장음표시 사용
311쪽
btis is sue. Io. Angelo Mediceo Mediolanensi Pii IV. nomine suffecto , idem Alia phon sus Carae Carali praedictum Regentatus Osficium in ipsius Pontificis manibus resignauit, eoque suppresso, & extincio, Auditor Camers iterum reuixit, & Flauius Ursinus Episcopuς Muranensis tanto muneri prς licitur , ut patet ex Bulla ipsius
Pacultates autem huius tribunalis amplissimas esse, ex Constitu tionibus precita- Atis Innocentii VIII. & Pii I Q colligitur, quas omnes Paulus V. b reassumpsit, de innouauit, quae cum notissimae sint, illas ino id referre superuacaneum duxi. Et cum utriusque gladii potestatem, temporalem quippe, de spiritualem habeat, et contra . contumaces Ecclesiasticas Censuras fulminare valeat, ideo ab Octauiano Vestrio e Vulcanus appellatus est; nam licuti veteres finxere Poetae Vulcanum Ioui fabricasse fulmina. ita Auditor Camerae Censuras tanqua in Ecclesiastica fulmina fabri cat, et iaculatur, eorumque iragor ubicumque Christi Domini Euangelium praedicatur, .
pertransit, et vulnera inseruntur.
Vt autem tanta negotiorum, et causera moles rectilis, ac diligentius expediatur, duos olim habuit Locumtenetes alterii ad publica coercenda,& cognosceda delicta, ad priuatorum iurgia, de causas dirimendas alterum delegatos: auctis vero priuatora causis, ita ut unus omnibus satisfacere minimὰ po stet, hac nostra aetate, Innocentio. MX. Pont. sax. sedente, ad ciuiles causas dirimendas duo utriusq; Signaturae Reseredarii deputati sunt Locumte uentes, nempe Franciscus Maria Daranetonius Mutinensis, di Marcellus Melchiotius Romanus, de in signaturis tam gratiae, quam iustitiae, ut decretorum, de sententiarum ab ipsis latarum, si quando ab illis suerit appellatum, rationes reddant, interuenire,& adesse debent. Ille vero, qui rebus publicis, quas criminales vocant,praepositus est,iaicus ut plurimum,quandoq; colu tus, tamen I.V. D. Se in publicis subsellijs non vulgaritdr expertus eligitur, sc in vim facultatu ab ipso Auditore Camerae sibi delegatarsi,Clericorum, de Regulariu causas cognoscit. Vtq; in ipsis criminalibus causis, in quibus de nece, vit q: hominu agitur, maturius procedatur, die Lunae cuiusuis hebdomadae in domo,de coram eodem Illustriss.A C. conueniunt officiales, se Ministri, causarumq, merita discutiunt, itaut Chene instructus idem Auditor die Mercurii de rebus sacris auribus dignis Pontificem Maximum certiorem reddat, de consulat Sed numquid Auditor Camerae appellandus sit Auditor Papae, seu Camerarii λ viadendus est Zabarella, d qui ait, hanc quaestionem desacto contigisse, et concludit, standum esse s ylo Curiae,et decisionem ex sacto pendere; hodie tamen nullam adesse puto dubitationem, si verba praecitatae Constitutionis Pii IV. e perpendantiarite, .gitur enim ibi, Auditorem Camerae causas omnes, praeterquam a Papa specialiter commissas reassumere, Censuras promulgare, literas Apostolicas exequi, Curiales in vim Eugenianae, et Leoninae tueri, a Censuris absoluere, et alia multa clanquam ipsius Pontificis minister γ ipsum exequi posse. Plura etiam de stylo, et facultatibus Auditoris Camerae videnda,&cognoscenda sunt apud Vestrium , s & SalustiunL. DTiberium a Corneto, qui huius tribunalis multa ad praxim necessaria collegit.
Habet etiam notarios decem, qui inter caeteros aliorum Vrbis Tribunalium primum locum obtinere videntur, tum ratione loci, ubi resident, tum etiam negoci rum qualitate, de quantitate per illos actitata, tum demum ratione valoris, et prae-
cij, quo eorum ossicia venundari solent, siquidem ad scuta viginti duo millia quandoque nostra aetate peruenit.
Sed ossicium quoque ipsiusinet Auditoris Camerae precio comparabile est, rescutis quinquaginta mill . auri emptum stati se constat; nec vacare solet, nisi per momtem obtinentis, seu per promotionem ad Cardinatatus dignitatem, dc ita multis abhinc annis, praesertim Sixto V. Pontifice sedente ad haec usque tempora seruatun vidimus: litat antea quoque Antonius de Monte ex Auditore Rotae, et Camerae ad ECardina latus lignitatem titulo S Praxedis a Iulio I I. euectus fuerit; Ioannes quoque Maria de Monte & ipsius Antonii nepos, post semel, atque iterum Vrbis Gubernium , et Camerς Apostolice Auditoratum laudabiliter functum , inter Vaticanos Senatores a Paulo III. ascitus suit; de ad parem dignitatem euectum fuisse Pe
312쪽
De C merae Apostolicae Praeside.
Licet omnes Camerae Apostolicae Clerici etiam Prssidentes ipsius Camerae di .
cantur, ut videre est in Constitutionibus summorum Pontificum de ipsi, i quentibus, tamen in hoc nobilissimo Coetu unus reperitur, qui hoc speciali nomine insignitus est , de Praeses, seu Praesidens Camerae appellatur, qui utriusque Sugnaturae Reserendarius tanquam Summi Pontificis familiaris habitum violae eun defert, veste alba quam Rochetium dicunt & Cappa in publicis sessionibus utitur; eius Ossicium perpetuum, & per mortem vacabile, sicu i & alia Clericorum, erexit Sixtus V. Munus vero potissimum est rationibus uniuersi aerarii praeesse, & rationes cuiuiam cumque alterius, qui prouentus Camerae Apostolicae administrauerit in Urbe, vel in Q Prouinciis , & velut eorum Censor videre , ae examinare, atque in Auditorio Ca- me recensere , iuxta ea, quae leguntur in Consiit. a Leonis X. ubi statuta Clericorum Camerae cum illorum insertione confirmantur , & ad rem nostram facit cap. io. & latius in Constitutione Pii IV. bQuomodo autem ista redditio rationis fiat, quo ordine, quibus praesentibus, vide Constitutionem mi IV. e Quod si integrε, di fideliter huiusmodi rationes non reddantur, excommunicationis maioris, periurii, & falsi, nec non decupli cuiuslibet partitae crediti Camerae omissae, seu non solutae, irremisibiliter exigendi,& d.Camerae applicandi, poenas ipsos acto iniunctas habes, ut videre est in Consiit. Pauli III. u Hodie vero ista redditio rationum fit coram Thesauratio generali, coram quo, ut dixi supra, instituta est ad hunc effectum Congregatio, in qua intersunt etia cum ipso Thesaurario Praesidens ,&Commissarius , unus ex Clericis, de Ad uocatus Pisci, una cum Ratiocinatoribus, seu Computatoribus publicis ipsius Camerae, qui numero tres sunt, de habent inter se negocia Prouinciarum Status Ecclesiastici Partita , ut maturius, de maiori diligentia illa videant , dc examinent, iuxta ea, quae illis praecipit Pius IV. e Vlterius etiam post dictam rationis redditionem, solidationem, de liberationem potest Card. Cameratius illam, seu illas ex integro reui-' dere, ex Consiit. Pii IV. fPraesidis ossicium , sicut de alia Clericorum ossicia, venundari solet, ciusque precium ad scuta quatuordecim milli L, plusve minus ascendisse vidimus.
SI pauperum cura neque ab ethnicis neglecta ab omnibus christi fidelibus
habenda est, praecipue Christianis Principibus, de Deo strictioribus vinculis obnoxiis, ut Summo Pontifici, J: Sacrosanctae Romanae Ecclesiae purpuratis Patribus, ac Senatoribus hoc onus incumbit cum clericorum bona paupe-n rum esse dicantur, g nempe pauperibus tempore neces litatis distribuenda; bd: Constantinus Imperator post concessam clericis immunitatum a quibusui, exactionibus addit ; se quid vel patrimonio, Vel prouisione , vel mercatura bonetrati tamen eonseia , eonge ferit . id in Uum pauperum, atqtie Ventium mini irari oportet . i Hac igitur, de aliis rationibus factum est, ut aere publico pauperum Advocari in Vrbe, de alibi sint, ne scilicet qui carent pecunia, de Advocatorum cupidini satisfacere non valent, indefensi pereant; sic apud Athenienses singulis annis decem . publici Advocati sublutuebantur, qui delatos criminis defenderent, ut ex Aristo-
313쪽
tele sumpsisse dicit Grauatius. a In Gallia solent, & debent pauperibus ossicium gratuitum exhibere Triumuiri Regii, seu Advocati Fisci; Tholosanus b testis est. Et in Regnis Hispaniarum Bouadillas, e in utriusque vero Siciliae Regno sub Maschione Viglienae, & Duca: Ossianae id muneris exercuisse testatur Mastrillus , d ad dens quid potissimum agere debeant aduocatus, procurator, S: solicitator Pauperum , quibus sicut in Urbe Roma, ita etiam in Regno a Catholico Rege salarium ordinarium constitutum est ex dispositione etiam iuris communis, ad nota per Ba
Debent autem praedicti aduocatus, procurator, & solicitatores pauperum, post obtentum a iudice absolutionis decretum, ut eodem momento rei a carceribus exitimantur , inuigilare; si quid commentariensi, seu carcerum custodi debetur, ab A chi confraternitate Charitatis, ut in Constitutione Pii V. f & ibi Cherubinus iunior in h0Li. vel aliis piis operibus in Urbe ad hoc specialiter deputatis, ad tradita per collectores Camil. Phanuc. g & Theodori Amyden. 5 horum operum exequi toribus, persoluatur; quae quidem solutiones verὸ inter pias causas numerantur , ut per Titaque lium; i quamuis pauperes ab huiusmodi iurium solutionibus sint immunes , ut notat glossa. st Secundo curare dcbe .r, ut relegatis, Ze in exilium missis concedatur terminus ad colligendum carcinulas c ut aiunt; unius scilicet mensis, aliquando plus, quandoque minus, prout iudicis arbitrio videbitur , ad tradita per Doctores, praecipue Purpuratum. Ii ii ciuilibus vero causis si reus fideiussores non habeat, sub iuratoria caution . , vel homagio, quae est poena triremium per triennium relaxetur, praecipue ii Dies Domini nostri Iesu Christi Natalis , aut Paschatis intercedat, quibus nedum Princeps , verum S: Magistratus omnes procliues debent esse ad relaxandos reos , nisi aliter grauitas causae sit adeat, quod a Valent. Theodos & Arcliad. Imperatoribus sancitum legimus m his verbis. V b dies Pasibahis extiterit , nultam teneat Orcer inclusum , omnium vincula dissoluantur. Vt etiam pauperes, quibus a creditoribus alimenta non praestantur iuxta formam Motus proprii Pauli V. v c carceribus disti,toantur. obtinere etiam a Principe , & Magistratibus curent aliquam pecuniarum condemnationem, quae pro paupetibus carceratis applicetur; quod Honor. & Theod. Imperatores C ciliano Praesecto Praetorio rescripserunt o ibi, in Male ubstantia non habentibus faciant minis irari tib/l si noctus, aut tribus diurnis , ves qu texi mauerint Commenta ienses, decretis, quorum sumptibus proficiant alimoniα.
Sed quale sit ,& esse debeat peculiare officium Advocati pauperum , & risci in Romana Curia, sancituin est a Paulo V. p qui de Advocatis pauperum, & Fisci
agit, de de pauperum procuratore loquitur in haec verba. Advocatus pauperum folii rite Limis.it, ne eareerati in aliquo tam a iudicibus, quam etiam ab executori bus , ct carcerum euritodibus grauentur, e propterea non abis unquam a visitati nibus carcerum tam publieis, quam priuatis. Procuratores pauperum, ac illarum substitutos, ct etiam Greertim Oisiatorem singulis bebdomadis una vice adse euocet, ct de omnibus earceratis , praesertim ys; qni in secretis continentur, disegent, Ita, informet. Si procuratores, et ei substitutos, ct Visitatorem negligentes inuenerit, Vistatoribus eareerum denunciet, atque Di de alibi prouideatur, in Iet. Cum ra
tion fui inciuratis pauperes defendere, ct illis patrocinari debeat, vibit prorsus ab
eis recipiat. Vt facilius pauperibus operam suam impendere valeat , Visitator ea eerum quolibet die ad eum aeredere,'aha ad eius olficium pertinentia facere teneatuν . Non po t Advocatus pauperum contra reos ad offensam, etiam se causi extra ear res agatur, patrocinando, aut alias quom δεδεbet hh quouis praetextu intemnenire , nee, pauperi ἱus exceptis, pro ullo alio, qui contraxerit, aut litigit cum Camera, patrocinetur. Atque haec de Advocato pauperum ; cuius munus ab immemorabili residet in Collegio Advocatorum Consiliorialium, ut videre est in syllabo eorundem Advocatorum a Carolo Carthario Vrbeuetano, & ipsius Collegii Decano, elaborato ; hodieque illo munem egregie persungitur Carolus Gualterius Vrbe uetanus, qui & sacri quoque Consistorij Advocatus, diutriusque Signaturae Referendarius Romana in Aula degit.
314쪽
NOTITI CARDINA LAT. CAP. XLIV. 27r
s uratores inrῖ, ct plurum fiubilauti gulo quoque die earceres Visitare, erminini simum qui ai tuos ducuntur, ae iud um, de quorum mandato, ae etiam usus eorum deleationis, er diem, cum in liberiori carcere, seu ad largam ponuntur, an aut , o 'Io ι 'audium , siue coenam, annotare teneantur. Pecunias, ct alias u fcuiui Iae res, quis inuenerint reperta fui e penes i sos carceratos, annotent, erdeinde omnia ad notitiam Aduceati pauperum deducant; adquem etiam irrequisiti A semel in b bdomida , toties, quoties careeratis opus erit, accedant. NihiI omnino non solum a pauperibus .fd κec etiam ab alijs careeratis diuitibus aeripiant . Contra Vras ad offensam, etiamsi extra earceres 1 orum reortim causa agatur, patrocinando , vel alias quoquo modo sub quouis prae textu interuenire non valeant. Haec in d. Reformatione Pauli V. Tandem si ab his Advocato , de procuratoribus pauperum iuramentum exigatur , quod Innocentio II. sedente ab omnibus Romanae Curiae Advocaris, do Iudicibus exigebatur, ut videre est apum Barcnium , a utique rationi congruum putarem ; formula vero iuramenti est, quae sequitur. Ego N. Advocatus iura, quδd ab hae hora in antea placita, vel negocia Romanorum , in quibus Advocatus ero,
MI Patronus , Romanos matulo Φ non impugnabo, vel defendam inedpro conscievia B i Dra mibi praeciita , secundum Coni titutiones , O leges , ae bonos mores ea trambo; e postquam iustitia de ii emeausi a me cognita fuerit, si requisitus fuera, Iudicibus patefaciam, ereis in i H iudicio assensum meum adhibebo ,pr tium exinde non aecipiam nee per me, nee per interpo tam personam fusciti permi tam , e i fu se tum fuerit, postquamsciuem , infra quindecim die, utad reddi faeiam. 5 pat orinium meum alicui babenti c.ius m . flab eo rogatus fuero, mala sudio non n/gabo , fluis beneficiis, quae habemus ab Ecet Us, v I alijs exceptis
sententijs et lentibus duodecim de varios, quaegratis , e sne exactions nobis offeruntur ; hae omnia obseruabo hona siti , ε fraude, ct malo ingenio, quamdiu P ipa Innocentius. v I Sueressore ui censum cent in libras ostentem denariorum Papa
st dum nobis a uocatis, O Iudicibus anni vult oluere perseuerabunt.
De aduocato, o Procuratore Fisci
IN Curia Romana nullam particularem personam esse Fiscum , sed ipsammet Sedem Apostolicam , di ideo qui hodie gerit in Curia ossicium fisci , non appellari fiscum, sed Aduocatum, & Proeuratore in fisci, scribit Comesius. b Fisci Patronus , inaestor parricidii, ex quo capitalibus rebus pcrquirendis praeerat, Olim D dictus Dit, ut docet Iurei consultus. e Et hoc ii scalis patrociniit munus a superi ribus Imperatoribus pretermissum ab Hadriano primum institutum fuisse Spartianus est testis in eius ulta , ibi: Fisi Aduo itum primus in tituit. Et licEt in corpore Iuris non rarn fisci, de Aerarii namen confundatur, ut spici leg d ait, ditarre tamen inter se pluribus probat Tholosanus, ε' & apud Tacitum . IEt quoniam non solum capitalium negociorum sed etiam ci nilium curam gerere fisci procurator tenetiir , ut est integer titulus in iure ciuili, g sicut olim duo fuerunt, b ita etiam in Romana Catia apud sunt mos Pontifices alter est , qtii capitalibus causis praeest, S: eommuni nomine fise iis appellatar; alter vero qui et uilia , &Camerae Apostolicae iura tuetur, de Commissarius Camerae dieitur , de quo infra suo loco; nune quae ad Patronum fisci pertinent, prosequimur: utquE magis distincte E procedatur, differre inter se Aduoeatum fisci a Procuratore sciendum est, hasti in publicis sessionibus , e in Camera Apostolica, ubi iura i lius Camerae tuenda sunt, ante Procuratorem sedeat Advocatus fisci. cuius ossicium olim annale crat, ut Throd. 3c Valent. Imperatores Cyro Praesecto Praetorio rescripserunt ; i quod P stea ad biennia in prorogatum ex Leonis Imperatoris rescripto K liquet . Sed hodie perpetuum est, de Aduoeatorum C sillorialis ordinis, ut apud Vestrium; l& vide nil us est syllabus Advocatorum Cosistorialium a Carolo Carthario conscriptus. Adeo ut qui hoc munus exercuit, etiam illo dimisso, Clarissimi primi ordinis dignitate perstuatur, ut Anasta. Aug. Eusep. m rescripsit; ac se ipsum ν se filios tam
315쪽
natos, quam postea procreandos ab omni cohortali,seu cuiuslibet deterioris con ditionis periculo immunes, & liberos cum patrimonio suo seruari idem Imper tor a decernit. Debet autem Advocatus fisci in omnibus causis eriminalibus, de fiscum tangentibus, ubi articuli iuris emerserint, interuenire .d: Procurator fisci super hoc omnino illum requirere tenetur, ut est Pauli V. Sanctio b ; nec fiscalem causam deserere potest Advocatus praetextu salarii non soluti, ut Anton. scribit e Et quamuis pro viribus fiscales causas defendere teneatur, priuatis tamen calumnias commouere non audeat, ut est Constantini Imperatoris Sanctio ου Quaedam alia de Advocato fisci collige ex Mastrillo, e quae nos consulto praetermittimus, ad fisci Procuratorem diuertendo; unum non omittendo, qtiod dum haec sic ribimus, pereus Franciseus de Rubeis Sacrae Consistorialis Aulae Ad uocatus, &utriusque Signaturae Referendarius Advocati fiscalis munere in Urbe, ea legum peritia . assiduitate, ac integritate perfungitur, quae iamdiu est cunctis perspecta & admirabialis quodq; munus hoc in Urbe ab immemorabili residet in Collegio Advocatorum sacri Consistorii, ut videre est in syllabo eorundem Advocatorum a Carolo Cariathario exarat .vost Advocatum locum habet in Audientia Procurator fisci, Quaestor Parricidi; olim dictus, ex quo capitalibus delictis perquirendis praeerat, ex Mastrillo; f qui Meales causas in ipsa Camerali Audientia, di apud alios Romanae Curiae iudices ex facto instituit, agitque, vel de sendit: fiscales autem causae sunt, ubi de publica pecunia, vel vindicta aetatur; hinc confiscari dicimus in publicum ius aerarii aliquid redigere; quod inter regalia Principum esse docet Tholosanus, g nec sine Principis licentia bona confiscare licet. b Cuius rei ratio videtur esse , quia regulari iure consistatio non permittitur, i & proinde regium hoc ius est contra legem , se notant hoc esse de maximo imherio Baldus, fi & Iason , i quod a Theod Aust re Valent. Caes. sancitum legimus in haec verba. m Nulli iudicum liceat sexcepti, ID, qtii in summa adminis rationissent positi pote Hate proscriptionis tempestate totius Dbmntiae aliquem percelsere , nisi ad n Iras aures hae ipsum referatur.
Sed & alia consideranda eranti antequam bona fisco incorporarentur; aderat enim Procurator Caesaris, qui res solemniter fisco deserendas per publicationem , aut ratione iuris Imperatoris examinabat, ut postea Rationalis, seu Procurator fisci incorporaret fisco; quod ab Imperatoribus Grati Valen. & Theod sancitiam legimus u & ex hac sanctione collige, Procuratorem Caesaris differre a Procurare fisci: sicut enim duo genera bonorum in Imperatore consideranda sunt, alterum e rum, quae ut priuatus possidet, nulla adhibita consideratione dignitatis , quae Proprie n0n tiscalia,sed patrimonialia nominantur, de qui his regendis praeficiebatur , Procurator Caesaris dictus erat, ut apud Vlpianum , o & Comes rerum priuatarum. p Alterum verδ genus bonorum Principis est, quae cum dignitate, seu potestate ;vel eius ratione ei accedunt, vel debentur, ut compendia, quae ex vectigalibus, de publicatione bonorum veniunt. & qui rebus istis praeficitur, Procurator fisci dici riir, qui & Rationalem quandoque dictum fuisse, colligunt Alciatus, r & alij ex Iulio Capitolino invita Maximini, ibi; erat Fisci Proeurator in Lybia, qui omnes Maximini Hudio doliau erat; bie per rusticanam plebem deinde , quosdam minio interemptus e sper eos, fui Rationalem in bonorem Maximini defendebantor Cuius etiam Ministri mentionem secerunt Grat. Valent. N Theod. Imperatores, i ibi . Ritri atquefolemniur per Comitem rerum priuatarum, deinde per Ration os , ct singulis quibuscumque Froumos commorantes incor ratis impleatur ora: Qu'd etiam Lipsius t demonstrat his verbis. Erant .nim non Rome fosium inedct in 'ouinciis Procuratores inue Rationales, qui bona huiusmodi eaduca legerent,t gerentque. Licet ex his verbis potius detur intelligi, Rationales sitisse , qu; etiam hodie in Si diu ecclesiastico, & in unaraque Prouincia, ac Ciuitate Procuratores fisci, ab ipse generali in Vrbe, & apud Summum Pontificem existente Procuratore fiscali substituti sunt, ab ipsoque ad nutum deputantur, de amouentur. Nisi dicamus, hos stationales esse apud ecclesiasticam Ditionem Thesaurarios principales, renes, quos recuniς etiam ex delicto prouenientes deponuntur , ut inde Romam
Ipse vero Irocurator fiscalis, qui in urbe residet, vir probus, eruditus, εἰ in
316쪽
NOTITIA CARDINAL T. CAP. LXV. 2 3
Romano mro versatus esse debet. Is enim Camerali audientia partibus, ac aliis ex tra audientiam iudicibus in fiscalibus causis assistit, causarum secreta nosicit, Ac pro libito intuetur, ac in omnibus votum saltem consultiun in praestat, non tamen iudicat; Consistoriis publicis intercile consueuit, ac pro publico eius ossicio petereia, de curare , ut de rebus sic publice peractis , quarum testimonium perpetuo habere Reipublicae intersit, puta de alicuius Principis obedientia Pontilici praestita, ac similibus) per aliquem ex Protho notariis Apostolicis ad perpetuam rei gestae memoriam publicum fiat documentum, ad tradita per Vestrium; a Quamuis Chaiasan. b dicat, Procuratorem fisci esse virum parum placidum, omnibus inuisum , Deo odiosum,partim , aut nihil aequitatis in se habentem: di videtur haec definitio desumpta ex Baldo, e dum ait, Fiscum esse durae ceruicis, rigorosum, nunquam, vel raro aequum, largum habentem stomachum;& vide Carauitam , d qui Baldum, de Challaneum refert. Quibus adde , Procuratorem fiscalem proprium, S peculiare indumentum habere, Togam scilicet violaceam talarem , cui aliam superimponit eiusdem coloris, di longitudinis, in ore, & circuitu purpureris χο-nis redimitam; ubi vero in Tribunali Cainerae Apostolicae, in Consistoriis publicis , in saerorum solemniis Pontifici assistit, clamidem, siue paludamen una violaceum , cum inuerso caputio circa collum, more Advocatorum Conlistorialium,
Bis in hebdomada cum Gubernatore Vrbis, Se Camerae Apostolicae Auditore generali Pontificem Maximum adit . In facra Consulta locum assignatum habet; itaut ubi de publicis criminibus vel in ipsa Vrbe, vel tota ecclesiastica Ditione agatur , ad illorum expeditionem ipso inconsulto deueniri nequeat. Quamobrem dein qualibet Prouincia, ae Ciuitate, & in ipsemet Romana Curia septem substitutos habet, quibus singulis Camera scuta quinque menstrua persoluit, videlicet quatitor pro Tribunali Gubernatoris, duo pro Tribunali Auditoris Camerae, & unum pro Tribunali Vicarii; estque munus lioc nostra aetate ut Vestrius ait loco cit) ad ma los mores cohibendos admodum necessarium , et ad pacem, quietemque Eccletiasticae Reipublicae plurimum conducit, ac in Romana Curia non mediocris negocii, atque auctoritatis : plurimumque et Principis, et priuatorum interest, ut nonnisi s viro Probo, erudito, et in Romano soro versato exerceatur. Et nihilominus Paulus v. e in sua generali Tribunalium, et Ossicialiti Romana Curis reformatione uid agere, quid vitate debeant Procurator fisci, eiusque Substituti certa legetae crevir, quae cuncta rescribere nimis laboriosum visum est, et a nostro instituto
, Forsan et i neminisse imiabit quae ad rem congerit Tholosanus, s qui edendia dicatur fistus , satis erudite more suo demonstrat. Tandem siclit Hadrianus Imperator fisei Advocatum primus instituit, ita a Caesare bonorum publicationem inductam sitisse docet Lipsiuς. g Piscus etiam pro tributis', alijsque debitis, et oneribus accipitur; elegan inscriptio, et singularis exempli Romae in Ponte Senatorio, qui nunc s.Matiae dicitur Iacobo Guthier relata B legitur his verbis. ' ἱ
Numini Deorum Aug. Ioui Opt. Max. AEdem voto suscepto RIM-pidus M F M. Curius. M. F. Cos III. S. P. R. Imp. C;
Diui Traiani F. D. Neruae Nep. aiano Hadriano Aug. ni. Max. Trib. Pot. II. Cos. II. Quod unus omnium Principum , ct soliis . . rcmittendo sestertium novies millies centena millia N. Debitum
Fisci non prinentes modo , sed & posteros suos praemiit hac
Sed et Paulum III. Pont. Max. damnasse, et acriter increpasse quendam eius Aduo Catum Fiscalem, qui noua contra priuatorum utilitatem, in eiusdem Principis commodum, inuestigare quotidie conabatur; dicebat enim , quod ille, ur videretur diligentior, non curabat augumentum Camerae Apostolicae, seu diminutionem, cum
317쪽
Ἀγn interesset Ecclesiae, ut contra priuatorum commoda pro modico lucro quod maximum solet esse in priuatis contractus vel ab eo initi, vel ab auctore suo retractarentur,&in dies fierent nouae inuestigationes, Iacobus Gallus a I. C. testatur:
m generali Camerae Ap tisicae Commissario.
Post Procuratorem fisci sedet quoque in Camera Commissarius eiusdem Camerae , eiusque negocia trachare, gerere,& exequi solet, dummodo ad iudiacia non pertineant. Varius suit huius ossicii status, dicente Vestrio, b hoc munus esse ex sui natura non vulgare, citisque auctoritatem suo temporc ostendisse Ioannem quendam Brocchum I molensem suum maiorem aut inculum , qui sui muneris dignitatem adeo euexerat, ut totam Urbem, ae vult tersam Romanam Curiam regere videretur; verum ipsius Vestrii aetate adeo diminuta erat, visees omnia- ,
quae ad hoc ossicium pertinebant, Gubernator Urbis, Thesaurarius, Praesidens, de Procurator fisci administrarent; quamobrem Nicolaus Crauatius e subditi Commissario Camerae euenis te, quod de cornicula sabulatur Aesopus, cum enim se auibus praestare gloriaretur, illae vero suas pennas repeterent, nuda inuenta est; sed vere haec fabula dici potest, nam hoc tempore, sicut etiam multis ab hinc annis graues huic muneri viros praefuisse audiuimus, & vidimus , nam prae caeteris Ioannes Bernardinus Piscina post Commissarii Camerae ossicium, a Sixto V. Ciuitatis Nursi e , ac totius Montaneae Pisiectura decoratur , ut in ipsius Sixti V. Constitutione d legitur: Clemente VIII. sedente . Paulus Aemilius Zacchias Camerae Apostolicae Commissarius, de postea S. R. E. Cardinalis ab eodem Pontifice creatur si ibPaulo V. Iulium Monterentium post Commissarium Camerae,Vrbis Gubernatorem,& Vicecamerarium vidimus: Gregorio XV. Pontifice, Ioannes Beninus Comminiarius Camerae, Urbis Gubernator , & eiusdem Camerae Clericus creatur: Vrbano VIII ad Pontificatam eue, to , Antonius Lambardus post Commissariatum Cam rae Archiepiscopus Nararenus emcitur; in cuius locum subrogatur Caesar Raceagnus, qui post S.Spiritus in saxia Praecepto riam per biennium gestam, ad Urbis Gubc nium eum tus, demum Tipherni Episcopus promulgariari successorem ipse habuit Felicem Conte lorium , qui ad sacrae Consultae secretariam ascitus , Vaticanae Basili, ex Canonicam insigimus, Pontis: ius ad Principes Breuium Secretarius euasit; in huius locum sufficitur Ioannes Chinus inter primarios Romanae Curix Patronos si- de , diligentia, & legum peritia valdo ςommendatus: denique a S. D. N. Innocentio X. in Ghini locum subrogatur Lararus Bottus, diu Romana in Aula versatus , mira integritate, prudentia , iuriumque praestantia praeditus , dc b eos ς N pontifice inter Vaticanos Canonicos cooptatus . Et cum aliquando habitum a Praelatis in Romana Curia deserri solitum gesta: ierit, prout Leninum, Lambardum, Chinu, N Bottum gestare vidimus, hae praerogatiua digniorem quoque in Camera Apostolica supra Ad uocatos Pauperum, α Fisci sedentes locum habuerunt, quod a Sixto V. sancitum legimus e Sed iam ad alia transeamus. Et eum de tempore, quo fuerit hoc ossicium institutum, non satis constet, ante Pontificatum tamen pii IV. fuisse liquet ex eius deni Pontificis Constitutione. In antiquioribus vero instrumentis pro Camera Ap stolica stipulatis interueniebat quidam Minister ad nutum Pontificis deputatus , ξύprudentis viri nomine nuncupatus , Cherubino iuniore teste. Verum sub Paulo IV. qui ante Pium IV. sedit, suisse Commissarium Camerae, colligi potest ex Mandosio, b dicente, Praesidentis, Cominissariatus, ta The saurariatus officium etiam a laicis cxerceri posse,in haec verba In super Camerurius, cuius funt membra septem G risi Camerae Mostolicae , ac Praesidem , Commissarius , Thmaurarius, qui ultimi tres citci esse possunt;)ad hoc probandum adducit Nicolaum de Vbaldis, i qui an te annos I so. plusve minus Rotae Romanae Auditor fuerat; quamuis in meo Codice soliis in de Thesauraria,& Cancellaria hic loquatur: nec erit pr tercundunt,quod ex Vestrio supra diximus , auunculum scilicet eius maiorem Commissarium Ca
318쪽
NOTITIA CARDINA LAT. CAP. XLVI. 27s
meret si ii iis, quod certe sub Leone X Clemente VII. ci sorset, etiam superiori tempore contigime puto; nam Vestrius haec sub Paulo III. scripserat, ut patet ex suae, pract. Sed hoe certissimum est, Commissarii Camerae officium, quod ante Sixtum V. ad Summorum Pontificum constituebattir beneplacitum, in perpetuum, &vacabile ab eodem Sixto erectum fuisse, ut in sua Constitutione , b ubi haee in .summa leguntur. Facultates, iurisdictiones , & praerogatiuas per quoscumque Romanos Pontisces antea concessiis confirmat Sixtus V. Commissario Camerae. s. p. Scripturarum Camerae Apostolicae Archiuij administrationem, de curam iniungit. 6. Detinentes eiusdem Camerae scripturas, easque scientes , 5: non reuelantes eoercendi iiirisdictionem impartitur. f. s. Contra Praelatos, S clericos ingerentes se in Beneficiis e celesiasticis, de Bullis non expeditis, procedit. 6. 6. Portionem consuetam panis, vini, esculentorum, nec non salaria, regalia, & em lumenta solita concedit. g. 7. Verum , & certum Papae semiliarem , utriusque Signaturae Referendarium decla rati CIericorum, Ze Cameralium priuilegia eidem concedit, ac tribuit. , 8. Pensiones ad quingentorum ducatorum auri de Camera transferendi; etiam in , mortis articulo indulsit. 6 p. Habitum per alios Praelatos Camerales deserri solitum concedi r ; locum in Camera immediatὰ post Praesidentem, in Capella Pontificia,& Consistorii; pnblicis post Palatii Apostolici Auditores, Sc Camerae Clericos assignat. 5. Io. Commissariatus officium in personam sibi bene visam,a Summo Pontifice approbandam, pro summa fio tenorum auri Camerae centum resignandi facultatem impartitur. b. II.
Expeditioncs gratis ad sui sauorem faciendas mandat. 6 H Ioffredo Lo mellino utriusque Signaturae Reserendario praedictum Commissariatus ossicium , cum iurisdictionibus , emolirmentisque praedictis ad eius vitam concedit. 6. I a. Additis elausulis prxseruatiuis , decreto irritanti, derogatoriis derogatoriarum , atque executoribus ,&defensoribus deputatis, vi in-6, seqq. Sed hodie sicuti perpetuitati, ita&alijs quibusdam priuilegiis derogatum est, it aut Commissarius Camerae ea tantum, quae a Pio IV. e concesta sunt, exequi Va leat, ipsiuntq; non Praelatum praecedant Ad uocati Consistoriales e Procurator fisci. Verum quam uis nomen noua uia esse admittamus, ossicium tamen antiquissimum esse satendum est. & Procurator Caesaris dicebatur, siue Rationalis, prout ab Alexandro Impera ore d deno minatum habes, ibi, Procuratores meos , ves Rationeses: di ita a Gratiano Valent. & Theodos e etiam diei itur , ubi ab istis Imperatoribus sancitum habes , procuratorent Caesarisnon dubere cognoscere. Advocato fisci a scate , inter fiscum , ω priuatum , sed Adtiocato praesente, ve notat ibi Bald. Sed Procurato iem Cisaris differrea Commissario camerae in istua iuribus apparet, si quidem Procurator Caelaris, qui etiani Rationalis dicitur, iurisdictioneni habebat, & cognoscebat causas Piseales , & cacitas inter Fiscum. , ac priuatum , ut habeturi ex iure ciuili . f & aperte scribit Carauit. XCommittarius vero Camerae nul- Iam habet iurisdictionem , ut notum est. Sed quoniam diximus , di ferre Coninuisarium Camerae a Fisco. sciendum est, hanc eontrouersiam annis proxime elapsis excitatam satile in Camera, di post mul-ra ab utrique parte deducta, consulto se l. rec. Paulo Videterminatum suit, in cati- sis oti .ninalibus. Vbi non agitur de poena ultimi supplidii, coram Camerario, & Clericis litteruenire debere Commissarium , suaq: esse emolumenta, caetera vero omnia interueniente Fisco expedienda esse, di ita hodie seruari testatur Cherubinus iunior b d inmobrem multa, quae ab Imperatoribus in libro Codicis x. tit i. de iure pisci. Ancilia sunt, etiam ad Commissarium Camerae referri poste cxistimo; coq; magis in hane se strentiam adducor,quia antequam hoc Commissarii incium inuentum umet, omnia ab ipso P ocuratore Fiscali exequebantur, ut Constitutiones Summaram Pontificum legenti manifestum fiet: praeter alias tamen videnda est Constiturio Pio IV. i ψbi nulla de Commissario , sed solum de Pisco mentio habeturi Et Commissario xgrotante., seu legitimὰ impedito, vices eius Fiseus supplere solet. Tandem Commisio aes caularum,& inhibitiones in causis spolio tu, de illicitae ne M m 2 UOcia-
319쪽
gotiationis signari, ac expediri, non citato prius Commissario Camerae, a Pio V. a prohibitum est . Atque haec de Ministris, Se Officialibus, qui in Camera Apostolica a sinistris Eminentiss. Cardinali Camerario sedent, die a sufficiant, iam aliqua de Reuetendis Clericis, & qui a dextris sedent, dicamus.
De Camerae ApoHosae Clericis. Collegium Quaestorum apud antiquos fuisse, verba Suetonii b demonstrant,
dum refert, Titum Claudium Collegio Quaestorum pro stratura viarum gladiatorum munus iniunxisse, detractaque Ostiensi, & Gallica Prouincia, curam aerarii Saturni reddidisse dec. Huius Collegii simulacrum hodie apud nos esse CollegiuClericorum Camerae Apostolicae, si quis affirmet, nori multum a via cni fallor errabit i ex ipsis namque Clericis Pontificalis aerarij Custos, Viarum Praeses, Riparum lyberis Curator, Scriniorum, Annoni, & Grasciae Praefecti quotannis eliguntur : in eorum quoque numerum ascitus est Gubernator Vrbis, penes quem spectaculorii,& ludorum cura, ut apud antiquos Quaestores , residet. Et quemadmodum antiqua Quaestura ad maiores dignitates aditum, & viam sternebat, ita ex hoc Illustri A. Clericorum Collegio ad maximos honores, de sacram Purpuram evectos quotidie videmus : itaut Liuius e de his loquutus fuisse videatur, dum ait. 2uaesura non honoris ipsius Anis, sed patefictus ad Consulatum, ae triumphos Deus nouis bonoribus videbatur. Constituebatur antiquitus hoc Collegium ex multiplici, & indeterminato Clei
corum numero; cum autem ob ipsorum numerum excrescentium, & augumentu, prouentulim, & emolumentorum diminutionem vitam condecentem ducere nequirent , Eugenias Ponti sex huius nominis IV. anno salutis 1 38. ipsorum Cleric tum petitionibus annuens , & ampliorem numerum ministrorum in officiis ponendum non esse, quam possit de illius prouentibus congrue substentari, & numerositatem auctoritati derogare considerans, septem tantummodo Clericos in suturumcise sanciuit, ut videre est in Constitutione ab ipso edita. d Hic autem septena rius numerus per annos iso plusud minus, quousque scilicet Sixtus V. Beati Petri Sedem conscendit, perdurasse constat: ipse enim Sixtus alios quin qne addidit, itaut ex duodecim nunc Clericis constituatur Collegium. σHorum congressus ter in hebdomada tempore Vestrii, e nunc autem bis in Pal tio Apostolico, A loco suo , quem propterea Cameram vocamus Apostolicam ; die scilicet Luns, & Veneris, vel si in his diebus aliquando contingat impedimentum, Mercurii fieri solet. Ad hoc autem Tribunal Ecclesiarum, & Monasteriorum omnium , nec non etiam Vrbium, Ciuitatum, Terrarum, Castrorum, Oppidorum,Villarum , & locorum Romans Ecclesiae immediate , & mediatὰ subiectorum spiritualia , ac temporalia negocia , Eugenio IV. sedente , deueniebant, ut hic Popti sex asse. firmat in praefatione Breuis confirmantis Statuta Camerae Apostolicae e i Vestrius autem g addens, si de mala diplomatum expeditione per ipsam Cameram iactata, si de publicis semctionibus, vectigalibus, &aliis publicis prouentibus, cum ecclesiasticis ex uniuerso Vrbe , tum temporalibus ex temporali Ecclesiae Ditione, siue inter officiales Romanae Curiae, quibus pro maiori parte designata sunt, siue inter ipsos publicanos, exactores, et collectores, ves eosdem priuatos, seu Vniuersitates, siue inter quemlibet ex praedictis, et fiscum sint controuersiae, huius Tribunalis notionis esse dicit. Vertim hae nostra tempestate multa sibi Eminenti S.Cardinaliurn Congregationes , puta Episcoporum, et Regularium , sacra Concilia, super Bono Regimine Status ecclesiastici, et Illustrisse. Thesaurarius generalis ex speciali Summorum Pontificum concessione vendicarunt, it aut non parum sit cleriiuorum iurisdictio imminuta. imuis hoc , et Sacrae Rote Auditorium, tanquam duo magis lucentia syderata primum inter caetera Tribunalia huius Romans Aulae locum obtineant: quod ut manifestius fiat, quaedam i Summis Pontificibus concessa Clericis priuilem rese
320쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XLVII.
Veros Capellanos, & familiares Summorum Pontificum Thesaurari uin, de Camerae Apostolicae Clericos esse constat ex diplomate Sixti IV. aExpeditioi .es Camerae, & Cancellariae pro se se, de eorum nepotibus, ac familiaribus gratis recipere, nec aliq uid ab ipsis exigi, sub excommunicationis poena idem Ponti lex praecipit. b Ee ita suisse iudicatum testatur Tuscus, e relatus a Cherubino iuniore. dCausas quascumque Camerae Apostolicae interesse concernentes, summarid , & sine strepitu, ac figura iudicii, sola facti veritate inspecta, cognoscunt, Innocentio
Ciuitates , de loca Ecclesiastic ditioni subiecta visitare, de abusibus, & criminibus inquirere , de in ipsa visitatione ad exhibenda documenta cuiusuis generis quascumque personas cogere, processiisque fabricare posisti ex Iuli j ILCostitutiones Spoliatorum a latronibus damna, inspectis circumstantiis, & recepto iuramento. ab ipsis spoliatis arbitrantur, Leone X. permittente . getiorundam locorum, de Terrarum Status Ecclesiastici gubernium concessit Alexander VI. Θ sumpta occasione controuersiarum, quae super gubernio eorundem Castrorum fuerat inter Ciuitates Spoleti, & Interamnae. Sed praeter haec Castra habent etiam gubernium Centum cellarum, & Tulphae, ex Leone X. iIn quibus locis licet singulis annis exercitium Guberniorum inter Clericos di stribuatur, possunt tamen statuta ibi condere perpetuo duratura, ad tradita per Tuscum, fi di alios ab eo relatos. Sententias super causis spectantibus ad Fiscum in Camera latis obsolemnitatum iudicialium omissionem non annullari voluit Innocentius VIII IIurisdictioni Clericorum subi jciuntur nedum causae gabellarum, dolianarum , &datiorum, sed eorum conductores, & Oissiciales tam in Urbe, quam extra; ir. super Riparum mercatores, & merces, grasciae, salis, alumnium, Zeccha, carceres, viae; depositari j,ac thesaurarii per varia loca Status Ecclesielitei c onsisten tes, Leone X. mpermittente, de confirmante, Quaedam tamen Dominis Clericis prohibita sunt videlicet. Societatem occultam , vel apertam circa spectantia ad Cameram habere nequeunt, ex Leonis X. n prohibitione. Abelse non possunt absque licentia Camerarii, vel Decani, ex Pii V. Saninione. o Tolerantias liebraeorum, extractiones victualium, & frumentorum,repraesalias, aut literas pro capienda possessione Beneficiorum Ecclesiasticorum, vel proroga-ςiones temporis au expeviendum literas Apostolicas quarumcumque gratiarum , vel ad solutionem Annatarum, aut Cathedralium, Collegio, aut Ossicialibus debitarum, vectigalium impositionis augumenta, vel diminutiones non concedunt, seu permittunt, Pio IV. p iubente . . Nec etiam Clericorum spolia, aut decimas, vel alia regalia, aut credita fiscalia , etiam pro parte, donare, aut remitere valent . qNullam iurisductionem uti singuli habent, sed tantum Collegialiter, de in plena Camera, ubi commissior es , expeditiones saetendae , & committendae sunt. r Quamobrem sicut antiqui inaestores leges a Principe promulgaridas, & edicta componebant , & antequam ab ipso Principe manu propria firmarentur , ad calcem illarum ustiores scribebant, vidi, vel, notat Panrirolus, s ita DD. Clerici in expeditionibus , quae sub Camerarii nomine regulariter fiunt, apponunt, vi a. Α qtaibuscum q. literis gratiis,& indultis in rebus spiritualibus omnino abstineξω LicEt Sede vacante Camerarii, et Clericorum iurisdictio non expiret, haec tamen restringitur ad exactiones pecuniarum Camerae, prouisiones ratione Sedis vacantis; caetera autem interdicta sunt ab eodem Pio IV. uNee Commissiones in forma, si in euidentem, super alienatione rerum Ecclesiasticarum concedere possunt, ob Pii V. prohibitionem . x, Sed quoniam diximus supra, ex hoc Collegio quotannis assumi Annonae, Grasciae Prςsides, Riparum Tuberis Curatotes, si quis ad hos Magistratus pertinenti magis praecise cupiat agnoscere,quae dicta sunt supra in Congregationibus Annonae, Viarum, et Aquarum, et lus scribam infra cap. so et si . perlegat. Quaedam vero de pecuniae cudendae, carcerumq Praesidibus. et de Archiuiorum Praefecto dicere icum alibi de his actum non fuerit, non inutile duxi. CAP.