Bibliotheca manuscripta ad S. Marci venetiarum digessit et commentarium addidit Joseph Valentinelli praefectus 4

141쪽

Sub fine: Qui me furetur nunquam requies sibi detur. Absolutam artis Lulli anno doctrinam opus continet, et ingenium auctoris neerrimum, iuxta ac in fidem christianam reverentiam ostentat. Sio enim praefatur: a Ne secundum sententiam v Salvatoris dictintis in evangelio: Vae homini illi, per quemo scandalum renit, liber isto generet scandalum, ex nomine libri, o qui intitulatur Ars demonstratira, in cordibus in ipso legens tium, quod sorte crederent quod intentionis instituentis huncs librum esset demonstrare ea quae sunt fidei catholicae demons stratione propter quod et quia; se ilicet articulos fidei et sacram menta ecclesiae, et alia quae excedunt capacitatem humanis intellectus; praemittere curavi meam intentionem esse, quod v omnes rationes saetao de articulis fidei, et de aliis pertinenti-x bus ad ipsam fidem, humanum intellectum excedentibus, non 3 sunt demonstrationes, sed persuasibilos rutiones v. Artem hanc demonstrativam, qua an . t 309 Parisiis a Lullio seriptam, Ioannes Baptista Solerius numerat inter eius opera iusetis Sanetorum a Boland f5 iunii, p. 697, g l, n. 4J cui frater

Ioannes a Sancto Antonio accedit in Bibliotheca Franciaeana III, p. 35J; quibus tamen acquiescere nullo modo possum, eum in parte calendarii sol. 2. anni dominicae incarnationis excurrant ann. 1287-l339. II. Raymundi Lullii, liber de quatuordecim articulis catholicae sol. a Quoniam fides est intellectus illuminatus a Deo, in v huius libri principio supponendum est... v, s. 68-l60. Tractatum de articulis fidot anno I 296 Romae a Lullio vulgari sermone scriptum et quadriennio post Maioriene latine redditum Solerius refert lib. cit., p. 703, g l2, n. I 3J eundemque in bibliotheca ducali Urbinate suisso adiungit. Aliud is initium asseri, fortasse ad compendium illud eiusdem tractatus pertinens, quod Iacobus Custurerius, ex s de Solerii, in bibliotheca sanctae Mariae de Sapientia lustravit. Ille utique codex ipsum exhibet opus, ex quo nonnulla Wad ingus in annalibus Frauesseanis iv I p. 239J dedit, ad Lullii devotionem in ecclesiam romanam comprobandam ; quod etiam, iuxta bibliographii in Francise anum, Barcinone, Populeti, ac Maioricae manu seriptum Oxstat.

142쪽

monstralipam compilatus et Ab arte demonstrativa trahit hoc opus exordium. Et quoniam per ipsius artis modos et regu- D las ... s. 16l-l78. Auctor in fine, ubi opus praedicaverit theologis brere aurilium, directionem philosophantium, nee non in omni casu iuriδtis rerum repetans iudicium, εecundum ordinem teritatis, subdit: Haec quidem ars est in diterga ydiomata translationi aptissima. IV. Raymundi Lullii, liber super psalmum: QUICUMQUE VULT

AALvUS ESSE. Prologus in c.: et Multum enim est negotium aptumi et adoptabile .... Quidam Tartarus in s Dibus Saraceuorum ... ν,

V. - liber amici et amati. a Quadam die conis tigit cromitum qui Romae conversabatur ... s, s l88-195. Opusculum anno 1505 Parisiis impressum est cum brevi praelatione, quae auctorem Blaquernum, ipsum scilicet Lullium, designat: quod ex Solerio constat; iterumque iuxta bibliographum Franciscanum, Rotho magi cum annotationibus recusum eSt. Vido Biblioth. ms., II, p. 74. Praeeunt sol. 2-4 elenelii et figurae geometricae spassim quoquo volumini od pictaei demonstrationibus inservientes; extremornatius litteras inter digitos pansos reserens, in studium chiromantiae.

Codicum reipublieao venetuo Lullius dono misit, hac inscriptione manu sua apposita, quam pagina prima praesert: et Vobis, illustri domino Petro Gradonico, inclyto Venetiarum duci, et, honorabili vestro consilio et communi vestro Venetiarum, egos magister Raymundus Lut catheianus transmitto et do istum y librum, ad laudem Dui, honorem vestrum et communis veStris Venetiarum, et exaltationem sidci catholicae et confusionemo omnium infidelium ; quia liber isto praecipuo ad haec conditus v suit et est, et de sancta fido catholica certitudinem dat. Sed v supplico quod nobilis vir dominus Petrus Ceno IZenoJ possitu habere usum de ipso quamdiu sibi placuerit v. Gradonicus principatum ann. l289-Ι3ll tenuit: Petrus vero genus bellica virtute maxime claruit: quem Antonius Stella Disiti Cooste

143쪽

iis adscripsit qui inter Venetos navali pugna illustros evasere, multisque laudibus cumulavit. Fato nobis auspicato cessit ut quolvolumen, pacti impositi causa, nusquam respublica possedit, demum, ex liberalitate Sanianae familiae, in Marciam inveheretur. ymundus Luli, latine Lullius, ex Maiorica, ordinis sancti Frandisci, ingenio, linguarum peritia, gratia apud Viros principes inclytus, tria millia et ultra opusculorum ex philologia, Philosophia, theologia composuit, quorum paucula tantum edita sunt.

Gravia ex Mahumetanis in Africa passus, octogenario maior n.

Ial 5 occubuit.

I. Eiusdem, liber properaiorum. Prologus in .: et Cum pro-m Verbium sit brevis propositio, quod in se mctgnam contineatis sententiam o ; prima autem libri pars: a Quia Deus estv ens persectum, nomen suum est perse tum ....u; eum indice praeeunte, L 1-76. et Liber iste, sic auctor, valde utilis est ad cognoscendum et v amandum Deum, se ipsum et suum proximum, et ostondit nam turas substantiarum et earum accidentium. Docet etiam cogno-B scere virtutes morat 's et vicia Prima pars est do proverbiis v quae sunt de centum nominibus Dei I secunda da proveru biis naturalibus per quae cognitio habetur de naturis creatu- v rarum ; tertia de proverbiis moralibus, quae docet virtutes et v vieia. Quamlibet partem in centum rubricas dividimus, et quam-s libet rubricam in 20 proverbia v. Sub fine operis haec inseripta: et Raymundus sua proverbias in civitato romana finivit, ad gloriam et laudem Dom. Dei non stri, in cuius custodiam hune tractatum commendavit, et omnes 3 alios quos secerat propter suum amorem Anno Do m.

, t 299 perfectus suit iste liber in vigilia sancti Luce ... B. Dein re Hunc librum scripsit Guillermus do Reus, cui Deus det bonam v vitam v I unde coniicio Reuss in Hispania librum descriptum. II. probatio articulorum fidei et legis christianae. e Ad probationem articulorum fidei accedentes, antequam probe-

D mus unum Deum esse ... ν, s. I 6-83.

144쪽

Prologum sussicit apostrophe: et Suscipiat, sublimis apex, reverenda coronao Ecclesiae, quod sancta fides romana ministrat,s Undique per Latium, mundi per climata cuncta, s Gentibus et populis, tu qui Bonisaeius esses Diceris octavus, qui Petri sede refulges, s Ut Paean caeli solio, super omnia cuius f Lumen ades, digneris opus breve sumere missum. v Articulos fidei producens ordinu pleno, Illos atque probans rationum motibus Omnes, v Illis concludens praemissis inde duabus, . Si quod in hiis positum non esset, ut esse ligeret,s Illud corripiat vestrae solertia lucis, v Omnia non omnes possunt ubique videre, B Ac maiestati vestrae Raymundus in illis v Evigilans studiis supplex et talia vobiso Scripsit, ut in robur fidei pertranseat istud v. Sub fine : e Factus fuit iste tractatus RomaΘ, a. Do m. mil-B lesimo biscentesimo nonagesimo sexto, et completus ibidem in, uigilia beati Ioannis Baptistae, praecursoris ... v.

I. Eiusdem, liber qui de nonis fallaciis est intentus. et Quo-n niam intellectus humanus est valde gravatus per hoc quia Opi-ο niones philosophantium ... v, L l-26.

Liber in quinque distinctiones distributus, agit I. de Iallariis deductionis per decem quaestiones generales, 2. de fallaciis de etionis per subieeta peneralis, 3. de apparente de itions pararassismonum ec., 4. de ullogismis veriδ, nece3sariis et demonstratinis, 5. de quaestionibus abstraetis. Folio ultimo lego : et Finivit, Rumundus librum istum in Montepessulano, mense octobriso M. CCC.VUI v.

sophia. a Dixit Sortes quod nos melius intelligimus vel peius: v hoc provenit ex intellectu passivo, quem dictum est essev potentiam sensitivam v, s. 2 40 finit: e Explicit Di lirco by Corale

145쪽

, haec disputatio die Veneris ante en rnisprivium, anno Domini v M. CC.XCVII s. Liber ratis utilis eum in se multum de theologia contineat, et de philo3ophia, et plura secreta primae causae et er parte e/etus in ipso sunt iurenta. Sub fine Rayinundus ait: a Concedos quod eamus Parisios ad venerabiles dominos magistros, et eis v hune librum quem secimus praesentemus ut ipsi corrigant ipsum

v ad plasti tum ... v ; ulterius vero : a Raymundus et Sortes, cum s libro compilato et cum spe et devocione, librum praesentavos runt domino episcopo parisiensi et cancellario et rectori uni v versitatis sto dominis magistris rentedictis, et nb ipsis respons sionem bonam, humilem et devotam expectaverunt v.

III. Eiusdem, doctrina, modus et logica nora ad scientiam iuris ei medicinae. e Cum iurista et medicus debeant investigares principia generalia, quibus quilibet suam scientium faciliorum, v clariorem, radicabilioremque habere posset. . . P, s. 30-22. Auctor, cum ab initio libellum istum quasi complementum libri nonae logicae aestimarit, gratia missionis principiorum yeneralium et regularum, sic finit: e Finitum est istud opusculum s ad honorem Dei, ut per illum modum quem tenuimus in applis cando artem nil scion tiam iuris ut medicinae, per eutidem mo- dum potest applicari ad theologiam et ad omnes alias scientias s et ad artificialem praeticam ipsum reduci v.

subieetum est artiscium generale ad solaendum quae3tiones. Purtes tresdecim. Prima inci p.: a Dictum est quod subiectum huius v artis est artificium ... v. Logo sub fine: a Finivit Raymundos hanc lecturam in civitate Ianuae, an . Do m. millesimo CCC.IlI, s die prima mensis subruarii. . . v, s. 33-48. Odieillum, praeced. Similem, Parisiis quoque delatum, Venetiasque remeantem, ante Reca natum possederat Barth. Da monte.

I. Eiusdem, liber de ente reali et rationis. et Quoniam intel- v lectus est valde satigatus, discurrendo veritatem et realita

m tem ... s. I-36.

146쪽

Liber dividitur in sex distinctiones: l. de quatuor caliSiδ, 2. de quinque praedicabilibus, 3. de decem praedicamentis, 4. de Deo, 5. de octo indiriduis, 6. de quaestionibus. Sub fine legitur :e Ad laudem et honorem Dei sitivit Raymundus librum in mensev decembris in Vienna Allobroguml, dum erat ibi concilium ge-B Derale factum per dominum pupam Clementem quintum, anno, Domini M. CCC. XI. . . II. Eiusdem, liber de natura. a Cum ierum phisicarum prin- ω cipia sussicienter determinare valde sit nrduum ... s. 37-45. Liber trisuriam partitus, de natura, Substantia naturata ut motu vallirali. Sub fine: a Finivit Raymundus istum librum Pan risiis, mense februarii, qui inceptus suit mense ianuarii die ul- tima sole eclipsante, unno V.CCC nono ... B. Quaedam sequuntur sol. 45 - 46 de elementis, quae nd opus Raymundi antecedens se reserunt. Codicem in Gallia exscriptum ro velant tractus litterarum longiores; Parisios saeculo elapso devectum, indeque Marciana revisentem, nunciant insignia biblioth. regine Parisiensis.

I. Eiusdem, liber de Meeam et descensu intellectus. et Quo- Diam aliqui homines saeculares desiderant scientias acquirere et

Tractatum in decem distinctiones, scilicet: l. de sea D, 2. de lapide, a. de summa, 4. de plantis, 5. de brutis, 6. de homine, 7. de caelo, 8. de angela, 9. de Deo, I 0. de quae3tionibus, sic definit in prooemio auctor : et In isto libro posita sunt propria vos cabula scientiarum, in quo datur modus et doctrina, per quam, homo sciat uti intellectu, ad inferiora deseendendo et ad supe-n riora a Scendendo, et iste ascensus et descensus erunt subiectum, in hoo libro D. II. Nola stupenda de precioso sacramento. et O venerandan sacerdotum dignitas, in quorum manibus Dei filius v, s. 63-64. Auetor, ubi sacrificium missae et sacerdotum dignitatem Di lirco by Corale

147쪽

summis extulit laudibus, addit rhythmum strophis septemdecim cuius, qua in Mone lj desideruti, do principium :α Viri venerabiles, Facerdotes Dei,s Praecones altissimi, lucernae Dei, , Caritatis radio fulgentes et spei, o Auribus percipito verba oris mei v. et sinem :e Ultimam sic gerere curam pastoralem Possitia et ducere vitam spiritalem, v Ut eum exueritis clam idem carnalem v Induat vos Dominus stolam aetern Riem n.

I. meo lectura est incepta super ariseium artis generalia Raymundi LulliiJ. e Hio titulus est huius operis et dividitur ins tres partes secundum tres distin tiones quas continet tu Se... v. Sub sine : et Si in hac lectura aliquid non bene fuerit deelaratum v aut bene dictum, caritativo et amore Domini nostri Iesu Christis scientibus corrigatur v, s. I- I. II. Raymundi Lullii, compend. artis demon/trativae. a Qv v niam. omnis scientia est de universalibus, ut per universalias sciamus do particularibus reddere rationem ... v, s. 81-205. III. -- lectura super numa artis demonstra-titae. a Quoniam Deus multum est recolibilis, intelligibilis et, amabilis, est ideo nobis multum necesse ... x, s. 206-2z5.

IV. - liber de praedestinatiora et libero arbitrio. et Quoniam praedestinatio hominibus est obiectum valde o v seurum, idcirco quamplurimi homines indicant... v, s. 2 6-289. Dividitur in tres distinetiones, scilicet de arbore, de floribus, de quaestione. Sub sino legitur: et Ad laudem et honorem Dei et, ad utilitatem hominum finivit Raymundus librum do praed , stinatione et libero arbitrio in Monto pessulano tesonipellierJ, , in menso aprili, anno millesimo CCC.III incarnagionis ... v. ill Lauiniuste 'mnen. Frei burg, 185 18M, III, 8. 'Dissiligod by Gorale

148쪽

V. Raymundi Lullii, liber de lumine . a Quoniam intellectu au multiplicat species, attrahendo similitudines entium corpora- D lium ... v, s. 200-306. Trifariam dividitur, distinctio prima est de arbore, altera de definitionibus luminis, tertia de quaestionibus. Sub sine : a Adn honorem Dei finivit Raymundus librum do lumine in Monten pessulano, mense novembris V.CCC.III. . . v. Littera initialis primi operis belle est auropieta.

Raymundi Lullii, compendium artis demonStratipae. Operi sub fino mutilo praesunt, sol. l-T, n. tabula δtellarum formatarum quae ponuntur in astrolabio cum longitudine sua eo. , poSilio planetas et dominin anni ; h. figurae philosophicae ;Q. quaedam ad deel arandam artem Raymundinam. Codox, soliis I 03, cum litteris initialibus et figuris philosophicis colore bello obductis, inscribitur a principio: liber Dis est mei Benedisti Longo, quondam domini Laurentii, l482: trino loco exstant quoque insignia eius semiliae, scilicet leonis nigri, sinistrorsum recti, cum lingua rubra exserta, in campo albo.

Ioannis Duns Scoti, quodlibetum. et Cunetae res di eriles, ait, Salomon. Ee l. l, et cur intelligat eas esse ... D. Quaestiones una supra viginti editae, tomo XII, eius operum

Quodlibet, quodlibetum, quodlibeta, quodlibetica quaestio est sortes dubiorum de relius variis cuilibet ad lauream doctoratus vel magisterii in theologia promovendo propositorum.

149쪽

sacta, altissimi et Mutissimi AEgidii Columna, Romuni a patria dicti, ordinis eremitarum s. Augustini, archiepiscopi bituricensis, a. l3l6 demortui. Fol. extremis I9-80 occurrit index, quem claudit rhythmus: et Laus tibi sit, Christo, quoniam liber explieit iste.s Gloria, laus et honor tibi sit rex Christe redemptor v. Manu varia coaeva inscriptum lego: Nota omnes quaestiones numero sunt 42. Amen. Folii nutem primi margo inserior manu recentiori inscriptus: M. Zanini de Amado. Franciscus scripsis XVII oetubris, VIII indiet. ; aprilis 14l0 m. scripsit. Si Fortunato Ulmo fides sit, praesens volumen unum est eta libris quos Franciscus Petrarcha a. 1362 reipubl. ven. dono dedit.

Eiusdem, in librum de eaugis commentarium, Sine teX tu a Philosophus in primo metaphysicae, postquam di Xerat metas physicam esse de primis causis encium v. Propositiones duae supra triginta, primis textus verbis praeeuntibus. Interpres, Aristotelis opellum putans, plura ad demonstrationem in philosopho sumit, etsi aperte constet vel Alpharabio, vel Proclo esse adseribendam.

Codex solia habet 90 duplici columna.

I. Quodlibetam disputatum per magi3trum Nicolaum Varne, L I-l5. Quaestiones mutilae, sine ordine, cum indice quaestionum electarum a quolibeto magistri Varne, de Deo. angelis et homino. II. Eiusdem, quaestiones libri Metcphysicae Aristotelis, Dum ero 84, quarum tituli sol. 5 occurrunt. et Quia secundum do-s ctrinatu Aristotelis, principiorum notitia sibi praesupponit

150쪽

III. Eiusdem, Iraetulus abreptatus de modis distinctionum. a Quoniam secundum sententiam commentatoris AverroisJ... v, s. 57-59.

probari eae tonitate alicuius cinctus erue astra. Quaestio mutila in fine, sol. 59. Folio 60 legitur: Quaestiones ertractas quolibet magistri Mamae. Nicolao seu Nieoleto Verniae, ex sere simili auctoris nomine et praenomine, quaestiones tribuendas minime censeo, quod Ni coletus non fuerit caenobita; quod eius operum indoles a conteritis in codice abhorreat; ac praesertim quod codicem Ioannes Marchanova pro gua pecunia, a. 1453 Bononiae emerit. Tomasinus codicem citat: Quaestiones et tractatus mag. Bernae super metaphysicam ll. Idem Marchanova coenobio patavino s. Ioannis in Viridario a. 1467 dono obtulit.

I. Hentisberis, εophismata. et Regula solvendi sophismatan non ea quidem quae apparenti condicione undique vallavit in-n ventorum subtilitas ... B, s. l-3. Fragmentum a principio praelectionum iuvenibus habitarum, quibus spatium relictum, sol. 4-48.

dum magistrum suillelvium Hentisberum. et Arguenda dc seu suo composito ad sensum divisum et eius frequentia sullit Ariston telem ... v, s. 49-53. Editum opus Venetiis, per Bon. Locatellum, a l494, s.'

rata per magistrum Gulielmum Hentisberum, doctorem avgliolim, regem sophistarum. α Omnis homo est omnis homo. Hoc sophis-n ma patet sie. Iste homo est iste homo et isto homo est iste is homo ... v, s. 54- 9. Impressa sunt anno 148 l. ill Biblioth. patari e ms. pulli ae et priralae. Utiui, 1629, p. 25. Diuili od by Go le