C. Plinii Caecilii Secundi Epistolarum libri decem ; eiusdem gratiarum actio siue Panegyricus : cum adnotationibus perpetuis Io. Matthiae Gesneri qui etiam vitam Plinii et indices auctiores emendatioresque dedit

발행: 1739년

분량: 765페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

551쪽

C. PLINII SECUNDI 4 tinet, priuatus. Magnum videretur, si dicerem, Ne isti te imperatorem futurum : eras imperator, ct esse te nesciebas. Ut vero ad te fortunae tuae nuntius venit, malebas quidem hoc esse, quod fueras, sed non erat uberum. Aunon ob quereris

ue principi ciuis: legatus imperatori; filius patri J Vbi

deinde disciplina, ubi mos a maioribus traditus, quodcunque imperator munus iniungeret, aequo animo paratoque subeundi. Quid enim si prouincias ex prouincia A ex bellis bella mandaret 3 Eodem illum uti iure posse putes, quum ad imperium Teum cet, quo sit Vlus, quum ad exercitum miserit; Nihilque intereste, ire legatum, an redire principem iubeat, nili quod MAIOR si obsequii gloria in eo, quod quis minus velit. X. Augebat auctoritatem iubentis in summum

discrimen auctoritas eius adducta : utque magis parenduin imperanti putares, essiciebatur eo, quod ab et aliis minus parebatur. Ad hoc audiebas Senatus Populique consensum. non unius Neruae iudiciuiri

illud, illa electio suit. Nam qui ubique sunt homines, hoc idem votis expetebant ; ille tantum iure principis occupauit, primusque secit, quod omnes

milis sorma orationis deinde 3Τ, S. . s ad iruper. reuocet) Non, denuo vocet ad imperium, quod, vel quale iam habuisti; se i, retro vocet Romam ad suscipiendum Populi Ro. imperium.' Sed qtiantumuis probabilis sit haec interpretatio, tamen non distiteor, mihi magis Placere Baudianam coniecturam ad Dnperium te vocet. i Sic etiam tuori licebat, Eodem illo uti iure 'E. Sed potior tamen Lipsiana mendatio a Cuspiano iam Pr dita , istum. a

uitas quaedam est in hoc loco. quam capias, si cogites, rauci pem ordinis proprie nomen esse, Vt, princeps Horatias urat. 3 tit

552쪽

P A N g G Y R I C V s. 3Ifacturi erant. Nec Hercule tantopere cunctis si-ctum placeret, nili placuisset, antequam fieret. At 3 quo, dii boni, temperamento, potestatein tuam sertunamqile moderatus es Imperator tu titulis, &iinagiitibus, ct signis: caeterum inodestia, labore, vigilantia, dux, ct legatus, & miles,. quum iam tua Vexilla, uvas aquilas magno gradu anteires: neque ali

ud tibi ex ilici adoptione, quam filii pietatem, filii ob-

, sequium asereres, longamque huic nomini aetatem, longam gloriam precarere. Iam te proludentia de- 4orum primum in locinia prouexerat ; tu adhuc in secundo resistere, atque etiam senescere optabas: priuatus tibi videbaris, quamdiu imperator & alius esset. Audita sint vota tua, sed in quantum optimo illi ct sanctissimo seni utile fuit, qtiem dii coelo vindicauerunt, ne quid post illud diuinum Sinaitior-l tale fictum, mortale faceret. Deberi quippe maxi- SIno operi hanc venerationem, ut nouis linitim esset, auctoremque eius statim consecrandum, flet quandoque inter posteros quaereretur, an illud itan detis fecisset y Ita ille nullo magis nomine publicus parens, 6 quam quia tutis. Ingens gloria, ingensque fama, quum abunde expertus esset, quam bene humeris tuis sederet imperium, tibi terras, te terris reliquit; eo ipse carus omnibus ac desidenandus, quod prospexerat, ne desideraretur.

I titulis. imara. Tifkla, colebantur,. de quibus, ipsisque

intelligo inscriptionum publica- ac do is Lipsi .lS Ue Ie mair. rum in statuis, clupeis, ct aliis 4, ait, tam tua vexilla monumentis r imagines non tuas aquιla . Vid. s6, 8.

tantum ilIas nobilitatis indices, priuatas; sedeas, quae in castris, ψ ota tua) Cum optares, .um signis & in fanis militaribus non cum Nerva imperare.

553쪽

L. PLINII SECUNDIXI. Quem tu lacryinis primum, ita ut filium decuit, mox templis honestalli, non imitatus illos. qui hoc idem, sed alia mente, fecerunti Dicauit caelo Tiberius Augustum; sed ut matellatis crimen induceret: claudium Nero ; sed ut irrideret: Despasianum Ι itus, Domitianus Titum sed ille, via Dei filius, hic, ut frater videretur. Tu sideribus pa

trem intulisti, non ad metum ciuium, non in Contumeliam numinum, non in honorem tuum sed

3 quia deum credis. Minus est hoc, quum fit ab his, qui ct sese deos putant. t Sed licet illum aris,

puluina 4

de Claudii δεοθεωσα sentirer, pulchre expressum est in Pra ceptoris ipsius ludo, s. απογες -

tiquissima illa ratio rhine stella iri nummis consecrationis signum hinc sideribtis ve-cepta in nummis Faestina Sc. Vid. 89, 2.

Horum enim interes uuam lanctissi vie coli, quos ipsi in Deo

rum numerum retUlere. Inter

s. inquam, ea ratione, V deinde 6s, a Imperatoris maxime interest, non peierari; ut de Augulto Seneca Consol. ad Nalciam c. IS. Talit fortiter sd mestica funera tamquam erus

iam rer ageretur, cuius cum maxime inter erat de Dius nemrmon

queri. Similis Augustus, smules Titus ac Domitianus 1llI no- inicii,

I , t maiestatis crimen

Hoc est, ut tanto facilius maie-' statis, quos vellet, damnaret. Tanto enim vehementius puniuntur, qui imperatoris vel viui vel mortui maiestatein minuunt, quod religionem etiam Deorum violasse censentur. Hinc inaiestatis c. men σεβοα nomine . passim appellat Dio, tum in ipso Tiberio, V. g. L. SI p. 6OJ, Ε, tum alias. Et notum illud, Impie locvtus parmulorins EX Sueto. Domit. l O. Add. infra 33, 3 & 4. Reipondent igitur his vorbis, ordine nihil immutato, ista, non ad matrim ciuisin. 'Neque lainen non sateor, me ab altera quoque huius loci lectione solicitari, minisatis numen induceret. Quid si dedit Plinius, una i itera minus, .l maiestati

numen induceret, h. e. vi maiestati imperatorum induceνet Ueli in , vestemque venerabilem, Numen diuinum, eoque Obtentu tanto acerbius eam posset Vindicare. Et video etiam Heu-

Diuitia

554쪽

PANEGYRICUS.

puluinaribus, stamine colas; non alio magis tamen deum & iacis re probas, quam quod iple uilis es.1 N principe enim, qui electo successore lato concessit, una eademque certissim; diuinitatis fides est, bonus successor. Num ergo tibi ex immortalitate Apatris aliquid arrogantiae accessit 3 num hos proximos diuinitate parentum desides ac superbos, potius, quam illos veteres & antiquos aemularis ; quilloc i psum imperium peperere: quod modo hostes inuaserant contem serantque : cuius pulsi iugatique non aliud maius habebatur indicium, quam si tri- mpharetur. Ergo sustulerant animos, & iugum S

mini, qui asper semper Senatus obtrectator & obiurgator, cum ipse paullo post allectus esset,

Non putaram, inquit, ita praeclarum nos Senatum habere.

ct actionibus testatur, diuino se consilio electum, primum & capitale noui Dei munus &c.

cuius pulsi suetotique

cuius imperii Romani pulsi ab hostibus tuis fugatique non aliud

maius cretiusque habebatur indicium . apud prudentes viros &sagaciores quam se Romae ab Imperatoribus reiumpharetur, triumphus ageretur. De salsis Imperatorum priorum & mimi-

eis vid. mox I6. 3) triumphis res nota. De Caio e Sueto. 47 de Domitiano e Tae. Agric. 39, ubi plura viri docti. Locus Classicus seruatus in eκcerptis Dionis e Theodosio L. s7 p. 763 sq. Nimirum seruo antiquam Aldici caeterorum lectionem , ad

quam quo saepius redeo , tam ominus ea mihi videtur vitiola. Quid enim est, quod concoquere non possunt viri docti Z puI- sum ins fugatum dici imperium 'at ferunt contemni, invadi: quae profecto ipsa quoque non ad imperium, in quantum incorporalis res est, sed ad homines, ηdduces, ad exercitus, pertinent. Itaque poenitet sere, quod insuperioris editionis conteXtum recepi supplementum e vel tigiis vitiatorum & mutilorum sine dubio codicum ingeniose exsculptum a Io. Frid. Gronouio ob T. 4, is & Cel. Schwargio, qui post contemserantque interunt, quoniam imperabat is z non displiceret haec lectio, si in hono& integro hac ipsa parte codice eam inuenirem : praeferre illam liquidae, ut mihi videtur, & dignae Plinio sententiae non pos

si triumpharetur Sie

Ald. R alii : quod alii, eadem

sententia.

555쪽

C. PLINII SECUNDIeXcusserant: nec iam nobiscum de sua libertate; sed de nostra seruitute, certabant: ac ne induci as quidem, nisi aequis conditionibus inibant, legesque ut acciperent, dabant. A XII. At nunc rediit omnibus terror & metus, ct votum imperata faciendi. Vident enim Romanum ducem, vini in ex illis veteribus & priscis; quibus imperatorium nomen addebant contecti caedi. α bus campi & insecta victoriis maria. Accipimus' Obsides ergo, non emimus: nec ingentibus damnis. immensisque muneribus paciscimur, ut vicerimus. Rogant, supplicant; largimur, negamus, Utrumque ex imperii maiestate: agunt gratias, qui impetraue-ζ3 riuit: non audent queri, quibus negatum est. An

audeant 3 qui sciant, te adsedisse ferocissimis populis

eos nise aequis contaitionibus)Id vero ipsuin iniquum videbatur Romanis rerum Dominis.

in quos diceres, quod Agrippinae obieeit Tiberius, Sueto. Si Fion dominoris. filiola, iniuriam te accipere existimas: Vel ut est apud Tac. An. 4, 2 ideo Ia di, quia nori FcInaret. 82, ι Imperatorium uomen TraIaticium est Imperatoris nomen tributum, s quis certum numerum hostium cecidisset ;numerinu ipsit in memoriae prinil irum non este. 2 non emimnio Tac. Agric. 39 Emtis per commercia , qΜovum habitxs rines in captiuo-

ηm Deriein forinarentur. d. iii iurenti H ις mimis 3 Quae describit copiole Dio, loco a Theodoso seruato L. 67 p. 762,

ubi emram damnis & muneribus a Decebais pacem enarrat.' Damnis pleriqde , alii doniis rsed domi quomodo hic a muneriribus differant, non apparet: adnuiua hie esse respectu donantis, quae munera accipientis, facile intelligas. Neqme tamen non luculenter ostendit Cl. Schwaratus, dona & intinera se pe, & quasi solenniter iungi. Itaque praeferrem donis, nili a cederet illud, quod maiorem vim indignitatemque damna habexe videntur.

fidere, insedere, de imidias facere, consdere Sc. militaria verba, quae ad constantem praesentiam ct firmi rate in quanda in reserumtur. Ita hie aduere, h. e. castra

556쪽

eo ipso tempore, quod amicissit num illis, dissicilli

mum nobis: qutun Danubius ripas gelu iungit, duratusque glacie ingentia tergo bella transportat: uum serae gentes non telis magis, quam suo caelo,uo sidere armantur 3 Sed ubi in proximo tu, non 4 secus ac si mutatae temporum vices essent, illi quidem latibulis suis clausi tenebantur; nostra agmina percur ire ripas, ct aliena occasione, si permitteres, uti, ultroque litemem suam barbaris inserre, gaudebant.

XIII. Haec tibi apud hostes veneratio. . Quid apud milites 3 quam admirationem; quemadmodum

compa*m Z qtiuin tecuin inediam, tecum ferrent sitim g quum in illa meditatione campestri militaribus turmis imperatorium puluerem sudoremque misceres, nihil a caeteris, nisi robore ac praestantia diffirens : quum libero Marte, nunc cominus tela Vibrares, nunc vibrata susciperes, alacer virtute militum ct laetus, quoties aut casidi tuae, aut clypeo grauior

imis incideret : laudabas quippe serientes, horta- α harisque, ut auderent: & audebant ia in) quum spediator moderatorque ineuntium certamina Virorum, . arma componeres, tela tentares, ac ii quod durius

re To bella si e poetae prae- nempe adhuc non Romani, ted sertim. Claussianus de B. Get. Barbari soli usi sunt. Eadem 337 de Rheno & Istro, Ambo ha- ratione dicat ileviem suam h. e. biles remis ambo glacialia secti ipsis solis adhuc commodam. Terga rotis. Vix eloquentiores G, δ Libero Mavte Vt sunt Graeci Italique nomines, aequo Marte. Liberum erat ei, quam in describendis fluuiis aduersus quem pugnabat in illa glacie, tanquam ponte, iunctis. meditatione campe stri Tratianus, Uid. V. G. Ouid. Trist. 3, IO ubi repugnare, ultro serire, deiicein omnia. t re, si posset, gradu &c.

557쪽

C. PLINII SECUNDI 3 accipienti videretur, ipse vibrares. Quid quum s latium sellis, aegris opem ferres 3 Non tibi moris

tua inire tentoria, nisi commilitonum ante lustrasses; 4 nec requiem corpori, nisi post omnes, dare. Hac milii admiratione dignus imperator non videret Ur, si inter Fabricios, ct Scipiones, & Camillos talis esset. Tunc enim illum imitationis ardor, semperque me- .s lior aliquis accenderet. Postquam vero stydium armorum a manibus ad oculos, ad voluptatem a labore translatum est; postquam exercitationibus nostris non veteranorum aliquis, cui decus muralis aut Aui ea; sed Graeculus magister assistit: quam magnum est, unum ex omnibus patrio more, patria virtute laetari, & sine aemulo, ac sine exemplo secum certare , secum contendere ; ac sicut imperat solus, solum ita esse, qui debeat imperare Z , XIV. Nonne incunabula haec tibi, Caesar, &rudimenta quum puer admodum Parthica lauro

gloriam

sent aequalia utriusque partis. F oculos) Ad spectacula gladiatorum publica & priuata. Similis querela iam Varronis R.

R. 2 pr. 3 Mavus mouere maluerunt. in theatro .ic circo, quam in segetibus ac vinetis.

reS Graeca: unde Sen de bre-4 Uit. vitae c. 12. ne Romana quidem , sed Graeca vitia Vocat, Iedere in ceromate &c.

p t; Io wOrc) De patria Traiani hic ei uilite fit suo more ipsiuῆ dis ureat, dissidentesque inter se scriptorum locos conciliare studet. Ad hunc quidem Plinii loeum parum refert, sine Romae natus Traianus an in Hiis spania 3 Romanus enim mos illi patrius, ex quo ciuis Romanus tuit, magis etiam, ex quo Neruae filius.

Parthica lauro Me.

moria omnis huius victoriae. partorumque ea triumphalium ornamentorum, alia intercidit.

Triumphum proprie dichim

non est ut intelligamus, rem, quam Imperatores sibi vindiea- uel ant, a quo tempore Agrippa sibi de hilum intermisit A. V. C. 74O. Vid. Dion. L. s4 p. S;8,DCogitabam an ad illustrandxm hanc victoriam aliquid valeat

nummus

558쪽

gloriam patris aΠgeres: noinenque Germanici iam tum mererere, quilin serociam superbiamque barbarorum ex proximo auditus magno terrore cohiberes, Rhenuinque & Euphratem admirationis tuae societate coniungeres 3 quuin orbem terrarum non

pedibus magis, quam laudibus peragrares 3 apud eos ., semper maior & clarior, quibus postea contigisses. Et nec dum imperator , nec dum dei filius eras. i

nummus Antiochensium apud Spanti. dis s. N p. 329. percussusIαἰ l ratione Praesides Prouinciae notari in huius' urbis nummis solent. Et ait virilivstrissimus sub Nerone evo=n,

cuius ultimo anno, circa I4 suae aetatis , & confinia adeo pueritiae, versatus filius Traianus esse debet. Praeses Syriae Pater vero contra Parthos rem per

filium gerere potuit. Optime ista. Sed de Neronis tempori-hus scrupulum epocha literis E KR expressa iniicit. Si ponamus, yltimani R quocunque

errore positam pro P Graeca, orietur numerus ias. Est autem in huius aetatis numinis epocha a laedere cum Iulio Caelare &M. Antonio ducta, cuius annus Ias cpnuenit cum A. V. 83i &Constitatu nono Vespasiani patris, quo tempore Traianus noster puerit ae antiquae illius tempora iam excesserit. Sed nihil impedit victoriam Parthicam ponere hoc nummo aliquot annis priorem : merui steea Traianum patrem, ut continuaretur illi prouincia; ineruisse hic triumphalia ornamenta a quibus triumphalis vocatur deinde i6, . Add. 39, 3. Sunt res il-

lorum temporum obscurae atque impeditae, in quibus hallucinari neque magnis viris, & hoe agentibus, turpe fuerit.

nos facile est intelligere ex ipse. quod modo posuit, Germanici

nomine. Genus hoe victoriae pulcherrimum vocat etiam noster ep. 2, 7, 2, Vbi quis ferocissimam gentem , ostentato bello, terrore perdomnit. Ad illud ex proximo cons. la, 3 ct i 6, 2. ubi de Germanis sermo est. ' Reis cepi emendationem Cl. Schwaris Zii, quod non tantum, ut est aisne, ingeniosa videretur, sed prope necessaria. Quid enim Parthorum quos habent libri, quantum constat, Omnes) ferocia ad rtitulum Germanici Z aut quid facilius, quam somniculosum, licet antiquissimum,& De Plinii ipsius, librarium Parthos hic inculcasse,cum Parthicae lauri modo mentio praecesserit Z

iam hanc lectionem, quam e suo& aliis libris protulit Schwar-Eius, illi alteri, admirationis tuae famη, longe praeserendam iu

dico.

Diuitiasti Go ls

559쪽

a Germaniam quidem cum plurimae gentes, ac prope infinita vastitas interiacentis soli, tum Pyrenaeus, Alpes, immensique alii montes, nisi his comparentur, 3 muniunt dirimuntque. Per hoc omne spatium quum legiones duceres, seu potius tanta velocitas erat

raperes: non Vehiculum Vnquam, non equum respexisti. Leuis hic, non subsidium itineris, ted decus, ct cum caeteris subsequebatur : ut cuius nullus tibi usus, nisi quum die stativorum proximum cam-'4 pum alacritate, discursu, puluere attolleres. Initium laboris mirer, an finem 3 multum est. quod perseuerassi; plus tamen, quod non timuisti, ne perseuera-5 re non posses. Nec dubito, quin ille, qui te inter illa Germaniae bella ab Hispania usque. ut validissumiana praesidium, exciverat, iners ipse alienisqia virtutibus tunc quoque inuidus imperator , quia iii Ope earum indigeret, tantam admirationem mi non sine quodam timore conceperit; quantam ille genitus Ioue post saeuos labores, duraque imperia regi suo indomitus semper indestitusque referebat: quum aliis

a Gem mitio qui em spania vocatum ad haec Germa- Recepimus hic quoque emen- niae bella esse I raianiam, e s sdationem Cl. Schwargit ingenio clarissimum eli. debitam, ut blandissimam, eum I no13 vehic. Xiphilinus quidem ita corripi in codicibus e Dione L. 68 p. 78L D. 'untiquis l oleat, ut facile in que διῶν αέ Mετα παντος

transire potuerit. Neque VerO - . . non optime conuenit lectio Bau- i MM. a nii, modo non esset paullo au--πασαν την πορειαν - racs Te

dacior, Hispaniam Germaniam- ποταμῶς - πεζῆ διέμπινε.que. id. no. Prox, s iae genitus Iove) De F revaeus) Non opus esse Hercule, imperatis illi ab Eu- puto, Vt ad Pyrenaeum, Alpium rystheo laboribus , sermonem Tridentinarum partem, den e ite, Vix admonendus erit quis-Breniter, coniugiat s. Ab Hi- quam. .

560쪽

PANEGYRICUS.

Illis super alias expeditionibus munere alio dignus

inuenireris.

X U. Tribunus vero, disi tinctissimas terras, te-ocris adhuc anni,viri firmitate lustrasti : iam tunc praemonente Fortuna, ut diu penitus perdit ceres, quae moX praecipere deberes. Neque enim pro- aspexisse castra, breuemque militiam quasi transisse Contentus, ita egisti tribunum, ut es e statim dux posses, nillilque discendum haberes tempore docendi. Cognouisti per stipendia decem mores gentium, re- 3gionum situs, opportunitates locorum; & uiuersam aquarum coelique temperiem, ut patrios fontes patriumque sidus, ferre nsu uisti. Quoties equos, quoties emerita arma mutasti J Veniet ergo tempus, 4 quo posteri visere, visendum tradere minoribus sitis gestient, quis sudores tuos hauserit campus, quae re- festiones tuas arbores, quae somnum saxa praeteXerint, quod denique tectum magnus hospes impleueris::vt tunc ipsi tibi ingentium ducum sacra vestigia, iisdem

inani Fornanam puto intelligi. Pro praemonente malit Lipsius praemuniente , vel praemoliente. Sed hoc ipso praemuniit & prae-rnolita est, quod rebus ipsis &

actu eum praemo purit.

a dii esse statim Inniti

quasi & insistere oportet non in duae; sed in esse. Non hoc vult Plinius, Traianum, a quo tem porc Tribunus fuerit, stati inpotuisse Ducem esse t ted hoc, ita diu perstitim in Tribunatu, ad quem teneris iam annis periaenerat, ut deinde Dux famis, statim esset Uu X, non nomine modo S speeie, sed re & factis. Nempe decem stipendia, de quibus statim in tribunatu meruit, non uniuersim in militia. praetexerint Obtexerint significare potest vi verbi. Sed non dissimulo, praetexue rint multo mihi elegantius &magis Plinianum videri cum praetego ViX auctorem habeati praetexendi haec solennis ct consueta sit notio.

ivrpleueris Imitatur hunc

locum, quod solet, Sido. Apollin. 3, 2 Pr. Salutat te populus Ar-

Rernus, cuius parva tuguria ma

gnus hospes implestir sed eorrumpit,

SEARCH

MENU NAVIGATION