장음표시 사용
21쪽
Ut turbae multifariae, un0ntaliaeque m0 ment0SiSSimae, quibus indefessum in seminis Studium, quod me cunditatem animi nominare milii placuit, an Sam praebere valet, - rocliuSintelligantur, physiologicam liceat praemittere SexuS Sequioris Staium, eX quo - Veluti a norma deviatio; - path0I0gicus pro pullulabit tractatus. Pr0 cessus physiologicus in seminis suas ct peculiares ludit varietates et proprietates, hinc etiam pathol0gicus, priori inixus, parique incedens paSSu Singula S, necnon peculiares n0bis offerret proprietates. - 0u0ud Somaticas nimirum proprietates semina excellit c0nsti sutione gracili, debili, fibrarum sexibilitate mollitie , et mobilitate versatili, quapropter influxibus externis magis obnoxia, facillime in motus cogitur organicos , cum defectu tamen c0nStantiae , quae, Si in feminis insimul adest, sane prius et certius, quam in maribu Sad rob0ris exhaustionem, viriumque plenariam abhinc depreSSi0nem conducit. A natura iam nil pr0pagati0nis ne-g0tium destinata, omnibus proprietatibus, et qualitatibus in- Structu eSt semina, quae ad concessionem, ge Stati0nem, Par- ium et nutritionem requiruntur. Propterea totum sere vitae cyclum in seminis opus explet generati0nis; etenim extra graviditatem mensium peri0 diu ne inquinant p0llutiones, sub l graviditate Catamenta relinentur, quia uteruS alio et nobii liori occupatus ossicio hum0res- SecuS qua SuperfluoS evni cuandos - in progeni ei nutritionem impendere coactus eSt; ἡ Sequitur parius , quem Iochiorum fluxus excipit, lactisve in il uberibus secretio longiori temp0ris tractu ingruit, quo du-
Finita laciasione menstrua iterum in lucem Veniunt, quii bus comparentibus natura indigitat tempus, quo semina rur- sum concipiendi capax redditur. Hoc modo pri0r Semperil redit foecunditatis cyclia S, donec labentibus annis status cli-
22쪽
mn clericus, i. e. sterilitas naturalis iturat, quem nil m0dum primo otium mensium introitu foeculi ditatis praesto est initium. Hinc mensium praescias iam Sicuti derectum pari passu videmus incedere cum foecunditate et Sterili tute, hinc priorum in posteriore S intelligitur dignitaS iisque connexus. Νaturam, sapientiam haud sufficienser in his perludis in selligere et admirari pos SumuS, cum Semper una Prae Sento ultera d0rmiat, et una altera excipiat, parique puSSu et ordine Suppleat. Femina ceteris paribus his ossicit S Sexualibus continuo 00cupata , tempus eXtorquere non p0 te Si Sufficiens, ut vir 0rum negotia, et labores incipiat vel absolvat, sique siti certe in illarum detrimentum, atque cum alterati0 ne gravi impenditur. Huc accedit nervorum teneritudo, mollitie S, nsque m0bili ines eximia, notabilis sensilitas, ita, ut tacillime fiant insuXuum extern0rum impressiones, in quas reacti0 debili0r, et inconstanti0r est; abhinc ut energia et constantia in Super addatur, maius requiri virium dispendium cum tacili exhaustione per se intelligitur; omne nimirum nervorum Sy Stema minore robore ac energia insigne facilius in debilitatem vel motuS abripitur Spasticos, corp0ris no mentis prolissi eri S an0m alias. 0uod Singulas attinet systematis nervorum provinciaS , nervorum automatic0rum systematis gula gli 08ib pr0-
vinciam reliquarum qua Si prae dominium exercere notum e St0, quod facile ex sequentibus intelligetur: omnes enim sunctiones ab hoc Systemate derivandas, et quidem una ex parte di-ge Sti0nem, assimilati0nem, resorptionem, chym0-, chyl0- et Hema tepue Sin, omnemque idcirco sormationem, ex altera uu-tem parte animam, animique assectus l0nge prae ceteris emi nere functionibus a systemate cerebrali derivandis; - et in hac provincia - plexum Systematis gangli 0 si ad organa Sexu- alia pertinentem Supremum et longe moment0sissimum obtinere locum, e X ProceSSu con Stat sexus sequioriS physiol0gi 00. Funcii 0ncS itaque omnes a systemale Sexuuli Summe DX'culto peculiarem quamdam experiuntur directionem, qui d
23쪽
intimum cum vitae penetralibus fovet commercium et Sympathiam , quodque haud nun omnium reliquarum in c0rpore muliebri sun cli 0 num agit motricem atque dominam. Maximum vero exercet influxum in Sangnificationis processum, quum pulmone S nlioquin seneri0res, debiliores, et minoris ambitus in cavo thoracis magi S angustato impreSSi haereant, et uterus vicariam quoquo modo suscipere videatur sunctionem pulmonum , eorum sic Supplendo 0pust Uterum ergo non Solum organon Sest retorium et germenso ecundatum gerens atque nutriens esse, Sed pariter et satagnificati0nis processum nil iuvare comprobatum exiSsit. Tanta est Systematis Sex ualis in vitae functiones dignitas. ut iure merito seminarum morbi plurimi suam exquisite in huius systematis turbis agnoscant sontem sussicientem. EX altero respectu morbosa suncti0num niteratio dissit 0rum cor-p0ris organorum in systamate resplendet uterin0 eiusque ossicium perversit et confundit. Sphaeram vero psychicam respiciente S, mentis Operuilones subsidiis peculiaribus consormiter peculiari etiam contingere ratione animadvertimus. Excellunt nimirum seminaen nimi mobilitate, mentis volubilitate, facileque assectibus abripiuntur diversissimis. Earum phantasia alacerrima adi modum versatilis , imaginum, et imaginati0num copia pariterno earum inconstantia excellit; attentione intensiva et perdurante res prosequendi et diiudicandi non capacees, facillime quidem rei uotiuitem capiunt, quin immol viris maiore sagacitate animi saltem primo intuitu) praeditae inveniuni iur, meditati0nibus vero profundioribus eo minuS- quo Ion-gi 0r earum - duratio, - indulgendi aptae Sunt. Propteron omne mensis et voluntutis vorsatili ac incitabili nota - tur superficialis a se; energia vero et con Stante assiduitate i viris magis propria - carent, eX huc eausa minus possunti excellere.
0uod hoc m0mento odio pr0 sequuntur, paulo post iniimul
24쪽
amplectuntur umore, et vicissi in; sie etiam animi adfectibus et puου sionibus praeprimis debita voluntatis et propositi vacillat constantia. In genere adfirmari pote At, qu0d- quem
nil modum viris temperamentum choleri cum et melancholicum : - Sic feminis temperamentum Sanguineum et erethisticum conveniat. Duibu S praemissis seminarum naturam atque indolem Virorum occuli nilonibus prae primis Vero Studiis assiduis neminime respondere, immo animi suecunditatem seminarum Statum Vocari p0SSe naturae contrarium, nemo inficias ibiti Nam omnem illarum vitum vegetum opus Sex uale cum Sui Sofficiis no stinctionibus inlime explet et determinat, qu0d in mare non accidit, qui peracto coitu nullam in Vitae operationibus perfert mutationem, Sed moro con Sueto ad Sua peragenda regrediens, iisdem viribus Vigentibu S - Sua quae Sunt, incipit et peragit. In semina vero Iabores d0mestiui exiguam Solum virium intentionem exp0ScenteS OpuS-que Sexuale non iurbante S, huic operi 90tius accommodantur, inque nexu Ver Santur intimo. 0uam primum ergo seminae talibus incumbunt operati0nibus, quae de Stinati0ni naturali Suae non conveniunt, immo contrariae vi8untur, vitae sun cliones intimum cum Systemate Sexuali nexum sol enseS; ab hoc sue cunditatis 0pere retrahuntur; in cuius Sequelaminei S, et SegniS iStarum functionum praeparatur pro e SSuS.
Sed nestumandi adhuc dum alii veniunt respectus, qui quidem maioriS, immo maximi sunt momenti. Ut interim de aliis taceam, experientia iam dudum no S edocuit, qu0d mensis assidua et operosa cultura imbecillitatem c0rp0ris, et hebetudinem relinquat. Sic ratione inversa: amplitudinis et massae corporeae augmentum reprimit mentis operusi0ne S, et altiorem culturam. Recordemini iluaeso, miSeriarum no mor-b0rum in viris pertinace assiduitate ad studia incumben tibus, qu0d omnis aevi auctores nobis testantur, immo qu0d experientia propria nos edocebit. Praematura Oidelicet aut
25쪽
praecocia aut etiam diuturna studia cum firma sanitate et longa ritu haud consistere l
Si in viris ad meditationes, ut ita dicam, natis, - in quibus omnium stinctionum ad studia abstracta et profundiora c0ncor8 animadvertitur corrivali 0, et nil apiatio natura Sapientissima iam ita in Stiluta, mentis exercitatio nimia, validissim0s, i inino exitiales valet producere essectus, - quidni in seminis gracilioribus, teneris ribus 8 in quibus phantaSia, Sensatio tenera, et in tuis io sormalis, prae iudicio et reali intuitione praevalent, quidni lucubrationes mentis prosundi0- res eo inten Siores, et ampliores parere valebunt turbaS, Rique molestias Proinde multa etiam existunt exempla, quae nobis praeter Superius adducta ex abundanti adfirmant, quod Sirenunc animi adplicati0nes ad certa obiecta pro individu0rum discrepantia varias utque varias impedire, et profundent terare valeant sil notiones, veluti: dige Stionem, assimilati0nem, resorpti0nem, chymi- et chyli-parationem , Sanguificationem et nutritionum, Sanguinis aequalem distributi0nem, et
tandem omnem evacuationum ordinem; hinc nec unum surmationis stinctionem ad normam constare animadvertimuS. 0uo Sensibiliores et in laboribus Suis imm0derati0res exi-S sunt seminae ; - quale S in Scientias flagrantes communiter Funi, - eo maioreS et gravioros etiam omnium fere sunctionum erunt turbae.
Feminae Dapite teneriores, omnibus fere sensibues in- et externis SenSili0res, operosis mentis occupationibus eo magis enervationi obnoxiae existunt, quo ardentior Studi0rum cultura mensem et c0rpus adfligit. Operosa Studia, nrduni ac lab0ri0sa Scientiarum cultura maiorem et uberi0rem Setin
guinis ad cerebrum adfluxum adlicis, hincque aliis organi Si vicissi iii detrahitur.
26쪽
Aecedunt adhuc vigiliae saepius repetitae, quibus per se jam sanguiniS accumulatio nil en ephalon invitatur , prae- primis si cerebri organa meditati nonibus strenuis c0ntinua exerceantur. Lube tactasn asSimiliis i0ne, sanguis iam per Se minoris notae , et quantitate, et qualitate alteratur, imprimis aequabilis ipsius distrihutio praepeditur, sicque magis
venosum induendo characterem. I ales seminae ali 0 quiniam vitam vivunt constitutioni et energiae Suae minus excellenti directe contrariam; etenim qu0d alias benigna natura operis generandi cauSa peragere c0n Suevit, ad alia tranSplansatur organa ita, ut uteruS , o varia, et ubera Sterilescant. Respice adhuc, quae So, virium dispendium, quod ad Studia ardua peragenda in semini S, quarum vires mentales iam per So infirmi 0re S et minus optae visun iur, requiritur. Exinde scuturientia incommoda dupplici e sonte scaturiunt nempe e nimia intenti0ne, et e naturali iam virium hebetudine, quae energicam excitationem perserendi haud capax ex is sit. Omnes istae sequelae in generatiun iri opere eminenter resplendere debent, quia h0o negotium ut rect0r et gubernator omnium reliquarum stinctionum dici et haberi debet. 0uamprimum vero in Systemate uterino turbae incipiunt, huius negotii perversio, c0ncipiendi faculiatis alterationes habere debet pedisse quas, id est steri litas praesto est; haec insuecunditas tandem habitualis
cernitur, quand0 nimirum cauSne Sustinentes Iongius vim suam exercuere. In feminis doctis p0rro duppliei e causa
ob mentis foecunditatem in litteris infoecunditas corporis provocari poteSt.
Primo turbis ac lin0m aliis hac animi 0ccupatiune pr0gredientibus ot sustens alis, S ccundo ob dynamicam quamdam rationem, licet persectae in systemate uterino nil omnlino n0ncernantur, magis nimirum ex an iugonismo inter uterum et cerebrum Suam invenit explicusionem. Nam hac semina o
27쪽
perpetua et oper0Sa cerebri occupatione magis naturae vi rili obviam nituntur, in quibus cerebrum et pectuS i. e. c0nsilium et audacia principales vitae sistunt qualitates. Sed meum est prop0Situm, morbosas, et ausinalias operosa scientiarum cuilura conciliatus, sustus et
Prae omnibus mensium neg0sium, qu0d cum genera si0nis processu essens inliter et intime cohaeret, per lunm alte 'ratur; primo nimirum: rati0 ne mere dynamica , ob eXquisi tum qui inter cerebri et abd0 minis, in specie uteri ner-v08 e XiStit, - antagoniSinum ; secundo influxu menti S 0perationum in Sanguinis circulationem, qui iuxta insignem qui animam inter et sanguinis circulati0nem intercedit nexum et Consensum, Sune valde magnu S e St, nam in utroque caSuvalet: quo laborio Sior in capite anima, eo maiore orsum tollia Saetivis alis directio, hinc maior sanguinis adstu Xus, eoque minor in dissilis activitas, ct sanguinis moles. Mani se Steh0c in multis videre licet, in quibus Sub inde se SSo aut prae- dilecto studio D0ns aestuans sudores profundit copi0SOS, gen ne rube Scunt, et intumeScunt, oculi splendidi 0res , et vivaci 0res sunt, vasorumque ad munireSlum augetur lumen. Silent in iis 0mnes adpetensiae et instinctus naturuleS, recedit sumes et si sis, negliguntur vel etiam reprimuntur ne ce SSariae , et non riunc quam n genteS alvi et urinae excretioneS, et dormiunt quasi omnes sun clione S, excepta mente Prnu ceteris vigilante. Experientia sorsitan propria multorum lectorum, et exempla tot virorum doctorum clare n0S ed0cent, Strenua me ulis eae ei citatione organa Seinualia
quasi ignoscari et negligi, et sic eorum etiam labi aut sui tem imminui energiam. 0uod si h 00 in viris,' eo magis in
seminis, in quibuS uti in m m0nui, oppositio maior eSt - accidere debet. Si vero et alternantibus sub Studio assectibus et pathc-
28쪽
iiuilibus Saepius et iteratim tales occurru ut circulus iuves, ulserationes, has habiliantes fieri necesse est. Hinc quoniam indefesso Sanguinis torrens aliorSum abripitur et ab utero ad organa antagonistice exculta Se ducitur, men Sium etiam periodicus fluxus ab initio quoad quantitatem et modum Succe SSi0nis Solum irregularis, Sensim sensimque pars ius in sine demum pl0rare penisus desinit. Huius aberras iunis in circulatione dignitas iterum varia est, pro Varia organorum quo abripitur sanguinis i 0rrens, - Sen Sibilitate, Pr0 Varietate temperamenti, consti tui i0nis, pro varia Sanguinis ipsius Vitalitate, et mole ; pro vario totius vitae genere, niturumque multarum circumstantiarum accessoriarum ratione; disseri porro, pr0ut haei urbae repente nut clandestine contingunt, dissert pro iiii dispositi0 prae0 portunat, aut nil vel Satur, ita quidem, ut 00-h0rtem sequelarum vi X recensere fas sit, dum in singulis iudi viduis aliae possint ex0riri. Sanguinis nimirum uberiore et crebriore ad cerebrum adstuxu graves oriuntur Spassione vel congestivae Icephalal gine, Vertigo, Sensuum in- et e X- ternorum hallucinationes, in internis diversae Parn notarum Species, in externis prae primis nobilioribus uti in oculis, ambii 0pia, vertigo 0culi, StrabiSmus, m0rb0sus oculi erethi- Sinus, ph0t0phobia, et tandem amaur0sis, in Sensu auditus susurrus et tinnituS, baryec0ia, et tandem plenaria etiam Κ0ph0sis; in cerebro in genere m0rbosa incitabilitas , status irritativus, et tandem inflammatio cum omnibus in re estissimis even ibus terminalibus; continua Vasorum cxtenSione, ce'rebrique per Stinguinem obruti 0 ne ad ap0plexiam paratur dis p 0Sitio; statuS congestivus, et erethi Sinus Systematis nerv0rum, qui Sub c0ntinua agitati0ne, nSSiduoque serv0re paratur, an Sam largitur morbo delirio trementi putat0rum anal0g0.
Secundaria ratione assiduae mensis operationes mei 'Siruationi valent insidiari. Ard0r nimirum prosiiciendi ienacem communiter involvit vitum sedenturiam, cui ila in
29쪽
des esse inhaerent, ut n0nnisi ne gre abhinc deduci valeant et licet secus seminae magi S desidiae indulgeant: eo minus
in h0c vitae genere modern men observare Sulent. Haec fuga m0tuq multorum corp0ris et animi mulorum sons, mater et origo eSt; inde enim Sanguis Superflua et insensa in cnv0 abdominis, vel etiam - quoniam incurvato passim Sedent trunc0 - in cavo thoracis colligitur quantitate, tardius, debilius circulat, et sic tenax et spissa invitatur ipsi ues qualitas, ad culmen n0n evehitur ne eSSarium, quo sit, ut ex inertia suxus sanguinis omne S Sc- et exurelion eriiurbentur, nut sussInminentur, igniculi et norim0niae c0 acer- Ventur, Singnati0ne S, 0ppletiones, phyS00niae VaS0rum, et organ0rum excitentur, Sicque qua Sympt0ma vegetati0nis Per Vel Sae, mensium legitimus et ordinatus impediatur et perverta satur Successus, indeque in utero, quippe me cundi talis ossicina, ob vasorum sanguiferorum abundantem et t0rtuus ani disposis i0num atque sit uationem varia adlici niatur incomm0da; sin itaque universum c0rpus quoad stul-daS et solidas partes tam eximie, ut mulsis arte altera lumet os sensum generationis laboratorium tantopero adfligiti
magnisne ct multis subtilis illa et delicata concipiendi lacullaου unde denique in me cunditas generatur) subiici debet os sensis, turbis et impedimentis lHaec Atrenua lucubratio et et in certis Subiectis mur-bosam ples h 0ram, in aliis Suspectam SanguiniS cru8Siliem, in quibusdam perniciosam Cac0 chimiam, in n0nnullis etiam vel naturalem vel praeternaturalem cacheoticam cauΝntur ObeSitatem, quae posterior prae ceteris foecunditati in seminiscunt rariatur, ut illa capi 0pter a Medicis in causarum Sterilitatem inserentium serie principalem obtinuerit l00um, quae vero cum in talibus subiectis rar0 Solis arta es Se Solent, Sed aliiS plerumque praeiudiciosis iuncta causis et qualitatibus eo certius insuecunditiitem talem prov0cat. Uuuii tam insuper vim destructivum ardor Studiorum in
30쪽
ventriculum et huius su ne si unes exerat qu0sidiana exempla in masculo Sexu - quippe comparate rubu Stiore, Om-pr0bant; etenim nun modo cum excessiva saeuitutum mentis adplicatione Studiis operam navantes Saepe Sine alientione et grasa adpetis itine cibos aSSumunt: Sed illorum plane oblivi0si, et incogitantes Sunt, negligenter muSticant, et o Suituntur ingerunt, hinc etiam difficulter et inc0ngrue digerunt, cruditate S, acrimoniasque, uno verb0, S0rde S congerunt, quae ventriculum et reliqua organa digeSti0ni S onerant, et enervant, unde varii ab dominales affectuS 0rtum trahunt, qui cum utero sucile c0nspirant, eiusque functi0nem assius impediunt. Inde varia digestionis vitia , cardialgia, statulentia di8pepsia, apepsia, bradypepsia, generatio auid 0rum in primiS viis, nec non muci Spissioris et pituitae maioris copiae, glandularum, vaSorum, et organ0rum abdominalium ex hoc fonte oppletiones, Stagnationes, et in sarcius; hinc ibidem Segnis resorptio , lenta humorum travectio , paratio Sanguitiis inertis et frigidi, hic altioris elaborationis Sanguinis veno Si ad indolem arteri0Sam nimirum praepeditio; ae cumulat 0Sanguine venoso tument vasa haemorrhoidalia, obtunditurucies Syestematis nervorum automaticorum, et Sin morbus
explicatur, qui in viris hypochondria, in seminis Ver0, quia
uterus nunc quam non intricatur, hysteria nominatur, ex qua dein Proteus et cohors propululat, malorum, et turbarum. Alias es iam febres gastricae, pituitosae, biliosae, imm0 vermino Sae, Vel Si actio magis Serpit, chl0r0 Sis et Seorbuius
Singulae hae causae in hoc sexu pertinacem excitant alvi exSiccasi0nem, constipati0nem indurationem soccum, quae vel cum multis aliis incommodis complicatur, vel talia plane adlicit, et exacerbat, ut intricatus et complicatus hic ce StatuS morbosus foecunditatis facultatem admodum pervertere valeat, utque deprimere. Omnibus his causis adlatis insimul vege- sationis omne prosterni ni quo corruere opus, pro Siraiaeque