장음표시 사용
631쪽
' gestum, abiiciebant per edictum. Hoc pro colles,ne , pro rostris, pro iure iurando: scilicet vi primis extrema congruerent: utque hoc solo intelligeten. tur ipsi consules fuisse, quod alii non suissent. L X VI. Non transsiliui, Patres Conscripti, Priocipis nostri consulatum; sed eundem in locum contuli , quidquid de iure iurando dicendum erat. Π- que enim, ut in sterili ieiunaque materia, eandem speciem laudis diducere ac spargere, atque identidem a tractare debemus. Illuxerat primus consulatus tui dies, quo tu curiam ingressus, nunc singulos, nunc uniuersos adhortatus es resumere libertatem, capessere quasi communis imperii curas, inuigilare pubi, 3 cis utilitatibus & insurgere. Omnes ante te eadem ista dixerunt, nemini tamen ante te creditum est. Erant sub oculis naufragia multorum, quos insidiosi tranquillitate prouectos improuisus turbo perculerat. Quod enim tam infidum mare, quam blanditiae pri eipum illorum, quibus tanta leuitas, tanta fraus, m
tum edictum vicem praestrare debebat in illis Imperatoribus omnium reliquorum solennium. , a Non is tinflavi) Parat sibi auctor transitum, s. reditum otius ad acta tertii conlulatus raiani hoc modo. Dixi de m-reiurando Principis, quo consulatum depostiir inuitante me m-reiurando quo illum suscepit sed 1iο1i id eo silentio praeterii ct transilui ipsum consulatum: quin nunc acta illius percensebo.
Lipsius, Animis iterum erectis, quos semitus oppresserat. pum autem iunctum hoc verbum ib. tiuo, publicis utilitatibus. & sum ea metaphora quae respondeat propriae dictioni, ut illam ρο- fuit V. G. Virg. Aen. s,l89 η nune insurgite remis. D Wrrae remis est elato corpore impe tum capere, ut eo sortiua possia
Tiberius apud Τae. An. l,li MPlus in Oratione tali dirutarisIηam fidei erat. Quam puklira keronis oratio spud euad. Ad. 3. 4 Sed nee defuit sta: initio nimirum.
632쪽
P A N B G v R I C V S. 6II facilius esset iratos, quam propitios habere 3 Te vero securi & alacres, quo vocas, sequimur. Iubes 4 esse liberos; erimus. Iubes, quae sentimus, prome-xe in medium ; proseremus. neque enim adhuc ignatiui quada in & insito torpore cessauinuis: ter- Tor, & metus, & misera illa ex periculis facta prudentia monebat, ut a republica erat autem omnino nulla res publicaJ oculos, aures, animOS a Uerieremus. At nunc tua dextera tuisque promissis steti & inni- sdii, oblepta diutina seruitute ora reseramus, frenatamque tot malis linguam resoluimus. Vis enim tales esse nos, quales iubes, nihilque exhortationibus
tuis sucatum nihil lubdolum denique, quod credentem fallere paret, non sine periculo fallentis. N E- E enim unquam deceptus est princeps, nisi qui prius ipse decepit. . LXVII. Equidem hunc parentis publici sensum, tum eX Oratione eius, tum pronuntiatione ipsa perspexisse videor. Quae enim illa grauitas lententiarum 3 quam inaffectata veritas verborum 3 quae asseveratio in voce 3 quae assirmatio in vultu 3 quanta in oculis, habitu, gestu, toto denique corpore, fides 3 Tenebit ergo semper, quod suaserit: scietque avos, quoties libertatem, quam dedit, experiemur, sibi parere. Nec verendum est, ne incautos putet, si 3sidelitate temporum constanter utamur, quos me
facilius esset Facilius, ad opus Dra Wr eum Lipsio mut
euitandum malum ad serendum. re in felictur. Domitiani praesertim nota Per fidia. Erat enim, teste Sueto. 0,r ex oratione sic pro II, non solum magnae, sed Et caia exhortatione seribendum suase-flidae inopinataeque saeuitiae. rat Lipsius: nunc firmatum est
633쪽
c. ΡL NII SECUN BIminit sub malo principe aliter vixisse. Nuncupare vota &pro aeternitate imperii, & pro salute ciuium 3 immo pro salute principum, ac propter illos pro aeterii nitate imperii tolebamus. Haec pro imperio uinstro, in quae lint verba suscepta, operae pretiuiri est
annotare: SI BENE REΜ PUBLICAM ET EX UTILITATE ΟΜ NIVΜ REXERIS.
Digna vota, quae semper suscipiantur, semperques soluantur. Egit cum diis, ipso te auctore, Caesar, respublica, ut te sospitem incolumemque praestarent, si tu caeteros praestitisses : si contra; illi quoque acustodia tui sapitis oculos dimouerent, . teque relin-6 querent Votis, quae non palam susciperentur. Alii se superstites reipubi optabant, faciebantque : tibi salus tua inuita est, si non sit cum reipublicae lalute coniuncta. Nihil pro te pateris optari, nisi eXpediat optantibus: omnibusque annis in consiliuin dete deos mittis; exigisque, ut se itentiam suam mi r tent, si talis esto deseris, qualis electus est. Sed in- gerititate imperii. quasi non ipsa propter imperium essent, sed imperium propter ipsos.
solennis huie publicae cerimΟ-niae dictus III Non. Ian. Uid. de tota re copiose Lips ad Tac. An. 16, 2a s. Exc. B. & Casaub. ad Spartia. Adria. c. 24 p. aos. Hack. De memoria eorum in nummis Spanh. dis 3 p. Sas.
Puto per interrogationem Pro lata haee verba , quasi dicat: Solebamus vota nuncupare primo pro aeternitate imperii, an eX pectas, qui legis, pro salute civium y Immo aliter se res habet : pro salute principum, is propter illas demum pro aeterni
Pro Traiani nostri imperio. Neque tamen dissimulo, me multo malle, pro Imperatore M stro: ad hunc enim pertinetiar- mula, Si bene - rexeriς. Et
quam iacilis hic error 8 Aliquis per compendium scripsit IN. vltimas literas infeliciter alter suppleuit. r tui capitis Sie pro ιη poris MSS. plures apud Sch-
634쪽
PANEGYRICvs. 6IT genti conscientia, Caesar, pacisceris cum diis, ut te, si mereberis seruent: quum scias, an merearis, neminem magis, quam deos scire. Nonne vobis, P. 8 C. haec diebus ac noctibus agitare secum videtur 3 Ego quidem in me, si omnium utilitas ita posceret, etiam praefecti manum armaui : sed ne deorum tuidem aut iram, aut negligentiam deprecor: quae-o immo & obtestor, ne unquam pro me Vota res' publica inuita suscipiat ; aut si susceperit inuita, ne debeat. LXVIII. Capis ergo, Caesar, salutis tuae gloriosissimum fructum ex consensu deorum. Nana
quum excipias, ut ita DE IIVM TE DII SERVENT, SI BENE RE FI PUBLICA Μ ET EX UTILITATE OΜNIVBI REXERIS: certus
es, te bene rempublicam gerere, quum seruent. Ita. aque securus tibi & laetus dies exit, qui principes alios cura dc metu distinebat : quum suspensi & atto I S niti,
gnissimum sectum quod propo namus ipsis verbis, quae habete Dione Xiphili. p. 778, A
κω, υπ0 ita, αν ἰὸ κακωs, κατ ἐώου χρήση. Praefectus igitur, de quo hic sermo est. est
Praetoriarum cohortium s. Praemtorii.
verbo locum esse, quoties conditio ponitur , aut nominatim aliquid cauetur, alias ostendi-inus. Vid. auunculus nostri 29, I s. 8 2uum Graecos Italia pellerent , excepisse medicos, h. e. nominatim illos inclusisse, &, nequis eximios illos haberet, c uisse.
a laetus dies) Ipse dies votorum III Non. Ian. de quo ad 67, 3' .exit Iuuat hie quasi expiare commissum superioris editionis, ubi erit irrepserat, cum dudum exit ex optimis libris r stitutum & a Cl. Schwaretio fi matum fit.
635쪽
C. PLINII SECUNDIniti, paruinque confisi patientia nostra, hinc atque inde publicae seruitutis nuntios exspectuint. Aes serte aliquos flumina, nives, venti praepedissent, statim hoc illud esse credebant, quod merebantur; nec erat discrimen ullum pavoris: propterea quod, V VI. a malo principe tanquam successor timea' tur, quisquis est dignior, quum sit nemo non di-4 gnior, omnes timentur. Tuam securitatein non mora nuntiorum,' non literarum tarditas differt.
scis tibi ubique iurari, quum ipse iuraueris Omnibus. s Nemo hoc sibi non praestat. amamus quidem te, in quantum mereris; istud tamen non tui facimus amore, sed nostri: nec unquam illucescat dies, quo pro te nuncupet Vota non utilitas nostra, sed fides. 6 Caesar. ΤVRPis tutela principis, cui potest imputari. Queri libet, quod in secreta nostra non in-T quirant principes, nisi quos odimus. Nam si ea-cem cura bonis, quae malis esset, quam ubique admirationem tui, quod gaudium exsultationenaque deprehenderes Z quos omniuin cum coniugibus ac liberis , quos etiam cum domesticis aris focisque sermones 3 Scires mollissimis illis auribus parci. &alioqui, quum sint odium amorque contraria, hoc perquam simile habent, quod I B I intemperantius amamus bonos principes, ubi liberius malos odimus. LXIX. Cepisti tamen & affectus nostri S iu- , dicit experimentum, quantum maximum praesens
capere feruitutis nuntios) Literas Praesiduin de votis solutis' nuncupatis, quales ad ipsum Traianum Plinii IO, 44, quamquam non nuntiae seruitutis.
mer, Verum non sola. Ita pe loquimur.
636쪽
capere potuisti, illo die, quo solicitudini pudorique
candidatorum ita consuluisti, ne ullius gaudium alterius tristitia turbaret. Alii cum laetitia, alii cum spe
recesserunt: multis gratulandum, nemo consolandus fuit. Nec Meo segnius iuuenes nostros exhor- atatus es, Senatum circumirent, senatui supplicarent,
atque ita a principe sperarent honores, si a senatu petissent. Quo quidem in loco, si quibus opus ex- 3emplo, adiecisti, ut te imitarentur. Arduum, Caesar, exemplum, & quod imitari non magis quisque candidatorum, quam principum post it. Quis enim
vel uno die reuerentior senatus candidatus, quam tu, tum omni vita, tum illo ipso tempore, quo iudicas, de candidatis λ Aii aliud a te, quam senatus reueren- ψtia obtinuit, ut iuuenibus clarissimae gentis, debitum generi honorem, sed antequam deberetur, offerres 3Tandem ergo nobilitas non obscuratur, sed illustra- stur a principe: tandem illos ingentium virorum nepotes, illos posteros libertatis, nec terret Caesar,
nec pavet: quin immo festinatis honoribus amplificat atque auget, & maioribus suis reddit. si quid usquam stirpis antiquae, si quid residuae claritatis; hoc amplexatur, & refouet, & in usum reipublicae promit. Sunt in honore hominum, & in honore sa- 6
maeo, a Senatum ei climi- 6 in honore famae 'Elerent Rogandi ' prensandi gantius longe nobis quoque, ut
. caussa ut Cic. Att. I4, 2I Atti- iana Lipsio, ad Tac. Hist. 3, 36 cum circnmire veteranes. Sic videtur, si esset, in ore Dinae. Liu. I, 47 ubi circnmire ' pren- Post verba industentia Caesaris, fare coniunguntur. ' Magno deesse extracta vel simile quid, MSStorum consensu probata idem notat Lipsius. Sed potest vox, & apprime ad h. l. conue- tamen ex tenebris significare post niens reae restituta a Schwar- tenebras ; ct ablativus indalgen-2io pro Consulatam. tia ad ipsum sunt referri.
637쪽
C. PLINII SECUNDImae mIgna nomina ex tenebris obliuionis, indes. gentia Caelaris, cuius est, ut nobiles & conseruet, αessiciat. LXX. Praesuerat prouinciae luaestor unus excandidatis, inque ea ciuitatis amplissiinae reditus 2 egregia constitutione fundauerat. Hoc senatui allegandum putasti. cur enim te principe, qui generis tui claritatem virtute superasti, deterior estet conditio eorum, qui posteros habere nobiles mererentur, quam eorum, qui parentes habuissent 3 O te dignum qui de magistratibus nostris temper haec nunties, nec poenis malorum, sed bonorum praemiis bonos fa-3 ciasi Accenta est iuuentus, erexitque animos ad aemulandum, quod laudari videbat: nec fuit quisquam , quem non haec cogitatio subiret, quum sciret, quidquid a quoque in prouinciis bene fieret. 4 omnia te scire. Utile est, Caeser, & salutare praesi- . dibus prouinciarum, hanc habere fiduciam: paratum esse sanctitati, industriae suae maximum praemium,
s iudicium principis, suffragium principis. Adhuc
autem quamlibet sincera rectaque ingenia, etsi non detorquebat, hebetabat tamen misera, ted vera repu
Fuerunt etiam quaestoriae ν ninciae s. procurationes per Italiam de quibus laudati Schwa Zio Lips ad Tae. An. 4, 27 & NO Tis ad Cenot. Pisa. I, 36. Nihil tamen impedit, quo minus potuerit etiam quaestorein Plinius intelligere Pro-Consularis vel alterius prouinciae, qui vel sub maiore Magistratu, vel, com mendatam sibi ab eo absente,' Piouinciam dum curat, Teditas amplissimae ciuitatis fundavit i. e. constituerit.
rum) Solisne praesdibus' quin vel maxime prouinciis. Nimirum de his deinde s. 8 Prori elis quoque &c. ' Alias pronum fuerit cum Schwarzio legem
638쪽
tatio. Vides enim : si quid benefecero, nesciet 6 Caesar; aut si scierit, testimonium non reddet. Ita 7 eadem illa seu negligentia, seu malignitas principum, quum male consultis impunitatem, redie factis nul- , tum praemium polliceretur: nec illos a crimine, i chos deterrebat a laude. At nunc, si bene aliquis Sprouinciam rexerit, huic quaesita virtute dignitas os- fertur. Patet enim omnibus honoris & gloriae campus: ex hoc quisque, quod cupit, petat ; & et secu-
' tus, sibi debeat. Prouinciis quoque in posterum, &
iniuriarum metum, & acculandi necessitatein remisisti. Nam si prosuerint, quibus gratias egerint, de nullo queri cogentur. & alioqui liquet, nihil magis prodeste candidato ad sequentes honores, quam peractos. Optime magis iratus, magistratu, honore honor petitur. Volo ego, qui prouinciam rexerit, unon tantum codicillos amicorum, nec Vrbana coniuratione eblanditas preces, sed decreta coloniarum, decreta ciuitatum alleget. Bene suffragiis consularium si des enim Incipit hic
magistratus alicuius prouincialis, animum suum allo- qu entis, Vides enim &c. 'Sed lateor, me nondum concoqueret illud vides enim posse, & l uspicari, primo post nomen reputatio positum esse ab aliquo, quin ab ipso forte auctore. videlicet rillud deinde ita corruptum. Sed neque sic mihi satisfacio.
uinciae his quibus bene de se Ineritis gratias egerint, illo ipso suo testimonio apud Imperatorem profuerint; incitabuntur ad similem gloriam alii r eaque caussi ita se gerent, ut de nulloqueri cogantur in polierum prouinciae. 'Seruaui igitur profuerint quod habent antiquae editiones. Praefuerint praesertex MSS. Cl. SchwarZius, quem alioquin in hoc loco constituendo libenter secutus sum. liquet) 'Uerbum Ioco manc sanando insertum a Lipsio: cui substituere eodem iure Iicebit debet, quod sententiae magis
laffragia senatus, in quo prin cipam
639쪽
6aa C. PLiNII SEc UNDIrium virorum Vrbes, populi, gentes inseruntur. Ε ficacissimulta pro candidato genus est rogandi , gratias agere.
LXXI. Iam quo assensu senatus, quo gaudio
exceptum est, quum candidatis, ut quemque nona, naueras, osculo occurreres 3 deuexus quidem in pla- a num, & quasi unus ex gratulantibus. Te mirer m
gis, an improbem illos, qui effecerunt, ut istud magnum videretur 3 quum velut assiri curulibus luis manum tantum, & hanc cunctanter & pigre, & im-3 putantibus similes, promerent. Contigit ergo Ocn-lis nostris insolita facies, principis aequati candidatis& senui stantis: contigit intueri parem accipentibus 4 honore, honorem qui dabat. Quod factum tuum
a cuncto senatu quam vera acclamatione celebratum est , TANTO MAIOR, TANTO AUGU-s Τ I O R i Nam C v I nihil ad augendum fastigium superest, hic uno modo crescere potest, si se ipses submittat, securus magnitudinis suae. Neque enim ab ullo periculo fortuna principum longius aben, quam ab humilitatis. Mihi quidem non tam hi mauitas tua, quam latentio eius admirabilis videba
etiamsi μ illud vel me asseu randi sensu sumas.
Nihil melius iactu occurrebat. quam dare hunc locum, qualem e libris, vitiosis quidem omnibus, sed tamen concinnavit commode Cl. Schwaraius et a quo varietatem Omnem, & rationes lectionis huius licet repetere.
r intentio ems) Gradus ille ingens diligentiae. quem incipem locum habent viri consulares, bene & decore inseruntur urbes, populi, gentes, suum Praesidem laudantes. Fuisse autem rum in magistratibus eligendis maiores partes Senatus; nullas, si a solennibus quibusdam umbris discesseris, populi: vel ex hoc ipso libello satis constat. 'Hanc Lipsit coniecturam, robatain Schwarrio, praeferentum ego quoque arbitror lecti ni librorum. Ne - inserantuτ,
640쪽
PANEGYRICUS. 623tur. Ouippe quum orationi oculos, Vocem, Inanu in si commodares: ut si alii eadem ista mandasses, omnes comitatis numeros obibas. Atque etiam, quum sit L fragatoruin nomina, honore, quo solent, exciperentur : tu quoque inter excipientes eras, S ex ore principis ille senatorius assensus audiebatur. Quodque rapud principem perhibere testi inonium merentibus gaudebamus, perhibebatur a principe. Faciebas ergo quum diceres, o P ΤΙΜ OS: nec ipserum modo vita a te, sed iudicium senatus comprobabatur, ornarique se non illos magis, quos laudabas, hae tabatur.
LXXII. Nam quod precatus es, ut illa ipsa Ot-dinatio comitiorum bene ac feliciter euenerit No-BIS, REI PUBLICAE, TIBI; nonne talo est, ut nos hunc ordinem votorum conuertere debeamus 3 deos denique obsecrare, Vt Omnia, quae λfacis,
ea adhibuisti ; qui etiam inter
agendum, Occupatis, in oratione de candidatorum commendati ne habenda, cum voce etiam Oculis & manibus, tamen omnes
illas comitatis & humanitatis demonstrationes ederes; quasi, mandato alii dicendi ossicio, ni. hil aliud iam quam priuati gratulatoris ossicio fungereris : idque Usque eo, Vt cum nominatis a te, qui Vnuinquemque Candidatum commendassent, acclamationis solitae honor a Senatoribus reliquis haberetur, UIR OPTIMUS EST &c. eoque interpellaretur tua actio, ipse quoque vocis tuae eundem honorem adderes, plaususque Sassensum senatorium orationi
lativus casus pendens a metis. Senatus laetabatur, candidatos quos laudabat Traianus, Non magis se, vel quam se, ornari rh. e. se aeque atque illos, illis laudibus, illa iudicii sui comprobatione ornari. ' Itaque nihil ex recepta lectione iam muto. Cl. Schwaraius malit, qui ornari se, non illos magis, quos laudabas, laetabatur. 72,t quod precatur er Precationis eiusmodi formulam s. Iblennon comitiorum precati nem, ut ibi Vocatur, habemus in principio orationis pro Murena.