장음표시 사용
221쪽
DE ORIG. . I R. LIA: I it. Do nominama D alioquin perste rerum siri amn taliaExsant, ut ea omnes appetam. Δων neς versantur omnino scripta e inter manus hominum ed Serurus libro uos complevit,ex cuiussorem serum quoq; mmoria habetur.
Lτga nobis Mutius Pontifex refertur max lcuius opus clarissimum, summaeq; utilitatis memoriae proditur a Pomponio, quid. n.utilius studiosi iuris assequi potuerunt,quam eam facultatem, quam omni conatu sibi adipiscendam proposuerar in genera diuisam habcre, quod alibi diximus L. Crassiti oratorem & magnopere desiderasse, & fiacturum certe fuisse, nisi mors praeuenillet, quod is acutissimus Trebonianiis, caeteriq; vel copilatores, vel certe legum potius expilatores secissent. mcisoribus uteremur studiis, iuras cum Deilius, tu etiam commodius perciperentur, sed actum agimus, itaq; ad eius discipulum Mutii veniamus Aquilium. Hi eisdem temporibus, quibus Cicero floruit, fuit ta- triennatu maior iam.n.apud populum authoritatu quaelierat Aquilius, cum in seru Cicero venit, ausistianam pdefensionem, quam primam Tullius UiL
se putatur; Aquilio iudicante suscepit. dubium est tamen sit ne hie idem Amtius,de quo dubitabatur esset nocomperitor Ciceronis in Cosulatu futurus de quo ad Atticum Itabit Tullius se petitutu Aqui-
222쪽
lium non putare, nam iurauit inquit morbum, & illud suum regali iudiciale obiecit. Hic Aquilius instituitsubtilitate torsitan nimia,qua ratione posthumi nepotes haeredes iustitui possent, ut constat initio legis Gallus.8 .de liberis, & posthumis. etenim Aquilius Gallus appellabatur.Eundem in officiis testatur Cicero actionem doli mali primu instituisse, cumsde illo quaereretur,quidnam esset dolus malus,cum aliud dicitur,aliud simulatur,res dere solitus erat. a quo tamen fuerit vel adtio, vel exceptio instituta non disputabimus. Illud certe constat doli mali e ceptionem Praetorii iuris suisse, ut apud Paulum.l prima. Ede doli nasi,dc metus exceptiones.Ideo autem. sed neque ipsa descriptio satis quadrare videtur,nam tametsi nihil simuletur cum agitur, tamen rupetere potest exceptio doli mali Vlpiano teste Uecunda.ffeodem . . Circa primam speciem.Accedit, quod ex omni facto oriri potest doli mali exceptio eadem.l. LGeneraliter, sed silentibus etiam is gibus in eo peccat sane descriptio,quod amplior est eo, quod describitur, norus 3mnis simulatio, quae verbis tegatur efficit dolum malum, an siiquis dicat - petenti surioso segladium non habere,quem tamen
habeat doli mali reus sit quod simulauerit S Iam ille apud Plautum in trinumo quia filio familias, quem
es pater commendauerat, cum domum adolescens
223쪽
venalem proscripsisset ne venderet alteri se simul, uit emer domumq; seruauit amico, doli mali reus erit, quod effecit ne rediens in patriam penatibus, domoq; paterna careret amicus S sivit sane quaedam ancipitia nomina, quae in utramq; parte accipi pos sunt,ut venenum, dolus. 3c alia huiusmodi.na apud Homerum venenum porrigit Helene c5iugi, simul atque Telemacho, quor tristitiam deponerent, fi renis laetiores hisce versibus.
Quis hoc quaeso venenum malum dixerit: sed ut ad dolum se reserat oratio. malum ego sane dolum existimarim simulationem esse, quae nocendi, fallendici animo fiat, sed de Aquilio satis. Reliquos quoniam excidissent memoria nisi a Pomponio perscripti fuissent, mitas faciemus Seruiu quae sequuntur exponenti
224쪽
selendum auintum Mutium δε re amici sivi peruenisse, M e
de iure rethondentem parum intellexisset, ου iterum QEdntum interrogasset,sa Iumta responsem e set,nec tamen percepisset ita obiurgatum a auinto Acutio. Nanq; eum dixisse turpe es patritio os nobili atro causis exoranti, iusin quo verseram, ignorare.ea velut contumelia Seruius tractus, operam dedit inriciuili 2 plurimu eos,de quibus Acutissimus, auluit ; instructus a Balbo Lucilio, inseructus aut maxime a Casio Aquilio, qui fuit Cerrimae. Itaq; libri eius complures extant Ce-nme in Medii.bic cum in legatione perisset, fiatuam ei populus 'manu pro murispoiit, U Hod e extat pro rostris AugVti. buius uolumina compluria extant. reliquit astiprope centu Uin uinta libros.ab hoc plurimi proficerint.bere tamen bi libros conmscreserunt: φωκs Harus, Carus Anius O us, Titius C. Irus, odius Luca, An ius Namsa,Flavius Frisius, ius trius Pacuuius,Labeo Antisius Labeonis Antistii pater, Cinna, Publicius Cessius. Ex his enim decem,ccto libros tam
friserum: quorum omnes, qui fuerunt, libri a jli sunt ab olo Namusa in centum quadraginta libros. Ex his detoribus pluri m authoritatis habuit Alfenus Varus,v fulus Osuus: ex quibus Varus Consul uit, onus in qu 'i ordine perseuerauit: is fuit Caesari familiarisimus o libria de iure ciuili plwrimos, lsi omnem partem operis 1sendarent, reliquit. Nam V de legibus et icesimae,. de iurissctione primat conscripsit idem edictum Fraetoris primum augenter composiit. Nam ante eum Seram duos libros ad bratum quam
225쪽
re V rebatius,qui idem Cornelii Maximi auditor fuit AmIus Cascellius,uauintus Mutius Volusii auitor qui deinde in illius honorem Publium Mutrum nepotem eius telamento res fuit Leredem. Fuit autem a sorius, nec ultra xoluit proced re , cum Mustustus illi etiam consulatum OOerret.ex bis Tiris tirus peritior Cascellio, stellius Aretaero eloquentiorfuisse dic tur, Ofilius utroq; Δllior. Cascelascripta non extant,nisi unus Iler Benedi lorum: Trebatili complures, sed mimus frequentam tur.FOs bos quoquι Tubero fuit, qui Ostis operam dedit. Fuis autem patritius,Wtransiit a causis agendis ad ius ciuile: m i-- pyiqiam Euintum Ligarium accusavit, nec obtinuit apud Carum Caesarem. Is ofi Suintus Liga ius, qui cum Africae rara tenerit, infirmum Tuberronem applicare non per fit, neι aquam haurire. quo nomine eum accusavit,.Cicero defendet Oxtais ejus oratis pulcherrim quae inscribitur pro Quinto Lia gario, ου Tubero do lissimus quidem habitus vi iuris publici, Gyriuati, V complures utriusque veris libros reliquit sermone ta men antiquo usius assectavit scribere, ου ideo parum libri e grati babentur. i
fi V L τ 1 quidem iuris periti coaceruantur po-
'x' tiusquim numerantur a Pomponio, ut mihi magna pars in turbam coniecta esse videatur. meri to tamen fecisse mihi videtur, non enim vel vitas do
rum conscribere, vel historiam narrare sibi proposiCC a tum
226쪽
tum fuit, sed nominatim eos, qui in iuris disciplim
sunt habiti peritiores exponere. noS tamen ex tanta multitudine, quoniam parS maxima nobis incognita est,eos potissimum deligemus,de quibus aliquid dicere valeamus . Venissent in nostram certe cognitionem plerique nisi sublatis voluminibus,multoruquoque memoriam Iustinianus abstulisset,qua in re quod fuerit Imperatoris consilium, vel eorum ce t qui ad hoc facinus Imperatorem impulerint intelligere nequeor,librorum numerus inquiunt, infinitatem prope iam attigisse videtur: quis par erit tanto
labori, iatq; legendis libris S colligatur ius,& ex illa
immensa voluminum mole in certam formam, arctioremta numerum redigatur.Dignum sane Romano Principe consilium, utilitatem publicam dilige tius respicient supersint tamen libri, non qui iuris dignitatem obtineant. sed ut sententias explicent iaris peritorum. Quis enim duditat si praecedetia iungi sequentibus possint magnum esse lumen allatura. plane si Iustinianus Q superos rediret hoc tempore,
librorumta aliorum super alios cumulatorum colluuionem cernere doleret exustos veterum laboresivi succederent iuniores. Certe si caetera deessent clarissimorum hominum delectaremurstudiis, fiuer mur lectione,scientiam cognosceremus. Sed ut eo uertatur oratio, unde nobis iacitis digressa est, o
227쪽
multis seligemus paucos, de quibus quae videbum
tur ponemus.sumpto a Seruio Sulpitio principio, quem vel MTullio parem , vel certe paulo inseri rem efficere conatur Poponius Ego vero cum sciam inter omnes constare Hortensium ante Ciceronis in forum ad tum primum tenuisse locum,post vero secundum; eums intelligam C. aesarem D, elatorem eloquentissimum habitum, creditumq; mnes fuisse superaturum,si versari voluisset in soro, facile Pomponio non assentior, nec agnosco tantam eloquentiam in Seruio. concedo tamen eloquerem suisse,& in causis agendi& exercitatum Seruium Subpitium, quem & ipse Pomponius, dc caeteri tradunt Scaeuo iurgio vehementius eae itatnm ad ius ciuile se contulisse. Nam cum Scaevolam de causa clietis consulerent, bisq; repetitum non teneret, perci perem; conssilium; serunt Searuolam stomachatum
dixisse turpissimum esse in causis sero F versari , re
ius,in quo versaretur ignorare. Quam remcriminatur etiam quaeritur apud Ciceronem Crassus primo de oratore dialogo; ει sane merito Quid enim dici turpius, quid impudentius potest excogitari, quam aliis polliceri saltitem, arma promittere auxialiaria , cum tibi non possi sopitulari, si eodem soridloco fuerist Magnam habet vim pudoris stimulus, atque ignominuosi in animum cadat ingenuu, Eru
228쪽
buit Sulpitius, atque confestim ad ius ciuile se contulit,nec contentus necessaria cognitione,tantu profecit, ut summum locum promeruisse cernatur.Iocatur cum Sulpitio Cicero, cu ab eius accusatione L. Murena niteretur eripere, lurisq; ciuilis simulat co- temnere scientiam, non ita certe sentiens. nam & in
oratore, & gluribus aliis in locis iuris scientiam miris extollit laudibus, quod alibi quoque demonstratum est, quod ita tempus, causaq; postulabat. Et sune Roma re potius militari constaba quam iure civili. Illud tamen.miror cum eloquentiam iuri comferret , hanc laudem Seruio non tribuisse si tanta flo
ruerat eloquentia, quantam Pomponius signifidat. Sed hoc minus sersitan ad rem pertinere videatur, qua qpis'; suerit eloquentia . certe iuris ciuilis peritissimum nemo inficiabitur suisse Sulpitium,qui is men prima Consulatus petitione repulsus est creatis Coss.Decio Syllano, EMurena. Q ua ignominia Seruius permotus in Murenam excaduit, que etiam adiuuante Catone, cuiuS summa authoritas erat ambitus accusauit, desensus est a Cicerone Murena,
atq; absolutus, post aliquot deinde annos Consul fuit cum Marco Marcello,quo in Consulatu semina iacta sunt ciuiliu bellorum. Seruius tamen ut in quibusdam ad eum epistolis Cic. significare videtur egregium concordiae ciuium propugnatorem egit.
229쪽
Deinceps a Caesare. Dictatore Graeciae Praepositus optimam sui memoriam reliquit prouincialibus. Extincto vero Caesare,cum Mutinam obsideret Am
tomus,quam Decius Brutus propugnabat,tres Legati a Senatu mittuntur ad Antonium, inqueis eratServius Sulpitius,qui licet uteretur infirma valetudine, Reip.tamen in tanto discrimine suam operam negare noluit. qua in legatione paulo: ante, qnam perueniret ad Antonium diem obiit. Poenituit Senatu tantum virum nihil Reip.causa renuente obiecisse morti. itaq; & publicum senus, & pedestrςm aeneam statuam,& alios honores mortuo, posterisq; decreuerunt authore sententiae Cicerone, quam perscrubit Philippica i x. De Servii libris satis multa Pomponius scripta reliquit, nos ad reliquos gradiemur. Duos Antistios Labeones suisse constat iurisperitos ambos,filius tamen libertatem iniquis temporibus asserere vita est immodice,cum rerum iam potir tur Atugustus itaq; imprudens est iudicatus, habitusq; pene ludibrio, cui optime consul uisse fata ubdentur,quod Augustum habuit Principem: si enim sub Tyberio,vel C.Caesare,vel sevissimo Nerone vixit Iet Traseam Poetum, Soranumq; Baream, &alios illustres viros,quorum senera passim aggerabantur comitatus elle , sed de hoc satis. Trebatium M. ullio familiarem fuisse,& crebris epistolis ostendit Cu
230쪽
eero,&Topicorum volumine ad eum misso. Commendatus a Cicerone Caesari prosectus in Galliam est, factus Imperatori familiarissimus. Dicitur Gliam apud Augustum non minimu tenuisse locum. stat qui serant consilio Trebatii ab Augusto fideia commissis iuris tributam authoritatem. Sed ad Tinberonem veniamus, quem Cic. in oratione pro Ligario suum fuisse propinquum testatur. Aeliae 1 miliae Tuberones iuncti dicuntur quam fatentur Omnes suisse patritiam. Hic est ille Tubero,qui apud sarem Q Ugarium accusauit, non tam suae cauis confisus,quam quod Ligario inimicum Caesarem esse sciebat, ex alienis inimicitiis sibi quaerens viti nem,accusationis tamen haec suit hypothesis. be ro pater ex S.C.Prouinciam Africam sertitus fuerat, quaesertitio Pompeianis partibus accomodabatur. Cum igitur venisset in Asticam Tubero prohibitus est, tametsi grauiter aegrotarct pedem in Prouincia ponere,vel a Ligario, ves ab Actio Varo,qui Praetor olim in Astica fuerat,ad quem in Prouinciam redeutem,licet non haberet imperium ex templo concursum est. Detulit ad Pompeium quaerelas Tubero,suitq; neglectas, victore denique Gesare occasione ut dicebam inimicitiarum suscepta est accusatio. Defendit Ligarium Cic. tribus maxime: capitibus.