장음표시 사용
31쪽
Ideo quae ad sanguinis fluxum sistendum inservire possunt ad manus esse oportet, quod etiam nostro in Casu laetum fuisse S I. notavimus. In omnit alio casu memorato illud non adeo necessarium erat, neque etiam observatum fuisse legimus, nisi in Casu Molitoris S 5. N0, 3, ubi Dcligationem per aliquot dies, prae IIemorrhagiae metu, in eodem statu relictam fuisse vidimUS. Licet in genere Haemorrhagia primum Vulnera. Sciopetaria concomitari non soleat, tamen semper illud nequaquam obtinet, quando globus recta via atque citissime Vas aliquod majus transeat, insignis heud raro sanguinis fluxus obtinet, non nisi Artis auxilio adhibito sistenda .
S 8. Inflammatio, Gangraena, et suppuratio nimia, Praecipua sunt symptomata Vulnerum Laceraturum atque Sclopetariorum. Aliquando tantopere laeduntur partes, ut mox UZngraena corripiantur; saepius autem Instam matio
32쪽
primum suborta in Gangraenam abit, vel in Suppurationem, qua vires agri Lum ma inae exhauriun
Plurimum hic dependet a velocitate qua vis illat Iin partem adsectam agit. Si Globus V- g. quam citissime transeat, Vulnu ad naturam sere accedit fissurae, sed Innammatio profundius penetrare solet, et ς0ncussionis sequelae insigniores observantur. Si velocitas minor est, partibus sese extendendi inagis occasio datur, neque adeo vitalitate privantur; Contusio tamen major est. Praeterea, pro partium adsectar 'm, diversa indole Symplomata quoque differunt. Vulnera Lacerata, atque Solopetaria, si tantum p tes molles assecerint, non adeo periculosa sunt; et in omni Casa memorato , ubi simplex dilaceratiqvel avulsio obtinuerit, curatio facillime fuit abs
33쪽
vellatur, in longe majori Pericillo IZger Versatur. Etenim in posteriori casu Instammatio Vehementior oritur, qua vis vitalis infringitur, atque Gangraena, vel Puris insignior separatio, inducitur. Si ossa simul comminuta vel disrupta sint, concussionis Symplomata magis obse antUr, quae pro Vulneris extensione plerUmque graviora evadunt, ita ut tantum in adsectae partis vicinio observentur, vel iutoto Corpore sese manifestent. Pro ratione longitudinis, Vel numeri, Musculorum Tendinumve evulsorum in genere Symplomata gravioran0n fiunt. Etenim in Casu 6xN S 4. ubi Doloris sensus vehementissimus, Motus convulsivi, et deliria observabantur, minor erat avulsarum partium extensio quam in plurimis aliis casibus, qui longe mitioribus Symptomatibus stipati erant. - Symplomata ista Nervea, in casu modo indic to observata, magis a contusione atque dilaceratione partis reliquae Pedis pendore Videntur, quibus systema Nervosum haud raro
34쪽
Quidquid enim in genere labia Vulneris a se invicem removere Valet, dolorem adauget, et pro ratione vis allatae, illud Symploma adhuc ingravescit ita, ut totum CorpUS, Vel partes remotae, in consensum trahi soleant. Inde etiam Urinae suppresso, quae nostro in casu I I narrato locum habebat, derivalida est. Saepe etiam Symplomata Nervea cum maXime et unice pendent a sensilitate AEgri, ab Animi Pathem te, Terrore, Timore, similibusque causis stilis.
3 9. Curam quod attinet, si pars aliqua fuerit avulsa atque dilacerata, cavendum ne Vulnus linteoearpto repleatur, inde enim labia Vicineris a se inviacem removeri constat, adeoque, quod 3 praeced.
monui, Dolorem aliaque Symplomata Nervea in-Quidquid igitur stlimitando agit, omnino evitandumist, et blanda quaevis Emollientia applicanda. Partes dilaceratae residuae, quantum fieri potest, in ordinem sunt redigendae, ex integumenta com;au-
35쪽
niet, si adsuerint, ad se invicem reducenda, atquennienda. Unio autem talis esse debet, Ut, Suppurati ne oborta, via pateat, qua Pus emitti possit, absque ut sua gravitate descendat, et ipsum sibi aliam xiam eligat. Linteum carptum siccum adhibeatur, postquam Suppuratio se manifestaverit, quibus splenia liquore quodam adstringente madida, superimponi possunt. Haemorrhagiae insigniores sub initio Suppurationis si observentur, Ligatura, non vem Stypticis remediis sistendae sunt. - Vigente autem Suppuratione, sit sanguis justo tenuior ex omni Vulneris superficie prorumpat, Roborantia et Aditi ingentia, caeterne adlibbita, omnino prosunt. Nimia Suppuratio, si pendeat a Corporibus peregrinis, vel stagmentis Osseis, quod in Vulneribus Sci petariis haud raro obtinet, eorum exitus prom0veatur, atque ita Puris generatio imminuatur. Praeterea in omni Casu dilacerationis vel evulsionis alicujus partis nostri Corporis, vel etiam in
36쪽
convenire eX antea memoratis constat. Dantur ta-nien, qui V. S., Ubi Vulnera Sclopetaria cum Fraetura ossuun complicata suerint, periculosam esse itatuunt, quoniam Suppuratio insiguior plerumque sequi soleat, et Febris, qua Vulneratus corripitur, raro unice Inflammatoriae indolis sit habenda, sed miXtae. - Ad Instam mationis tamen nimium impetum infringendum V. S. utique necessariam eSse,e1que Gangraenam, quae toties dilacerationis, imprimis autem Sclopetariorum Vulnerum, sequela est, cum ma inae praeveniri posse, crediderim. Ad dolores leniendos, aliaque Symplomata Nervea sedanda, Narcotica conveniunt, quae etiam nostro in Casu et No. 6 3 4 egregie scopo inserviisse vidimus. Opium prae ceteris eXhibendum est. Cum vero Vulnera hujus generis absque Suppuratione curari nequeant, et Suppuratio in Casu graviori plerumque prosus a obtineat, omnino necesse est, incipiente atque vigente hocce Symplomate, Diaetam nutrientem commendare, et Corroborantia Medicamen
37쪽
Cortex etiam Peri :mus et Roborantia in genere conducunt, si suppuratio in Gangraenam Sphace-
S IO. Si, una cum partibus mollibus dilaceratis, Ossa perfracta fuerint, aliquando Membrum reliquum servari potest, quin insignia hujus rei observata prostant; sed ab altera parte ita agendo, nimium haud
raro cura protrahitur et, suppuratio tanta oritur-
ut cum marime debilitetur aeger, inde in magno vitae discrimine versetur, vel moriatur, et si superstes evaserit, adeo plerumque deforme, atque inutile Membrum sucum serat, ut potius Amputationem institutam fuisse optaret. - Quando Os aliquod in Articulo fractum est et in plura frusta divisum; quando partes molles maXima pro parte, inprimis Vasa atque Nervi, dilacerata sunt; quando totum Membrum vehementer concussum deprehenditur, frigidum, atque sensu destitutum, Amputationem necessariam esse censeo, neque Gangraenae sere certo Oriundae iugi-eia, prius expectanda essis; cumque nostro in Casu
38쪽
S 1 memorato tale quid observatum fuerit, Opera tionem etiam hic mox ab initio instituendam fuisse mihi quidem videtur. Dantur tamen plures laesionis gradus, non quidem adeo gravissimi, sed minoris momenti, quorum cura dissicillima est, in quibus num Amputatio necessariast, nec ne, ViX determinari potest. -- Tum vero non tantum ad laesionem, qud i lem, est respicien, dum . sed istius AEgri habitus considerandus est, et status, in quo ab omni parte Versatur. Generalis igitur regula hic praescribi nequit. Rationes quae contra Amputationem , in genere prose runtur, sunt, Dolor qUem operatio creat, imo codem fere momento, quo ceterum Corpus insigni Vul, nere inmime irritatum, concuSsum, atque turbatum est; totius Membri praeterea privatio, et observationes Naturam sibi aliquando sussicere. Contra, qu e pro Operatione militant, argumenta huc redeunt. AEger loco Vulneris irregu- Iaris , lacerati , magno periculo stipati, simplo: Vulnus incisum accipit, longe . minus periculo- suiu a
39쪽
sum; Dolor inde ortus, illam a cninione, alias necessaria, pendentem vix excedit; et Membri pri vatio hic non adeo in censitam Venit, PIOniam n s. M:un illud auferre tentabit Chii urgus, uisi AEgruinita servari p0sse censeat, absque Opermione vix ac ne vix quidem servandum
3 II. Notavimus S I. post Amputationem initium tam , s viationem plenariam protractam fuisse, sep ratione partis extremae Ostis Humeri, - Videamus adhuc Daucis, quid de hac re sentiendum sit. Istiusmodi separatio laminae ossis secti exfoliatio sensibilis audit, cum eo utra iste Naturae processus , quo eXtremum osseum per absortionem perit exsolii iionis issensibilis nomine insignitur i). - Disting untur laminae separandae quoad formam atqrie magnitudinem in superficiales atque profundas k .
iὶ Vide egregium Specimen inaugurale Viri Doctiss. PAULI GODOFREDI AN HOORN de iis quae in parti m nrambri praesenseno seis, amputatiine Uulla rasti notanda seum L. B. 18.3. 4 cum Tisaaea. Pag. 45,
40쪽
Tempus separationis partis mortuae maxime dis- fert, lente tamen semper Natura procedit, aetas agri, vires vitales, varia magnitudo partis separandae , et varia soliditas ossis, praecipuae causae sunt, quibus separationis tempus determinatur l . Omnia, quae vel subito vel lente Otremo osses relicto mortem inserre valent, exsoliati cui sensibiliansam praebent in . Inprimis vero huc facit nimia post Amputati O-nem institutam ossis denudatio, ita ut extremum ejus partibus mollioribus accumbentibus noutegatur, quod in nostro Casu locum habebat. Si probe curat Chirurgus, ut sussicientem quantitatem partium mollium servet, illa os plenarie tegi potest, in genere exfoliatio istiusmodi sensibilis omnino noli observatur, saltem in sex Amputationibus, quas, praeter Casum memoratum, coram Auditoribus suis Leovardiae et Franequerae selicissime instituit Prae