Casparis Heinrici Hornii, jcti Juris publici RomanoGermanici ejusque prudentiae, liber unus secundum ll. fundamentales et formam Imperii praesentem conscriptus ... accesserunt Instrumentum pacis Osnabrugensis et dicta Capitulatio Caesarea. Cum indice

21쪽

PRAEFATIO.

in hisice rebus ita versari, γt ea, qua congeruntur plausium mereant, praebertims accesssa desituamur ad publica acta D tabuislaria , quorum monumenta utriamque paginam hic facere solent. Vt taceam, non carere periculo, in E quisitionem ea vocare, quae adjura Summae Maiestatis, Maxamorumque Princ sim pertinent, ubi procouis adlapsium via, is peritis simi quoque perfacile offendere possunt. Vicit tamen adhorsaruillustris Viri, qua, quawcunque in tuti haltierit rationes, jussus instar mihi seir. Dum vero hunc laborem mihi impossitum μέ cepi , hanc rationem perpetuo seruandam esse constitui , ut ex genuinis princip/is, quae in hoc libesto indicaui, doctrinam fu- έlicijuris eo ordine proponerem , qui disiplina huic quam maxime conueniret, atque simplicitate naturali si commendare vadere

sar. Posthac ea mili cura sit, ut omnia secundum modernum flatum definirem, nec ad antiquiora delaberer , nisi ubi σω , caesne horum cognitione rerum steries , O facies praesens cognosti haud otest. Praterea vero sedulo cauere dui , ne in publica. leges I ingerem, aut aliter, quam uia ju

bent , semirrm de publico sata, auι de istu

22쪽

temere judicium ferrem, quae juris publici,

rerum judicatarum, aut conuentiamem au

roritare nondum sunt definita. ua parre, BI eo minus a scopo aberrarem, haud pau- eos ex optimis recentissimisque Scriptoribus euolui , illorumque sententias , antequam meam exponerem , expendi, atque ex istis excer quoque, quae ad monumenta rerum peninere , o ad institutum meum facere, sum arbitratus. Maximum vero mihi amfumentum praebuit, atque silvidium , nobicissimum istud ac celebratissimum opus,

- Fecialis Europaei jam per quA

rtior fere lustra orbi literato annotuit, sania copia rerum omnium, quae ad argumentum

hoc spcctant, refertum , ut plurima in isto repererim , quae alibi quaesiui frustra , ut a multis me liberauerit dubiis, confirmaritque saepe in iis, ani o paulisper haesit -- te consitueram. Vt adeo illustri Au tori, quem religiosissime colo, praeter eas gnatio, quM res fueraria uniuersa, ob tam insigne ει υtitissimam opus debet, a me peculiares haberi deceat; ose aliis quam plurimis causis dicam in praesenti, qM tanto Maecenati obstrictissimum me reddiderunt. Brevis esse volui, quia tyronibus juris publici

23쪽

Biasius desinatus es: sed tamen havae

stare potur , quin inserdum grolixior, quam pro strum erat, siriptio fuerit. Hoepraesertim mihi sane contigit, ubi de juria vi Ma statis circa Saara fuit agen m. Δροωι amea oero , neminem male habebat, quι argumenti dignitatem fusa hecum lance

expendit. Libertatem sientiendi indulsi mi-ι , mi tamen , opinor, vora uamf-os: F si quid dictum deprehendatur , quod relgioni, μι cujub quam Dri , aut autoritari incere posse videatur, indictum esse volo. non opis , 'olimru de his praefari. Tu, Lector Candide,' qui librum hunc lectione dignaris, ipse videbis,'νnsi uti mei ratio, qui successus: s visum Tibisuerit, monere me de perperam dictis, in sesum mihi hocce gratissimum erit. IAM M ,- ddam , novos- , laborem funece carptum quidem fuisse, mi-adeo sive progressem esse, cum ea fata Saxmia veniarent, quae nostros circulos mirifice conturba runt , notura riunt, Pa m vi multis de

istu hic queri necesse sit. tauum primum

omma rerrore implerentur , ὲ man sus charsas meas, atm existimaut, dere

linquendum, is saltem in aliud tempus, es

24쪽

DVim quidem , quam optabam, rejiciendam esse opus. rauia vero, quod Dei immortalis benescium es, res eo deuenit, ut secure nobis hic commoniars licueris, Potentissimique Reges de pace ineunda, cogitariones susceperant, seduci a primum pactae; mox etiam ipse pax secura: msis ad laιores meos , quos illi, quorum impensis pars t is jam exscripta , urgebant, atque tandem per diuinam gratiam sub variis turbis , re malis , quibuscum, D pace regitura , conssctati sumVs , quod carpi , perfeci. Iuam ob causam venia Tua eo magis dignus ero L. B. si turbido isto rerum satu mihi quaedam exciderint , vel irrepserant, quae rectius S melim debuissent dici User

bi, ac alio tempore, ubi animin liberior a

curis s silicitudinibus , fortasse potuissent.

auod fueres, Tuo T. O. M. gratiu ago immortales , quod majora mala , quae mel ebamus , auertere a nobis voluit , suoque numine e cere , ne ferro ου i ne in nos saevitum, neue sedes nostrae, F praecipue hae religionis s bonarum artium, plane simi e versa et precorque imnensam Vin bonitatem , ut eorum, qua huc usque passium , finem

25쪽

Hem esse jubeat; publicam Patria saturem, ρο ιranquillitatem restituat pone , μmetque , s quod caput es , ita , gressuque nosros dirigat, ut gratia ouae Divina digni semper reperia r vero Lector Honoratis me, vale es favore Tua me complectiere. Witteberga apud Saxones, Idibus Mavi MDCCVII.

26쪽

Ornianum Juris publici Romano-

Germanici compendium, Lector honoratissime, quod ab celeberrimo auctore anno I7Op. fuit editum, iam iterata editione concinnioribus typis prodit. De cuius libri laudibus non est, quod multa dicamus; cum conster, eundem applausum non medioCremdudum meruisse , atque academicarum praelectionum usibus non sine fructu adhuc inseruiisse. Non. enim facile alicuius momenti quaestio iniu- re publico Occurret, quam hic non tyctam videas,&remittit ad eos auinores, ubi plenior eius discussio potest haberi. Sed paucis accipe, quid in noua hac editione fuerit praestitum. Sphalmata typographica tot ac tanta in primam editionem irrepserant, Vt interdum sensus verborum sibi haud fatis constaret; sed illa iam omni studio sublata deprehendes. Deinde cum post

primam editionem ad LL. fundamentales accesseri ni Capitulatio Caroli VI. Augustis1imi Imperatoris, & Pacificatio Badensiis, ubi quaedam antehac dubia sunt decisa, alia mutata, aut corre

27쪽

cta, ista in hac altera editione sunt diligenter obseruata, & minutioribus t pis thesibus subjecta, aut ipse textus quibusdam in locis paulisper est infle-Xus, ut hisce novis legibus congruat: atque ita nihil recentissimi iuris publici ex illis materiis, quae quidem hoc

in compendio tractantur, desiderari queat. Sunt etiam fontes indicati,unde cuncta sunt hausta, ut uberiora ibidem legere cuiuis liceat. Potuissent quidem longe plura monita facili negotio adiici, immo noui articuli hinc inde inseri, si grandius volumen conficere animus fuisset: verum pro compendii modulo haec possunt studiosae inventuti academicae, quae iuris publici cognitionem expetit,abunde suffcere. Praeterea InstrumentumPacisosnabrugensis, tanquam praecipua Lex fundamentalis imperii, pariter ac in prima editione, fuit additu m; sed sedula emendationea multis vitiis typographicis & mutilation ibus repurgatum: nec minuSadiecta est capitulatio novissima Caroinli VI, quae crebro erat alleganda.

Vale, lector benevole, & hoc qualicunque labore

fruere.

28쪽

B. C. D.

IURE PUBLICO ET JURIS-PRuDENTIA PUBLICA

- IN GENERE.

sime Mauritius de ρ incis. jur. publ. Rom. Germ. c. I. Quod si autem quaestio si quo sensu conjunetio horum Vocabulorum, &juras ubliti appellatio Veniat,ita rem pocse concipi existimo, si dicamus significari his vocitius I.) Legem seu normam adti num moralium circa publicum statum t& quidem interdum vel legem .aliquam lingularem, Vel complexum Legum,quae circa publicum statum occupantur; ad illis verbis innui id quod juisum es, secundum VLeges de statu publico conceptas,illisqiue Praeceptum ; F uaeliratem seu inculi 2A tem

29쪽

tem moralem ex Legibus de statu publiaco competentem; ad artem furisprudentia totalis, seu habitum in hominis mente formatum, qui circa illas Leges versa,

tur, & denique S. f sema ex illis Legibus

digestum, atque in formam artis redactum. p., L Ius Publicum, quatenus pro L Luὲ. ge seu norma actionum moralium hic a cipitur , vel Lex singularis aliqua es de sta-ru publico principaliter, ei directo agens, vel

complexus, heu congeries Legum ad Ratum

reipublica direciso, ac principaliter flectanti- um. Primo ObserVandum est, jus publia cum ita dici non saltem ratione cause es sitientis, quod a publica potestate ortum ducat, quo sensu etiam jus privatum publicum est; sed potissimum ratione objecti, & sinis, cum scit. primario agat de rebus ad publicum statum pertinentibus,& primario publicam salutem totius societatis civilis spectet, licet per cons quentiam & res singulorum, illorumque utilitatem non negligat: cum e contrario jus privatum primario & directo causas ungulorum ob oculos habeat, & illorum salutem; quamviS. per consequentiam, acl. publicum statum & totius civitatis sal

tem quoque referatur.

statu, I. III. Observandum porro est, per Ra Reipu- tam publicum, vel rempusticam intelligi, hii quae in ordinatione & executione eorum,

30쪽

quae ad rempublicam, qua talem, spe etant: sive, ut Cicero loquitur, quae civitaris sunt es imperii: Vel quae constitutionem reipublicae, quam condisores illius formare moluerunt, Vel isti intendunt, fenes qcos

Iaec res Bat, concernunt. Quae Constitu

rio consistit in dispositione & potestatum civitatis Omnium, imprimis Vero ejus, quae summa est. Iuorsum omnia Pertinent, quae imperantibus, quae subjectis, mediisque magistratibus, & omnibus quidem, qua talibus, inter se tribu cnda, tum belli, tum pacis tempore. g. IV. Norma vero ista, secundum I0β pv- quam in ciVitate ViVentes actiones suas 'dirigere debent, consistit Vel in praeceptis generalibus, quae jus diVinum 1iUC naturum, ali-rale, sive universale possitivum suppeduxid c tant; Vel in propriis, quae in qualibet ci-i' vitate constituta sunt. Atque inde a quibusdam non mese ista praecepta divuduntur in jus publicum gentium, & jus stu-

hi cum civile. Hub. de T civ. L. I. S. I. cap. I.

s. s. seq. Illud generales regulas praebet circa ossicia imperantium, sive summam, sive intermediam potestatem habeant, Ssubditorum, quae in qualibet republica apud quaslibet gentes ac populos, qui in

civitatem coivere, observari debent. Hoc vero regulas complectitur, quae ad regimen certi alicujus populi, & rei pu OA a blicae -