장음표시 사용
51쪽
tris.vnde Spee.In titulo de arbi.in. F. fina. verscu. in forma. dicit quod licet actum sit inter partes,ut arbitri electi possint pronuntiare die seriata. non tamen poterunt diebus seriatis in honorem Dei pronuntiare,etiam quod expresse id voluisset per textum in dicta .l.omnes, ct in .c. finali deser.& in c.primo, ct secundo. xv.q.iiij. quia illa clausula non extenditur ad id, quod de iure fieri non potest .l.lucius.=.ideris .Ead muni.QSod idem determi
Verba haec sunt comparativa boni,' Hui. & participant seu retinent signincatum sui positivi, ut est textus & ibi scri n. in .l. ubi autem .is. de verbo.obliga. ibi quia bono melius
inueniri poterit: ut etiam est aequo, aequius .ut in a. si seruus. β. quod vero. T de sur. not. O .in .l. i. in princ.T
de iust. ct iur. Cum itaq; ista verba habeant sua positiva quod est bonum, 'aequum &ex v, comparativi quid plus importent attamen vim, ct significatum boni, ' aequi retinent. Quaero quae sit eorum potentia,&ius & quid in nostro statuto importet Barto. in .l. si fideiussior. ,.quaedam. Tmand .dicit quod cum incuria mercatorum procedat ex bono, ct aequo omissis solennitatibus ista verba debent intelligi non habito respectu adiura ciuilia, quia esset contra .l bona fides.ss. dep.sed debent intelligi. non inspectis solennitatibus iuris, hoc est
noci inspectis apicibus iuris,qui veri-
tatem negotii non tangunt,ut si esset intentata actio directa,cum competat utilis: vel non erit lis contestata &similia. Idem Baris .in .l. quintus malitu. dicit,q, quando causa debet terminari secundit aequitatem, no potest opponi ista exceptio, nec interuenit
stipulatio sed pactum nudum. Bald.
in .l. si pro ea.col.fina.Canarid. in rerpretando haec verba. relatis dictis Barro.ia dictis .il .dicit.qubd haec.d. Bar. videntur contrariari, cum primo dicat seruari leges t deinde, dicat pactum nudum valere cum non serue tur ius commune sed meru ius gentiu tenendo. d. Bar. luit dices,quod utruq; dictu est veru,quia aut ius c mune detrahit iurigentium ex causa, ct tunc seruandum est ius commune, ut in solennitate testamen torve aut ius commune non intromisit se
detrahendo iurigentium, sed ad ij citet robur ut in patio nudo, & tunc seruandum est iuspentium ubi mera , α sola aequitas debet attendi quod est notatu dignum. secundum ipsum. Ex quo apparet,quod stantibus his versis pactu nuduobseruabitur per arbitrum electu ex forma nostri statuti. Aequu enim est pacta seruari. licet stipulatione vallata non sint. I.j. E. de costituta pecunia. l. i. Ede pactis. hinc est, quod ius canonicum ex nudo pacto permittit actionem nascit quonia aequu est. c. i. de pactis.&ex praeimss. ita tenet Roma .in rubr. ff.de arbitris. colu .ii .versic.ij.aute virtus, ct Salyce . in .l.placuit. C.de iussi.& sequitur Iaso. in.l.iuristenti lim. .sed cu nulis Ia.colu .iij.num.xii Tde pactis,& I
52쪽
ta.de ossi. deleg. 'ibi Fely. in .i .nota. concludentes quod arbiter electus, ut procedat secundum aequitatem poterit contra permittentem ex pacto
Hinc est quia Alexand. in consilio.
xij. Viso puncto. columna secunda, vers. praeterea. volumi. iij.dicit quod stante statuto ut procedatur secundit bonam aequitatem non esse Rudiendum, qui dicit promisisse ex pacto nudo,ct ponit Soci .in consili. ccxlij.circa, primum col. s.in fi .volu . secundo.
Intellige aurem predicta secundum
Ang.in. bonefidei.columna penultima.institu. de aft.quod sane procedant,ut etiam habeatur respectus statibus his verbis,& ad iura ciuilia quq concernunt veritate negoti j,& defensionem partis, quia etiam ius ciuile est bonum & aequum. l. j.in princi . ff. de iusti.& iure: ct bonum & aequum obseruat.l.j.C. delegi. Z .l.si seruu. M. sequitur. Tde verborum sit igatio. ivnot. Ang. in repeti .l.filio praeterito .F. de iniusto. rupto , ct irrito testamen.& per consequens mixtu debet seruare iura diuina. naturalia, gentiu .& ciuilia ut dixit Barto.in dicto. M.quaedam pertex .singularem .d ibi hoc vosuit idem Barto. Bald. Salyce.in .l.bona fides.ssidepos.& haec omnia intelligas secundum quod distinguit Bal.
in. d.l. si pro ea. dicens quod quando ius ciuile detrahit iura gentium ex causa & tunc est seruandum ius Oui. se,ut solennitatibus testamentorum, aut ius ciuile non intromittit se detrahendo iurigentium, sed ad ij cit ei robur, vim pacto nudo, It tunc seruandum est ius gentium,& tunc mera aequitas attenditur.
Vnde ex praemissis die; t Areli. n. .
si seruum . . sequitur. Tile verborum obligatio. columna. ij. & in. c. dilecti colum . iij versicu .circa tertium .de iu-
di. quod iudex datus sub hoc verbo
quitatis potest non admittere exceptiones respicientes processio in quae dicuntur apices iuris . non autem rospicientes merita causae ct dicit Barba .in . .ex parte tua. colum vij. quod debet procedere secundum aequitate
informatam a iure .c. si a de transac.
l. placuit. C. de iudi.& sic inquantum dicit iudicem debere sequi aequirater intelligitur de aequitate informata a iure,quia iudex non dicitur esse clementior lege ut in. ρ. oportet. in authenticie iudi . quod est bene notan
dum dicit ipse) contra illos qui di
cunt se amplecti aequi talem praeteriuris formam, illa enim dicit ipse,n5 potest dici squitas, sed iniquitas, quia deuiat ab eo φ iustum & equum est, cum lex sit sui data super ratione de
equi tate .c consuetu. prima distin.
. 4 Concludo itaq; ex iam dictis. Parbiter electus secundum forma huius statuti ex ui horum verborum, poterit reijcere omnes exceptiones respicientes ordine processus quae sunt de apicibus iuris. oer nota .per Barro. in .d. M.quaedam.&alios. luauis Abb.
inae.literas .de iura .calum. in .iij.nota. sentiat contrarium.
4 HSecundo conclude quod tales arbitri ex vi horu verborum no possunt rei jcere exceptiones respicientes me rita causae & defensionem partis: naintelligitur de quitate quς non discrepat a iure,vt.dd. nafides.ssidepositi. evrtio conclude et, hi arbitri non debent
53쪽
tertium .de id. ub hoc ver, imittere rici. rocellium qua
dum assainteina. de transi: sic inquanilla equi atqsiuinite informata i
rra illiu qui Atatem p 1 dicit ipse, o
debent admittere ea exceptione promissi ex pacto nudo, imo secundum promissionu pacto nudo) sactam iudicare debeat,quia possunt admittere fundatum ius in aequitate naturali, cui lex ciuilis non assistit per dicta Bald. post Bart.in .l. si pro ea. quamuis hanc sententiam solus Roma. impugnet in a.filiussa milias .colu . penulti. ff.de dona. per plura. sed in illa deci. in .d.c.ex parte. dicit posse respoderi, si distinguamus,ut per Bald. in dicta l. si pro ea. 46 Iuxta premissa quero an arbitri electi secundu statutum stantibus his verbis quod cognoscant de bono &aequo,debeant in suo iudicio admit.
tere exceptione prescriptionis,an vero eam repellere:&condemnare posisitare reiecta tali exceptione. Ang.in I sequitur. .si via .ff.de viaeap. & in I prima .C.de praescrip.xxx.vel xl .anno. in lectura paduana,vi reserunt in- .fraseripti, & Bald. in .l. prima .C. de praescrip xx.vel .xl .anti. Dicut quod
ni arbitri possunt rei jcere hanc praescriptionem, quia priscriptio est iniquissimum subsidium iuris.per lex s. in authe .ut eccle. Roma. .habeat .cutraq; hic procedi debeat de aequitate, talis exceptio non est admittenda. ita dicta Ange.&Bald. Resert Roma. in Rubde ain. in principio,' Areti. in
I.si seruu. .sequitur. fide verbo.obliga. in tertio not.& in .c. dilecti, in tertia colu .de iudi.& idem Roma. qui hanc doctrinam Ang. impugnat .in .l. filiai milias tot penul. versi c. secundo.TAedon. δ Fely.in .c. ex parte et secundo de ossi. delega.& in rubri. de Praescrip.ciau. prima versi .sed adueriste, ct male praedicti, ita simpliciter PRIMA. et6Αng.reserunt, cum distinguat ut di- eam insta)sed ad praemissa facit quod
in prin .ubi dicit quia arbitror qui habet decidere causam secundum aequitatem non debet iudicare pro eo quisendat se in solo presidio usucapionis, ct sic loquitur in usucapione.quae etiasa uorabilis reputatur. Contrarium φ imo talis exeeptio admitti debeat. per hos arbitros, tenet Barto.in authen. ad reprimendum in ver.videtur.in fine .ubi dicit:quod iudex non potest reiicere exceptionem praescriptionis'. vel aliam procedetem ex mero iuris ciuilis rigore, ita in his quae ipse iudex habet sacere non tenetur seu regulas iuris ciuilis: sed in his quae iam ante facta sunt. ita quod ex hoc, ius alteri quaelitu sit vel ablatumius non potest immutare: sed tenetur illud sequi. casus est in .l. bona fides .m depos. alias esset auferre ius alterius. quod est cotra naturalem aequitatem,& sic ibi Bart. videt cocludere P haec exceptio sit in cosideratisie arbitroru . Dictum hoc Bart. comprobatur per Rom.in rubrica de arbi .inprs. Primo per Inno. in .c.cura in si .detur .patr.&Ioan .and. in regula posse tarde regu . iur. in mercuri. vi refert Bald. in aut. Ad haec .C .de usuca. Dicunt enim prς scripta bona fide posse retineri, salua Conscientia , conscientia autem est in ipsa aequitate iandata. Secundo per dictum Bal. reserendo disputasse Petr. debella per. in .l. climquis. C. de iur. & fac. igno. ubi dicit.
praescripta sicut in soro seculari retineri possunt,ita in soro poli sorus autem politieus no c5siderat nisi ipsam aequitatem. ergo Sc.
54쪽
Tertio per id quod not. Cano. in . novit. de iudiciis. lae Bariolus in extra uagan. t ad reprimen. in vel siculo.
denuntiasse & Bal. in . d. auct. Ad haec. ubi dicunt quod bona fide praescripta, retineri possuntatanquam praescriptione sublatus sit, tam naturalis. quam ciuilis effectus, ut per Barto in .l. fina. ff. rem rat.habe .glo.& Barto in l. atquina rura . .cum me absente.is.de nego.
gest.vbi potia fieri de nutiatio. denuntiatio autem ipsa,sundata est in aequitate naturali, ut in dicto.c. nouit. tringo ct c.
ina arto praescriptioni inductae in
odium negligentis, non potest renuntiari per ipsos c5trahentes secundum quod concludit Bart. in a. prima. f dς usucap.& in,l. nemo potest. F. de lega. primo, si ergo expresset non potest renuntiari:ergo tacitῖ. per illud verbum aequitas arg. l.cum quid. ff. si cer. pet. Istud dictum Barto. simpliciter refert ae sequitur Areti. in . c. dilecti .de iudi .colu . iiij.& in .l. si serpum. . sequitur de ver oblig. subdens quod etiam istud colligitur ex doc. Bald. in l .iustitia .is de iustit.& iur. in prin ubi dicit quod compromissa facta de iure,
si aequitate: intelliguntur de aequitate approbata, no de aequitate priuata,
ct probatur etiam ratione,quia si rei j-ceretur exceptio praescriptionis auferetur reo ius suum .sed hoc est contra naturalem aequitatem via. iustitia. s. de iustit.&tur. Unam hoc natura .ff.
de condi .inde. ergo ille qui habet iudicare, hoc non potest sacere, ct ista opinio dicit ipse est verior. quod etia se- . quitur Mathesi. in no xiij. nota quod ubi iudex, ct Angeian. .in bonefidei iust. de actio. col.f. is In hac quaestione distinguedum est
ex mente doctorum .aut ille qui opponit hane exceptionem praescripsit ma- Ialii de , ct de ea potest doceri, ct tunc opponens hanc exceptionem. non est audiendus. ct talis exceptio non debet esse in consideratione penes arbitros. Aut talis opponens praescripsit bona fide, & tunc eius exceptio est ad mitis tenda drc.ita debet intelligi Bar. in .d. verbo videbitur. Hanc distinctionem ponit originaliter Ange. in .d.l. sequitur . . si viam. Edevsuca. Ait enim,vidi multos arbitratores qui habent potestatem pronuntiandi de veritate, ακquitate reiecta exceptione praescriptionis condemnare posse fibrem, vel
reum conuentum ad restitutionem
possessionis, vel debiti, ct deinde peti
per condemnatum reductionem ad arbitrium boni viri. Dixi enim,& dico, arbitramentum non esse iniquum , si de mala fide prescribentis doceri potest. Alias secus. clim praescriptio tam iure ciuili, qua canonico sit inducta, haec Ange. Ex quibus liquido constat eum distinguere, inter bonam fidem.
ct malam fidem, & sie falso praedicti
allegant dictum Ange.cum etiam ipse decidat quod illi senserunt, ct ita debet intelligi Bald .in .l.j.C. de praescri.
xxx.vel xl. anno. quod loquat de malafidi possessoris. Cum dicat illum
pecca re qui vult se tueri ope illius exisceptionis. ct peccatum non oriatur, cum est cu bona fide.sed tunc demum cum est cum mala per not. in .c.fin. de praestri hanc distinctionem ponit Ro
comprobat per id quod no. Bald .in. l. id quod pauperibus.C. de episco. &clati. ct in a.quib' diebus. .dominus. iff. de
55쪽
statore mandante) solui Ocbere, debita an intelligantur praescripta, ct conclud ut aut bona fide praescripta sunt, aut mala .si bona tunc no comprehenduntur. secus si mala , ct hoc Don propter aliud, nisi quia bona fide praescripta poliunt retineri statua coiiiciet ia)in foro poli, ergo ita in te ita Oic qui
praesuirmur tu mortas articulo de amma cogitare.l. lanciuilas .circa s. C. adleg. tui. repet. ergo multo magis in viuis compromittentibu , qui non piae- sumuntur de morte cogitare, I secundum eam consuluit ide KDina. Ha consit .cxlix. Conclusionent prianam,ct ial. filius iami lias .colum .pen .ver .secundo principaliter. n. oe dona. ira etiain
distinguendo intelligit helyn. in .c.ex parte ei. ij.de Offic.dcleg. & m rub. de praescrip.m prin. reserendo dicta Roma.& facit Pro hoc,quod determinat
Lansean .us trac.de arb. in vis ima parte .q. xv. ubi quaerit,an arbitra Or debeat admittere exceptionem praescriptionis: ct distinguit post Ange. m. d. , si viam,quod aut praescribens est m
na fide. ct tunc debet per arbitratotem admitti, aut est in mala fide,&tunc nullo pacto debet esse in consideratione apud arbitratotem. & haec est ipsa veritas dicet iple. Nam sicut coram iudice seculari non admittiturpiaescriptio cum mala fide, per nota. in a. omnes populi. s. de iustit. I tur.& pertexi .in. c. lin. de praescriptis .ergo multo miri' coram arbitratore,qui habet cognoscere de aequitate. Facit etiam φ determinat Deci . inc j.colum.xxx. nu .l. de probatio. ubi sequendo dicta Angel. in ea quaestione,
an reus teneatur edere actori ad sinis dandam exceptionem praescriptionis: distinguit inter bonen dei possessorem& malefidei, ut so bonefidei reus καneatur edere , secus in malefidei. ct iu quaestione nostra idem concludit Desiis. n. .ex parte. el .ij. de Ofitc. delega. In .uj. nos.llicens quod si etiam non esset illaesaulula cle aequitare illa piae- scriptio,cum mala fide, nota attenditur quoniam cie iure cauomco non valet. c. posscssbr. de regulis iuris libi .vs. quod eti2m in solo seculari sciuari Uebct per no. indicta regula possessor. ct in .c. lina. de praescript . ct per Bario.
in . l. priuilegia. C. Ce lia r. lanc. cccle.
idem etiam videtur sensisse Cuma. in sua dispu. inseria in con sit. lxvij.Statulo ciuitatis. Lollam. fina. & Fulsos. in consilio .cviij. Iti proposita. ct loan. de imol. in clemen .saepe. in lin. de vel . signi. S Georg. nat .ibi in. F. non sic tamcn, in. xxvij. colum. & loan. franc. Balb. in tracia. praescriptio. in quinta
quaestione, priniae quaestionis principalis. Secundo, iuxta praedicta quaero, an arbitri electi ex forma huius statuti qui habent cognoscere ex bono&squo pex pdicta verba, ut ipsis aequius
ct melius videbitur, possint reiiceree ceptionem excussionis propositam per reum couentum actione hypothecaria, ct dicendum est quod debet reiici. Nam exceptio haec excussionis estinuenta ad rigorem iuris conseru Pndum, ut vult Bartol .in .l.j. in fin .sside conditio .indcb.& talis exceptio dicitur esse de apicibus iuris,ut est glos. de ibi Bald. in addi .in .l. si mancipium . . j. in verbo communia druidundo . n.
de euici. sed quando cognoscitur de
56쪽
bono,& aequo: non curatur de apicibus iuris, nec eius rigor inspiciturino. glo.& ibi Barto. in .d.l. si fideiussor. . quaedam.Tmand. Bald .in .l. si pro ea. C.mand .ct alij superius nominati aer. go excussionis exceptio attendi non debet per arbitrum iudicantem
Praeterea, pro hoc, est dictum Bald.
iii addi ad Specu. in . . fina. in addi.viti. quod coram arbitratore exceptio praeposterationis non habet locum, quia non seruat ordinem iudiciorum. ista autem est exceptio Ordinis, ut .d.l. si mancipium. 9.si communi .ssi de euictionibus & quia arbitrator habet procedere de aequitate. notat Ange. in .l. pen.Tde neg. gest .ergo.&c.s Praeterea, est text.& glosin authen. de fideiussoribus in . . argentariorum
qui determinat. quod Camplares qui pro alijs fideiubent,non habent beneficiu excussionis,& sic poterunt prius conueniri qua principalis,& est speciale propter praecipuam fidem,quam homines habent in promissionibus cam psorum secundum dict am glosquam
sequitur Bald. Salyce. in. l . frustra. C. de non numerata pecunia. Bald. in .l. fina .ad fi.C.ad .l.iul.de fal. Ergo eodemodo dicendum est in quaestione nostra in qua procedit ex bono,& aequo, ut prius coueniri possit fidei utar, nulla praecedente excusilone,contra principalem. Ita ex praemissis concludunt Areti. in . . item si quis in fraudem. colum.
matrimonio videtur hoc sentire: sed firmat hoc, in dicto. . item si quis in fraudem .colum.xvj. numeaxxviri. st tenet etiam Hypo. de Marsi. in rubri. de sid.col.ij. Et secundum istam opinionem concludit Roma. in eoia sit. ccccxxx. dux rationes:& Alexan. in consi. iiij. V so processu .colum. finali.volumine.vj. ct loan. de ana .incolit iij.m causa ista in sine ct Aret. inconsi. cxxvj.Incausa domini Antonii, ct Cur. in consilia vj. Primo aspectu. colu .ij. S Sota loquens in clausula de plano:sine strepitur in consilio.xxiiij. Visia,ac dilige ter. columna finali versiculo insuper.
volumine.j. & Bapt. de sancto Blasici in tract. de arbitris x arbitra diuqsti
ς In contrarium quod talis exceptio debeat admitti per hos arbitros alias eorum sententia : laudum sit nullum. firmat Bald .in .l.finali. 3. :olumna. j. versiculo, fuit quaesitum. C. com . . leg. qui ita dicit. fuit quaesitum a me, an arbitramentum latum super hypothecaria quo condemnatus est polles.sor: non sacta excussione ex hoc solo, potuit peti reductio ad albi trium boni virit & videtur quod non. quia potest procedere sine aliquo ordine: sed illud est verum,sine ordine ipsiua arbitratoris sed ordo excussionis, est ordo partium. C. de appellationib'.l.j.ita Bald. sed quia arbitrator habet procedere ex bono & aequo. per not. per Angel in .l. penui . ff. de nego. gest. ct dixi supra ideo ct in casu nostro,excussio est admittenda.
Vnde per hoc dictum Bald. Alexamina. si constante. in princi Holum, .nume. xxiiij.dicit quod est unum n tandum in materia excussitas,l licet talis exceptio dicatur de apicibus iuris: tamen opponi potest in causa v
57쪽
tente coram arbitro.& est ra tio .quia talis exceptio non tantum iuris ordinem concernit, sed etiam partis betaehcium,& nota.drcit Alexand.quia Don meminit alibi se legisse. Dictum hoc Alexand. refert & sequitur Ioan.
not.m fine resert simpliciter dicta Bald .ae Alexand. sed etiam Decl. in .l. finali .colu .pen .st. si r. per. tenet hac Partem, per supradicia .eande conclu
versicuaest glo. ling. li .uc ver tu obligatio. inclinat m hanc patem dicens, quod alias vidit dubitati super statulo quo cauebatur, quod in caulis viduarum piocedatur de aequitate.& iudex volebat non debere admitti exceptionem excussi ovis,& doini. Ioan .de Ana. ira consulebat . contrarium tCuuit ipse Barba. per text.m. l. ii quis libertatis .ff.uc petitio .haered .ct quod ibi nota. Bald. Koma .m dicta. l.si constante. ff.soluto matri. dicit quod glo- in dicta. l.fin. mancipium eli falsa , &non dicit veritatem: quamuis de ea festum iaciat totus mundus. Clau. aque n. in dicta .l.si costante .columi ata.versic. ct secunda sequutus est ista partem.& dicit inultum esse aduertendum,cuna.q. ista sit de pane lucrado,& idem determinat in .l.dec incoIU .il .ver. Adde etiam. s. de vel bo obliga.&adducit rationem dicens, quod illa exceptio est de apicibus iuris,quae est contra bonam fidem : ut declarat Barto.in .l. si fideiussor. F.quaedam. Tmand.& Bal .in .c.j. in . iij.col. de const.
dum aequitatem.ut est tex.ad literam in authen. dc fideiulib. circa princi p. ibi erat enim citc.ergo admittenda. Esex hoc dicit quod i ple dat responsu in ad glo. io dicta. l. si mancipium. de euic.quod exceptio de qua ibi eras caluinmosa,& non lecundu bona fide.
l raetcrea dicit iple pio hac parie iacit dictum not. Bai l.iti cxta duas .ad ICp un. in verbo videbitur in line, ubi dicit . quod iudex dc t adiuuic ic ex-czptiones partio, quae etiam lunt de rigore iuris, sub quacunque sorma iit sibi sacla conuiuisio. Quod dicium commendar Math. in Dot .cij. Quod incipis Ooi. quod ii iudex .sed cit.xvj. quod etiam sequitur Felyn. in dicto .c. j.de consti. Vnde dicit iple potest determinari, ut supra quod illa exceptio ordinis non eli de rigore iuris, sed de aequitate, quicquid dicat Bartol. iv. l. pruna, in fine. st.de conditio. indebi. αiu. l.cum quis .in fine. C.de iuris & D-cti ignoran .vel posito quod sit de rigore iuris,seu de apicibus. postea tenen
do id, quod tenet Bald .in dicta .l. fina. dicit quod . in dicta.l. ii mancipium. .prinio .piocedit quando exceptio ordinis respicit easdem personisS, uam tunc licet, etiam quod iit de apicibus iuris potest iu piYdicto casu opponi, v
dicit Fely. in dicto .c.primo .de consti- dc Areli. in .c. dilecti . colu . iij. deludi.& ex his ut vides: ista confusio rcdditur valde dubia propter validas auctoritates doct.
Reperio quod Anto. negulam in tractatu de pigno.& hypote . subtiliter in
prima parte , octauae partis principalis .in.x.fallen. tangens hanc quaestione, relatis dictis Are. Soc. Bal.& Alex. ad inuice, contrarianti uni dicit in hoc
58쪽
articulo distinguendum esse .nam ista exceptio potest dupliciter considerari,uno modo respectu ordinis iudiciarii ut supra de ordine iudici j se quod
prius excutiatur bona principalis debitoris qua possit agi hypothecaria cotra tertium possessorem, si ille ordo praeposteretur.potest excipi de nullicate processias cotra credisorem agenis rem, per aucten. hoc si debitor.C. de pignori.vel quod agens non sit audiedus,omissa excussione principalis debitoris. Secundo modo potest considerariclicta excussio,no habito respectu addictum ordine,& praeposterationem iudici j sed considerato solo interesse
terti j possessoris,quod cosistit in hoc: ut si debitor principalis sit soluendo,
ipse exigatur antequa molestetur temtius possessor:& q, in hoc positi tertius possessor se tueri exceptiove,non quidem excipiendo de ordine iudici, non seruato,& praeposteratoined solum de suo interesse,& in eo sundando suam exceptionein,iuxta a. persecutione. C.de pigno. ibi no. per Barro.& docto. Si illud est quod voluit Bald. in dicta .l. lina. sed si quis.&Alexand .in dictaa .si constante.dum dicunt. P excepito excussionis, no solum c5cernit ordinem iudicii, sed etiainteresse partis:& ideo per praedicta,
Corne. in consilio. lv. in tertio votu.
litera s.cocludit quod in causa in qua debet procedi sela secti veritate inspecta,no potest opponi exceptio excusionis respectu ordinis,& praeposterationis iudici j sed ea non obstante poterit insimul,& cumulatim agi conintra debitorem,ct tertium possessore,
di in eodem iudicio discuti de bonis utriusque insimul, nec obstat exceptis
praeposterationis,& ordinis omissi,&quod ita procedit quod not. glossct: Bald. in dicta.l. si mancipium.=. pri. mo. ff.de euictio: quia loquuntur respectu exceptionis concernentis ordinem,quae est de apicibus iuris,lia r
spectu interesse partis,videlicet quod donec debitor est luendo, ora molestetur tertius possesso .non concernit apices iuris , & ordinem sed aequitatem,& ideo licet respectu ordinis praeposterari tertius possessor non possit se tueri:sed credrtor possit in eodem mei processii insimul utrunque cilicet debitorem,& tertium polle florem conuenire,& discutere, soluendo sibi prius de bonis debitoris.Tamen qua-do creditor smisso penitus debitore,) vellet istum agere contra tertiupossessorem: posset tertius possessor serueri exceptione,quod non est aeqvu,
ut donec debitor sit soluedo ipse Diasit conueniri,& sc ius est in modo excipiendi. Nam exceptio quae respicit ordinem iudici j,non debet admitti in casu quaestionis nostrae, sed exceptici quae respicit interesse partis,& aequiralem quq est,ut donec debitos est soluendo,tertius possessor non molestetur,debeat admitti,& ita puta distinguendum esse in practica,& haec consideratio videtur satis applaudere,ctiatis aequa. Conliderabam etiam in quaestione nostra inhaerendo praemissae opini ni,posse dici quod utraq; opinio scribentium sit vera, reducedo eos λd cineordiam hoc modo. Dispositio clara est,quod exceptio haec excussiois dicitur dilatoria , ct opponi debet ante litem contestatam,ad hoc, ut habeat effectum Disi so
59쪽
effectum suum & impediat Pcessum,
alia s autem in illo tempore non opposita iudicium valel .not. Barto. in . l. iij. in versicu.quaero quid de exceptione ordinis. ff.de excepi. Cyn. Bald. in a. exceptionem. C.de proba. Pet.& Cy.
in aucto . praesent. in. viij. quaestio.C.
de fideius.' ponit Alexand. in consilio.lxxviij. in causa,& lite,colum. finali volumi. j. ct haec coceptio connumeratur per scriben .inter illas exceptiones quae habent vim peremptoriarum,& quae perimul iudicium, ut per Alexand .in .l.vir bonus .m additio.ad Batto. T de iudi . sol.& dicam infra in quaestioe quarta principa. in verbo exceptio excussionis.
Et tunc dico, quod si coram arbitris electis per formam huius statutiui habent a cedere ex bono,& aequo at petitio,vel coram alio iudice,qui eo modo habet procedere. Tunc reus conuentus in hypothecaria,si excipiat quod ille petes virtute hypothecae debeat prius agere contra principalem debitorem quam contra se possesso in
rem,& sic opponet exceptionem excussionis in viribus suis, ut opposita ante litis contestationem processum impediat,& ad istunt finem ne procedatur ad ulteriora. Eo casu dico sarbiter & iudex no debet differre iudicium,sed debet istam exceptionem rei jcere,ct ad ulteriora procedere,&sacere quod partes veniant ad merita causae. Non quod ista exceptio impediat litem contestari, quod lite contestata .non possit opponi cum sit dilatoria. ula vere sunt de apicibus iuris ut colligitur ex dictis Barto.in .l.si fideiussor. . quςdam .is.mand .ibi. vel si esset intentata directa vel litis conte
statio&c.& Bal .in. l. si pro ea. C. nda.&aliorum ut supra. Et hoc modo intelligendo debent procedere dicta superius posita Ang.& aliorum dicentium,& consulentium,quod ista exceptio excussionis debet reijci per iudicem,seu arbitrum. Nam clan deberent causam celeriter expedire eam protellarent admittendo hanc exceptionem, S super ea interloquendo Pheri non debet,ut cito partes possent expedire .ex quo talis exeeptio opposita ad impediendum sotu processum, debet rei Wi,cu istud habeat squitate
Si vero sorinato pcessu,&deducta causa: reus adhuc insistat stiper tali
exceptioe excussionis no facts,ct dicat iniquu esse,&contra Omne aequitatem procedi contra se possessorem,no excusso principali debitore qui sit soluendo:& a quo creditor potest cosequi φ suu est.& tuc dico quod arbiterct iudex no debent rei jcere hanc exceptionem,cum habeat equitate in se vino copellatur posse tar, si debitor est
soluedo. Na adhuc reiecta exceptione excussionis tepore litis contestatae talis exceptio tempore distinitiu et debet esse in cosideratione,& eode modo visi actor no probauerit principale non esse soluendo,vel esse in caso possit agere no facta excussione vel l pedete iudicio excussionem no secerit,tuc
succubet in cause,istud est quod voluit Bala. in .l .ij.C.coms .diuid. Dice cu Barto.' si agatur hypotheca ria contra possessorem bonoru .vel 5-
deiussorem no facta discussione,φ P- cedit petitio, nisi exceptio praeposterationis sit ante litem cotestata opposi-la,intellige tamen dicit Bald. quia
60쪽
agens vincat,si post luem cotestatam saciat discussione,vel Pbat de inopia
principalis,arg.sside pis.acti od .si re. F.fina. ita inducit illum.=. Alb. galeo. in marg. in titu .de pig, sed si non probaretur inopia, nec fieret discussio i-cet probaretur obligatio,agens sit uberet : quia non est sibi aperta via agedi de iure, nisi his probatis, ut in auct. de fide. M .primo ., .sed neq;. unde licet non desit ius,deest exercitium. Haec Bald. quod etiam sequitur Paul. de castr.&abj iud. fin .ssi si certum peta. ct Iason. indicto. F. si quis in frande. colum.xvij. nume lxxxj.& eo magis istud debet procedere quando rudiciunt agitur ex bono, ct aequo ut non sideremus apices iuris quod eman excussio fuerit opposita, ct de ea cognitum ante litem contestatam , necne sed meram veritatem. An principalis sit soluendo,vel potuit conueniri ad hoc ne possessist, ct fideiussor molestetur,ae contra omnem aequitatem.
compellantur soluere quod per alium debetur, qui est habilis ad soluendu .ct se arbiter & iudex tempore diffinitiuae debet habere in considerati ne excussionem no iactam,si principalis est soluendo. Si in hoc residebit ius partis. ct aequitas Alexand. Bald. st aliorum tenentiu quod talis exceptio excussionis debet penes procedentes ex bono,' quo haberi in considera tione,& admitti. Concludo itaque secundu diuersa tempora,& admitti,&non admitti debere per hos procedentes ex bono,& aequo exceptione hanc excussionis:& hoc modo reducti ad concordiam dicta doct.
' In sero ex his ad unum,i iuridiis cum puto:quod & si coram proced
tibus ex bono,& aequo ante Item c testatam no fuerit opposita talis exceptio excussionis quod ex post in quacunque parte iudicij possit opponi,&
maxime coram arbitratoribus,coram
quibus lis non contestarur ut per Innoce.& Abb.ina .quinta uallis de iureiuran. in.ij.differetia eo quia respicitius partis,ut per Alex. post Bal .in. d.I. si costante di etiam quia illud si opponatur ante litem cotestata,& no post, dicitur esse de apicibus iuris,ut p Barto .in .da. si fideiussor. F. quaedam. Smanci quod per ipsos non debet co
so ' Insero etiam ad aliud quod virtute horu verborum de aequitate,potest, habens cognoscereacedere summari & ita tenet Bal. referendo Burri.in reped.obseruare. ν. proficisti. Ede officit 5sul.qugstio. xxv.d: ideo cum sit iniquum litem prolongare tl.quidam extimauerunt.T si certum Peta. Iunc cotrarium est diuum, lites abbreuiare.& per processum summarium magis abbreuiantur,quam ordinarium, ita etiam refert,& sequitur R oma an rubri.de arbi. tu .iii .versi. adde tame & tenet Decia .c.ex parte.el secudo.in .iij.notatae officio delegat. dc ibi etiam Fesyn .in primo u tabili.
bitrium botii viria .continuas. F.cum
ita .ff. de verbo.oblig.&.l. fideicomi iasatia libertas A. de fideicommistiber.& potest arbiter eligere unu ex praedictis modis in procedendo, siue de iure siue de facto, siue de bono,siue de quo, di sententiare ,habito semper respectu ad arbitriu boni viri,ita not.