장음표시 사용
301쪽
Gubernatoris Vrbissaeuitates, ct priuilegia. AI mae Urbis Gubernator, qui etiam Vice camerarius dicitur, sub qua praerogatiua, Vicecamerariatus scilicet, primum locum post Cardinalem Cainerariuin Auditorio Camerae retinet, & extra cana omnibus in Urbe ius dicentibus , Primatibusque, ac etiam Imperatoris, & Regum oratoribus praeest, ερ nedum in priuatis, sed in publicis quoque actibus, etiam ipso Summo Pontifice praesente, medius inter ipsos Principum oratores ante Pontificem incedit, vel equitat. utriusque gladii potestatem habet, nec per se solum sed per suos quoque Locum- tenentes ciuiles, dc criminales causas contra quas coinque personas, Ecclesiasticas scilicet, & cuiusuis ordinis Religiosos cognoscit. Vrbis Romae quieti, A paci nedum ipse inuigilat, sed aliis Romanae Curiae iudicibus, ut ipsa quic', ac pax conseruetur, assistit. Summarie, simpliciter, dc de plano, sola sacti veritate inspecta, de bono, de aequo, velo leuato, etiam secundum voluntatem, de beneplacitum , do quae Papamet sacere potest, reiectis ςtiam nullitatibus, procedere potest. Contra delinquentes,etiam nulla diffamatione, seu infamia prῖcedente, nulloque processit. inquirendi, d: castigandi, dc usque ad ultimum supplici tun procedendi in . iacultatibus habet. Sola citatione domi executa alios iudices praeuenisse dicitur. Citationes domi execii ac si in personam praesentatae essent, validae iudicantur. Pinas ab eo indictas priuatiue quoad alios iudices exequitur, illasque suo arbitratu auget, ec minuit.
Vrbis statutis derogare, bannimenta sub quibusvis poenis promulgare, alia vero
quamuis de mandato Papae edita declarare, alterare, de interpretari valet Appellationes in causis criminalibus, aut ciuilibus, summam ducatorium decem' non excedentibus reiicit.
Caus' a suo tribunali sine ipsius Pontificis motu proprio auocari nequeunt. A syndacatu tam ipse, quam sui ossiciales, de a reddenda ratione de gelus in ossi
Si in capitalibus,3c sanguinis causis cognoscendi , 5: decidendis se ingerat,dsimodo a sententia per se ipsum suscribe la abstineat, irregularitatis laqueo no innodatur Milites stationatios ad custodiam atrii, do a quibus ad publicas proficisccndo
actiones, Praeeundo ensibus, de hastilibus sertis armatis associetur, habet. Ex ploratoribus, qui sibi quod ubique agitur, referant, ut quietis ac pacis pertur bationibus quanto citius occurratur, publico sumptu stipendiariis utitur Baron cellus, caeterique executores nulla interposita mora nedum ipsius Guber. natoris, sed suorum quoque Locum tenentium mandata exequi tenentur; ut latius
videre est in Constitutionibus Summorum Pontificum, videlicet Iuli j II. a de Le nis X. b ac apud Vestrium. eQuicquid Gubernator Vibis asserit se de mandato Paps seci Te, aut dixisse, nullati sitatioue credendum est, ex Pii V. Constitutione, d ubi Cherubinus iunior everba hoc idem demonstrantia, de Breuibus Gubernatorum apponi solita describit. Ex iis, quae hucusque diximus, satis constat, Gnbernatorem Urbis publica , de priuata exercere iudicia. In iis, quae priuata iudicia respiciunt, Auditorem habet,qui ut plurimum mere nariorum famulorum, & inseruientium causas dirimit, non secus ac Praefectus Vrbis causas inter seruos, de dominos, inter libertos, & patronos, ut diximus, cognoscebat. Huius autem Auditoris facultates, & requisita videnda fiunt in Constitutio e Sixti V. f ubi etiam c existente tunc Gubernatore Mariano Perbenedicto Episcopo Maturanensi, qui postea ab eodem Sinto sacra fuit Purpura donatus γ huius tribunalis quoad ciuiles causas resormationem habes, quam postea reassumpsit,& innovavit Paulus V. in sua generali tribunalium Vrbis reserinatione 9. 3. At si quis a decretis, seu sentetitiis praefati Auditoris se grauatum senserit, recursum ad eundem Gubernatorem habet, qui maioribus impeditus negociis vi plurimum alium delegat, de hic iudex recursus communi vocabulo appellatur. In publicis vero iudiciis duos habet Locumtenentes certo stipendio a Camera Apostolica conductos,scurorum scilicet quinquaginta cuilibet ipsorum menstruatim soluendorum ; quibus Salii duo substitutorum nomine, scuta viginti quinque pro quolibet in mense recipientes, adducti sunt, Ipsorii m
302쪽
N ITIA CARDINA LAT. CAP. XL. 2s 9
Ipsorum vero munus, & facultates, quid agere , quidue praetermittere debeant collige ex Constiti Pauli III. a sed susus ex Consiit. Pauli V. bna sunt S alii quatuor Latrunculatores, ut facilius rei in carceribus detenti Iubi j-ciantur examini, ta expediantur, & quandoque etiam extra Vrbem ad construendos, de formandos processus mittuntur A Constituta est quoque Congregatio illa, quam tam enixξ exoptasse suis temporibus exclamat Vestrius. e Haec autem semel in hebdomada die Martis coram ipso alui Vrbis Cubernatore in eius aedibus celebratur, interuenientibus S.D. N. Papae, de Camerς Apostolicae Procuratore Fiscali, supradieiis Loci tenentibus, & Substitutis, & Latrunculatoribus, ac Notario primario tribunalis: ex quo, cum Praevia r latione status causarum, ipsi etiam rei per se ipsos, siue eorum procuratorcs, & aduocatos audiantur, non mediocriter ipsarum causarum expeditioni consultum est.. sed & bis etiam in hebdomada, diebus scilicet Mercurii, & Sabbati, praeeuntibus militibus stationariis, carpento vectus, & iuuenibus ad minus sex sub eo deri , de uniformi vestimentorum genere pedis sequo famulatu subsequentibus, pontificem Maximum adit, eumque de negociis, & causis in suo tribunali occurrentibus certiorem reddit, & consulit. Is Querelas etiam vasallorum contra suos Barones infra quadragesimum lapidem , qui limes est suae iurisdictionis, Gubernator audit, & dirimit, si Velitio d credendum est. i Baculum quoque ligneum ab ipso pontifice, statim atque Gubernator electus est, receptum ante se in publicum prodeuntem per unum ex familiaribus si iis gestare facit Gubernator; hunc autem loco fascium, quibu* Romanorum Magi liratus utebantur, & a Lidioribus gestabantur, successisse puto. At baculum magis accommodatum Magistratibus Ecclesiasticis, & apertum iurisdictionis, se ius licendi simbolum esse, multis probat antiquorum exemplis Butengerius, e qui de sceptro, seu baculo Potificis agit, Sc de baculo Episcopali quod etiam Lararias Baisse. f Livii testimonio g de baculo, siue scipione eburneo loquendo comprobat his verbis , ibi. C Massinissamprimum Regem appellatum, eximi q. ornatum laudibus, aurea corona,' aurea patera,fella curuli eburnea, o Apione eburneo donat. Et a Romanis, cum Reges constituerent, scipionem eburneum datum fuisse affirmat Tacitus: h ad PisIomaeum missus es a Senatoribui, qui scipionem eburneum, togam pictam, antiqua Patrum munera daret: quem quidem eburneum scipionem ab eodem Pontifice receptum hodie Senator Vrbis, dum aurea veste ornatus in publicum prodit, prae inanibus habere solet. , , Sed et illam, quam Praefectus Vrbi spectaculorum curam .habebat, hodie Gubernatorem Vrbis habere apparet, praecipue in diebus carnis priuii, in quibus praeter edicta popularium quietem respicientia ab eo promulgata, nemo personatus incedere, nec publica spectacii laedere sine ii psius licentia valet: ct antequam bra-D uiorum cursus de more fiat, comitantibus Senatore, et Conseruatoribus Camerae almae Urbis, nec non Camerae Apostolicae Procuratore Fiscali, alijsq. Capitolinis Iudicibus, et Latrunculatoribus ipse Gubernator velut omniu ante signanus per viam latam, ubi praedictus cursus fieri solet, equitando primum locum obtinet, de ante se familiarem suum, quem Alabarderiorum Capitaneum vocant, alium . cum scipione suo prae inittit, constipantibus nedum militibus stationariis, sed alijs quoque famulis pedissequis. Illud quoque, quod Cassiodorus i reseri, a Theodorico Rege mandatum Praesecto Vrbi, ut pantomimos voluptatem populis praestaturos concederet ,& quod Bulentarius A scribit, videlicet a Prςtoribus Vrbis ludos publicos curatos illisse, ad ipsum Gubernatore Vrbis translatum hodie videmus; quandoquidem nec panto- E inimi, nec circulatores, quos ciarlatanos vocatar, nequeunt abi ille ipsius licentia circulationes, ludos, saltationes, scurrilitates agere. - 44 3. 9feri
303쪽
HO C nomen Thesaurarii in Ecclesia Dei etiam tunc nascent' receptum
fuisse patet ex iis, quae leguntur de S. Laurentio, qui Ecclesiastici Thesauri custos,&dispensator fuit: atque hinc factum est, uti sacro Camerae Apostolicae Collegio Festum S. Laurenti; Martyris praecipue colatur, ut notat Cherubinus tuitior. a sed ad nostra tempora proximius accedendo. Eugenius IV. qui anno I si. Sum mus Pontifex renunciatus fuit, in sua Constitutione b post praefinitum numerum Clericorum Camerae ad septem, de alia multa ibi sancita circa tribunal Camerae Apostolicae, idem e formam loquendi, de sedendi in ipsa Camera praescribit, & post Card. Camerarium, aut eius substitutum, qui, ut di ximus, . regularitor est Gubernator Vrbis, Thesaurario locum assignat; utque res melius intelligatur psius Constitutionis verba reseram. Omne Collegium, cui Ap stolici si incumbit eu a, bupe senis εοncluditur: primum HArum eaput es Reuerendi . D.Camerarius, tum Reuerendus I be urarius: pori Assii Zentes, qui ex Patrum Clericorum Collegit ad ampliorem dignitatem evectisιnt: ρο iras in ricis te Oidelicet numero tantum , HSancti simul D.N. Eugenius IV. Pontifex infiituito e. Quibus ex verbis colligimus, post Card Camerarium nullam esse in Camera digniolem personam Thesau- rario, quia sicut in Coelo qui Deo proximior est, dicitur altius sedere, ae ita in terrais magis dicitur honorari, qui prope principem sedet, 't notat eadem stoli a loco cit. Grammat. e de Mastrillus, s qui alios citat: dc ordinem seruandum esse in sessionibus docet nos Imperator, g qui tyronibus locum assignat, ut posteriore S scdeant ; & plura etiam congerit Menochius; b quod maxime procedit in locis publicis . t Sed ad ipsum Thesaurarii ossicium redeundo, quod apud Romanos Quae toris erat ut ait Gellius, fi &habetur in Pandectis I in illis verbis. Deinde eum aerarium populi auctius esse carpsset, ut essent, qui illius Gram gererent, cons tituli unt uaestores, dicti ab eo, quod inquirendae, O eonfer uia udae pecuniae cam creati essent Et antiquissimam esse Quaestoris originem testantur Vlpianus , im Pomponius Laetus, n qui etiam plures fuisse affrmat i&si Cornelio Tacito o credamus, viginti stores creati fuerunt, quamuis non omnibus inquirendae Pecuniae munus inium hum erat, ut videre est apud ipsum Pomponium, p de Gregorium Tholos anu qAtque hinc Cassiodorus γ ossicium insaestoris suisse ait iusdicendi,& ornate loque-di, & Lucas de Penna L existimat, officium Q sdistoris hodie penes Card. Vicecan- cellarium esse . Videndus est etia tex. in d Lvc. te. E. de ostic. Quae stori ubi quidam in Prouincia mittebantur, ut Fisci pecunias, di vectigalia curarent: alii erant Quae- istores a populo creati, qui capitalibus rebus praeessent, iique appellabantur Quaest res parricidii, quorum etiam meminit lex duodecim tabularum; t alii vero Can- didati Principis erant, qui solis libris principalibus in Senatu legendis vacabant; de secundis loquuntur Cassiodorus, & Lucas de Penna; u Tholosanus quoque: x de prioribus vero est textus in t i. C. de canon .largition. lib. io. ubi haec leguatur. Omnem summam auri, CH argenti, er reliquarumne erum, quae Deris largitionibus ex more penduntur, Liatim ut exactio fuerit celebrata, at Tbfurarios uniuscuta sue Prouinciae, vel ad Proximos referri sub ob signatione Tabularis, esterorumque quoi filicitos esse debere praecedentia iussa decreuerunt, ct thesaurorum P p sitis consignari praecipimus, ut exinde adfacrum Comitatum integer omnium titulo rum numerus dirigatur. Sed plura de Thesaurariorum origine docet Chasaneus, y quem vide Hi autem Thesaurarii Prouinciales c quos etiam hodie habemus in unaquaque Prouincia Status Ecelesiastici) susceptores c apud nos Exactores, de Commissarios caualcantas nuncupatos 2 nominabant, qui si minus idonei erant, Thesturariorum damno
304쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. LXI. 16 i
damno cedebat . a Qui quidem Susceptores, seu Exactores per anni'm tantum, vel ad summum per biennium huiusmodi munere fungi poterant, ne scilicet in coatinuata vexandorum Prouincialium potestate, velut concussionum dominatione permanerent: est textus videndus; b & facit etiam alter textus. c Od si horum quispiam vetito, de temerario ausu exactionem exercere audebat, hunc Prouinciae Moderatori correptum ad Thesaurarium generalem remitte -
- re sub sda custodia licebat. dPecuniae vero exactae diu penes ipsos exactores manere minime debent, sed statim quodcumque a prouincialibus fuerit exolutum, sacris thesauris in
Solutio autem illi faciendacst, qui tempore solutionis exactor erat, non ei, qui fuit, quando facienda erat solutio, de ab Ossicio remotus fuerat, ut notat Barto- Ius, s & ibi Lucas de Penna aduertit, nouos Exactores teneri nedum ad exacti nem tributorum intra annum sui Osticii debitorum, sed etiam ad reliqua, idestres dua praeteritorum. Quod si a soluere volente dicti Susceptores recipere neglexerint , debitor ipse liberatur, & Susceptor in duplum Fisco in tre cogitur, ex textu iuris ciuilist g ad cuius textus intellectum vide Lucam de Penna, b qui plura conserit de oblatione debiti facta creditori, an, &quando debitor censeatur liberatus sed quoad tributorum exactionem, & negligentiam Susceptorum, vide omnino Casii odorum . iSed quo ordine, quibusque modis procedendum sit ab ipsis susceptoribus, siue Exactoribus in exigendis oneribus Cameralibus, fructibus locorum montium , sancitum est ab Eminentiis. Card. Camerario At si plura de Quaestori bos, seu Thesaurariis prouincialibus cognoscere cupis, vide Tholosanum , si de huc etiam 1 r-tinere videntur, quae icribit Ioannes de Platea, I qui horum Agentium Oiscium describens, Exactores Camerales describere videtur. Nunc autem ad ipsum Camerae Anostolicae generalem Thesaurarium redeundum est, ad cuius sublimitatis sollicitudinem totius minoris laterculi, idest scrinil ut exponit Alciatus m ) cura pertinet, ut Theodosius Imp. ait. nQuae quidem cura licEt in totum, vel in partem ad Magistrum militum aliquando deuoluta esset, ipse tamen Theodosius Imperator, o vetusti temporis more renouato, omnes minoris laterculi dignitates illustri viro Quaestori subesse voluit: & ex textu mox adducto duo praecipue colligenda videntur; primum est , Thesaurarios prouinciales, quos minoris laterculi nomine appel lat, habere dignitatem ; secunducis, Thesaurarium generalem esse virum illustrem, habere eulmen iudicii, & ampliusina ae sedis administrationem; ut in iure ciuili; p de videndus quoque est Chasitaneu S. qSed relinquamus iam ulterius veterum inuestigare monumenta, de ad haec nostra accedamus tempora. Et quamuis Thesaurati j generalis munus circa bona temporalia versetur, nec requiratur; ut Clericali charactere sit insignitus, ex quo Nicolaus
de Vbaldis, r qui Rotae Romanae Auditor ante annos i 6o. plusve minus suit; &Quintil. Maudosius, s qui parentum nostrum aetate in Romana Curia Advocatus suit, dixerunt, se vidisse Thesaurarii, Praesidentis, 3e Commissarii Camerae offici in laicales personas a Summis Pontificibus collata. Verum hodie licet eorum opinio verificari post et in Praesidente, & Commissario Camerae, in Thesaurario tamen generali aliter dicendum puto; & moueor primo, quia in supra citata Const Eugenii IV. t Reuerendum Thesaurarium a pellat, quod quidem attributum solis Clericis tribuendum usu receptum est, ut de se paret. Secundo quia verus ipsius Ponti scis familiaris est Thesaurarius generalis , ut in Constit. Caelestini III u Imo familiaribus ipsis praepositum cite innuit Card. P picns. ae dum Federici Imperatoris huius nominis III. in Urbem ingressum
Tertio quia habitum verὰ Clericalem violaceum Praelatilium, cum superpelliuceo, siue, ut dicunt, Rocchotto. de Cappa, ad instar Episcoporum deseri; imo ante omnes Episcopos , Archiepiscopos , Primates , & Patriarchas immediate post Auditorem Cainerae in Capella Pontificis, ipsiusque Pontificiis praesentiata, a iijsq. publicis functiotiibus, excepta Camera, ubi ante ipsum Auditorem sedet, A
niuersat a. . In l. 4. vers. non perpetui, C.
305쪽
. incedit, ut in Consiliatione Sixti V. a Absurdum vcro videretur, si laicus princi- u. om. Patioribus in Ecclesia Dei Dignitatibus pra pol eretur Nec dicatur. etiam Gube x. pag. 6γα natorem Vibis esse laicum, S tamen supradictis omnibus Dignitatibus, ac ipsi mee Thesaurario praecedere; quia respondetur, hoc ron proue i. ire expersona, seu OG-cio ipsius Gubernatoris, sed ratione per inae Camerarii, cuius ipsie vices gerit, ut, in Iuli cui s. notat Card. Tuscus; b & colligitur ex Bulla Iuli, II. e & Leonis X d V Quarto Pensiones usque ad summam ducatorum mille auri de auro transferre potest: de rebus Ecclesiasticis acquisitis testaridi facilitatem habet literas Apostolicast/α ὰμ. dom i. pro se, Vicet hesaurario, Locum tenente, & duobus familiaribus gratis expedire po-t e. 448. test, ut in Const. Sixti V. e Haec autem yriuilegia, nisi Thesaurarius sit Clericus,
Thesaurariatus ossicium aut per mortem, ut annis proxime elapsis in personam D. Constantii Patriti contigit, aut per promotionem ad Cardinatatum vacat: cumses. ην 3. igitur adeo proximus sit Cardinalitiae Dignitati, cuius ni ita maior Pontificem ex-je ei re in Ecclesia Dei respectu administrationis, s utique nece narium videtur, φ 7 h Thesaurarium Clericum esse debere, ne scilicet ab uno extremo ad aliud sine me-'. 7 ,- ij. dio ascendis dicatur, ut in iure canonico g habetur; & optime de iure ciuili, b
ra Lux ne ea ubi Imperator haec ait. Nec enim patimur quemquam celsorem gradum obtinere, bin etintiis . d. niis cur laborum assiduitas, ex Liipendiorum prolixitas f pagatur: sed apertis eteo. etiam verbis legimus in Constitutione Sixti V. i dicentis. Ne quis ullatenus ad
se Cardinaritus honorem assumi queat, nisi qui antea clericali charactere insignitus, . zbi quatuor minoribus ordinibus constitutus,per annum saltem habitum,& tot
tiruncia e m. i. suram gestauerit clericalem
par. se L. Et quamuis ab ipso Sixto V. Thesaurariatus oscium supra modum fuerit illi KCon', i . straturia, A re usque ad Cardinatatus Dignitatem euectum , quem postea alii quo , . ,b que Pontifices ad nostra tempora sequuti sunt, noua tamen institutio non mit; in ' nam Alexander Farne sus Camerae Apostolicae, &Alexanderi Papae VI. Thesaurarius generalis suit, & ab hoc Pontifice Cardinalis creatus tandem ad Ponti scarus ι 13.btin-.n.M. apicem peruenit, ut apud eos, qui eius vitam conscripserunt, videre est Atque an- Com. i. tvi q. liquissimum esse Thesauraris Officium, ex lectura Bullae Eugenii IV. I apparet; ecm r.era iam esse ipsus Pontificis familiarem habes in Constitutione Calixti s II. mpu Q Sed iam de iurisdictione, d siacultatibus Thesaurarii generalis dicendum e st; quae licEt in multis diuersorum Pontificum Constitutionibus contineantur. Omnes ta- ω ;- ὰ α, 1 mcn in Vnum collegisse videtur Sixtus V. n. qui post electum in Theseu rarium ρο- iri, neralem anno Isso. R. P. D. Bartholomaeum Caesium Romanum , quem postea Clemens VIII. Cardinalem creauit, praeroga tiuas, & facultates infrascriptas ei dei. .
Locum in Camera Apostolica, in Capella Pontificis, de aliis actibus,ut supra nar
ratum est, assignauit. S. 3. In Signatura gratiae coram Pontifice celebrari solita interesse potest, di locunia Dhabet. g. . De locationibus, quas vocant assustus Camerae Apostolieae,pontificem Maximum consulendi, eius i. beneplacitum requirendi facultatem habet. b. s. Pro pensione domus scuta aco victum quotidianum pro se, & octo famulis ase
Spoliorum bonorum vacantium ,reddituum Beneficiorum stteris Apostolicis non expeditis perceptorum, illicitae negociationis. relictorum illegitimis contra sorinam Bullae Pii V. male acquisitorum, relictorum a Religiosis extra claustrum degentibus,
acquisitorum ex fructibus Ecclesiasticis, de quibus legitime dispositum non st, bonorum non residentium, fructuum Beneficiorum reseruatorum pro tempore , quo vacant, & malὰ perceptorum cognitionem , cum facultate etiam procedendi ex Eossicio contra exemptos, concessit; a b. 8 usque ad a a. Ossiciales Camerae, ut computa,& rationes reddant,testes ut examini se subiiciateogere, spoliorum occupatorcs coercere , eodemq. eius arbitrio vendere, delinquentes in praemissis punire, & cum illis componere potest . a b. 23. usque ad 28. Spoliorum causas cum annexis, et connexis a quibusvis iudicibus auocare, et Pri uatiue quoad omnes cognoscere, et summari E procedere ; a Nunciorum, Collectorum, aliorumve sententiis super praemissis latis appellationes interpositas ipsi tantum Thesaurario committendas esse, a suis vero sententi js deuolutive tantum, e
306쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XLI. 163
non retardata exequutione, appellari posse concessiim, & respective permissum es h a L 29. usque ad 3 . aet etiam in s. 78. & ῖ . Cessiones, & resignationes locoroni montium admittit, eademq; vendit, liter patentes suo sigillo munitas expedit, Secretarios, Capellanos , Ratiocinatores, alio . Ministros, & Ossiciales ad nutum eligere, di remouere valet; b. 3 Ciuitatis Terracinensis introitus curat, illam l. reparandi, dc salubriori loco rea discandi licentiam habet. 6 ῖ s. Sortes, quas loctos vocant, soluta Camerat rata, & portione sibi benὰ visa , ac sibimet Thesaurario decima, permittit g. 37. Notarium proprium ex ijs, qui tribunali camerae Apostolicae seruiunt, ad causas coram se vertentes, quaeue vertere quoquo modo possunti eligit, ac deputat.
. Instrumenta suam iurisdictionem concernentia, si quis habeat, ut illa edat,sibi . tradat, compellere potest. Praedictorum omnium proventuum decimas percipit. Bannimenta in prςmissis promulgat Camerae debitores ad soluendum cogit. Proprio sigillo utitur, eius i. emolumenta percipit,vta s. qi. usque ad s. d Const. io o. Socii V. ubi Cherubinus iunior duas excirat quaestiones , easdem i. soluit. prima est. Thesaurarius generalis si quid cum pectiniis Camerae acquirat, nor sibi, sed Camerae acquirit, vel ad pretium rei acquisitae tenetur; exemplo Ecclesiae, militis, & minoris, quibus tutor quamuis proprio nomine negocietur pecunias minoris acquirit, ut habetur in iure ciuili, a & dixerunt Baldus, b peregrinus, ede optime Rota, d quae loquitur in Depositario rei frumetitariae a Communitate deputato, ut non possit uti pecunia desinata ad d. vitan, nec in aliam rem conue terer videndus est Petrus de Auenda . e & nos dicemus infra suo loco latius. Secunda quaestio, de solutio est. Thesaurarius, qui super aliquo spolio secerit in Hentarium, exequutionem, sequestrum, vel quid simile, nisi pretium inde redactum fuerit, decimas habere non debet, sed ad successorem pertinenti ratio est, quia d Overe exactis tantoni debetur decima , ut in facti contingentia decisum habes in . Camera coram Reuerendit s. D. Tudertino anno is 8ρ. iii causa Parisant Subcollec-ris in Regno Hispaniarum:& in alia coram R. Ρ. D Matthaeio 3 . Marti j isos. ve tente inter Ginum Capponium Tisesaurarium Prouinciae Marchi , S: Eminentisi. D. Card. Tabernam eiusdem Prouinciae Legatum . Et hine etiam resultare videtur decisio contra quosdam Comminarios a sacra Congregatione noni Regiminis quandoque transmissos ad exigendum credita antiqua, dc residuata Communitatum, cum assignatione decimi corum, quae exiguntur, nempe decimas istas ex illis tantuna pecuniis percipiendas, quae realiter,& cum effectu fuerint exactae. Et ideo non est tolerandus abusus ab istis Commissariis introductus capiendi decimas etiam illarum pecuniarum, quae licet descripti, sequestratae, vel sorid super quibus executiones fictae fuerint in nondum tamen in arca Communitatum reconditae sunt, ex iuribus supradictis. Quas autem habere
debeant qualitates huiusmodi Commissarii, docet Francia Ponte post Auenda gqui loquitur de ratione exigenda ab istis Commissariis , & exactoribus reddituum
De Commissariis vero spoliorum, & ad spolia, decima quo, Z: alia Camerae Apostolicae regalia exigenda deputatis, quid seruare ipsi debeant, videnda est Constitutio Pauli V. θΛ implas quoque secultates habet D. Thesaurarius generalis in locationibus, venditionii is, ta concessionibus Cancellariarum ciuilium, d criminalium in tota Ee.clesiasti eo Ditione existentium, ut a quocumque quandiunia is cxempto , o priuileg to eauci sacrosa tantum excepta auocandi, de auferendi, de quibasiis idbneis notariis loraudi, Ac disponendi, ac praemissorum occasione Camerae Apostolicae bona obligandi; quamuis, ut magis sibi praecaueat, antequam ad Praemistorum determinati nem deueniat, assoleat ipse D. Thesaurarius chirographum Summi Pontificis habere, quo sibi locationes,& venditiones praedictas fieri pr cipiatur Lites veri . Ad controuersias in praemissis occurrentes simpliciter, ac de plano, omni, .ra quacumque a Pellatione remota, cognoscit, decidit, terminat. Em to te'. dictarum Cancellaria r .im in pacifica POsessione manule iere una cum generali eiusdem Camerae Audito. in folidam, ec eorum quilibri facultateni habet, ut videre est in Constit. Pii IV. iratas
307쪽
Iaras quoque habet habenas circa locorum montium Romanae Curiae erectiones , ampliationes, resignationes, reductiones, sup restiones, di extractiones , Oealia huiusmodi; quibus tamen in rebus vigore chirographi, & speciali summi Pontificis mandato, ut plurimum procedit. VN. maturius in re tanti momenti, in qua nedum priuata, sed publica quoque versatur utilitas, magna animi circumspectione, ut par est, procedatur, in aedibus ipsius D. Thesaurarij statis diebus,plerumque die Iouis interuenientibus nonnullis Camerae Apostolicae Clericis, Praesidente, Fisci Advocato, Commissario, aliis a Peritis in arte viris, Congregatio celebratur iuxta Sanctionem sel. rec. Pauli V. quae incipit, inter caeteras, die . Aprilis i sis. Pontificatus sui ro. existente tunc Pr thesaurario D. Iacobo Cariae Serra, editam, ubi multa ad hanc Montium Romanae Curia materiam scitu quidem digna leguntur: & nos quaedam magis late dicemus, ubi de Agente generali Communitatum Status Ecclesiastici, eiusq. munere alibi
Cu autem stl. rec. Clemens VIII. Congregationem egregiora virorum super bona etiam leudalia, & iurisdictionalia Baronum status Ecclesiastici, qui aeri alieno cum diuersis creditoribus contracto satisfacere minime curabant, instituisset, ut in eiusa inmm Constitutione, a qua sancitum habes , ut expeditis per creditores Baronum ma P r. datis executi uis a iudicibus Romanae Curiae, haec in ipsa Baronum Congregatione ' a g. exhibeantur,quae quidem Congregatio nomine Camerae ad commodum creditorudicta mandata super illorum Castris exequi facit,& statim Baronum iurisdictio cessat. Elapso mense pro Cistrorum subhastatione proponit edicta, de absque impensa plus ollaretiri concedit, gladiudicat. Pretium inde redactum creditoribus consignari mandat. Non reperto oblatore, ipsi Camerae pro pretio aestimando se adiudicatio, ut creditoribus satisfiat. . Et idem ordo seruatur, si Barones si per fructibus, & responsionibus Castrorum
Montes Romanae Curiae erexerint, siti, certo tempore extinguendos, nec statuto tempore extinxerint, aut fructus soluerint, aut alia in erectione dictorum Montium promissa non adimpleuerint.
Executiones vero, venditiones, & alienationes praedictae fiunt ab hac Congrega' tione, non obstantibus fideicommissis, primogenituris,de prohibitionibus qui ui cumque ; siquidem his omnibus derogatum est, ct eorum loco alia bona libcra eorundem Baronum supponuntur. Si quid ex pretio superest, in emptionem bon rum stabilium erogatur. Castra vero si a Camera emantur, Bullae Pii v. b de non in seudandis, nuncupa tae, minimE subiiciuntur, ut plenius videre est in praecitata Constit e Clemenus . VIII. Qui huius Congregationis Praesectum constituit Eminenti sis. D. Bartholomaeum Caesium S. Mariae in Porticu Diaconii Carditialem antea Thesaurarium Iadditis Tiberio Cerasso Camerae Apostolicae Clerico, Paulo Coperchio Fisci merae Advocato, Paulo AEmilio Zacchia Commissario generali, & Rodulpho PQ solo Senatore Bononiensi . Q et quidem Congregatio hodie quoque statis diebus celebratur in domo D. Thei aurarii generalis, interuenientibus iis, qui in praenarratis Osiciis successerunt isdem a. sacultatibus utuntur. Et cum de validitate, & facultatibus huius Bullis, seu Congregationis Baronum aliquando dubitatum esset in causa Sabinen. Castri
ontis Rotundi, sel. ree. Paulus Papa V. particularem Congregationem ordinauit, ouae celebrata suit die Σ Nouembris is r 7. coram bo. me. Card. Lancellotio, in .e q. intersae runt bin me. Monterentius tunc Vrbi ς Gubernator, Constantius P
tritius tunc Thesauratius, R. P. D. Coccinus Rotg Decanus, R. P. D Pamphilius hodie Summus Pontrix Innocentius v) eiusdem Rotς Auditor, bo. m. Archiepiscopus Sanui talis Camerς Clericus, Eminentiss. nune Caris. Biscia tunc oc ipse Clericus Camers, Ioannes Baptista Spada pisci, et Camerς Aduocatus, et Horten- citus de Rubeis eiusdem Camerς Commissariusi in qua quidem Congregatione pretier alia scitu digna lige decisa suere . Bullam Aaronum esse generaliter intelligendam, quia loquitur generaliter de omnibus , et quibuscumque Castris, et alijs
bonis immobilibus quorumcumque Baronum cuiuscumque status, gradus , condi tionisse sint. Comprehendere nedum maiores, sed etiam minores , pupillos, mulieres, et S. R. E. Cardinales, Camera Apostolica tantum excepta. Hec Bulla dicitur
realis, quia principalit)r disponit circa rem, et de personis non facit mentionem
308쪽
mTlTIA CARDINALAT CAP. XLI. 2 s
& eoru ni iuribus derogando , nee dicitur poenalis, & dispo-
que titulo in bonis Baronum. Exequitur mandata relaxata ne dum in vita debitorum , sed etiam post eorum mortem. Et cum die 8. Februarii tela π Ilaec eaden causa Sabinen. Castri Montis Rotundi discussa esset in Rota Romana coram R. Ρ D. Cocemo Decano , suerunt reassumpta serὰ omnia motiua contenta in praecitata
Congregatione, & magis distincte procedendo, suerunt discussae quinque insipem nes , in quibus elucidantur facultates , dc disposita in hae Bulla Baronum ,
Et quoniam in saepe citata Constitutione Sixti V. a data est D. Thesaurario fa- eultas compellendi ciales Reuerend* Camerae, ut rationes reddant: in hac uir que redditione rationum constituta est Congregatio in aedibus eiusdem Dahesaurarii celebranda ut plurimum die Lunae. Et quamuis in Constitutione Pi; IV b dieatur huiusnodi solidationes fieri debere in domibus Clericorum, hodie tamen usu receptum est, ut coram , di in domo ipsius Thesaurarii fiat, interuenientibus nonnullis ex ipsius Camerae Clericis, Prςsidente, de Commissario generali cui duidem usus in ipsa Sixti et posteriori Bulla, ni fallor, sundamentum habet: siquidem ante illam Thesaurarii generales nec Romanae Curiς Prςlati, nec aliqua in dimitate constituti, sed viri priuati ,&mercatores erant; quamobrem recte quidem e iam dignori, de antiqiuori Camerς Apostolice Clerico celebranda erat Constree tio Cum autem ipse Pontifex Six rus Radeo splendentibus decorauerit priuile iis, di saeuitatibus Thesaurari iam generalem , & ad imitationem Octaviani Cesaris , qui ab Urbe condita Tro. duos pretorios viros publici erarii administratores prefecit, ut testatur Dion, e & ex nostris Tholosanus, d Eminentissimum Cardinalem Camerarium, ac Theauratium generalem Camers Apostolicς Aerario presecit ipse vero Cardinalis Camerarius grauioribus detentus negociis, vis vacare minime valeat, ad ipsum Thesaurarium deuoluenda erat cura potissima ipsis As rarii,& ratione dignitatis, ac preeminentig coram eo Congregatio predicta celebranda erit. Γ ΣQuomodo autem pr sata computorum redditio concipienda sit, sancitum habes a Pio IV. e videlicet. Omnes, Asinguli Thesaurarii, Depositarii, Commisi rii, δι alii quicumque rerum, & pecuitiarum Camere Administratores, & exactores rasiones, et computa vera esse, nec habere diuersa iurare omnino tenentur; & si pr sentes in Urbe, nec legitime fuerint impediti , per se ipsos, non autem per procuratores iurent, at si absentes, 3e legitime impediti , procurator cum speetali man. dato admittatur; si vero in Urbe sit principalis legitime impeditus, transmittatur ad eum notarius, qui simile iuramentum ab eo coram testibus recipiat, et publia cum conficiat instrumentii m. Si vero quis ex supra narratis integra computa non exhibuerit, ultra periurii rea u. excomunicationis quoque,et salsi,ac dupli cuiusuis
partit poenam incurrere sanciuit Paulus III. f ubi Cherubinus iunior notat premita procedere nedum in partitis omissis, sed etiam in duplicatis, et ita suisse iudicatum in Camera die s.Iunii iσω. contra Tiberium Gulum ipsius Camerς ω-
positarium. Rationes, & computa ut supra iurata notarius ad calculatores, seu ratioei natores Camerς statim deserat, ut inde ad Pr sidentem, ac Thesaurarium D neralem ab ipsis ratiocinatoribus deserantur, et celeriter discutiantur. 6. 36. Cum ero Dahesaurarius generalis dictam computorum solidationem aggredi voluerit, eius notarius schedulam in ossicio omnibus videndam exhibet, videlicet. Die 18. bisuaris iues 3. erit Congregatis Computorum in Domo I Liri imi D. Tb satira-nj. Et nihilominus per particularem nuncium omnibus, qui adesse debent, inmnuatur. Ab ipsis vero Administratoribus computa solidare volentibus citandus est omnino Reu. D. Commissarius generalis Camerae Apostolicae ad interessendum d. solidationi: ipso enim absente hoc expleri nequaquam potest; tenetur tame ipse Commissarius adesse sub poena priuationis ossicii, ut latius in s. 37. Omnes 4ro rerum Camerae Conductores, aliorumque iurium Administratores, et pecu
tum cxactores librum corio, vel membrana coopertum habeant, in quo aliq P
309쪽
exprimis soliis albis relictis, facultatum literas, mandata, atque rescripta quaecumque , contractus denique ipsos ad verbum , quibus huiusmodi curae , et exactioni praeposti fuerint ; agmit istrationem ircina gesserint, transcribere , di deinde rationes ipsas modo, de forma infra dicenda conscribere , de conscriptas edere teneantur. Qui liber postea a notario recipiatur, de ptimo i lio albo nomina administratorum, Senus administrationis i ationum qualitas , temporis spatium , quo redduntur , iuris ura di substantia breui compei dio inscribaritur. Thesaurarius vero , & Camerae Praeses quod a Clericis Iudicibus in ipsis rationibus: animaduersum sucrit , annotare , annotationesquE manu propria subscribere debet i , ut in S. 38. Hara'n; aut cm iustificatior es rationum in eodem , si id con mode fieri poterit , sin autem in alio libro, ab eo, qui illas redditurus est , rcgistrentur , literae vero , ac mandata Cameralia quaecumque, fides, & instrumenta, ac reliquae omnes scripturae ad rem pertinentes rescribantur ad verbum , de ad earum sit gulas singulae rationes , de particulae , seu partitae reserantur , adiecto unicuique eorum solio , nec non citato eiusdem libri chartarum numero , quo iustificatio quaelibet descripta fuerit . Et hic liber priusquam in Camera Apostolica una cum altero pr seratur , ab ipso Canaerae Ratiocinaxore legatur , re cum originalibus scrip turis , si rationem reddens eas penes se retinere voluerit , diligenter conferatur . Collatione autem facta , ci scriptura sidcli reperta , id manu propria confirmet , tam in libro iustificationum , quam in quavis ipsarum partita rum , his verbis . Cum originali c. in scripturis vero originalibus a te reo illarum. Cum registro concordant. nomenque proprium subscribat, ut in s 3 . libri quoque praefati rationum , eorumque singulae partitae tam dati , quam accepti, personas, causas , locum , annum , mensem , diem , de summam . adeo. claros , & distinctos habeant , ut qualis , quantus quo sit introitus . Ze exitus omnibus innotescat ; quod etiam iri iure a cautum reperies i & H-dendi sunt Garzias , b Munnor de Excobar e Petrus de Auendag . d In qualibet exactione commissa praeponatur taxa, deinde scribatur quantitas exigenda , de a quibus ut hinc fiant omnibus perspicui omnes ipsius Camerae introitus, de sciat debitor quid sibi soluendum sir ; potest enim , qui ad soluendum collectas requiritur , petere ab officiali, ut ostendat sibi librum, ne scilicet is debite gravetur , e, iure ciuili , e de Cornuo. f Vbi ver4 factae sint solidationes modo praemisso, in Archiuio Camerae Apos licae seruandae locantur . Omissa vero forma iam supra praescripta , nec libri suini admittendi: nee ullam fidem faciunt . Ministri autem si minus legaliter praemissa peregerint, grauissimis mulctantur poenis, ut a L o. ad Insuper rationum redditio c quamuis administratio longiori tempore concessa suerit ) singulo quoquo anno in fine , vel in principio sequentis sicienda est, sub poena ducat rum mille , & ipsius administrationis priuatione, in v. s. de faciunt iura ciuilia 'g Neque a praemissa rationum redditione eximuntur ipsemet Illustrissimus D. Thesaurarius generalis , alijque Summi Pontificis, O Romanae Curiae Magistra
rt quoniam ut rationes recte dispungantur , de calculen ur , necessariata est ratiocinatorum . seu calculatorum opera , ut scribit Munnor de Exeobarib ideo idem Pontifex Pius Quartus hac eadem Constitutione i Ratiocinatores , seu Calculatores Camerae una cum Substituto ab ipsis Domini eluiadem Camerae Clericis constitutos approbauit, certamque legem per eos Obseruandam prae ripsit , ut in dicto S. s. & aliis seqq. Ex quibus etiam cognoscere poteris , quid agere debeant , 3e circa quae versetur praedictorum Ratiocinatorum ossicium , de munus e quod quidem cum sit magni ponderis , & momenti priusquam ad illius exercitium admittantur , iureiurando adstringi , 5: idoneo eavere dcbent l, se recte , fideliterque executuros omnia ,& singula ad eorum officium , & munus pertinentia, eade inque custodire, & diligenter obseruare, ut in s 13. At si iuramentum praestandum a Calculatoribus in Hispalliae Regni v cognoscere cupis, antequam calculare incipiant, perlegas Mun
not. de Em aE re qui declarat opinionem Baldi, ι dum est, Calculatores in lin
310쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. LXI. 267
MnM iurare debere, antequam incipiat calculare, ut scilicet haec opinio Baldi procedat,quando calculum fit de mandato iudicis, non autem ad instantiam priuatorii, nisi ut esset inter ipsas partes conuentum; Z: hoc etiam voluit c araias a Prohibitum quoque est Thesaurario, & Camerae Apostolicae Clericis, Procuratori Fiscali, aliisque eiusdem Camerae Ministris participes esse, ac partem habere in cor. ductionibus, locationibus, de contractibus rerum, bc bonorum Camerae, sub poena . excommunicationis latae sententiae, nec non Oificiorum, dignitatum, ac emo tu metorum priuationis; de qui praemissorum notitiam habuerit, nec reuelauerit, in candem incidi tmenas, ut a Iulio II. b Sancitum inuenies; & facit textus iuris ciuilis e Velitum est etiam D Thesaurario generali, & Camerae Apostolicae Clcricis, quod possint adesse in ipsa Camera, ubi de ipsorum parentum, decor iunctorum interestuogatur, per Constitutiones Pauli III. a de Iuli j III. e Eximitur tamen ab hac prohibitione Eminentiss. D. Card. Camerarius, ut in cad. Constit. Iulii III. f QE'd serte iactuin est non ratione Camerariatus, sed quia Cardinalis est: squidem nullus Cardinalium comprehenditur si: b generali Pontificum Constitutione, nisi fiat de illis specialis mentio, etiamsi Constitutio ultat reuocatoria priuilegiorum I ex Io. Monaco, Ioanne Andrea, N: aliis, g ac Gigante, b qui reddit rationem, quia scilicet Cardinales sunt pars corporis papae & sicut Papa suis Constitutionibus non ligatur, ita nec etiam Cardinales; ut probat lex in i pen. C de donat. inter vir.&vxor Vbi Augusta, quae est uxor,&pars corporis Imperatoris, non ligatur legibus . Et quod attinet ad Cardinales , cessat hodie omnis difficultas ex reg. 67. Cancellariae, quae primo loco edita fuit a Clem Vlli. Spostea ab aliis Summis Pontificibus confirmata; de nos diximus plenius hoc eodem tracti pari. i. priuil et s.
De generali Auditore Camerae. Vim uis generalis Camerae Apostolicae Auditor in Capellis coram Pontifi
ce, alijsque actibus tam publicis, quam priuatis immediata Poli Gubernatorem Vrbis, S Principum oratores si Praelati fuerint ex Pij IV.Constitutione i locum habeat; tamen quia hic agitur de Camerae Apostolicae Auditorio,in quo post Thesaurarium generalem sedet,ut in constitutione Sixti V. st Placuit post Illustrissi iiiiiii D. Thesaurarium generalem de ipso etiam Illustrissimo Auditore Camerae aliquid referre . Et primo de cius iurisdiistione,quae antiquitus delegata solum inter Curiales erat, nec extra Romanam Curiam porrigebatur, ut videre est apud Bellam eram i relatum a Grauat. m & Boccacc. 1; Et ita perdurasse usque ad annum rq s. quo tem Pore Innocentius VIII. Summus Pontifex renunciatus suit, & Magistrum Petrum de Uicent. I.V.D.Cappellanum suum causarum Camerae Apostolicae generalem Auditorem in Iudicem ordinarium deputauit, illique multas praerogatiuas , di facultates concessit, ut ex Constitutione 7. eiusdem Innocentii colligere fas est; ubi Ch rubinus iunior schol. i. adnotat, Auditorem Camerae non suilla Iudicem ordinarium, sed delegatum usque ad hane Innocentii deputationem ; fuisse autem Os cium per mortem vocabile legitur in eadem Constit in princ. ubi etiam ident Cherubinus obseruat, hane Constitutionem esse antiquiorem, quae in hac materia haberi potuit. In dies autem a Summis Pontificibus successoribus iurisdictionem, &facultates Auditoris Camerae auctas fuisse, demonstrat Boccac. o Adeout maximas huius tribunalis facultates animaduertens Paulus I V. additis etiam nouis priuilegiis, sappressb ipsius Auditoris Camere Apostolics nomine, Alphontium S. R.E. Ca dinalem, ac suum ex fratre nepotem Camers Apostolics Regentem dixit, dc ordinauir, Pan uinio p teste, di latius hanc rem prosequutus est Quintil. Mandosius. qVerum Paulo IV. iam extincto, di in eius, ac Beatri Petri locum die 26. Decem-