장음표시 사용
241쪽
i siue petitorii ,siue possessori j , aut quaeculiuealia causa agat.
- c.at si clerici c.clericix. qualiteride iudic. c. 2.c.si clerici. let foro c5pet.c.causam, de rescrip.auis Italuimus.C.de episcidi cler. quinimo competens est etiam Iudexinter laicos, si . . de possessorio rei spiritualia ordinario iudicio agatur. ca. ex. conquestione,&c.literas. de resti.spol.c.accedes. et a. ut lit.
et non contest. & regulariter p est ecclesiasticus f iusdieere
in laicos in casib. mixti fori .ca. tuae de ibi notatur de procri Feli .in eap. cum sit.de sor.eomp. Iasin rubr. C de iud. Clar. f. in.q ue 7.Et quidui deliaquens in casu mixti fori, sit ab soli Itus per ecclesiasticum , qui praeuenit, an positi puniri per laicum tanquam non suilicienter puniture Iste casus occurru superioribus diebus, dum Reuerendisi. Nuncius absoluisset quendari de loco Collεgij, qui copulam habuerat c si . commatre : de suo catu mentio fit in consilio. osasthi. as. Dicebatur, quδd si constaret euidenter non fuisse sufficien-23 ter punitum, quod posset suppleri poena 'per laicurri, sed
quod ita uubio,vbi pena et ibitraria,laicci non posset co gnoscere, an esset sum cienter punitus necne, quia esset per indire lucognoscere,an ecclesiasticus bene, vel male pronunciat et,quod non licet pati: ita etiam non posset eccle- .sasticus cognoscere,si laicus pronunciasset,quod si notores .id appareret, vel diuersa poenae essent statuis quod tuc procederet doctorii in sententia, quod minus suincieter in uno
foro punitus posset condecent et in alio foro puniri supple-do in eo,qubd poena non suit condigna Clar.d.q. 7.ver. dictum est. & versic. se l. dubium autem esse potest ubi poenae
sed e deni,de quo etiam per Decia in practic.c. 26.num. I lib. in casu autem occurso dicebat Re ierendi se .Nuncius,
quod ex quo processerat per viam gratiae lima facultatem 26 sibi a Papa cocessam, quod semel absolutus,'per viam gratiae , vel iustitiae, non potest in alio foro molestari, quando grat is emanauit ab eo , qui potestatem habebat concedEn
242쪽
refotatb. a. c. Io. sed in proposito,de absoluto per viam gratiae, Auste intra a.de potest. Ges. super layc q. o. videtur sentire,quod eo modo absolutus, possit in altero foro puniri. prout etiam si fuit absolutus per viam iustitiae. Clar. d. q.
7. versi. sed hic occurrit. Rolan. cons. 24. num. I 4. volum. a. de in eisdem casibus non potest alter iudex alteri inlit bere Bal. in l. l .C.quom.& quan .iud. Ale X.con si . I9.vOl.7. Socm. in c. proposuisti desericompet. Bero.consta I II. volum. Consi. 2I omum. 2 o. vol. q. secus in spiritualibus seu beneficialibus. Anchar. cons a 34. Soci. ubi supra.Item potest conueniri laicus propter vim turbatiuam, vel expulsivam coraecclesiastico. c. conquestus de for competae clem. I.eo. tit.
de ubi agi potest coram utroque ecelesiastico, vel seculari, . electio erit clerici agendi coram quo maluerit, ad notata in. c. cum fit. de for. compet. Sed prout ecclesiasticus in laicos 7 plerunque ius dicit,an etiam laicus ' possit cognoscere inter clericos regula est negativa. c. placuit .c. clericum nullux. I I. quaest. I . c. si quis. 2 3.q. s. c. si iudex laicus. de senten. excom.in 6.c.item statuimus.constit. Feder. Dec.consi. 2 r.
Num. 2. quinimo, neque inter laicos iudex secularis potest cognoscere, ubi agitur de spirituali. c. cum laicus. de reb.
tor.qui si . sint legit.e .contingit. de arbit.cuibi notatis.Dua.bus itaque rationibus interdicta eli laico cognitio, tum x tione personarum,tum ratione rei, & causae. Ratione personarum non potest laicus cognoscere inter clericos, seu inter laicum,& clericum , ubi clericus si reus , siue agatur dore spirituali,siue temporali,etiam si de fundo mere propha no ageretur,vel de causa pecuniaria c.si diligenti.& c. significalii .de sor.compet .c.ecclesia. de cocisti tu . Et propterea iuri conueniens non videtur Galliae consuetudo , per quam clerici in actione reali ad tribunal laicale trahuntur,qui casus est primae quaestionis. I i. caus ti habetur in c.i nolita .eadem q. e. clerici delud. Bald .in d. authen. clericus. num 2. insp.Io. Q
243쪽
Niv. lib. i.c Ona.opin. in verbo clerici. Andr. G ii l. pract. obserua. lib. I .c. 37. iiurn. q. ubi idem obseruari dicit in Camera imperiali. Licet in contrarium faciant, quae infra annotantur post Didac .pract. q.c. 3i Ratione autem rei,&causae interdicit a eli laico cognitio, nedum inter clericos, sed etiam Inere laicosc.quant O .deiud. d.c. la; Or.qui fit. sint legit. cap. tuam.de ord .cogn. ubi glo.fin .ampliat, etiam si incidenter, vel perreconuentionem de causa spirituali agatur. cint inquisitionis 3 prohibemus .de haeret. d. c. si iudex de senten.
exco m. in6. Specul. intit . de reconuentio 3 nunc dicamus.
in pri n. dc versi.&trado. Maic obiter notandum est fortiorem ei se rationem causae, & magis impeditiuam cognitio-28 nis, quam personarum Causae t etiam natura, quoad ius fori principaliter inspicienda est. Bald i ad authen .clericus in
z. nuta. atque etiam naturam causae trahere ad se personam clerici non econtra, censet Hamiet O dc seu . lib. i.c. Qintit .
unde causam ciuilem clericorum , laicus potest cognoscere ex delegatione episcopi , non autem potest episcopus causam spiritualem delegare jaico. glo .in c. 2 de iudic. ubi omnes notant. Item,cle tacus coram :udice laico in causa ciuili potest reconueniri. secus super causa spirituali. glo. in cap. a.de Dr.compet glo. ti. in daea uaria re in c. denique. 96. dist.&inc multi a. q. i.&in sv nma i t. q. I. quam opinionem di cunt veriorem .sequimi em, communem,& in practica serua
damiel. Dec di Bero inc at si es erici. se iud c quicquid ibi
Barba dixerit. Maria. m c. I. lemur. petit coi r T. sed tu ad- Ilerte in proposita aut e m. qiuellione, i octores nonnulli tractando materiam, conta adunt huiusmodi rationes dicentes aliqui, non polle lati uni cognoscere de 'oub lotio bene. siciali, quia agatur inter cuneos .d cap. qualiter. quando de iud. ubi canon omnino probibe: clericum trahi coram iudice seculari.Alii contrarium a serentes,quia agatur de re temporali Pi inia quidem regatae adeo nhaere ut sicut bono ni eo ses carroc i o: Ali; autem limitationem constituunt, quae regulam deliruit. & aequivoce loquuntur. Neque hi, neque ili; scopum nubi viden.ura tigille . . Pro declara e
244쪽
mitto, quod priuilegium Ecclesiae quatenus prono sito nostro deseruit, consistit in duobus : prim3 in ad inanistrando, iudicando,ac statuendo de iurib. ecclesi asticis, maxime spi- . ritualibus. Secundo in iudicando, personas e cclesiasticas,&in eas iurisdictione n exercendo, notatur per Innoc & alios
& col.7. versi. circa quod . & ibi dicit caosa; t ecclesiasti eas esse triplicis generis criminales ciuiles, & spirituales, additur quartum,quasi spirituales.Causae autem ecclesiasticae noni si per ecclesiasticos tractari debet. Item regulariter solus - ecclesiasticus inter clericos cognoscere potest, laicus ramein pluribus cfisibus clericorum quoque iudex esse potest aliquos enumerat glo.inc. principis. 23. q. s. &iri summa. II.' I. multos enumerat Anchar. in c. ea quae . q. I de re g. iur. in 6.gi in c. item seruat. de cler. vol. decl. for . super ritu c uriae
Neapol Maran. in pari ordi .iudi c. lili. I l .vers. succestive. plures Aufr.&Beria. Laur.in trast. de potest .secul. super ecclesiali. pers. & in quibus clericus aduersus clericum potest agere cora iudice seculari, poterit nihilominus de iure agere coram ecclesiastico, ut supradixi, & electio erit cler ci. ad notata in d. c.clim iit .de for compet .in gl fin in ilia.& in c.dilecti. eodem tit. l. cum clericis. in principio. C de episco.& cler.l. decernimus.C.de episc aud. Esi quoque consideri-3Odum, quod licet non cognoscat regularitςr ias cust de causa si rituali, id quandoque potest incidenter , vel si non ex professo de re ipsa spirituali tractetur , sed de Acto rei spiri
245쪽
petxns si in posses rio beneficiali, cum duplici rati econii dei et ur incompetentia, propter personas, causas, ad hoc , ut competens elle possit cestare debet utraque ratio , vulg. s. assinitaui s. initit.de nupt. l. si non lex.de haered instit. Tir .in tract.cessante causa limit.2 2. S propterea,cum de
beneficio agi non possit, nisi inter elericos, dixerunt indi- istincte nonnulli laicum de huiusnodi possessorio non posse
cognoscere. quos sequutus est Menoch. in tractat. de reculex. p ff. remed. I S. iussi. I 8.&in tract.de reint.post remed.
.s q. Ja .nu. 3 49. & pro his facit,quod supra d ictum est, quod
clericus licet ratione nudi, in petitorio coram iudice laico .coueniri possit, in posses rio coram ecclesiastico debet co- veniri, &sic , sue possessorio, siue retitorio agatur cora ecclesiastico est conueniendus, nec laicus in eum iusdicere pitest, di propterea inserthr, quod posse sibrium non est illod ,
quod alteret qualitatem fori in clerico, & ubi posset cognoscere,censuit Assii ct decis a .rium. 3. quod non potest id per modum Ordinariae iurisdictionis citando clericum,sed extraordinem citando generaliter quoscunque qui sua putaue- .rit interesse, quo citandi modo abutuntur quandoque laici in causis ad eorum forum non spectantibus, quod tamen fieri non potest. Gram.decis.6 i. Eandem opinionem plures tenuerunt, propterea,quod prout posses riti beneficii, censetur causa beneficialis, ita etiam positabrium cuiuscunque
rei spiritualis, spirituale censeri dicunt, de licet causa spiritualis dici non possit, attamen dicitur quasi spritualis: ut post alios refert V ant de nul l .sen.ex defec .iurisd. num. dasn. Alij vero distinguendum ptitant inter remedia possess4ria, neque in omnibus eandem esse rationem , &huiusmodi differentia eo tendit, ut aliqua remedia postes ria rem ec-elesiasticarum dicantur temporalia. aliqua spiritualia, propterea, quod causam proprietatis habeant annexam Postremi censuerunt indistinctu laicum esse iudicem competentem in omni causa posses ria, eo quod nihil habeat comm ne proprietas cam possessione, quae dicitur, quid tempora. te. Horum diuersae, atque adeo contrariae opiniones disca Attenda
246쪽
hiendae sunt,ut eis di uilis vetitas elucescat Primi innitentes regulae, quδd laicus inter elericos non po sit cognosce-3i re patiuntur hunc obiectum, quod ex regula ius si sumi non debet, & omnis regula patiatur exceptionem, l. i .de reg.thr. Itaque regulare est, & generi cum , quod notatur in d .c .pIa- euit,&iuribus supra allegatis . Speciales aurem sunt cano,. quibus laicus ius dicit in clericos, d geneti per speetem derogatur. Cum igitur pluribus in casibus supra dixerimus taleum posse cognoscere inter ec eliasticas persona ς, no erit inconueniens, quod casus iudici j posse is orij sit de exceptuatis,quod an verum sit ex infra dicendis liquebit . Sed quoniam alterum etiam impedimento est potest cognitioni, sica sit beneficialii, vel spiritualis , non inutilis ea eli indaga tio,an possessorium beneficii, aut alterius rei spiritualis dicatur temporale, necne ,& negativam tenentes, propterea i
dixerunt laicum incompereatem. pran. in c. 'cinfin. de rest. spol. in 6. Haee disquisitio facilior reddetur, si sigillatim remedis possellaria discutiemus, eum non eius de naturς sint: iuxta frequentiorem Doctorum sententiam. 1llud interim non Omittendum putauerim, ut quoties dicemus iudicem qaicum posse cognoscere, ad veranque rationem incompetentiae esse animaduertendumne aliqua obsit. Primδ itaque in possessorio retinendae Doctores pallim eunt in eam sententiam,vt laicus possit cognoscere. Neque obsit regula clericalis eo quod laiciis possit inter clericos cognoscere,qua
' do subesse poteli timor scandali, & ad laicum spectat pacatam reddere prouinciam, ut infra dicetur . Cuna autem uterque suam polsessionem tueri conatur: plerun ire scandala oriuntur, quae ut prohibeat laicus summatim cognoscit, de prouidet. Minus obstare dicunt causae naturam, eo quod sit . .
temporalis, cum de solo possessorio agatur, quod hcet sit bene fietate , vel rei spiritualis, est nihilominus ipsum meru, ac nudum possessorium temporale. si non habeat mixtam . causam proprietatis. Postrema haec ratio mihi videtur habere poste duplicem sensum, unum quidem, qui respiciat rem, de qua agitur,idest, postessionem, quae cum causetur ex actu, . posi-
247쪽
. pcutivo,& temporali, seiungique pussit a proprietate, vul- . rato. Imihil inmmune qicetsroprietas sit spiritualislosses, fio nihilominus erit te a se alii, secundum eos, qui tenent
. is alisam positatoriam est 4 mporalem. Similiter, ii de mero . facto tractetur, puta, an talis contraxeri: matrimonium,vel potius fecerit actiis, ex quib. induci solet matrimonium, &- unquid in contractu interue inerint ea,quae faciunt contrM' cium ipsium usurarium, illud factum dicetur mere remporale licet matrimonium sit quid spirituale, & usura sit crimen. ecclcsiasti eum. Alter xvio sensus respicit, non tarem ipsani, quan formiam, S modum cognoscendi, licet enim tracte-xur de re te inruiali , si tamen iudex qui habet causam decidere, voluerit de his etiam cognoscere, quae merum factum excedit in ,Σ causam proprietatis habent annexam, quae spiritualis sit tunc an pCssit laicus coguoscete necne, conten-
. dunt in ctores alii quidem posse negant alii etsi mant, si in
cidenteibG sunm ai: ni cognoscat. Peli A Maria in cAp.c μ' --sit. de for. cseinpet.& in c. decerninuis de iudi c. Redeundo itaque ad remedium retinendae assis mant fere omnes, laica. Is se cQguescet e,tam ex co,qx od causa p0sies riast temporalis, oti m qucd hoc remedium, mixtam non habeat caussem proprie ipi is. Addunt aliqui iudicium tunc dici habere 32 mixtam ' causam proprietatis, quando oportet fidem iace- re de titulo vicens est Ber. Haec dicta doctorum , si diligenter serpet antur,quomodo procedant & vera sint, resolue tur faciti negotio proposita differentia inter remed: apbs sessoria. Et palimo quod attinet an possessorium beneficia dis scatur te focale .l aliqui tenue iunt,quod non, di quod pro pic ea laicus non lit iudex competens. Ant. de Burr.:n ca. literas circa sn. de iuramento cal 5 ibila se Barba. Didae. Praci '' aes c vers. prima conclusio cum etiam in remedio re inunda debeat seri tides delitu o di is vincat,qui
ali C, pererim allegat os . de cis .s s. Menoch. in tertio remed
retin. 'Oi num aro. videtur. quod iud ex laicus opta possit CDgnoscere. Vant. ubi supidae nullit.semen.ex defeci. iuris.
248쪽
sam possinthi iam bene sic ij vel rei spiritualis esse beneficialem, seu spiritualem, aut quasi,ita ut naturam benesciatis,&i . spiritualis sequatur addit . ad deci Tholos. 7o Cur. l.par. . 7 qua l. 6. pthira adducens. Q udam aut e subdistinguunt, an agat ur de posse librio benefici j,aut alterius rei Diritualis . &causatia dicunt beneficialem seu spiritualem, aut agitur de possessori opi sdiorum, & corporum ad beneficium spectatium, vel ad ecclesias, & tunc dicunt i au sana es e temporalem S l ai cum posse cognoscere, pro his videtur texi in cap. ρ quae cavs .infin. I i. quaest. i. glo. in clem. dispendiosam. in verbo beneficijs , di in verbo Decimis. in s n. de iudic.dei notat Bero. in Rubr. de iudic num. I 32. Alii indistincte te-ss nent rei spiritualis possessorium, ' dici quid temporale, vel si quasi spirituale dicatur secundum aliquos, naturam tamecausae temporalis sequi Horum opinio communis est,& vel rior videtur glo .ind.c ulteras de iuram calum. R ibi Panota not.& Zabaret.&glo in c.cum dilectus.1n verbo, iuramen- to,de electione. nota.in d .ciem .dispendiosam. de iud.Archi. in c.primo,in verbo in ciuilibus .de restitu.spol. in s. Bal in cap primo,apud quos, vel quem controiter fetid.&in l. si de
proprietate.nu. I J.C.si a non compet .iud. Marant . in quartapart. dist. 13. ubi distinguit iudicium seculare a temporali, ecclesiasticum a spirituali, ut seculare &ecclesii allicum iudicium,tribunal respiciat. Temporale, & spirituale rem de qua agitur. Rip. in rub. extra. de iudic.nu. 9o. ubi dicit hanc
esse communem conclusionem. Emari. Suare g. recepi. sent.
in verbo. posses o. benefi.Marc. decis. I a. facit,quod supra dictum est, quod causa mere possessoria seudi, non est fetidalis, &propterea, non mirum, si iudex nudi non sit iudex possessorij, sed ordinarius r &id facit pro opinione gloss , ct communi declarando, ut laicus non sit iudex in causa ordinaria, sed insit minaria sic, non quia possessorium tribuat huiusinodi qualitatem, sed sum maria c au se cognitio,& v bi tractatur materia facti, & non obstat qualitas reii de
cuitis possestario agitur,licet sit spiritualis, ex quo pos e lo-
249쪽
rium temporale est, & ex causa videlicet scandali euitandi, R ne vis alicui sat,coram seculari tractari potest,licet cleri'cus reui sit,prout infra diaetur, luda videtur esse tu mente i
Bursa. coris ψ9. num 7. allegat Amo. Grauat in annota ad prach. Oct . vestr. lib. . s. c. I. ubi dicit committi m esse orinionem quod pulleia orium causae spiritualis, 5 siit piritu te. idem serii,3 sentit Menoch. in 3. remed. retin. posse l. q. numero 78et . ubi sentit duos posse esse iudices in caul ipostestoria benesci ci , vel spirituali, ecclesiasticum,& lasecum, quos callus , & validius Ecclesia defendatur. Incaua tamen posse soria Dudi nu. da distinguit,an agatur de puro S simplici postessiorio , vel habςn re mixtam causam pro Lyrret alis . propterea indistincte quoque putarunt nonnullii Iaicum posse cognoscere de huiusmodi causa prout idem
Mandosin tracta. de monito. quaest. 13 . dum simplicitor dicit, quod iudex laicus procedere potes stiper ecclesiasticis, in concernentibus factum,& in posses ortis. Idem obseruari in Camera Imperiali dieit Andr. Gail. lib. I. practica obser ua.c.ῖs. Alij vero,& moliui censuerunt laicum posse de huiusmodi possessorij eausa cognoscere,si non habeat mixtam causam proprietatis; lias iecus. c. c aus in qu M. qui sit.sint,
legit. ubi text. dicit, quod iudicium possinorium i pectat ad
Regem , licet tractaretur de connexi 4 ad causam matrimonij. Et propterea cum retine dae rςmedium causam proprie, laris non habeat annexam i fer θ omnes censent de eo pos laicum cognoscere in beneficialibus Ferre poli alios.conci I. Otasse .s deciso. Qd autem ali qui addunt tunc dicias podessorium habere mixtam i causam proprietatis, quando oporter ii cm facere de titulo, nequaquam admittendunt est praesertim in beneficialibiis, in quibus in quocunq; pQ
250쪽
tis .col. 2.vers& aduerte.de eleel.& in d. c. in literis . num. Iet. de restit .spol.ubi late tractant Doct. & Bero.nu. 77. 86. mseq. Afilia. inconstit. violentias .col. l6. vers. In contrarium. Alciat. res p. os. Cassad. de reti. spol .decis.ψ.nu. 7. Menoch. in II. remed. recup .posisnu.qi 8. idque ea ratione, quod beneficium non detur sine canonica institutione. c. beneficiti.
do reg .iur.in sexto.c.ex nev ntib. de instit. & de titulo iudex laicus potest cognoscere , quando solummodo quaeritur, an sit coloratus,necne: notrautem an sit validus. vel inualidus. Rip lib. a. resp. cap. 36. quod est finale. Otast. decis II 6.nu. . Purp cons.q3 Q. in sin. Dicetur igitur habere mixtam causam proprietatis p ossessorium, quando iudici est a tributa potestas cognoscendi de validitate, vel inualiditate tituli. V bi autem nihil aliud requiritur,quam exhibitio tituli colorati, qui prima sui facie, & extrinsecus validus apparet, ut quia collatus sta pol eliatem habente, non dicetur iudicium habere mixtam causam, cum de proprietate non possit cognoscere iudex ted illud tantum inspicitur,an titulus sit coloratus,& sic inciderer de titulo cognoscitur, principaliter autem de possessione, seu quasi beneficij, & iuris
spiritualis. Menoch in p.re med. retin. post num 3 2 8.cum seque n. licet ipse alia rati one sentiat laicum non polle cognoscere, quando uterqtae litigator est ecclesialticus, eo quod inter clericos sit incompetens. sicque nedum remanet expeditum iudicium huius remedij retinendae, quod in eo laicussit competens inter clericos etiam rati 'ne beneficiorum,&rei spiritualis, sed etiam aperta videtur via decidedi in alijs
remedijs. Et in remedio redintegrandae,communis quoque ell d octorum conclusio, laicum posse cognoscere. adducitur intellectus Vincen ad cap. final de iud qui licet sit diui- . natiuuν est nihilominus verus,ut ibi sentiunt Zabaret.& alii nonnulli. Et Zabaret.inclem.dispendiosam. Pqst. Io de iu- di.Guido Pap. decis. I.& 2o7. Luc.de pin. in Ut coloni.col. 6n.C. doagri c. & censi .lib. I I. Bero.in d .rub.num. 3 3 .de iudic. Nattacon l. I I .num. 3. Oracdecis. I r6. num. I. aliqui tamen eontrarium tenueruut. Fedeside Sen.quaest. so Guid.