장음표시 사용
11쪽
tegra n expedita videbatur Sententia, non nimis solicitus: Non probabilis curiositas, VeXare Voces, cum VR-ries licet & torqueas, idem tamen fatebuntur. Verebar etiam, ne illa Morum dulcedo, quae TIBI , aliisque Optimis viris non fatua videbatur, acesceret; Quippe Grammaticorum gens est clamosa, immitis, acerba, irritabilis ; neque eorum familiaritate cautus aliquis nimis uter tur. Perpetuum inter eos odium, Contumeliae, Comvitia; Ut imperiti rudesque Tragici, cum humile aliquid& miserabile dicant, vocem intendunt, & minantur m gna : Neque hoc quidem convenit in viles tantum & ἡ trivio Grammaticos , sed Scaligeros, Salmasios, Vosilas, Hustios, quos in omni Literarum genere minimos Vener
mur , sed experimur, illiberales Grammaticos: Cian ad Puerilia descendant, tanquam Ρueri rixantur. Memini autem me Ρhilosophum interpretari, quod si perfecerim, novi TE Laudatorem non parcum, si exciderim proposito, indulgentissimum Amicum experiar; Benigne mon his x corriges : An idem alii facturi sunt, forsan non tanti est ut studiosius inquiram. Obsignaveram has Literas, neque longiori sermone
TE morari, & peccare in publica commoda decreveram, Cum veteres notaeque Calumniae irruperint, postulantes
ut resignarem, sibique satisfacerem; Rejeci. Quid enim tramben tam fatuam reponam 3 Sed ciun instarent acrius, noVosque jactarent authores, admisi tandem, & jam in
Prima humilis est, & cp) Grammatica, dicitque Lucr num ΡOetam non esse; Nempe Nos hodie melius intellugimus quinam sunt isto titulo digni, quam uterque Cicero , r) Cornelius Nepos, f) Ovidius, aliique verborum callentissimi scriptores: Illi Vatem dicunt, & quidni Ego illis credulus, donec meliores authores, quoS sequar , habeam 3 Per ambages Deorumque miniseria non praeciapitatur 00 Hieronymus Magius, Miscet. Lib. I. Cap. I . H Epist. ad Fratrem Lib. II. . II. Vit. Attici. f Tristium, Lib. II.
12쪽
pitatum liber spiritis: Nec fuit necesse; Physicum enim non Heroicum contendo : Sit Empedocli, Arato , Hesiodo, Virgilio proximus, locum haud opto digniorem: Diis famulis non utitur, sed nec vilia, foeda, & pudenda officia illis demandat, quod isti Deorum Dearumque Domini non raro faciunt: Quid autem dicam Epicuri Deos ridiculos fore , si cum aeterno sint otio donati turbarent omnia, & tumultuarentur 3 Sed Incomptus est & Laxus, non habet numeros , aut perspicuam Virgilii brevitatem: Quasi non
iniquum & indignum esset in opere imperfecto, & quod
ultimam Authoris manum desideravit, eas Veneres requirere , quae in ΡOemate maxime elaborato sunt spectabiles. Huic Calumniae ita profligatae succedit alia elatior aspectu, & voce truculentior; clamitans Veianum esse, Immodestum, Impium, Voluptatis magistrum , omni d nique spurcitie, quae decet Porcum eX Epicuri grege inqui
natum : Ego Vero nunquam animum meum inducere
potui ut credam, Pompotrii Attici , castissimi Viri familiarem , Utriusque Ciceronis delicias , & eximium suae aetatis Ornamentum tot vitiis de Impietate aptior erit dicendi locus foedatum : Testes igitur quaero , sed nulli bi inveniam , Scripta evolvo, at in illis omnia longe dissimilia; Multa adversus Metum fortiter, Intemperantiam severe, Libidinem caste disputantur, quae hortari ad Virtutes, ab Avaritia, Ambitione, Luxuria possint deterrere, plurima: Et qui ad illius praecepta Vitam Moresque compOnit , Illum Privati habebunt integerrimum Amicum, Civem Respublica. SED Cum Epicuri sectatores non tam sua quam Magistri infamia laborant, haud integra erit Poetae nostri dignitas, nisi illius etiam Honos vindicetur : Nam male moratus Scholae Ρhilosophicae Princeps, ut Fons lutulentus canalem suum, obducit quali limo, & conspurcat Discipulos. Quid autem Epicurum laudarem apud Te, in i Moribus Vitaeque instituto es ab illo, quem Vulgus sibi fingit, quam maxime alienus 3 In Deum, Ρatriamque Pius, Amicis Fidus, Modestus, Temperans, Literarum studiosissimus, in a s Notos
13쪽
Notos Benignus, Ignotis Omnibus Benevolus, & omnibus vicissim Charus, despicias oderisque necesse est Impium, Infidum, Inimodestum, Intemperantem , rudem Disciplinarum Contemtorem, Universis Invidentem, & Unia verssis pariter Invisum. Attamen Hoc Tibi jucundum fore existimo, Qui justus aequusque rerum Arbiter suum Vnia cuique tribui, neque quenquam Innocentem calumniis opprimi & obtundi velis. QUOD negaverit Deum effecisse Omnia, & Humana
curare , Impium agnosco, & non ego is sum qui eXcus rem; Licet huic errori humanam imbecillitatem praetexere potuerim, cum omnes Physici ante Anaxagoram , Ariastoteles, nec Stoicos eXcipiam, quibus Fatum erat pro Providentia , sint eodem Crimine impliciti: flesternam mat riam , Dei Sororem ut Vocant, objicerem Platonicis , α Mali Ρrincipium pariter aeternum; Demonstrarem quoa Ipse Epicurus non minus honorifice de Deo senserit, quam
Illi qui videri volunt Socineos intelligas ) piissimi: Denique quod o Deum coluit nulla spe , nullo pretio inductus , sed propter ejus Majestatem eximiam supremamque naturam: Sed istis omissis contemplare obsecro Epicurum tanquam in Trivio positum, Stoici cum suo Fato obsidebant hanc viam , a qua refugit Voluntas libera & Fatis avulsa; illam implebant Boni adversas res deplorantes, Malique jactantes secundas, neque illac erat facile transeundum inTertiam igitur fervido nimis & inconsiderato impetu prosiluit; Miserere tantae infelicitatis, nisi malis oblivisci. ΡΑΤ RI A Deo proxima, Ejusque saluti suum otium posti habuit Epicurus, siquid O intervenerit, accessurus ad Rempublicam: Non impotenter appetebat imperium, neque fugit administrationem cum invitaverit occasio, leni mittique Secessus placuit, & cum Se abstinuerit a Rebus civiliubus, praeparavit Ρrincipem: cx, Amicitias non oratione. solum, sed multo magis vita, & factis & moribus comprobavit ; γ Familiares fame laborantes sustinuit, partitus
Cum o Seneca de Ben. Lib IV. Cap. I9. vi Vid. ratas Sententias apud Laertium. 6x Cicero Lib. I. de fin. di Plutarchus in vita Demetrii.
14쪽
Cum ipsis ad numerum fabas: G Et ista commendatio
Puerorum , memoria & charitas Amicitiae, summorum ossiciorum in extremo spiritu conservatio indicat ii natam esse Homini probitatem gratuitam, non invitatam Voluptatibus, nec praemiorum mercibus evocatam. Ita Cum Amicis mori sustinuit, ' Moriens eos superstites summa benevolentia amplexus est, & si maximum fidei indicium requiras , b non dubitabit pro Amico mori. QuI Libidinem Epictiro objicit, demonstret illius furta& co) delicias; Qui Gulam, fercula; adeat Hortos, ta tissimae mensae accumbat, & tandem plenus & fatur instituat accusationem. Sobrius vixit & frugi Senex, lo tus exigui horti plantaribus, e maga fructibusque famem . maligne extinxit, D Aqua & pane simplici contentuS, quia hus caseum addidit, quando genio indulgere, & i umptuosius convivari libuit. Quae his contraria a Plutarcho & Cia cerone referuntur , plurima sunt a Stoicis impudentissime
C emcta , & invidiose recitata ab istis authoribus, qui oppugnabant opiniones in quas I,D popularius dicere potuerunt : Neque Epicurum mihi videntur satis intellexisse, namque Ille, ut erat facetus, varia Voluptatis significatio- ne illusit Stolaos, fastosos & irritabiles Viros, ut habeantisti unde rixentur, & fiant magis ridiculi: Familiaribus autem Vera rigidaque Virtus erat explicata 0 verbis, vita moribusque declarata ; & nulla unquam Schola vidit in jores Viros, & magis Omni laudis genere insignes. DE contemtu Disciplinarum quid responderem, Cum utiles vix neglexerit, & Ego non sunt adeo delicatus, ut nullam admitterem Philosophiam nisi operose & phaleris
Q Cicero, Lib. II. de Fin. Q Vid Testamentum Epicuri apud
Laertium M Vid. ratas sententias apud Laertium. c) Diogenes Laertius, Lib. X. & Na ianZeni Jamb. I 8. d) Juvenalis Sat. I 3. & t4. o porphyrius lib. I. de Abst. Seneca Epist. ai. Plutarchus adv. Colo. tem CLaertius, Lib. X. Laertius, Lib.X. 6b Vid. Ciceronem, Lib. III. Tuscul. Orat. in pisonem. Lib. III. de Orat. & plutarchum adv. coistem, & A Gellium, Lib. II. cap. 8, & q. rὶ Inde Epicum apud Clem.
GGendus, Tom. s. p. 9s. non recte explicat.
15쪽
leris ornatam 3 At serio isti accusant, qui Invidum dicunt, ingratum, O Democriti, & Nausiphanis, l) e quiabus profecit, Cavillatorem: Grave hoc crimen, sed MCommune, & si vera foret m) accusatio, iniquissime id Vitium hodie objiceretur Epicuro , qui amplas dedit poenas omnium aetatum invidia & ingratitudine oppressus. Quis enim impotentius amigitur 7 Et ipsa Stoicorum Vulgique rusticitas temperans videatur &humana, si conseratur
Cum illorum convitiis, qui qualem qualem in Ρhyssicis
prosectum uni Dicimo acceptum reserre debent. En m gnum & memorabile Exemplum i n Sequii QEpicurus cum suo grege, Vir parum eruditus, sed ingenio non vulgari, ita tamen . seu bus addicto, ut exinde seupremam υeritatis normam M iudicem semper desumendam esse putaverit. Gaudeat ille suis sensibus omni- scientibus , suo Sole sesquipedali, sua Terra non pendula, sed radicata de sum in infinitum , rectirrente Sole qualibet nocte per Temrarum latera ad Carceres Orientalis ; Hec si Philosophum d cent , qualia sunt illa quae decent vulgus ῆξ' Idiotas ρ navi illis scientiam , sitas voluptates , utrasique sensibiles non invideo : Diagni qui cum Corporibus υiυant, pereantque Animi. De hujus Viri Philosophia nihiI habeo commemoratione dignum, Democriti U Leucippi dogmata corrupit potius quam emendabit, Antiquoiarbara V vetusissima ignoraυit, noυis in Deniendis impar : Philosophatur laxe , es per rationes suctuantes , quae nou confringimi animum, neque ad assensium impiatant, uisi siua sponte in partes indolemque Epicuri propendeat. Vttoad Maudi oritum , quod proxime accedit ad argumentum uosrma, ea in re septi e expiatvit Epicurus, nam praeterquam quod Atomorum illi motus qtios introduxit, tam Descensus quam Declinationis, fetiatii, cum his Agmentis rem Jam necdum conficere potuit. Cum enim in formauda Tellure praeteriisset membranam illam Leucippi cujus meminimus) orbemque primigenium, levem V aequabilem, V ad hodiernam Terrae formam protinus aptare voluerit suam
Cicero Lib. I. de Fin. Lib. I. de Nat. Deorum. I) Sextus Empiricius, Lib. I. adver. Mathematicos. ni Negat Laertius, Lib. X. Illustrius in Epicuro , & e plutarchi, Lib. II. adv. Colotem.& Lucretio refutari potest. γ Archaeologia Philos. p. I 8 s.
16쪽
Cosmogoniam , plane excidit proposito, atque frustra fuit; cum
terarum , quaS in ipsius forma mu1picimus, inaequalitatum causas reddere poterat arit verisianiles , aut tolerabiles. Agnoscis Contumelias, vehementes & acerbas, a Viro probo, intelligente, caetera candido, profusas'; ab illo denique qui non tantum quicquid in Physicis praeclare dixit,s ed o) Scommata ista quibus tam frigide, & illiberaliter illudit sacrae Mosis historiae, ab Epicuro accepisse videatur: Nempe cum decreverit Vastare hortum, 1alubres simul noxiasque herbas evulsit, & transtulit in sua. Haec, scio aegre seres, accipe igitur tabulas , & utriusque Philosophi dogmata conferamuS. DE Chuo non tam similia dicunt quam eadem: Uterque agnoscit indigestam particularum congeriem multilo mium , Magnitudinis, Ponderisque inaequalis, gravitate sua deorsum tendentium; Sed nullam causam Descensem positiis Epicurus: Quasi Ipse aliquam protulerit; Motum Declini tionis fine causa, quod est in Plastas turpissimum induxit ; Nec minus turpe figere in Chao, indigesta particularum congerie temere discurrentium, Centrum aliquod , quo, sponte sua bruta & iners Materia feratur. Membranam Leucippi praeteriit, Grande hoc quidem facinus & inexcusabile: Nempe simplices Atomos in Ρingues & Macras non divisit , non docuit Aqueas Ρinguetque particulas Terrestribus & Macris utcunque leviores celerius subsidere; Denique non demonstravit Corpus Solidum &grave pingui liquori insidens Aquae multo leviori innatare posse: Haec sunt quae in Ρhilosophiam commisit Epicurus, cum Leucippi membranam praeteriit. Sed neque Maris,
neque Montium, neque cavitatum Terrae, aut caeterarum, strias
in ipsius forma conspicimus, hiaequalitatum calfu reddere potuit avi verisimiles aut tolerabiles. Nihil unquam magis inique
dictum , cum ista omnia Epicuri Hypothesis unich explicet :. o Compara Disputationem Velleii Epicuraei apud Ciceronem, Lib. I. de Nat. Deorum, cum cap. 8. Lib. II. Archaeologiae Philosophicae.
17쪽
cet: Conveniunt Atomi laeves, rotundae, lubricae, angulares , asperae, hamatae, graves aliae, aliae leviores:
Graves subsidunt, Leviores & lubricae extruduntur : Εκ iis Mare; quoniam vero aliae aliis erant magis implicitae, ideo omnes non aequaliter subsidebant, atque inde Cavitates , Cavernae, & immanis ille Alveus in quem Maris Aquae sponte defluebant. AntiquoGaisama V vem sima ignoraυit: At de iis Epicurus olim copiose disseruit: De r centis Mundi Temperie, Coelique clementia, de Primorum Hominum longaevitate, de ortu Animalium ex oleaginea materia, & quod maximum est Theoriae ornamentum) de situ recto Telluris ad Solem; Haec breviter, quae tamen satis demonstrant non solum Epichrum Magia stros suos indigne cavillari ; aliquando susius deducam, cum Tecum de Rerum natura disserere licuerit. ID vero fatale videtur Poetae nostro, ut, qui scripserit in incerto Reipublicae statu , ejus scripta in turbido explicentur, Ille Merumium Quem Tu, Dea, tempore in omni omnibus ornatum voluisti excellere rebus: Ego omni Virtutum genere parem desidero: Te enim Musis dicatum rapuerunt Caltra, sacrilege dicerem, nili
Eos postularet communis Salus , qui liberalibus disciplinis instructi Artem opponant Dolis, Fraudesque Virtute& Constantia eludant. Macte igitur Virtute tua, sed Iuli ne nimium confidas, ut nihil recusabis ob formidianem , ita nihil appetas ob jactationem, simulque anxius agas , & intentus; Non enim Solus pugnas,-Sed Armis Te pollicitum alia, si non meliora, trado , ea tamen conditione , ut victorias Principis victrici Stylo pers
18쪽
DE Tito Lucretio Caro quae scire debes , Lector, haec
sunt: Romae natus est, An. V. C. ΙICI IX. nobiligente Lucretia, ea Romani imperii aetate, quae ingeniorum feracissima vidit O Ciceronem, Senemque Crassum , Catonem , Sulpitium , moxque Brutum, Calidium, OLvum , Caelium, V proximum Ciceroni Caesarem, eorumque velut alumnos Corvinum , ac Pollionem Asinium, aemulumque Thucydidis Salusium, auctoresque carminum Varronem, V L cretium, neque ulla in suscepti operis sui carmine minorem Catullum. Hoc
tempore Graecorum Disciplinas tractare coeperunt Romani, Epicuri rationem Lucretιus sequitur, illiusque Philosophi doctrinam b) Sex libris, elegantibus quidem & orn iis exposuit. Vix absoluto opere moritur, eo ipse die quo natus est Virgiliin, & Aliquis othetorem credat ocretii Animam in Matronis corpus transiisse, ibique longo usu& multo studio exercitatam, Ρoetam perfectissimum evasisse: An si1bi ipsi manus attulerit, incertum, interiit Anno Flatis suae XLIII , & miserrimam, quam olim ludubrio habuerat, nimis cito eXpertus est immortalitatem. M OMN1υΜ Ρoetarum Latinorum qui hodie eXtant,& qui ad nostram aetatem pervenerunt, elegantissimul,& purissimus, idemque gravissimus , atque ornatissimus Lucretius est; eum cum Librarii scriptores, nondum in-
Q Velleius paterculus, Lib. II. b Vid. Sextum Lucretii. librum, Lib. u. ct Trist. Ovidii co Vid. Lambini Epist ad L.ectorem
19쪽
venta arte Typographica, mendis innumerabilibus, maculisque foedisssimis contaminassent, atque obruissent ;ad illa a Librariis illata vulnera accesserunt multo graviora, ab Hominibus doctis quidem illis, sed plus nimio suo ingenio indulgentibus ut sumus nostri fere plus aequo amantes o imposita atque inflicta; quibus hic, alioqui politissimus atque elegantissimus Scriptor, ita laceratus , confossuS, depravatus, corruptus est, ut ViXquisquam eum legere, ViX attingere , ViX adspicere a deret. Ista de primis , Veronensi, Parisiensi, &C. Lucr
tii editionibus Lambium: d) Ipse vero multis Codicibus
usus, Lucretium Omni eX parte maculosum, deformem, atque ulcerosum magna eX parte a maculis & ulceribus vindicavit , & commentariis brevibus non tamen
inutilibus illustraviti ΗuNc sequitur Gifanius non aequis passibus ; Grai maticum potius dixeris, quam Philosophum ; & in illo non diligentiam sed judicium desideres, ce) multos evolvit libros, promisit multa, sed nihil effecit Ρromissor iste tanto hiatu dignum : Et si1 edidisset
f) Annotationes, proculdubio haberemus quae magis displicerent: Illum excipit Parem, qui noluit Chartae periturae parcere. Narium g) seXagenarius Interpres de ponte dejiciendus. In Tanaquilla Fabra eXcellens eruditio, judicium, acumen admirabile. A h Gro-n0υio multa eXpectare potuimus , ab ci) Isaaei Vcisi observationibus omnia. De Fam editione fatis dixi,& de hac nostra, Lector, ipse judicabis.