De catheterismo : dissertatio inauguralis medico-chirurgica ...

11쪽

Cath et eris mi historia.

Catheter, Latinis immissor, demissor, Gallis Catheter, sonde Ou thriau potar tirer i Urine , algalle. Germanis Hamabzapser. Suchrohrchen, Hohl- oder Such-Stab, holite Sonde, Urinabieiter,) canalis est

tubulosus, ad Urethrae directionem clarVatias, varia de materie confectias, qUo Urina in VeSica acciamu-ata et retenta emittitur, vel suida in eam injiciuu-

12쪽

tur, vel corPUS alterium, in vesica reconditum, indagatiar.

Aetas et inventor hujus instrumenti cum evidentia significari non possunt; Hippocrati catheter non thim innotuiSSe Videtur, quippe qui specillis quidem Stanneis, apicem soraminulis pervium habentibus, ad curandas fistulas ani utebatur, attamen Eorum usiam ad morbos viariam urini ferarum non retulit. Parimam eorum mentionem Celsus facit, qui fistulas aeneas variae magnitudinis et figurae describit et, quibus ratione sexus utritasque OPUS Sit, CX- ponit; idem methodum eXPlanat, qua maribuS et mulieribus hac fistulae ingerendae sint. Post Celsum Galenus de hoc instrumento retulit primusque Vomen callieteris Καθ ητερ ei imposuit. Post eum Caelius Aurelianus de catheteris applicatione, ad solvendam urinae retentionem, disseruit, lotioque EVacuato oleum tepefactum ope solliculi catheteri assivi in vesicam injiciendum Suasit. Neque miniis Paulus Aegineta fistulae mentionem facit, ad vesicam vacuefaciendam, si vel lotio sit impleta, vel calculo aliisve concrementiS, a sanguine Segregatis. obstructa. Orificium anterius hujus fistulae lana, filo per canalem tr3jecto munita, obturandum earnque demissa fistula retrahendam dicit, ut urina effluere queat; vesicam Ulceratam injectionibus, per vesicam bubulam faciis, eluendam esse, censet. Seriori tempore in omnibus operibus chirurgicis catheter commemorabatur, Variaeque ejus Emendationes, partim

13쪽

ad materiem, partim ad formam et applicandi mo dum spectantes, exhibebantur. Albucasis primus

exstitit, qui catheteres aeneo S repudiaret, argenteo S-que commendaret. Ab Helmont e cornu confici

jussit catheteres, quibus autem, inhabilitatis gratia, pauci utebantur. Fabricius ab Aquapendente primus catheteres flexiles e corio parari curavit, qui quum facile emolliantur, colla balatur et tubulo pri- ventur, pari modo ac Helmontiani rejiciebantur. Haec perspiciens incommoda, Flurant eam emendationem instituit, ut catheteres ex filis argenteis spiralibus conficeret, veruntamen his quoque illud incommodi subest, quod facile distorquentur, flaque

argentea secedunt et Urethrae Vulnera efficiunt.

Theden, his experimentis suffultus, catheteres a Flurant commendatos prosperrime emendavit, siquidem fila argentea resina elastica obduxit effectumque darnniferum iis abstulit. Praeter catheteres The lenii, qui interdum exsoliantur tumque secedunt, pecialiares catheteres flexibiles ab aurifico ParisiEnsi Bernarii commendabantur, quorum basin tela hombycitia, resina elastica tam diu illita, donoc justa firmitas ac soliditas obtineretur, exhibuit. Eodem fere tempore professor Pichel, Herbipolitanus, operam dedit, Ut catheteres invenieret, qui eidem responderent Scopo, sed multo minoris pretii essent. Hunc ad finem cylindros Sericios quinquagies - octogies

vornice illinivit, eosque, si Usui essent adaptati, laevigavit. Multi paulatim hos catheteres conficere coe-

14쪽

perunt, V. c. Ritzel Herbipoli, Juch Attendorsit, G6. pel Lipsiae, quorum alii magis, alii minus aptos

constriaXErunt. Praeterea catheter etiam ex ceta-

Ceo conficiebantur, qui post usum facile diffinduntur praetereaque maXimi emiantur. Recentissima aetate Hammer catheteres Singularis modi, e Stanno, Einco et bis mullio compositos, laudavit, qui nexilitate pollent, ut facili negotio ad quamvis directionem agi possint, quam vero inter ipsam introductionem saepe mutant, praesertim si applicatio cum difficultatibus quibusdam juncta est; Superficies eorum crebritas flectendo asperitatem aliquam induit, qua Plane inutiles redduntur. Quod catheterum figuram attinet, Summa disserentia eXStat: primo sexus et corpus, quod iis indi. get, considerandum venit, proinde catheteres maSculi et muliebres, minores et majores, tenuiorCS et Crassiores dantur, ProUt aetas et fortiaitae reS EXPOS-tulant. Catheter masculus a muliebri per longitudinem, etiamque flexurae directionem discrepat, siquidem urethra virilis multo longior et sinuosior est, muliebri. Celsus novem, duodecim, 'aUt quindecim pollicum longitudinem commendat, pluresque diVe sae magnitudinis in promptu esse debere, praecipit,

quod etiamnum ad praecepta perpetua numeratur. Dessauit longitudinem decem, vel docem et dimidii Pollicum, crassitiem duarum tertiaeque partis lineae proponit. Curvaturam Celsus modo pereXiguam requiri asserit, quam quidem formam Scultetus reti

15쪽

nuit, eamque in tabula XVII fg. 7. operis sui depincit. Albucasis, Santerellis et Paulus Aegineta, ut

videtur, rectis catheteribus utebantur. Vera emen

datio formae chirurgo Franco-Gallico Petit debetur, qui eam ad situm naturalem urethrae adaptavit, Primusque catheteres sigmoidales obtulit. Dessauit lo c. cit. modo unam curvaturam ei dedit, a tertia parte anteriori incipientem Versusque apicem, tanqUam segmentum circuli pollicum sex, porrectam. Post

hos chirurgos Galli et Angli plures catheterem ita

mutabant, ut diVersaS ei curvaturas, Variamque cTIS-

sitiem, pro singulari medendi scopo, inderent. Nec minus dissenseriant, imo etiamnum disSentitant, quale orificium catheteris finis, vesicae obversus, habere debeat. Initio hic finis, tubulo instrUctus, apertiaram in apice habuit, quum Vero ostium hoc modo constitutum saepius Obturari viderent muco, partibus Vesicae Prolapsis, sanguinis coagulo, arenialis etc. urinaeque effluxum prohiberi, his occurrere studuerunt. Paulus Aegineta primus fuit, qui apparatum, Supra descriptum, ad cavendam vel tollendam tubuli obturationem, eXcogitaret. Similem apparatUm Ga-rengeot invenit, ea. interposita disserentia, ut pro filo mucrone metallico patito longiori uteretur, ejusque finem anteriorem duobus muniret orisiciis, Per quae plura flamenta trajecta, nodulis conneXa, et Sebo oblita, aperturam clauserunt. EXtracto mucrone, lotium defluxit, protruso autem impedimenta, effluxum cohibentia, submovebantur. Scultetus circa apicem

16쪽

clausum plura orificia minora, quibus utina possit offundi, institui jubet. Petit, methodum Veterem se .cutus, apicem catheteriS apertum finXit, mucronem vero capitulo instructum imposuit, quo protruso orificium aperiebatur, retracto claudebatur. Mox Petit hujus instrumenti mancam indolem intellexit, mucro enim in cathetere reconditus, injectiones in vesicam fieri vetuit, calcUliasque, interdiam illapsus, quo minus urina exiret, impedivit. Propterea post aliquantum temporis catheteres, capitulo Olivari foraminulento insignes, commendavit, sed ne haec quidem species plausum tulit. De la Chaud et Levret, methodum Petiti priorem imitantes, anteriorem mucronis finem capitulo muniendum SVaserunt, quo canalis OStium claudi et patefieri posset; utraque methodus id differentiae habet, quod catheteros De la Chaudii capitulo protruso, Levretii autem retracto aperiUntUr. optima apertura Videtur, quam Dessyult excogitavit, quippe qui apicem catheteris claudi, duasque ab eo lineas ostia elliptica, tres lineas longa, utrinque effici ea itae, intromittendo cathetere, sebo impleri jussit, ne membrana Urethrae interna iis sese inserat; hoc tamen Plerisque in casibUS SupervacUUm est, etenim mucro, totum adimplens catheterem, illud impedire

solet.

Posterior catheteris finis infundibiliformis excurrit et vulgo annulis utrinque instrUctus est, ut, Si diutius in vesica retineri debeat, possit assigi. Canalis cathetorum tam solidorum, quam fleXi-

17쪽

lium mucrone clauditur, quem intrudere et extrahere licet, crassities eius canalis amplitudini respondeat

necesse est. Catheteres argentei mucronem argenteum habent, elastici autem ferreum, siquidem argenteus non semper figuram catheteris intromittendi sustinere Valet. Usus hujus mucronis partim e dictis patet, partim ad catheterem obturandum, vel materiis alienis, urinae fluxum arcentibus, liberandum inservit. Catheteris muliebris eadem est crassities ac virilis, apex Vero angulum obtusum exhibere debet, longitudo sex septemve pollicum est, reSpectu orificii eadem dicenda sunt, quae de virili retulimus. In Usum graVidarum Levret catheteres planos invenit; Clais unum in altero reconditum applicuit.

Quum utraque species non modo supervacua sit, Sed

nonnunquam damni aliquid intulerit, mentionem ejus obiter fecisse sussiciat. Catheter idoneus optimo de argento Sit consectus, ne lotio aliisve materiis destruatur, supersiciem habeat bene laevigatam et circuitiam unde IUaque aequabilem. Praecipue orificia vesicae obversa bene complanata et mucro ejusmodi sit, ut nihil spatii inter orificia relinquat; orificium externum eam habeat indolem, ut trombo claudi possit. Catheteres sexiles non modo laevi polleant superficie, sed etiam ad Omnes partes flecti se patiantur, quin frangantur aut exfolientur; orificia anteriora Sibi non adversa sint,

apex diffringatur, aut introductione nectatur. De

18쪽

1OIongitudine, crassitie et curvatura mihil certi proponero licet, quod jam e SuPerioribus elucet, generatim tamen catheter craSSior, ob facilius introductionis negotium, tenuiori praeserendus est.

De cathetere a pylicando. '

Cathoteris introductio Operatio est gravisSima, chirurgo tironi diligenter exercenda, ut Sine aegrotorum detrimento praestari queat; Saepe enim impedimenta inexpugnabilia ei obsistunt. Chirurgus igitur

non modo anatomiam instrumentorum UriUiferoriam,

partiuinque finitimarum calleat, sed etiam physiologiam et pathologiam eatenus sciat, ut, quae impedimenta catheteris immissioni obstare possint, Perspiciat, quae si submoveri nequeunt, ab operatione Potius abstineatur, quam Violentia aliqua adhibeatur, ne inflammatio, Viae praeternaturale S, alat, haemorrhagiae periculosae efficiantur. Applicandi methodus in viris duplex est: I. Tour sUr Ie ventre, qUae ita Peragitur, ut aegrotus, Vel parieti obnixus, Pedibus insistat, vel supinus in Iectulo cubet, femoraque aliquantUm inflexa dispandat. Chirurgus ad sinistrum latus consistat, pollice et digito indice sitiis trae manus glandem, reliquis digitis corpus Penis amplectatur, Pa tesque eleVatas paulo tendat. Pollice, indice et

19쪽

o medio digito manus dextrae catheterem argenteum, antea tepefactum oleoque inunctum, ita capiat, ut concava ejus facies Ventrem verSUS Spectet; apex dein ad urethrae orificium dirigatur Sensimque immittatur; dispiciendum vero est, ut peniS simul sin Per catheterem protrahatur alterque alteri obviam veniat. Apice ad symphysin arcus ossium pubis protruso, chirurguS manum, qua ducitur catheter, elevet et femoribus acclinet, ut apex in vesicam illabatur, quem illapsum esse, partim instrumenti longitudo, partim defectus impedimentoriam, antea obviorum, docet. Tum Penis cum cathetere magis inter femora demittatur, vasculum Subjiciatur et mUCro retrahatur, ut lotium effluat. Haec methodus fere semper reliqUis est Praeserenda, quipPe si Vae uno articUlo absolvitur ideoque non Solum chirurgo , minus exercitato facillima, sed aegro etiam quam

minimum infesta est. Saepenumero autem omniZchirurgi conamina, catheterem hoc modo immittendi, irrita redduntur, praesertim si abdomen aegroti Dimis amplum est, quo in casu altera methodus tentetur, nemper 2. Tour de mattre; aeger eodem modo, quo antea diximus, collocetur, chirurgus Vero ad latus d Atrum consistens, penem ratione dCScripta, catheterem autem ita prehendat, ut concava Pars inter semora resideat, convexa abdomen VerSUS Spectet, si catheter Urethrae ostio admovetur; quo facto Penis super apicem catheteris ducatur isque simul pro-

20쪽

12 moveatUr. Instrumento ad eum Iocum deducto, quo Drethra infra Symphysin ossium publS exit, pe-

nis cum cathetere ita vertatur, ut uterque circulum

dimidium versus inguen lateris contrarii describat et

convexa instrumenti facies deorsum, concava autem, SUrsum Spectet. Notandum Vero ESt, apicem catheteris centrum esse, ex quo fiat versio, siquidem illo distocato saepe Vulnerationes accidunt, vel operatio male cedit. His provisis catheter, Ut sUpra dictum est, demittatur, ut in vesicam pervetitat. Quodsi chirurgus De hac quidem methodo vesicae cavitatem assecutUS est, ad catheterem flexilem confugiat, qui Vel cum, Vel Sine mucrone intrudatur; priori in casu mucro secundum figuram cathetoris solidi magis minusve, prout res Postulat, flectatUr eodemque modo, . quo solidus, immittatur. Si magna impedimetita obstant, Inlacro Uniam circiter pollicem retrahatur, ut

abici major sexitas impertiatur, ejusque transitus per

locum coarctatum, vel curvatum sublevetur. Altero in casu haec agendi ratio laudatur: submoto mucrone catheter illiNatur, petiis, Ut supra descripsimus, manu finistra, catheter autem pollicem Unum post apicem manu dextra prehendatur, lactisque rotationibus circa axem, digitis tentas in Urethram adigatur, quo facto, digitis pollicem retractis, altera pars in- trudatur; haec continuentur, donec instrumentum in vesicam pervenerit. Hac applicationis methodo utentes, digitum in intestinum rectum inserant neceSSeest, quo catheteris apex in vesicam ducatur. His