장음표시 사용
61쪽
cfficacissimum c0rpus ali liac tuendo aegritudine praeliebit remedium. R . Tu I'l illi, Pad. ircos, myrritae, cr0ci ana aloes vino dilutaeterantur Vino, ac cXcipiantur odorisero, et stant pillulae V, harum una devoretur alternatis diei ius. Eximia liarum virtus est, ab astuositate sanguinem purgant, et a putredinis injuria corporis succos praescrVant, Vim Vitalem c0rrob0rant, c0rpus universum ab hum0ri luis citae putrefacti in i 0lm0Xiis ac Venenosis vindicant. Nam qui repletiores erunt, duas Simul trans glutire n0n timeant. Har IIulo eo alii laudant pilulas Russi. Cui dis denique. regi0nem usque sub sinistram acellam oleo balsami opitino oblinunt, et recte. Qui sirmioris erunt aetatis, praedictis purgamentis addant venae secti0nem, prius tamen liene perpUI'gatu corpore. Praeterea priusquam domo
quis egrediatur, mane hujus electuarii accipiat 5jj cum parte panis vino diluti. R. Fragmentorum smaragdi, rubini, lacinii δ'), granali, caraliae, ana OSSis de c0rde ster 'i, Unicorni ana Θa, et argenti purissimi friati alia Θβ- auit irae grana tria, cinnam0 mi electi 5Jj, ria l. tormentillae, rad. dipta nil '), rad. enulae campanae,
et cum saccari delii in qua illitatu et vino fiat electuari uiu in tabulis: vel cum duplici quantitate saccari ad p0udus aliorum sint pulVis,
quo utatur, ut dictum est. Nam liaec omnia cum ceteri S praescriptis l000 de aere mirum in m0dum liomine in ali linc pernici0SiS-sima lue tuentur, aut saltem si iluis ea preliendi vitare nequeat, non Veli emens, sed levis ac sine periculo cruciatus erit. Nec Video
cur 10 tus laudet acetum ep0tum, in qu0 prius diluta suerit ut
183 i. e. axillam. Scribunt etiam iiiijus aetatis medici a cella , ascella, ascilla, axella, assellia, assella. Ilinc assellata vena pro axillari ap. Constantiit. A srica n. Commun. loe. II. 12.) - G. 19) i. c. hyacinthi. - G. 203 Pro diptamni. C0ns. I. E. G eieri Dictamn0graphia f. brevis Dictamni descripti 0. Francos. et Lips. 1687. - De vi ossis de corde cervi v. I. A. Graba, Elaphographia. Jen. 1667. c. 18. p. 23 I. Se q. - G. 213 In hunc c0llegam Theoric. med. Ι. 9. D l. 1 Tli.) vehementer invehitur,
eumque nominat medicorum ex arte quaestu0sa xiventium facile principem et c0ryphaeum: ,,Ηujus scel0Slissimae sectae, inquit, , , te principem, N0le, nem0 non novit, cujus oculos ind0mila cupiditas praestrinxit: mentem Vero insatiabile in semperque famelicam auri Sacra sanaus c0nstanter in vel . Proinde lite nunquam n0n luis loculis, marsupiis, aerariis , consilio ades: auxilio ne muscae quidem et interim lamen, Venetice, Sceler0Se, impie, crudelissime, aequalium civium carnifex, te medicum dici
62쪽
vulgo vocant) hyemalis, cujus lierbam nonnulli vocant malvavis uni g). lilii potius ridicula videtur persuasio, quam Inedicamentum. Haec sunt, quae praesidium aliqu0d monstrare queant, si quis legitime utatur, et scio, et novi diVinati0nem hanc eSse Verius, quam pr0sessionem medicam, ut sit in morbis incognitis, et qui aetatem excedant h0minum, Si Imrte quandoque nostras habitaVerint sedes. Sed, ut praedixi, malui humaniter meam sateri ignorantiam c0njunctam saeculo descendenti e caelo, in quo me ipse noVi, quam defendere aut tueri partes iniquas rei desitae apud nos et e medio sublatae. Iacet etiamnum Noti et Empiricorum ars isthic omnis, et nisi e viciniori lius remedia nulla c0mperiuntur. C0njiciendum ergosuit, et quam erat possibile, pr0Ximiora sumenda. Quod si facimus minus, quam pro re decuit, Sollerter laudanda est Voluntas, non incusanda studii successio, aut lab0r quasi irritus insibilandus. DN OCIUM moritast CCHA. CAP. IIII. Hactenus de iis dictum sit, quae nos ab hoc serati malo tueri p0SSunt. Jam deinceps ordini consentaneum est pro nostra facultate declarare, quomodo et quibus curandi sunt ii, qui e0 retorquentur. Primo tamen dieamus, quum0d0 diversos diversi m0de adoriatur. Nonnullos igitur invadit cum frigore et tremore, cum nerVorum convulsi0ne tam in brachiis, quam in cruribus per vices ambulanteS, maXime 90st solis ortum. Hi domum sese conserent, et ante ignem eXuti S vestibus cubantes, non humi, nec sub dio, sed inter Stragula immoti sese continere curabunt. His diis culter pituita-c00S V0l0) Sud 0r erumpit, quare a morbi initio m0X ac subinde h0c exhibendum est poculum, is lud sudorem diffundere c0pi0sissimeque moere facit. Nam in omni morbi hujus specie sudoris vel mora vel absentia haud parum nucet. II . Spicae UtriuSque, SqUinanti' ) centauriae, silcados ' h), cam0mili. ana p. J, calamenti IIJ
63쪽
51j. maci S 91j. nucis nul Sc. 5Jβ, decoquantur secundum artem in aqua suenicilli et scabiosae, adjecto modico vini. De hoc decocto bibat addendo pulveris radicis diplami bene triti 5j. Syrupi de Begantiis misceantUr, fiat potio, quae calida eXlillieatur aegr0, idque in mortii initio, ut dictum est. Quod si hoc aut simili medicamento sudor non emanarit, aestuarii calore tentandus. Quod si nec sic, profecto mortis Su Spicio liabenda est. Nam propter humoris crassitudinem eorporisque obesi soliditatem et facultatum naturalium debilitatem, venenum inlus membra principaliora infestans concluditur. Maximus denique statur liaud procul a corde sentitur, qui ad cerebrum devolans delirium ad ludit, interneci0nis nuncium. Nec quenquam vidimus ita delirantem restitulum incolumitali. Flavabitariis vero plerumque inter stragula hoc malum pr0- rumpit, m0X a principio omnibus aequaliter calentibus membris stl-dorem habundanter disculi stratibus, quo universum corpuS Seu aqua immersum persunditur cum a lxi sol uli 0 ne ac lolii liaud modica ejectione in ea morbi specie, quae curatum itura est. Celeri in eX- tremitatibus puncturis ret0rquentur dolorosis, cordis eos liremit angustia, anhelo Subinde Spiritu muleslantur, extremitates obstupefiunt, dolet orificium Ventriculi, nervorum contractiones nascUnlur, plantarum pedumque dol0res. Aliis m0X lument manus et pedes, aliis facies, quae et in lituribus livet; nonnullis sola labia et superciliorum lora, mulieribu S ullam inguina inllantur, neque salis sudatum censetur, donec sangui S TUI SUm a cordis regi0ue ad extremitatum venas defluat, ii id itas alii erit, et eXl remorum tumor sulisistat. Quae si os lava aut nona liora a mori 0 incepto contingant, praecipuum salutis indicium sueri l. i lirandum insuper haud negligenter. ne aeger nimis diu a Ut vi delineatur in leolo, aut nimis stragulo opprimatur. Nam hoc mullos jugulasse, e0mpertum hallui.
ira sic se habet. thiculi aer igne ex lignis phagi, Juniperia ut vilis ad m0deratam Paliditatem et purificationem eXaciam c0mmuletur, Curando summa solertia, ne per diamus spiracula frigiditas aegrum in sestet; linteolis praeterea calidis aegri caput et collum tegantur, insuper si leolo des umbens sese de loco in locum movere tentarit, assis lentes quam diligentissime illi auxilio esse debent, comprimendo in latoribus lecti stragula, ne aer intus spiret, qui Su0 alioqui si igore horrorem facile excitaret. Denique stillimenta fiant,
64쪽
ut ile aere prius dictum est. Durante ita lue sudore, nullo victu, morbo si quidem peracutissimo laboranS, cibandus eSt, ne sorbitione quidem, nec interim dormiendum. Somnus enim pestiferum virus intus c0llint c0ncluditque, atque celeriuS cor subire c0git,m0X interficiens. Quapropter omni qua p0test diligentia doloribuS Seu crucialibus diversis, quemadmodum Sunt pil0rum violentaeeVulsi0nes, ligationes d0l0 rosae, aceti in oculis stillicidium, pervigil tenendus, donec ad sensibilem mortii declinationem deventum fuerit. I uto tunc, non tamen adhuc prosunde d0rmiendum. Tum quia, hoc durante ang0re, in lentissima veXantur Siti, neque ab omni bibitione abstinendum censeam, haec illis eXhibeatur potio utcunque calefacta, quae ad sanitatem euntra hanc luem n0n parum sacere inventa est. IV. aquarum ros . endi Viae, aceti optimi ana perlorum eXacte pulveri sal 0rum 9J. 00rulli ruliel 9β. saccari candi Il . misceantur. Hanc bibat exugendo per cannam. Hujus loco alii laudant ad sitim extingue udam a luam decoctionis hordei et electuarii de pertis, aut manus Clii isti ut v0cant per se, si in ore teneatur, nec aliud, durantem0rbi aut augmento, aut statu, osserendum. Verum in m0rbi declinati0ne, Ulii stratum mutarit aeger, putus sit cere, ista tepida, eaque 3ntulua ac modice sumta. Nullo modo bibendum frigidum. Nec improbarim, si ilava hilariae temperaturae aegro in m0rbi principi0 haece hibeatur p0liuncula. II. aquae I 0s. JJj. Vini 0d0riseri Id. 0SSiS de c0rde cervi, rasurae eboris, fragment0rum Iapidum preti080rum, coralli utriusque annis pulveri sata misceantur, capiat aeger, Ut dictum est. Hanc si principio evomuerit, subinde eNhibeatur, atque tertio, imo donec contineat. Nam prima potio bibita non rejecta salutis iudicium habet. Cordis calori luteusissimo, tumultu0sam circa ipsum continuosaeienti ebullitionem, pulsationem spe lueritissimam, delirium calidum minitanti, vomendi deuique appetentiam, medicatus sum epithimate,
vel sumentis ipsi admoto ex allisa rosarum calida, in qua radi X Ze-doariae et diei amni trita cocta sint comp0 situ. Hoc idem simul cerebro applicandum idque c0nstanter, donec renes et Venter aegro
25) Erat illa consectio vel perlata sive c0r0llata, i. e. c0nstans Sacclidro, aqua rosarum, coralliis praeparatis et 0leo cinnam0mi v. I. L. G a n si i coralli 0r. liis t. Franc0s. 1669. p. 116) vel simplex su. J. Ρla cotonii Compend. Pharmacop. Liigd. 1561. p. 274) sacchai 0 albissim0 et aqua rosarum rolutae Delae , quibuS 3ccedunt manus Christi lc0rdiales. - G. -
65쪽
lolcaIit; nam indicium est calorem illuc ex superl0ribus trusum propul Satumque. Et si n0nnulli h ic medicamento ad animi perducantur deliquium, non tamen subtrahendum: nam multi sic a delirio, imo a morte liberati evaserunt. Ita factum est in e0njuge mea. Insuper ubi aeger jam lectum, indusium et stragula cum mutarit, prius tamen aliSterso Sudore, nec abs re, imm0 dico Sopore nimirum cruciabitur, neque adhuc profunde dormiendum. Faciendum lamen interim periculum, si somnus, qualis qualis fuerit, laborem adserat. Si ita, uultu modo d0rmiendum, Hippocrate munitore; Sin aliter, absque periculo d0rmiendum. Ad sitim extinguendam sulfecerit cerevisi a lepida aut aspia hordei, ut diXimus, cui insunt salvia, macis et nuX milScata, addito Saccaro candi. Oris denique siccitatem sacculis ex musci lagine psilii et similibus c0mp0 sitis aqua dilutis lenire Solemus, vic us ratio tenuissima esse debet ad humiditatem et frigiditatem non excedentem pr0cli Vis, quam medicorum sagacitati committimus. POStremo accidentia hunc morbum Selluentia corrigenda sunt. Nam ex morbo attenuatio atque debilitas resarciri deli et victu, spiritus et facultates restaurante, alvum linam faciente, quae ali 0 pliterti0 die h00 clysteri ducenda est. I . Iuris pullas ira hillitae' '), carni S Vervecis et h01 dei lib. Jj. addantur cimilli, 0riandi , aut si, Seminis smeniculi, an a Jj, brassicarum, cam millae, meliloti, aneti an a MJ, rursum huliantur, parum colentur, acci lii alii r de
culati, Saccari rub. aua 5v. Vitella duorum rum, Salis parum, sat en ema. Quod alvum liurgando ciet, seces a cal0ris suria eXus Oset induratos cum facilitate educet, vapores et Ventus ventris, dul0ri S causas, resolvet. Verum clysturia respuuntes hoc bibe ut medi
r0ra. Subsequentibus diebus h0 Sumendum. B. . aquae r S. Vis
larum , endi viae ana G, mullis rus. colati, syrupi de BeZantiis an a Si , misceantur, sat Jul ep. Aliter tamen pro ciljusvis temperamento praedicta ordinanda essu, nec id ignoro, Verum mihi diuusatis est viam itidi assu medendi. Practerea accidim tum correctio medicorum sagaci tali committitur, sinu qu0rum arbitrio diciorum
26) i. e. gallinae; butilae pr0 bullitae. Hinc elia in bulli cultis ex x0ce gallica
66쪽
nullum fieri v0lo. Haec sunt, is uae sie hac lue digna memoratu putabam. Jam haud 0bSeurum evadit, M. Petrus Oester linck- )salse apud proceres et Vulgum clamare, hUJUS B0vae luis nullam posse inveniri medelam, sIuaSi DO in re medica caecutiente, ceterorum medicorum iligetita citra arrogantiam) nihil p0ssent. Filii S. Lectoribus S. In hoc libello, lectores optimi, humili usus sumus stylo, et dictionibus nec id rar0 barbaris, praesertim in medicamentis ordinandis , idque studio, ut scilicet aequis sidisque pharmacop0lis seu myrop0lis alicubi savisse videremur. Non profecto τοις αυλακκοις aut nasutis Di 0nysiis, Sane lucri illii US persidissimis, quos, ceu Hecales filios in rei publicae perniciem conjurasse, ut Suae Sati Ssacerent avaritiae perSpicaci S Si me c0nStat, quam SiniStre, quam impie, quum denique c0nlidenter miserrimo imponunt p0pello. At sperandum, senatum Gandensem, in ceteris jam 0culatissimum, si hic aliquando sapiat, huic malo adhibiturum remedium. Vos interim valete, ac b0ni 00nsulite. Gaiidavi etc.
2T) Hunc qu0que ali0 l0co castigat fi lie0r. ni ed. I. lat. 13. b.) quod labido rum m0rtem maxime l0lerabile mortis gemis censuit. Nili ilominus ille nominatur isto l0c0 magnificus et reverendus in S. Luca. Mag. Petrus Oester linck.
69쪽
in biblioth. acad. Lipsiensi praesto eSt, iterum comparavi. - ΙΙ. -) Constat tribus plagulis, disseri vero partim utraque edili 0. Altd0rsana enim habet pa ragra pli0s, Lipsiensis n0n habet; de reliquo 0rlli 0 graphia eadem, lex lus idem est. Praeter haec editio Lips. indicem capitum c0nlinet. - Exstant etiam hujus auct0res libri duo: Veiices laus Ba yer de Cubito, alias E l b 0 g e n, Tractatus de thermis Caroli IV. iiii p. prope Elb0gen ei vallem St. J0achimi, accedit ejusdem consilium de peste, net, si Lurigem Begriss , ob in Wasser - Krankliellen das Warm p adt Zum Elbogen n0th und nittglicli sey. Leips. bey Schumanu 1522. Bibl. Gling.) Item: Nittglicher Bericlit, Wie in an sicli in der Zeit der Pestilentχ vel halten soli durch Venc. Beyer beschri eben. Nitriab. 1543. 4 Sed in ulr0que, quantum memini, sudor anglicus n0n appellatur. Fuit ille Pi 0 s. med. Lipsiensis, C a Sp. Κegleri v. Ammann , me dic. erilic. Cas. 5. p. 8) in ordine medico collega, fuit et durus medic0rum cens0r aegr0rumque monitor, dictus ab I. Α gri col a , Pr0s. Inguis l. 'Iedic. herbar. libr. duo. Bas. 1. 539. p. 30) sevir eruditus, regis Ferdinandi medicus, qui in publicis per Caesarem Car0lum quinium habilis 1 alisb0nae Bavariae comitiis a. 1531, cum dysenteria c0ntagiosa et letalis eXilialiter grassaretur, herba et radice Alceae , quam Germani Signa ars Li aut, quidam II 0 chleuchlen appellant, plurim0s, qui jam inter perditos et desperat0s habebantur, liberavit et Sanavit.
2) Male, nisi hoc calculo luem a. 1507 dici velit. - G. -