Commentarii de sanitate tuenda in primum lib. de re medica Aurel. Cornelii Celsi

291쪽

mie resarciunt, Hane opem aestivis mensibus maxime requirimus , quum corpus non tantum resti , sed immodiees etiam dissipatur. Iam veroru oro praestabilius est Gitatem tarari restituto humido , quam ho vix adaucto , ne nimium ejus in posterum Ferra , duntaxat averi , tanto utique optabiliorem earnium affatum humiditatem , ea quae ab elixis venit , eredendum est Quippe suus elixis pe-n omnis humor periit in coctam una eum ipsis aquam depositus. Cujus pars superfieiei aquae superinnatat , ossis

oleribus parandis dieat , pars in totam deeoctae aqua substantiam extensa est , eujus oceasione jus carnis elixae Analep tantopere nutriens est A hie isteticum ex humor in assis servatur. Ideoque me

bu te Valaisntibus parares volentes , ea me nem ab igne etiamnum alentem caldium. 4ello profundis ictibus insecant . ac mox late cireumdatis , si opus est te ramentis vressant , inter quae protinus roseiduc ille liqKor ubertim emararsalutiferum extenuatic faturum reme- obiee dium. Neques vero ais repugnax tio quod in Anasarea, astatis, in febribus solutio acutis magis elixis utamur. Non enirn in his tam nutritionem quam morbosae qualitatis alterationem spectamns adeoque sine aliquo naturae rictu sub

292쪽

us alimenti maximam medieamentipotentiam experimur. Non ita obnixe pugnandum contratiis in homine sano est , cui ut aestas functiones nondum vehementer debilitavit . ita calfactionis sieeationisque . si quod initium assa dederint . id frigidae aquae potu ,

is frigidis oleribus adimitur. Ipsa vero in anasarea assis utima seu minusquam elixa ignavi duosque humoris adeptis , qui humor in hoe genere morbi assisentissimus est. Repetam i4 quod ante argumentis ratione de seni stibilitis ostendi . cum ad hujus rei faetendam fidem , tum ad totius disputationis onelusionem. Eliis xas earnes astititio humore plus humeetare assas ingenito , his majores vires ad nutritionem . illis ad alterationem

obtigisse.

Autumnalis diata.

Ρε Autumnum propter

coeli varietatem periculum maximum est. Itaque neque sine vestes, neque sine calceamentis prodire oportet,

praecipueque diebus frigidor,

293쪽

bus , neque sub divo nodis

dormire , aut cert bene ope

riri. Cibo vero jam paulo

pleniore uti licet , minus sed meracius bibere Poma nocere quidam putant, quae immodice toto die plerumque sic assumuntur, ne quid ex densiore cibo remittatur. Ita non haec , sed consummatio omnium nocet. Ex quibus in nullo tamen Lnus quam in his noxae eae

Sed his uti non saepius quam alio cibo convenit. Denique aliquid densiori cibo cum hic accedit , necessarium est

autum utamus: natura secus est , at nitem- in caliditate , - figiditate vatius. Peratu Nempe unus saepes dies calet , alter friget , interdum eadem quoque die

294쪽

imetidie aestuosus aurora , nox , Vel

per frigore asperrimc sunt. Inoidia

nata haec tempestatum varietas Autumnam maxime formidabilem facit. Nam Auturni modo calorem perpessi timores modo num

frigus parvo subinde momento vixi n- ζlL

in , ex quo rapidemiae grassari in Q perieu pulum Ioleo t. omnibus enim id te losum.

est quod CAE L S secundo libro

adnotavit . cium uolpus praeterita aesta e subinde meridianis Autumni calor: bas elaxatum subito frigore exciti tur eaque de causa cum Hip-γnc κάτου nostroque hoc Autole Au A mim. tumnum perhibemus periculosum ae nus pe--,ibic exitiosis obnoxium. Ic enim riculo- fere diuitatis malis fatigatos interimit , Rβ aliosque novis morbis ae diuturnis implicat , si ut tracta saepe uui eris ' me vir ultimo tandem vere sanescant ouod eum: aliis in cino bis fortuitum t. fere 4 rpetuum Autumnali quartanae est Ligo ut inaequalis haec etianoxa loriau fiat , CELSUS eavet ne miris tu: veste , sine calceamentis

295쪽

i. oci ,1 fugaces temporarios appellaxisti natis. Hoc intemperantius edisse , gravis interdum valetudinis initium meit. ad quod in se Mese eompetisse

GALENuc selibi r qui eum nondum puberem aetatem egressus horeis fruetibus . inter suos aequales praeter m. dum vesceretur quotannis fere ob id febrieala aliqua connictaretur . non ante se rectius valuiue refert , quam deruncto patre clam tum aer aetatem, plus Japiens solitam vietus rationem . sese mutau G. illud 'amen Imprimis non viisse oportet non ira poma ut

semper Eo,Nετα existimat perpetuo nocere , Mocent oui saepius sint quoque extra noxiam.

Sunt enim ex his permulta saporis gustusque nomine naturae gratissima , facilli-Ii neque horum 4ueeus sustantia enim tota et alvo subtus exit a ventriculo pom, enis concoqaitur. Unicum id inutile commodam est quod eorum qui per fimi se saepe innoxius suceas est , interdum nox a vel propter nimium laxum , vel ei vi res ' non expedit ventriculo ingestus , nocens readatur sanguinem enim quosum, tenuemque . ut ipse est, facit, qui sanguis quia Ito alteratur , citae quoque corruptioni opportanas est ideoque ardentiori exeeptus ventriculo bilesti , frigido coacescit. Eque I

296쪽

secet ut lae in alido siceoque ventre biliosum , a pituitoso acidum redditur , non quia tale ante sumptionem sui , sed quia abs quavis vehementiores qualitate promptissime demutatur , adeo ut hae de ausa GALE Nus

.mnes uno ordine fluctus Autumnales

habuerit . saeci pravitatem 'Psis tribuenti metsi quae Iom impςm Poma sunt acida ut frigidos obtaedere semcieida per , cita nunquam calidis nocere de frigido prehensum est. Hie enim sapor ealo corporiri vires spernit , imo super x quq l D. M id sole aut febri exaestuantibus seni per

ardores minuit , ae sitim levat. Quae utilia. Vero poma ποιὰ quaeque milia , aut inter hae media sunt , omnia narratis incommodis subiacent. Nam quod ab mo-

. . . in a rum

his nutrimentum corpori accςdit , cum sueenusit humectum , atque subtile , tompyς faeile in calido ventriculo vitiatur , concur correntibus ambabus corruptelae omnis rumpucausis calore stilicet is humiditate xur unaque etiam . - .e accedente totius substantiae ad patiendum proclivitate. Sic enim humida alore incensa deletius lutrescunt Ideoque recte G xΕNus dixit horaeos fructus , si in ventre corrumpunta , similes fieri letha.libus venenis Poma igitur nocenti non sua natura , sed hominum abu- ζζ,buasus facit , qui haec reelamante corpo sus f xj natura ingerunt, aut e viam assen cit.

297쪽

tiente toto die sie assumunt , ut non ex densiores cibo remittatur. Vix enim omnibus hic superandis a inde esses natura potest. Sed e solidus cibus inuic tarde vincitur . pomorum autem Iueeus hoc longe promptius protinus fit ut vel immoderatius vel praepostero quoque ordine sumpta , ex faelli ambo simul corrumpantur , ni hilo sane minus , quam si quis intem. perantius lac eum suilla , aut pisces ut Germanorum mos est eum v.

bala eadem sumeres mensa sustineat. UI' Ergo si victantibus poma non per se,

con consummatio omnium iocet , fereu- dum lorum sellicet aes fructuum. Hae ista intuenti mantiastum est , si vesci pomis quemque oportere ne ad haec sepius quam ad alium cibum feratur tum ne dum iis vestima 4nimo istsolitam alterius ibi portionem retineat. Huc addas , quod proximo ante hoc eapite CELSUS admonuit , poma melius semper primo cibo assumi : Nam post sumpta coacescunt , fiatus movent Autum M eiboc eorrumpunt ametsi non DoLibR ignoramus . si uuae valde stringentia

nit. 3 sis utilia esse ad . cogendum ioboran- quibus dumque ventriculi Oseulum. Atque de cau Baees des pomis suffieiant. Reliquum

298쪽

veniat proponere. Hates duabus fere de causis plenior esse debet , primo quod calor proxima aestates affatim disperis . remittente se jam aeris fervore paulatim ad interna repere , atque ibidem sumeres vires cineipit , ideoque cibum magis tum exigit , tum coquitiseeunda causa eaque taeespua est , i cipiens quaedam humorum corruptela ab tempestatum inaequalitate genita quae nisi novo saepius hymo contemisperetur protinus in evidentissimum putredinis vitium exerescit. Recte eamque A Nus si affectis humoribus

alternatim modo labem purgatione deis mi , modo novum ae probum nutriamentum affundit , estque hae ab eo curandi ratio αλεαινιι appellata. Nec a xe pugna illud HippocRATI pura . s.corpora , quo magis nutries , eo magis tap. lib. iados. Nam cistud proditum est det Aph. exacta eaeoehymia , quae purgationem, Q non attemperationem postular Minus Autvitis hie, sed metaeius bibendum est , om no cparatione aestatis, quia minus Autumnus minus

corpora tum calefacit, tum ςς r. i. Eiud

Neque aestate, neque Autumno utilis Venus est.

Tolerabilior tamen per Au-

299쪽

COMMENT.

tum si fieri potest, abstinendums

Venus id tempori salubris istiὸ M ux rime enses u , quum prop- soti si in caloris integritatem vires optimὰ

ire uti constant , ac semen abundat . eaque a. celi temperies est , quae laxatis hae eontentione orporibus nullum vel dis verum pationis , aut refricationis perieulum per ΣΞs minetur. Ergo per aestatem ttibus detatem causis venus noeet, nam tum Doceo beeillus ealor est , e vehementius eor- . pQxa dinuunt , ac rertio Meissimus ger irae proventus est. Et quis jam igitur dubitet , concubitu , eum aestas Autum , in Qxη , si fieri potest , abstinen no non dum Idem concubitus Autumno usque etsi non perinde gravis , semper a. quaque me inutilis est , tum quia aer eo . 2'ς pus resecit , tum quia alorem in-- genitum nubium cinconstantia debili.

300쪽

CAPUT IV. De his qui aliqua parte corporis

taborant , ac primum de his

quibus caput infirmum es. P Roximum est , ut de his dicam, qui partes aliquas

corporis imbecillas habent. Cui caput infirmum est , is si bene concoxerit, leviter perfricare id mane manibus suis debet nunquam id si fieri potest

veste velare, aut ad cutem tonderi utileque lunam vitare. maximeque ante ipsum Lunae Solisque concursum , sed nucquam post cibum progredi. Si cui capilli sunt, eos quotidie pectere, multum ambulare, sed

si licet sub tecto , neque in