장음표시 사용
251쪽
Pap. cons. I si. Rotan .cons. 2 7. volum. a. Menoch .in II .re- med .recuper. possinum. 2 a I.& borum ratio est, quod cesset
timor scandali, cum constet, seu de facili constare possit dopossessore, qui etiam si praedo sit,manu tenendir Sest, nec ci- ira iudicialem cognitionem priuandus: iudicialis autem co- .gnatio, tractanda ei apti l competentem iudicem, qui inter clericos est ecclesiasticus, ut supra piae suppositum est. His rei ponderi potest, quod non om n ino cestat timor scandali. propterea, quod putant nonnu Ili sibi licere rem suam recupera re, Z vim vi repellere. c.dilecto. de sent. excom. in s. l. 3. eum igitur. de vi, & vi arm. Sed Z alia ratione contraris lententia susti neri poteli quonia ad laicum spectat prohibere, ne cui vis sat .l. i. g. est aut em .s ne vis fiat ei .c.fortia rudo cum seque n. 23. quaest. p. lebe que eccles sticas pers nas & eorum bona tueri. c. quidam monachi. I s. quaest. I.e.
Diuis . . luith. I .c. si ijs. I 6. qua st. 7 quae ratio fuit etiam ab tAstl:cto considerata deci . .&deducitur ex textu in c.principis.7 s. quaest. 3. supra allegato. & cap. regum eademq. per quae iurad: cunt nonnulli polle laicum cognoscere de vi, &inior is etiam inter clericos. Villatob. incom.opi. in verbo clerici in s.fall. & hoc secundum consuetudinem regni, inspecta etiam causa, illa poterat tractari coram laico, cum dero: te sorio agatur non habente mixtam causam proprietatis huc raraone, quamuis stibdubius non negat Rober cI rota. irid cons Bellam qO.colum. i 6. vers cul.&supposito.
quia possit agi in foro seculari, ut laicus tueatur, vel resti-37 tDat clericu . iaior ver satur dissicultas in politis sio adipiscendae quod dicunt Doctores habere mixta c au sam pro Prietatis, ta propterea laicum e stis inca acem , si agatur de poli estorio beneficii, vel rei spiritualis . Guid. Pap.q, i Aymo
cons. IO num. I . Menoch. ubi supra. nu. 27. citantes alios,
di vide Ur haec communis opinio, sed penitius considerando .doctores diuersificantes huiusmodi remedia,se fundant, quod laicus sit incapax ratione rei, & causae non admodum considerata ratione personarum litigantium, de profecto obiectus ratione per squarum videtur tolli hoc in remedio ea '
252쪽
dem ratione, quae in alijs supra fuit adducta, causa videlicet scandali euitandi, quod in concursu apprehensionis polle
sionis non minus oriri posset, quam in materia manulentionis, aut re integrationis, ex quo ad apprehendendasacerdotia plures quandoque certatim currunt, ut inquit Ferre cos. 32. nu. II. & propterea, a iure dicit approbatam consuetudinem, ut laici cognoscant in possessorio. Aliqui etia in adeptione possessionis, si reperiant contradictorem, quem legi 'timum non reputant, omni conatu ius suum exequi, & p sessionem adipi lci emant, intrus quandoque etiam praesidia collocant in ecclesjs, ut resistant habetibus bullas Poutificias, & interim mouent omnem lapidem, ut ipsi pariter aliquem,vel mendicatu titulum nanciscantur. Ecce igitur, quomodo scandali oce alio oriri potest, no minus in hoc remedio, quam in alijs. notat in simili Castren . in i .fin.num. 2. C. de edi c. diu. Adr. toll. Neque ideo minus ad Principem spectat providere, ut cessent huiusmodi occasiones scanda-li,quam ne cui vis inferatur,& ut amoueantur similes defacito detentores, faueatque requisitioni clerici prouis,&ma data Pontificis obseruet .argum. cap ut famae.in s n. de sent. excom.& quod dictum est supra per capit. Principis, & cap. Christianis. 1 I quaest l.AHic .in constit. Sicil. lib. s.cap. post mundi. Et in proposito videtur esse glosin terminis , iuncto textu in c ap.petimus. II .quaest. I .dum ibi glo. inducit illum text. in argumentum, quod si quis mittatur in possessionem, di aduersarius eum non admittat, quod manu militari res potest ei auferri. Et loquitur tex .in episcopo detentore, qui per secularem compelli poterat et concordantiae autem perglo. allegatae de potestate laicali supra clericos, loquuntur.& facit cap .de Rersona. eadem quaestione. ubi habetur, quod laicus iudex potest executioni mandare sententiam inter clericos latam per ecclesiasticum,&oonsequenter in possessionem mittere rei adiudicatae: Non minus igitur poterit in executionem literarum Pontificis inducere clericu in possessionem rerum beneficialium. Respectu autem e ausae,considerandum est, ut in ali; s remedij s, ita etiamin hoc posses
253쪽
33 sorium 4 duplex constitui posse, summarium videlicet, &or. 'd marium. Menocli. post alios .in praelud.recuper. Oss. nu. a Summarium autem est, i a quo nuda possessorij causa tractatur. ut in l.fi'. C.de edic .diu. Aur.tollen. ubi ostenso testamento in sui prima ligura non viciato, haeres scriptus mittitur in poli essionem , ci iussicit summaria cognitio , non plenaria, nisi adsit legitimus contradictor,de cuius iuribus veniat plenius tractandum . quo casu agetur causa iudicio ordinario. Castr.ibi num. S.& num. o. tractat,qualis sit necessaria cita.
tio.Alb.col. 7. veri restat,ubi dicit, quod duae sunt cognitio
nes in materia edicti, una sum maria, altera plenaria. Ord narium autem posuit Orium eii, quod altiorem requirit indaginem,& mixtam ha betc au tam proprietatis, & licet posse florium rei spiritualis sit temporale, tamen qua do ba
bet annexam causa m proprietatis, laicus est incompetens
eius cognitionis, ut si de validitate,vel inualiditate iuris si cognoscendum. Itaqns summarium in beneficialibus pos- sectorium adipi scendae, eli, ubi elericus laicum requirit, uti eum in posse uionem venet ii immittetur, eiusq; implora: auxilium, ob dubium, ne vis aliqua ei inieratur in adeptione possessionis: ad quem effectum praesentat literas suae coNIationis, da ut doceat se esse talem,qua lara se nominat. Estq; huiusmodi extraordinarium xuxilium, ut in simili dicit Archid in cap. I.de eo qui mit .in possLeau.rei era. lib. Cςpli. conci9. inta. & cognoscit laicus per viam extraordinaria id est summatim, ut impediat rixa M oppressiones, de scanda la. Alba cons. 73. num. s. regulaturque simile possessorium , eisd/m fere modis quibus. l. fin. C. de edi c. diui Adria. prorid. &in plerisque ali 1s casibus fiammatim cognoscitur, an quis
sit mittendus in possessionem. l. a. C. ubi in rem actio exerc. de L. Auth et qui . C. de bon. aut. iud. post . l. 3. .causa .de Carbon. te .l. I., si ea. de veni. in pos . mit t. Ideoq; laicus iudex, vilis lueris non cancellatis, neque vitiatis eius, qui obtinuit beneficium, fauet re vilitioni elerici, &mandata P5tificis cibi eruat. Neque eo inficias munus mittendi pro vi-
3 9 sum de benescio in possessionem i, spectare ad clericum,
254쪽
non ad laicum. Rebusin praxi. benefic.tit. se missio. in ponsess. num. II.& 2O sed laicus prouisum committatur,& protegit authoritate sua laicali, &super oppositione, ac res fie-tia facti cognoscit,& quamuis in hoc, Sut in alio quocunq; possessorio, fides fieri debeat de titulo, illud est pro colore,
licuti, nec etiam ad mittitur contradict , nisi habeat titulum coloratum,ut supra dictum est. Inno. & Abb. in cap. v triens. et secundo,de test in verbo incontinenti. Gozad coris sit 7. num.y. Neque propterea talis causa, trahitur ad natu. 4o ram spi ritu alis, quia in attribuendot actum alicui speciei, inspicitur, quod principaliter agitur. Pan in il .c. literas,ni . 8.& ita etia declarat Dec. cons. aro. v bi parificat huiusmodi remedium possessorium benesie is dispositioni. l. sin. & de
uno ad aliud etiam argumentatur Menoch. ind. l.6 n. nume. 7 s. quamuis huiusmodi posset rium beneficiale hoc magis in reo exigat, quam edictum in prophanis, ut habeat 'ipse quoque titulum coloratum, cum beneficium non possit sine canonica institutione retineri, at in casu. l. fin. legitimus plerunque est contradictor, etiam si titulum non ostendat, Verum, sicut in edicto side facta de testamento, non requiritur cognitio habens altiorem indaginem, ita in beneficii possessorio laicus non cognoscit de validitate , vel inualiditate tituli, sed sussicit, vici disit coloratus. Guid. Pap.decis. 2 s. Rebus de sentent. eaec. artic. I .glo.prima. Alciat. consit 2 q. numero 2.Ferret .cons I 3, in princi p. & cum ista sit summaria cognitio . non est laico prohibita, etiam de re spirituali, ita Bald. in authen .ei qui num. 27. C. de bon .auth. iud. possid. & in c. quanto, de iudic. ubi voluit, quod iudex secu-4t uris possit cognoscere de possessorio iuris t. patronatu sal-cet ius patronatus sit ius spirituale. Hi pol sing. 0.& licet de huiusmodi dicto aliqui dubitent, reperio quod in quadam causa Tolletana matrimonij. de anno II ε . 3O. Octobris, cora D. Fabio Accoram bono proposito puncto,an laici pons ni cognoscere de possessorio superca legitimitatis , velit legitiivitatis,ac etiam matrimoniali. Rota resoluit, quod ensent laici Iudices competentes, quod dicebatur procedere .
255쪽
quando de articulo speciali, & matrimonio siue principat ter, siue incidenter, non veniebat plene tractand m, sed sus. sciebat quasi possessio illius qualitatis requi suae,& summatim de illa qualitate laicus clognoscit . Bal .in l. 2. C. te Carb. edic.& in t filium .de his qui sunt sui, vel alte. iuri Rom. cons. 177. vers. I.& licet idem Rom.cons. 299 col. fi n. dubitet etiaipse de huiusnod i dicto, tamen rationes in contrarium per eum allegatae procederent, ybi laicus cognosceret de iure spirituali, non ad effectum quasi posiessionis iuris , Ted vallia ditatis, vel inualiditatis, ita etiam intellige dum est, quod scribit Gomer . in reg. de anna. q. 46.& quod Cl. not. in c.s n. de iud.& faciunt quae supra dixi poli Bart.& alios in l. Titia. E sol .ma tr. Fely. &Dec. in cap. decernimus delud. in causa etiam decimarum, quae alioquin spiritualis est potest laicus . ius licere executive compeliendo debitores ad solutionem. plo. in coestitutio. Sicil .in tit. de decim. inglo. fin. & ibi AD flict. in 3 quaest. lib. I.&in c. I eg. Caro. a. tit id de priuileg &immur. eccles. facit quod Bald. notat in l. acceptam. nu. ε C. de usur. ubi dicit, quod quando proceditur executive,& Iu dicis ossicio , clericus i depositarius potest cogi per iudice laicum ad relli tutionem depositi, quia non proc editur contra eum per modum iudicij. sed executive ex ollicio suscepto. glos .in deci Tholos. I 68. &idem Bald. dicit de sequestro apud ecclesiasticum facto .ini. si fideiussor. F. si satis da tum . E. qui satis i. cogan. quem sequitur ibi Iasi m. s. &dicit notandum. Propterea non negat Didac d. c. 3 I. vers. 6. iadices regios posse itistissime tractare causam possessoriam bene sic ij extraordinarie, ad effectum. ut quieta respublicast.Asnict. d.decis 24. & decis. 8 . ubi autem is , qui mittitur executive in possessionem reperit contradictorem , aut is contra lictor habet ipse quoque titulum color tura, & tunc Partes sunt Iaici remittere clericos ad iudicem ecclesiasti Cum,&interim manu tenere possessorem, & nedum de validitate, vel inualiditate tituli cognoscere non debet, sed n que etiam quis magis habeat coloratum , titulum: hoc enim
sne petitorii cognitione vix fieri potest. neque id tantum λ
256쪽
adipiscend&sed in omnibus alijs remedijs possessorijs obseruandum est, N. in simili dicitur , quod si proponatur exceptio excommunicationis coram laico, cognoscit quidem 3 laicus, i utrum sit quis Excommunicatus ab eo, qui potella.
tem habet excommunicandi, non autem de validitate, vel inualiditate exeommunicationis .cie min. in c. f. in fi de focie Ompet.& ita procedit , quod supradicti Doctores dicunt non posse laicum cognoscere in possessorio adipiscendae ,
quia habet mixtam causam proprietatis c.tuam de Ord cogni. S hoc modo declarandum est etiam dictum Anchar. in c.eaqua .q. IT de reg.tur. in 6. dum inquit, si quis petijt mi sionem ex edicto l.6.C.de edic. diu.Adr. & contra missione factam in aliqua re, comparet clericus conti ad ictor dicens se possidere contra ipsum comparentem debet offerri libellus coram suo iudice competenti. allegat. text. illius leg. in vers. sin autem confradictor extiterit , tunc in iudicio com sietenti.&c. Et subdit, quod cum iudicis ossicii m tunc ver fetur, ut cognoscat, quis liabeat potiora iura, non videtur laicus iudex competens contra clericum, se Cpponentem. Agendum eli enim tunc ordinario iudicio, & pro immissione,iudicis ossicium imploratur, quod summarie expeditur. Exceptiones autem requirentes ali iorem indaginem, ordinario iudicio tractantur, quamuis si plures compareant contradictores,inter quos adiit clericus, censuerit Bald. clerica deberesistere coram laico. in d. l.si. num.ψ . qudd utiq; pro cedit in summaria cognitione , secundum Gimum illius le- , q4 gis,ex quo natura litis,t & causae, trabit ad se personam. Ia- 'cobi. in J.vers. disi vati alli num. s. sic itaque, ubi de nudo possessorio agitur,causa summarie tractatur, At coram laico clericus causam tractabit,secus, ubi cognitio tituli,aut alias ordinario iudicio tractari debet. Neqne in conuenit quod, unus sit iii lex huius summari j iudicij,& alius ordinarii, ut innuit lex illius legis,& ibi notant dore dc canon. in c. fili. de nidi .vbi vero contradictoriacilium habet titulum, vel habet prorsus non colu tatum non impedietur misso. Et titu-kum non ha bere, ves habere non coloratum paria sunt, ut
257쪽
per Guid op.d. decis. 8 . Natta conc*i I. nutu. 6.ubi id declarat in titulo euidenter nullo , de ptimo aspectu invalido, quoad formam extrinsecam. Rebusin tit. de cau. benef.pos. arr. I .glo.vn.uti. q. ubi dicit, quod qui non habet auctorita-43 rem luperioris, dicitur euidenter iniustus t pol sessor . &ei non competit posi estorium ad Rot. decis. q. fuit dubitatu. in nou quae notabiliter dicit,quod ubi constaret clarὰ,¬orie de non iure partis,quod ea non est audienda, cum eius non intersi t. Ferre .cons. is . num. 3. & in simili casu sacit, cν notat gl. in extrauag suscepti. ne sed . Vac. ali'. in nou.in verbo, collectores. vers. sed qualiter. ubi collelior non potest cognoscere de titulo, sed ei committitur simple et compulsio ει executio in beneficia vacant ia,aut quae detinentur per aliquos, quorum pol seisio nuda eli, de nullo iuris adminiculo Licita. Ei ei constabit notorie de nuda possessione, renuisitate tituli ei j ciet detent cirem, secti s si dubium sit, quia tunc partes remittet ad ordinarium iudicem. in propoli toigitur, ubi reperitur contradictor, aut aliquis se opponens missioni qui sit sine titulo vel titulum habeat prorsus non coloratum, cum eius non intersit, audiendus non est, iuxta pinionem AZo.in d. l. tia. ubi dicit , quod non est legitimus concradictor, qui nuda in praetendit pollessionem,& ibi Bal. num. 3 dicit, quod iudex non debet pati, quod be fici aspiritualia de facto occupentur, di tune cum oppositio sit magis facti quam iuris , spectetque ad laicos clericos tueri, de
ne de secto vis fiat eis .c lemen. l . vers. ego. d e iureiur. cap. I. in prin. de Pac.tenen glo.in c. grandi. vers. defensionem. de
nam c au iae cognitionem non requirit, laicum esse capacem.
Et hic cessat ratio per Doeti allegata, cum huiusmodi cognitio mixtam nou habeat causam proprietatis Et ex ijs patet hoc in casu sustineri polle opinionem eorum , qui indistincte dicunt laicum posse cognoscere in possessorio benefici ali,di rerum spiritualium, & eorum qui specifice loquuntur in remedio adipiscendae, intelligendo de summario non de ordinario. quo casu commune dicit. Oravati. in additio.
258쪽
ad Vel trium. lib. s.c. i. Rhanc opinionem tenuit Igne. in I. necessarias . . non alias.par. 2.nu. I I .st.ad Syllan.Dec.dcos aro.&in L in num. I9. idem videtur sentire Guidop. conc8. num. 3. Ferre .cons. t 6 .num .6.& cons. I 8 num. 3. & 2 8.
addi pollunt doctor. supra allegati tenentes indistincte lai cum de possestorio beneficiali posse cognoscere.Huiusmodi autem opinio communiter recipitur si usus , &consuetii adsit in patria ita cognsscendi, di in eadem Tolletana sui decisin laicum este capacem iurisdictionis spiritualis,p supposito exercitio immemorabilis temporis,& fama priui. legs, multo magis igitur stante consuetudine cognoscendi
ηο inpollessorio. quod videtur elici ex bulla t Martini Galbicon celia,quae se fundat in usu, &ex ea nihil Gallis de nodo attribuitur scd quod usu ubi parauerant,comprobatur, vetinquit Rebu in titu .de causbenef.postes i. articu. 8 sto. 2.&in usu etiam fundatam intentionem laicorum cognoscendi in possessorio bene siclorum,dicit Gul. Benedin d .cap. Raynutius. Hunc etiam usum cognoscendi inter clericos per laicum , admissibilem esse in similibus casibus , atque adeo in fortioribus terminis, videlicet in causa petitoria reali com probat Dida .pract. quaest.c. 3 F.in princ.& num. F. ea ratio ne, quod huiusmodi priuilegium sit humano iure concessum ut ipse late disierit, di respondet contrai ijs. Boer. decisin prin.Alciat. in cap.cum non ab homine. de iudi .facit .cap. sicut & c. sequen 1 1.quanti l .dum ibi dicitur, quod clericus in ciuili cauta ante ciuilem iudicem est conueniendus,& ias ii subdit,quod sacris canonibus β forentibus legibus,clerici tam in ciuili, quam criminali causa , ad laicum iudico non sum trahendi:non ergo de iure diuino:& Paulus i praeside Caesarem appellauit in act. apostol cap. a I & in capitium ennam. 2.quaestio S. Papa mandauit episeopo, ut de crimine se purgaret coram regina stancorimi , & eius arbitrio,&Plura conperit Oza se .decisi. 3O. Et ad cap. si Imperat or. 9s. distinct. cum si mili Mir, ultra responsiones datas per Dida. cum,potest responderi, quod aliud est laicos habere potestatem super personas clericorum, quod innuit disposit io
259쪽
illius text. no posse, late Clar .in g. s. in pract.crim. quaest . aliud , quod su per rebus eorum proprijs vel beneficialibus 1 habeant iurisdictionem , quod videbatur Iure antiquo magis concellum, per iura supra adducta authen. ut eccl. Rona cent. ann. gaud. praescr. ibi, eccletias nosti as . & alibi multo ties constat Imperatorem condere leges respicientes res ecclesis di ecclesiasticas personas. l.cum clericis. C. de episco.& clei .dc toto eod. tit. verum nouissimo iure pontificio, regulariter etiam consuetudo videtur improbari, perquam clerici ad laicale tribunal trahuntur, ut supra dixi: que tameregula patitur exceptionem proptereat ncasibus exceptuatis,& ibi habentibus eandem rationem, ac ubi rei publicae expedit, negotiumque publicum bonum concernit, hic usus tanto magis admittendus est.& ipse etiam Fel7. in cap. a.de maior.& obed. colum. L. non distitetur, quod quando Papa non tolleret omnino priuilegium clericale . sed supra cleri ..cos laicis tribueret iurisdictionem in certis cassibus, vel personis , id facere posset, praesertim ex causa. Ias. in Rub. st de ostic. eius. & prout ius ipsim spirituale concessibile est priuilegio,ita etiam praescriptibile per laicos Io. Andri & Gemi n.in c. a. de praeben .in 6.colum .pen. cap. fin.& colum siti. in prin. verit. 2.no. Fel .in c. causam quae . de praescrip t. Et pro
fe id Reipublicae valde conducibilis videtur usus cognoscendi summatim in milesior ijs beneficialibus propter ica data vitas da, quae in concursu apprehensionis pollessionis
oriri posse diximus, non minus forte , quam in materia manu tentionis ex quo ad apprehendendam posieuionem beneficiorum plures quandoque concurrunt, utentes consilio Innoc .inc .in praesentia de proba. ubi consular, quod si scintduo contendentes de haereditate quod procuretur praeuen- tio in occupando bona, Ribi dicit, quod si concurrant, ne causentur rixae,iudex utrique inlubet.Cellante autem publica utilitate,in caeteris casibus, non passim admissib lis est et usus cognoscendi per laicum inter clericos, tanquam a iure improbatus,ut supra dixi:& notat Io.Qmn. Hedu.de Aristo-cra.tit .de iud. rer.temPorat colum. .in Patria autem nostra
260쪽
' Pede montana, hic usus cognoscendi per laicos,& praeser tim Senatum de quocunque possessorio summarie, in oleuitantiquitus, & Cepius ita obteruatum fuit, prout in quadam causa Bravdenti,&jnalijs etiam pluribus causis , & de huiusmodi usu testantur Aymo cons. 238 num. 8. Menoch. in -IS. remed recupe .psen. nu. 2 II. Et nouissime de amo I 373.
de mense Nouembris in quada causa. Valpergiae, & Regis, cum a valpergia detineretur beneficium absque titulo, fuit dictum Regium este immittendum, & associandum inponsessionem amoto detentore, qui allegabat quidem titulum, di petebat causam remitti, sed fidem non faciebat, re compertum etiam fuit per Auditorem Reuerendissimi Nuntii, qui Regis partes tuebatur,hoc valde expedire, cu ipse Val- pergia haberet in ecclesia homines armatos, quibus tuebatur ius suum: In eo tamen casu, fuit postea idem Valpergia restitutus per Principem ad producendum suum titulum, solutis omnibus retrofactis expensis. Quinimo, sortius eaderatione scanciali vit adi gratia a quam pluribus principibus . . . Ra tutum est, ne sine eorum permissione aut literis placito- 8 rijs,possessio beneficiorum appreheudatur, quae statuta, an
de iure procedant non modica est controuertia. Negatiuarta tenent Abb. con 8 r. volum. I. Felin. in eap. ecclesia sanctae Liariae. num. 95. de constitu.& ibi Deci mim. q. Bois. in tit. de Princi p. num. 2 I 8. facit cap. cum vos. de ossi c. ordin. ubi fortius loquitur tex. in patronatibus,scibi Zabar. dicit. d.c. cum vos. non Procedere in Francia,& Anglia : Affirmativa tenent Ange. Cous. 23. tanquam bona ratione sint fac , de gratia scandali vitandi. Socin. inter cons. Curti j. cons. IO. Ferre cons. 18. nu. r. ubi dicit, quod haec practica obseruatur apud omnes Principes, tam ultra montes, qua In citra moles, licet in certis regia a corroboretur autoritate pr uilegiorum Summi Pontificis di de in dominio l, Iediolani attesta inrBost. ubi supra, ita obseruati,ct si diu huiusmodi decreta suerint Obseruata, preciatis scietatibus,& patientibus, Lia lustinentur,ex tacita saltem pra latorii approbatione. ita Didae.
dicto. ca. M. veri sic etiam in his regnis, ubi dicit, quod Rea