장음표시 사용
21쪽
Hetruriae, ac Umbriae, Picini et Flaminiae, omnisque annonariae regionis,' et eruditissinia Salmasi ad illum locum adnotatio.
Cona titutione Cod is Theodosiani et Iustinianei. Initium muneris hospitum recipiendorum occasione legationum apud Romanos indicavimus; quomodo tractu temporis hospitium militare nostra quidem sententia inde ortum sit, ostendimus, quam conjecturam non omnino esse rejiciendam, ex allatis scriptorum testimoniis patet. Superest, ut Imperatorum constitutiones memoremus, quibus aullatim hoc jus est excultum. Legibus autem opus fuisse, ut nimia militum prointervia refringenda, commodo a securitati civium
prospiceretur, inter alios testis nobis est La v iii Vopiscus, in Vita Imperatoris Aureliani, cap. VII ij, qui in diem crescentes rapinas, et hospitio receptorum libidines omnis generis repressit, ac severissime militem punivit, qui cum hos-
22쪽
pitis uxore adulterium commiserat Epistolam hac de re ali imperatore ad vicarium suum scriptam hic inserere non supervacuum videtur Si vis tribunus esse, imo i vis vivere, manus militum contine Nem pullum alienum rapiat, Ovem n mo contingat. Uvam nullus auferat, segetem nemo deterat oleum, sal, lignum, nemo exigat annona sua contentus sit. De praeda hostis, non de lacrymis provincialium, habeat, arma tersa sint; ferramenta amiata, calceamenta fortia Vestis nova vestem veterem excludat. Stipendium inhalteo, non in popina habeat. Torquem brachia- Iem et annulum apponat equum sagmarium suum defricet, capitum animalis non vendat mulum centuriatum communiter curet. Alter alteri quasi servus obsequatur a medicis gratis curentur, aruspicibus nihil dent in hospitiis caste se agant qui litem socerit, vapulet. Codex praesertim Theodosianus 1 magna hac in
re nobis est auctoritas. Nam ut omittam genera
liter dictum, Lib. I. Titi VII, ubi de cura agitur magistri militum quoties aliqua necessitas de
I Seculua sum editionem aenelianam Bonna Iras. 2 CL Guixot, elutroissement et ableaux istorques. p. 168 Voce primicerius mensorum.
23쪽
cum, ut transferantur ad ea loca, quae publica auctoritas depoposcerit,' aureus exstat Iocus in Lib.
VII it. 8 de metatis i)In hoc titulo agitur a de hospitio, ac de hospi
talitatis munere praebendo id est, de omcio, a rii legibus cum extenso, tum restricto, in domos privatas recipiendi homines, qualibet 3 ex causa itinerantes, Per quodcunque temporis spat um eodem loco commorantes. Legislatorem hocce hospitii ossicium incommodum putasse, satis liquet ex verbis, quibus usus est: n omnis molestia hospitum, inquietudo, i
I De ipsa oo legatur Lerser Meditationes ad Pandectas, Tom. lI: ibique memoratam Graevii dissertatio de meιatis , pag. 5II. Est autem metatum a metari, et hoc a meta, id est signum, quo me ore ad agros ei spatia dimetienda utuntur. Usu increbuit, ut metata partim pro spatiis in castria ad ponenda tentoria reputentur, partim pro hospitiis quae militinus adversus hostem euntibus, aut ab eo redeuntibus, partim pro hospitiis, quae principibus et eorum eomitibus, vel legatis a provincialibus debentur. 2 Non integer, sed magna ex parte hic titulus susceptus est in codicem Iustinianeum lih. XII, iit. 4 da metvita et evide--etιcia. a Nam in nostro titulo non de solis agilia militibus belli causa itinerantibus quamquam metatorum ossicium, procul dubio In re mili lar fuit.
24쪽
berare, se excusare,' quae nonnisi cum oneris seu vectigalis alicujus sermo est, usurpari posse videntur. Cum ex hoc titulo variae profluant constituti nes, ad argumentum nostrum facientes, brevis ejus analysis supervacua non videtur. Constat ex
variis scriptoribus ut Vegetio, Constantino Porphyro geneta, aliisque fuisse in Romanis exercitibus qui copias praecederent, et in urbibus aut oppidis domos notarent, in quibus militibus hospitium praeberetur. )Vegetius distinguit quoque metatores: ni Og i quit, qui in castris ad podismum dimetiuntur I ca, in quibus milites tentoria reant, vel hospitia in civitatibus praestant a illos, qui praecedentes
1 Vox hospitatura , pro hospitum suscipiendorum Ur Et munere injuncto, occurrit in I. I DI B de mune et hon. CLDi hi ratis, de Latinitate Iurisconsultorem veterum p. 430. xstat dissertatio de hospitatura vo Gasigeberey memorata a Stru-wL , Bibiaothoe juris selecta p. m. 2 CL Vegetius, Lib. II cap. VII. G rae citra Thesaurus Antiq. Rom. T. VII. p. 472 I506. J. Lipsius, de militia Romana. Lib. V. Diat. 12. p. IM sqq. a Tractu temporis significatio voeis mensoris mutata videtur; nam in lege ultima Cod do divers. o iis inter eos vocantur, lini in Principis palatio alio, et, ut videtur seriali mei sun
25쪽
locum eligunt castris. Plerumque tamen promiscue metatores et mensores vocantur, qui ante exedi
citum vias complanabant, hospitiaque praeparabant ij
Iam metatores, exercitum Praeeuntes, domum,
in quam milites essent recipiendi, notabant, signo quodam postibus adfixo; nomen militis fuisse videtur hanc notam delentes, falsi rei habebantur. η Quod ad privatorum domus attinet, minperator domino concedit facultatem domum proin priam in tres dividendi artes, quarum primam sibi retinere, prout elegisset, Posset secunda hospiti, tertia denuo domino erat tribuenda a
I sensoribu ae metatoribu admunerandi quoquo sunt Te aerarii, id est, qui tesseram militibus nuntiabant Iessera quoquo significat chartam, frumentum aut victum militi praestandum indicantem. s. Roa inuo Antiq. Rom. cum notis empstori, p. 726. M. E L. 4. Cod Theod de meiatis 2 Si quis me orum nostr rum manum, qua deputatas singulis quibusque domos motant, et postibus hospitaturi nomen adscribunt, delere non dubitaverit, ad instar salsi reus ex Lao auctoritate laneatur. '3 L. 6. Cod. v In qualibet urbe vel nos ipsi fuerimus, vellia, ni nobis militant, commorentur, omni tam mensorum quam etiam hospitum iniquitate summota, duas dominus propriae domus, tertia hospiti deputata eatenus intrepidus ac securus possideat portiolies, ut i in tres domo divisa partes primam etiagendi dominus habeat facultatem, secundam hospes, quam luerit, exsequatur , tertia domino relinquonda. Pleniam enim
26쪽
Cum vir illustris recipiendus erat, non tertia sed dimidia pars domus hospiti concedebatur domino tamen partis optio semper competebat. 33 Imperator Iustiniann quaedam hac in re mutavit, et Novella CXXX jussit dominum minime turbari, quod ad domus partem quam habitare soleret; authentica habitatio in aliis quoque domus partibus miles sine ulla domini molestia esse debebat. Tota haec novella de hospitio militari, anima
versione dignissima nam eaedem 1ere sanctiones, de casu, n quo transitus fieret judicum et exerci
tuum imperialium' cap. I nobis obviae sunt in Capitularibus Caroli Magni, ubi hic Imperator Ii-
aequilato atquo justitia est, ut qui aut successione fruitur, aut empto, vel exstructione gaudet, electam praecipue judicio suam rem teneat et reliciam. I L. 6. Da eod scillustribus sane viri non tertiam partem domus, sed mediam hospitali talia gratia deputari decernimus , ea duntaxat conditione ser ata, ut alter ex his quilibet, quive maluerit, divisionem arbitrii aequitate faciat, alter eligendi habeat
2 Novella CXXX cap. s sit autem non occasione metatorum dominationis injurietur nostrorum collatorum libertas jubemus nulli licere nostrorum militum in authenticas habitationes, in quibus domini domuum inveniuntur manentes, accipere sibi in lata, sed illas quidem sine molestia servare propriis domivis, accipare antem milites in aliis diaetis metata.
27쪽
Isbidines refringit cum militum, tum imprimis udicum itinerantium, qui Omine raeorum d minicorum innotuerunt. Haec Novella quoque eonstitutiones continet de expensis, hospitii militaris causa factis, de quibus ceterae, quas ex
ploravimus, leges plane silent. Praecipua igitur capita hic inserere, a proposit no alienum du
Cap. I. Iubemus igitur, quoties transitus fit nostrorum judicum et exercituum, delegatores simul esse cum eis, qui curam habeant eorum alimenti, et singularum provinciarum judices, Per quas transitus fit, praeparationem facere expensarum, ut nostri exercitus in unamquamquo provinciam adscendentes, inculpabiliter conversentur, et uniuscujusque numeri optiones suscipere species sine qualibet tergiversatione, et erogare magistris militum, si militibus in specie praebitus annonas habere autem eosdem optiones deputatam ipsis occasione emolumenti quintam decimam portionem Iube- Inus, quae a collatoribus expenduntur, periculo judicum et tribunorum, recauta fieri, et nullo modo gratis expendere milites a collatoribus aut occasione non factae sorsan Praeparationis, aut emtroitorum nomine, ut undique illaesi et indemnes custodiantur nostri subjecti.
28쪽
Cap. III. iam vero, quae sit a nostrisiossessoribus expensam, et declaratur Perremuta, jubemus reputari eis a sede tuae celsitudinis, sine qualibet tergiversatione, aut damno, aut injunctione in collationem eam, quam ab eis fiscus capit pro indictione illa, in qua expensa fit. Si vero amplius quam rosessiones sunt, ab his, qui dant species, inveniantur expensae, jubemus ex omni corpore fiscalium ejusdem provinciae com pleri eos, qui ultra sanctiones suas exhibuerunt. Si vero non habeat ipsa provincia sussicientia ad expensam actam, compleri eos, qui hanc expensam socerunt ex generali mensa, quae regitur a tua gloria, aut eos haec retinere ex iis, quae iu-Drenda gunt.
Cap. IV. Hoc quoque jubemus servari, nulIum iudicum aut militum Occasione transitus, aut a civitatibus, aut praediis in minimo aliquid aecipere. 1 Si autem inventus fuerit quis ro transitu annonam accipere, jubemus tale aliquid agentem exigi duplum istum, quod accipere pro hoc praesumserit.
Attamen hoc hospitii munus non erat generale; excusationes quaedam ac immunitates in nostro
29쪽
titulo ac passim inveniuntur, quarum hae principuae sunt:
Praedia publica, ac privata imperatorum domus ab omni inquietudine libera erant i Ergasteria. )Synagoga Iudaicae legis. )Praetoria ordinariorum judicum. Domus Fabricensium. )Advocatorum. )Militum et liberalium artium rosessorum. ΠCeterum in lege 10 Cod. Iust de metatis, aliae quoque enumerantur Personae, ab hoc hospitii praebendi munere liberatae sic comites d
mesticorum, Protectorum, et sacrarum largiti
num viri spectabiles, primiceri notariorum, sin-I L. I DI Cod. m. do metatis, juncta L. 7 et s. 2 L. 54 I. sargasteria, quae mercimoniis deputantur, ad praedicta divisionis injuriam non vocentur, sed quieta sint et Iibora, et ab omnibus hospitantium injuria dolansata, solis e minis conductoribus quo descrutant. a L. 2. In rnagogum Iudaica legis hospitia velut merito irruentes jubeas emigrare, quos PriValorum domus, non religionum loca habitationum merito convenit attinere. 4 L. 6. Cuncios judices scire volumus, a praetoriis ordinais xiorum iudicum, his praesentibus, abstinendum. 5 L. R. a A fabricensium domibus omnem moloatiam hospitum pra ipimus amoveri. 6 L. 6. DB Cod do advocatis divors ludio. I0. DE Jν. do vacat et excusat muner.
30쪽
gulas domus ab hospitibus securas habebant, dum in vivis erant. Post fata autem heredes unius d mus partem mediam excusatam retinebant res dua autem partis dimidiae tertia portio hospitibus erat deputanda i Eodem sere modo constitutum de Praesectoriis, magistris ossiciorum a quaestoribus, uti de iis, qui consularem ac patriciam dignitatem meru Tant. JEx hac inprimis ego apparet, hospitii immunitatem, privilegii instar non domui vel aedificio.
sed ipsi personae concessam esse, O dignitatem aut munera quibus fungeretur quae Persona cuIn
diem obiisset supremum, pro parte ejus privit gium ad heredes transire solebat. )
3 Hospitum recipiendorum maintra non personae, sed patrimonii onus esse, ammatur in L. 3 9 14. . do muneribua o h noribus. CI quoque L. 3 cod. de muner patrim: qui immunitatem munerum publicorum consecuti sunt, nexa patrimoniorum custinere debent, in quibus causis et hospites recipiendi sunt. L. 3. I3. . do mun et hor. 2Eos milites, quibu superv citentibus hospitia praebere in eivitato oportet, per vices ab omnibus, quos id munus contingit, suseipi portoLVL. IS. lis eod. Sim autem ' sonalium duntaxat sive etiam civilium munerum immunitas alioui conceditur, noque ah ann Diyitia i Cooste