장음표시 사용
621쪽
6- C. PLINII SECvNDI simul capere potestates 3 tum inest utrique nonnulla diuersitas, 'lii ura principem quam simillimum esse priuato; consulciri quam dissimillimum, deceat. st X. Atque ego video, proXimo anno conlulatus recusandi hanc praecipuam suille rationem, quod eum abiens gerere non poteras : sed iam urbi v ' tisque publicis redditus, quid est, in quo magis lis approbaturus, quae quantaque fiterint, quae desiderabamus 3 Parum est, ut in curiam venias, nisi &conuocas; ut intersis senatui, nisi & praesides ; via censentes audias, nisi i c perrogas. Vis illud augus illimum consulum aliquando tribunal maiestati sibae reddere 3 alcendo. Vis constare reuerentiam magistratibus, legibus a iustoritatem, modestiam po-3 stulantibus 3 ad i. Quod enim interesset reipublicae, si priuatus estes, consulem te haberet tantum, aci& senatorem ; hoc nunc scito interesse, principem 4 te habeat tantum, an & consulem. His tot tantisque rationibus, quamquam multum reluctata Verecundia Ρrincipis nostri, tandem tamen cessit. Λt quemadmodum cessit 3 Non se ut priuatis, sed os priuatos pares sibi faceret. Recepit enim tertium consulatum, ut daret: nouerat moderationem fi
Principem, qui extra humilitatis metum positus est, decet co mitate sua quam simillimum esse priuato : contra consulem, Vim& auctoritatem sui muneris intelligere, dignamque persona illa grauitatem praestare. Nimirum recipimus commendarum optimis auctoribus a Schwarato lectionem. Vulg.
minum, quum principem quam dissimissi
sui obtinendi caussa ad cons lare tribunal venientibus, Ut 6, 6. 'Hoc quum non obseruarent quidam, petulantibus rem re reposuerunt. Pro adi, remni vult Lipsius, audi, ut ad se stulantes referatur.
622쪽
minum, nouerat pudorem, qui non sustinerent tertio consules esse, nisi cum ter consule. Bellorum istud sociis olim, periculorum contortibus, parce tamen tribuebatur ; quod tu singularibus viris, ac de . te quidem beue ac fortiter meritis praestitisti, sed in toga meritis. Vtriusque cura, utriusque vigilantia 6 obiicietiis es, Caesar. Sed I N principe rarum, ac
prope inlotitum est ut se putet obligatum, aut si pu
tet, amet. Debes ergo, Caesar, & solvis. Sed quum ter constites facis, non tibi magnus princeps, sed non ingratus amicus videris. Quin etiam per- Tquam modicia quaedam ciuiu in merita fortunae tuae viribus in maius extollis. csscis enim, ut tantum tibi quisque praestitiiJe videatur, quantum a te rece
pit. Quid isti be uignitati precer 3 nisi ut semper
obligeris, incertumque facias, utrum magis expediat ciuibus tuis debere tibi, an praestitille . . LXI. Equidem illum antiquum senatum contueri videbar, quum ter consule assidente, tertio consulem designatiun rogari sententiam cernerem. Quanti tunc illi, quantusque tu 3 Accidit quidem, a Vt CORPORA quamlibet ardua & excelsa, procerioribus admota, decrescant; item, ut altissimae ciuiuinr sngularibus viris In
Fastis ut ab Almeloueenio editi sunt, Anno V.C. 8Sa, post N. C. loci Consules hi adscripti :Lnp. V iκs Traianus III, M.
Cornelius Fronto III. sust. ΕκKal. Mart. Sextus Pomponius collega III. Ex Kal. Sept. CPlinius Secundus. Sp. Cornelius Tertullus. Ex Kal. Nou. Iuli-M Ferox, Acarrus NeFua.
quis obligatum se sentit, illum
ea parre maiorem se agnoscit.. Itaque beneficio vinci quidam 2deo nolunt, ut etiam oderint bene de se meritum. Contra ea Cicero Fam. Facile pMtior apud me plus ossicii vestive, me osticiosiorem fuisse.
623쪽
6o6 C. PLINII SECUNDI uium dignitates collatione fastigii tui, quasi depri
mantur, quantoque propius ad magnitudinem tuam alcenderint, tantum etiam a sua deicendisse videati-3 tur. Illos tamen tu, quamquam non potuisti tibi aequare, quum Velles, adeo in edito collocasii, vitantum super caeteros, quantum infra te cernercH-4 tur. Si unius tertium consulatum eundem in annum , in quem tuum, contulisses : ingentis animi specimen haberetur. V T enim felicitatis est, quantum velis, posse: sic magnitudinis, velle, quantum s possis. Laudandus quidem & ille, qui tertium consulatum meruit; sed magis, sub quo meruit: magnus memorandusque, qui tantum praemium cepit;
6 sed maior, qui capienti dedit. Quid 3 quod duos pariter tertio conlulatu collegas tui lanctitate decoras' i 3
monis ratio postillat. Tanto al.
lus nostri in praefat. ad Titum, Nec quidqnam mutauit in te fortunae amplitudo, 'ita ut prouesserantum iam posses ut f. ac. vel
rator, non inuidens virtuti, non metuens sibi a virtute honorata, ut superiores, sed eam prouehens. Praemium capere non
est simpliciter accipere , sed accipere dignum ' parem. Cic. Fam. I, 6 Cum praesertim
confiderem, nassam ese gratiam,qnam non vel capere animus meus in accipiendo, Cel in re--no do en alare atque tu
sanctitate pro tua, vi 76, 1 sub exemplo tvi i. e. tuo. Forte inipositum tanto magis, ut sanctiatatem intelligamus, qua estis sanctus est Imperator & inui latus. ' Hanc constantem librorum lectionem vic inque explicari hoc modo posse, fateor. Sed non nego, magis mihi Placere Lipsit coniecturam, quam in priore editione receperam. quod codicis etiam alicuius pra sidio munitam putarem, collegii mi sanctitate. Collegium non modo pro ipsis collegis pluribus sumi, sed pro muneris societate, satis docet I US Tac. An. 3, 3 Sequitur Tiberii quamur, D siseeundus consulatus, patris ais g
624쪽
ae A N E G Y R I si V S. 6orrasti 3 vi sit nemini dubium, hanc tibi praecipuam caussam fuisse extendendi consillatus tui, ut duorum consulatus amplecteretur, & collegam te non uni daret. Vterque nuper consulatum alterum gesserat Ta patre tuo, id est, quanto minus quam a te 3 datum: utriusque adhuc oculis paullo ante dimissi falces obernabant : utriusque solemnis ille lictorum S praenuntius clamor auribus inlederat; quum rursus curulis, rursusque purpura : ut olim quum hostis in proximo, & in summum discrimen adducta respublica, expertum honoribus virum posceret; non consillatus hominibus iisdem, sed iidem homines consulatibus reddebantur. Tanta tibi benefaciendi 8vis, ut. indulgentia tua necessitates aemuletur. Modo praetextas exuerant; resumant: modo lictores abire iusserant; reuocent: modo gratulantes amici recesserant ; reuertantur. Hominisne istud ingelii- 9iun est 3 gominis potestas 3 renouare gaudia, redintegrare laetitiam, nullam requiem gratulationibus dare : neque alia repetendis consulatibus interualla
permittere, nisi dum finiuntur Z Facias ista semper, Io
quod male plerique omittunt, recte e pluribus MSS. reuocandum ollendit SchwarZius.7 praenuntius clamor Animaduertentium , quod proprium ea in re verbum, & h norem haberi consuli iuben
Indulgentia tua, bene merendi de bene meritis cupiditaS, ea Praestat, quae alias imperabant necessitates publicae. ' Lectio e
Parisiensi codice a SchwarZio restititia. Alii immutant sic, indulgentiam tuam necessitas aemuletur.
tamen, amplius, intercessiile, e . fallis apparet. Obseruauit iam Lipsuis, haec oratorie magis quam vere dici.
625쪽
nec via litam in hoc opere aut animus tuus, aut sortuna lauetur. Des ouam plurimis tertios conlulatus, &, quum plurimis tertios con sit latus dederis, semper tamen plures, quibus debeas dare, lupersint. LXII. Omnium quidem beneficiorum, qUae merentibus tribuuntur, non ad ipsos gaudium magis, quam ad similes redundat: praecipue tamen ex horum consulatu, non ad partem aliquam senatus, sed ad totum senatum tanta laetitia peruenit, Vt eundem honorem omnes libi & dedule & accepisse via deantur. Nempe enim hi sunt, quos senatus, quum publicis sumtibus .minuendis optimum quemque praeficeret, elegit, & quidem primos. Hoc est igitur, hoc est, quod penitus illos animo Caesaris insi- 3 nuauit. Ait parum saepe experti lumus, hanc ellererum conditionem, ut senatus satior apud principem aut prosit, aut noceat 3 Nonne paullo ante nihil magis exitiale erat, quam illa principis cogitatio 3 hune senatus probat, hic lenatui carus est. Oderat, quos 4 nos amaremus; sed oc nos, quos ille. Nunc inter principem leuatuinque dignistitiai cuiusque caritate
certatur. demonstratiaris inuicem, credimus inuicem, quodque maximum amoris mutui signum est, eos-s dem amamus. Proinde, P. C. fauete aperte, dili-
Q, ε quam ad similes rat, reipublicae caussa. Ε Di
Quos alacres facit nimirum spes, ne Niphilinus L. 68 p. 77 B. similia consequendi, cum vide- Πολλαs μἐν Θυσίαs, κολλας ant, non hominibus h0nores, D Iππonsitatis, ae res τε τι- sed virtuti ac meritis, d ri. σ-έλων a sumtibus minuendis ωs οἰῆν τε τα δαπανηματα. Iam a Nerua hoc collegium in- anm e viror inimendis δε-- stiriirum videtur , recreandae, hus ivdisio Senatus cositatoaequae a Domitiano exhausta sue- vocat ipse noster D. I, Q. ε εο v
626쪽
gite constanter : non lain dissimulandus est amor, ne noceat ; non premendum Odium, ne prosit. Eadem Caesar quae senatus probat improbatque. vos ille praesentes, vos etiam absentes in consilio habet. Tertio consules secit, quos vos elegeratis: dc fecit hoc ordine, quo electi a vobis erant. Magnus 6 uterque honor ve ster, siue eosdem maxime diligit, quos scit vobis esse carissimos ; sue illis neminem praeseri, quamuis aliquem magis amet. Proposita et sunt senioribus praemia, linienibus exempla: adeant, frequentent securas tandem ac patentes domos: quisquis probatos lenatui viros suspicit, hic maxime principem promeretur. Sibi enim accrescere putat, Squod cuique adstruatur : nullamque in eo gloriam ponit, quod sit omnibus maior, nisi maximi fuerint, quibus maior est. Persta, Caesar, in ista ratione 9 propositi, talesque nos crede, qualis fama cuiusque est. huic aures, huic oculos intende: ne respexeris clandestinas existimationes, nullisque magis quam audientibus insidiantes susurros. ΜΕ LIVs Omnibus , quam singulis creditur. singuli enim decipere
Alloquitur adhuc Patres Coninscriptos, iisque ait honori esse
hanc rationem Imperatoris, siuestio amore eosdem, qui illis cari essenti comple latur mavi me, atque ideo ornet; siue alios habeat cariores, S tamen non
praeserat his, quos Senatus pro-het, cuius adeo iudicio plus quam sito tribuat. ' Lectionem hie alias Rictuantem damus, qualis e MSS. extra dubitationem a Schwaretio eonstituta
pe quo quis maioribus praeest, eo ipse maior est.
& eonstantes hominum sermones e quamquam definire hoc.
& ostendere, ubi susurri defi-nant, ubi incipiat fama, difficile r ct quoties fama a susurris oritur 3 Nimirum prudentia hic
627쪽
& decipi possunt: nemo Gimes, neminem omnes fefellerunt. LXIII. Revertor iam ad consulatum tuum. etsi sunt quaedam ad consulatuita quidem pertinentia, ante consulatum tamen. In primis quod comitiis tuis interfuisti, candidatus, non conlulatus tan
tum, sed immortalitatis, & gloriae, & exempli, quod
a sequerentur boni principes, mali mirarentur. Vidit te populus Romanus in illa vetere potestatis suae sede: perpessus es longum illud carmen comitiorum, nec iam irridendam moram: conlulque es, Ut unus 3 ex nobis, quos facis consules. Quotusquisque principum autecedentium lionorem is uin aut consit Ia- tui habuit, aut populo 3 Non alii marcidi sonino hesternaque coena redundantes, comitiorum suorum nuntios operiebantur 3 Alii sane peruigiles & insonines, sed intra cubilia sua illis ipsis consulibus, a quibus consules renuntiabantur, exilia &caedein machi-4 nabantur. O praua & inscia verae ina statis ambitio, concupiscere honorum, quem dedigneris, dedignari, quem concupieris: quumque ex proximis hortis campum & comitia prospectes, sic ab illis abesse,ue tanqualii Danubio Rhenoque dirimaret Auerseris tu honori tuo sperata suffragia, renuntiarique te Con-2crermen comitiorum Non preces modo intelligo 'Deos rogandi formulas, quas rangit deinde 7a, ,& de quibus copiose Brisso. de form. I, IO9:
solennium verborum, quibus constarent comitia. Quamquam enim tum nullae populi partes
in designandis consulibus, quod. totum principes inuaserant, tamen selennia quaedam obse uata, vel ex hoc ipse loco di- stimus.
628쪽
stilum iussisse contentus, liberae ciuitatis ne simulationem quidem serues 3 Abstineas denique comitiis, abstrusus atque abditus, quasi illic tibi non consulatus detur. sed abrogetur imperium 3 Haec persuasio si stiperbissimis dominis erat, ut sibi viderentur principes esse desinere, si quid facerent, tanquam senatores. Plerique tamen non tam superbia, quam metu quodam submouebantur. An stuprorum sibi inc sarumque noctium conscii, auspicia polluere, secratumque campum nefario auderent contaminare Vectigio 3 non adeo deos hominesque contemserant, ut in illa spatiosissima sede hominum deorumque coniectos in se oculos ferre ac perpeti possent. Tibi scontra & moderatio tua suast, ct sanctitas, ut te &religioni deorum & iudiciis hominum exhiberes. LXIV. Alii consulatum ante quam acciperent, tu & dum accipis, meruisti. Peracta erant solennia comitiorum, si principem cogitares, iamque se
omnis turba commouerat, quum tu, mirantibus cunctis, accedis ad consulis sellam: adigendum te praebes in verba principibus ignota, nisi quum iurare cogerent alios. Vides, quam necessarium fuerit m et consu- ciuitatis Itanlationem
h. e. simulacrum, similitudinem.' ciuitatis pro rivitata e MSS. restituit ScnwarZi .
venirent ad comitia, iisque vel Praesiderent tanquam consules, vel praesentes, fieri de se solennia paterentur.
Martis Patri gentis Romuleae,& temfis pluribus aliorum
illum te locum conferres, ubi Dii religiose culti pus uni aut amoris in te sui, aut auersati nis, significationem luculentam
6 e commoverat Ad disecedendum, quae Putaret, trans acta iam omnia.
629쪽
. consulatum non recusare 3 non pinassetitias illud ia a cturtiin te fuisse, si recusasses. Stupeo, P. C. nec diuia satis aut oculis meis aut auribus credo : atque identidem me, an audierim, an viderim, interrog0.
Imperator ergo, & Caesar, & Augustus, Pontilla maximus, stetit ante gremium contulis 3 seditque consul principe ante se stante : & ledit inturbatus, 3 interritus, ct tanquam ita fieri soleret 3 Quin etiam sedens stanti praetuit iusiurandum, di ille. iurauit, expressit, explanavitque verba, quibus caput suuin. domum silain, si sciens sesellisset, deorum irae consecraret. Ingens, Caesar, ct par gloria tua, siue se-4 cerint istud postea principes, siue non fecerint. Vllane satis praedicatio digna est, idem tertio consulem secisse, quod primo 3 idem principem, quod priuatum 3 idem Imperatorem, quod sub Imperatore 3 Nescio iam, nescio, pulestriusne sit istud, quod
a stanti praetuit iusiur.) sermula, Si scires fallo, nota
Solenne verbum tum aliis seri- omnibus vel eX Cic. fani. 7 . t. Ploribus, tum nostro praeseris 'Quare hic etiam politam a Plirim, quod Indeκ docet. 'Sci- nid, fieri terane illud, qu'd ha- licet adeo mihi liquidae vide- bent plarique libri, librario debantur rationes I. F. Gronouit, beri, post vir's luinmos, Gro- quibus Obs 4, i6 p. a6i sqq. ita novium Praesertim, arbitror. nunc locum, uti dedimus, coninstituit, ut dare locum illis qua- 4 tertio consulem-primo si cogerer. Effecit tamen Cl. Non habuit ergo rationem Pli- Schwaretius uti altera lectiU, nius Varroniani praecepti apadsedens praebuit iusiurandum, rin Geli. Io, i ex quo primum, ter terabilis videatur. Nimirum likm, dicendum erat. Scilicet praebere rusiurandum idem ait dubitabat, quod ibidem docet signincare posse quod praeire: Gellius, iam Cicero. ' Forte cum Cic. Verr. S, Sa exempla Plinius eadem sapientia usus praebere dixerit, & Ouid. Art. erat . quae ibi commendatu ita de tibicine, praebere modum scripseratque I, vet. pri IV volsaltantibus. teri. ac debetur terminareo ad
sciens fefellesset Solennis dita librariis.
630쪽
Praeeunte nullo, an hoc , quod alio praeeunte iuxasti.
LX V. In rostris quoque simili religione ipse te legibus subiecisti: legibus, Caesar, quas nemo priu-cipi scripsit. Sed tu nihil amplius vis tibi licere, quam nobis: sic fit, ut nos tibi plus velimus. Quod
Ergo nunc primum audio, nunc primum disco, NON
est princeps iiipra leges, sed leges supra principem:
idem Caelari consuli, quod caeteris non licet: iurat a in lesem attendentibus diis; nam cui magis, quam Caelari attendant 3 iurat obseruantibus his, quibus idem iurandum est. Non ignarus alioqui, Demini religiosius, quod iurauerit, custodiendum, quam cuius maxime interest, non peierari. Itaque & abiturus consulatu iurassi, te nihil contra leges secisse. Magnum hoc erat, quum promitteres; maius, post- qua in praestitisti. Iam toties procedere in rostra, 3inascen inque illum superbiae principum locum terere, hic suscipere, hic ponere magis ratus, quam dignum te, quamque diuersum consuetudine illorum, qui pauculis diebus gestum consulatum, immo non 3 gestum,
praeeunte mllo Captare videtur, quod hoc saeculo primum in re seria fieri coepit,
acumen. in verbo ambiguo :praeeunte nullo, sine exemplo :nam Augusti nimis remotum est: praeeunte esto h. e. dictante. Erudite Gronouius i. e. duplex sui nificari iusiurandum putat, qtiorum alterum raeeunte alio dedit, sub auspicia muneris, alterum nullo praeeunte cum deponeret. Sed ita priore loco, &obscuriuscuIe , commemoraret iusiurandum posterius, de quo deinde, c. 6s, a.
forte denuo populo fidem suam solenniter ati stringere solebant, adito inagistratu.
pro ego docet e MSS. Schwaris Eius.
Comparare iuuat hoc interesscum loco Taciti, quem laudauimus ad I , 3.