장음표시 사용
101쪽
IX VERREM AC Τ. II, LIB. III. 9Ι
habui SSet, te praetore, quod venderet. De vivo ' igitur erat aliquid resecandum, ut esset, unde Apronio ad illos
fructus aratiotium hoc corollarium 4 nummorum adde
retur. Iam id porro utrum libentes, an inviti dabant; libentes 3 amabant, credo, Apronium: inviti quare, nisi vi et malo, cogebantur λ Iam iste, homo amentissimus, in vendundis decumis nummorum iaciebat accessiones V ad singulas decumas : neque multum bina aut terna millia addebat. Fiunt per triennium ΙΙ-S fortasse io millia. Hoc neque exemplo cUjUSqUam, neque ullo jure iacit : neque eam pecuniam retulit': Neque hoc parvum crimen 7 quemadmodum deseri SuruS Sit, homo quisqua in umquam excogitabit'. Quod quum ita sit, audes dicere, te magno decUINIS VendidiSSe, quum sit perspicuum, te bona sortuna SqNe aratorum, non populi romani, Sed tui quaesitas causa, vendidisse λ Ut, si quis villicus 9 eva. Devινο. De necessario detrahendum erat. Translatuin a medicis quietiatu ad vivum holerat amputare, ut incolumitatem aemi retineant.
4. Corollarium. Corollarium, inquit Varro, dicitur quod additum, Praeterquam quod debitum. Rus vocabulum fietum a corollis ; quod hae, quum
Placuerant actores , in scena dari solitae. Confer Vere. IV, I 6. 5. Metebat aesessiones. Cogebat aratores, ni nummos decumis et priori
lucro adderent, atque sibi bIua vel terna aestertium millia dari exigebat. Erant antem Siciliae populi, teste Plinio, LX XII; pro quorum singulis decu mis si bina sestertium millia exigantur, erunt 244,ooo annua I9,Sao D. , et triennio sent 432,ooo sest. 88, 56o :eoque amplius, quod a nonnullis non bina . aed tertia uum moratin millia exi
6. Retulit. In aerarium et ad publicam Pecuniam referri jussit; aut ejus rei rationes habuit. . Neque hoc pareum crimen. Et quamvis hoc leve videatur Crimen, hi eum tot aliis ronseratur. Sic Manut. Crediderim potius h. l. aut ironice dictum , aut his repetendam negativam neque, ita ut ait : Nec, quisquam e cogitabit qua ratione possit illud non ita parvum crimen defendere. Neque enim illud ita minimis erat, Postquam
tantam frumenti vim a miseris aratoribus expresserat. etiam pecuniam extorquere quae eo amplior erat quo
improbiu, jam habiti fuerant aratores. s. Exeogitabit. Alii, excogitaMit. I. V. L.
9. Uimeus. Plerumque Aervus erat. cui villae cura erat commissa. Con .
Varr. dst Re R. I, α; Coloni. in Praes. lib. XII; Horat. Epist. I, 14.
102쪽
eo situdo, qui Il-S dena moritasset excisis arboribus ac venditis, demptis tegulis, in Strumento, Pecore abalienato, domino xx millia V nummum Pro x miserit, Sibi alia praeterea centum consecerit: primo dominus, ignarus incommodi sui, gaudeat, villicoque delectetur, quod tanto sibi plus mercedis sex fundo resectum sit : deinde, quum audierit, eas res, quibus
landi fructus et cultura continetur, amotiaS Pt Vera ditas; summo supplicio villicum assiciat, et secum male actum putet: item PopuluS romani S qiatim ara dit, pluris decumas vendidisse C. Verrem, quam innocentissimum hominem, cui iste Successit, C. Sacerdotem, putat Se bonum in arationibus fructibusque suis habuisse custodem ac villicum; quum Senserit, istum omne instrumentum aratorum, omnia subsidia vectigalium vondidisse, omnem spem posteritatis avaritia sua sustulisse, arationes et agros vectigales vastasse atque exinani SSe, ipsum maximos quaestus praedasqtie secisse; intelliget secum actum esst pessime, istum autem Si immo supplicio dignum existimabit.
LI. Unde ergo hoc intelligi potest 3 Ex hoc maxime quod ager decumanus provinciae Siciliae propter istius
avaritiam desertus est: Deque id solum accidit, uti minus multis ' j ligis ararent, si qui in agris remanSe
ro. Meritasset. Ex quo ad dominum sest. dena millia redirent sa,oso la. . Sie apud Plaut. Pseud. IV, 7, 89. 9Ο:
ω quid meret haec machaera p . Sie Gm- ter. Verburg. Ernent. Graevius autemox Victorio et P. Manutio : in cui Η-S dena merces m et μὴ cui assentiuntur Olivet. et Lallem. De Hardins eum Ilo-
a. Tanto plus. Nempe duplo. 3. Posterit. Annorum sequentium. LI. r. mc. Nempe istum omne in immeritum stratorum, omnia subsidia vectigalium vendidisse. u. Minus multis. Multo mitiua numerosis aratri . Iugum prii in h. l. idem sotiat liuod par boi tu, aratro alligantiu .
103쪽
IN VERREM AC T. II, LIB. IlI. 93
runt; sed etiam, ut permulti locupletes homines, magni et navi aratoros, agros latos' ac fertiles dese-rorent , totaSque arationes derelinquerent. Id adeo sciri facillime potest ex literis publicis civitatum, propterea quod lege Hieronica numerus aratorum quotannis apud magistratus publice subscribitur. Recita tandem, quot acceperit M aratores agri Leontini
VCPPES. - LXXXIII. - Quot aiano tertio profit aratur.
XXX iI. - Unum Et quinquaginta aratores ita video dejectos ut his no vicarii quidem successerint. Quot aratores, adveniente te, suerunt agri Mutyconsis 3 videamus ex literis publicis. - CLxxxviii.-Quid λ anno
juria desiderat; atque adeo nostra respublica, quoniam illa populi romani vectigalia sunt, hunc tot patrum-samilias numerum desiderat et reposcit. Αger Herbi tensis primo anno habuit aratores ducentos quinquaginta Septem, tertio centum viginti : hinc centum triginta septem patresfamilias extorres Profugerunt. Agyrinensis ager, quorum hominum i quam horaestorum i quam locupletium t ducentos quinquaginta arat ares habuit primo anno praetum tuae. Quid tertio anno Θ octoginta, quemadmodum legatos Agyrinenses recitare ex publicis literis audistis. LII. Pro dii immortalest si ex provincia tota cPnium septuaginta ejecisses, possesne, severis judici-
nem optimo iure praetulit; multi eum Gruter. lintos dederant, quod multo minua aptiam est. Praeterquam quod figura sit poetis notior quam oratori-hus. idem signifieatur sequenti epi tlirio . sei ille et lati agri cimve nititit magni rara oribus. 4. Acce aeris. Quot fuerint, quuinvenit in Siciliam Verres. - LOCO - Profiteantur in . cum signo interr gandi . profitebantur in extulit Gram
5. Defectos. omnino agi in spolia-lcis. Frnr t. malit ariectos in minu ,ignificari PD.
104쪽
toribus inanior quum sit, VOS Conjecturam totius provinciae noti facietis Θ Atque hoc peraeque in omni agro decumano reperietiS : quibus aliquid tamen reliqui fuerit ex magno patrimonio, eos in agris minore instrumento, minus multis jugis , remansisse, quod metuebant, si recessi Ssent, ne reliquas sortunas omnes amitterent; quibus autem iste nihil reliqui. quod perderent, secerat, eos plane non Solum ex agris, verum ex civitatibus suis profugisse. Illi ipsi. qui r manserant , Nix decuma Pars aratorum , relicturi agros Omnes erant, nisi ad eos Metellus Roma literas misissot, se decumas lege Hieronica venditurum ; et nisi ab iis hoc petivisset, ut sererent quam Plurimum :quod illi semper sua causa' seceratit, quum COS Nemo rogaret, quamdiu intelligebant, sese sibi et populo romano, non Verri et Apronio serere, impcndere, laborare. Iam vero, judices, Si Siculorum sortunas
negligitis; si, quemadmodum socii populi romani a
magistratibus nostris tractentur, non laboratis : at vos communem populi romani causam ' suscipito atque defendite. Rectos aratores esse dico; agros vectigales vexatos atque Exinanitos a Verre; populatam vexatamque provinciam : haec omnia doceo literis publicis honostissimarum civitatum, et privatis primariorum virorum testimoniis.
LIII. Quid vultis amplius 3 num exspectatis, dum
LII. I. Multis jugis. Optime cod. Nann. Olim , multis locis. I. V. L. u. Sua causa. Ad emolumentum auum. Alii, sui. 3. Populi rom. causam. Si vos Siculorum non miseret, si, quomodo scieti a magistratibus habeantur, parum curatis; at Saltem Populo rom. soti enite, quia quae V rres in stellia praedatus est, ea de populi rom. victu, de vectigalium nervia, de sanguine detraxit aerarii. Locus ab hon Alo, et brevis stilaeotio miseriae Sipulorum, quibus Praeparantur animi ad Iorum de eommdem testimonio. 4. Uteris publicis. Aberant haec duo verba; recepimus e codd. I. V. L. LIII. r. Quid vultis. Non parum
105쪽
IN VERREM AC T. II, LIB. III. 95
L. Metellus is, qui inultos in istum testes imperio et potestate deterruit', idem absens de istius scelere, improbitate , audacia testimonium dicat non opinor. At is optime, qui successit isti, potuit cognoscere. Ita est: verum amicitia impeditur. At debet nos certiores sacere, quo pacto se habeat provincia. Debet: verumtamen non cogitur. Num quis in Verrem L. Metelli testimonium requirit λ nemo : num quis postulat non opinor. Quid, si testimonio L. Motelli ac litoris haec omnia vera esse doceo Τὸ quid dicetis λ utrum Metellum salsum scribero Θ an amicum , laedendi esse cupidum λ an praetorem, quemadmodum provincia affecta si sit. nescire λ Recita literas L. Metelli, quas ad Cn. Pompeium et M. Crassum consuleS, quas ad M. Mummium praetorem ,. quas ad quaestores urbis
misit. MisTOLA L. METELLI. DECUMAR FRUMENTI LEGE HIERONICA VENDIDI. Quum scribit, se lege Hieronica
vendidisse, quid scribit J ita se vendidisse, ut omnes, Praeter errem : quiam scribit, se lege si Hieronica vendidisse, quid scribit se per istum erepta 7 Siculis majorum nostrorum beneficia, ius ipsorum, conditionem societatis, amicitiae, foederum reddidisso. Dicit quanti cujusque agri decumas vendiderit: deinde quid scribit λ Recita de epistola reliqua. SUMMA' DATA EST
auctoritatis additur huic Μetelli testi. monio ab adjunetis eiusdem facti et
amicitiae eum Verre. a. Deterruit. Ne Romam venirent ad textimonium contra Verrem dicendum. 3. Doceo. Sic correxit Emest. vulgatum docebo. Quia semper ita a Cie. essertur, ut supra e. 46, et Passim. 4. An amicum. An in illa respondendi penuria credetis eum amico suo νεlle nocere. unod certe nemo dicat; amicum nempe laedere nemo cupit.
5. Affecta. Cod. Nann. A ista sis. 6. Qtium scribit se lege. Iteratio hare vim addit orationi, ita ut non a
dendum sit; quippe quae . non fiententiam , tat ipse ait, delumbet aefrangat, sed contra ait vehementior. . Erepta Metilis. Λmplis lici per di,tributionem.
8. Al. summa vi. Heret. coni. sum inmaque. Grut. Priorem lect. Probavit. I. V. L.
106쪽
oPER κ ΜΕ, UT QUAM PLURIMO DECUMAR VENDERE M.
Cur igitur, Metelle, non ita magno vendidisti λ quia
desertas arationes, inanes agros, provinciam miseram
perditamque ossendi. Quid λ id ipsum, quod satum
est, qua ratione quisquam, qui sereret, inventus est ΘBecita literas. LITERAE. Ait se misisse, et Priesentem confirmasse, suam interposuisse aUctoritatem : tantum quod ' aratoribus Metellus obsides non dedit, se nulla in re Verri similem suturum. At quid est tandem, in quo se laborasse dicut 3 Recita. Ut ARATORES,
QUI RELIQUl ERRNT, QUAM PLURIMUM SERERENT. Qui re
liqui quid hoc est λ reliqui 3 quo ex bello λ qua ex
vastitate P quaenam in Sicilia tanta clades, aut quod bellum tam diuturnum, tam calamitosum, te Prie tore, verSatum eSt, Ut i S, qui tibi successerit, reliquos aratores Collegisse et recreasse videatur λLIV. Quum hellis Carthaginiensibus Sicilia vexata est, et POSt DOStra patrumque memoria quum bis in ea provincia' magine fugitivorum copiae versata sunt'; tamen aratorum interitio A facta nulla est: tum semente prohibita, aut messe amissa, fructus annuus interibat; tamon incolumis Dum erus manebat dominorum atque aratorum : tum, qui M. Laevino aut
s. Tantiam quod. Insolens locutio. pro non longe abest quin dederit ob-xides. Propemodum dedit LIV. r. Quum beliis. De hellis Ponteisia sicilia. et tempore quo Primum firma Poeni in Siciliam intulerunt; vide Rollimiin Histor. t. I. a. Bis in ea P Mincia. Syma quidam , Eunus nomine, ad libertatem et arma servos Concitavit, anno sit 8. Vid. sigon. in Fastis ad hunc ararium. Post alἱquot annos , quum vix a belli respirataet insula, Cilix quidam pa-In Or, Athenio, helliani renova it. Villo Florum, lib. III. cap. 19. Eunum Rupilius anno sar, Athenionem M. Aquilius anno sis 1 devicit. 3. Sunt. Alii, sint. I. V. L. 4. Interitis. Sic nonnulli codd. et ipse Nonius a Cicerone ita usumatum esse Probat. Alii, internecio. I. V. L. s. olim L Minio. Plinius sine Causa mallet, Proconsulibus et prori. I. V. L.
Ernest. bene monuit omnes provInciarum rectores Corvinuni nomine pro tores dici. Sic vice versa Proconsul loco ρ ρω tor. Vid. Suet. in Aug. 3, ibiqii e Torient. et Em 1 .
107쪽
IN VERREM AC T. II, I IB. III. 97
P. Rupilio, aut M. Aquillio, praetoribus', in eam prinvinciam SucceSSerant, aratores reliquos non collige-hant 7. Τantone plus Verres cum Apronio provincia Siciliae calamitatis importavit, quam auth Hasdrubal cum Poenorum exercitu, aut Athenio cum fugitivorum maximis copiis; ut temporibus illis, simul atque hostis superatus ESSet, ager araretur Omnis, neque aratori praetor per literas' Supplicaret, neqUe eum praesens oraret ut quam PlUrimum sereret; nunc autem, ne post abitum quidem hujus importunissimae pestis, quisquam reperiretur, qui sua voluntate araret 8 pauci essent reliqui, qui L. Metelli auctoritate in agros, atque ad Suum larem familiarem redirent λ His te literis, homo audacissime atque amentissime . jugulatum esse non Sentis 3 non vides, quum is, qui tibi successit, aratores reliquos appellet, hoc eum diserte scribere, reliquos hos esse, non ex bello, neque ex aliqua hujusmodi calamitate, sed ex tuo scelere, importunitate, avaritia, crudelitate 3 Recita
etera. ΤΑΜ EN PRO EO, UT TEMPORIS DIFFICULTAS, ARATORUMQUE PENURIA TULIT. Aratoruul, inquit, penuria. Si ego accusator toties de re eadem dicer in , Vererer, De animos vestros ossenderem, judices : clamat Metellus : Nisi LITER s MiSISSEM : non eSt Satis. NISI PRAE-sΕNs CONFiRΜ SsEM : ne id quidem satis est. RELiQuos,
inquit, An ATORES: reliquos λ prope lugubri vertio calamitatem provinciae Siciliae significat: addit, ARATO
6. Proetoribus. Id est . proconsuliabus; nam promiscue aepe sumunt T. 7. Non colligebant. Quia non dif- sugerant, ut Verre praetore diffuge
8. Plures hujus nominis reperion rit duces; ille IIannotus hi ius ΙΙ. Ge. para secunda. bello primo Punieci hellum gemit in Stellia. Polrb. lib. I. s. Per literas supplicaret. Uti supplicavit Metellus.
I . Praesens oraret. IIt idem Metellas. De Avienione, servorum rege. es. Flor. III, 19, p. 259 ed. nost.
108쪽
LV. Exspectate etiam, judices, exspectate, Si PO- testis, auctoritatem accusationis meae. Dico aratores istius avaritia ejectos: Scribit Metellus, reliquos ab se esse confirmatos. Dico agros relictos, arationesquo desertas esse : scribit Metellus aratorum esse Penuriam. Hoc quum scribit, illud ostendit, dejectos, ejoctos sortianis omnibus expulsos esse populi romani socios atque amicos. Quibus si qua calamitas propter istum, Salvis vectigalibus nostris, accidisset, animadvertere in eum vos oportebat; praesertim quum ea lege' judicaretis, quae sociorum Causa ESSEt Constituta: quum vero, perditis profligatisque sociis, vectigalia populi romani sint dominuta; res frumentaria, Commeat is, copiae, Salus Urbis in atque exercituum nostrorum in posteritatem istius avaritia in toriserit: saltem commoda populi roniani rospicite . si sociis fidelissimis prospicere non laboratis. Atque, ut intelligatis, ab isto, prae lucro, Praedaque Praesenti, nec vectigalium, nec posteritatis habitam esse rationem; cognoscite, quid ad extremum scribat Metellus : in
lem pias ait se vectigalibus Prospexisse. Non scriberet, se vectigalibus prospexisse . nisi hoc vellet ostendere, te vectigalia perdidisse. Quid enim erat . quod vectigalibus prospiceret Metellus in decumis, et in tota re frumentaria, si iste non vectigalia populi romani suo ενι aesti I Pervertisset λ Atque ipse Metellus. qui vecti-LV. I. Dejectos . eiectos. Dejecti dicuntur, qui aut vi externa , .ut Cain lamitate aliqua fortunas anas amiserunt. Recti. qui prohibiti aurit ae-
a. Ea IIt judices omeli xvi Cis iuuit eat. Ea Piua inculcat . legem qua judicaui esse de repetundis , -- CioriIm Cari . Constitutam; et etiamsi nihil detrimenti accepisset Populus
manus aevere tamen socios esse uleiscendo .
3. Salvs Urbis. Quae vectigalibus t re si timentaria m ntinetur. Sic pro lege Manilia, c. I. vectigalia, subsidia Lelli et paeis ornainenta a Pyliat.
109쪽
IN VERREM AC T. II, LIB. m. galibiis prospicit, qui reliquos aratores colligit, quid
assequitur, nisi hoc, ut arent, Si quid possunt, quibus aratrum saltem aliquod satelles istius Apronius reliquum fecit; qui tamen in agris Spe atque exspectatione Μetelli β remanserunt 8 Quid λ ceteri Siculi,
quid λ illo maximus numerus aratorum, qui non modo ex agris ejecti sunt, sed etiam ex civitatibus suis, ex provincia, denique bonis fortunisque ornitibus ereptis, Pro gerunt, qua ratione ii revocabuntur3 quot pri torum innocentia Sapientiaque opus est, ut illa aratorum multitudo aliquando in suis agris ac sedibus collocetur LVI. Ac, ne miremini , tantam multitudinem profugisse, quantam ex literis publicis, aratorumque
professionibus' cognovisti S; Scitote, tantam acerbitatem istius, tantum scolus in aratores fuisse sincre
dibile dictu est, judices: sed et factum, Ot tota Sicilia pervulgatum , Ut homines, propter injurias
licentiamque decumanorum, mortem si hi ipsi consciverint. Cesnturipitium Dioclem, hominem locupletem , SuspendiSSe se ConStat, quo die sit ei nuntiatum, Apronium decumas redemisSe. Dyrrhachi Dum primum civitatis, eadem ratione mortem oppetisse, dixit apud vos homo nobilissimus, Archonidas Et rinus, quum audisset tantum decumanum professum osse . ex odicto istius sibi deberi, quantum ille bonis suis omnibus efficere non POSSCt.
4. Qui tamen in agris. Qui tot inju- hactenus posuit, vera', et multo verati, tamen in mansfrunt. atrociora sub Verre eve ime demonis S. Exspectatιone Metelli. Aut PrO- strat. pter notam Aletelli Probitatem, aut a. Aratorum Proferaionibus. Id est. vita, Verre sublato , Rese s liciores , ex eorum arat rum numero qui iu- νωvix alio praetore, laturos exiAtiuia- gera sunt Pmsessi et quortim noruina publicis tabulis inscripta sunt. LVI. r. Ac, ne miremini. Conapa - 3. rrhiachiatim. Nouicn hominis.
110쪽
IDo M. T. CICII ONISHaec tu , tametsi omnium hominum dissolutissimus crudelissimusque semper suisti, tamen numquam pedipeterere . quod illi gemitus luctusque provinciae ad tui capitis periculum pertinebant: Non, inquam, Per
peterere, ut homines injuriae tuae remedium morte ac suspendio quaererent, nisi ea res ad quaestum et
ad praedam tuam pertineret. Quid λ illud β perpeterere
attendite. judices; omnibus enim nervis mihi contendendum' est, atque in hoc laborandum, ut omnes intelligant, quam improbam, quam manifeStam, quam
consessam 7 rem pecunia redimere conentur'. Grave crimen est hoc, et vehemens, et post hominum in
moriam, judiciaque de pecuniis repetundis constituta , graVi Mimum, praetorem populi romani socios habuisse decuma NOS. LVII. Non hoc nunc primum audit privatus' de inimico, reus ab accusatore : jam antea in sella se
dens praetor, quum provinciam Siciliam obtineret, quum ab omnibus' non solum, id quod A commune est, propter imperium, sed etiam , id quod istius pra,
4 laravisse Q, ex Verris edicto, petitinimo sub nomine decumariam , tantum quantum ille Dyrrhachinus ex honis suin omnibus divenditis efficere non
Imo omni ratione prae vias , nisi tuae sal itis Curam avaritia tua sup
. 6. Connitendum. Probat Graterus In citae admittit hanc leetionem libri anniani. Ernest. vulgatam tuetur. I. V. L. Imo vulgata multo aptius inetaphorie ab arcu duriae et nereis respondet. 7. Confessam. Quod palam omne ε Grilitentur; quod omnibus innotuit. Mallet Graev. . professam m ex Cod.
8. Conentur. Verria defensores, corrumpendo pecunia iudicium. Societatem Verris cum Publicanis, quam attigit supra, nunc absolvit. LVII. I. Non hoe. Nota igitur salso dici potest crimen illud objiei, quod omuibus innotuit, et reo millies iam objectum e t. a. Primitis. Id est, ex quo jam est pia vatus, finito nempe magistratus sui
3. Qisum ab omnibus. Siculis. . Commune. OmuIuin magistratuum , qui, propter linperiun , provinetatibus metuendi videbantur.