장음표시 사용
811쪽
γῖ Og Tnr Ana I. C. COMMENT., ili44έ. i. tur'. Hinc m pecte quae alicubi ' a Clio proponitur, ea uere pos de rei in sesso vindicanti debet de dolo. periculum enim esse, ne pendente iu- Δ . dieio vindicationis rem alteri obligauerit pignori, eiusque possessio ex Pauli iem ad alterum transtulerit,eum quo denuo experiri oporteat.
Plerunque fit vi ctiam ea quae nobis abire possint, proinde in eo stam sint atque si non essent eius conditionis, ut abire possent: S de quo amico obligam tac. M vindic eo εerdum . alienare, o seruitutem praedio imponere
possumuS. De re nugati a fraussem participantibus comparat.ι, sa condi ιone ab heredibis legata .m alie rionem cum sua causa fera. De flatHibero.
dicere Pomponius plerunque fieri , ut rebus
quae non inplenum nostrae uint, ita utamur quasi essent perindeque illarum nomine nos alias, alij nobis teneantur, atque si iure suo nullus a nobis eas avocare 3 posset Eee enim si eruum pigneratum,deinde adebitore iubreptam emeram a debitore, dominio serui adquisito, qui fui tum feeerit,eius nomine surti non ideo minus tenebor, quod auctoris mei et edito eum a me hominem, utpote sibi Obligatum actione Seruiana possit a voeare. Idemque ita minore xxv. annis qui per restitutionem in integrum, vel a debitore sciens fi Iudari ereditorem, qui per Paulianam actionem reicissoriam auocii re mihi dominium . .e a quod apud me est , potest, seruum aliamve rem aliquami ulpina sun Rietis. L de dum comparauero. Nam interim eius quod emptum est nomine o- ς' nes ictiones pili eogar, ut serui furis gratia furt Oxulem actio- csquis nem 4. . Sed si quis huiusmodi seruum surripuerit mihi,aliove ali-2ἡό quomodo meum possidere coeperit, non ideo minus recte meum action ' esse vindie ire potero,quod eius a me dominium abire speratur ut uenit coeatu, quo a sua stituto herede eruus altera lube ditionee ee. non legulus, aut seruo ipsi sub conditione data est libertas φ. Denique. it fit, utrescas quarum dominium nobis Deile .idimi potest , de me- rei uidie liorare possimus, de peiora rei ut puta fundum imposita seruituteὼ de vindie.ire atque distrahere idque adhibito exemplo Pomponius, xix. ad Mutium libro explieat,hac nostra regula. Ait, oonLac Aravs. Moe autem quod iam ille fuerit obligatum, non expresse tantum,sed vel tacite, cum sua tantum eausa vel obliga tur alteri vel alienatur, aut minuitur ut citieet salua ut sis indemi. id , a quo alienus debilo velitigal putaὰ conduxerit: quo pacto vni. uersa
812쪽
uersa quae habet habust*e eo tempore quo ad eonductionem aeee sit, pignoris iure eum teneantur fit coc et ab Antonino ' reseriptum a l. .Qd. est nihilominus tamen pecuniam recte creditor a debitore suo inter e dum recipit adeo ut quamuis postea ex iusta Musa seo restituendast, ex vitaeiti pignoris&priuilegio, attamen sine usuris debeatur:
quia non scenus eontractum, sed tuum recuperatum extraordinario iure creditori aufertur,sdque Alexandri' releripto continetur. Quod l. e.eod.
autem fis ei debitor nubendi filiaris in dotem dedit, hoc procurator 'Getatis ius fisei exequens quandoque reuoeare poterit ex vi pignoris' Interim datio dotis valebit, licet in re aut peeunia filao obliga 2 g 'vit. ta. Et idem multo magis si priuato:clim durior multo sit euiusque apud fleum obligatio, propter priuilegium unde Seneea', Sponsum d lib...ddeseendam cinquit quia promisi, sed si non spondete in ineeitum tu beneficbebis,si sieo obligabis. Denique Impp.aiunt, si debitor non eon i '' sentiente ereditore rem ei iure pignoris obligatam distraxerit, dominium eum tua eausa translatum esse ad emptorem Aitiex, I.s dehi- ALIENARE eum sua setheet eausa , ut rectepol Plaeentinum g 24 Aeeui sius monet f. Nam ut Pomponius noster eodem lib.3s .ad a ieri. Mutium ait, Alienatio eum fit, eum sua causa dominium ad alium .s transserimus,quae esset sutura,si apud nos ea res mansisset,idque toto et Laqua iure ei uili ita te habet' qua de re diximus ad l. id quod nostrum xi προ S .nemo plus iuris Li v. s. Sed reseriptum Seueri Antonini ad νε-4. hanc rem, atque ad regulae nostrae explieationem valde idoneu quod 'i πη ab iis omissum est ipse adseram. Non est interdictum aiunt autori eo uis. bus vel euratoribus,etsi ex eo titulo iudieati debitores sunt constituti, mr ... eum sua eausa res suas alienare. Potuit ergo curatoribus tundum C remal.
suum eum suo onere obligare fiseo nostro nam iriuato potuisset ' 'Ideoque rem meam quae pignoris nomine iam alij obligata esset, ex stipulatione pin eontracta tibi debitam loluere, atque adeo alienare fossum: sed eum sua eausa. Quamobrem si soluero,non ideo magisiberabor abs te, quo rem auocare possit is qu iam ante pignori eam
accepisset adque Pompynius noster alio in loeo tradidit Et simili : e rem
ter,si eum eertum hominem deberem,satialiberum dedero,non libe citia.
rabor: quia non inplenum stipulatoris hominem seeerim vi Caius' LUor ex Neratio doeet libro singulari de ea sibus .ma enim videri persectE .lli.
euiuique id esse quod ex casu auferri potest, ut regula iuris eontine oebituri, uuam suo exposuimus loeo Auferri autem in proposita species in M.
poterit eueniente eonditione statutae libertatis, quam nullo meo D. oto impedire possum tamen proinde in eo statuest seruusiquem praestiti, eum sua tamen Musaὰ atque si non esset eius eonditionis, ut abire possit,ueut Pomponius noster hac regula definit. Cuius eo stitutionis hie nimirum effectus est, ut solutio statu liberi pro nulla non habeatur neque tanquam nihil egerim, possim ab eo eui solui cinditere: Nam ex eodem Neratio Caius retulit in s. d.loe, repetis . l- ς' eum non posse, quod debitus datus sit, nee dandam esse mihi eondii iis mindebiti. Merith lanei cum, si defecerit Italutati gratis cor Dissiligo by Ooste
813쪽
rti Pget Et FABRI . C. COMMENT.ditio, euenire possit ut ea solutione qua interim in pendenti est,eae postfacto libero. Interim tamen nee repetere possum, quasi debitum dederim,nee tamen liberore Etenim statvliberi,vel rei sub eonditione alteri legata facta ereditori solutio,non potest nisi ex eventu liberare: I, lii ' sellieet quo eam certum erit remanere eas it Paulus seribit 9 pro- solestari ' pterea quia quod pendet ex regula iurish)non est pro eo quasi sit. Di h - eet sersitan quispiam mon esse in pendenti solutionem statvliberi:sed ea liberari debitorem eerti serui,etsi fuerit statu liber, a multo magis si iam ereptus sit in libertatem, antequam per promissorem staret,idia .ct' quod Iuriseonsultorum variis testimoniis ad aliam iuris regulam 'ei-hvoti talis eomprobatum suit:Sed Deilis eaque vera responsio est, si dixerimus,Certi seruicqui sit alienus piaest itione debitorem liberati, si sine
facto debitoris ex praeeedent eausa statutae libertatis auseratur eredi tori:nam vantequam praest.iretur,ei uidem manumissione ab alio facta,ves morte sine debitoris facto lante moram interueniente, libe- 4 l. si servuitum esse debitorem diceremus d. Et ita sentio. Desineerto autem
Iutar homine legato,promisso,vendito nam superiora de certo sunt quid verb--bi, tui oportear, alio ex pomimus Iam antea loe Ait lex, E R I-ruear πιτε iis vi, in , ae multo maSi, acquirere.
t. desolui. ad i. non videntur
Pomponius libro non ex νariis bessionibus.
Iure naturae sequum est, neminem cum alterius detriamento iniuria fieri locupletiorem.
In locupletiorem ex incommodo nonro factum candisrenem buemus, em replicationem doli, psidentes agentem exceptione repessimus. Denegesιuge ,emptione ac endiimne renisutιone in integrum, in lucro ex contrantibus.
O M pos Ius oe loeo ait, iure naturali aequum esse ut nemo eum alterius detrimento Miniuria fiat Ioeu- pletior. Idem alio indoeo ait,hoe natura aequum esse 'neminem eum alterius detrimento fieri loeupletio- i, nam ri, in rem f. Igitur eontra ius naturale, eontra naturam est, o se ' ut eum alterius damno quis ditetur. Hue pertinet quod est apud M. eond. ind. Tullium lib.3.Omelorum. Detrahere igitur inquit aliquid alteri,&hominem hominis ineommodo suum augere eommodum, magis est i .esim ii contra naturam quam mors,quam paupertas,quam dolor, quam cin
. I. Thera quae possunt aut corpori aceidere,aut rebus externis, . e. Cum i--se san laque non debeat ex alieno damno quis esse loeupletior,aequissimum eriti auctore Vlpiano in eum repetitionem daris'. ut in hae speete: Secundo Digilias by Omle
814쪽
VIT. DIVER REG. AN Q. 783 Secundo primus denunciauit, ne seruo a se praeposito peeumam erederet Credidit ex eo contractu primus peeulium habet, aut vero in rem eius versum est: petendi tamen secundo, Vagenti actione institoria,no vult quo loeupletior est soluere,exceptionemque hane obii eit, Si non secundo denune lauerit ne illi seruo erederer. Paulus de dolo malo replieari oportere ait videri enim dolum facere, qui ex aliena iactura uerum quaerat, quamobrem ea etiam ex caula primo eondi ei polle Cum autem is Qui ex alieno damno luctari vult, frustra ex. siquiseeptionem obuciat, frustra etiam hoe nomine acturus est rideouue quod pupillus sine tutoris auctoritate mutuum accepit, ct locupletior ructus est,si pubes factus soluat,non repetit h. Et similitet si pupillus hi 'Mura- auctoribus tutoribus vendidit, qui dolo aliquid in ea re ad serint, temptorem deciperent in tantum tenebitur pupillus, inquantum Ioeupletior ex eo factus est, tutoribus in residuum perpetuo eondemnandirnon item pupillo,qui. nec transfertur in pupillum actio post pubertatem , licet quid dolo tutorum factum est quae omnia Vlpianus y tradit. Ex quibus eognoscimus & pupillo ipsi lucrum extorque
ri,quod cum aliena iniuria ex tutorum dolo secerit. nam nee eum ex mira ordinem iuuandum , si nouum ficium eum alterius iniuria fpostularetur,Papinianus 4 auctor est. Ergo pupillus eis sine tutori, zz. 2'auctoritate alicuius absentis negotia gestetit, post reseriptumam 'l' p ἔ- Pireonueniri potest, in id quod fictus est locupletior: agendo autem eampensationem eius quod gessit patitur,ut apud Vlpianum e est Et qgeneraliter, sicut aequum est ipsum qui negotia gessit, actus sui rationem reddere ' eo nomine condemnari quicquid vel non ut oportuit gessit, vel ex his negotiis retinet: ita ex diuerso iustum est si Villi rara re gessit, praestari ei quidquid eo nomine vel abest ei, vel abfuturum' ' φη- est, auctore Caios euius responsi ratio ex hae nostra regula desumi dividebet. Itemque quod neeeitari vel utiliter praedo in hereditatem gvit
impenderit, remeliore facta,id hereditatis petitori deducetia restitu negeest rione fluctuum Benignius ehi uestin praedonis quoque personi impensarum haberi rationem, eum non debeat cauctore P.ιulo petitor ex aliena iactura Iucium ficere impensarum autem ratio non opposita doli mali exeeptione, sed offeto iudieis habebitur s. duo eo cistis .irnetur ut praedo,ueut sumptum quem feeit dedueit ritu, si Leero de ter
hu itinee reeitieulpae eius reddat rationem in . Et similiter siquis ne hgOlla mea gesserit lieet non me eontem p itione,sed sui lucri iusi zm
cire res meas aliquid impenderici non quidem id quod ei abest Gi Misa. quia improbe ad negotia mea aecessit Died in quod ego locupletior factus sum, habet eontra me negotiorum gestorum actionem, ut Vl- apianus scribit Caeterum huius regulae nostrae ratio, Sad eum se cti speeiem resem potest, ouem his verbis ab Afrieano expositam si 'μjμ: ῆς
memini. Si eum seruum inquioqui tibi legatus sit quasi mihi lega
tum possederim, . vendiderim mortuo eo posse te mihi pretium fae ct eomaeere Iulianus ait. quasi ex re tua loeupletior effectus sim Potest redir
R- m haec regula is quae ab ipso Astieano eodem libro alibit' ''
815쪽
3 Par Rr FABRI I.C. COMMENT . traduntur:quae hie explicare nihil magnopere interest. Ait Iex, i,
RE NATvRAE, id est iure gentium Cicero lib. 3. Uthc. Nam
ut sibi quisque malit quod ad usum vitae pertineat, quam alteri, adquire te eoncessum est, non repugnante natura. Illud natura non pati. tur, ut aliorum spoliis nostras fleuitates, opias opes augeamus. Neque vero hoe olum natura, id est iure gentium, ted etiam legibus populorum quibus in singulis ei uitatibus rei publiea eontinetur Deo dem modo eonstitutum est, ut non ieeat sui eommodi eausa noeetea ερ lio alteri,&e Carneadis quidem ut ex Lactantio addiseimus haee olim
ς μ' . fuit disputatio Nullum esse ius naturale itaque omnes animantes 4ras , ipsa dueente natura eommoda sua defendere S ideo Iustitiam, si a
lienis utilitatibus eonsulet, suas negliget, stultitiam esse dieendam. Tum exemplum adferebat in hane rem de auri ehale, pro quo a rum, de plumbo, pro quo argentum per errorem aeniret: nam si indieassct emptor, iustum utique diei, quia non sesellisset: sed eundem stultum,qui alteri fecillati uerum, sibi damnum. Sin contra dissimulasset, ut emeret paruo,esse quidem sapientem, quia rei eonsuleret: led eundem malum, quia quem eelaret,eum etiam filleret: quod
idem Carneades in seruo fugitiuo, domoque insalubri ae pestiIenti quae vitia solus venditor seiret, atque ideo proseraberet, ut venderet etiam propone hi Sed recte ab ipso respontum est Carneadi quod apud Cieeronem in libris de Republiea, Furio Laelium non potuisse ia..ti testatu ' Imitationem Dominum ficere, ut sie esse videatur. Nam
uin instit. Mius si Lim imaginem habere stultitiae,non tamen esse stultitiam:&ιά ., ' malitiam imiginem habete sapientiae, non tamen sapientiam esse. Sed sicut malitia ista ineonseruandis utilitatibus suis intelligensis arguta inquito non sapientia, sed ealliditas de astutia est , ita Liustitia non debet stultitia, sed in noeentia nominari: quia neeesse est iustum esse sapientem, de eum aut sit stultus, iniustum,&e. Tum adlieit stultu
non elle qui tabula naufragum, ne salutis quidem propriae causa nec equo saueium deiecerita. quia se abstinuita nocendo, quod est peeeatum:&hoepeeeatum vitare sit apientis. Denique concludithoe e- Iogio seimonem illum auctor optimus, de ut illo quidem temporo disertissimus. aeneamus igitur innocentiam, teneamus iustitiam, subeamus inraginem stultitiae, ut veram sapientiam tenere possimus; i empto Hae ille Quae eum ita se habeant, recte Iulianus , si serte in
sed Iuliari . venditione comprehendatur nihil uictionis nomine praestitum
3-4φεα iri, re deinde euicta existimabat utilitatem quidem non deberi, sed 't pietium omnimodo deberi neque enim bonae fidei eontractum
hanc pati conuentionem , ut emptor rem amitteret, pretium venditor retineret. Idemque dieendum etiam si aperte venditor pronunciasset, Per se heredemque suum non fieri quo minus habere li-eeat posse enim defendi exempto eum in hoc quidem non teneria i ..., quod emptoris interos;Verumtamen ut pretium reddat teneri. Et ex fides o. ἔ diuerso apud abolenumqssii emptor alleuius legis benelicio die vero ,: '' legem, seeus atque Accurtius facit, pactum venditioni ex eontinenti:
816쪽
plerunque fit, avenditore', qui lege sua uti dieitur', appositum, det
ex onoe ad legem tamen Laetoriam, qua eireumferietioni minoia ν,a. i. si Tum prospexeriti, latis e cimmode referri posse video hi es si emptor aliqua ratione pecuniam rei venditae debere desierit, antequam res acti,a. ei traderetur,bonam fidem non p. it Lubeo seribit, ut venditor tradere eompellatur, ae sua enere. Possessione autem tradita suturumum, Me est ut rem venditor aeque admitteret, hoe est aeciperet, ac recupera I x : retcsie enim legereae exponere malo, quamul inalibi a-uerre, aut
ut Flor.eam amitteret qui leto eum admittere bonorum posseusone
diei', qui agnos ei Maeeipit utpote cum si petenti siet ego additosi h Tmi
artitulo P eam rem emptor exe eptionem rei venditae de traditae obii deici. eiat,perinde si lego expuncto 3 quod ex postrema praeeedentis vocabuli syllaba vitiose repetitum eli)hii beatur, ae si venditor ei neque venus dii Iet,neque tradid siti l iambus verbis Labeo signifieat venditori agenti ex vendito rei Ru reeuperanda gratia, vel quod magis est Ligenti rei vindieationes, profuturam doli replicitionem ad exeludendam ex teptionem rei venditae ' eum dolo emptor fietat, qui rem retineat euius pretium numerare venditori nolit, aut vero per legem non possit cuius repli e monis hae vis tutura est, ut si neque
vendita, neque tradita ipsi restuisset, tanquam utriusque e sensu velut Omnibus in integrum restitutis ut alibi 4 dieitur1ab emptione . :- dileessum fuerit. Nempe alioqui eum alien. iactura d. mnoque a de a 'pud lulianum venditori apud labo lenium emptor loeupletior fieret: quod bonae fidei, quod iurigentium, naturan , quod ipsi denique
aequitati non eonuenit. Ἀit lex, v, as T. Ergo eum neeessariae impensae dotem minuant, Udote soluta non hinita r
cone impensarum, quaereretur an eondici posset id quod impensis neeessariis compentari solet: eum plerique id negarent,Mareelli sententium e dictioni loeu esse admittentis Vlpianus respondit admit o. I':
tenti m esse propter aeqilitatem. Cum autem praetor in ed.ctis suis pr.&3.νen. pleronque nriura lo- aequitatem subsequatur: ideo Paulus L illud ex ptie ins quo maioribus restitutionis auxilium datur, us duntax.it His fact.bus indulgeri signa fietit, quibus rei pertequendae grati squilisse ilico amiserant querunt ut ion eum queri ficiendi edusa ex alterius post a. maiis.
na vel damnoauxilium sibi impertiti desiderant . Demique inier,
pta viueapio, qua ipsi uero dieri autem damno est, non restituitur .cie . in .. Ait lex, NAE MI NAE M.' Nee minorem , nee stem uiam, nee pupil t. lum: ut ex propositis exemplis apparuit, de ex iis quae de ceminasm ct seq.eod. psimus idi. Ho. . vlt. s. hoetit. Ergo Philippus Imp.alieubi posteaquam eum quia pupillos ne tutoris auctoritate eomparauit, nullo de sui aν. temporis patio defendi seripsit rectὸ illi eo subieeit ea quae sequun py tur, de quae isti nostrae regulae optime adiungentur exempli viser Sed si Ioeo etioremptoris pecunia fictus post pubertatem Oeeasionem iuris ad iniquum trahat eompendium, doli mali summouetur exemptione. Retjesis lippus.Etenim praetor quinaturalem equitatem ad . eo temper sequitur aequetur, ut ciuilis luris aptiones atque ealuntas
817쪽
statis ex tepti inbus exelild .icae propuli et, locupletiorem eum a liena iniuria pupillum fieri vel abat, lemque disti ata immo ante re eupe Minre patietur nisi prius id quod loeupletior Urierio rei Lictus pupidius Det .it,iple restituerit .Quod in pupillo dimit, is, ct in aliis multo magis obtinere existimandum est. Rursum,quod ait lex nostra NEMINEM. Adde nee Actorem siue pexi torem, nec reum unde petitur. Addet
. . . . ac ne fit cum quidem Vnde si debitoris bona ad fiscum deuoluta sunt, ,
ciuitati. exque iis a fiscod stractis ebis eruatum cui v Paulus ait quam etia ερ in i te et deberetur, iure ae merit Orestitui postulatur,ob generalem huius
LI 2 Allelius, etiam praedonis: idque ad Otheium iudieis e- : Misa m. im pertinere lupia oste idimus h. Potro autem ius quod haere-ἴ r ' gula nostra continet et, diMur. proficium est, ad ui. Neminem , , ' lintendi, item honeste vivendi generalia duo ex tribus quae a Iuris- 'ς v eoni ulto proponuntia proeptis,pemnet Honesta etenim sunt uera P. h=' rid ut i pud Calliodorum 'rux Ath.d ricus d quendam patritium seri-ῆ. ' ηυμ bit petritiae nemo inditur. Et bene acquiritur quod a nullis. dhuc:i. dom uis Mog itur Caricrum in empia an vcnditionc,ue eis iraeq- ος loeitione S condi citonec Au lunt contraci si uri 1gentium , ct eo P . . . sentia mi tuo perficiuntur natui diter, id est ex e ein geniaum iure,,ῆ.d ait, euea rei aestim .itionem licet eontrairentibus se circumuenite 4 Ha- Isiaisio caenus Iclieet,Vt etiamu morbi vitiaque retum de quibus conet filum C. derς est praestentur, ct varie quidem aleientabus aut ignorantibus f ut ex
se 'β ' ' luliano Vlpianus d et a dolus multo m .igis in his coni tacitibus id .l. ulla misi me qui uot bona fides, ut vel rescinduntur , vel praestetur quod ais. Δ': interest , sellieet adfinem duplae quanto minoris aut quantoplux D. pud p ui attamen si nec dolus itue cesserit', ncc vlua dimidiam iusti pretii: .se, , si quis in redeceptus sit quam vendidi ἔ, Rb hoc totum quodi tui mi iaut seruum nore pretio vendiderit, qkleri iure non pollit, nec ullam actionem ira hia.: a m beate nomine . Idque propzer naturam se substantiam contra- Iulianos clus ad quem eum emptor viliore comparandi, venditor cariore dia
, in ..it strahendi votum geremes accedant haec principalis relatapti verba
rate. C.de sunt tandem venditore de quod petierat detrahente, rurium emis. .. 'e plorebitic quod ob ulerat addcnt, ad certum pretium eon: emuinte'. indu lici ut quod emel plosin sem dubium reuocari non debeatuaee ulla ratio- .iar ne beo nasi te integra, eontrariari rivique voluntate recedi pos- leo .nihil tanquam id huius regulae ita Iuralis aeq.itus expoleat cum nutata P ... iam detrimentu iniuriam v c passus, aut captus ac circumscriptus esse ἔ.M,etud videatur, qui ius publicum ec stus, . ut cum quo .dius iure communi': - publieo usus cst, ut alia iu/as antiqui regul. eqntinetur Ait lea, m nemo, T IN I WR . Iniuriau verbum sic. hoc loeo poterit acei ut in alia iuris regi l. exposvimus iopia se prodamocia ire κοινοῦ. Uerum, . ita in . tamen propius est,ut id quod non tute fit, hoc loca vi alibi quoque .' 'iis '' . significat, quodq eis terna lingua daei mussari rarae domnigea repo apud aueltun Et vero sic pud Cieeronem maeeipitur quo loe, lustus
818쪽
a IT. DE DIVER. E G. ANT DE 787ius humanitatis laedat omnino, nec ullam potentiam honoremve de- fiderat,ne eui faciat iniuriam: ubi lus humanitatis est,quod h.ie regula nostra Ius naturae, quod alio Ciceronis loco Ius gentium nominari, ante ostendimus. Porro quid dicendum, si sine alterius detrimento de iniuria tum sane loeupletior fieri, aut luerum faeere nemo prohibetur Ex duobus autem qui de lucro disputant, is praeserendus, euius eausa inluerum tempore praecedit,idque alia dicta iuris regula' sed . ... i. hoe ita, nisi alter lit posscitar, qui in p.iri ea ula alteri praefertur xdu riorem esse eausam petitoris,noster Pomponius alio loco' gener,ili M. - . . ter detiirit, ut latius a nobis dii putatum est ad i. Diuus 28. s. init lcx, quod D. FIERI LOCvPLETIOREM. moe cum iure naturae aeuuum
sit, attamen magnam hominum partem, quum ista negotiatione sunt, ς - . si
sua commoda ex alienis ineommodis parandi, damnari liceat. Cui . ά .l;
enim non ex alieno ineommodo lucrum , ut Seneca seribit 'miles faeri epos bellum optat in gloriam:Agricolam annonarearitas erigit Eloquen IV. . . tiam expectit pretium litium numerus sc malo, vel Hquemia v. benEa
pret .lιt. numetum, pro ei ruentiae exceptat, ut est in imprellis Medi ei, φρ ι - grauis annus in quae iliacit Institores delicatarum mercium iuuentus corrupta locupletat,&c.H.ictenus Seneca. Sed placet huius regulae in terpretationem, Chriitiani hominis auctor uale ae testimonio eone tu dere. Luctantius ibi de eo qui sit De velitatisque emtor, Non Q. rabitur,nec omnino quicquam concuplae et alienum non dabit in v. m. ὰπ sura pecuniam. Hoc et enim de alienis malis lucra eaptare. Et statim, v 'Πstici
Munera superabundantia non recipiet a tenuioribus ne enim tu Pt ''stum est augeri patrimonium Ioeupletum,per damna miserorum. Ex quo intelligimus lententiam regulae huius, ad usurarum. ad munerum eo ne ullio nilque non modo furti ac latrocinii P prohibitionem recte perduei.
Ulpianm lib1 prim adlegem Iutam re Papia . Res iudicata pro veritate accipitur. .
S N scalpet io Nu verborumque similitudo indiei ci
est deiumptam esse hanc sententia ex I. ingenuum, s.d statu hom .euius questio digna est meo iudieo9que ae- eurate aediligeter a nobii explicetur. Ait lib. I .asi Iu-
819쪽
re,de quo sententia lata eit,qtiamuis suerit libertinus: qui a res iudaea ta pro veritate aceipitur. Hoc eo pertinere credo,ut intelligamus illum , quem ingenuum et se iudex pronuneiauit, posse sine metu legis Iuliae Papiae, filiam senatoris neptemve ex filio, pronep emve ex nepis ex filio nato natam: sponsam ct uxorem habere. Nam legea temper libuitinus eiusmodi sceminas ducere prohibctur'. Verba legis extantesi. Hs. laege. in princ .d s. I S.dernu nuptiar inamobrem quaesitum ests .i.ῆ. deri primum qui Senatoris filius aecipi debeat: qua de re idem auctor e -
ζ dem libro ditierat, Paulus h libro Mad easdem lege, . Tum dein-T.de Senat. de quis libertinus intelligatur inhoe proposito Meonstat eum quo is stat: ' quς qui id citus erat ab ingenuo,quamuis in eius familia ingenuina rarit conleeulus, atrii men re vera libertinum esse atque adeo quasi libertintim a Senatoriis nuptiis repelleradum, ut Leellus adeatacua, tuis lege, eribit'. 'dem esse Vipianus in earum legum merine uti
huk ne iit, si quaesitus in eruitute filius in patris pol statem bene loprincipis ted .ictus suerit: nee enim dubitiari quin libertinus .ineat, .... adeoque a Senasoriis nuptiis repellatur . Plane libertinus qui ius annulorum impetrauit, quamuis lora ingenuitatis saluo patroni qui ab illius hei essitate non debet exesudi vire nactus sit attamen ingenuus intelligitur, ct ut ingenuus ha tur ex reseripto Hadriani quemad- eo strinodum Vlplanus nocte in eodem lib.i ad leges traditi. Ergo Seum natoris filiam dueere potest, victis libertinus, i, quia pronunciainsnia. es ingenuus eum res iudieata pro veritate aecipiatur pro ingenuo
se aeeipiendum esse didicimus , vitamen iusto contradictora ingenuus pronunciatus fuerit: n im alioqui perinde inestieax Meretum est, atque sinuIlares iudieata interuenisset, laque prinopalibus e -
si tur stitutioni uus ueri monet Callistratus Ex quibus est Hadriani
eonstitutio qua eontineri Vlpia rest, ut steat quis exseruiremem ingenuitatem alleget, ne fine aduer .iri sque m paulo post contradictorem Oeac pronuneient ingenuum videri, sedeognitionem eir- eumdueam titu mgna causa suade ἰito euidentes probationes suggerant secundum libertatem pronuneiandum, alioqui penuriam ad-: i. ' ueri non solere ingenuitem tribuere otiane ut in aliis ea lib.haus sis quod abiente posse re, nee quoquam nomine eius respondente 4 tironuntiatum est, non habet rei iudieatae auctoritatem nila aduersus ε. z. I. d. eum solum qui adesse neglexit, neque ei editur hoc casu ex lententiai. ., ita Hus fieri : ita in hae etiam ingenuitatis quaestione quod sine iusto
proluissio contradictore pronuntiatum est, pro vero non habetur, neque ius
f Vi -S 4 Deit , nisi aduersus eum qui defuerat e propterea quod de unoqu nus noster in supr.idieto libro primo ad leges refert, libertinum quireret ic per collusionem tuerit pronuntiatus ingenuus, licet eoilusione detecta Dissiliae by Ooste
820쪽
am TIT. DE DIUER RE Iu ANTI Q. 3 tecta in quibusdam ea uus eur non ait in omnibus' an quia in iis eau sis quae non publieam, sed priuati domini ves patroni rem peci .int. eum velut ingenuum haberi aequum sin ' in quibus diim inquam 9 ea sis, ex quibus est matrimoni rea uia,quasi libertinus esse in ei puit, adeo ut a senatoriis nuptiis repestaturis medio tamen tempore cid est post sententiam de ingenuitate lat. m. Mante collusionem detect .im itique quasi ingenuum aeeipi , adeo ut Senatoris filium , neptem , proneptem rectedueat Valet enim interim, ius Leit sententia, Vt 2: tetque hoe loco Vlpian.ait, res iudicata pro veritate accipitur quod ollus do etiam in quaestione deliberis agno leendis euenire idem auctor alio mi loco demonstrat,eum iudieem eius rei ius facere indie .ith. Si mi id ne liter si fundus petitus sit qui pupilli sui , is contra pupillum pronuntiatum, tutoresque restituerunta quamuis oratione, Vera Imperatoiatis prohibiti lint tutores euratores pra dia rustiea vel luburbana distrahere ς attamen hie valebit alienatio, propter rei iudiciae au est: π ctoritatem , ut noster Vlpianus acribit: tanquam verum sit pupilli eos m.
fundum non fuisse, qui alteri ad iudieatus est, ct ideo cessauerit hoc ur or
ea su Seueri oratio. Itemque si controuersia de hereditate fuerit in iis ter legitimum heredem te est ament. tium: qui eum . verus heres possessor esset,iniuria iudieis victus st: Andronteus seruus heredi de cem dare ex liber esse tutius, atque adeo statvliber , ex Aristonis sententiai quam Pomponius probathpecuniam heredi ab intestato v. n. dare, iecundum quem sententia dicta est, poterit,euius responsi, etsi vitiἔ.de aliam reddi rationem de emptionis sellicet verbo, quo lex xu.tab. - γ' utere urPadserri video a luci leoniusto quam nos alibi exposuimus Tyrrat tamen hane esse non ineptam apparet,quae ex hae regula desumitur, cum quis.
quod recte statvliber ei soluerit, quem heredem esse pronuntiatum Qui
est:eum res iudieata pro veritate habeatur. Laeterea lententia adeo ius faeit, ut non modo qui ea eomprehensus est, sed de qui ab eo ius habet, exeeptione rei iudieatae repellatura licetille per iniuriam victus tuerit. Vt in hae specie quam a Papiniano' alleubi propositam de ei. eommemini Periniuriam victus apud iudicium rem quam petierat, ri'':' postea pignori obligauit, non plus liabere cinquit hereditor potest, . de pieta. quam habebat qui pignus dedit. Ergo summouebitur rei iudieatae e eeptione , tametsi maxime nullam propriam qui vieit actionem exerincere possit. Non enim quod ille qui ieit non habuit,sed quod in ea re quae pignori data est, debitor qui superatus erat, Uibuiti id est quod
habere desit,antequam pignora obligaret eonfiderandum est Habere namque desiit propter lententium,quae iussaeit,licet iniusta suerit re vera:quoniam in dubio iust . praelumitur Sueeellit enim ereditor hoe ea su in debitoris loeum, quo tempore iam tum trabere delie . . rat. Plane si debitor de dominio rei quam pignori dedit,non admoni t , s. 3..te.
to eredit Ore eausam egerit, de eontrariam sententiam acceperit:eredi s de cep.
tor indoeum vidit uecessiisse non videbitur eum pignoris eonvenla a It 'sententiam praecesseriti ut est a Papiniano heruditissim Edefinitum:at per ius inque adeo res iudicata tanquam inter alios creditori non nocebit, ali