장음표시 사용
11쪽
PaSSim e terra exaeStuat. Multa et alia praeclara huius reginae fuere: Siquidem, non contenta acquisitOS Viro
termin0s tueri, Aethiopiam quoque imperio adiecit. Sed et Indiae bellum intulit; quo praeter illam et Ale-Xandrum magnum nemo intraVit. Ad Postremum quum concubitum filii petisset, ab eodem interfecta est, duo et quadraginta annos post Νinum regno polita. Filius eius Νinya, contentuS elaborato a parentibus imperio, belli
studia deposuit, et Veluti sexum cum matre mutaSSet, raro a viris ViSus, in feminarum turba consenuit. Ρ
Steri quoque eius, id exemplum secuti, reSponsa gentibus per internuntios dabant. Imperium Assyrii, qui postea Syri dicti sunt, mille trecentis annis tenUere. CAP. III. Postremus apud eos regnavit Sardanapalus, Vir muliere corruptior. Ad hunc videndum quod nemini ante eum Permissum suerat) praesectus ipsius, Medis prae situs, nomine Arbactus, quum admitti magna ambitione aegre obtinuisset, invenit eum inter
Seori0rum gregeS purpuram colo nentem, et muliebri habitu, quum mollitia corporis et oculorum lascivia omnes seminas anteiret, pensa inter VirgineS Partientem. Quibus visis, indignatus tali seminae tantum Virorum Subiectum, tractantique lanam, serrum et arma habe teS Parere, pr0gressus ad socios, quid viderit refert: negat se ei parere posse, qui se seminum malit GSe, quam virum. Fit igitur coniuratio: hellum Sardanapalo insertur. Quo ille audito, non, ut Vir, regnum desen-SurUS, Sed, ut metu mortiS mulieres Solent, primo lat bras circumspicit: mox deinde cum pauciS et incompositis in hellum progreditur. Victus in regiam se recipit, et exstructa incensaque pyra et se et divitias suas in incendium mittit, hoc solo imitatus virum. Post hune
12쪽
rex constituitur intersect0r eius Aiactus, qui praesectus Medorum fuerat. Is imperium ab Assyriis ad Medos
CAP. IV. Post multos deinde reges per Ordinem Su cessionis regnum ad Astyagen descendit. Hic Per S innum vidit ex naturalibus filiae. quam unicam habebat, Vitem enatam, cuius palmite omnis Asia obumbraretur. Consulti harioli, ex eadem filia nepotem ei futurum, CuiuS magnitudo praenuntietur, regnique ei amiS Sionem portendi, responderunt. Hoc responSO eXterritus, neque claro viro neque civi filiam, ne paterna maternaque nobilitas nepoti animos extolleret, Sed ex gentDObSeura tunc temporis Persarum, Cambysi, mediocri
viro, in matrimonium tradidit. An ne sic quidem somnii metu de sito, gravidam ad se siliam arcessit, ut sub avi PotiSSimum oculis partus necaretur. NatuS infans datur occidendus Harpago, regis famico et J arean0rum Participi. Is, veritus, si ad filiam mortuo rege VeniSSet imperium, quia nullum Astyages virilis SeXUS genuerat, ne illa necati insantis ultionem, quam a Patre non potu isset, a ministro exigeret, pastori regii pec0ris puerum ex nendum tradit. Forte eodem tempore et ipsi pastorinatus filius erat. Eius igitur uxor, audita regii insantis UXP0Sitione, Summis precibus rogat, sibi asserri ostendique puerum. Cuius precibus satigatus paStor, reVerSUS in Silvam, invenit iuxta insantem canem seminam, Par'Vulo ubera praebentem, et a seris alitibusque defendentem. Motus et ipse misericordia, qua motam etiam Canem Viderat, puerum desert ad stabula, eadem ed ne anxie prosequente. Quem ubi in manum mulier aec
Pit, veluti ad notam puer allusit: tantusque in illo Vigor et dulcis quidam blandientis insantis risus 3PParuit,
ut PaStorem uxor ultro rogaret, suum partum Pro illo
13쪽
IUSTINI HISTOR. ex neret, permitteretque sibi, sive fortunae ipsius sive Spei suae puerum nutrire. Atque ita permutata sorte Parvulorum, hic pro filio pastoris educatur, ille pro ne Pote regis exponitur. Nutrici Spum postea nomen fuit,
CAp. V. Puer deinde quum inter PaStores eSSet, Cyri nomen accepit. Mox rex inter ludentes sorte dei Ctus , quum per laSciviam contumaces flagellis cecidis-Set, a Parentibus puerorum querela est regi delata, indignantibus, a servo regio ingenuos homines Servilibus verberibus assectos. Ille arcessito puero et interrogato, quum, nihil mutato Vultu fecisse Ss ut regem, SpondiSset, admiratus constantiam, in memoriam somnii r FPODSique re catur. Atque ita quum et vultus similiat udo et expositionis tempora et pastoris confessio m Venirent, nepotem agnovit. Et quoniam defunctus sibi Somnio Videretur, agitato inter PaSto S regno, animum
minacem duntaxat in illo fregit. Celerum Harpago amico suo infestus, in ultionem servati nepotis, filium eius interfecit, epulandumque patri tradidit. Sed Ham Pagus ad praesens tempus dissimulato dolore, odium regis in vindictae occasionem distulit. Interiecto deinde tempore, quum adolevisset Cyrus, doloro orbitatis
Admonitus, scribit ei, ut ablegatus in Persas ab avo fuerit: ut occidi eum parvulum avus iusserit: ut beneficio Sus Sematus sit: ut regem ossenderit: ut tilium amiserit. Hortatur, mercitum paret, et pronam ad regnum viam
ingrediatur Medorum transitionem pollicitus. Epistola, quia Palam ferri nequibat, regis custodibus omnes aditus obsidentibus, exenterais lepori inseritur, lepusque in Persas Cyro ferendus fido servo traditur: addita retia, ut sub specie venatoris dolus lateret. CAP. VI. Lectis ille epistolis, eadem somnio adgredi
14쪽
iusSus est, Sed praemonitus, ut quem primum postera dis obvium habuisset, socium coeptis adsumeret. Igitur antelucano tempore ruri iter ingressus, obvium ha-huit servum de ergastulo cuiusdam Medi, nomine SPharem. Huius requisita origine, ut in Persis genitum audivit, demtis compedibus, assumtoque comite, PerS polim regreditur. Ibi convomis Populo, iubet omnes praesis Uum Securibus esse, et silvam viae circumdatam excidere. Quod quum strenue fecissent, eosdem P0St ra die apparatis epulis invitat. Deinde, quum alacriores ipso convivio factos Videret, rogat, si conditio proponatur, utrius vitas sortem Iegant, hesterni laboris, an praesentium spuIαrum 8 praesentium ut acclamavere omnes, ait: hestorno similem labori omnem vitam acturos, quoad Medis pareant: εs Secutos, hodiernis epulis.
Laetis omnibus, Medis bellum insert. Astyages meriti sui in Harpagum oblitus, summam belli eidem committit. Qui exercitum acceptum statim Cym per deditionem tradidit, regisque crudelitatem perfidia desectionis ulciscitur. Quod ubi Astyages audivit, contractis undique auxiliis, ipse in Persas proficiscitur: et repetito alacrius
certamine, Pugnantibus suis, partem exercitus a tergo Ponit, et tergiversantes ferro agi in hostes iubet: ac d nuntiat suis, ni vincerent, non minu8 sortes post terga inventuro3, quam frontibu3, viros: proinde videant, fugientibus haec, an illa pugnantibus acies rumpenda sit. Ingens, Post necessitatem Pugnandi, animus exercitui ius accessit. Pulsa itaque quum Persarum acies Paullatim cederet, matres et uxores eorum obviam Occur runt; orant, in Proelium revertantur: cunctantibus, Sublata Veste, obscoena correris ostendunt, rogantes, num in uteros matrum vel uaeorum velint refugerer Has
repressi castigatione in proelium redeunt: et sacta im-
15쪽
IUSTINI HISTOR. PreSSi0ne, quos fugiebant, fugere compellunt. In eo proelio Astyages capitur: cui Cyrus nihil aliud quam regnum abstulit: nepotemque in illo magis, quam Victorem, egit: eumque maximae genti Hyrcanorum Praeposuit. Νam in Medos reverti ipse noluit. Hic finis Medorum imperii fuit. Regnaverunt annos cc . CAp. VII. Initio regni Cyrus Sybarem, coeptorum S ium, quem iuxta nocturnum visum ergastulo liber Verat, comitemque in omnibus rebus habuerat, Persis praep0Suit, Sororemque Suam ei in matrimonium dedit. Sed civitates, quae Medorum tributariae fuerant, mutato imperio etiam conditionem suam mutatam arbitrantes, a Cyro defecerunt: quas res multorum bellorum Cyro causa et origo fuit. Domitis demum Plerisque, quum adversus Babylonios bellum gereret, Babyloniis rex L dorum Croesus, cuius opes et divitiae insignes ea tem- State erant, in auxilium Venit: victusque, iam desosolicitus, in regnum refugit. Cyrus quoque Post Victoriam, compositis in Babylonia rebus, bellum transfert in Lydiam. Ibi sortuna prioris proelii perculsum iam Croesi exercitum nullo negotio' landit: croesus ipso capitur. Sed quanis bellum minoris Periculi, tanto et
mitior victoria fuit. Croeso et vita, et patrimonii Partes, et urbs Barene concessa sunt: in qua etsi non regiam Vitam, proximam tamen maiestati regiae degeret. Haec elementia non minus victori, quam vicis, utilis suit: quippe ex universa Graecia, cognito, quod illatum Croeso bellum esset, auxilia velut ad commune exstinguendum incendium confluebant: tantus Croesi amor apud omneS urbes erat: Passurusque Cyrus grave bellum Graeciae suit, si quid in Croesum crudelius consuluisset. Interieci deinde tempore, occupato in aliis
bellis Cyro, Lydi rebellavere. Quibus iterum victis
16쪽
arma et equi ademti, iussique cauponas, et ludicras artes, et lenocinia exercere. Et sic gens, industria quondam potens, et manu strenua, esseminata mollitie.
luxuriaque, virtutem pristinam perdidit: et quos anto Cyrum invictos bella praestiterant, in luxuriam lapsos otium ac desidia superavit. Fuere Lydis multi ante
CroeSum regre, Variis casibus memotabiles; nullus t men sortunae Candauli comparandus o Hiz uxorem,
quam Propter sormas pulchritudinem deperibat, praed
Care Omnibus Solebat, non contentus Vesuptatum Suarum
tacita conscientia, nisi etiam matrimonii reticenda publi-Caret : Prorsus quasi silentium damnum pulchritudinis esset. Ad postremum ut affirmationi suae fidem saceret, nudam sodali suo Gygi ostendit. Quo facto, et amicum in adulterium uxoris sollicitatum, hostem sibi secit: et uxorem, veluti tradito alii amore, a se alienavit. Νam-qus brevi post tempore caedes Candauli nuptiarum praemium suit; et uxor mariti sanguine dotata, regnum viri et se pariter adultero tradidit. CAp. VIII. Cyrus, subacta Asia, et universo Oriente in potestatem redacto, Scythis bellum infert. Erat eo tempore Scytharum regina Tomyris, quae non muliebriter adventu hostium territa, quum Prohibere eoS transitu Araxis fluminis posset, transtro permisit, et sibi sa-ciliorem pugnam intra regni sui terminos rata, et hosti
bus obiectu fluminis fugam difficiliorem. Itaque Cyrus traiectis copiis, quum aliquantisper in Scythiam pr0-γMiSSet, castrametatus est. Dein poStera die, simulato metu, quaSi refugiens castra deseruisset, ita vini assatimet es, quae ePulis erant necessaria, reliquit. Quod quum nuntiatum reginae esset, adolescentulum silium ad insequendum eum cum tertia parte copiarum mittit. Quum Ventum ad Crri castra esset, ignarus rei militaris ad
17쪽
lescens, veluti ad epulas, non ad proelium venisset, omissis hostibus, insuetos barbaros Vino se onerare Patitur ; priusque Scythae ebrietate, quam bello Vincuntur. Nam cognitis his, Cyrus reVersus Per noctem, Saucio opprimit, omnesque Scythas cum reginas filio inters est. Amisso tanto exercitu, et, quod gravius deseret unico silio, Tomyris orbitatis dolorem non in lacrimas effudit, sed in ultionis solatia intendit; hostesque recenti victoria exsultantes pari insidiarum fraude circumvenit. Quippe simulata dissidentia pxopter vulnus a ceptum, refugiens, Cyrum ad angustias usque perduxit. Ibi compositis in montibus insidiis, ducenta millia Pe Sarum cum ipso rege trucidavit. In qua Victoria etiam illud memorabile suit, quod ne nuntius quidem tantae cladis superfuit. Caput Cyri amputatum, in utrem humano sanguine repletum coniici regina iubet, cum hac exprobratione crudelitatis: Satia te, inquit, Sanguine, quem sitisti, cuiusque insatiabilis semper fuisti. Cyrus regnaVit annos xxx, non initio tantum regni, sed continuo totius temporis successu admirabiliter insignis.
CAp. IX. Huic successit filius Cambyses, qui imperio patris Aegyptum adiecit: sed offensus supersi, tionibus Aegyptiorum, Apis ceterorumque deorum aedeS dirui iubet. Ad Ammonis quoque nobilissimum templum expugnandum exercitum mittit: qui, tempestatibus et arenarum molibus oppressus, interiit. Post haec per quietem vidit fratrem suum Smerdim regnaturum. Quo somnio exterritus, non dubitavit, post sacrilegia etiam parricidium sarem. Erat enim difficile, ut parcoret Suis, qui .cum contemtu religionis, grassatus etiam adversus deos fuerat. Ad hoc tam crudele ministerium magum quendam ex amicis delegit, nomine Cometen. Interim ipse, gladio sua sponte evaginato, in lamore
18쪽
g Viter Vulneratus occubuit, poenasque luit Seu imp rati parricidii, seu sacrilegii perpetrati. Quo nuntio a septo magus ante famam amissi regis occupat facinus, prostratoque Smerde, cui regnum debebatur,. fratrem suum subiecit Oropasten. Erat enim et oris et corporis lineamentis persimilis, ac nemine subesse dolum arbitrante, Pro Smerde rex Oropasta constituitur. Quae res eo occuluor suit, quod apud Persas persona regis Sub specie maiestatis occulitur. Igitur magi, ad favorem P puli conciliandum, tributa et militiae vacationem in triennium permittunt; ut regnum, quod fraude qua sierant, indulgentia et largitionibus confirmarent. Quae res Suspecta primo Ostani, viro nobili et in coniecturis sagacissimo, fuit. Itaque per internuntios quaerit desilia, quae inter regias pellices orat, an Cyri regis filius
rex esset. Illa nec se ipsam scire ait, nec ex alia posse gΠοScere: quia Singulae Separatim recludantur. Tum
pertractare dormienti caput iubet; nam mago Cambyses aurin utrasque praeciderat. Factus deinde per filiam certior, sine auribus esse regem, Optimatibus Persarum rem indicat, et in caedem salsi regis impulsos sacramenti relicione obstringit. Septem tantum conscii suere huius niurationis; qui ex continenti 'ne, dato in poenitentiam SPatio, res per quenquam narraretur, occultato Sub Veste ferro, ad regiam pergunt. Ibi obviis intersectis, ad magos perVeniunt: quibus ne ipsis quidem animus in auxilium sui defuit: siquidem stricto ferro duos de coniuratis interficiunt. Ipsi tamen corripiuntur a pluribus: quorum alterum Gobryas medium ampleXus, cunctan tibus sociis, ne ipsum pro mago transfoderent, quia res obscuro loco gerebatur, vel per suum corpus adigi mago serrum iussit: fortuna tamen ictum regente, illo incolumi magus interficitur.
19쪽
CAp. X. Occisis Magis, magna quidem gloria r cepti regni principum Iuit: sed multo maior in eo, quod,
quum de regno ambigerent, concordare PotuerUnt.
Erant enim virtute et nobilitate ita pares, ut difficilem ex his populo electionem aequalitas faceret. Ipsi igitur viam iuvenerunt, qua de se iudicium religioni et lari
nae committerent: pactique inter se sunt, ut die statuta omneS, equos ante regiam Primo mane perducerent, et cuius equus inter solis ortu hinnitum primus edidis-Set, is rex esset. Νam et Solem Persae unum deum esse credunt, et equos eidem deo sacratos ferunt. Erat inter
coniuratos Darius Hystaspis filius: cui de regno sollicito equi custos ait, si ea res victoriam moraretur, nihil negotii superesse. Per noctem deinde equum pridie constitutam diem ad eundem locum ducit, ibique equae admittit, ratus, ex Voluptate Veneris futurum, quod evenit. Postera die itaque, quum ad statutam horam omnes convenissent, Darii equus, cognito loco, ex desiderio so- minae hinnitum statim edidit: et, segnibus aliis, felix at spicium domino Primus emisit. Tanta moderatio ceteris fuit, audito auspicio, ut confestim equis desilierint, et Darium regem salutaVerint. PopuluS quoque uniVerSUS, Secutus iudicium principum, eundem regem constituit. Sic regnum Persarum, Septem nobiliSSimorum Virorum vim tute quaesitum, tam levi momento in unum collatum est.
Incredibile prorsus, tanta patientia cessisse eos, quod ut eriperent Magis, mori non recuSaVerint. Quanquam praeter formam Virtutemque hoc imperio dignam, etiam cognatio Dario iuncta cum pristinis regibus suit. Principio igitur regni Cyri regis filiam in matrimonium recepit, regalibus nuptiis regnum firmaturus: ut non tam in extraneum tranStatum, quam In familiam Cyri reversum videretur. Interiecto deinde tempore, quum ASSD
20쪽
LIB. I. CAP. 10. 3,rii descivissent, et Babyloniam occupassent, difficilisque urbiS expugnatio esset; aestuante rege, unuS de inte sectoribus Magorum, Zopyrus, domi se verberibus lacerari toto corpore iubet: nasum, aures, et labia sibi pra cidit, atque ita regi inopinanti se offert. Attonitum et qucterentem Darium causas, auctoremque tam laedae lacerationis, tacitus, quo proposito secerit, edocet; larmatoque in futura consilio, transfugae titulo Babyloniam proficiscitur. Ibi ostendit populo laniatum corPUS: qu ritur crudelitatem regis, a quo in regni petitione non vi tute , Sed auspicio, non iudicio hominum, sed hinnitu equi superatus sit: iubet illos ex amicis exemplum capere, quid hoStibuS. cavendum Sit: hortatur, ne moenibus magis quam armis confidant, patianturque Se commune bellum recentiore ira gerere. Νola nobilitas viri pariter et virtus omnibus erat; nec de fide timebant, cuius veluti pignora Vulnera corporis et iniuriae notas habebant. Constituitur ergo dux omnium sumagio: et accepta parva manu, Semel atque iterum, cedentibus ex CODSulto Persis, Secunda proelia facit. Ad postremum universum sibi creditum exercitum Dario prodit, u bemque ipsam in potestatem eius redigit. Post haec