Quaestiones de Promethei Aeschyleae Re Scaenica

21쪽

De machinia in Prometheo adhibitis.

De ma Ohina si V aeoremate. Μachina, quae praeter ceteras solo indicatur nomine machinae,3 id potissimum offecit, ut in aere volantes conspicerentur dii vel herosis, quam eandem explicationem affertiollux. De constructura autem hujus machinae si quid certi requirere velit quispiam, monendum erit illud Α. uelleri,' qui architectis quidem, inquit, placebit illas veterum machinas mente restruere et subtilius describere scientia vero nostra talibus disceptationibus nihil proficit omnino. Μihi nimirum ultra hujus viri doctissimi doctrinam progedi nequaquam in montem veniti Id autem pro certo habendum est, ceanides ad Prometheum, cujus vociserationes audiserunt, advolantes rugas esse hac

Boettiger, deus ex machina in re scaenica veterum illustratus Opusc. p. 348 sqq. ' Onom. IV. 128. η μηχανη δὲ Θεους ε&-σι καὶ ηρωας πως ιν αερι, ε λεροφοντας η Περσἀς.

Philolog. m. p. 333.

22쪽

ismachina . rometheus ipse Θέρα δ' ἐλαψ ραῖς -- ρυγων σαῖς ποσυρρ,οντα audit et chorus ista ταξιν πτερυγων Θοαις μιλλαις se adVenisse consolatur χ ο πτερωτῆi quem χον scholiastes ita interpretatur, ut Oceanides Θιὰ μηχανm per asirem Golantes cogitentur. Ea machina etiamsi praeter ceteras solo machinae cognomine significata est, quoniam una omnium Repissime in scaena est usurpata, tamen non sine suo nomine fuit; nam proprie appellata est ἐωρυια Vel αιωρυλα, αιωρας autem Pollux On IV. 131. nominat lanes, ex quibus machina suspensa suerit. Item Suidas δ αιωρημα et μηχανη eadem significatione usurpat et eandem rem fuisse cum Sommerbrodito R et i v 124.

- μηδὲν φοβηΘης Φιλια γαρ αδ ταξις πτερυγων Θοα αμιλλαις προσέβα τόνδε παγον. v. 135.

23쪽

et exerceri potuisse hanc machinam ab utroque acaenae latere et dextro et sinistro, ex fronte Aspendensis theatri, quod accuratius descripsit olidius, )satis mihi patet. Certe nemo dubitabit, quin suam quaeque fabula habuerit exornationem adaptatam mori aut dignitati ejus qui apparebat. Atque m nostra quidem tragoedia elchorus )ohorum facit sedentem in curru lato et magno cumstrepitu ex alto advehentem. Contra quem Geppertius in ineptias animadvertit in curribus alatis, qui onusti sint Oceanidibus et haec opponit argumenta primum:

24쪽

tale aliquod vehiculum prorsus abhorrere a Veterum pictura, deinde alas non posse sine insulsitate inseri nisi animalibus, quae eas moveant, magnamqua deni- quo difficultatem praeb0ri locandi per reliquam sabulam clirrus alati. quidem concedere non recuso nulla currus alati exempla extare in picturis. Quid autem Nonne etiam os apertumi alienum est a pictura et alia ejusmodi Attamen in theatro suorunt necesaaria et vice versa mulierem nudatam a summo ad imum sine dubio, etiamsi a theatri abest arte, tamen pictores et statuarii nequaquam removebant ex

rebus depingendis. Non ita in eisdem finibus haeduae artes Versantur, ut, quae altera spernit, eadem

spernantur ab altera. Quod autem Geppertius alas non sine ineptiis inseri dicit currui, qui eas movendi vi careat, mihi non persuadeLNam si tam anxie et subtiliter, quae cum rei cujuspiam natura non conveniunt, tollere Volumus ex arte, non manebunt ercurii galea alata aut Iunonis currus rotatus, in quo per aerem advehitur apud Homerum et alia ejusmodi similia

25쪽

grariter commemorat, sublevatur, si non in media scaena prominentem fingimus currum et oceanides magno oum labore pedibus atque manibus ex eo Enitentes, sed ad scaenae frontem leniter appropinquantem, talem, ex quali facile fieri posset exitus. Ego Geppertii rationes etiamsi me non OVent, tamen ut currum reiciam alatum me perduxit hoc:

Extant picturae, quibus Thetis cum Nereidibus depicta est assidens in curru, qui ab equis alatis vehitur. x aliis artis operibus praesertim in mentem Venit ea caelatura quam Cypseli ista praebuit, y neque enim multum abest comparatio comidum cum Nereidibus. De Oceano ipso non multis opus erit Verbis. Eadem in machina qua filiae inducebatur, sedens in equo maritimo alato, qualem ipse τετρασκε- pellat. Eustathius' Oceanum ἐπι γρυπὸς κα-οντα explicat. elcherus autem istud animal propterea non raxm fuisse monet, quod ρυφ nulli deo sacrum fuisset maritimo, sed Apollini. legasum quem pro-

l. c. p. 180 undisohin solite nun de Wagen natadem ita de Chor vertassen alis, ebrachi erden Stan eris gange Stach hindurchises de Sceno 3 3 cf. Pausa. V. 19. . et vasorum picturas qua collegit Hamiltonius. Prom. v. 396.

In Odyss. . p. 1545. 49.

26쪽

ponit Welchorus' non libenter accipiam, quia non verisimile est, ceanum alio animali usum esse advolandum quam filiae, quae ex eodem mari itinere eodem advolabant ad rometheum.

quam cum tragoediae gravitate convenire putat. Quid enim significet ismuhelnse praeter sensim sine sensu moveri , equidem non exquirere possum id autem optime intellego, bestiam pedes seu caput Mentem nequaquam convenire cum Verbis oceani et speci torum sensibus, quales esse debeant in tragoedia. Itaque Oceanus equo alato usus esse mihi videtur marisino, ejusdem generis, cujus erant equi currum filiarum vehentes. Restat ut alias, quae in Prometheo adhibentur, machinas commemorem, bronteum et ceraunoscopeum, de quibus quam pauca a Graecis ipsis verba afferantur et veteres et qui nunc sunt viri docti conqueruntur.

Extrema Promethei parte imis summa confusa videmus et rometheus ipse, priusquam terrae hiatu hauriebatur, haec dicit:

Welcher i. c. p. 25. 26. l. c. p. 421. Von de merseite her Ommi de melae Oceanus au seinem gaukeinde Flugelmeerros dure dis Lusthereingeritten, bis vor Prometheus Felsen. ' l. e. p. 295.

27쪽

Duo tantum fulminis in scaena adhibiti exempla nobis occurrunt, alterum in hac tragoedia, alterum in Sophoclis Oedip. Colon. 466. De machina autem, quae fulminis speciem imitabatur, paene id solum

pro certo assirmare possumus, eam, κεραυνοσκοπειον

nominatam fuisse in superiori quodam loco adhibitam. Etenim descriptio, quae sola extat apud ollucem On IV. 130 D nequaquam est dilucida Schnoidems )parvam in machina Versatili laternam suspicatur in qua ignis ita aleretur, ut si machina circumageretur,

28쪽

scaenae hons luce repentina illustrata sit nempe illam scaenis frontem cum non admodum fuerit in solis luce posita, laternae radiis refulgere potuisse dicit Schneiderus. Quis autem est quin scaenam, une suerit angusta in longitudine porrecta omnino non habuisse obscura loca concedati optime igitur Genellius 3 colles illos apricos admonuit ante quos medio sole

veterum fabulae agebantur.

Neque etiam Adius' abhorret a describendi

illam machinam conatu, qui colophoniam nescio quomodo cribratam fulminare per scaenam suadet ut cogitemus. Hac in re tam obscura nihil restat quam ut conjiciamus ex nomine et re natura. Quia enim περιακτή nominatur, certe machina fuit quae dum circumagebatur lucis radios tam claros emisit, ut a spectatoribus conspicerentur sine dubio non semel sed saepius circumacta Neque pus est, ut loca quaeramus cum Schneidero in theatro obscura et a solis radiis remota fulgur in caelo sereno splendescens animadvertitur itque sine dubio scaenae frons non coloribus tam candidis depicta, ut fulgores iterum ac saepuis splendescentes non posset oculis distingui a caeruleo coeli colore.

29쪽

Accedit quod cum splendore illo brevibus spatiis

effuso tonitrua simul audiebantur neqne ea quoque semel aut bis sed continuo. Edita sunt tonitrua exhronteo. De bronte O. De bronte non admodum dissicilis est quaestio; erat autem amphora quaedam, quae calculos maritimos

continebat hi calculi in aereum lebetem immittebantur, in quo volutati strepitum tonitrui similem edebant. Sic enim Bernhardius descriptionem Pollucisi et quod eadem de re Suidas memoriae prodit, recte interpretari mihi videtur Schnoidoro omnium soli in

mentem venit ronteum sub scaena i. e. sub nipito fuisse. Nam Pollucis , - τὴν σκηνὴν ἈπισΘεν- et

Onom. IV. 130. ' s. v. βροντη ἔστι δὲ καὶ μηχανημά τι, o ἐκαλειπο βροντειον ὐη την σκηνη δὲ iv μΦορευς ηΦιδας diis Θαλαττίας η γ λεβ χαλκους, εις ον αἱ νῆ νοι κατ=sγοντο καὶ κυλιομεναι καον απιτελουν ἰοικοτα βροντῆ latum errorem ex alio ejus errore prosectum esse uis.

Dicit enim t. c. p. 102: Durta die hohion aum unis derBisne n de einem Resonanetboden a lichen orbuhne mussiede Ton, Metaurin ei Sprachroh versiaint etae Omnes autem viri docti, qui huic rei operam dederunt, Schneiderum hac in re valde errasse neque ullam pulpiti partem in orchestram eminentem suisse demonstrarunt. vide tabulam Staneideri libro additam . das Logeion.)Djsjij sdi. ,OO le

30쪽

Suidae υπο τὴν σκηνὴν omnibus paene viris doctis )non sub scaena aed post scaenae parietes

vertuntur.

De anapies mate. Putat Sommerbroditas in extrema tragoediae parte cum omnia inhiante terrae gurgite immergantur, an aptesmate essici terrae istum motum. Hunc anapies-matis usum Schoenbornius reicit qui euΘέρα ποντω τεταραγμένον . . . in scaena Veterum repraesentari non potuisse dicit et terrae motum solis verborum coloribus depictum a spectatoribus fingi. t corte etiamsi in omni omnis aetatis theatro opus est ut multa fingantur praeter ea quae repraesentantur, neque nunc neque unquam machinis abstineat is qui terraemotum oculis spectantium exhibere vult.

Itaque eschylus cum ad efficiendam speciem

terrae motus anapiesma adesset, certe usus est

an ioamato. Sunt qui eam machinam sub orchestram

A. Μuellerus i. c. p. 334 pauca tantum affert: D Bronteum ill Rothman in die hoesen Raum de Unterbaues legen Aus Pollux . c. πο την σκηνην πιςΘεν duine oes hergu entnehmen eis, das es hinter de Decorations in lag. Lohdius i. c. p. 18). Dies Donnem chine besan sita, mi Pollux eritaret, in inem intere Raum des cenen-gebaudes. Idem affert aut p. 1771 et Genertius I. c. 185. ' l. c. P. 38. Accuratius si quis de hac machina inquirere vult, legendum est, quod dicunt hac de re A. uellerus p. 335. Rothmam, P. 16. s. Hemann. p. I. 2 pag. 133-139. obvius 22.