Andreae Maximiliani Fredro Gestorum Populi Poloni sub Henrico Valesio, Polonorum postea vero Galliae Rege

11쪽

C. Crispus Salustius , de bello Catilinario.

L, tum is omni re dominatum. ea res cum 'ctas ex libidine magis qu- ex vero celebrat obsim

ratque . athenientirem rei gestae , sicut epo existimo, satis ampbe magnificaeque fuere ; verum aliquanto minores tamen quin famastruntur , sed quia provolere ibi magna scrotorum ingenia , per te uenum orbem Atheniensium facta pro moliris celebrantur. ita eorum, qui ea fecere, virtus tanta habetum, quantum verbis ea potuere extolle repraeclara ingenia. AE Topulo 'manon quam ea co afluit; quia udenta fimui quirique nrit triosus morane erat, inge'ium ne o sine corpore exemcebat. Optimus quirique Iacere quam dicere flua ab abo' benefacta lauduini, aliorum narrare, malebat.

APPROBATIO. Ie liber Illustris ac Magnifici Domini ANDRκAE

MAxi Mi L AN L FREDRO imprimatur. N mine Magnifici Domini Recturis Academiae R. D.

Iacobi Upiensis, Librum hune , singillari judicio & stylocim mi coinriptum, sebscribit

JOANNEs BRosc Ius, Saerae Theologiae Baccalaureus. aut β Vi mstoriam vorter, vel alias tacere. S. I. N. m. p. . sere-

12쪽

ANDREAE MAXIMILIANI FREDRO

Gestorum Populi Poloni,

POLONORUM,

Postea vero Galliae Rege

LIBER PRIMUS.

Ratio scripti.

Criptorum taciturnitas famam virtutis populorum ducit in o casum, nec plus vivit ea in oculis hominum, nisi quantum unius hominis occupat aetas, auis P rum recens secum trahit mem ria. Interim cum vita hominis,

memoria senescente, ingloria iners obtrito, Silentia fumae indicit , reticet universa; Unde dubitare non demium, plusne injuriae detur

13쪽

ὀirtuti, quae reticetur , aut alicui populo , qui recte fructis , vel erroribuι majorum , in obscuro ignorantiae po- filii , quae Abi sequenda, aut vitanda , quaeve corrigemdam republica, ignorat; Sublata mam apserituris Historia Et sane, unde nam recta, vel inrecta, ebemtus rerum varii , casis pacis O bes noscantur , si ολ mutescat praeteritorum narratio' His ergo ut nonnullis errorum antiquitatis straris, eveniat, quod mala praxi probatis medicis, qui medicamentorum improba condis menta periculis aegrotantium probant. e sint tales a corpore ipublicae, improbi curatores , institiant curi fus majorum gesta, ut alienis erroribus , vel recte actis edocti apiant inproprio Hauda vero,quo perPoloniam vulgὰ circumfertur, E alos genios haberi cautos, quia nimiumsenes fiunt, ab orbis exordio, Historiam unis versam, caseus hominum notarint. V dictum v

lint ; Eam vere dici prudentiam , γδωτὸ ω senili

praeteritorum annorum notitiaprobatum. Numius haberi

prudentes 'famus es; semus vero tot ann&rum homines, quo eculorumgesta, nobisper Historiam nom tin ta sunt,' velis juvenili in corpore ,grandaevam judicii caniciem circumferimus 3 illi vero in in nabulis annorum versantur, qui aeterita, ad entiam seu negligunt

seu ignorant. O con certe homines feris i injuria ita na

tura

14쪽

Henrisis Primus Tolonorum stura credant, quod ea ncm annosam aetatem homini indui serit; non num ossenes samus in natura est sed in nobis: vis tibia temporibus Lecti Polonoram Parentis annos numnari' vis a decesse lexandri Ea agnit vis ud tru'a condita 'via' volve ejusfeculi annales;paratum habes senium vivis eo et a/mos, non corpore, sed animo , quo vivere universi cupirent: si hanc vitam homini demas, non es tanti vita , ut corporis ergo appet mus. Et haec beneficia ab animo hominis , tum a republica crudelite emovet, qui Hyloriam, dum loqui potes,

tamen reticet: Torrigam ego hic paucorum annorum

gesta, μι quatuor Regibus , inque ad decessum Ul distii ut, initia sceptrorum I annis Casmiari , neque ea antiquioris Saeculi, sed avorum nostr rum Heli retenta memoria , imo pleraque in nostris oculis nunc nata , profundiores retro aetates inllicere , si inrupiam antiquitatis nostrae Scriptorum , perarduum est, neque ego cupio: Ut taliter huic scripto in or habeatura' posteritatemfides, cquod ea fassapopuli Poloiuper

orbem circumferet, quorum pleraque in oculis hiunc legemitum gela nec ce furum tu e sulptatiso tum ut niuius wrum excolam, cujus modicain partem c in1n sum- , ercta vero laboris ea me manet, facta Populi Pololii in longum duraturae monoriae consecrasse, cin

15쪽

Andreae e MaximiLAM, O simul posteris aliena rerum praxi prouisse. P concerte hic naeorum nominum curam gero, solaque Osiuit authoritas nonfine noto authore Hyloricae veritatis, quin Monumu flerem: quid enim refert, unusne an masti mea nomina noscant: multa scriptori aufera/it, item alii multu

tribuant ' ensisse a haec; unt, quae scriptori repe -- turproemia Ha conscienti acti praemium tanti laboris es, dum animus intra loquitur perse hoc quale qualesit, natum . Loquar ergo facta topuli Poloni, errores merita fingulorum in Res publicam; tum nomina dii gentius notabo; quod quirique fecit, finm hic videat, ut

seri post, nepotes inagna avorum nomina grati legentes, virtuti pariter res ondeant, eri ignavorum poserito, recte factis, maculas domus, tegere no/r grataetur. Tu

Cero qui quis facta Populi Poloni scire amas, legito δείαο hhic Scripto.

Annus Christi MDLXXII.

S Terilitate Sigisinundi Augusti Regis, ad

paupertatem Sobolis de succes rum, I gellonum domus devenerat, ut Polonia, quae domi antea Principes habuerat, jam extra quaerere cogeretur. Licet vero Populo Pol

16쪽

Henricus Trimus Posinorum . sno ea eligendi potestas, ut Natis Regum possiliabitis, aliam in domum Sceptra deferre poLst, nec tamen fit 3 ut qui domi & in moribus populi nati, rejiciantur; ne sic serian minori: 'perantibus paretur securitas, & offensarum in eligentem Populum detur ψccasio, si alienae domus ad purpuram quaerantur Principes, postpositis qui in aliquam Spem Sceptroruin dominati, quia e regnantibus suscepti, tum quod merita Parentum , digna in filiis Sc pirorum mercede allegare possunt . Accidit vero, ut ea sibi homines deberi credant, quae falsa spe devorarunt, si non obtineant, pro injuria accipiant . Grave igitur post decesuam Sigisnundi Augusti videbatur Polonis, cum deesset, in quem vota universerum declin, rent , ac taediosum, sine rege praesertim, dum in libero populo, apud potentiores, libertas in licentiam absente Supremo rectore amat d generareo. Eoque dissicilius accessit, quia nec CXtra regnum apti Sceptris Polonicis, subito videbantur: e reipublicς vero nobilitate regem habere, periculum credebatur fore, in ea phxitate libertatis & titulorum, familiam, quae A a I

17쪽

6 reae e aximae Fre roreges sitsciperet, selam superbius eminero.Quq omnia diutinum interregnum portendebant , eoque acerbita populo, quod non antea diu eligere consilesset, aut quia in novis casibus, ingenia hominum, formidini, quam fiduciae propiora. Quare juvabit ad poster

rum doctrinam statum interregni, tum studia eligentium notare, & eo audacius, quo mihi fiant ad manus fidelius conscripti sermonesta creti, literae senatoriae, tum publica consillia,

magnum si1bsidium scribenti historiam; Qvqomnia cum fide sequar, seu longiora in compendium trahendo verborum, seu brevius prolata, prouisant nata annotando. Dubio Sceptrorum Succes re motus non leviter Populus Polonus, antequam certum votis deligeret, providere coepit, ut pacatam, quam ab Augusto Sigisinundo acceperat rempublicam, non concussam Succestari redd re . Ne segnius ageretur, incumbere visiam primis regni Palatinatibus, conservandi status ordinem,ocius per se inceptum, caeteris exemplo porrigere, domesticis malis per provincias occurrendi ; antequam dies Comitiorum in

18쪽

Henricis Primis Tolonorum. τὰ Commune diceretur. Cracoviensis cum Sendo riensi Palatino Cracoviam Vener , Peshaniensis caeterive majoris Poloniae Sen,

tores , LoWicium. Item Russiς dc Podolie Ρ, latini , in oppido Glinianensi, cum Castellanis& nobilitate Roxolanorum universi, mutuo consensit, consistandi diem sibi dixer . Sed prima,Cracoviensis conventus Vigblis cura Sacrorum, liberorum, ac carς libertatis objecta mutuo pignora, in odium interregni

amoremve reipublicς, quς diu viduam une suo sponse Zc rectore agere nequiret, circum septam esse rempublicam variis gentibus ad conversionem cum rapace manu paratis, dari occasionem universis absente Pastore populi,

deselatum g gem opprimendi, qui vel libertati ejus inviderent, vel imperium affectarent;

Ad hqc infirmam esse Moschorum fidem toties si actam, siaspecta Turcarum Principis*dera, quem imperii capiendi occasio, non sanctitas si derum teneret, atque tum si difi, gus non esset, cum fide fracta quidquam rapoxo posset, Austriacorum quoque , licet ambCorum populi Poloni, gravem tamen in vic,

19쪽

nia haberi potentiam , liberis populis inimicam ; Insuper amari ubique Vitium, cujus me ces regnum esse . Nec pietas erga deiunctum regem intermissa, amare Videri volebant mor tuum, quem ViVum non odissent . Ad cadaver Κmsinum ubi silpremam diem clauserat Augustus die v11 Julii) senatores missi, ne aliquid ad Majestatem'tristem deiuncti deesset

pompam antequam funus maturaretur e M ris autem pridie novorum regum Coronati

ius defunctorum corpora humare , ut privit gia mortalitatis noscant imperaturi, qui imp rantium cernunt sinulturam, de eadem de se judicia populi ament, vel vereantur; qualiamnera antecesseris tulere, ob virtutem, vel vitia ; Nam verissima vitς huithne censiara, mors est, ac Principum prςsertim, quorum maxime, qui pro amicis habebantur, Vitia amdacius ac fidelius exprobrant quq timore Vel verecundia, ante funera in palam proferre non audebant: Unde fit ut aliam morum famam, vivi inter certamina blandientium experiam

tur Principes, quam post obitum sunt laturi, dum minore res mqsentis gratiq, Vel

20쪽

in Conventu de securitast interregni domest, ct c publica. Ad domestico pertinere videbatur , ut gubernatores provinciarum quos capitaneos Vocamus, ias publicas securas reldetent. Et quoniam cuique malo stelus imp

nitum haud di licet, caverent diligentius, ne prout aud)x vel potens quispiam, in inseriores vi , aut parricidiis grassaretur, pr sertim si amtiquata pricederem Oia , quq etiam negledia .

tum erumpunt, dum vindicta sine poena cedit audaciorii Exploratores in postlimitanea roges quam otius mitterent, ne Vicinorum comsilia rempublicam laterent; Fines regni und quaque esse tuendos., . ad subitos ab extra impetus, subita pr sdia comparanda, consiliamtium tulit sententia: .Dictus ad liqc cert - .litum numerus Capitaneis, quem casibus p

ratum haberent, si militi scribendo deforent subita stipendia; qui proprio aere milites nego'tio respi licae conseripsisset, publicum aer rium ei maneret solvendo.. iarrexere plurimi, gratam dari occasionem benemerendi, de republica leti, sita nomina scripsere, ac