장음표시 사용
641쪽
6:4 C. PLINII SEcvNDI facis, quaeque sacies, prospere cedant TIBI, REIPvBLICAE, NOBis 3 vel, si breuius sit optandum, ut v N I TIBIὶ in quo & res publica & nosa sumus. Fuit tempus, ac nimium diu filii, quo alia aduersa, alia secunda, principi & nobis: nunc communia tibi nobiscum tam laeta, quam tristia : nec magis sine te nos esse felices, quam tu sine nobis, 3 potes. An, si posses, in sine votorum adiecisses, ut ita precibus auis dii annuerent, si iudicium nostrum mereri perseuerasses 3 Adeo nihil tibi amore ciuiuinantiquius, ut ante a nobis, deinde a diis ; atque ita 6 ab illis amari velis, si a nobis ameris. Et sane pri- orum principum exitus docuit, NE a diis quidem
amari, nili quos homines ament. Arduuin eratilias precationes tuas laudibus adaequare: adaequaui- mus tamen. Qui amoris ardor, qui nimuli, quae iaces illas nobis acclamationes subiecerunt 3 Non nostri, Caesar, ingenii, sed tuae virtutis tuorumque me ritorum voces fuerunt: quas nulls unquam adulatio 6 inuenit, nullus cuiusquam terror exprestit. Quem sic timuimus, ut haec fingeremus 3 quem sic amauimus, ut haec fateremur λ Nosti necelsitatem serui
tutis: quando simile aliquid audisti, & quando di-
I xisti 3 MvLTA quidem excogitat metus; sed quae' appareant quaesita ab inuitim aliud solicitudinis, aliud securitatis ingenium est ; alia tristium inuentio, alia
gaudentium : neutrum simulationes expresserint. '- Habent sua verba miseri, sua verba selices: utque maxime eadem ab utrisque dicantur, aliter dicuntur.
utque maxime Lieet bus, quae a miseris; tamen aliis eadem verba dicuntur a felici- ter, alio vultu, soao, spiritu, di
642쪽
LXXIII.:Testis ipse es, quae in omnium Ore laetitia. non amictus cuiquam, non habitus, quem modo extulerat. inde resultantia vocibus tecta, nihilque tantis clamoribus satis clausum. Quis tunc a
non e vestigio suo exsiluit λ quis exsiluisse sensit 3 Multa fecimus sponte, plura instinctu quodam ct im
perio. Nam G A v D I o quoque cogendi vis in- 3 est. Num ergo modum ei tua saltem modestia imposuit 3 nam quanto magis a te reprimebatuΓ, eXariimus, non contumacia, Caesar. Sed ut in tua potestate est, an gaudeamus; ita in quantum, nec in IIΟ-stra. Comprobasti c ipse acclamationum nostra- 4rum fidem, lacrimarum tuarum veritate. Vidimus Ilumescentes oculos tuos, demissiunque gaudio vultum, tantumque sanguinis in ore, quantum in animo pudoris. Atque hoc magis incensi sumus, ut preca- siemur, ne quando tibi non eadem causa lacrymarum, utque nunquam frontem tuam abstergeres. Hoc 6
Cuntur. ' Lipsi conte hira fimmata a SchwarZio. Al. utque iam maxime ab utrisque dieantur, omissis reliquis : quae si plane testimonio veteris libri careant, sed habet tamen Cuspiniantis legere sorte ita praestiterit: ut quum maxime eadem ab vitrisque dicantur. Sic in praecedenti membro in primis eleuanda pronuntianho fuerit vox sua, i. e. Propria, diuersa ab aliis.
υ, nou umidim Brachiis prae gaudio iactatis toga defluit. refultantia vocibus tecta
Hypallage, pro resultantes tectis voces. Sic Virg. Aen. s, Iso Puly.ti eolles elamore re-ltant. Proprie & ordinate auunculus nostri Ii, i 9 s. at Apibus inimo ea es s echo reisItante sono.
a imperio) Imperiosa qua dam vi gaudii. Nempe Donte significat hic lene quiddam 'blandum; instinctus, imperium, veherientiorem motum, & cui res Iti non potest. Hinc statim cogendi vim tribuit gaudio. 'Itaque non eli opus, quod aliquando putabam, legere impetu: 'timpetus & inst Actηs copulantur Tac. Α. I q,I6.s frontem tuam affer Eeres Nunquam perfricares fron
643쪽
626 C. PLINII SECvNDI ipsum templum, liras sedes nobis quasi responsuras interrogemus, viderintne Vnquam principis lacrimas 3 at senatus saepe viderunt. Onerasti suturos princ pes : sed & posteros nostros. Nam & hi a principibus suis cxigent, ut eadem audire mereantur : ct illi, quod non audiant, indignabuntur. LXXIV. Nihil magis possum proprie dicere, quam quod Iehim est a cuncto senatu: O TE FEL 1cEΜ l quod quum diceremus, non opes tuas, sed animum mirabamur. EsT enim demum vera et selicitas, felicitate dignum videri. Sed cum inulta illo die dicta sunt sapienter & grauiter, tum vel inprimis hoc, CREDE NOBIS, CREDE TIBI.
Magna hoc fiducia nostri, maiore tamen tui diximus. Alius enim fortasse alium. ipsum se nemo deceperit. Introspiciat modo vitam, seque quid 3 mereatur, interroget. Proinde dabat vocibus nostris sidem apud optimum principem, quod apud malos detrahebat. Quamuis enim faceremus, quae amantes solent: illi tamen, non amari se, credebant 4 sibi. Super haec precati sumus, ut SIC TE A-
tem, pudorem poneres. Dixit pacem e hue reseruntur proxude lacrimis, dixit de pudore: ma, Gl enim- videri. infert de utroque. ' Sententia I dabat fidem i. e. facie- igitur satis commod/- Vndst bat, rara significatione : loqui- verbum abstergeres, quod Per tur autem de conscientia prin- duo saecula hic legitur, in MSs. eipis. Diuine Plutarchus de
644쪽
Quis hoc aut de se, aut principi diceret mediocriter amanti 3 Pro nobis ipsis quidem haec suit summa
votorum: Vt Nos SIC AΜARENT DII,
RV ΟΜ ODO T U. Estne verum, quod inter ista clamauimus, O Nos FELICE si Quid enim
felicius nobis, quibus non iam illud optandum est, ut nos diligat princeps: sed dii, quemadmodum princeps 3 Ciuitas religionibus dedita, semperque sdeorum indulgentiam pietate merita, nihil selicitati suae putat adstrui posse, ius ut dii Caesarem imitentur.
LXX v. Sed quid singula consector colligo t
ruasi vero aut oratione complecti, aut memoria con : qui possim, quae Vos, P. C. ne qua interciperet obliuio, & in publica acta mittenda, & incidenda in aere censuistis 3 Ante, orationes principum tantum a eiusmodi genere monumentorum mandari aeternitati solebant: acclamationes quidem nostrae parie-R r a tibus Mne veram Nonne est
verum Z Vid. ad s6, 2. 71',ι 4npubtica area misi. Ab eo tempore non minima pars historiae Augustae illis in
Senatu acclamationibus continetur. Vid. v. g. Vopisti Tacitus c. s ubi inter illas acclamationes etiam interiectum, dixerunt Deles, dixerunt vitier, d
a orationer principum Adhuc superest, supersuit certe
Brissonii aetate, qui eam retulit form. 2, I7O p. 2SO Conr. tabiniae aeneae bona pars, in quam cisa oratio Claudii Caesaris in senatu 2
Hoc membrum non loco positum renebrarum aliquid orationi offudisse puto; reponendum post alteram formulam, μι flicamarent Dii, quomoἐo is, scit. nos amas. Nam sic demum recte insertur,1 2nis hoe posterius de se ; ant utrumque noc prin-eipi diceret medioeriter amanti λDicas, quidni Z I abeat sibi, si
mediocriter amat: sciat ad se non pertinere vota nostra. At periculosum est ita agere eum principe, ut cum mustela in sarina latente mus ille apud Phaedrum 4, I retorridus, Sic valeas, ut farina er, quae iaces.
645쪽
C. PLINII SECUNDI tibus curiae claudebantur. Erant enim, quibus nee 3 senatus gloriari, nec princeps possent. Has vero ec in vulgus exire, & posteris prodi, cum ex utilitate, tum ex dignitate publica fuit. Primum, ut orbis terrarum pietatis nostrae adhiberetur testis S conscius: deinde, ut manifestinia esset, audere nos de bonis malisque principibus, non tantum post ipsos iudicare: postremo, ut experimento cognosceretur,& ante nos gratos, sed miseros fuisse ; quibus esse 4 nos gratos probare antea non licuit. At qua contentione, quo nisu, quibus clamoribus expostulatum est; ne affectus nostros, ne tua merita supprimeres Zdenique, ut in posteruin exemplum prouideres λs Discant & principes acclamationes veras falsasque discernere, habeantque muneris tui, quod iam decipi non poterunt. Non instruendiun illis iter ad bonam famam, sed non deserendum: non submouenda adulatio ; sed non reducenda est. Certum est, ct quae facere, & quae debeant audire, si faciant 6 Quid nunc ego super ea, quae sum cum toto senatu precatus, pro senatu precer 3 nisi ut haereat animo tuo gaudium, quod tunc oculis protulisti. Ames
illum diem, & tamen vincas: noua merearis, noua
audias: eadem enim dici, nisi ob eadem facta, non possint.
Parum hoc validum i adhuc enim de solo Traiano acclamationes publicatae, bono principe, & ad laudem eius pertinentes. Parum P0ltea quoque auusus est in hoc genere Senatus, contra vivos quidem S flore
ad Ρrincipes referri non potest, sed ad alios bene de Senatu me
646쪽
LXXVI. Iam quam antiquum, quam consulare , quod triduum totum senatus sub exemplo tui sedit, quum interea nihil praeter consulem ageres λInterrogauit quisque, quod placuit: dissentire, disce- adere, & copiam iudicii sui reipubl. ficere, tutum fuit; consulti omnes, atque etiam dinumerati sumus: vicitque lententia non prima, sed melior. At quis 3 antea loqui, quis liticere audebat, praeter miseros il-- los, qui primi interrogabantur 3 caeteri quidem defixi & attoniti ipsam illam mutam ac sedentariam aD sentiendi necessitatem, quo cum dolore animi, quocum totius corporis horrore perpetiebantur 3 Unus 4 solusque censebat, quod sequerentur omnes, & omnes improbarent, in primis ipse, qui censuerat. Adeo N v L L A magis Omnibus displicent, quam quae sic fiunt, tanquam omnibus placeant. Fortasse Impe- srator in senatu ad reuerentiam eius componebatur: caeterum egrestus, statim se recipiebat in principem, omniaque consularia ossicia abigere, negligere, contemnere solebat. Ille vero ita consul, ut si tantum 6
consul foret: nihil infra se putabat, nisi quod insta
consulem esset. Ac primum, ita domo progredie- Thatur, ut illum nullus apparatus arrogantiae principalis, nullus praecursorum tumultus detineret. Una erat in limine mora, consultare aues, reuererique numinum monitus. Nemo proturbabatur, nemo gsubinouebatur: tanta viatoribus quies, tantus pudor
fascibus, ut plerumque aliena turba subsistere & con-
eunditate recorderis honoris tibi habiti, & ampliores, si fieri possit, mereare : hoc enim est vincere illum diem &c.
647쪽
63o C. PLINII SE v NDE 49 sulem.& principem cogeret. Ipsius quidem ossi
cium tam modicum, tam temperatum, ut antiquus
aliquis magnusque consul sub bono principe inced, re videretur. Iter illi saepius in forum, frequenter tamen & in campum.
L X X VII. Nam comitia consulum obibat ipse;
tantum ex renunciatione eorum voluptatis, quantum
a prius ex destinatione capiebat. Stabant candidatiante curulem principis, ut ipse ante consules fleterat : adigebanturque in verba, in quae paullo ante ipse iurauerat princeps: qui tantum putat esse in iu-3 re iurando, ut illud & ab aliis exigat. Reliqua pars diei tribunali dabatur. Ibi vero quanta religio aequitatis 3 quanta legum reuerentia 3 Adibat aliquis 4 ut principem: respondebat, se consulem esse. Nullius ab eo magistratus ius, nullius auctoritas imminuta est: aucta etiam. siquidem pleraque ad praetores remittebat: atque ita, ut collegas vocaret. Non
quia populare gratumque audientibus, sed quia itas sentiebat. Tantum dignationis in ipso honore ponebat, ut non amplius esse censeret, quod aliquis collega appellaretur a principe, quam quod praetor el-set. Ad haec tam assiduus in tribunali, ut labore re-6 fici ac assidue repanari videretur. Quis nostrum idem curae, idem sudoris sumit 3 quis adeo expeti- et tis honoribus aut deseruit, aut sussicit 3 Et sane aequum y eium eam modicum
Turba comitantium omnis generis. Sueto. Claud. a Sine Ionii incia lamsa in Capitolium Iarus est.
tiquitus institutum vi collegae Consulum essent vocarenturque Praetores. Vid. Liu. 7. I. Cic. Att. 9,9. Locus classicus est Geli. 33, Iq.
648쪽
63Iquum est, tantum caeteris praestare consulibus ipsum, . qui consules facit: quippe etiam Fortunae videbatur indignum, si posset honores dare, qui gerere non posset. Facturus consules doceat, accepturi Sque amplissin iam honorem persuadeat, scire se, quid sit, quod daturus sit: sic sit, ut illi quoque sciant, quid acceperint.
L X X VIII. Qito iustius senatus, ut susci peres
quartum consulatum, & rogauit, & iusIit. Imperii Itoc verbum, non adulationis esse, obsequio tuo crede: quod non alia in re magis aut senatus exigere a te, aut tu praestare senatui debes. Ut enim caete- arorum hominum, ita principum, illorum etiam, qui dii sibi videntur, aeuum omne &breiae& fragile est. Itaque optimum quemque niti & contendere decet, ut post se quoque reipublicae prosit, moderationis scilicet iustitiaeque monumentis, quae plurima statuere consul potest. Haec nempe intentio tua, Vt 3 Iibertatem reuoces ac reducas. Quem ergo honO- rem magis amare, quod nomen usurpare saepius debes, quam quod primum inuenit recuperata libertas 3
Non in minus ciuile, ct principem esse pariter, & q
que iubere libera republica ma- inter elues studiosum & inimillime dicebatur populus: Sena- cum tyrannidis s. regni, situs tantum vilebat, aequum cen- qui primum in rep. Iocum ha heis
649쪽
s consilem, quam tantum constitem. Habe etiam
rationem verecundiae collegarum tuorum; collegarum inquam: ita enim & ipse loqueris, & nos loqui 6 vis. Onerosa erit inodestiae illorum tertii consulatus sui recordatio, donec te consulein videant. Neque enim potest non nimium esse priuatis, quod principi satis est. Annuas, Caesar, optantibus, quibusque apud deos adesse consuesti, quorum potenses ipse, Votorum compotes facias. LXXIX. Fortasse sessiciat tibi tertius consti I tus: sed nobis tanto minus sussicit. Ille nos instituit & induxit, ut te iterum iterumque consilem ha-a bere cupiamus. Remissius istud contenderemus, si adhuc non sciremus, qualis esses suturus. Glerabilius fuit, experimentum tui nobis, quam Vsum ne-3 gari. Dabitume rursus videre contulem illum y audiet reddet, quas proxime voces 3 praestabitque gaudium, quantum ipse percipiet 3 praesidebit laetitiae publicae, auetor eius de causta 3 tentabitque aC4 sectus nostros, ut solet, cohibere; nec poterit 3 Erit letati senatus, cum modestia principis, felix specio-umque certamen, seu fuerit victa, seu vicerit 3 Equidem incognitam quandam, proximaque maiorem praesumo laetitiam. Quis enim est tam imbecilli ingenio, qui non tanto meliorem constitem speret,s quanto saepius fuerit 3 Alius labores, si non continuo se desidiae ac voluptati dedisset, otio tamen &quietebet, non dedignetur eonsulatum, tuit, & eoniecturas aliorum fise quam si illum gerat quiuis alius. mauit, Schwarzius. - Idem edio iam obseruat esse in bonis libriso apud deos adesse) Sie pro potenses breuius potes. qucri pro esse aliorum e MM. resti- eandein hie vim habet.
650쪽
quiete recreasset: hic consularibus curis exsolutiis, principales resumsit; tam diligens temperamenti, ut nec consulis ossici ma, princeps ; nec principis, consul appeteret. Videmus, ut prouinciarum deside- 6riis, ut singularum etiam ciuitatum precibus occurrat: Nulla in audiendo difficultas, nulla in respondendo inora : adeunt statim, dimittuntur statim: . tandeinque principis seres exclusa legationum turba non obsidet. LXXX. Quid 3 in omnibus cognitionibus, quam mitis seueritas, quam non dissoluta clementia λNon locupletando fisco sedes, nec aliud tibi sententiae tuae pretium, quam bene citidicasse. Stant ante a te litigatores, non de fortunis suis, sed de tua existimatione soliciti, nec tam verentur, quid de causa lita, quam quid de moribus lentias. O vere principis, 3 atque etiam consulis, reconciliare aemulas ciuitates; tuinentesque populos non imperio magis, quam ratione compescere : intercedere iniquitatibus magi- 4stratuum, insectumque reddere, quidquid fieri non oportuerit: postremo, velocissimi sideris more, omnia inuisere, omnia audire, & undecunque inuocatum statim, velut numen adesse & adsisteret Ta- stia esse crediderim, quae ipse mundi parens tempe-
us suspicatur adeundo; cui r spondeat illud, adeunt statim: sed nec audiendo damnat.
D, a de tua exstin. Res ipsa loquitur, non quid alii de Caesare, sed de se quid Caesar existimet, hos litigatores soliei.
ad 4o, 3. ' Pro oportaerit legendum videtur oportuerat.
inuocatum Diffieile est hiestatuere, utrum inuoeatum adiective sumere debeamus pro non Vocato, an participii more, preeibus aduocatum. Vtrumque