장음표시 사용
11쪽
Sed huic opinioni mimine adsentiendum esse Schoen-bornius demonstravit his fere verbis: Si mare conspici potuisset, Oceano quoque et Oceanulibus inde i. e. in litore veniendum fuisset, id quod nullo modo factum est. Nam ceanides per aerem advolant, δ)V. 128 sqq. 280 124, 135 et Oceanus quoquo in alato equo per aerem advenit neque ullo Verbo mare oculis adspici indicatur. Id tantum concedi
potest, mare non magno a scaena spatio semotum Esse Νam:
αλλα με ταν τάλαιναν, ε ἐνέρων κυναγει πλανα τε νῆστιν ανα ταν παραλίαν φαμμον.
his ultimis orbis arenam in qua o errat, propter mare i. e. haud longo ab eo spatio remotam esse perspicuum est. Accedit quod Oceanides, ferramentorum, quibus Prometheus saxo affigitur, sonitu in antris audito ad miserum consolandum festinaverunt. )Ρortae autem scaenicae quot numero plerumque fuerint in tragoediis quaerere minime pertinet ad praesentem materiam, quoniam in romethei scaena, ut ex iis quae dixi satis patere mihi videtur portarum
12쪽
usus omnino fuit nullus. Dilucido insuper Sommor-brodlius 3 Polluc teste adhibito vel potius repudiato
hoc demonstravit et restat ut isqvanam Via hiΗtriones hujus tragoediae in scaenam prodierint, quaeramu8. Ac primum quidem Prometheum, Hephaestum, Kratos, iam sublimes, super media porta in maenian quodam apparuisse, Oceanum et Oceanides per aerem advolavisse constat λ Jonem Vor quae per terras semper erret, via terrestri quadam pedibus in scaenam quin sine ulla machina prodierit nemo dubitabit. Atque etiam Hormes haud dubio pedibus et in terra, mea quidem sententia advenit, etiamsi Droysenius et Donnorus eum cum caduceo et calceis alatis advolare dicunt. Neque enim ullo verbo eum per aerem appropinquare indicatur; indicatur autem multis et perspicuis Verbis cum Oceanus et Oceanides apparent')Versu enim 9453 Hermes ovis cursor του Διος τροχις appellatur, Jovis mandata nempe persecuturus, quocunque mittitur, sestinans. Sed nihilominus inquirendum est, utrum Jo et Hermes in plano an sublimes in summis montibus et rupibus appareant.
De Aeschyli re scaenica I. Lignici 1848. p. 19 quem libellum secuti sunt duo alii: II. Lignicii 1851. ΙΙΙ. Tanglimi 1858.
' CL Schoenbomium l. c. p. 290. verbis si quis in scaenam prodierit vel quomodo proditurus fuerit spectatoribus plerumque nunciatum esse, Aristoteles περὶ ποιmπικη c. 17. diciti' Omnes Aeschyli tragoediarum locos ex Hermanes editione Borol. 18bs affero.
13쪽
Et Hermos quidem Jovis ille munitus ad Prometheum propius accedat et diverbium cum Titane conserat necesse est neque potuit tantum spatium interutrumque interesse, quantum ii volunt, ut Hermam in plano incedentem faciun Quod si ita est, facito
intellegitur, quomodo, cum saxa una cum Prometheo corruant, Hermes subit e conspectu Volare possit. Evolaverit enim necesse est; nam cum in extrema tragoediae parte imis summa confusa cunctaque terrae
gurgite inhiante immersa conspicimus, si in pulpito esset ipse, non Prometheus poenas a Jove imminentes nuntiare debebat. Sed quia paululo tantum prius cossit quam saxa moverentur, ex pulpito tacite gradum concitans, fugientis magis timide quam dei
graviter abeuntis speciem praeberet. Sublimes autem in saxo quodam a Versatur, facilius e conspectu Volare potest post scaenam ductilem, quam medio elogeo. Ρrodiisse autem et abiisse existimo Hermam per scalam quandam positam intra parietem ductilem et scaenae frontem. Quod si ita est, haec una quaestio, num o porta aliqua usa sit, relinquitur. Sed cum omne ceterae fabulae personae per scaenae portas non procedant, etiam Jonem portis scaenicis non usam esse mihi os verisimile, sed quae per terras et maria et deserta et montes erraret, prope rometheum in saxo apparuisse censeo. Etiamsi ipsa quidem queritur,
14쪽
νάμμον non propria significatione sumi posse neminem Rigiet. Nam quo tempore o prope rometheum morabatur, non jam asiloi vexata et excitata sine dubio est Si vero , οἶστρος in ejus querela non proprie dictum est, sed repetuntur tantum miseriae qua jam perpessa est, cur a erba παραλια φάμιμον premamus et in litore eam i. e. in plano Versantem
faciamus non intellego. Accedit quod Jo v. 748Ρrometheo dicit: In vim ἐμοὶ Gην κέρδος, αλλ' υκ τάχει
Quod consilium a rupe se praecipitandi tum domum magno cum spectantium commotu pronuntiari potest, si O in ea rupe jam Versatur neque eniti debet in acumen, priusquam mortem sibi consciscat. Ego etiam Jonem sublimem eodem modo, quo Hermes prodit, prodire neque per portam usitatam egredi, neque omnino tota in fabula ullum harum portarum usum fuisse arbitror.
At extat vasis pictura a illino' primo edita, quae a Scrofanio, M probante Geppertio si ita exponi-
Ρrom. 564. χριει τις α με ταν ταλααναν Io ρος ' Schoenbomius ut demonstraret t. c. p. 292 eo tempore Jonem asilo non vexatam esse afferre omisit haec Go, ceteris miseriis a rometheo nuntiatis v. 880-883 loquitur:
15쪽
tur ut sit J per portam intrans in orchestram. Audio, sed gravissimis rationibus jam demonstravit leaealerus, i hanc picturam ad theatrum nullo modo esse
Quomodo autem per loci et aedificii naturam fieri potuerit, ut hujus tragoediae et actores et chorus sublimes apparerent, si quaerimus, Schoenbornius )quidem minime dubitat, quin veterum Graecorum scaena ita fuerit constituta, ut tabulae sublimes supra pulpitum agerentur. Superiores enim scaenae parte8 porticu continua habebant et chorus et actores in eas prodire potuerunt, quae porticus ibi, etiamsi non semper fuerunt, tamen tabulis vel trabibus positis in pluteo, cujus certe in quibusdam theatris extant reliquiae, facillime essici potuerunt.' Et quamquam Lohdius,' Textero auctore, ' fenestrarum antepagmenta esse Vult ea quae plutea sive maeniana dico fuisse secundum Vitruvium,' tamen rationes quas affert Lohesus nequaquam mihi videntur refellere Schoenborni de pluteo sententiam, quam ex oculο-
16쪽
rum judicio sumpsit, postquam Aspendi et Myrae theatra diligentissimo perlustrarit. γDeinde ea scaenae pars, ex qua pluteum illud prominuisse dico, foraminibus sive senestris seu portis, unde machinae moveri solebant, cum non caruerit, )quin cum Schoenborni in episcaenio Prometheum cum ceteris actoribus partes suas egisse putabimus lSane constat excubitorem illum inaeschyli Agamemnone et Socratem in Nubibus Aristophanis desuperne locutos
Accedit quod de theatris similia exstructa sunt, ex quibus unum affero Herodis Attici, quod R. Sohill-bachius' descripsit et . uellerus' Θεατροειδὲς ωδεῖον fuisse dicit. )Schiilbachius autem l. c. et A. uellerus')septem superioris loci fenestras fuisse et parvam portam
17쪽
foras in proscaenium spectasse scribunt. Num etiam sabulae ibi actae sint, perspicuis argumentis non potest comprobari. t fabulas ibi doctas esse ab histrionibus, priusquam in Dionysi theatro agerentur, scholio ad Arist. Vespas 1109 comprobante satis constat. y Atque etiam Dionysi theatri scaenam eodem modo ac dea fuisse constructam ita non contendo, ut certi aliquid ex dei piscaenio colligam et, cum Herodis Attici deum anno 160 post Chr. natum exstructum sit, magnum in hac re momentum ponam, attamen attulisse me similia vel potius verisimilia arbitror neque inepta, quae hoc loco pro certis quae desunt argumenta adhibeantur. Quaerenti autem, quomodo, si pro porticu quinque maeniana in episcaenio suisse concedendum esset, actores fuerint dispositi initio cum choro in tam angusto spatio, optime respondet Schoenbornius:* Prometheus, inquit, in summo maeniano est, quod ex medio prominet; Oceanus cum Oceanidibus in eo consederunt, quod erat dexterum a rometheo, sic ut Joni et Hermae supersit MVum.
Ei autem, qui talem opinionem propterea fidem excedere opinantur, quod abhorreat ab hominum elegantium sensu, quia histrionibus seriem quandam formantibus et alio prope alium posito oculi sacile offendantur poctantium, ei igitur non animadvortisse videntur, qualis fuerit Graecorum in hisce rebus sentiendi ratio.
18쪽
cum theatri personis conferentes, ut in illis ectypia omnia certis lineamentis definita sint ut altera ab altera figura obdita, sic in theatro quoque aliam personam prope aliam et incessisse et constitisse monuerunt. Oceanides in rupes prope Ρrometheum descendisse ibique mansisse per totam fabulam his fere argumentis probare potuerit quispiam Chorus si in logo aut in orchestra fuisset, majori spatio a ceteris histrionibus semotus esset neque fieri potuisset, ut ei, ad quem consolandum Venerat, quam proxime appropinquaret. Alia porro dissicultas et eadem gravissima tollitur, si chorus non in orchestra sed sublimis apparuit et mansit. Versu enim 1061 sqq. Hermes chorum abire jubet antequam rupes cum Prometheo corruant, id quod facere chorus repudiat. ε)Rupes autem cum contremuissent Hermesque subit e conspectu abiisset, Prometheus solus in scaena relinquitur, quia ipse solus Verba facit. Certe etiam chorus non jam aderat; alioquin chori fuisset, animos eorum qui spectabant ad terrae caelique motus adveniere quod quia non fecit, non jam aderat. Chorum enim extrema tragoediae Verba sacere in omnibus quae restant Aeschyli fabulis videmus neque
3 Grieta Literat Gesch. II. p. 48-49. Real-Encyclopaedie VI. . p. 1765. s. V. theatrum.
19쪽
abstinuisset nostra quoque in tragoedia a querella aliqua, si adfuisset. In orchestra si fuisset aut in logeo tribus modis oculis spectatorum potuit subduci: aut anapiesmate demergi aut aufugere ab utroque latere aut denique sublimis auferri. Quominus curru sive alia machina quam conscenderet, tranquillus sine ullo verbo auferretur, certe obstitit pulchritudinis vo-nuatatisque sensus et antiquorum et noster ipsorum. Neque in terram potuit demergi chorus, quia multae erant Oceanides neque sine ulla Voce melius inter tot ac tantos naturae terrores potuit egredi, quam si eum in rupibus manentem usque ad terrae motum fingimus. Tum autem salva deorum gravitate et verecundia ex oculis spectantium auferri potuerunt, si saxi cujusdam imagine velabantur id quod nihil omnino habebat offensionis in terrae illo terribili motu, cum summa imis confusa fingerentur. Sunt denique tragoediae loci quibus chorum excelso loco egisse demonstratur, Velut: V. 130ηθε τάξις προσέβα τονθε πάγον. V. 283Oκριοέσση Θ ι με πελω i)Η- sententiam mon comprobat Sommerbroditus, qui p. 36. dicit postquam aliquamdiu oceanides ex machina in aere suspensae cum Prometheo collocutae sunt, in orchestram descendisse videntur.
20쪽
Eodem modo Scholiastes v. 128 interpretatur: ταυτα δέ φασιν αεροδρομιουσαι Θια τινος μηχα/' ατο- πον γα κάτωΘεν διαλέγεσΘαι τέ ΠρομηΘει τέ q,' φους οντι. σω δὲ 'Ωκεανε προσλαλει, κατιασιν ἐπι γῆν. )Equidem hac una re permoveor ut Sommerbroditi sententiam maxime probandam putem quia non possum mihi persuadere chorum in hac fabula sola et orchestra abstinuisse et saltandi arte; nam in omnibus quae extati sabulis in orchestra eum Versatum esse ervissimis scimus testimoniis hoc uno igitur argumento refellitur, quidquid in contrariam partem disputatur.