Dissertatio medica inauguralis de chlorosi puellarum

81쪽

69 haemato sis non rite procedat, fieri non potest quine volutio laedatur et morbi oriantur, qui quum ex

perversa evolutione originem ducant, morbi evo lutionis dicuntur. Ad hanc morborum classem merito refertur Chlorosis puellarum , quae eas pubertati S tempo re corripere s0let; nam evolutio systematis geni

talis prae aliis bona haemato si indigere videtur. Hinc statu normali pubertas eo demum invadit

temp0Te , qu0 omne corporis incrementum diver Sorumque organorum evolutio , eo pervenerit, ut systemalis sexualis evolutio absque totius corporis detrimento fieri possit. Nunc nisus forma livus in omne corpus dominatur, pectus talescit pulmones expanduntur et Sanguis arteriosus praevalet. Conforma tricium virium summa ingenitalibus nunc apparet. Hinc vasa capillaria explicantur, Sanguine plena turgent, nervique sensibiliores et crassi res sunt. His et uterus et tubae Falloppianae et o varia majus volumen acquirunt, majorique iurgore vitali gaudent. ΙΙisl0ta regio pelvis majus incrementum capit, et magis proluberant genitalia exierna. Ita omnes iI

82쪽

7ulae partes functioni brevi peragendae aptae redduntur. Sed si vis plastica sanguinis non sufficiat evolutioni omnium harum partium, quia puella aut debilior est aut propter morbosam ejus conditionem, tunc aequilibrium turbatur inter

evolutionem totius organismi et systematis sexu a

lis, et oritur conditio morbosa, quae dicitur Chlorosis et quae primarie in sanguine omnibus partibus nutrimentum largiente conspicitur, cu jusque causa proxima est justo debilior haemalo sis. Ex hacce autem ratiocinatione, qua Chloros in

morbum esse evolutionis Ostendere Studui, non tamen sequitur in hocce morbo Systema sexuale seni per male evolutum esse : nam hoc non conve

niret cum observationibus; hoc tantummodo eo studui probare, evolutionem hujus sIstematis sive ad terminum ducatur , sive non , propter exhaustam vim reproductivam in causa esse hujus morbi.

Neque etiam ortum Chlor is is in puellis semper ab evolutione repetendum esse puto , illi mullis placuit ; nam haud video , cur n0n ex haemorrhagiis

et aliis noxis, quae sensim copiam Sanguinis di minuunt, Vel ejus cras in mutant, vel haemalos m

83쪽

71 maximopere infringunt, oriri possit Chlorosis;

etiamsi systema genitale sine damno caeteri organismi rite sit evolutum, uti revera docuerunt ob

Si igitur morbus ab iis producatur causis, quaeliae malus in primarie laedunt, si talibus curetur remediis, quae essiciunt ut liaecce functio rite procedat et ut crasis sanguinis emendetur, nonne igitur liaemato sis imperfecta causa est proxima hujus

morbi, et ejus sedes in sanguine ipso P Ex quo sanguine peculiari modo assecto, etiam omnia symptomata hujus morbi unum habere fontem, unamque originem probabile mihi videtur. Non igitur assentior iis Franco Gallis, qui deducunt

chlorolicarum symptomata uti vomitum, dyspn0eam, conVul Siones cetia, ab irritatione vel sanguinis congesti0ne quadam topica, quae mihi, inpleris que saltem casibus, ex causa irritationi plane contraria, ex Sanguine nempe non satis stimulante, oriri videntur. Neque cum iis facio, qui causam proximam hujus morbi ponunt in systemate nervoso, uti placuerit sYDENHAM0 : η Chloros in speciem esse assec-

84쪽

72tionis hystericae non dubitanti , V et ΛΝDRALLIo ita statuenti: h Le de aut de sanguification conve- nable dans la Chlorose ne peut resider que dansle se ut systerne nervelix. V Nam Symplomata ner vosa in hoc morbo plerumque non nisi in ejus decursu oriuntur, uti jam antea Vidimus. Aeque minus mihi probanda videtur theoria CULLE II et CABANISII, qui ovariorum impe ditam evolutionem causam morbi habent. Hi nempe auctores etiam essectum morbi pro ejus causa ac

cipiunt. uid vero sentiendum sit de iis , qui iu

Sed haec quum ita sint, sequens quaesti0 ero poni possit, unde fiat Chloros in puellas prae adolescentibus invadere. Ad hanc quaestionem ita respondere conabimur. Corpus foemineum multis nominibus dissert a masculino. Nam in illo architectura laxior, liquidam ori copia in illo adsunt et sanguis crasi dii- fert, uti patet ex experimentis repetitis summorum Chemicorum, qui in illo majorem copiam

seri invenerunt. Compagem osseam thoracicam

85쪽

73 foemineam cum virili si conferimus , magnam differentiam inveniemus quoad capacitatem, quae in foeminea est minor, hinc etiam in illa pulmones

minus sunt evoluti. Musculi illam compagem moventes sunt lenuiores, graciliores, unde respiratio et haemalosis minus perfectae. Nam haec in regno animali est lex constans : quo magis perfecta sint haemalo sis , respiratio et Vi S musculorum, eo magis evoluta esse organa pectoralia , quemadmodum inter alios eleganter probavit CARUS in

Praelectionibus Psychologicis. Cum his, quae ita sunt in statu physiologico,

Si comparemus morem vivendi puellarum, uti sunt: Vitae genus sedentarium, unde defectus aeris puri radiorumque solis, et neglectus motus corporis; abusus potuum tepidorum, lorica foeminarum, qua motus liber thoracis impeditur. Si porro reputemus morbum scrotulo Sum, qui, uti ex observationibus patuit, saepius in sexum sequiorem cadit, in iis majorem praedispositio nem dari ad hunc morbum contrahendum fatebi

En igitur tremente manu , labante calamo , si

86쪽

nem dissertationi impositum, cujus elaborationi doleo non longius temporis spatium mihi conces sum fuisse.

Sed quid de argumenti elaboratione dicam pQuid de materia ipsa P IIaec placet, Verum dis plicet illa; et si quis, nemo certe me melius Scit et intelligit, quanta Virorum Doctorum indulgentia hae studiorum meorum primitiae indigeant.

1 AN TU III.

87쪽

THENES.

Chlorosis non semper est morbus eVolutioniS.1I. Granulationes pulmonales B LYLII non sunt tubercula in statu nascenti.

Enteritis solliculosa character anatomicus post mortem detectus maxime constans est sebris typhoideae , illam tamen hujus febris causam non habeo. VI. Mutationes in sanguine pariter morbos exprimunt atque Partes quaecunque aliae Corporis. HUNI TR.

88쪽

VII. Recte wENDI IUs perhibet, Verrem Scarlatinae naturam esse inflammatoriam VIII. Hydrops post Scarlatinam, male altera hujus morbi pe-Diodus dicta est. 1X. Non dissert Morbus mucosus noxDERYns a Dothinienteritide

auctorum Francicorum.

Princeps indicatio in labri typhoidea in eo consistit ut

emendetur crasis sanguinis. XI. Optimum in Peripneumonia Vera eXpectoranS VenaeSectio est. FRANK.

XII. Nimis temere mihi assirmare videtur ANDRALLIUS, Sputa ad sanandam Ρeripneumoniam prorsus esse inutilia. XΙΙΙ.Ρrobabilis est eorum conjectura , qui febrem putridam a sanguinis corruptela repetunt. XIV. Sanguis caret vi motrice propria. XV.Facio cum ANDRALLIo : Le depol de la mattere tuberculeuse au sein dy uti tissu n' exige pas necessatrement qu il γait ea accroisement ou diminution de l'action vitale ; it y a Seulement perversion de Sa force normale de Socretion.