g. ΙΙΙ. 14. 1 . . . ubi intellexit frustra tantum laborem sumi, meque hostium fugameaptis Oppidis reprimi .... - in eodem capite es viis falcibus cum funes adductique

erant, navigio remis incitato praerumpebantur. VII, 10, ... ne ab re frumentaria duris subvectionibus laboraret. . . Quod notum est, participia linguae latinae in nostro sermone aut praepositionibus cum substantivis aut conjunctionibus sive temporalibus sive causalibus sive ooncessivis reddi solere, eam disquisitionem missam facio, et pauca tantum exempla Caesariana proferam, quae ita comparata sunt, ut praedicatum ablativorum absol non sit participium pere aut praes. sed adjectivum aut substantivum. h. g. II, 9, 2. . . . secundiore equitum proelio nostris Caesar suos in castra reduxit. V, 2, . . . Omnibus suis incolumibus copiis eodem die ad Ciceronem pervenit. VII, 17, 2. . . . alteri non magnis facultatibus ... celeriter, quod habuerunt,

VII, 62 6 ... incerto etiam nunc e Xitu Victoriae . . . b. e. I, O, 3. . . . atque erat difficile eodem tempore rapidissimo flumine opera perficere et tela vitare.

27쪽

Nomina snbstantiva pro participiis posita invenimus apud Caesarem haec consul, praecipuo ad tempus indicandum. quo aliquid fit, auctor, dux deprecator:

b. g. I, 40. I, quem locum jam supra laudavimus ''. o. I. 32, 2 ipso tonsulo Pomprio. Cf. b. g. Ι, 2, 1. I, 6, 3. 3b, 4 IV, 1, 1. V I, 1.

V, 28, . . . . postremo quid esse terius aut turpius quam a uetore hoste de summis rebus capere consilium.

b. o. II, 29, 2 uno auctore. Cf. b. e. I, 26, 2 4. g. V, 25, 3. b. g. Π, 23, 4 duo Boduognato. f. III, 21, 4. II, 40, 3. VII, 67, 7.

b. g. I, 9, 2. . . . legatos ad Dumnorigem Aeduum mittunt Helvetii), ut eo deprecatore a Sequanis impetrarent. Pronomina sive personalia sive demonstrativa sive reflexiva sive relativa pro nominibus substantivis subjecti loco saepe usurpasse Caesarem, jam ex iis, quae adhuc attuli, exempliseognoscere Otes.

Nonnulli grammatici hanc rem ita explicandam esse putant, ut dicant, esse supplendam sormam participii hentes , quae forma in lingua latina non exstet. Quod si discipulis praecipiunt, habeant sibi, quamquam etiam in his rebus illud Horatianum:

hQuo semel est imbuta recens servabit odorem sta in . observandum esse puto. t manifestum est, non solum in ablativis abs adjectiva aut substantiva praedicati vicibus ungi posse. Ut dici potest: ego consul hoc seci, ita casus rectus, cum ilconstructio postulat, casu sextus fieri potest, me consule. - a sententia grammaticorum inde exorta est, quod putaverunt, ablativos absolutos esse protasin et verbum finitum apodosin; sed sunt ablativi absoluti membra arte cohaerentia cum enuntiato, in quo exhibentur. Neque sententia mea resutari potest, quod confirmant, ablativos absolutos salva sententia omitti posse Salva constructione, concedo, sed non sensu integro atque concinno. At, quaeso, nonne ablativi temporis, modi limitationis quoque salva constructione mitti possunt Sed et hi et ablativi absoluti ab auctore adduntur ad tempus, quo aliquid fit, ad modum, ad alia indicanda. Ex eadem opinione grammaticorum haec quoque regula prosecta est ablativos absolutos usurpare non licet, nisi subjecti ablativorum absol in eodem enuntiato, cujus sunt ablativi abs membrum, nulla ratione mentio fit, nisi nulla inter rotasin et apodosin relatio intercedit. Etiam istam regulam minime commentariis Caesaris comprobari, jam nunc demonstrare aggrediamur Immo subjectum ablativorum abs exhibetur casu ipso recto in eodem enuntiato. b. c. III, 1, 1. Dictatore habente comitia Caesare consules reantur Iulius Caesar et P. Servilius.

b. g. VII, 6, 3. Coaetis equitum VII milibus et peditum circiter CCL hae in Aeduorum

finibus recensebantur.

b. g. II, 22, 1. Instructo exercitu cum diversis legionibus aliae alia in parto

resisterent . . .

Persaepe subjectum ablativorum abs casibus obliquis pronominis demonstrativi repetitur, interdum adverbiis demonstrativis. b. g. I, 16 5. Ubi se diutius duci intellexit Caesar et diem instare, quo die frumentum militibus meteri oporteret, convocatis eorum principibus, quorum magnam copiam in castris habebat, in his Divitiae et Lisco, qui summo magistratui praeerat, quem Vergobretum appellant Aedui, qui creatur annuus et vitae necisque in suos habet potestatem, graviter eos accusat. Grammatici sane dicunt, propter hujus periodi amplitudinem evanuisse e Caesaris memoria constructionem et Caesarem hoc loco τακολουθον, quod dicunt, surpasse. At quomodo hostlocos explanare poterant2 b. g. I, 40, 1. Hae cum animadvertisset Caesar), convocato consilio omniumquis ordinum ad id consilium adhibitis centurionibus vehementer eos incusat.

28쪽

b. g. I, 46, 3. Nam etsi sine nilo periculo legionis delectae cum equitatu proelium ore videbat, tamen ommittendum non putabat, ut pulsis hostibus dici posset eos hostes pulsos)ab se per fidem in colloquio esse circumventos. b. g. IV, 14 4. Turribus autem excitatis tamen has altitudo puppium ex barbaris

navibus superabat.

b. g. IV, 21, 6. Quibus auditis legatis liberaliter pollicitus hortatusque, ut in ea sententia permanerent, eos legatos domum remittit. - An putant grammatici, Caesarem mente atque cogitatione sua istam periodum complecti non potuisse et se ip8is excusatum voluisse, quod ita aeripserit Ad eos, quos adhu proiuli inoos, hi quoque addi possunt: b. g. V, 4, 3. . . . nihilo tamen secius principibus revirorum ad se convocatis hos singillatim Cingetorigi conciliavit. V, 44, 6. Quo percusso et exanimato hunc scutis protegunt, in hostem tela universi conjiciunt ). VI, 4, Obsidibus imperatis centum hos Aeduis custodiendos tradit.

b. o. ΙΙΙ, 21, 4. . . . eo Milone in Italiam evocato ... sibi eonjunxit atque eum praemisit. b. e. III, 93, 6. Eodem impetu cohortes sinistrum com pugnantibus etiam tum et resistentibus in acie Pompejanis circumierunt eosque a tergo sunt adorti.

b. c. I, 36 5. Quibus esse otis armatisque navibus diebus triginta, a qua die materia

eaesa est, adductisque Massiliam his D. Brutum praeficitib. c. I, 66 6. Media circiter nocte iis, qui adaquandi causa longius a castris processerant, ab equitibus correptis fit ab his certior, duces adversariorum silenti copias castris educere. b. c. III, 53, 3. Aouioque ad eum relato Scaevae centurionis inventa sunt in eo foramina xx. f. b. g. I, 40, 8 IV, 12, 1. i. c. II, 19, 5. Etsi non in eodem enuntiato sed tamen in aec. c. ins pendente a verbo finito subjectum ablativorum abs idem esse ac verbi finiti, invenimus his locis: b. g. I, 53 7. Is se praesente de se ter sortibus consultum dicebat. b. g. V, 7, 7. Si vim aciat neque pareat, interfici jubet Caesar nihil hunc se absente

pro sano arbitratu . . .

VII, 6, 3. Nam si legiones in provinciam arcesserat, se absente in itinere proelio

dimicaturas intelligebat.

Ρro pronominibus adverbia loci, quibus subjectum ablativorum abs resumitur, his locis reperiuntur:

b. g. I, 38 7. Huc Caesar magis noctumis diurnisque itineribus contendit occupatoque oppido ibi praesidium collo t. b. g. I, 2, 5. Commodissimum esse statuit Caesar), omnibus equis Gallis equitibus detractis eo in equis legionarios milites deponere. IV, 2I, 7. Eos legatos domum mittit et cum iis una Commium, quem ipse trebatibus vi uperatis regem ibi in Atrebatibus constituerat. Praetere non pauci occurrant loci, quibus pronomen demonstrativum ex ablativis absolutis

depromptum supplendum est, ni sensus sat perfectus atque expletus.

VI, 43, 1. Caesar rursus ad vexandos hostes profectus magno coacto numero militum)

ex finitimis civitatibus in omnes partes eos dimittit. s. VII, 4, 1 VII, 25, 3 VII, 88, 2:

h. c. III, 7, 1. Videmus igitur non paucos apnd Caesarem locos exstare, qui legi a grammaticis constitutae repugnent; quod autem grammatici dicunt, Caesarem ingeniosa quadam negligentia in ommentariis consoribendis usum esse, plano errasse mihi videntur orationis enim pergineuitate, graVitate,

29쪽

eone nitate Caesarem omnes sero rerum scriptores antecedere, inter omnes constat, quae laus eam maxime ambigua, si ab usitato genere dicendi atque urbanitate, qua praeter eteros Caesar imbutus erat, recedere sibi licere arbitratus esset. An putamus, Caesarem usum loquendi observantem eandem perspicuitatem, eandem orationis oncinnitatem onsequi non potuisse 2 Gloriolam antem illam, quod novum dicendi genus induxisset, orationem commentarii suis inflexinisset, Caesarem certe sprevisse mihi est persuasum. Immovero pro eris habeo, eum, ni de analogia duo libro oonscripserit eosque Ciceroni, qui optime tum temporis patrium sermonem callebat, dedicaverit, vel maxime sitato generi ieendi studuilas nequo ad inauditas atque acribus Romanorum auribus discrepantes constructiones eonfinisse. Quamquam redeamus in rem praepositam. Jam supra exposuimus ablativos absolutos

adverbii vicibus uno sunt enim additamentum quoddam, quo et tempus continetur et modus et alia, quibus actio verbi finiti planius describitur. Saepissime igitur fiet, ut subjectum vel objectum verbi finiti non sit unum idemque atque

id, quo tempus, modus, circumstantiae actionis verbi finiti describantur quam in plurimis ablativorum abs exemplis ista grammaticorum regula ab omnibus latinis auctoribus observata esse videbitur. Quod autem grammatici contendunt, cum subjecti ablativoram abs in eodem ennntiato mentio fiat, constractionem participalem, qua participium ad subjectum ut objectum genere, numero, casu consormandum sit, sermonis latini integritatem postulare, a Caesare permultis exemplis, quae supra laudaVi, redarguuntur. Participia enim, si genere, numero, casu cum nomine substantivo enuntiati cujusdam consentiunt, mera sunt adjectiva neque tam significanter tamque acute indicant tempus, modum actionis verbi finiti. Si igitur Caesari magis cordi fuit, tempus, modum actionis verbi finiti quam objectum aut subjectum describere, si magis spectavit facta quam eas personas, a quibus aut in quibus acta sunt, iis casibus utebatur, quibns id, quod voluit, consequi poterat, id est ablativis absolutis. Ad quae non supervacaneum esse mihi videtur addere, quae Haasio, illustrissimo ingeniosissimoque viro, de ea re certa atque explorata videbantur. - Not. 590 - ostquam Haasius suas causas, cur latini scriptores ab illa lege recessissent, exposuit, his verbis disquisitionem suam peroravit: oo kdnne die bige - regulae, quas in OVem numeros digessit - orers hinreichen, um thetis die Ges et glich hei des inde Grammatiken emorienen de gar nichi mahnte Gebrauch - usus ablativorem abs., quamquam subjecti eorum in eodem enuntiato mentio fit, arguthun, heila auchisu eigen

ae Splltere nichi geleugnet erden ann. Quae inde ab illo tempore - 183 - editores et grammatio ad singulos locos adnotaverunt, silenti praetereo, quod, quae iis Haasius praeivit, latius repetunt, neque quidquam novi addiderant. ea quidem sententia hi ablativorem abs usus non a latino sermone discrepat, id quod optimi auctores probant; et in ea sententia est quiescendum. Restat denique, ut moneamus, apud Caesarem nullum exemplum casuum abi abs inveniri, cujus praedicatum sit participium suturam. Etiam is, quem vocant meram abl. abs., qui ita comparatus est, ut participium solum exhibeatur, uno tantum loco atque eo dubio invenitur:

b. g. VII, 52, 1. Postero die Caesar . . . temeritatem cupiditatemque militum reprehendit, quod sibi ipsi judicavissent, quo procedendum aut quid agendum videretur, neque signo recipiendi dato constitissent neque a tribunis militum legatisque retineri potuissent exposito, quid iniquitas loci

posset. . . - GrODOVius, udendorpius, Schneiderus receperant exposito , sed Nippetaeius, Se ertus, raneres, ochius Vulgatam lectionem retinuerant ... neque retineri potuissent. Exposuit, quid. . .

Quod ad hunc locum attinet: b. c. I, 30, 3. Caralitani, simul ad se Valerium mitti

audierunt, nondum prosecto ex Italia sua sponte Cottam ex oppido ejiciunt. - subaudiendum esse eo , mani&8tum est, quod omissum est, cum nomen ,,Valerium paulo antecedata Lb. g. IV, 12, 2 Sed hae hactenus, alias ortasse occasione data plura.

30쪽

ltis

um iter

est, ivit Ioditur

ta d

SEARCH

MENU NAVIGATION