Sabaudiæ Respublica et historia

281쪽

Hrs TORIA Laudo paritum nondum fuisse. Esse a tem loca haec, Bargesium,ino sium , Pancalierum, Ennecam, Villamnovam Solieriam Moretrem dc Murelium, quatuor ad haec quinqueve ; quae Solieri regulus possidet castella, Carignanum, Monasterolum, Cardeam, Vigonum, Villam stancam, Cavallimursum, R conisum, Moullebrumum, Cartillum, Someriueam, Camaraigneam, inualle lyonum; Polorenter esum, zajazam, Foripassian, Huleam inlaetanam, ML Iesallaciam , dc Busqueam. 'num enim, Fossanum, Montericum, Muilla, num,&Centalium eo instimento quod

rator,d Meranum propinquum suum Salassianum creat marchionem tis erum

marinionum primus suit confici jussit,

Conrineri tanquam marchionatu suri loca, extra cor trouersiam esse. Quaeramen ipsa paulatim a marchionatu ali nata Prouinciet comitibus cessere. Enimvero hinc esse quod duplici sibi nomine ad ea loca jus esse reges Franci contem dant, cum quod marchionatus Salinanis qui ad Gallos recidisset reges in limitibus C ontineantur, tum quod Provinciae deinde comitibus squos sacro intentos bebio Sabaudiae principes per injuriam iis

fruaustam paruissent. Ad Taurinum

282쪽

ila lae

S A B A v D x AS. 2σ3 quod attineret, non fuisse regem ει - cum colloquio illo Lugdunensi ea urbe, quasi nihil ad eam juris haberet, priua tum, sed quoniam non satis solidis tum te ins rationibus ius ille suum confirmasset,permissum illi fuisse,ut intra ce tum id tempus, si ita illi videretur,sacere, posseti Quanquam ad eam rem probam iam longiore indagatione haud admota esset opus, cum in recenti sit memoria, ejus laci cives,cum a Carolo Iuce salutis anno MDxxxvir, desertos se & quasi in praedam datos viderent, Franciscum eo nomine primu adiisse regem, & ejus sua se sponte imperio submisisse , orantes multis verbis,ut in fidem, dc Hientelam se iubemq; receptos, Gallis in posterum xesbus parere pateretur. Placuisse oblata conditionε regi qui inmenter appellatos eos misisset scriptoque cui senatuum

Gallicoru omnium,dc eorum qui sequuti sunt regu accessisset consensus authorruta'; quat convenerant, mandata fuisse. Quae omnia cum propius expederet pr. fectus Bourdillonus, honori suo omnino Convenire suarumq; esse parcium existimavit,r ginam roti risis matrem, Na--rq regem,regis perGalliam universam vicariu, regii sanguinis proceles, Com stabilem, Franciae mareschalios, & Cam

cellariu, priuatis consilii regii senatores

283쪽

164 H r s Y o R. I Aspenes quos omnes, imperii tum P pr

pter aetatem regis,vis ac potestas, honor penes regem' eoru Omnium lacere Certiores,demississimeque eos orare, uir stitutionis illius rescriptum corrigere atque reBrmare,illique una cum rege su

scribere, annuloq; singuli illud suo sim,

re senatum Gallicoru, Parisiensis pra sertim, & ejus quod aerario regio rari nibusq; propositum est consilii,accedem te authoritate in ne graventur, ne sibi cuia Francisco ejus nominis secundo rege eorum locorum custodia fuisset demam data, cuique ejus magistratus ergo fidem suam obstrinxisseti suorumve cuiquam vitio olim verti posset, quod eoru regni proceres, dum consulta cum illis integra adhuc haberet,non praemonuisset, quod multis aliis; & intra & extra Gallia in re simili conti gisset. Hoc suum consiliu νω

tum rarumq; haberent nec ne, magis regis interesse qua sua; suam quippe fidem

exsolutam esse; ad rege per inere ne quet semel placuissent, rescindendo, alios in poste um segniores praesectos duce': isceret. Ad se quod attineret, quonia regni Gallici ordinu, quos in eam restitutione

consentire aequii erat,conventu indicere

per bella haec civilia integru no sit,regis, reginae matris,Navarreni regis,principillanguine res conjunctarui eoru quin

284쪽

ς A B A v D I AE. 2ςsrum rex consilio uteretur, voluntati jus.

si': obsequi paratu,se dummodo si tam tisper du rex adoleverit,& ad justam pe

venerit aetate, exspectari non queat ' utria

usq; regis procerum; antedictorum, C inestabilis, Mares est v,dc Cancellarii, senatus deniq; privati eam esse mentem voluntatemq; perpublicas sibi tabulas e Tum omnium manu subscriptas annuloq; signatas squibus ipsis partamentoru Gallicorum Parisiensis praestitim,dc consilii aerario regio praefecti accedat authoritas constet. Obsecrare iteru se, ne in malam partem consilium hoc suum quisquam

accipiat. Regis enim omnium maxime,

& sua inde quoque plurimum interesse ita fieti. Haec fere stat quae s ad rem hanc quod attineto senatui regio Burdillonus ad xvi et,cab dc Octob. anno a partu virgineo MDLXII, respondit. Multos circa una re ambitus fecerim, si quae de nego-

tio hoc Belleforestus aliiq; Gallico addim

nomini scriptores multis porro tradunt , verbis,omnia exequi velim. Qui adversus ea pro Sabaudi icripserit caussa, nemine Dinihi legere contigit hactenus. Qi qua mirari no possim satis, cur legati Lugdu- . num missi, Bourdissonusq; praesectus S baudo controversa loca resiqua omnia reddere fusius, ea quae nuperrima illa inter Gallu Hurammi reses pace,matura Rs uta-

285쪽

utrumq; praehisira deliberatione, super

locorum Sabaudo ademptorum, vestit tione, Menere,in anxiam nunc denuo vocent disputationem, regiaeq; Obrutam tur voluntati, postquam omnis illa tot Irinorum altercatio, matrimonio, quod inter regis Caroli amitam Margyretam,& Emanuelem Philibertum ducem pereas pacis leges filii contractum,natis prPserti m ex eo conjugio liberis penitus fuisset sublata. Hae Bo dissoni praesectiliterae ad rerum ordinem ut veniamus magnis in senatu regio contentionibusia K, diversis stridiis accipiebantur. Viscit pars quς tradi loca, nec differri Saba malebat,& ψlendidissimus quisque eodem inclinabat: In priore itaq; decreto perstitu fuit, aliudq; ad eum denuo nus

diuri mandatu;alii codicilli,quibus rescribebat rex: Gallos ea non uti cosuetudine, ut quae senatus privatus decrevisses, ea partamentarioru consessa , praesect Lumq; rarionu examini judicioq; deinde subjicerentur,aut ab alio mortalium ullo quam ab eo qui senatui status ita augustu

illud appellant collegium, quod principi

semper adest, eumq; quocunq; proficiscis tur comitatur,in quod&proceres pleris provinciarum pra secti, allegi splent a s cretis es et subscriberentur. Majore enim Padamentaria praesectorum; aerarii cin

286쪽

ginione, ejus senatus esse dignitatem. Caeterum ad senatum ipsum quod attin rei, jNavarrenum regem caeterosq; sen tores,Bo dissoni in hac occasionesquoniam ita rex vellet juberetq; indesiderio ut satisfacerent, regios codicillos , licet sine exemplo,&pr ter consuetudinem,manu annuloq; suo signasse. Restitueret itaquesne villa ulteriore mora Sabaudo quae jussus erat loca,dummodo in eorum ex adverse possessionem rex collocaretur, quae ex colloquii illius Lugdunensis praescripto regi Sisaudus tradere tenebatur. Erant haec favillanum, Petrousea, Pyn rollum dc Ginolleum. Sed Savillanum,de Pynerollum rex Henricus tertius dum siculi ejus anno septuagesimo quarto in Galliam ex PoloniaCarolo statri in regnum essurus,properat, o per urinum itinere, Emanueli duci a quo honorifice ad modu,maximis ad ingentis comitatus inlisis sumptibus,suit exceptus,quiq; OG ficii caussa ab domo prosectus iueratὶ in. uxoris ejus amitae siue Caroli filii gratiam, donavit, restituitque. Uteris hisce Gaillonio vi kal. Octob. missis,infra r gem subscripsere regis mater,rex Nava renus,Ferrariensis pontificius tum apud Galliae regem legatus in&Guisius cardin iis,Rupis ad Yonam princeps,& Guisius

, mali 2 duces, Annas quoque Mom

287쪽

Σ Hrs TORI Amorentius, Franciae Comestabilis , cum Ioanne de Selva privati consilii senatore. In ima tabula, Roberteri scribae nomen erat. Caeterum quomodo porro inter regios Sabaudiq; legatos transactum,&FLbus haec utrimq; facta conditionibus tr ditio sit, quia referre longum seret, ad' Franciscum Belle restum s ex quo haec decerpsimus) ejus cognoscendae rei avia dum lectorem remitto. Aepetebat aucque Sabaudiu a Bernatibus sinquit post L celoruVolsinumis qui de statu religionis, dc resp. in regno Galliae commentarios,

sed suppressb nomine , Latine scripsit

magnam partem illi, e sua ditione bello olim ceperant,eat, res apud solennem, Hemetioru conve nrum , reauenter fuerat inter illos agitata, -δib- Bernatibus regionem illam ijure belli,quod legitime susceperant,cesiisse. Eo tamen,cum Hlipanica ilia Albani copia ad Belgicam expediarionem profectura exspectarentur , quοι anno fuit Dom. MDLXUM, cum Sabauda conveniunt Bernates s ipsissima authoris

verba, ut penes illum fides sit, allego) Ita

elorum. Helvetiorum arbitraria sentensertastanti baudo trespraefectκras Gene va miciniores, Gnonum, Gyam, Ternium condonant, pactis conditionibus, ne qui in religione commutaretur , aut iis iurebus, qua dum eam regionem tenuissent,

civilibus

288쪽

s A 3 A UQ.D P AE. et eἰvilibussententiis decrevissent. Sabaudius caetera regionis lata quidem, feracis, inis plane illis eederet. Rendicabarsi bipraeterea: dux Sabaudia in Genevenses principatum, eamque jurisdictionis partem,quam vis di dominus Episcopi olim exercebat, Caroli i quarti Caesaris bullam obtendens, a M axi-: miliano Carolo quinto confirmatam. . h. Genevenses contra opponebant Frederisum. Casarem, cum Benholdus Zerinis dux , jurisdictionem quandam in comitisGebem , nsi gratiam ab eo impetrasset, habito On-

, Alio principum imperii , petente episcopo seneven si paulo poss , anno videlicet, MCLxii, concessionem eam reυocasse, ais , adeo antiquiora civitatis iura atqueprili vilegia confirmasse, 6 usique exemplo Ca-ι olum quartum anno MCCCLXVII, quic, quidist ex vet is notis ipsa verba repe- . ramus 2 ab eo per 'Obreptionem Sabaudia ι comes obtinuerat, rescidisse. His autem, consequenter Gebennesios, Opost illos - . baudia comites, hometrum ecclesia Gen ii vensi comitatus Gebennesi nominepra tra , δε- -q, pr esses es , eorumque omnium authentica exhibebant. Ita. nou.

, debuisse posteriores Caesares eo a quae ai majoribu suis jure resci a fuerant,aθε

parte non audita denuo restituere,belgip sertim er rumωltuum tempore. Censueralit:

289쪽

aliis neeessariis quantum poterant cavebant. sed rem utramque; quid nimirum Sabaudo Helvetii, & quare ademerint, quidq; Sabaudo in Genevenses juris c peta quia uberius paulo Lancelatus Nilnus Popesinieret dynasta, nobilis Gallus qui Galliae historiam,unus omnium sui saeculi, Hugonoticae factioni addictus Iruicet, essectuum immunis,vernacula scri-- psit idiomate) tradit,ejus hic verba tran- scribere visum fuit: . immates Friburgenses ua sinquit Helvetiiser em Abi ab Iolanda Saba .dia dueis Amadet vidua injuriam factam iexistimabant, quod ropter miliberii ii i

stens procuratione) caroto surgundra du- iccoui in Mobi Sabaudi Romontii comitis i irratiam ouidam iste ejus gentis . ovino a allat i Genevam ad mereatu vehentipeia iti everso eurru, pellibusique sublatis,f-- l irit injuriuo bellum adbersus eos suscepse i

290쪽

xi. s. vis

IN ut vindicarent, magno numero Dom. Anno Me cLxxvra stactis rum veheme ter adversis aliquot praeliisBurgundi viriabus in Sasauiam irrumpunt, loca. aliquot si iti a primo eapiunt impetω. auqeum sciliret, oratum, Avanch

fum, Pateraeum, Monte natum, merdonum Fondum, Lastreanum, Santemctu, Morrasium O Monium. Gen enses aurem,repraesentatis renorum milurio via ginti , eonfuderatorum in Helvetiis O .pidis partibur aggregantur. Idem quoque sen. sensium exemplo factum a Laus nensibus. Auapaulo post, postridie nimiruealendas Martiaι, a Surgundo Sabaudi auxiliis Opta eisitas. Ossi denuo gundo nonis Lanuari proximoubsecutis ad Nanerium, infami detestandat mota Campobachii nobilis Neapolitani, homin quos unquam rema tulit etsi mi, pem dia,c μὶ emptionefacta furis, Domini

tandem anno MD XVI , Bernatum amplexa religionem, eorum se voluntati permisit. Eomontii quoi comitatin loca omnia sua tum fecere potestatis Helveticeas hactenus, paucis admodum demptis, ret nen nequisquam Sabaudo cateris, principibus sinuimis , quibus eorum inter se confoederationes viresque vehementer=nt sussedi/,ea adse traheraeon 'tibus. Cate- -m ad Gomo quod a Minet comitatum