Dissertatio medica inauguralis de chlorosi puellarum

61쪽

in profusione magnae copiae sanguinis nigri in utero reconditi sequebantur. Quae in clito roticarum cadaveribus externe conspicua sunt, ut forma pectoris infantilis, mammae parvae et alia , luc non repetemus. Omnia organa interna etiam colorem tristiorem habent ex Sanguineum, Venae minorem copiam sanguinis conlinent. Musculi cum ad vitam animalem tum ad organicam pertinenles sunt saccidi, pallidiores, praesertim cor, quod parietes offert tenuiores et saepe dilatatos. Lien plerumque minus habet Volumen. CAB Us ' refert se in museo conservare genita lia puellae chl0roticae 17 annorum, quae nunquam menstrua habuerit; uterus paullo longior est latitudine pollicis et cavi talem fere non continet, usque parietes crassitudinem quarumdam linearum habent.

gu Stam et uterum et ovaria illis infantis biennii similia ; 0Varia nulla continebant ovilla Grasiana,

62쪽

50 sed substantiae erant homogeneae glandulosae; genitalibus externis etiam signa pubertatis deficiebant, ut pubes in monte Veneris et ad genitalia , et labia externa non prominebant atque parum erant evoluta.

63쪽

CAPUT X. CURA.1d viam recte medendi inveniendam, tutissima

ea mihi ratio esse videtur ut observatione, comparatione, ratiocinio quantum possimus, cognito morbo, naturae res gesta S in eo curando notemuS, ut ita e therapeia naturali medendi methodum discamuS, Π0n Vero noceamuS, juVare cupientes. Diligenti medicorum studio vires naturae me dicatrices in hoc morbo perspicue sunt ob Servatae, et docuerunt eam in hoc opere simplicem esse, et omnia ad hoc solum dirigere ut haemalosis emendetur, quam evolutio systematis genitalis completa sequetur, et cujus triumphi signa certa erunt

menstrua regularia.

64쪽

His igitur naturam sequentes primariam indi

cationem generalem superstruimus , ad normalem nempe statum redigendam esse iunctionem haema

Ut huic consilio medendi obediamus in Chlorosi simplici prima indicatio in eo consistit, ut cognitis causis occasionalibus morbi, eae Temovean

Diaetae errores quum saepius in causa sint hujus m0rbi, cui in leviori gradu sine medicamentis solummodo cura diaetetica medetur , et quum si in ullo morbo , certe in nostra Chlorosi exactae diaetae ratio sit habenda, quae etiam curato morbo per longum tempus erit observanda ne re cidivum faciat, non melius facere posse Videmur, quam a cura diaetetica initium ducere. Conducunt omnia alimenta, quae bonum praebent sanguinem et facilia sunt ad digerendum, ut e regno animali ova recentia sorbilia, vel molliter cocta, jusculum carnis, caro Vitulina, bubula, gallinacea. Evegetabilibus olera recentia non in salutentiam primarum viarum degenerantia. Nocent farinacea, quae fermentalionem non subierunt, ut puis e farina prae-

65쪽

53 parata, solani esculenti tubera praesertim scrofulosis, panis seca lineus. Abstinendum a deliciis, a cupe- diis, quae quum solummodo palatum grate assiciant,

Ventriculum et gravant et non bene digeruntur. Pro potu sumantur aqua Fachingensis, Sellerana cum lacte, Vino rubro, cerevi Sia; proscribantur infusiones tam amatae Cosseae et Theae, tum potus acidi ut mustum, vinum Rhenanum Vilioris pretii. Multum quoque juvat aer purus , temperatus ,

serenus, uti in altioribus et temperatis locis lempore verno et sante Euro animadvertitur, et calor solis. Corporis motus moderatus et adaequatus semper observandus est, vila vero sedentaria maxime evitanda. Animi palliemata ut iram, m0erorem, terrorem

et alia cane prius et angue fugiant. Si vero morbus non in eo leviori Versetur gradu, ut diaeta curari possit, tunc medicamentis opus

Tam veterum quam recentiorum Medicorum una et consentiens Vox est, huic morbo ferri praeparata mi deri, quae ut specificum salutant.

66쪽

54I e methodo vero et tempore quo administrari debent , ab omni aevo dissenserunt.

- uoad tempus quo ferrum dari debet, enume

ratione facta sententiarum Virorum magnorum,

patet eorum litem in eo versari, quod ab una parte perhibeant curam statim a ferro esse incipiendam , dum ab altera parte suadeant primas vias prius ad ejus usum praeparare per res0lVentia , Vomitoria , calliarctica , alia. Sed audiamus ipsos viros. Ita SYDENΗΛMUs , dum agit de cura Chlorosis : s Attamen hic notandum , quod non Eemper Venaesectio et catharctica chalybis usui sint praemittenda, cum viribus admodum imbe cillis et diuturni late morbi attritis fractisque omitti ea possint ac debeant, et cum chalybe statim incipiendum ; qu0d diligenter advertendum et antea : s fer h05 dies, in quibus venaeSectio et calliarsis celebrantur, ita plane nihil emolumenticapere aegram , ut in pejus ruere sibi videatur,

cum dictae evacuationes tumultu concitalo αταξιαν promoveant f i. ' Sic etiam BRANDISIUs : h Omnes

67쪽

55 ita dictae praeparationes ad usum ferri per resol-

Ventia, extracta etc. Supersua sunt; salia media et evacuationes cujuscunque generis nocent. Hoc monilum non fundatum est mea theoria, sed multis observationibus. Ab altera parte stat auctoritas RICHTERI , Viri magni, suadentis curam incipere ab extractis

amaris, ut Τrifol. Fibrini, Gentianae, Absinthii et similibus juxta indicatis ij.

BRANDISII monitum, nunquam organorum digestionis ad usum ferri praeparatione opus eSSe, mihi in omni casu non tutum Videtur; quia observationes docuerunt, ferri praeparata etiam leniora ut assimilarentur, quemdam tonum requirere,

qui aliis medicamentis lenioribus suppeditari poterit , sicut infra videbimus. De ferri praeparatis porro non conVeniunt auctores , alii alia commendantes. Α pluribus vero,

68쪽

56sime vero, aut ego fallor, in substantia ex hibetur; atque ut nec observavi unquam ipse, nec fando accepi, eum ita sumptum cuivis nocui S se, ita certiorem me fecit experientia multiplex , nudam chalybis substantiam et felicius et breviori temporis spatio curationem absolvere , quam si is

quovis, ex iis qui vulgo feruntur, modo fuerit praeparatus in). Et porro: s Si quis objecerit, limaturam chalybis, nisi aeger subinde fuerit expurgatus , in Visceribus haerentem , ei, qui illam devoraverit, nocere pOSse; respondeo me Di hil unquam tale in quodam deprehendisse, etc. Cum his tamen non semper conveniunt obser vata recentiorum, qui a ferro Viderunt pertinacissimas obstipationes, ita ut testetur BRANDISIUS medico raro contingere felici conjunctione alio rum medicamentorum epicere, ut neque di arrhoea litorolicis tam infesta oriatur, neque alvus clito rolicis Vulgo pigra, adhuc pigri 0r reddatur. Sae pius tamen speratos essectus obtinuit a conjuncti one ferri cum sulphure et extracto quodam amaro.

in L. l. eodem loco.

69쪽

5TSi vero incassum datum sit ferrum ejusque praeparata. magno encomio laudata, ut in diariis fieri solet; magni in arte magistri suadent adire thermas minerales. η Attamen si Sanguis usque adeo affectus fuerit, tantaque proinde spiyituum ἀταζία, ut chalybs praescripta melliodo malo Vincendo non par sit, adeundae aquae minerales aliquae ferri minera saturae V sita sYDENIIAMUS). BRANDISIUs fere mirificos esseclus vidit ab aqua Driburgensi in curandis aegris, quibus multa ferri praeparata et alia per longum tempus frustra fuerint data. Harum usus tantopere percrebuit ut hodie nullus sit de Chlorosi auct0r, qui non solum in re gravi, sed etiam in leviori, pro tota cura

aquas ferratas non commendet.

Aquae ferratae, quas terra, benigna mater languidis suis et exhaustis filiis fundit, salii tarem vim ei debere videntur, quod mira com

p0sitione per χειρας ita grata antiquilas in

in dissolutione contineant ferrum carbonicum, Sales ex basibus Alcatinis compositos: Sodam, magnesiam, calcem et acida: carbonicum, muriati cum , sulphuricum et alia , ut gag acidum carbo

70쪽

nicum, quo materierum diversarum concursu internus quidam conflictus et agitatio quaedam in aquis ferratis sustinetur. Essectus in corpore humano disserunt pro Varia materie quam continent, et pro Vari 0 quo gaudent gradu caloris. diam quo magis continent ferrum, eo majori jure roborantium esticaciorum titulum sibi vindicant: quo magis salia in iis insunt et ferri potestas recedit, eo propius ad solventium tribum accedunt. Illae quae frigidae e terra erumpunt, constantius eIIeclum in corpore ex Serunt, dum calidae stimulo magis fugaci agunt. Hae aquae in curanda Chlorosi tum pro usu interno, tum pro externo adhibentur. De usu sequentia generalia notabimus. Usui interno tunc solummodo prosunt si bene

digerantur; in eo tamen reliquis ferri praepara tis arie faciis praestant, quod ferrum advehunt facilius ferendum sui solutio Carbonalis ferri cum magna copia Gag acidi carbonici , assimi landum, et ad corporis penetralia deducendum. Incipiant aegrae non multum simul ab iis bi here et lente adscendere, et si ventriculum aquam