De alteratione, concoctione, digestione, praeparatione, ac purgatione, ex Hippocratis et Galeni sententia methodus ... / [Donato Antonio Altomare]

131쪽

tes obstructi ocs. Et pariter eo diei ro octauo de copositione phaimacori secundi locos, ac iecinoriSe purgationein, mea tuti

Operationein, citra manifestam calfactione aut retri erraton2m. veluti optimum pliata macum,t Celicein laudauit, aquam praedo minantem qualitatem habentem amarana

qualitatem. Ad haec Diosco inde libro se

cundo p. C x x VII pariter a Galeno iubro secundo de alimentorum facultatibus, octauo de simpliciuna medicamentorufacultatibus sennina peponum ac cucume rum vim quan clam habere extergendi,cuius beneficio urinam ciunt pontitur. Idem pariter sentit Paulus Ac gineta lib. i. de artent edendi cap. v I II communisci vises practicantiu est, hodiernis temporibus eis uti. Nec minus meo iudicio inter cunei, quaena Irauimus pro ea praeparatione perficienda eligendi sunt surripi tum aceto su si implex,tum Ox saccharum,quod prae omni bustum syrupis tum decoctis,tum aliorum gelarium medicamentis,praeferendum censeo. Quod si cutis meatus reserandi sint. aquae dulcis balneis, pariter i medicamentatis rare cientibus extergentibus ire utendum est,quam vim moderate tu calida,tum

132쪽

non itulla frigida possidere, haud diffici te est reperire, apud Gale. Mapud alios artis medicae autores. His denique auxiliis faua bile redundante, si no turgeat, purgandi corporis praeparatio a medicis paranda est, ut in purgatio recte procedat: cum his, qua no tantum praeparant, quinimo de causa aduersantur,pariterq: morbis ipsis,qui ex flaua bile gigntitur ainc est quod alterabunt inestrioni opem ferent, ac praepara tioni,veluti&nonnulla quae superius an notauimus alterationi Vpraeparationi praestant auxiliit,insimul l nutriunt ac concO-quunt ut tisana. Quaedam concoctioni,digestioni,&praeparationi insimul opitulantur,ut vinu modice calfaciens moderate bibitum Tl haec nutrit,sudorem,urina i prO- mouet,ac sonina conciliat,te, Gal. V r. de sanitate tuenda,lisi tamen si crassum sit nigru Alia alterant, digerunt,s praepa

rant,cum extenuatione incisione ac ex

cretione promouent,ut aqua mulsa, Oxymel. eoq; magis, si in eis: praecipue in mulsa concoquantur hyssopus, aut calamitata, origanum apium serpillum aut iris. rum perpetuo menti tenendum,priusquam obstructionibus liberandis vacaveris, cum his quae vehementer aperiunt aut deter sunt, studeat vacuarere ludant2 succi maior

133쪽

iorem partem:ac denatam valenter aperien tibus vel detergetibus viatis,alioquin ipsas imagis impingens praecepto Galeni octauo methodi iii edendi,S: si febris adiit praeseriatim valida,pro liberandis obstiuisitionibus utaris his quae citra calorem liberare obstrii ctiones valent, eiusdem Caleni praecepto undecimo methodi medendi. At quo tempore,pro expellendis excrementis ac redundantibus succis praeparatione utendunt sit, nondum liquet ex dictis,uer im hoc perpetitio obseruandum est,si ante concoclione purgadi sunt, ut si turgeant, quocunq; tempore medici spotest,eam occasionem arri pere ac exequi pracepto Galeni in comento Aphorismi x x Virri primi libri, quod si concoctione prius egeant, quam exputagentur,illud perlicere, priusquam concoctionis inditia appareant, minin est tan dum est,nam nec natura ipsa,nisi post concoctionem,secernent a bona mala, ad ex cornendum praeparat, autoritate Caleni in commento Ina Aphorismi secundini

bri supra allegati, de haec de praeparatione satis sint.

ACTr Nusquo pacto ante purgationem paranda sint corpora, ut eis

134쪽

Icilius veniant,ac recte purgatione procedant,verba fecimus restat modo de purga tione ac purgantibiis me licanaentis illerere,ut eis quo que recte uti valeatis. Quantraecelsariae aut ac perutilc sint quibusdacorporalius purgationes,purgantia i medicamenta cu iis liquet a quo pacto a venae sectione discrepent, bellissime a Galeno in eo conimentario quem aduersus Iulianum compilauit , autoritate Clarysippi Tlaeo plarasti, Hippocratis, Platonis,ac Aristote lis demonstrauit. Instipe libro de purgantium medicamento tu cultatibuS, nec natanus ab eodem Hippocrate aptioris ni se cundo primi libri,S secundo stertio quarti libri quiuis percipere potest. Galen. quo que eodein libro de purgantium medica

mentorum .icultatibus a serit, tuam admiranda opera a purgantibus medicamentis ab soliti, quare de eorum medicamentor una necessitate,ac utilitate,scribete non me in tromitto.Ver imprimo de eis disiere lumesi ,cur purgantia dicantur medicamenta,

quod quidem non propter aliud ,ut Galen. asserit libro depurgantium medicamentorti lacultatibus quam quod sanguinem a redundantibus in eo inoribus seu excremetis, purum constituant quouis modo illa raciententae purgent, ut patet quinto de

sina

135쪽

hmplicium medicamentorum facultatibus: propterea in commento phorismi secudi primi quaiti libri purgationem, esse humorum qua sua qualitate molestant etiacuationCnia iterat. Quadere cunis articuacuationum,quae per pharmaca purgatoria sunt nam esse communem antentionemrPHalit. ut humor videlicet redundans eua citetur linc Hippocrates eis, qui salubritatem corporis habent, Omnino n.edicatio nes seu purgatione prohibuit, aphorisinis x x v I. x x x secundi libri Lipiar Sans medican:entum proprium attrahere humorum appetenS, cum is non adiit,san guinem ac crimes colliquat, te ipsiS pro

Prium attralitat humorent, a propterea Gaseritis in com mento phorilia I v. tertii li bri decretum reliquit purgantia pharma capioi nisi valde indigentibus, de ex lolianis interuallis utiliabile. Verum liquet, Hippocratem, Calenum in aphoraemo

Cui . sexti libri, corporibus paratis incita dele in orbes,quamuis insidum in eos in ciderint,redundantis succi purgatione praecipere,praecipue in vere,veluti venae se

dijonem his, qui plenitudinis passionibus subiiciuntur,insuper hoc idem ostendit

Galenus in eo comentario qui inscribitur. Q lo' purgat coueniat,quibus medicame

136쪽

iis, quando libro de curandi ratione per sanguinis missionena dia quibus locis,ex

vobismetipsis potestis inspicere , quibus

corporibus parati in morbos incidere, in eunte vere: quibus in fine veris,purgatio vel vena sectio adhibe la sit,ut ab eis morbis praeseruentur , in quos incidere parati sunt,nam non cuncti,qui ab aliquibus praeter naturam affectibus vere praeseruantur, eodem tempore purgandi sunt,aut eis vena incidenda est, ut quidam iuniores nostri temporis medici ad pauca respicientes in disserenter praecipiunt,ac non parum in hac re hallucinantur. His ergo eorporibus paratis in morbos in cunere pro rationi redadantis succi priusquam actu aegrotent,puragantibus medicamentis utendum est, si aliquid aliud non prolat beat. Quae vel optaragationes prohibeant, catis dilucide a Gale no praesertim libro nono methodi medendi, libro primo de arte curativa ad G auia

conem ostensa sunt,quare eadem hic enatarare superfluum est. Insuper quod aegris corporibus xpe numero aliquo redundantes succo seu putrescente purgationes quoque competant,patet apud Hippo cratem ibio secudo de ratione victus in morbis acutili quarto eiusde de apho. x in secudi i bri si primi Vc ii l. quarti ac nonullis

aliis

137쪽

: M A VI p. aliis in locis,patet etia Galeno in comenturiis praedici orum aphoris moria de libro depurgantium medicamentorii facultatibus, eo comentario qui inscribitur, quos pura gare conueniat&Cac in libro aduersus Iu lianum, sisexcentis aliis in locis. Qualitas autem aedicamenti eligenda est , pro ratione redundatis succi,ut si flava vel pallida bilis redundet,quae flava vel pallidam bilem purgant adhibenda sunt pharmaca:si pituita,quae pituitam Pariter deserosis humori

bus succo melancholico vel atra bile dicendum erit. Quod vero quibusdam purgantibus pharmacis cultas quaedam attractrix insit qua media quemlibet sibi proprii ac familiarem eligunt succum, attrahunt, licet aliquibus, ut Erasistrato ac Asclepiadi, incognitum fuerit alis perlucide a Caleno libro depurgantium medicamentorum uia cultatibus, silibro terti, quinto de simia plicium medicamentorum facultatibus, ab eodem Galeno simulete Hippocrate libro pruino de natura humana sic sum est. At perpetuo, quoad fieri possit, purgans elidendum est medicamentum, quod praet iter id quod redundatem eliciat humorem, aliis quae praeter naturam sunt aduersetur, illud quod Galenus praecipit primo de arte curativa ad Glauconem capite decura te i

138쪽

tiarce ii verbis Semperentii oportet ccintrarias inalitates opponere his quae praeter

naturam intialuerint cum hoc naulto me

lius iit, quam quomodo liber uacuar in libro decimo mella ocli in edendi, loquela de febri uiti putri larum curatione, ita retullit,Ac siquidem in clein osentiant, requar subrem extinguunt, quae causam oppilo Anant, in quod viraque conspirant cum unum silain cunctatione aetendum est . Illud quod pei petuo in omnibus morbis ipse vehit in febiab.iubet Calenus quoad fieri

possit eaequendu censeo, nam contrariorulier petiis conixa iam eau ilia omnici quae Pr. Tter natiarant i in praeceptus smune est;

ut sexcentis in iocis de mente Hippocrati, apud Galenum copertum ei ,praecipue una decim methodi medendi, de commento aphorisini. cci I .secundi libri .d nainus purgantia medicamenta, quoad iter valet, eligeniti sunt,quae malae qualitatis sint ex . pertia quorum ampla fulua apud Graecos, Arabes,ac Latinos, facile reperitur praseratim apital forcs,quibus in notitiam deuenere nonnulla purgantia medicam et praetu qualitatis expertia, uae quidem apud antiquos penitus incognita fuere, ut in rabolanoru plura genera cassia fistula tamarinia dixi, barbarum,d forte manna novi laq;

139쪽

alia quae breuitatis causa relinquo. Quod

vero magni etiam momenti sit, purganatis medicamenti quantitas bona conieci ira viribus accommodetur, patet ex Hippocrate aptior moriri ac xx III. prinia libr.nilail enim aeque arte medicam agedo copiiecturale essicit, uti cuiusq; remedii quatiaras,na quod laboranti praebendum sit in dicamentum aut bilem flatiam,vel atri.pituita, aut serosum excrementum etiacuanhexacte quid nouimus Caeterii quati prae beri debet nescimus, teste Caleno libro decuradi ratione per sanguinis missionem at intentio quJlitatis euacuationis,no soli humoren respicit superat undante, sed lotantinis vires qui euacuari debet, qualis enim fuerit eius natura qui debet perferre purga tionem,ad hoc ducet conuenit. Linterduum ad animi desee sonem, si eger tolerare possit, eodem Hippocrate auto ie aphoris moto de vige amoteitio primi libri, in his praecipue praeter naturam affectabus, quia Caleno narrantur in commento piradiis iaphorismi, locnon tantum in venaei ctione,verum in purgatione seruue Oportet licet tutius in vena sectione quam purgatione illud exequamur proinde praetre eos praeternaturam asiectus, qui valde vcsent, ut videlicet adurentem febrem, C

140쪽

isi M' CH shementissimum dolorem ac niaxima sic flammationem aut similes:perpetuo suad rem si purgans medicamentum copetat potius secundo stertio repetere, quam semet euacuare,priori purgatione minumvacuando quam humor redundans ac aegroti vi

res postulant, velut de vena sectione, nisi quid urgeat,iussit Galenus eodem libro decur adi ratione per sanguinis missione,loco superius annotato, Vin his quoq; raro ex quisitissima, terer purgatione, nam quod semel in ventrem deuoratum est medica mentiam, quo minus omne deuoratum no

sit, Ori non potest. Neque possibile est,

ubi plusquam conueniat iam purgetur ho-ino,partem ablati auferre, adeo ut propter id incorrigibilis sequeretur error, ut vitare non postis aut eius qui purgatur maximum detrimentum ut interitu ,illud quod non tantum non comparatur, ex paulo minoris quantitatis, quam redundans humor ac vires exigant,euacuatione vertim maximum viribus eius qui euacuatur accedit c5 moduni,nam minore iam facta materia,natura facilius lupi a reliquu aggreditui, tu od

concoquendum est cocoquens. quod vero excernendu excernens at si id perficere no

valeat repete la purgatio est, quo modo tutius curabitur,id quod fieri a medici debeta