Gerardi B. De Van Swieten ... Commentaria in omnes aphorismos Hermanni Boerhaave de cognoscendis et curandis morbis. ... Tomus primus septimus A paragrapho 321. ad 593

발행: 1761년

분량: 377페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

f. 343. gnosti tu id malum, quando in inti ammatione subsistit hactenus

r. a fgnis inflammationis generalibus 382. . . a loco profundo a dolore obtuso, fixo, diutusno, nulli temedio externo cedente , nec ad ait m aucto . . sed post motas musculares increscente.

Cum plerumque sero tantum cognosca manet , obtusior quidem , sed molestissitur hoc malum, ex pessimi nem, este mus, eum nec mutato partis dolentis situ, ctis, sedulo investigari debent illa signa . neque ullis omentis, cataplasinxtibus octaquibus hoc detegi in ipso initio posseto mitigetur , interimque attactit iramvis quod tamen satis dissicile videtur rudita non exasperetur . Ratio facile ex I. Cum pleraque signa inflainmationis, ante dictis patet. numero hic citato descripta, in locis ex Patitit ex illis , ita in Comment ternis corporis tantum observari possint riis f. 324. dicta fuerunt, oleum medulla- solus tantum talor, dolor, atque febris re ex cavis ossium transire posse in arti- inflammationis plerumque comes , si ali culorum cava ossium mobilium extremis de in momenti tuerit, tanquam signa hu ligamentis articulorum inungendis, ius tali considerari poterunt . Pulsatio . bricandis inserviens , sicque consumi et enim in loco tam protiando vix percipim auctos motus corporis . Unde ergo per hos tur imprimis, quia vascula perioste in motus stagnantia in ossium cavis deducun. terni tenerrima sunt . t tu in motum is tardius mota celerius

a. Si jam haec aflammationisi signa ad agitantur . Proinde si dolor adsit ab imsint , neque tamen in externis partibus . flammatione in perioste interno velin in aliquid mali percipiatur , magna suspicio membrana medullari, evidens est, accele. est in intimis filium .recessibus labere rato per has partes humorum motu , i, morbum . tum debere augeri. Istud doloris augmen. 3. Solent tales aegri conqueri, quod sem tum semper aegrio hac inusia sentiunt. , tiant ossa ab interioribus extroisum quasi uti etiam si vini vel aromatum topioso diffindi . Dolor ille fixus in eodem loco usu incaluerint.

f. 46. Anatur tum: et earatrone ad inflammationem generali a 393 ad Ior. C deinde, simulae apparuerint resolutionis incipientis iam , 6. D. M. methodo proposita 129. , stricte satis observat

Illa inflammationis curatio, quae per re, victu renui , remediisque diluenti- resolutionem fit, omnium maxime optabi bus 3 attenuantibus uti.

lis est , semperque quaerendari vide s. o 1. Si symptomata flammationis post haec

verum in hoc casu diffitillime obtinerito remedia adhibita minuantur quidem , nequo terit. Raro enim primis diebus talis mor tamen integre cessent, non licet acquiescere, bi Medici consuluntur , cum obtaesus do sed omni artis molimine tentandum est, ut lor, prorutvlissime haerens vel negligatur integra curatio fiat Minimum enim in hoc saepe in . mitio, vel externi rem sis, vix i loco relictum malum pessimorum incura profuturis, tentetur . Quantum autem con hilium fere morborum origo postea esse γ' cucat ad resolutionem inflammaticitis, ut terit. Adeoque dicet sedata suerit inflamma morbus recens sit, patuit ex illis, quae ad io, praestat tamen methodum illam adhibo g. 38e dicta sunt. Praeterea Gomenta, fri re, quae g. 29 explicata fuit, ut minimae ctione , balnearate quae tam usus sunt etiam prioris mali reliquiae tollantur. Cum in hac inflammationis curatione , ad par autem in hac methodo repleto prius perium rem affectam minime pertinere poterunt cocta lignorum corpore, seoris artificialis o

Unde nihil hic superet , quam venae se citetur, paret facile hanc tentari non potactionein purgantibus anti logisticis in priusquam cura inflammationi s praegi Mapetum copiam liquidi arterio minue tuerit, aliter enim omnia in prius ruerent.

302쪽

f. vem suppuratio ni , vel gangraena aeciderit , per praegressae in

flammationis internae signa iri I. valida . tum ex dolor fixo , pr

sindo obtuso noscitur, vel methodus 329. , vel, ut satiat.

Ubi autem remedia inflammationi per scripta . ut nempe abluatur omne eorrae resolutionem curandae propria , vel non tum Si vero neque sic curari possit ma- adhibita suerunt, vel seres aut tam valida uis, cincisione ineumbentinna Drtium suerit inflammatio, ut: omnibus his, licet tuto possi fieri via ad os affectum, tere- tempesti e adhibitis, resolvi non potuerit, bra illud perforandum erit tu cavum Lexspectandi sunt alii inflammationis eri que, ut exire possit corrupta sanies. Fetus, suppuratio nempe vel gang na. Cum l:c enm successu hoc actum fuisse ali- vero puri vel gangraelioso tabo , hic col quando , patet ex illis , quae ad 3. Io. lecto, nullus detur exitus , patet satis , dicta suerunt . Tentata sui aliquoties s quanta mala metuenda sint. Cognoscitur, livatio, per argentum vivum excitata, in bo inflammationis exitu adesse, ubi signa his casibus , nunquam tamen tuam prore lutionis abfuerint,in dolo fixus, pro fuisse vidici adeoque latis patet , ab alaisiundus, obtusus adsit. Unica tunc curae remediis iuhil boni erupectandum esse iaspes superest in methodo illa f. 32o de .

f. 3 8. T UM enim putrefacta tota mole ossis interna , tumefacto , inflam-

L mato , carios interno osse , periost eum externum inflammatur iustrahitur a tumor . eroditur ab acri , incumbentia mento contagio corruptari spongiosa fiunt , tument , dolent , . totum membrum perit : sola. Exstirpatio sanat. -

Pus enim in loco laus ealido reten Hosteum externum, quod adeo sensile esse rem attenuabitur , putrescet , acre et novimus, incipit distrahi a tumore omis videri. 4o6. J Gangraenosus abus , si vel erodi ab acri sanie huc usque jam pe- adfueris, longe citius adliue in emimam neerante, acerbissima torinen a patiuntur indolem degenerabit . Oleum medullosum, aegri et incipiunt tunc partes molles omicorrosis vesiculis illud continentibus essu incumbentes amet, lento contagio corsum stagnabit acrimoniam rancidam rumpi . oriunturque tumores harum parnua nulla prior est , acquiret . Adeoque tum, Wimprimis in panniculo adipom,hrevi totu-ossis avum putridissima a satis magni, sed spongiosi is tactu cenis Macerrima replehitur . In eas illo dentes . Sensim sic versus exteriora m in Commentariis . ro memorato, dum tum propagaturri corrumpuntur omnia,&trepano perforabatur tibiae os , pureidim totum membrum perit . Ultimo enim isma sanies exibat, apparuit evidenter , mnibus, una cum osse ipso , mortuis, totam medullam se corruptam fuisse . rus adest pliacelus quein sola exstirpatio Concava ergo omis superfletes ab aeri hoc sanat. In gangraenis paetlimis, validissimisichore, erodetur, alcula, inter lamella os ue contusionibus , i et plurimae partes sis media inflammabuntur, lameli antea destructae forense, semper sere aliqua Leontiguae separabuntur, et tumor in ossis huc spes aderat . sub mortuis partibus substantia , tandemque erodentur . Dum haerere viva vasa, quorum Ope corruptum aurem haec sunt, novi dolores oriuntur separari,in perditum re enerari possiet. In Corruptis enim omnibus partibus , quae hoc vero casu non afficiuntur partes molossis assecti cavo eontinentur, do qui es, nisi 'a supposita prius omnino eo prius aderat, cessat epe, vel saltem -- rupta fuerint. modum obtusus manet . Verum ubi pe-

303쪽

DE MORBIS OSSIUM

orbutie , athitica , est ausa equens r inde OUalitas venera , cordulica , Mnaica

intelligitur , quid sit gummi , tophus , nodus , exoluosis , absces.

spina ventosa in cisse.

frenuentem causam dare ossium morbi: sus , artes Licet autem inflammatio perioltei in e ni membrana medullam ambientis,in solliculorum medullosum oleum continentium,

pom nasci ab omnibus fere causis , quae

inflammationem in aliis locis corporis producere valent tamen, cum adeo tuto de. senis lateant hae paries, rarius a communibus ausis hic inflammatio oritur . Sed

tis reque

Scongu TiC Prima sere corbula signaeirca gingivas & dentes a p.irent iacirssimumque est , ab hoc morbo carioso de te iactos frustillatim excidere non tantum , verum e iam maxillam ipsam in par. te sua ossea I si me aliquatiao a mei. Ulce ra illa pertinacissini crurum, quaesto bim

observarum uir, in quibusda in morbis na ticis adeo strinent i sunt, siem ossium citam in sanguine exeochymiam versus ossa riem comitem habent . Quin imo in penpotius deponi atque illorum fabri eam cor sima corbuti specie omnia ossa cariola ii

rumpere . Tales sim imprimis. QUALIT AI TE NE RE A. Frequentissimis observarionibus constitit, ut 'stea latius m

Luis historia dicetur subtilissimum ilhid

contagium , sanguini mistum, dein ad varia corporis loca deponi, atque ibi sensim erodere omnia simulque tali praeditum esse esticacia, ut humores sanoς corru inpat, in suam naturam convertat sic, ut ab illis iterum milia mala . in vieinia loci asse-venta fuerunt Aeade . de sciences P a. I 62st. M . prex. 42. In χgno, litum ab hoc morbo destineborum numero invenit Petiti Petis Tracto aera uia iii vir e Tom. II has. 6o. perlosteum in

plurimis corporis locis integre solutum fuisse ab ossibus , atque sub ierios, haesist. lympham susdam , vel nigricantem , cetori intolerabilis . Unde satis patet , quam semestiam ossibus malum

et non tantum, sed , dissitis parribu , icorbutus sit , imprimis fi veteratus sue Orian Ni . Patebit etiam postea , virus illviloleosis & mucosis nostri corporis humoribus quam maxune intricati . non mirum

ergo crit, si pingui oleo, sive per ossum substantiam dilperso, sive in illorum cavis collecto, se insinuet, deinde lentari morbus tunc enim & dolores ossium nocturnos imprimis, plurima alia signae cum Lue Venerea commimia trabet. R ACHi TiCA . Quando postea de Rachiti de peculiata Capitulo diceriir ratebit, illum

morbum magnam cum corbulo anuutate insone, ut solet, corrumpat omnia . Omnium habere Qia pa non carere sulpicione le-peis mi Isium morbi a Lua Venerea re nis Latiis Venere ad masiae omnium re-quenrissime nasci observantur risu primis si quentissime enim infestat tales insantes diu in corpore iam reserit altasque radi qui geniti sun ex parentibus Labi Veneces vixerit rarius enim a recenti hoc malo reae mitteratis Gonorrhinis oli in obnoxiis. ossa inficiunitur . oriuntur tune odores illi Videmus autem, issi in hoc morbo pelΓ- pertinacissimi saepe nulli remediis ceden me affici dentes enim nigiescunt, a. te aliquando tamen , post curam per sali riosi excidunt, epiphyses protuberant in levivarionum , vel per decoctum G ualui, mi vi solvuntur ab ossibus, quibus cohaerent,riores facti recrudescunt postea. Quomodo cin peior huius morbi gradu saepe caries ipsa Oi Ilum indulla a Venere Lue ortu Ossium, bina ventosa observa utur. .pia suerit, patuit ex illo casu , cuius in Ex hac us dictis intelliguntur sequentes Commentariis .esro mentio facta sui . ossum morbi . . Innum is autem fide dignissimorum aucto GuΜMi . Sic solet vocari tumor, ex ipsa. zum observati ortibus confirmari posset, ossa ossis substantia enatus talis tenacitatis &: pessime a Me affici saepissimo Costas, ster mollitiei, ut digitis cedat, sere uti soleut mum , claviculas inde exesas vidi , Uerte gummi ex arboribus stillauatim, concre- oras colli rosae ab ulcere Venere phar ta, dum radiis laribus mollescunt , velynsem de nascente , totam tabulam ex nondum persectam duritiem acquisiverunt ..temorem Ois breginatis dextri cariosam In Lue venere laborantibus latis frequensactam cecidisse memini c. Haec sum ter tales humores in capit , ut etiam ita

vicient , ut probetur L Venerem Luemiis media sol rii: sSin parte malarum ossium

304쪽

observantur. Videntur autem hi tumores fieri, qualido vascula inter lamella , Ω sum substantiam constituentes , decurren. tia, obstructa vel inflammata dilatantur lamellas incumbentes elevant . Forte etiam in his tumoribus pia ossis substantia proprie dicta, naturaliter adeo nra

in mollitiein M ternaturalem morbo.sam degenerat . Docuerunt mirabilia observata , a latentibus saepe ansis ossium compagem sic mollescere posse . In ommentariis f. sa ex Petit observatione di-etum sui , semota ossi caput is ossis ischi cavum in carneam molem mutata fuisse , quae levi etiam tactu languinem funderet. Apud eundem Auctorem pluies alii casus habentur Ibid pag. zO CN.AGidem de scis nos P an 722. Mem p. g.

733. 3, quibus probatur , ossa sic emolliri quandoque cartilagines autem , quibus

ossa haec emollira tegebantur , naturalem duritiem retinuerant In omnibus his casibus tamen ossa tantum in quibusdain corporis locis amiserant suam consistentiam : mirabilis antem observatio docuit omnia se mollescere posse . Foemina viginti duos annos nata, post febrim incepit validos dolores per totum corpus Pati, deinde pedibus insistere non potuit ampinis is optime sermati corporis figura mutabatur , siniaque corporis statura edescrescebat ut novemdecim mensium spatio integro pede brevior facta suerit Non poterat nusera loco moveri , quinoi I incurvarentur tumebat toto cori ore,

entisque dura Ons e crassior solito nebat interim avide manducabat . Pol mortem inventa suerunt nania corporis ossa , dentibu solis excepti , mollitie e. ram superare, poterantque facilius scindi, quam carnes . Nulla erat in ossibus hie

emolliris cavitas, ne .l in medullae vestiatium. Reliquae innes artes corporis naturaliter

p R. 46 47. P. Patet erga ex his omnibus, posse in morbis emolliri ossa, atque frequenter obtervatum stinui fuisse , ossa sic emollita in quibuscum locis, a topico mali, simul intumuisse et urule origo horum

tumorum a paret.

Simul constat ex dicti . sivi illam mos itiem aliquans o post abscessit vicinarum parrium si iii, nandoque in ipsa ossium subbstaur- mali hujus ori eua esse,

Wimprimis dum Lue; Uenere ossibus haeret. Interam tamen etiam simile malum

in ossibus observarum fuit, licet nulla causa regi potuerit. An acida sanguinis a. cochymia ossium mollitiei caul. aliqt ando esse posset Uide:nu in debilibus pueri et quIrui victus pro maxima parte ex acetcentibus constat, interimque vires v sorum, viscerum tam debiles sunt , ut chyli, ex ingestis nati , indolei supera' re nequeant, Rachitim toties nasci, tosium nimiam flexilitatem . Dum liquor, in quo servabat cetum humaniam Myschius, acidior iusto iactus erat costae sic emollitae suerunt , iit illas vario modo flectere non tantum, verum uniculi instar in nodum torquere o uerit 'titiis Thes. IV. n. 8 dig. I. Thi. n. n. s. q. 4 i. JTOPHus. NODLs. Quando tumor talis in ost natiis durior est , qua in gummi mollior tamen adhuc , quam os apsum cui adhaeret tophus vel notus vocatur Solebat Celebere mus o h. ι.mia tophos comparare cornubus vitulorum , dum adhuc sub ut haerent nodos vero iisdem quando iam extra cutim prominebant. tamen nondum cornu duritieni habebant Unde paret , tophum, nodum non disserre a gummi, nisi tantum maiori irinitate. Exosrosis . Sic solet vocata tumor os sitim , qui duritie os ipsum aequat, vel superat. Aliquando tot uiri os in omni sua parte mole auctum, facit exostolin, quod in ossibus carptin metaearpi, arsiis metatari Windigitorum ph. vlaugis quandoque observatur. In majoribus ossibus oerarissime accidit , sed plerumque Cir M. tritantum horum pars in talem tumor In lavatur . Ossium nutriti Wincrementu in

Wrestitutio perditae ossium substantiae, de quibus in vulnerum capiti in fracturarum historia dictum fuit, probant, ex humori bus sanis, debita opic impetu delatis per vasa bona , o bina ipsam duram su stantiam renasci Usse. Quin ei iam in se

etiata ruin curatione loties cibi eruatum fuit,

renatum alium, in junioribus imprimis attolli ultra ossi reliqui superficiem , postea epa tota vita tumorem durum,&oiseum relinquere. Uerunt illi substantia, uae ossa stam uni & consolidat, omstituit perclitu in primo mollis est , sensim tantum osseauit duritiem aco uiri vida f. 94. I. Si ergo quac uinque de calua di

305쪽

inde sunt

te: tu vascula , quae adserunt mareriam , diuturni aliquando dolores ex ria os mittitur is perclita tellituun omniumque acerrimi , sed citius tamentur, loterit fieri augmentu in molis tu cessantes . si Mut .am figuram tales ruinin ano in osse ipso. Climque inter lamellas, res habuerint. Vidit Petitur. ibidem pag. quarum variis stratis ossa majora constant, alo. ex osse tibiae emergentem exost

talia vascula distribui admodum probabile sin apophysi stylo ideae similem , quatuor

sit i vide Commentaria Lis a. poterit e lineis Geometricis ultra ossis superficiem in his terstitiis augeri ossis mole prominentem quae ciuissimo dolores lamellae a se mutuo distendi i adeoque au in initio secerat, sensim minutos, tandem- geri quam plurimum osssis crassities . . que indolens talis tumor osseus remansit. P out nunc tumores hi in ossibus nati Solent ana osse hi tumores extereas Versus exteriora vel interiora protuberant, laesiones aliquando sequi ; pariterque o, pro vario loco ossis, quem occupant, pro servantur fieri ab internis causis nun-

diversint partium vicinarum , quae ab his tumoribus laeduiarur pro varia denique talium tumorum mole & figura, aversa a

ra sequi posse e satis saepe mirabilia iucorpore humauo docet Historia Medica Ru chias hsur. X.,Mm, I78. tab. a.

O . s. ossis tibiae partem, exostosi

affectam serra divisit secundum longitudinem , atque tunc invenit, e stosin cavernosam ex interna superficie ossis

enatam, atque medullae cavum, angustanquam frequentius quam a Venerea Lue in pessimo. corbuto crurum ulcera , rebellia toties ad omnia remedia , ossium . cariem saepe , aliquando exostos , omitem habent . Exostoses, ab externis causa ortae, plerumque benignioris indolis esse solent, sed, illiculter curari possunt quae internis vero causis originem debene, debellatis his morbis , aliquando, cedere mlent, vel saltem plurimum minuici quod in Exostosibus Venereis frequenter obser- rem . Patet facile, qua tua mala fieri pos vatur. A levibus etiam contusionibus exo snta rati exostosi, cum medulla inde com stoses nasci posse constat, imprimis in il primi laedi debeat , adeoque nietuenda sint omnia illa , quae s. ao enumerata Merunt. Exostoses illae , quae in media solidissima ossium majorum parte nascuntur, plerumque satis durae sunt in totaina mole illae autem quae prope uncturas haerent , aliquando exterius tantum durae inventae fuerunt is sit hac erusta mollium partium , inter secedentes hic lamellas stira haerentium , mirae degeneraelio ne in carnem fungosem laniem mucum ci uerunt observatae Petit a t de Maladies de os om. II. mo. ae8.ῖ88.

N irrrerior Cranii pars in talem tumorem

attolle ein , pato evidenre a comprom

x iam c. metuenda esse. Dum vero ex L

se temporis emergebat exostosis , per quin decim annos ne magno malo Ilam toleravit miles, licet sensim aucta mole tamdem melonem minorem magnitudine aequa, rei Dumque in homme, postili hotomiam in ipso iactam mortum, serra dividebatur Oxostosis , eandorein dureti internae suae fibstantiae ebur reserebat ibidem pag. VI.

Cum autem exostoses, in externa ossium lis I sq, ubi ossa paucas tantum Incum bentibus teguntur . undes toties taleiat

mores in spina ossis tibiae observantur cumque satis frequentibus laesionibus soleat ostendi hae pars , monuit Petitus ibidem pag - . , raro inveniri homines misi alrquam saltem non habeant inaequalitatem in huius ossis superficie

Quam enormes autem osse tumores validas comusiones aliquando sequantur , γ' tebit ex sequenti casu . Iuveni sedecimannorum sexto . aetatis anno finiser manus ualide contusa fuerat, integres inde curatus suisse videbatur. Parvo tamen tempore elapso indipit manus tumere-, sensimque mole augeri per decervi annos continuos

atque omnium maximumaumoris Rugmen

tum observabatur ultimo biennio Quanta vero moles fuerit partis affectae, facile

intelligitur , iam sex libras pondere suo excedeget . Exstirpatione facta supra carpi articulum, apparuit, pollicem, indio illaesos fuisse, reliquorum autem digitorum phalangas in maximam molem excrevisein isse tres distinctu exostoses Anarum maxi- diameter septem circiter pollices mediae sex ,. upurficie arae, periosteum incumbens len aequabat. Meauem des, mimae quatuo

306쪽

Exostoses, quae a iasione externa actae ubi simul notatum est Hymetui vi iam

suerunt, raro curantur,is: manuum ope in capitis vulneribus notade, quod os nu-r tolli possint: at cum plerumque beni datum, vel teli vestigium in osse relictum,gnae satis :iuolis esse soleant, vix suaderi plerumque abscederet ab alio osse vitam potest, ut periculosa ia:pe,' semper satis sanguinem habente. An non etiam addi mellis, cura tentetur, nisi mole figura, abscessus ossis referri possent mirae illae aut situ, magna mala faciant. Ruyschianae observationes , de quibus I. Illae vero , quae causis internis originem Iza. M. dictum fuit quando nempe debent, ablatis his , saepe sanantur , vel in medio majorum ossium cavo teresis. plut imum saltem mole minuuntur e si ve stula ossea separata a reliquo osse invenis

m, sanatis morbi , maneant ramen exo batur

' noles quod in Venerea Lue quandoque lis . Gravius omnino is distin. observatur J incisis integumenta . serro 'um penitus ab osmum abscessu, malum. vel i ne tolli possunt, si magnum ab his Ubi enim os abscedit , cohaesionem suam relictis malum metuatur plurimos tamen adhuc retinet,&plerumque lamellae forma casus vidi, ubi post curatam Luem man separari solet . In carie vero adeo corruserunt exostoses, &.duidem per plurimos tam exesa est ossis substantia, ut inpia. annos, sola tantum deformitate partis as verem fatiscat Majorem ergo longe eo sectae nocentes . Quanam autem methodo ruptelam ossis designat is dissiciliorern commodissime tolli l)ossint tumores illi os curationem Quomodo cognoscatur cariesset, apud modo laudatum auctorem videri ossis, integumentisis carrubiis incumbenis potest Academ. de Seleuces P QI7- Ilbus tecti, dicetur 9. 333. Ubi vero eu-Mem pag. 8a ta e. lis patet os affectum vel specillo tangi Asschssus . Quid hoe nomine intelliga potest , facile cognoscitur . Unde Celitis tur in partibus corporis mollibus, dictum Lib. VIII cap. a. pag. sopo dixit In fuit in Commentariis f. met patuitque ex aris uitaem expedita dignitio est, si speri antedictis f. si 6 ossa miles morbos pati tam tenue in foramina demittitur , quo in posse. Ex plurimis etiam observatis P, is minu r intrando Pini in summo cariem rum in hoc capitulo mentro acta sui , esse , vel altius descendisse L satin Isso eonstitis, in cellulas ossium parte prope enim in loco, ubi os carie corrumpitur juncturas is in mediis ossium majorum nullam sere soliditatem habet, sed specil- cavis inflammationem latam transivisse lo cedit ubi vero ad sanam ossis partem

in abscessum . Praeterea etiam ipsa ossis usque specillum adigitur, resistentia percia proprie die substantia abscedere dicitur. pitur.' Unde Celsu ibidem , postquam

quando una vel plures lamellae , ex qua ad curationem horum malarum ossa radirum adunatione ossa constituuntur 'mor iusserat, addit Finis es, eum vel ad abluaein corruptae a vasis vivis suppositis hum os, vel ad I idum, ventum est. Albo soliunturAE separanturi atque deinde re finiri ex nigritie istam , Ioliditate quadam generatur similis lamellis his separatis sub ex carie manifestum es santia cni nova perioste textura incre SPINA vix Tos . Quae est caries ossis scit, sicque integre restituitur illud, quod pessima, quando ab interno malo corrupta perierat. Videantur illa , quae de hac re niedulla os erodit videantur illa, quae ad Commentariis . asa dicta suerunt fine g. 326. acta sunt.

f. 33o. In novimus, cur os cariosum colorem suum tam varie mutet ex ILA subeceruleo candido in album pinguem, flavum , neritium , iubdum, nigrum quem eorruptelae gradum singuli denotent

Ubi in vulnerum capitis historia ageba ti ossis esse mutatum colorem , in album, tur de illisignis, quibus cognoscitur cra flavum , suscum . nigrum . Idem etiam innium male anectum esse s vides.a4ς. 262. reliquis Tibus verum est. eo majorii notatum fuit ossium sanorum in vivo ho rumque corruptelae gradus sigiuficatur, quo mine colorem esse subrubellum , velin sub magis ais iturali colora in nigredinem ver caraeelcentein primumque signum vitia gant. Prima coloris mutatio est, dum sal a

307쪽

3zo DE MORBI

albescit incipientem quasi mortem in

osse denotat unde etiam , dum arte inustiam minimis terebris perforaretur calvaria sic flecta, primum signiim felicis rationis em si ossi superficies alba ciperet rubus ore. Cum autem demonstratumst in Commentariis oleum medullosum per poros sibi mutuo incumbentium lamellarum transire ad superficiem ex rer. nam ossis usque ibique forsan venulis mricile recipi sanguina m: sceri, pater evidenter , destructa vitali in osse fabrica oleum illud hue delatum accumulari, si

Enare is corrumpi et ideoque os pinguehet, flavescet. Quod & pulcherrime notavit Celsus, dicens, ubi de olfium vitiis agit Id quod vitiatum est, primo Aere pin-pse fit, dein vel nigrum, ve cari iam G. si misJ. Aucto malo, color cinereus, I

victus, tandem niger nascitur , persectam mortem in ossie is pessimam mus corruptelam indicans Successiva haec colorum mutario in dentibus pariter observatur

quando incipiunt corium pira primo enim flavescunt, uici fiunt , dein nigrescunt , cariosi saeti rustillatina cadunt.

f. 33i iisdem liquet, cur os cariosum inaequale, asperum , spongiosum

ile. Di

las ossis non plus comprimunt Patvit ex illis , quae quinque prioribus paragraphis hujus Capituli dicta sunt, ossae lamellis sibi mutuo applicatis constare interque has vascula decurrere, quae vix les humores, ad vitamin nutrimentum os. sum Uinsitos, advehunt ommum maxime in illa ossium parte, hi nasora Inter has lamellas in emitia et Inquuntur. Arteriolae in , inter extimam ossis lamellamis proxime sequentem medrae , in omnisere undio, dum misi assole sunt, lamellam externam elevare nituntur. Verum per

perrosteum dis eri arteriolae , dum dilatantur, aequali vel&majori, vi resi unt huius lamella elevationi. Ubi ergo a quacumque mum causa perios eum corrumpitur praevalebit aelio arteriolarum inter Iarrvellas ostea decurrentium is elevabitur exterior lamella: a et autem facile idem in omnibu lamellarum ossis interstitiis se contingere posse minor sorte videri posset artemolarum harum aestio , quamn duram iamcllam ostea elevate is a sub lectis separare posset sed si consderetur, has arteriolas in omnia sere puncta talis lamellae quater millies hciae spatio reperitis etibus agere, serie non adeo mirum videbitur, parvam vim, toties applicatam, tales flectus sacere laosse. Ubi in vulneribus capitis nudae peracrani calvariae severficies ab aete, p:npvibus arili ca-tis,e male feci fuit, haron arteriolarum vi separabatur saere paucis diebus 'namula corrupta uti latius in Cυmmentarius. 49. dictum fuit.

e fragile evadat arteria externae, Minternae , lamel-

Apparet ergo ratio, nare arteriae inter nae, id est inter lamellas decurrentes, has elevent extrorsum , simul ac deficit pressio

arteriarum , quae in exteriorem harum lamellarum superficiem agere poterant os itaque, quo corrumpitur , ob hanc causam inaequalem superficiem accipit , asperumque fit is ob lamellas a se m tuo sc secedentes , spongiosuinis magis fragile , plurimumque de naturali sua si liditate amittit . In ossibus enim sanis mnium firmissima pars est illa , ubi l mellae osseae conriguae sunt , quod in m dia parte ossium maiorum fieri solet in contra longe magis spongiosa , mollia,

fragiliora sunt ossa circa extrema , ubi lamellae osseat plurimum istant a se mutuo. Friabilitas autem ossium cariosorum plurimum augetur , quia humores stagnantes acriores reddit , erodunt ossi una substantiam: arque omnium maxime hoc

fit ab oleo corrupto, uti g. s 26. dictum fuit. Praeterea ossium cohaesio ab oleo glutinis instar terrestribus partibus interia post , pendere videtur fragilissima enim fuit ossa , uti antea monitum fuit , ubi

igne aperto omne pingue ex fellitur , at que ossa talia iururna calcinatione fiagilissima eddita oleo iterunt immergam tur Frnnus chaerent . Dum ergo putredine uenua'Πm oleum perit AE acribus smul humoribus eroditur os , patet acile, quare ossa carrosa penitus riabilia revidantur , sic ut a levi etiam specilli ait et in calce in collabamur. g. 32.

308쪽

Foetor ille adeo distinctus est ut periti Chirurgi hoc solo praedicere audeant, Leeti cariem ossis subesse expedit ergo in onoscere hunc cetorem, qui verbis descri- Et nequit, verum quam proxime ad lardi corrupti, rancidi abominabilem odorem accedit. Ubi caries ossis ad medullam Gque pervenit , facilis ratio hujus foetorissimilis percipitur, licet smperficiaria tantum corruptela in osse suerit mictum sui in Commentarii g. 2 oleum medullare per poros lamellarum transire, M inter lamellarum interstitia deserti, ad extimam ossis suoerficiem usque rlicet ergo exteriores tantum lamellas a. ries occupaverit , olem medullosum ueversus delatum stagnabit , corrumpeturῆ se pessimum hunc cetorem iaciet.

f. sue a 4 si non in loco ulceros a iubiecta carie eam superin eum bens

IN mollis , flacida , ungos , inflata , tumens , labia ulceris inversi lanies elata, subtilis , vix glutinosa , cetida , parvis squamulis nigris reserta recrudestentia sine causa , pertinax re lio contra medi menta optima ad alii

in ulcera

tare alienari videra aues num 8. . Rrte

etiam elastica materies , quae a putredine gigni solet , tumorem incumbentium partium auget. LARIA ULCERIMIMvERIA. Qirando g. I 38.

agebatur de phaenomenis , quae vulneri in corpore sauo robusto contingerent, dictum fuit, labia vulneris retorqueri , ob assum gentem panniculam adiposum, cutis tegmine coercente liberum ob eandem causam ulceris talis labia ab inflato panniculo adipes invertentur . Verum in vulnere labia vivo rubore perfusa anparent, in

his vero ulceribus sordida, pallida, lividatam; , uri optime Hinocratra dixerat de vulneribus capitis cum ossis corruptela Cui de

g. 233. n. 8 , carnes sale maceratas reserunt. SANIE CLARA , su ATILIs c. Qitando

de suppuratione agebat ut g. 387. dictuin

suit, Hippocratem Galenum putredinis vocabulo usos fuisse aliquando, ut illam designarent optime tamen distinxerunt suppurationem a putredine pioprie dictala illam enim dixerunt fieri vincente natura hanc antem , devicta . Unde merito conclusit Galenus , ut in textu ibi citato p tuit , suppurationem non esse simpliciter putredinem , verum aliqlii coctionis habere, uer i perstitem vasorum facultatem illos humore , qui utrescerent albrer, in pus converti additque idem Auctor , in ulceribiis nasci liquorem magis minusve a conditionibus bovi puris deg

nerantem, prout vi rei coquente sortiores

vel debiliores essem in materia in pus

Considerantur iam illa symptomata, qua eariem ossis comitari solent in quorum praesentia latens tale malum peritis Chirurgi saepe domonstrat . . CUR IN LOCO ULCERoso c. Qitando prius affecto oue,AE corrupto, incumben tes partes metuntur,. ulcerantur sen

sim si exedi solent, in mollem flaccidumque tumorem elevari, uti constans omnium Chirurgorum observatio est, cinspina ventosa apparetra cui inde me datum fuisse videtur . Putredo enim

ossis suppositi pessimam mephitim per vicina omnia dispergit cumque panniculus

adiposus adeo facile tumere soleat , inflatur brevi neque tamen inflammatoria tunc

duritie turget , sed mollis, laxus apparet,is attactus quasi sub digitis vacillat. tande perit Chirurgi, dum antiqua ulcera lustrant, semper digitis explorant, an quidem appareant omnia in ambitu

loci ulcerosi . ossi enim corrupto non adhaerent partes incumbentes , neque ulla arte fieri poterit, ut aecrescant , nisi prius .mne corruptum separatum fuerit ' mmdentes carie afficiuntur, gingivae secedunt, neque postea unquam ad loca haec eariosa accrescunt. Notatum sui in Commentariis f. s. a pessimo corbulo ossibus ametis non cohaesisse periosteum, sed in cadaveribus halim ventum Risse . Unde etiam in vulneribus capitis cognoscebatur, calvariae os male affectum esse . ex carne circa septimam diem abscedente, dolore, natura pu-n tenui graveolente, vulneris n:align.

309쪽

convertenda ningis minusve rebellis foret nas redire solet , nisi evulso dente , Cum ergo in nicei carie ossis stipato pes depurru loco asseet , integra curatio sim putredo a corrupto oleo adsit , par fiat . Vidi sic in puero . cui post vario. tesque incumbentes Qvicinae . flaccidae , a tubera pure plena in variis corporis molles se inflatae sint , imo saepe re locis orta fuerand in ronte difficillimrum feri agang enosa patet, materiam in pus ulcus , quod ex ficcantibus remedii sim convertemiam maxime rebellem esse , vi pius sanarum videbatur , paulo post M usque eoncoquentes debilissimas Non me recrudescebat donee post integrum mirum ergo loco boni intas, quod a vin biennium tandem separaretur ossis corru- cente natura fit is album , crassum , t squamula, paucorum dierum spatio laeve , aequale nodorum est , nasci lanaretur periestissime. hie saniem tenuem is olidam , suscam PER TiNA Rra EL Lici/c. Nullum ul- aliquando is aciem valde . Solent te cus persecte sanari poterit , nisi prius adrumque corrupti ossis quamulae nigrae si conditionem puri vulneris deducatur in id nul cum hac sanie exires quod pro cer quid enim mortui vel corrupti in ulcetissimo ossis cario simio merito habent re haeserit, heterogeneum corpus est quod Chirurgi : ob hanc causam in ulceribus unionem partium separa)arum impediet semis diuturnis semper plumaceolain emplastra, per quam diu ibi haeserit . In vulnerum luna renovatur apparatus, sollicite lustrant; historia. g. ao6. O . o8. dietum sui de

si in his nigredo appareat is sciator variae method in remediis efficacissimis saco eicipiatur , cariem ossis a quibus sordes illae tolli possent . Dolue.

desse suspicantur runt toties Chirurgi, quod di urna etiam RFERUDESCENTIA ix CAus . Nisi talium applicationa nihil profecerant in enim integre prius depurari possit os as ulceribus , quae non adeo magni momen-kctum , manet semper mali semes , licet ii videbantur inveneruns tui sere sem- ulcus coaluerit , atque ideo semper recru pe , omis cariem subesse . Monuerat hoc

deice . Neque unquam talia ulcera bona tan rure in Aphorismis n. μ

tirma cicatrice coeunt , sed semper ei sor. Q. Ch νιιτ . m. IX. V. catrix mollior, elevata , in vacillans ap- dicens : Ulcera annum aerinnyue Nerine parebit atque sponte postea. serius cy- - ιοπ tempus a mine , o absedere . iasve , talis locus aperietur hi dentes, . eis riser eoas fieri necesso, Ι-

corrupti in thec maxillari cariem sece liquando adeo rebellia sunt hae ossium runt , oritur subita saepe in gingivis, in mala , ut nullis omnin cedane remediis. flammatio is suppuratio aperto abscessu ubi calcis os omimpitur , dixi Hin

pus satis olidum exit , e sanatum vide enues Fracturis Cham, in XII. tu malunt. Fit paucas tamen septima pag. a. o. . quod morbus aevum duret.

g. 334. cur ea legis ansa externa tici ci ab interna disseulier

ue Gallica difficiliusci a spina ventosa difficillime sanetur

Pro diversitate causae , quae cariem pro- per ossium substantiam nuunt , illa roseduxit, facilior vel difficilior ejusdem ei, in , Dare satis , difficilem curam fore, Jatio praevidetur. Ubi enim a causa exter cum depurato loco carios eadem causana, Omlnsione . . vel vulnere , ortitui sepe supersit , quae , illam produxerat duxit , quaedam tantum ossis pars se cor Quo autem difficilius superati possit rupta eii , sed per reliqi iam ossis substan- lis cacochymia , eo molastior erit cura riam sani humc e , per vasa bona delati, tio . Cum vero In Venere Lue conta Valebunt se rare corruptum,in perditum tum , ubi semel ossibus haesit , dimen, resti uere . Unde in vulneribus capitis a ter admodum extricari possit is saepe ries calvariae tam pulchroin tam cito sae post magnas etiam curationes per argen-pe senatur , modo in reliquis sanum cor tum vivum vel Guajaci decocia , per pus fuerit. Ubi autem per morbosam a plures mense flens malum aequali

Ochymiam acre redditi humores , qui lignitate repullulet patet satis dissiciti

310쪽

rem esse sanationem carie , quae ab hac curae in eo consistit , ut magna corrupucausa originem duxit . In spina ventosa ossis pars arte tollatur vel post menses caries ossis , ut dictum fuit ast a imo 'in annos elapsos , sponte a vicino corrupta prius medulla oritur , adeoque osse sano separetur hoc aestum fuisse vix apparet, nisi tota prius ossis substan quandoque observatis Chirurgicis , anteatia rosa suerit nihil ergo vitalis sub ta memoratis , constitit simul appali carie hae rei, quod corrupta separarem ruit, omnium difficillimam talis mali cu perdita restituere valet . Sola autem spes ram esse.

F. 33. Eni u. e in parte solidiore ossis malaci in spongiosa peloe

iuncturis pessima, prima lenta , altera velox , ultima veloci sit eur in pueris velox in euratu dissicilis spina ventosa plerumque pluribus locis simul , vel sueeestives

Ex illis , tuae ad g. I 6 dicta sunt . mutari possit ossium fabrica in cavernosa constitit , ossium majorum mediam par hac parte circa juncturas . Militi condy.tem densissimam esse is minus vastato li ossis moris , quibus tibiae articulam

iam, a quo magis versus extrema ossium tu , in tam enormem molem expansi misergitur , eo plus recedere a se mutua rant, ut omnes partes incumbentes sum.

amellas osseas is maiora interstitia re mi cum doloribus distraherent, unde mi. linquere , quae vastulis numerosissimis , se anxie petebat , ut exstirparetur pars Q. vesiculis oleo subtili medullos plenis Quo facto , tumentes condyli esecti , cc videri si 8. replentur: simulque p. omnibus partibus incumbentibus adati paruit , in illa ossium parte quae iun undecim libras tendebant 'erat autemcturas consiluit , in capsula ligamento globus osseus , sod avus , plenus materiarum articulos nectentium egitur , avet polyposa in sanie navestente, lympinosam talem substantiam quam maxime da. adesis, Wis ui tantum crusta ossea tegi, Ex modo dictis rimul patet , quare quae in ipsi etiam semoris osse unguis is caries lentius depascatur solidam Quenino crassitiem vix superat . Si ergo in is iam ossium partem , spongiosam citius 1idissima ossis parta caries adsit 'mala atque omnium itissime cavernosam imiuidem erit , is tamen magna spes est , iam substantiam , qua ossium majorum

parationem cario obtineri posv extrema articulata constant. qua tamen tam cito firma hic maxima Quia autem inacillimi ossium morbio sui subsantia erodetur . Quando vero in se numerosissimi occurrunt in illa horum

parte spongiosa ossis cariea nascitur ire parte , quae plurima vascula habet , t. vi destructa erit tenuis illa ossea erusta , querida magis ad partium mollium nati molles partes suppositae corrumpentur , turam accedit vida s. sis se, patet unde pessima putredo is metuenda ims im ratio , quare in aeris cariem ossium, prunia olei medullos omiptio sequetur . lox sit , fit eurat dissicilis . In iuniori

Cum autem tirca Iuno uras' et errant sit enim aetate longe major vasculorum nu-omum substantia ira maior numerus Bl merus est in omnibus corporis partibus Aculorum, pingue oleum medullasum eon atque sensim per aetatem plura abolentur. ineritium , pejora omnia meque tur expressis liquidis concrescunt vide jam simul consideretur , putridam saniem M. num. unde ergo major v. hi collectam , Hosa ossis superficie , in merus vasorum in sibus erit in pueris cavum articuli elabi posse , patebit in mollior horum substantia , adeoque ctio , quare cariem hi natam tristissi a Milius uidi poterua , citiusque corrum- sequantur mala, vix ranquam superanda , - . Constitit vero cima bus observatio m exstirpatione membra si a foeli mi nibus , spinam ventosam . sive cariem os rabilis talis casu describitur a D. M a corrupea prius medulla per causas Acadaem de sciemeas P - 17os. --. internis narum , numnam re unico tan. - 318 ex quo patet , quantum m civilium adesse , sed plures partes

SEARCH

MENU NAVIGATION