장음표시 사용
151쪽
ijs. . lugendi tempo legssimum compleuerit, sed in per tutis ignorantia
,- - , id feci . neque enim ipsa excusatur,quae oritur ex lata culpa'. Itemque
m. dehi iuratur in litem,non ob dolum iratum modo, sed etiam oblatam eul--- iam quin imo tutor admittit aduersus se iusiuranduin item, non modo si dolo, l. iiive cui p. secerit, sed etsi alias ut puta leui eulp.i, quominus inuentarium caeceiaq; instrumenta proser. at. Et hoc est quod dicitur alio iure tutorem clic alio eius heredem:qui si dolo tantum, S lata culpa sua non exhibeat instrumentum pupilli ire, coercetur iureiurado inluem. Qiod si neque dolus, neque fraus, neque lata, sed leuis dunta-
. . ped. xit ehit p. heredis conuincitur, tum iureiurando locus esse no poterith: in ii tui . . nam ob culpam in litem non iuratur, sed fit aestimatio a iudiee'. Caele
Va lue rum culpa dolo vicina est, ut cum is Matieulpa Deiat, qui ali
iri, ci d. luid id m: ttit pera it ciuiam,aut lusu se ausa ut postea dieetur vel per inlue gr.ati ams: Miod tamen per gratificationem no seri dieitur, id alias ab z - eodem auctore non dolo fieri die itur . At proprie loquetibus lataeul-K., dolo pauolus non est, fraus non est: led prope dolum , prope fraudem aeee- .i is ita dit Q iam Obiem ferre non possum horum verborum ordinem in l. r. s. quae in C. de in lit. iur. Sin Perinesve dolino suetita culpa ineruesta beredio. - conuincitur. Illild nunc generaliter tenendum est, ut dolu, ita latam quo l. tutores que eulpa ab omni contractu abesse oportere, e trunq, similiter pu-
Σ' ' niti. In delictis t.amen de prauatis vel publicis malefietis non perinde la- eulpa venit, ae dolus nee limiliter utrunque vindieatur.Vt ecce quipanrrum rubrum ostendit, fugauitque pecus, ut in fures in eideret,si dolori:llo, id est assectu surandi seeit, furti actio est. Sed si non furti faciendi, sed ex alias ut lusus fortas Ie Peausa hoc secit quan uis ipse inlata eulpa sit, nee debe .it impunitus esse lusus tam perniciosus non
siicit et da outur tuta actio sed in Alium praetoria decretalis' ut de si per la-
fi . . desum sciuiam,&non data opera dolove malo sce erit h. Idem est in edicto a. - de iesuo corrupto te quo praetor in eum qui seruum alienum reeepi Dcth, . . . se persuasisse, e quid ei dieetur,dolo malo,qud eum deteriorem Lee-Σ g rex, quanti ea re erit, in duplum actionem pollicetur . N.im dolo ma--d hi nisi lo adiecto,ealliditatem notat eius qui perluadet Caeterii nil sine dolois ut pura usus gratia P si quis deteriorem Deerit, hoc edicto non tene-ἴὸ tur', sed utili lege Aquiliai Praeterea in lege Corneli .ide si ear iis,quastmo ora, qui oceiderit hominem dolo malo tenetur, eulpa lata pro dolo nonina aeeipitur, ut Paulus ait in I. in lege. s.adi. Corn.de sicar additis duo Aqui S. bus exemplis quorum unum de illo est qui ex alto se prςeipitans, de super alium veniens eum Oeeiderat, alterum de putatore, qui ex arbore ramum deiiciens, nec praeclamans, praetereuntem occiderit ad huius enim legis eo ereitionem non pertinere. ideoque si sint humiliores, in crucem non tolli,neque subii ethcstiis. Paulus tamen in lib. s. Sent. tinae putatorem isto casu, ct si non incurrat in legem , quia dolo malo non occidit, in metallum damnaria it. Est unimine ut pia cum quod
diligenter praeuidere potuit, ab eo non fuerit prouisum , aut si tune denuneiatum fuerit , elim euitari non posset periculum Lideoque hoc nomine Aquilia e iam actione ob dananum daturi tenebitur: quae Digitia ' Corale
152쪽
quae omnia susius explieantur in l. qui foueas de l. si procurator. s. ad i. . ij si uir Aquit. In quasi delictis tamen latae ulpa dolus est:nam Vlpian. ait',do sim a delo malo iudieem videri litem suam ficere, si euidens arguatur eius vel P. f. . gutia, vel inimicitia, vel etiam sordes Culpa leuis proprie culpa est venditione nam neque dolo, neque rursum fortuito e .isui proxim. cst, ideo frequenter sine adiectione culpi dicitur in dubio, ubi de eulp.ino cto. iud. seri loquuntur, deculp. Icui dicere intelliguntur. I b fit, ut sine culp. ' 'fieri dicatur quod sine eulpa leui sit quamuis non ri. it sine culi 3. t o serii. i. uissima . Inculpa levi,st, si quis non ad eum modum quem homici natura desiderat, sit diligens i. Retro qui eulpae nomine tenetur,is de eo io sidiae atque negligentiae nomine tenetur, ut est inlaocius socio. s. ro '.' socio. . =Mt instit.de societ. bi Theoplatius κουλπας, inquit is, ea. τι, Γυτε . ---ς τε λιαμελεια e,cte. Dolus enim & eulpa v. in aliquis praestat, eum negligere non patitur ut puta eustos Larios, O, 60 eum negligentior in ossicio suo suetit, cius curiae id: cribitur, si Gid ' iri ib . futiosus in se perniciosius moliatur aut si aliis et i .im cx Uio Deri l. ac volvet s. s. denique si quis quod potuit prouideri diligenter, id non prouid α ι g. U P Quod si steti omnia lita diligentissimus quilque ut est i pud Caitam, M. diuui. s. id est non indiligens p. iter fam obseruaturus suisIet, ab eo culpcim Iabesse consequitur h. Culpae denique diligentia opponitur, sed ut ait g l. qui oe- Constantinus, μεσηο μελ α , media cura , de diligentia exactat. Culpa ergo est negligentia: unde quod dieitur imperiti .im annumerata ne . si
culpae ut paulo post a nobis demonsi rabitur id Constantinus idem IT c;
ita Graeee protulit, . cim τ αγελώοι, id est negligentiae αμαρι θ h l. si mee μειτ . Itemque eustodia culpa opponitur A quo cnim ea quae dili 0 gens p.iter L m. in suis rebus praestare solet exiguntur, is ea conueni gnore. s. . . tur actione, in quam dolus, eulpa, Seustodia venit . Ideoque qui tig est non sine vitio rem alienam perdit quam habet, culpei saltem reus est', i s. . inst. quia non recte custodiuit inde dicimus dolum custodiam praestari r 2 a id est dolum ex eulpam'. Sed interdum κου τοιαἐ ν cauctore Theo oblig. philo P . κριζες ατη, - περβώλου 2αγυ φυλακη Custodia es exactis imp hma o plenilluma autio em construatio, de qu. postea dicemus Cul iri. ἀ-L
pa ergo est legnitias In culpa etia leui est, quae praeter modum saeuus 2: et
est, ut si magister, eui doeenti leuis duntaxat castigatio concessa est in m l. sed, di lciplina seruum vel occiderit, vel vulnerauerit. l. item quaeritur .s .s ea, quis seruum. s. oc. ubi ei tatur a Iurisconstitio'. Sed & si quem eun subd. pietque f. si magister ωg. vlt. s. ad legem Aquil Praeceptoris enim Mu pictore Paulo, nimia saeuitiae ulpae iis signatur . Ideoque tam loeatii su .d Edicio magister, quam pigneralitio iudicio,quorum utroque leuis eui δ' l. pa praestari solet, ereditor tenetur, ob id quod seruos debilitauerit, a diei. cideli alveres locatas, vel pignori datas male tractauerit . Item si maritus io ς, in seruos dotales, uxoris alienos fuerit saluus, et i .imii natura talis dein Lit de ei5 suos est quia tamen de eulpa quoque leui tenetur, quicquid ΑΣ fim N contra existimet, ut probatur l. si filiolam. s. maritum. s. solui. mat r. c. de pila.
vel ob id quod sui eausa dotem ae e epit iudicio desis dieendum est
153쪽
is RL FABR, L. C. OMMENT. immode r. ita ipsius coerceri debere saeuitiam in alienis , quae in ii. . .' sitis pru cluo clyte cuspana est, ut Vlpian ait : Nee obstat quod diei- mi istis is tur eam demum ab uxore diligentiam ipsum exigi, quam suis rebus
m3 exhibet nec enim hoc sic interpretamur, quemadmodum in deposi-
ratus tar: Onlximus, ut cilicet pol sit in sotalibus ei te lupinus, ideo quia in
suis etiam iecurus csti ita enim rieret ne ob leuem culpam teneretur sedit proe culp.im leuem quam praest.it hanc quoque diligenti.impia sici,' tum in suis rebus exhibet idque aperte .ullus demonstratin' in rebus in princ. M . i. S. de iure dot in illo locose o eis dilι gentiam sic enim lcgo pro lῆ.terram atque ita etiam accipi debere arbitror , quod Caius ait tum cer si socius talem diligentiam communibus rcbus adhibeat, qualem suis rebus adhibcre solet , ut cilicet nopiosodio ideo minus negligentiae incommunibus ad miliς causa teneatur, quod in propriis indiligenter se gerat, quippe cum ante dixerit socio oetu teneri culpae, id est desidia ac negligentia nomine, sed ideo non prae- .. stare diligentiam exactissimam quod queri dele debeat.qui parum di
aes,eiei ligentem sibi locium adquisierit φ. Ergo non ideo minus tenetur ma-s Ox ritus ob iniit iam indotales immoderatam quod eadem in proprios quib. bd utatur eaque nimia , ut magistri, ut ereditoris, ita mariti saeuitia culpar 'My annumeratur. In leui etiam culpa est qui aliquid faciendum suseipit,de' imperite facit, aut per infirmitatem non ut oportet exequitum. retro qui ob dolum tantummodo tenetur, securus est , si ves imperite, vel n negligenter operam praebuerit, ut inmensore dieitur . imperitiam meo sal culpae annumerandam traditur in I. imperitia is j hoc tit ubi dice- '4 4 mus Pt:eterea iseti .im in culpa est qui scit si prohibere potest, nec prohibet, sed potiti patitur, ut dicemus adti culpa earet so .i. hoc ti. Item qui aliquid in detrimentum alterius imprudenter egir, ut quia ne IV. a gotiis alienis hominem negligentem praefecite, aut quia mulionem seruui , alteri dedit, quem is sine definitione person fab ipso eonduxerat. . e ela.' ' Mulionis enim negligentia si iumentum illius perierit, hanc praestabit ei. ςupiu eulpam, quod eum elegit, qui huiusmodi d.imno ipsum a me eret f. V., . it Itemque is in culpa est qui se immiscet rei ad se non peretinent , ut ex toto tit ponemus in i culpa est. 36. I hoe tit Multis etiam aliis ae pene innui meris modi sessi ei potest, te ulpa quis reus esse videatur, idque ap-
nu si ex Piret ecl. utique. f. vltim. l. qui petitorio S. I. s. de rei vind. l. si mer- v. ees f. culpae. s. loea . quod euenit otiam in omnibus iis qui quasi ex de-ν o. . nune licto tenentur'. Restat ut videamus qui sint contractus, in quibus cul--I 4Is leuis praestatur. Et hi quidem fere sunt, venditio, pignus, loenio, ra, eo dotis d.itio .lo ei etas, rerumque communio: quoniam in his utriusq;: a contrahentium utilitas vertitur adde negotiorum gestionem. Vendi- autem n tor id solum non praestat, quod sine ipsius dolo, aut eulpa rei vendit η' 4ς ψ y aeeidelitu Canetum talis eustodia desideranda est ab eo,qualem bo- quod nus paterfam suis rebus adhibet, quam H praestitit, re amissa securus . tamen esse debet, resque pretium nihilominus eonsequituti: ut inhae tr. empl. specie, Ineustodienda insula vendita eam diligentiam venditor ad hi
buit, quam debent homi a frugi, didit igςnte praestare: nihil ad eum pertinebit Corale
154쪽
a Dis 1 T. DE . DIVER. RE G. IVR ANTI Q Uepertinebit si eomburatur intula Quanuis enim sine alicuius culpa in , .ci. , eendium fieri vix possit, attamen si seruorum negligentia fiat, non co dira Ad tinuo dominus in culpa est, ideo ex em pro non tenet ut , nisi sorte Πα 'noxa lib. Venditor itaque culpam in re vendi a , nequedum tradita. nai g. i. si eustodiam praestare debet , itemque in his quaecum empta reptis .iri - ' . solent d. Hoc ita, nisi emptor in mora sit quominus ei res trada ur. Oa 1 ad
solus dolus a vendito te, non etiam culp a praest bitur, ut fusilias docet ar .
Pomponius in i illud sciendum. i. de peric corr. m. Od. rei vend. .des ire.
Haec si persecta sit venditio. Nam ante diem adincticndi, a que adeo
venditione adhuc imperfecta,plenam Custodiam ct exactiorem quam aut j. r. in suis rebus adhibeat, praestire diligentiam debet ac non :od zm, 'i' .i quam optimus qui tres sugalit simus p iter fimit adhibere pollit . Ti. p. Oi in imois post pcrsectam venditionem si usque ad temptis traditionis custodiam in te receperat venditor, eam praeliare debet quo vendsi. Instit.de contrahend.empl. κουσι iδια δε di hausto e Theophilo 'eius loci explieatione ηακρι-ετατη 'περουαλλου ustia φυλακη luis de pericis Caius appellat plen .im, Vlpianus . . iligentem: alioquin decoli I. - ς ui tantummodo, editor tenetur. Creditor autem In pignorc non tan gl. sistere tum dolum lum,uerum eulpam quoq; debet', ea enim quaed: ligens ta ' ' natersi. in rc bus suis praestare solet, a credit Ore exigutur. Et g in ictio eommo.
nem pigneralitiam dolusin culpa Meustodia venit',i exayi denique
diligentia Montamen exactillam a quoniam pignus utriusq; gratia da pre terea,tur,oedebitoris, quo magico pete uni credatus,&ereditoris, quo nia 2,:.ὲgis in tuto sit ei creditum'. Nec obstat quod Vlpia n. ait, in pignerati νος tiam actionem venire culpam, uti ne ommodato': non enim ait praesta si ' . ii tantam, quaMam in comodato, in quo exactit simam adhiberi opus vl. ω seq.est,ut suo loco demonstrabitur. Sane licet neque dolo, neque culpa re 'istyditoris res supposit , id est obligata deterior fieta sit, hoc nommeta d. pleri.rrientenebitur, qudd res aliquo p.icto transformata ruerit:talem enim g .' hane restituere tenetur, qualis suit obligationis temporem. Is quoque scit .im qui utendum,aut faciendum aliquid accepit meree de interueniete, ob ' ' culpam leuem tenetur, siue conductor, siue loeator est 'qui faetendum ii. qu. . suscepit, ut tullo&sarei nator, qui custodiae nomine tenetor ex loeato', es diqua nuis non pro custodia,sed pro opera mercedem accipiant. At mul id i. seum id magis tenebitur,eui mere es eustodiendae rei causa datur, ut in speetenet l. i. s. si vestimenta. s. depos. qui enim auctore Cato)mercedem accepit m di. s. C. pro eustodia alicuius rei,is eius perieulum pro eustodia praestat P id est a si non quidem vi diuina, vi maiore,&fortuito casu qui praeuideri non Dies i. potuit, sed ob neglectam rei eustodiam, culpa eius qui custodia reee 'l' δμ'
pit, ipsa res perierit,tenetur. Sic enim Periculu hoc loco accipiendum speeis i. si
esse, ut aliis quoq; lo eis non paucis,ante monuimus. Qui utendum de ZW: .ne epit, ut ecce, qui mercede in domo habitat aliena,id est colonus, vel ini a quis auqu: linus,tenetur ex locato, si negligens in eligendis ministris suit, qui si bus damni quid dificio datum sit'. quinimo cor u quoq; culpam,quos is M.
155쪽
136 PETR FAB l . C. COMMENT. l. videa in villam,aut insulam induxerit,praestare eogitur . Denique in iudieio eonducti,aut loeati dolus iustodia, non etiam ea sus praestatur h. Vt, ut ait l. in tutem qui accepit, ita qui dedit tendum, siqua eius culpa est,toeati iu
v ς' dicio tenetur visi, eum peteres a me mulionem sine personae defini. tione,constituta eerta mercede tibi dedero eum euius negligentia tuu postea iumcntum perierit: culpam enim hanc praestabo, conuentus .a- eum ininione ex conducto locato',ut pauid ante diximus Carterum ei quod P - iuperius demonstratum suit,eulpam in hoc iudicium venire leuem,
su. i iocat leuissimam, obitat quoa alti mus φ, ab eo qui portandam columnam. suse eperit, abesse culpam videri, si omnia fecerit qua diligentissimus
columna quitque obteruatinus it. Quod tamen ita necessario accipiendu est, y i' ut non requiratur exactissima diligentia, sed exacta tantum, di media, ct quim bonus pateris .adhibiturus suerit:nam locatio est ex iis contractibus,m quibus utriuique commodum vertatur, de ideo susticu si le- , O uisculp a prae letur . Quia etiam ratione quod Iustini. m. aici,ab eo quid . ...is mercedem pro ali erus rei usu praestaticustodia desideraritalem, qu δ' - diligentissimus pater i. m. suis rebus adhibet:se interpretor,ut exanti dia ...ia, non etiam exacti Isima diligentia requiratur. Neque mouet, quod μές*4 ita vertit eum locum Theophilus , οῦλα νύσου νην si iuέλψαν - τω
tuo curam em diligentiam adbibere. uantam in rebin suis quam illi
geni, Iimi hem adhibet. In his igitur oeis diligentissimus diligentem significat: ut vice versa diligens pro diligentissimo punitur
l. heredes. g. non tantum . . famiI ereis de eustodia diligens pro diligentissima in i si certo. f. editodiam s. eommod c ut postea demonstr.ibimus exactum offetum pro exactissimo seeundum Ioannis, Bulg opin quam probo aecipitur in i in re C. m. mi. Conductor igitur de dolo , de leui culpa tantum tenetur. M iritus pariter in rem tuenda dote dolum ivlpam phaestiit , ut supra latilis di-,itur,. sputatum suit. Item qui equid in re communi eulpa unius ex dominis i T. . admissum est, iudicio communi diuidundo praestat' in quo iudi-mino. . eio dolus de culpa venit . Itidemque socio socius tenetur obdolum nun dici Meulpam , quaelamen ad exactissimam diligentiam dirigenda non: i . h. h. cum talem communibus rebus adhiberi suffetat, qualem suis mun. diu rebus adlubere solet , .Quod sie nisi fallor aecipiendum est,ut socius,hu, C tu quiust fortasse diligentissimus in rerum eommunium administratiosti, proso ne agere eum socio non possit, ideo quod non adeo ut iplenauiti. d. ' terrae strenue se gerat id est, ut non possit a foeto ἄκραν e. μεγιρον,4 -- , summ .im in trinam sed mediam, sed α σίω tantummodo put Constantini verbis utar xsi ἀλειαν exigere socius: ut non pol it socium, qui ad eum modum quem hominum natura desiderat, in uis de communibus rebus est diligens, adigere, ut se diligentiorem ioeommunibus rebus praebeat, quam in suis quia qui parum diligentem sibi socium adquirit, de sequeri debet, ut ait Caius in d. l. iocius Iocio. s. procide. Iustinianus in s. vlta iust de loci et eum non de
156쪽
debuerit ignarus esse ut couditionis, ita morum eius cum quo contraheret, uti dictum est in . qui cum alio 19β. hoe tit Cieero pro Roscio Amerino, In rebus inquic minoribus socium fallere turpissimum est, aequeque turpe atque illud mandati cilicet de quo ante dixi neque iniuria propterea quod auxilium tibi e putat id iunxisse, qui eum altero rem communicauit. Ad cuius igitur fidem eonfugiet , eum per eius fidem laeditur eui se commilent' dc paulo post, socium vero ea- uere qui possumus,quem etiam si metuimus, ius ostici laedimus. Recte igitur maiores eum qui Oeium sesellisset , in virorum bonorum numero non putarunt habet oportere. Ex eo M. Tulli j loco colligimus puniri dolum eius, cui se alter ut socius commiserit , eum elegerit. Qua ratione suete qui existimarent a socio dolum solummodo exigi posse , non cul im leuem ut Iustini inus refert x ex
iis ita sie Paulus fuit, qui in l. heredes. . non tantii m. s. im e rei te. hane rationem reddit , cur coheres non tantum dolum , sed diculpam in re hereditaria praestare debeatri quoniam cum coherede non contrahimus, sed incidimus in eum : hoc tacite innuens , dolum duntaxat praestari ab his quos 'd societatem consensus , non res coniunxerit.Sed verius est quod obtinuisse Iustinianus ait hic s. .s .in culpa quoque leuis praesteti r:&quomodo diximus mariti, qui dele dς is ui culpa tenetur,non exculari aruit rim tiga seruos dotales immode 'ratam, quod in suos quoque is natura talis est',ita non excusatur so :::rta elisaeuitia, vel negligentia eirca rem communem, qudd in rebus quo marito. r. que propriis indiligenter se gerat, nee ut bonum patremfim de cci: isivx in Nam hare quoque in propitis rebus negligenti, eulpanda est. Quinimo recte so eius cum oeio agit in hoc , ut qui nullatenus est in suis rebus diligens, incommunibus talem diligentiam praestet . qualem
bonus aediligens pater Lim. Quod in coherede dicendum cs: quis quid in hereditate dolo aut eulpa fecerit , ita si heres , foeto in quem incidit, familiae eret leundae iudicio tenetur , talemque in here di
ditate, qualem in suis rebus,diligentiam praestare debet i si videlie et dolo. Κ. in suis non indiligenter versabitur:alioqui etenim , quam in propriis a. nullatenus praestat,si noluerit in hereditariis ad eum certe , quem ho herede, . . minum natura desiderat, modum adhibere diligentiam , tenetur eulpae nomine. Ne obst .it'ilod in eo loco Paulus ait , diligentiam se. eum praestare non debere, qualem diligens pater tam si recte , atque ita ut oportet,intelligatur. Nam ea mens Pauli est , ut quam vaseulpi uic eo herede praestetur , non tamen exactissima diligentia,
qualem diligens , id est diligentissimus de optimus quisque pater fim. adhibiturus filii, ab eo exigatur. Sane tamen de a coherede, Ra socio,&amarito,qui sunt in suis rebus diligentissimi , non immerito exigitur, ut in hereditariis , vel communibus , vel dotalibus rebus tales quoque sint. Nam qui aliter facit, salua side non Leit: atque adeo in eulpa est,non leui , sed etiam lata is ideo in eam rem depositarius , etiam qui leuem eulpam praestare non solet , obliga erat.quod
tu , ut ante ostendimus . Sed ab iis hac in re distat depositarius,a , .n.
157쪽
i, PETRI FABRI I. C. COMMENT. quod eum leuem culpam non praestet,non teneatur, si ad suum mo . dum euram in deposito praestet illi , quasi ex culpa leui teneantur, quamuis ad suum , si non&ad eum quem hominum natura desiderat modum,m hereditariis , communibus , dotalibus rebus diligen- . . tiam ct curam praestent ' ita sentio.Tenetur etiam ex eulpa leui,
: , Pa qui erit ab lautis&ignorantis negotia 4 dque regulariter de ple-
' ςe . ' runque fi . Interdum tamen obsolum dolum tenetur, ut qui affectio. ne coactus, ne bon. mea distraherentur, tandem se meis negotiis ob-bi i , in tu lith: interdum non modo culpam leuem, scd ctiam cuissimam prae- od a d stat , ut si alius diligentior administr.iturus estet negotia , non' in ,, nunquam ea sum , I in specie . l. si negotia. s. de negotiis gestis. 'uor. inst. Hucienus de ei ista leuici nune de leuissima Leuissimae culpae oppo-
simae eulpae ratio habet debet ' ita enim a Rogerio , ut oporici, eum locum explicari tradit' Accursius. Itemque in De ipsa quam interpretamur Vlpiani regula , enumerantur contractus , qui dolumis culpam recipiunt ac deinde iuriseonsultus subiicit, in iis quosdam ct diligentiam recipere , id est exactissimam diligentiam , eulpamque leuissimam quod tamen PLicentinus sue Bul
garus assccutus esse non videtur unde similiter Constintinus Graecus interpres lib. 6. epitom ad nostram ranc reseu Lim ita scribir, Oπων ο - τι - τωθι at α πια απατειθ , ιλλα , δελιβ τία , , Γιμ, γαλη ' μέλψα, γυιοιαν, ἡμιελε ς αύς: δεικνυ e. Cum igituν dixerit in botulpam in negligentiam expostulari,sed etiam diligentiam exigi,nempe magnam curam quatim vir Abgent imus exesberet eret. Const.intinus enim ρα πια negligintia diu cui culpar ista λμιε- λειαν messi.ι-- medιocrem curam opponit leuissimae culpae με νά- bio αν,ἀ6ιδλHντίαν , Ἀαραν ἡμέλειαν magnam diligentiam .sinesmm.ι-ctsram. Leuissim. culpa ni caret,qui non Deit quod ficturus ruit optimus quisque, ac diligentillii mus patetram ei deniqued .i., is . qui exactissim .im diligentiam custodiae rei praest.ire compillitur non to qui uter susscit eandem diligentiam adhibete,quam in suis rebus adhibeat, si .f.,.ia alius diligentius custodire potuerit , ut Caius de commodatario tra-
item is cui dim: Vlpianus etiam de commodulo .lgens ait, plerunque commo- .a ἡ datum continere solam cius cui commodatur utilitatem , ideo euleoni.obi pari praest.iri,atque diligentiam , id est , ine Ommodato venire eul-
: ά . iam non Ddd leuem, sed leuissimam iam in eo loeo diligentiae
dedis. rere verbii,exactistimam signitieat. Talis enim auctore Caio in rebus eo-modatus diligentia praestanda est,quale quisque diligentissimus pater suis
158쪽
suis rebus adhibet hoc ita, siduntaxataeeipientis gratia res commodata sies. Et inde quod Vlpianus ait , eustodiam pl.ine eommodata a l. in relν. rei etiam diligentem piaest.ue debere commod.itarium , sic aeeipio, 'I' ut custodiam da ligentillimam praestare debeat: neque nouum id , vel commod. absurdum videri debet. Nam in i heredes. f. non tantum. s. sum si eici se diligens patet D m. id cst diligentillimus de optinitis ot p.rulo custodia . . ante demonstratum fuit. Denique I ulus aperte ait , a venditore ' η' ante et sectam venditioncm praestari oportere talem et stodiam, quam praestant ij quibus res commodala est uia. scilicet causa , Ionaut viri utque , aut commod .mtis gratia δε adiicit id cxplicans, ut Scdiligentiam piaestet exactio reni, quam in suis rc bus adhiberctς: quod eustod. sic aceipiendum est, nisi venditor iste vel commod.itarius in uis quo que rebus exactissimam diligentiam adhibet tri quo ea sue tactiorem vendin venditis, aut commoditis. dii: bere non tenetur. Haec regulariter vera luns, Splerunque obtinerit. Sed interdum conuenit ut lolus dolus in re commodiata praestetur, vel etiam commodatum, et Us duntaxat qui comm Odoluit,eausa contrahitur , vel ultro res commodatur:
quibus casibus incommod .uo non enit culpa leuis, nedum ut Ie-uissima veniat d. Leuis autem piaestatur , si utriusque gratia contra-d si vicerinitus fuerit, ut apertius explicatur in . in rebus. S. commOd. v. l.eu qui
Quam distinctionem Odo freduc Martinus niandato etiam ad F : hibere volunt clauctore Aec uisio P sed ipsorum opinio improba et ρξω. .
tur. Nam siue mea tantum gratia tibi mandem , siue aliena tantum, siue mea&aliena, siue mea . tua, siue tua Maliena senam h somnibus modis mand.itum contrahit ut 9 semperis .indutarius , sue pro ad . inu eurator , exactissim .im diligentiam adhibere debet ideoque ina eo tu inprouiso ea su excepto, praestat omne peliculum ut aiunt Impp. Ddolum , omnemque culpam,id est non modo leuem , ted etiam te fui proxuuiisimam, denique tenetur, etsi non gesserit. Nam aliena negotia utet et ' 'Impp.aiunt s9cxacto, id es ut ego interpretor) ex ictissimo geruntur et Jam Officies, neque quicquam in eorum administratione neglectum a Tnt
declinatum,culpa vacuum est, de s ut M. Tullius ait pro Roscio A iat. merino P in priuatis rebus si qui rem mand .itam non modo malitiosus gesserit, sui quaestus aut commodi causa , verum etiam negligentius cis admittit summum dedecus. Quid enim recipis mandatum,si aut ad tuum commodum conuersurus, aut neglecturus es
eu mihi te offers, ae meis commodis ostieio simulato ossicis cto stasZRecede de medio , per alium transigam , suseipis onus offieij, quod te putas sustinere posse. Ideoque negligentia in erimen man-d ut iudiciumque infimia reuocatur , propterea quod si rectu fiat, illum negligere oporteat qui mandarit , non illum qui mandatum Iecepit, ut est apud eundem in eadem oratione. Tenetur itaque clicet non administrauerit, eum non ideo sit obligatus proeurator,tu ''quod negotia gesserit, verum idcireo quod mandatum suscepith. Et immand hoe est quod Impp. aiunt , procuratorem non tantum pro iis quae
gessit , sed etiam pro iis quae gerenda suscepit tam propter mana.
159쪽
1 o PgTx FABRI . C. COMMENT. exactam ex mansito pecuniam, quam non exactam , praestare dolues culpam oportere. Nam obligitio mandati, non re , sed eonsensu. i. i. 7 eontrahentium e Onsistit'. Ergo uis eui mandatum est ut aliquid mori. nd. caretur, mereatus non sit,emere neglexerit, sorte pecunia aecepta ali se essit, temere ut Liti e ut i, forte si gr.atia desctus, alium pallas est emere taut leui,aut etiam leuissima, neque renuntiauerit se non emis plurum, aut eo tempore eum iam recte non posiet emere per fraudem, aliove animo renuntiauerit, idque v. non alterius eulpa feceb i. sp . . it mandati actione teneri eum conuenit' sed hoc ita si mandato cur-ὐre, ris interessee ceperit . Quinimo dolus est, non tant lim si quis quod is inai. exegit nolit restituere , sed et mi quod persequi potest, vel exigero tibi. 3 re, non exegerit, non persecutus Derit . Inde fit ut a proeuratore in . . . ua . restituend. empl. re nihil amplius quam bona fides exigi dieatur :euratote quo ni .im vix potest non dolo facere qui non restituit, qu imuis eul- , - .r' a tantiim faciat, non etiam dolo, bon .im tamen utique fidem tardi est . dolus stare non videtur. illud circ. mandati c. lutam notandum est, alitercul-
a xή pam accipi,quam in caetcri articulis. Nam hic appellatione culpae,
in .s .mad non leuis, qua pro prae culpa dicitur , ante diximus verum etiam leuissima comprehenditur, ut in l. q. C. mand ubi SI TAMEN N IMILCvLPATUM FAC Tum in s T, sic aecipio, tanquam si adiecisset Alexander 4 Ev I AUT LEVISSIMA CvLPA. Item in l. si procuratorem. s. dolo vers. sed de si seruus S mand ubi, si io Lus NON INTER. v EN NEC CULPA, Omnis videlicet, aut leuis, .lut leuissima. Item in i idemque in prine. I. eodem titu AvT I CULPA NON CURA - culpa vero qualibet leui aut leuissima. Sic in l. inter causis. s. si cum seruus eodem titulo , I TAMEN SINE CvLPA Tu in ACCIDER culpa , siue leui seu leuissima nam hane etiam in mandato praestari certum est ut . in tutela inuem. id modum Coni tantinus Harmenopulus existi m. it. Ait enim t.i, ἡ ω.τtλη , tuu το κηλοδατον , ἡ ΑΨ κωπήεου τουτων πιων υεμ εγαλ ἐπιμέλψαν πατει paulo post , ψ κοπος μψωδειξα - α ,ο συβ του erat g φάγματα πιμειλμαν, οιαν Diminia erae δε-
modultimis Tutelasiunt tr/am auibin maxιma, diligentia praestanda est. Nam tutor qui non praeu.ι eam aιlgentiam in reb- πιθι, quam dilι gens p.iter similiassolet praestare in rebus AH, condemnatur t. quae sequuntur. Quid tutor in pupilli rebus praest ire teneretur, igitatum a-ι eteres fuisse colligimus ex eos Quintiliani loco ubi se scribit: Tutelae praeterea in quo iudicio solet quaeri, an alia de re quam de ealeulis eo gnosci oporteat, an fides praest .iri debe. it Iantum, non etiatam eonsilium de euentus. Sed videamus ne tutor exactissimam diligentiam pupillaribus rebus adhibere non debeat. Certum enim est a tutoribus&euratoribus pupillorum eandem diligentiam exigendam risa a. esse eirea administrationem rerum pupillarium,quam .iteriam. rebus adin. sv suis ex bona fide praebere debeto unde cum tutoris praecipuum sit
160쪽
1nus , ne indefentum pupillum relinquat , quotiescunque non sit . L . . . nomine pupilli,quod quis paterfam. idoneus ficeret, pupillum desen I de adis: di non videri h led . iudicio tutelae tutorem praestare dolumaeul pam, quant.lm in suis rebus diligentiam . in .ire non est audien vid et ' dus tutor,elim dicat ideo cessasse pupillarem pecuniam , que,d idonea ro M. nomina non inueniret: si arguatur e tempore suam pecuniam bene uti: collocasse, ut .iit Caius Item non est audiendus tutor, qui propriorum ' ehirograptus debitorum incendio exustis , ex inuentari ad soluen si ilis a. ta dam ccuniam, vel flciend.ὶ nouitionem coegerit, idem v cro circa pupilli debitores piopter eundem casum sicere neglexerit , siue do .etis . . Io, siue culpa'. Obdolum ergo tutor, Mobleuem culpam siue negli graphis., . gentiam eonvenituis, quicquid eius dolo, aut lata cui p. i, et leuia 'r' '
missu in vel non aequisitum erit,eum posset, hoc in tutela iudiciu e tor. s. uti. g.
ni et g. Vnde non t .mtum si male pupilli negotia tutor id ministrauerit, V. 4 ,' ut puta sordide,aut gratiose atque adeo ex lata cui p. ih , sed ct si nulla si siri, tenus essetit, obligatur iidque vel tanquam ex culpa leui, si eontra die'. squam oportebat gerere eessauerit ,vel ra quam ex culpa lata, ut in . a. ut . l. sitiit. C. si tui vel cur. non gesI. Carierum a tutore leuissim im praestari eul eq. 22 'pam, nulla lex aperte ait. nam ecl. q. C. de peric tui. quae ait a tutore tu . fortuitos ea sus non praestari, frustra qui se ogatur hoe elicere tutorem lex caeteris omnibus e ausis, atque ad ed ex eulpa leuissima teneri:quasi tutori in I. abluidum sit, ut rescribatur ab Imperatore non teneri de fortuitis eati tisi'. pq bus tutorem, qui nec de leuissima culpa teneatur. Sed cogitandum est, histin l. tu non id rei criptum ab Imperatore,quas eontrouersum esset. Ea lex e ' fmm non es 4 criptum integrum, ed una totius reicii pilo ad libet de adm.tu. tum ipsi oblatum fortasse accommodata portiuncula. Quinimo eo CR b dem ratiocinandi genere in contrarium aliquis tentare possit, nono i l. i.&toiodo non de leuissima , sed nec de leui quidem culpa tutorem obli irati si si v
s quidem respondit Papinianus heredem tutoris , qui tutor datus ad ess. uersus iplam creationem prouo easset, postea victum praestare tempo D; . 'tis pia teriti perieulum : quia non videtur leuis culpa contra iuris au i qui plus ct Oritatem tmmdatum utela: Otricium d. trect .irci. Qi eriloide te i nctu quasi de non leui culpa,de leui non teneretur: led non hac sen nat. C. .
tu P. pinianus. Vult enim dicere, non quamlibet, no exiguam, non te et auissimam,ialemve eulpam esse,cuius haberi ratio non debeat. Ex qui Idm .iuε. bus omnibus apparet , quod ait in irae nostrarcstula Iurisconsultus. uxv
m enopulus existimat)ledde commodato, mandato iantum molli adm tus. si accipique oportere. Illud etiam neglissendu non est, conIracti sani. . . pellatione in hoe loco tutela,&negotia Seira comprehendi cum ta eum quis.
men proprie contractus nosnt . Intelligimus quid ,quando in singu- φή iv φ lis cotractibus,dstusne loliis, aut lata culpa, de an etiam leuisan leuis que dua. sma prcstetur ex ipsoru negotior senatura, si nihil cotra eouenerit. Na ον r. 'ala. alioqui pactu quod init id contractui ex continenti est adpositum, lege absenti,.&sermamq; dat eontractui ut ante diximus omnino seruandum est . U. ζ' Sedis illud quod non in continenti, sed ex interuali factum est, ct a '