Josephi Antonii Weissenbach ... De arte critica ac maxime illa, quæ doctrinam, traditionem, disciplinam, historiam Ecclesiæ retractat, liber unus. In usum ecclesiasticorum, qui in foro suo nolint obiter versari. Cum tabulis duabus

371쪽

de canonitar Sardisensibus. 361

Placuit autem, ut si Episcopus aecusatus fue- isdem rarurit, et congregati Episcopi ejusdem regionis eum gradu momerint: et veliati appellans confugerit ad Episcopum Romanae Ecclesiae, et voluerit se a

diri; si justum putaverit, ut renovetur judicium, vel discussionis examen; scribere his Episcopis dignetur, qui in finitima, et propinqua proVincia sunt; ut ipsi diligenter omnia requirant, et juxta fidem veritatis de iant. Quod si is, qui rogat , suam causam iterum audiri, deprecatione sua moverit Episcopum Romanum , ut de latere suo Presbyterum mittat, erit in potestate Episcopi, quid velit, et quid aestimet: et s decre- verit, mittendos esse, qui prassentes eum Episcopis judicent, habentes ejus auctoritatem, a quo destinati sunt, erit in suo arbitrio. Si vero creodiderit, Episcopos lassicere, ut negotio termianum imponant, faciet, quod sapientissimo eonsilio suo judicaverit. S. III. Notantur quaedam ex Historia, quae hos CDnones illustrent. Nota I. Synodus SARDicENsIs coacta est ingratiam S. Athanasi, et aliorum, quos calumniis oppressos gradu moverant Arianarum partium

Episcopi.

' Apud Grae os; nam a ud Dion sium est septimi ego qui bis Canon praecedentium appendix est, malui ordinem illorum sequi.

372쪽

Speeimen Exercitationis Critisae,

Nota a. Concilium constabat ex Patribus magnam Paxtem occidentalibus. ; quo causa Athanasi quae et fidei causa fuit) in occidentem pertraheretur. Plerique enim ad Orientem, penes quos. erat summa rerum, asi maxime Imperator, inlinquissimos se illi praebebant. curi , et cogitatim stibus omnium in Viri perniciem conversis. Nota 3. Occidentalium duae erat OSIus, Episcopus. Cordubensis , qui Synodo Nicano jam pret sederat. Hic qinesivit a Patribus, an placaret E eri Apostoli memoriam honorare p Ρlacuit; et munus iudicandi detulerunt ad suecessorent, Apostolorum

. . . '

PrIncipis, tanquam eommunem patrem, centrumque

unitatis christianae. Quidquid ergo cornicentur de appellatione propria, ae minus propria non enim est hujus loci statutum est, debere recurri ad Romanum Episcopum, Velut Praecipuum , ac sa-

Periore m. Nota 4. Ipsa adeo Ecclefia Graeea, saltem in Concilio QUINI - SEXTO, quod in nulla vocant, SARDICENfEs Canones solenniter recepit. Nota s. His canonibus Romanae Sedi nil novum tribuit SARDI CENSE concitium ; quia nemo . nescit , jam ante istud eo appellatum esse; proprie an sola rocursu, nil disputo; quia, ut dixi, ad rem nostram minime hoc pertinet; neque de- . beo, dum me volo ex una controversia expedire, alia nova implicari. Rei testes habeo ' ' S. Cyprianum, cui in negotio appellationum plus ceteris tribuund, et Protestantes, et Febroni

Ciuitiasti

373쪽

δε Canonibus Sardis exibus. 363

niani , Epistola 63. ad Stephanum, summum Pomitificem; ubi scribit: Dirigantur in prouinciam , et ad plebem AreIa: ae eonMentem, quibus absento Maoc IANO alius in locum ejus substituatuν. Eusebium Cresariensem, . qui Libro VII. Aisoris Ecclesastica cap. 3o. narrat, Patre, Synodi adversust PAULuΜ SAMOAATRNUM celebratae, voluisse, ut Acta sua a Papa Dionysio rata haberentur Mo , vendam autem statuerant Paulam i S. Augustinum , qui Disola I 6a. de Casic Ι-MANO, Carthaginensi Episeopo, plane sic loqui, tur, ut Videas, eum a S. Melchiade Papa jure re situlum Sedi sitae, a quα fuit dejectus in Synodo Africana. fi Nota s. Multo plura exempla habem post conciliu- SARDI CENSE ; ut EUsTATHLI SEBASTENI , ιHELLADII TARSENSIS, i EUTHERII TYANENSIS, S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. Ac deinceps a Synodo Africana, quam diri, sim Carthaginιus M anni 419; ut EuTYCHETIS, FLAVIANI, THEODORETI.

De quibus omnibus, De sim longioP, toru

nmo VILL diligenter docuit Christianus Lupus

Certe ipsi Asri Noveola Constitutiona anno 44 . ad .am sunt ad observandos Canones Sardicensium et summi pastoris auctoritatem in judiciis Epist porum agnostendam. R

Vide Patrum 4e Marca cap. Is . num.

374쪽

nudi. o ex lege aequitatis

364 Specimen Exercitationis Critieae, 6. IV. Respondetur ad difficultates a Dallaeo motas.

DALLARUS in antecessum statuit, ponitque extra dubium, canones SARDICENfEs non po tuisse nisi dolo ac fraudibus pro NioARNIS Ve ditari. In quo fallitur vehementer; nam idipsum est, de quo quaerimus maxime: et quod probandum illi incumbit non quomodocunque , Verum gravibus momentis secundum accusationis magnitudinem; in qua, agitur existimatio ' publica de negotiis , ac juribus Romanae Ecclesiae ab antiquis temporibus. Vult enim lex aequitatis, ut nemo accusetur apertae fraudis sine causa pariter apertar

et qui hoe suscipit, sibi ipse imponit necessitatem, non ex suspicione, conjecturis, dissidentia,

odio , verum ad rationem , severitatemque legum rem evincendi. Ergo ut Verbo priore rursum utamur, accusatori incumbit onus totum probatio

nis tam ex Dialecticae, quam juris ipsius praescripto; praesertim, si quis ante possedit, quod

voluisset fraudibus aquirere: et accusatio petit Viros dignitalis magnae, inculpatae Vitae , notae sanctitatis. Atquin haec duo nunc maxime locum habent in negotio SARDI CENSI. Nam Canones Synodi nil novum Romano Antistiti tribuerunt, ut Nota s. diligenter ostendimus: et ZOSIrius, BONIFAc Ius, COELEST1NUS I. Pontifices, ab Ee-elesia habentur, habitique sunt semper homines saniti. Nusquam certe reperias scriptos, nisi hoea titulo

375쪽

de Canonibus Sardicensibus. 36s

titulo praefixo. Quare omnibus, qui studia partium tantisper ponere velint, lassicit quaevis id nea causa, cur sine fraude potuisset id fieri, ut - . Hillico aecusati absolvantur. Quid enim, ubi cum Dio Molpia omnibus aliis, etiam mi feriorIS conditionis, lege iis aes

agitur, hic non est jure experiundum 3 Hoc praemisso dabo quaedam , minime repellenda; ex quibus priejudicetur, hanc Canonum suppositionem

absque malitia vel circumscriptione contigisse. Ratio I. Patet ex Actione XVI. Concuιi Chalce- Si nempodonensis ubi LUCEMTius , Apostolicus Vicarius, in eodie. Omnem tertium Constantinopolitanum, qui legeba T ''

tur, negavit in Synodicis Constitutionibus haberi fuisse olim apud Romanam Ecclesiam coditem Cain runt. nonum veterum. Quod video quibusdam doctissimis Protestantium minime displicuisse. Et firmatur vehementer a DIONYsIO Exiguo; qui edens .

suam collectionem sub finem ejusdem saeculi, id ait suscipere se, ut Ecclesia haberet codicem magis perfectum. Hoc in codice fuerunt Canones SARDIcENSES; de quo quis dubitet, ut sit maxime morosus, ac dissicilis Τ et quidem fuerunt proxime NIcAENis subjecti. Nam etsi fuerunt duo diversa Concilia, quo sibi tantopere DALLAEus placet, tamen erat justissima causa hos jun- suod pota agendi; SARDi CENSE enim, praeside eodem coactum unice, ut statuta Nicaena munirentur; quae et pro norma fuerunt illi in omnibus; ut Velut Appendis , ae complementum esset Synodi generalis. Sane pro tali habitum reperio apud eos

376쪽

omnes, qui de Conciliis curatius scripserundi.

Quid autem mirum , si Canones , Romanis suffra

M gantes, fuerunt in amore; titulusque favorabilis, cui suberat idonea causa, est latius extensus 2 Est et nova ratio sic judicandi, quia INNOCENTI Us. Ljam ante concilium Afrisanum in variis 'solis ad eos provocavit, velut Nicaeam spectantes; quod quod quidem DALLAEus , si nolebat ex insidiis agere, dissimulare . non debuit. Cum ergo nil furtive, nil clanculum hic sit actum : neque noVRjam possit diei venditatio Nicanii nominis, ace bius, quam par est, vocatur in crimen fallaciae. Nam istis, quae fiunt fallaciter, et studio circunis veniendi, artificia subsunt, machinaeque occultae,' - quas ille, cujus interest, non proferat Palam , sed nec alter deprehendat primo aspectu.

Iudieitiis Ratio 2. Quae in dictorum confirmationem sane: elisis mira accedit; codex aseeterii Di ESSENSIs apud φρή ςε νε- Bojos habet eosdem Canones , sed tantisper Varia res, hac inexpectata inscriptione.

N. IL Incipit Concilium Nicaeum XX. Episcoporum, qui in Graeco non habetur, sed in Latino esse inveniuntur

tantummodo. Ex quo titulo, nemini non novo, ac, si quid video ego, conjecturis multis obnoxio, oritur apud Criticum suspicio latentia nescio cujus cause, ob quam nomen NICAENORUM illi Canones retu- . ierunt. Neque juvat codicis auctoritatem hinc

elevares

377쪽

de canonibus Sardicensibus. 367

Hevare, quod sequiorum temporum sit ille h/bendus. Gerit enim notas Denti octavi veI noni. Qui vero vel elementa norunt artis Criticae, codl-ces hujus aetatis non adnumerant manuscriptis sequiorum temporum, sed Valde vetustis; quia septimi et sexti sunt optimae notae; quinti tantae raritatis , et pretii , ut inter thesauros praecipuarum Bibliothecarum numerentur. Apage ergo cum suilli dictetiol cum codex faenis octavi ves noni ex longe antiquiori fit exceptus. Nec enim describebantur praesertim, qui erant minoris usus

nisi litterae in membranis prioribus Vanescerent, vel charta ob vetustatem a tine s roderetur. ι Ratio 3. Dallarus plurimum tribuit suae causae, Honea eou. quod Romani Pontifices non ederent, cur Canones ti re aetti SARDICENSES Nicaenis annumerassent Hoc illi

evidens est indicium sublestae fidei, consiliique ad πρ Quo fallendum comparati. Sed mibi pronum est cre- iunctisti odere , ejus rei fui sie aliam rationem , haud paulo honestiorem. Vir clarisiimus , DIONYs Ius ΡΕΤΑ-uIus in Rationario temporum Furtis prima Libro M. cap. q. paucissimis ut solet multa complexus de

Synodo Sardicensi ista commemorati Mecto Athanam fi siturus est Georgius . Cappadox ; qui ingenti patrata crede, sedem istam occupavit; clam diIasso Athanam , ae Romam profecto; qao et Raasus C san-

ιinopolitanus, et alii Catholici Episeopa ab Arianis empus, tanquam ad Mysam sese reo erunt. Horum in υμ constantis . et constantii jussu Sardica . generalis

378쪽

368 Specimen Exercitationis Critico' '

s utentibus, restitutus es disianastis , ae ceteri Episcopi: et damnatis haereticis Nicaena Mes iterum a inprobata. Misis tempora A, lani Philippis in Thraeia

conventiculum celebrant; quod et Sardiseno voeabulo nuncuparunt; in quo CoΝSUBSTANTIALIS vocem audiri uItra vetuerunt: idque Decretum ad Afros mis-

νunt. Quid in tota narratione non simplex, petitumque ex media Historia ' Et vero testes vocat, exceptione majores; Socratem Libro re cap. 2o. Sozomenum Libro III. cap. IO. Pro Decreto autem in Africam misso Fragmentum resarii. Igitur mihi rem ponderanti hic nihil negotii; adducor enim, ut credam, Catholicorum multos, ae maxime Romanos ob nomen SARDICENSE , e coetu Ρhilippensi retentum, tribuisse Sardicensi vero Concilio nomen NICAENO - SARDICENSIs, sive Nicantet, id est, sentientis cum Nicaeno, haerentisque illi; dum Conciliabulum appellationis ejusdem docebat adversum, et tesseram catholicam audiri vetabat tam impotenter, ac si solo nomine arrogato utrique tam Nicaeno quam Sardicensi reclamatum una, ac derogatum foret. Forte et ideo rationem Afris non dederunt.

quod septuaginta post annis, urbe paulo ante bis . populata, haec ipsis non erat in promptu. Quanta vastitas per eam calamitatem Bibliothecis illata sit, Gothis omnia diripientibus , docet Historia litteraria ; et quis postulet a nobis, ut demus barbaros, cum bibliothecas vastarent, tabulariis pepercita 7 -

Quod

379쪽

, de omnibus Sardicensibus. 369Quod si contendas contendas inquam; quia Et ninens

gantis Romanos scivisse originem mistarum Sy- ὰuia hiis. nodorum; quod vero ossiceret rationibus suis, dis. α' - ' simulasse; sit tantisper, habuisse ejus scientiam . aliquam; ne sic quidem efficies consilium fraudulentum, quod cadat in summum ipsum Antistitem. Age enim historiam Africani concilii excutiamus. URBANUA, Siccensis, S. Augustini distipulus , Presbyterum suum Apiarium. sceleris non

unius convictum, exauctoraverat sententia Syno- Ii. Hic vero ad Romanum Pontificem ZosIMUM recurrit, munitaque sibi via per homines idoneos ab hoc benigne acceptus, inque sacrorum communionem restitutus est. Quo cum essent Afri vehementer commoti , necesse habuit Zos 1ΜUs legare

in Afrieam Faustinum Episcopum, ut inter cetera negotia defenderet rationem agendi, quam cum lario tenuisset. Afri videntes a summa Sede hune defendi, qui Ecclesiis offendiculo magno fuisset, ad vitandos sermones, litemque praecidendam negotium componi sic voluerunt, ut Apiarius petita venia hanc a Synodo impetraret; Verum exintra Siccensem Ecclesiam suo munere fungeretur. ZosiΜO mortuo Apiarius novis criminibus sibi negotium facessiVit; eousque progressus , ut Patres de integro damnandum haberent. Sed semel perfugium Romae nactus, ad COELESTINUΜ I. navigavit. A quo ob gratiam , ac praejudicium ejus, cui successerat, receptus, obtinuit litteras, tam ad

Patresa

380쪽

' 37o . Specimen Exercitationit Crities.

Patres, quam Faristinum, in Africa vice altera aget tem. Hie coactis in Synodum non sine injuriis exprobrat, quod Romanam sententiam flocci facerent, et quem duo Pontifices recepissent, tertio judicarent. Verum Afri fiducia eausae examen prosequuntur , et agitato per triduum oporosissimo judicio, cum Apiarias astu, Faustinus potescis. uteretur, denique Volente Deo reus omnia sate, tur, quae patraVerat. Quo datus in tuborem Fin BGus Amsinus, ac typhi Jcularis, ut eum dicebant , con- victus est. Nempe eum se praebuit in utraque legatione, ut illi ad COCLmaei Nura litteris datis perte profiterentur, se certos esse, quod deinceps Africa eum minime latura esset. Dum ergo Legatus superbe multa facit, etiam in hoc potuit peccare, ut vellet allatis canoniblis fidem haberi: eosiaque ram parum, ac causam clientis examinari. In quo licet mandati limites fuisset transgressus, vel ideo reprehensum non legimus, quod re male gesta aliunde odium , ac dedecus sibi eonflaverat.

Ergo invidia utriusque facti non utique in primeipem, sed impotendim ministrum recidit. i. Quae ego ex natura negotii sumos non quod certa habeam, sed quod illis resisti nequit ob speceiem veri quam solam ab accusatis judicii requirunt. Quodcunque eligat DALLAEus, suo

damno faciet, ac secundum Ρontifices judicabitur. Quamquam ut dixi, haud opus huc confugere; quia quin causam adVersario tradam, Permittere ieeti