De moxae efficacia in animi morborum medela : dissertatio ...

3쪽

MOXAE EFFICACI L. IN ANIMI MORBORUM MEDELA.

ADJUNCTIS THESIBUS

HABENDARUM LICENTIAM NANCISCATUR

AUCTORITATE

DIE UL AUGUSTI A. CCCXXXI. H. L. V. S. PALAM DEFENSURUS EST

AUCTOR

OPPONENTIBUS:

BEROLINI,

5쪽

THESES DEFENDENDAE.

Vis mcdicatrix naturae sundamentum doctrinae Stah. lianae sistit. II. Animi morbo in distinctio in idiopathicos et symplo- malicos optima habenda est. III. Maniam sine delirio nego. IV. Moxibuslionem ferri candeniis usui in animi morbo

rum medela praeserendam esse CenS O. V

Enteritidis sic dictae ulcerosae indolem inflammatoriam nego. VI. Caloris animalis origo e solis legibus physicis ei chemicis haud repetenda Gl.

7쪽

Omnem medendi rationem de morborum indole bene investigata atque perspecta esse deducendam, medicorum nemo non consentit. Aegritudines enim quamplurimae, inflammalionum exemplo, Specie Sive symplomalum complexu Valde inter se discrepantes, mutua lenentur cognatione, eandemque cui audi methodum sibi exposcunt. Alia est morborum nonnullorum ratio, qui licet loto coelo distent, magnam lamen apparilionum similitudinem prae se serunt, ide0que gravissimo aegrotantium damno ab incautis lacile commim tantur. Quae igitur in morbis secundum signa palliognomonica dignoscendis versatur nosologiae pars, ad delegendam illorum naturam haud salis est lula, quippe quae

etiam e causarum praegreSsarum recensione, e corporis habitu atque constitutione atque e morborum sequelis erui debeat. Non dubito sore nonnullos, qui mirentur, lam Vulgaria atque quotidiano usu de trila a me proferri. Quos lamen rogatum Velim, ut quamplurimos errores respiciant, qui teste artis modicae historia e neglectu illorum axiomalum propullularent. Ista enim animi levitas ac inconstantia,

quae novarum rerum avida, Veritatem veterum sollertia et

perspicacitale exploratam in oblivione ac sere in contemtuli bel, praeconceptis opinionibus fingendis et commentiliis theoriis condendis omnem impendit operam. Medici igitur, nisi antiquiorum sapientum doctrinas spreverint, nec Simi' litudine seducti suissent, quae animi morbis cum corporis quibusdam laesionibus communis est: non futurum suisset,

8쪽

quod utris ilio eandem indolem attribuerint, quam ut probareni, Vanis profecto argumentis utebantur. Quoi inde natae sunt hypotheses e diametro ut dicunt sibi oppositae,

rerumque naturae contrari aut Quae ad furorem insanorum compescendum, ad praVOS eorum mores corrigendos, ad mentem moerore absumptam exhilarandam, ad stultorum desipientiam coercendam et in rectum rationis tramitem reducendam, ad ignavia ingenia excitanda inanes excogitatae regulae lAngustos liujusce libelli limiles ne transgrediar, id mihi

tantum sumo, ut collectis paucis Veterum sapientum sententiis ostendam, illos a vera animi morborum cognitione haud multum absuisse; quos lanio magis audiendos esse censeo, quanto clarior lux e morum disciplina, sumitia auctoritate ab illis tradita, medicis insanorum curam gerenti luis allulgeat. IIos lamen unanimo sere consensu mihi videor audire exclamantes: Quid nobis cum philosophis, qui vis vitalis ejusque legum atque conditionum ignari, sunt inam. qua mentis morbi animique perturbationes disjunguntur disserentiam negligunt. Medici ergo contendunt, amentium vociferationes praeruptas, sermones inconcinnos et actiones violentas ad Varia delirii genera pertinere, quae cerebri male allecti testes aut in febrium decursu, aut in ei Cephalilide, inque aliis sensorii communis morbis emergaul. Animi naturam, quam simplicem statuant et immutabilesti,

omnem Virium discordiam, morborum matrem, reSpui re, qui lipe quae in corporibus tantum compositis, et mullorum Iementorum connubio constitutis locum obtineat. Pra smoreS, rationisque Drrores Vesaniae quidem gignendae QSSe InileS, I DC Vero caus in ejusdem Continentem sistere quam corporis tantum labes exhibeat. Nam sceleratissimos homines plerumque sui conscios esse et compotes, quod fieri

9쪽

non posset, nisi nervi eorum firmi atque validi incolumitalem in omni animi motu ac tumultu luerentur. Honestos vero, si nervorum genere debili essent instructi. sui imperium facile amittere, cum aut magnae aut diurlurnae Setiliendi facultatis commotiones nimiam in pervertendis corporis actionibus Vim proderent. Vel enim cor ad majorem reagendi impetum exstimulari, ideoque subres cerebrum imprimis asiligentes, quin adeo inflammationes accendi: Vel nervos convelli, iisque in motus inordinatos raptis conscientiam turbari; vel sanguinis in abdomine,

praecipue autem in Vena portarum circulum retardari, quod cum moerore ac tristitia depressis eVeniat, non possit nouconcoctionem inhibere, bilisque restagnationibus ansam praebere. Arelissimum vero consensum vel sympathiam cerebrum inter ac viscera chyli poetica nominem neScire, nec mirum esse, horum iunctione praepedita et illius cum animo commercium alterari. Quamplurimos autem insaniae casus, nulla antecedente mentis perturbatione, mani-seSiam e quacunque corporis labe originem duxisse, Velute menstruorum, lochiorum et haemorrhoidum fluxu cohibito, ex impetiginibus ad cerebrum repulsis, e capitis laesionibus etc. Quae cum ita se habeant, deliriorum speciem nullo modo morum habitui, quem Characterem moralem Vocent, similem esse, quin tiolius contrariam Saeperationem exhibero, ita ut castus sat impudicus, fortis evadat pusillanimis, ut simul tales cum lii Opinquis exerceat, qu0S amore amplexus esset. Gravissime itaque salii, qui persuasum sibi habeant, insaniam nihil esse nisi animi perturbationem diuturnam et perseveratilem, neque illam di, hac nisi gradu et mora dissorre; ita ut rationis Obnubilatio, vel recli, boni ac congrui oblivio, quae mente, captum continuo et semper lenes, ira excandescenteS, Vel

10쪽

melu et terrore horeentes, vel alio interno motu ratis ascito deserat. Nec negligenda esse, quae cultri analomici ope in corporibus mania, melancholia Vel saluilate des uti lorum reperirentur, quibus edoceamur, Viscerum nobiliorum laesiones organicas mentis aberrationibus somem praebuisse, sive illae in cerebro, sive in pectoris abdominisque

cavo latuerint .

Quibus rationibus permoti medici in corporis morbos quos mentis alienationibus subesse putant, inquirunt, iisque aut manifestis signis palosactis, aut arbitraria Opinione

praesuppositis medendi methodum superstruunt. Nec ne- lgabo, febre inflammatoria, quam furor accenderit, Vena - lsectionis ac purgantium adjumento sedata, animum lumultuantem compesci; vel Viscerum obstructionibus medica- iminum solventium cssicacia dispulsis, animi depressionem, iistarum causam allevari. Ea enim est animi cum corpore lini ima conjunctio et reciprocus nexus, ut alter quietem, lviriumque aequilibrium, vel harum dissidium, actionumque imalam proportionem cum altero communicet. Medici autem felicem curationum eventum pro physicae insaniae lindolis argumento nimis sestinanter habebant, ideoque amentis regimine, quo desipientium errores redarguerentur, abstinendum esse censebant, ne altercalione et riXa Cum 1 aegroto denuo in ipsius animo motus iiii bulentus resusci- itetur, quod novo furoris ingressui materiam largiri possit. HQua de re prolixius disserendi infra oliportunior locus pa- ltebit; hic monuisse sufficit, singulorum auctorum allega- ttione haud opus esse, cum eandem sententiam omnes sere flprofiteantur. Quam refellere sapientiae prosessores ne te laverunt i quidem, cum animi morbos ceu corporis solius assectiones ili

negligerent. Animus vero cum in nolionibus formandis,