장음표시 사용
321쪽
u febris a eausa iurerna nasci dicitur . te comitari . De Diala febre dixit GaD. Ubi vero a causa externa, id est, quae non illa proprie vocari , quando simul iraeexstitit in corpore ante febrim natam, ebricitant , e notandum , quod Galenus ebris oritur . non semper adest cilla hor febris essentiam calorem esse voluerit ripilatio . Ut v. v. dum quis summa rigent, utrumque sentiunt eodem te M. subita ira excandescens febricitat, nulla ore in quavis corporis parre . Idem vi- horripilatio sentitur , sed calor tantum . detur obtinuisse in illis febribus , quae Idem verum est, dum post validissimos horridae cis ηvrae πυρενο ' dicebantur diuturnos corporis motus acutissima & sae Hippocrati 'pidem. r. rext. 24. m. IX. pe subito lettialis febris accenditur , nam M. Mo er. enim in Commentariis
tun millus rigoris sensus adest . Ob suis ad hunc locum Amuro uid-- ,
hanc rationem in textu dicitur , tria hae non vocari hoc nomine illas febre , in phaenomen in omni febre a . causis inter quarum initio horror observatur , sed tans orta adesse les , in quibus e plurimam aecessionis Pulius autem velocitas mensuratur ex- totius partem horroris symptoma extendi- cessu celeritatis , quo pulsum in eodem . tur additque , horridas . febres tune dici, homine sano superat . Nam . in variis o. quando brevibus tantum is tervallis ab inmunibus notabilis hie differentia observa vicem distingimatur horrifici illi motus . tur insantum pulsus , caeteri pari si vero majoribus intervallis redeant horbus plerumque velociores observantur. rores , tunc Ozatur aDπλωσι re- quam ad ultiorum . In homine sano adui duplicatio quae potissimum in hemitritae isto , quiescente , lemmaque patio bino febribus observatur, quando nempe priori rum minutorum secundoruin quorum. te insultui febrili nondum finito novus par
mille sexcenta horae spatium absolvunt, xysmus superve ait.
tres pulsus numerantur . ubi. ergo eodem Variant autem gradu tria hae phaeno- hoc temporis spatio pluribus vicibus mi naena pro diversa indole febris ipsus, utica arteria, velocior pulsus dicitur Calor etiam pro vari. aetate , temperi aegri autem ebrilis pariter ex comparatione ca c. Sic quartanarium senem media hyeme loris hominis sani mensuratur' atque a saepe in initio paroxysmi validum . adeo, est , vel Thermometroci quod longe cer frigus opprimit, ut totum corpus armis tius est detegitur ris instar rigeat is contra , si vegetum Verum non omni tempore febris tria juvenem tertiana verna corripuerit , leve haec pha omen semper adsunt , sed se . frigus intensus satis calor sequi sole . In brim incipientem comitaturi, horripilatio . Febre Ephemera , vel synocho simplici . . quam dein sequitur Cilo sensim auctus , . blandus calor- adest in ardenti vero febre atqtie omnium maximus, caeteris paribus, intolerabilis aestus corporis lubito depascit; in febris vigore , paulatini. postea iterum in pessimo tali morbo extrema saepe una cum ipsa febr decrescens . Coistingit . rigent , dum, interna corporis uri sen- tamen aliquando , sed rarius , rigorem l tiunt miseri . Sequitur iam generalis sevi lum . sve horripilationem , sebri in to 4rium divisio. in acutas. lentas. to suo. decursu , vel in maxima ejus a
30 N qua febre hae tria: 363. velociter, Meum periculo decurrunt illa Acuta dicitur 4
Ut subris acuta dieatur , non sursei , cap. I. pag. ro neque acinum diri po- ut tria haec , omnibus febribus eoinmu tes , quia non perimit , neque utique m nia iliae nomena velociter decurrant, sed gum, qui , si occurritur , facile fanatu . requiritur prae erea , ut viri periculum Si optime secluduntur breves ales , sed merito a tali febre metue dum sit . Ne minim e tamen periculosi , morbi a genemo ei ina ebrini Ephemeram, quae vi rati acutorum morborum definitione, quam ginti quatuor horarum spatio terminatur, paulo ant in , eodem Capitulo dederat curam vocabit . Tale enim morborum quod nempe breυer acutique sint , qui cito. uua, ut optime dixit Cessus CL Ula vel tomini εο nem , et ipse eis Mis-ri r
322쪽
β. sue ET DE FEBRIBUS IN GENERE. is
tis addiditque deinde sequenti Capitulo sui . Ubi autem intra hoc tempori spin,
Can. H. ρ ιν ii p.). o. intermis rium ad pellectam integritatein ἀκυρ, ξ α, Fonthus accessisnes, dolore graυe Metent, desineret febris, recrudescetis iterunt, tunc acutus morbus es morbis' longis adnumerabatur . Accidit Quaeritur autem merito quinam sit enim requenter, atque in Epidemicorum temporis limes , quem ebrium, quae acu libris apud Hippocratem tales casus plurestat icendae sunt , duratio exceuere non enumerantur, in quibus morbi, ubi solu- debet I Gaianus me diebus 'decretoriis Lib. videbantur , tamen recidivam sacerent II. U. a. om. VIII pag. 48ο denuo , Ialesque recidivae plerumque decre- post illum plerique auctores vigesimum torio quodam die Ode quibus postea di- diem statuerunt tanquam acutorum moro, cetur incipiebant , ac deinde alio quo- . borum ultimum terminum 'tumque pin dam decretorio die judicabantur . Cum aures ex illis longe citius finiantur , ordinis tem intermediis diebus inter solutionern causa acutos morbos ulterius subdivisit . impersectam morbiis recidivam purexi Peracutos morbos vocavit , qui ad septi esset, non poterant tales morbi acuti dicimum usque diem extenduntur; sic tamen re deciaentia rideo voluit Galenus ib. ut exacte peracutos dixerit , qui quartum II de iebus decretoriis cap. 4 pag. r. 8'. diem attingunt non exacte peracutos , particulares omnes hos morbos acutos di- qui ad septimum diem usque producun ci debere, omnium vero mul congerienitur . Ubi vero septimum diem superabat diuturnum morbuti vocandum ella. morbus , modo viginti dies non excede Forte quis crederet , in moiborum a .ret , simpliciter acutum vocavit atque lium principiis signa quaedam distingui pose
iterum exacte acutum, qui ad decimum se, ex quibus quis posset concludere , an qua tum diem porrigebatur non exacte viginti dierum spatio terminarentur vel acutum vero, qui ad vigesimum usque du citius, an vero stra hoc tempus excurre. raret. Similia is sere apud Hippocratem rent adeoque ab initio posset jam dete in Prognosticis m. VIII pag. 6 minari , an talis morbis acutis , an vero habentur longis esset ad munerandus . Verum Hir Cum autem omnis sebris terminetur in pocrates In Prognosticis T IIII. pag.663. sanitatem, morbum alium, vel mortem , monuit, per horum initia dissicilius esse eos uti dicetur . pr. . iam febris viginti praenoscere, qui intra lovissimum tempus mdierum spatium excesserit. nondum in dicari debeant, Lnilia namque sunt illorum mortem vel sanitatem terminata , neque ' prinripia . Verum a primo die anima erre tamen in alium morbum mutata fuerit , dum est C, ad quemqua quaternarium a sed simili modo, cum iisdem sere sym diiunt tonsiderandum , nec latebit , quo se promatibus decurrat , durum videretur vi versurus sit morbus videturque in Progn gesima secunda die febrim longam voca sticis Hippomates morborum acutorum teris re, quae biduo vel triduo ante inter acu minum ad sexaginta dies produceres; quodias numerabatur , cum idem omnino modi Walio in Ioe i. In Fue libri do di bus eriabus maneat , tantum diutius excurrens . ricis Tom. VIII pes. 76 monet, dis In tali casu vocaverunt Veteres acutas cens e Iudicantur autem febres quarto die quidem has febres , non simpliciter , . septimo, undecim , decimo quarto , decimo me sed ex Geidentia λιπαστωσεω . b. serimo, igesimo . Ex ias reo acuis Galentis de Hebtis decretortis Ub. II cap. tis trigesimo, dein quad/agesimo , postea μIa Tom. VIII pag. oo. D. Complures agesim . Quum vero hos muneros exes enim noverat Galenus , qui ad quadrage sint , diuturna iam madit febrium constissmum usque diem febre fontinua confli tutis.ctati suerant, quae toto hoc tempore nun omnia autem haec intelligi debent tanquam ad integritatem desierat e unde pa- tum de illis febribus, quae productae quam-tere dicit , iijusmodi morbum non posse vis , genium suum servant . Morbi enim diuturnum vocarie simpliciter tamen acu acuti, decursu suo absoluto , saepe nec intum dicere non patitur ordinata doctrina, mortem nec in sanitatem terminantur, sed unde talibus morbis, ut distinguerentur ab in alium morbum desinimo qui , quam-
acutis proprie dictis , illud nomen impo vis ex acuto morbo natus fuerit , tamen
323쪽
merito longus vocatur . Sic a pleuritide te perimunt, vel dissicultet admodum, suppurata Empyema phillisis aliquando non si longo tempore sanamur. Quomo fiunt, quae periculosa iudem sunt , non do aurem febres in alios saepe morbos de tamen velociter decurrunt, sed lenta mor strant, postea g. sos dicetur.
, is , UBI tarde, idque eum periculo, vel ne eo, Lenta vocatur.
Ex illic, quae ad praecedentem paragra non . Quartana enim vix unquq , nisi aegriphum dicta sunt, satis apparet , quaenam vel medentis incuria , lethalis, aeque -- febres lentae dicantur . illae nempe , quae is morbis adnumeratur, quam ebris e. temporis spatium ibi definitum excedunt ctica, a qua paucissimi evadunt. Optime verum ut febris acuta dici possit, requiri hinc morbos longori definivit Costis CLU tur, ut periculum velocitati jungatur is III cap. I. p. g. m. i, fio quibus nequela autem tarditas sufficit . ut febris lenta fauita muropinquo, neque existum es. vocetur, sive vitae periculum adsit , sive
f. 166. Traque 363, Communis sue Epidemica, vel hule, illive homi ni Singularis.
Altera iam sequitur febrium divisio, quae apud Vispinarem De Flatibus Virim
utrique speciei, acutae nempe lantae se VI pag. ais habetur dicit enim: F bri , eommunis est et quod scilicet omnes brium aurem duo sunt genera, nutu Midens febre sint vel Epidemicae, plurimos , di omnibus commune, est Mαος appellatur.
versae etiam temperiei varia ratione alterum vero ob proam diaetam primi a viventes, occupantes in eodem loco : vel prava diaeta tentibus contingens Pater a.
Sporadicae 1 e huis illive homini singu tem satis ex illis, quae in eodem
lares Epidemicarum febrium ortus debe pire sequuntur, quod per Vocabulum λοιμα tu semper ausae, quae communis est omni non intellexerit pestim proprie di Etam, seu populo in quodam loco habitanti . ut dum omninnem pluribus in eodem loco dege v. g. in urbibus obsessis annonae penuria tibus febrim. malo victu coguntur uti omnes bel dum Frequentius autem observantur Febres in aere latens causa haeret, quae febres it Epidemis acutae, rari iis longae, Winterias populariter grassantes ex rat , ut o has praecipue quartanae. Aliquando tamenties observatum suit. Sporadicae autem - morbis chronicis producendis favere cer-ve sngulares sebres, in singulis sere homi tam aeris temperiem ex observatis Hipponibus diversae, a temperie sngulari aegro craticis constat nota enim 'sidem. tantis, vitae genere, aut morbis praegressis, Tom. IX. V. 6ῖ , postqtiam annus au- originem ducere solent. Epidemicae febres , strinus , humidusis mollis exstitisset, plu- cum a communi causa oriuntur , milem rimos , qui iam per longum tempus su decursum atque eadem sere symptomata ha tabidi fuerant, rabidos decubuisse. Multis. bent , eandemque curandi methodum re etiam, qui de labe in dubium veniebant, qui runt singulares autem, a diversim: mis, tabes confirmata suit atque illos, quiis imo&saepe oppositis inter se causis natae, tura ad hunc morbum inclinabant , tunc variam in singulis hominibus medelam po primo tabe correptos celerius lateriisse
stulant . Hae autem ebrium divisio jam quam in hoc morbo solent.
f. 36 ut febriles morbi vocantur, quos dicta febris 364 comitatur, o Chtonie febriles autem, in ovibus adest febris 363.
Cum omnes morbos inflammatorios, 38. dictum suit: sebrium historia , deci Plures alios, emitetur febris , uti ad g. late sumis, maximam morborum partem
324쪽
comprehenderet, unde magna confusiola sceretur . Dum enim in morbis inflammatoriis , pro partis affectae diversitate varius eventus morbi praevidetur is alia saepe medela requiritur, patet facile, horam morborum historiam singulatim tradi debere, licet omnes hos morbo febris eomitetur . Vocantur hi morbi ebriles di merito quidem et sed praeter commiania omnium febrium phaenomena g. 36ς enumerata, & alia adsunt quam maxime n tanda, quae non a sebre, sed a parte aD secta oriuntur. Pulcherrime hoc distinxit Gais mmentariis apbor. I. in IV. m. IX. pag: dicens e Febri s --ν Veteres dicebant aegros, qui aisque aliqua inflammatione, vel abscessu , aut dol re auror pelate, aut , simplicite loquemda , ab M alisis pane 'aecipue affecta
male habebant . Si vera via repere Lateris vel ptilmonis, aut alterius cujusdam similis, inflammationem Aricitarent , non vocasam illos fabricitantes , neque febri r vexator
sed pleuritio , peripneumonico , hepari re
spleaicosinc A parte nempe praecipua EL fecta morborum acutorum cum febre n meri detumebam , atque hoc requirobat ordo doctrinae.
Uti jam dicebatur febris acuta , quae eum velocitate habebat iunctum discrimen, si aeuti sebriles morbi vocantur , quibu smilis sebris adest . Plerumquae autem, licet non semper omnes morbi acuti talem febrim comitem habent . Sic observavit dentamus Orig. 24. Sin IV cap. a.d, primis mensibus , quibus estis Londinigrassabatur , quotidie eius conrasi ama.
tos, dum in trivit versarentur, inopinanter exstinem esse, nihil prorsus mali praesentientes et neminem ramen morbus , ubi magis adoleverat, nisi ebre, aliisque symptomatibus accedentibus, prostravit. Quando autem lentos ex fua natura Dr. hos tarda febris comitatur , Chronici se. briles vocantur , uti in corbum pessimo
hydrope inveterato, phtisi similibus ibis observatur.
I. 368. In illorum omnium 467 explanario pendetis ognita prius rubris natura
Praemitti ergo debebat ebris historia , posset, uri latius dictum sui in Commen-αntequam de reliquis morbis ordine dici tariis f. 318.
f. 36ς 'U E petenda ex onsideratione trium ommunium symptomatum
V ita haec datur via morbornm naturam indagandi ut nempe ex phaenomenis mom. bi observatis, seorsim ponderatis singulis atque deinde inter se comparatis , uti cum illis, quae in sanitate contingunr, seis vero ratiocinio detegam causa proxima morbi videri. r. Cavendum autem summopere ne aliquid ullius praeconceptae Hypothesis admisceatur. Qui enim rerum naturalium causas a priori cognoscere voluerunt , neglecha observatione phaenominnorum , quam turpiter erraverunt saepe Ut enim prudentissime monuit incomparabilis in morborum genio investigando Ddenhamias Dissenari Epipolar. U. 48s. :S mentem serio applicuerimus id de pactorat natura , , quibus in Ureation sua ini deprehendere,inmus; mo si ilia per latebit si enim in omni febre constan. t observatione detegitur, augeri pulsus umloeitatem , adeoque eo velocius contrahi, atque illas causas , unde ordis contractio fit, angeri Uerum quomodo illae caulae, cor in motum velociorem excitantes agant; qua ration in bre v. g. lintermittente ter tianae alternis diebus renascantur, vel actuo is fianr, quae intermedio die nihil omnis no gere observantur i hactenus latuit omnes . Quidquid enim defibris natura letamus, illud tantum per Effecta & attributa eius inseparabilia cognoscimus ulterius enim humani intellem perspicacia procedere non videtur. Neque hactenus aliquid. bonae fingis protulerunt omnes , qui hic plus sapere voluerunt. Tria ergo comminnia symptomata g. 63. consideranda sunt, quo ilia operatur, ad οῦ ego fauor, semis ut i agetiar ebris natura
325쪽
uero. 'UAEM 36 quidem in omni febre adsunt, sed seu velocita pulsu,
adest ex his omni febris tempore, ab initio ad finem, eaque Liam dicus praesentem ebrim indicat.
Tria illa Phaenomena horripilario, puti sentiam contineri volebant. Moner auremia velox, o calor in arua febre ab in ibidem, quod licet aliquando unive fa e terni causia orta sena per adsunt , uti in is nullam evidentem praeter araram e Coinmuniarii si ita , latius deducto fuit. liditatem, neque tangentibus Metia meis Verum nisi haec tria sola pulsus veloci que ipsis a rotantibus, prae se ferre vide in semper acilis a primo febris insultu ad turri tamen in prosundo corpore calorem finem usque horripilatio siva frigus neque aegri sentiant, o Viscera incendio flagrare calor otiar tempore febris observantur. In videantur atque si prolore nititur, ea- summo rigore quartanae febris adest is lorem praeter naturam omnem febrim e dum debitis senex media hyeme, Cuti ob mitari, B illius essentiam tacere. Sed hoc servatum sui aliquoties quartana iusto verum quidem est in pessimis febribus .catur, an ε' nam incaluerit, tamen in se quando internas partes,' imprimis circabrili Droxysmo mortuus ab omnibus di vitalia, uri sentiunt aegri , licet extremacitur. Febris ergo ades , licet nullus ob corporis vix caleant, imo saepe frigeant servetur calor . Nugari certe videntur il Veium in quartanae e tertianae paroxyse i qui rigoris ebrilis tempora Morem mo incipieme summum frigus sentiunt ae- adesse dicunt sed ita latentem, ut perci gri, neque auenn calorem in interioribus se nequeat. Vicissim autem, calor prae percipiunt sed B externa, interna pa- gressum rigus sequitur, adeoque bricitat rite sibi rigere testantur : nda patet evi- homo, licet nullum risus adiit. Sola er dentur , absque calore praeternaturali se. go pulsus velocitas est illud phaenomenon, brim esse pose isdeoque febrium essentiam
quod non tantum in omni subre , verum non in caloris augmento consistere.
etiam omni tempore sebris, semivir adest. Unicuique ergo , ut puto , omnia ha-. Tuto ergo licet provocare ad omnes Me ectenus dicta sedulo conlideranti patebit duos peritos , an ullo alio signo sebrim nnum tantum febris praesentis signum Liuia tinguere noverint' Certe illo febris tem se, nempe solam pulsus velocitatem e sicin
pore, quando post frigus ebri e gradatim que simul apparebit , ad magnam adeo auctus calor hominis sani teporem a timplicitatem redeci posse sebris essentiam, turalem aequat , nullam febris signum is quae prima mnte acto intricata videba-perest , praetes suum pulses velocitatem tur , modo severo ratiocinio separentur a auctam stare omnia illa phaenomena, quae febrim Giseni. ν, fra post illum reliqui Medici quidem aliquando comitanm , in quia Graeci ex Arabes Febris essentiam statuit bus tamen febris esse potest. Agitur enim
iamc diser, Ne mitiaram , marum qui hic tanen de generica ebris , idea naedam in totum animae gest; sin minus, o omnibus omnino ebribus competit oeliacmnino e in pluribus pando. via in no qua enim phaenomena, uti demonstratum Hrissimis coon Comment. . in D VI. ut , vo non adsunt omni ebris tempo- Et dem . ad tret 2p. Charim Tem. IX. pag. re vel febrium varias species constituunt.
38i. 8 auoi pluribus in locis atqva minimo vero sebais proprie die lam esse ibadem Tramariis Chrasippi opinionem etiam . . damnat, qui arrinarum motu ebrium et
f. s i. in eoque quidquid de sebre si novit Mediens, id varo uine velocita
D te pulsuum sola eognostitar in morte cessat omnis febris. Displieni plurimis tanta simplicitas, mis, cum a levibus adeo causis quae dedarum videbatur visu lolam velocita caetero corpus vix turbant, multum piusus NM auctam pro ligno pathognomico velocitatem increscere observetur Monuita uoquam allacia fibris constituiti impri enim hoc optime Celsus Lia. III. U.
326쪽
g.s t. DE FEBRIBUS IN GENERE. 1ij
pag. 2ς dum agit de illo tempore, non faciunt ebrim , sed illam omitam ouo febriciantes cibum tun sumere tur. debent in concludit remissionem vel es P cipua ergo difficultas haec erat, qua sationem ebris ad haec maxime idonea multos impedivit , quo minus simplieem esse totam autem difficultatem esse , ut hanc febris ideam admitterent quod nem. hae rite cognoscantur: Veni enim ramime e a motu corporis aucto , animi Meet, eredismis . fallacissimae reici quia saepe ista tias, pleniori ea ,' similibus levibus MIentiores celerioresve Iunt, I aetate,' se iis causis, acceleretur arteriae motus aera, oe orporum natura. Et pleramqne sa que ex hac sententia seqneretur, quod aris fano remor , si stomachus infirmus β. , tali casu lebre laboraret homo, nem a. -nnnmtiam πι- ineipiente Hre , subeunt me omnes caeremquin sanum dicerent eis Mi DAM: iis Melitas tu videri μοι Certe in his easibus vera se is adest, sed. facile laturo gravis instar accessis cessantibus ausis talibus levioribus , sta, tim evanida & eaedem illae causae, si validiores fuerint, vel diutius manserint a plicata corpori, periculosissimas sebres ex. citare possunt. An non frequenti observa. tione eonstitit , a validis nimis corporis exercitiis ardenrissimam sebrim ortam sui iam protinus iar venιν , appresentiere manu se sic 'ingiuuiem toties perieulosa Machium, seis primum restare hilari Atria, bris excepit, 'vic sepulto una cum is 'retinctariqua, aemadmodum se abe, ire acuta amplecticos periisse sepius iistra sepe eas e citae, reseisit Iia, si
neum, di exercitaris, metus, o rea, balis
ιιιδα animi affectu . Adeo tit , eum priamum Medictis venit , soliis Eo aegri drubiis , Momino iii se habere vide ταν, eas
Ob quam caussam perit Medici est,
s quis ejus metus es, eum prolatili sermo storia Medita docet minime ergo abs
- enire, eum deindν ejus carpo manum aes num videtur, levemin momentaneam sem mmere. Quas aurem vena eo pectus Me sebriculam excirari a caus levibus, urnis sis movet, quam Lacile milia κεν --- l ab iisdem, si graviores scierim , tutissi
Alibi autem Lib. III cap. 4. q. a. mas febres natas fuisse quandoque, nem pariter de tempor , quo febri laboranti negare post . omnem sebrim , quae imbus cibum dare oportet, agens , videtur in spatium viginri quatuor horarum finiis praecipue ad pulsus veloci arem attendisse, tur, neque redit postea, vocaverun Meisoque ex illa sola iudicasse, an sebras ab dici brim Ephemeram di plerumque asset vel non. Dicit vero Iliud enim is illa a levior diaera vitio ortum ducereris ad rem pertis . , scire dianis oportis solet ' si iam talis ebris thori spatio misari, exm jam bene -- renaria erunt, adis tum suum decursum absolvat , tamen is jam bene vinis σωρῶ erunt, ausetiamnum manentibu rei uias febris. Verum, qui Veternm sementiam secuti calorem prae erna nralem febris essendiam
sa uunt , iisdem dimcultatibm lmplicantur 'amin de calore sequentu notavit omnia hae sedulo perpendenti patetit , niis Cebus i Lib. lII cap. 6 pag. 29. r Im hi absurdi implicare generalem hanc mea res 1 , ut credimus , asi , aeque sal bris definitionem, quae a sola pulsus umis . Nam his ruosdie excitatu aestu , M Ioeitate desumim talis definitior . smno, metu, solliciturne . Non omit que mininis ac maximam se em , uti,is vocabitur quid ergo vetabit similmorbum brim voeare licet tantum per quadran em horae vel minus adhues parium duraverit Credo, quod tamen certiora signa dare Celsus , quibus
ret paulo enim post subiungit sequentina Ac prueinu quidem sere , non fetricitare
reporque talis est otialis sanis esse solet
genus omnes species , comprehendetera
Cum vero eadem hae difficultas preme ret Veterum circa sebrium naturam senis en iam et ut hane evitare Galenus νεω med. Lib.VIII. p., Tom.X. pag. b. I,
327쪽
gore sensim im aliquando , quamvis rarius , diu adhue superstite calore sitis intenso sic vidi iuvenem, qui delirans subito in axicilis confluentibus undecimo die exstinguebatur . thorio post mortem extrema corporis calida satis adhue a. buisse. Alia cccasioneri vide Comment ri dictum nit , infantis peste mortui cadaver adhuc secundo post obitum die caluisse.
obse sorte posset adhue , quod apud
Hippocratem non adeo frequenter ceu rat pulsus mentio in febribus , cum t me ex modo dictis sola pulsuum vel itate febris cognoscatur Gaisnus me piati suum disserentiis Lib. I. cap. . Tam VIII. pag. II. memoriae tradidit Hippocratem, omnium primum , quos no eat , pulsus nomen literis mandasseri neque videbatur Rrtem , quam complectitur, ignoram imque tamen hanc arris partem multum.el borasse , neque cuilibet arteriarum motui hoc nomen tribuisse, monet. Interim i
me ex pluribus ippocratis locis patet , quod & pulsus exploraverit in aegris , Me pulsu de istis magnitudine judicaverit. Si in Coaeis ramotiouibus N. I o. m. VIII. pag. sp Lethargicorum puLsus ardor esse dixit. Alibi s Epidam Lib. IV. Tom. IX. pq Peto Iis fabro p
sus tremutis rapacis deprehendit . In Pol reare febris aes enis erat, ut Ucura, prae terquam in emporisus, consileret Epidem. Lib. VII text. a. Tam IX. pag. 3 3. Is s.
In acutissimis A ibus usus maximos densissumo esse monet iterum alio in loco Epidem Lib. IT. Tom. IX. pag. 3I8. Plura alia adduci possent ex Hippocrate loca, ex quibus apparet, quod pulsus observi Io vaverit sed haec, puto, sussicient.
f. 72. Ausa ergo velocitatis hujus 3 I. proxima est pariter causa febris,sie
wnans inadem haec ex Galeno. ut iam
bant sere in omnibus , descripserunt m steriores Medicit ei is Arabes inter
Unde iterum quo da opinio fuit sebrim melius deliniri pulsus velocitatem
aullam una cum laesione funeticinum
Uerum cum variae sunctiones laedantur in variis febribus , patet iterum , solam pulsus velocitatem definire sebrim in senem , iunctiones vero alias laesas distimguere varias febrium species . Neque m gnat huic definitioni , quod omnis morvus tunctionem quandam istam supponat cidari. I. adeoque idem in febre cum morbus sit , obtineat . Ipsa enim pulsus aucta velocitas laesio est actioniscordis , adeoque pals , lebram ex ipsa hae simplicissima les natura sua generali morbi definitione eomprehendi in stricte loquendo , nunquam esse absque alicujuslaltem unctionia laesione. Praeterea illud imprimis individuum &pathognomicum morbi cujusdam signum diei meretur , quo praesente morbus ille adesse dicitur ab omnibus , quo absente pariter idem morbus abest . Inter tria autem commutua omnium febrium g. s63. horripilationem sive frigus, pulsum velocem calorem , sola pulsus velocitas morte una cum febri cessat , aucto sti-
Cum iam abunde, ut puto , probatum Causa enim morbi proxima , ut dictum verit, fibris naturam in pulsus velocita fuit in Commentariis f. ii vocatur, in e consistere , patet evidenter , omne it jus praesentia morbum ponit & cujus Ria lud, quod, ut causa , producit Ilim morbi proxima , uti dictum
3. 373. URgo vel io Cordis emtractio. Igitur affectio vitae c. avertere, tam in frigore, quam in e
328쪽
h.s 3. E DE FE BRIBUS IN GENER E et, t
contracto, pelli per arterias, atque deinde a arterias, superet , vita adesse dicitur spor venas redire in cor denuo pellendum cessante hac cordis actione , vita tisicit per arterias hocque fieri , quamdiu vita Oritur animal . Ut autem continue- vi urat , nullus dubitat , arteriae dilatatio tu cordis haec aelio , requiritur .ut sin. nem , quae pulsu percipitur fieri a cordis gulis cordis contractionibus omnis sanguis, contraetione Dumeni in cor contrahitur, caVis ejus contentus , expellatur in arte mirabili artificio uti ex Physiologicis con riasci si enim vel minima pars sanguinis nato valvulae elevatae orificia venosa cor mmeret in corde, dum quater millies addis claudunt, omnisque sanguis eordis a minimum in homine sano intra horae spa vis contentus per orificia cordis arteriosa tum cor contrahatur, brevi cor repletum Premitur in arterias semper plenasin con maneret sicque suffocaretur ejus motus vergentes: unde necessario sequitur arteria ad que ordis quies , id est mors seque Tum, clina flexiles males int, dilatatio retur , Ut autem cor contentum suis e arique momento imstea, dum cordis cessat vis sanguinem expellere possit in arterias, contractio, arteriae jam dilatatae, proprio requiritur , ut illa dilatari possint, citan elatere, & thrarum suarum muscularium mittere per ultinias suas angustias sangui-
actione contrahuntur, dilatanda iterum si nem , quei a corde acceperunt : omne er-mili cordis , in diastole sua sanguine re go illud , quod sanguinis motum per arte. pleri, contractione . Illo autem momento rias impedit, disponit ad mortem, id est dum dilatata a sanguine cordis vi impulsi, quietem cordii sive hoc fiat vitio sangui- arteria digitum serit, pulsare dicitur . Ideo nis contenti, vel canalium eontinentium que quoties dilatatur arreric toties put observatur jam cordis motum vel ierem Iat. Cum ergo arteria dilatatio cordis con fieri , mulac talia obstacula adsunt, quae tractioni synchrona sit , patet evidenter , liberam sanguinis ex eorde expulsionem m. non posse accelerari pulsum , nisi simul ve pediunt. Sic subito metu perculsus homo locior fiat cordis contraelio , quae sola totus pallet, sed & simul statim eor celeri unica causa est dilatationis arteriarum . rime palpitat, dum contractis vasis veno. Omnia enim illat, quae de sanguinis ebul sus sanguis celerius versus eo derivatur litione , sermentatione , esservescentiaine. angustatae arteriae magis resistunt sangui- in cavis ordis dicta suerunt ab auctori ni ex corde expellendo. In vivis animali-hus quondam, salsa esse , directis experi bus dissectis apparet , quod tanto elerius
mentis , contrarium probantἰbus evictum eor moveatur, quo morti propiora fuerint; sitit Vide Institutiones Medicas Boe is ii unde in ultima illa vitae cum morte luctag. 63 ad 8a atque certissime con tam celeres cordis contractiones observan. sitit , causam pellontem sanguinem ex tur, ut nemo illas numerare possit. Appa--corde in arterias non haerere in ipso an re ergo accelerari cordis motum , dum
guine , sed in eo , quod sanguinem cor adest periculum mortis, id est quietis eordis proxime complectitur, id est , in cor disci se enim acta observatur nostra ma- de ipso. china, ut summo molimine hae obstacula Febris ergo merito vocari poterit mor superare nitatur, donec tandem victa quimbus cordis, cum in omni febre eordis aestio scat. Cum ergo in omni febre aceeleretur mutetur , velociori nempe iacta cordis con cordis motus, merito dicitur, quod sit astractione . Ueteres Medici, licet circulatio sectio virae conantis mortem avertere . Innis ignari fuerint , tamen in illa opinio frigore ebrili hoc evidentissime apparet nc erant, calorem , quem febris naturam pallent enim extrema rigent, mani sto constituere putabant, in ipso corde accen indicio , sanguinem non propelli posse addi . sic Galentis disserent febri Lib. ultimos arteriarum in extremis corporis fi-L cap. z. - VII pag. op dixit : nes adeoque adesse hie obstacula, quae an- febris exsit, quum eato quidam praetre .r te non adsuerant . Sed pulsus tunc simul
rurim in corde generatur . . ita ergo in i veloxin parvus observatur , dum irritatum
pso sui sente , corde nempe , afficitur , cor omni molimine has resistentias vince- dum febris adest . Quamdiu enim sangui re conatur. Cum vero rigus ebrile calvi ni venosi in cava cordis recepti , eius sequitur , manet illa aucta velocitas motusque expulsi per cordis vim musculosam cordis, donec causam, quae turbaverat cir- Tom. II. x cula-
329쪽
enixtionis aequabilitatem, vel expulerit de principis , formiae, atque essentiale in iam
eorpore, vel sic subegeritin mutaverit, ut sciem, manetque disi materia occasio Linon noeeat amplius ; sicque redeat aequabi extra eram, internam causam maiori Dinialis humorum circuitus , qualis in ianitate Possunt enim numerosissimae, penitus a requiritur . Unde iterum patet Verirascit se invicem diversae causae, isti postea g.
lius , quod 3. 18. assertum sui , ebrim 86 patebit vel stimulo irritant , vel
nempe sanationis optimam causam sepe obstaculo libero humorum ircuitum im- esse pediente, excitare febrim , tamen ipsa mNon alisque rationes ergo Helmonrius bris nata distincta est ab his causis is c o Fabribus insne eap. 6 pag. 78; ut ex dictis paruit , in relationi cordis dixit Auamen ipsa ira sempe est intinium contractione consistit tantum
3.374. T Rgo velocior reeiproeus influxus liquidi nervosi , cierebellos in music ulos in sanguinis in vasa ava Cordis
Constat ex Physiologicis CH. Oer inuit guis ex vasis per cordis substantiam dispe
medie g. 87. cor esse verum inustu s exprimitur. pallet enim cor, dum in cium eiusque eontractionem fieri, dum fi systole est'. Tolluntur ergo binae illae eau bris, curas omnes simul brmiores fati sae , quae ad cnum muscularem absolute longi rudinem Ordis minuum . aristainem requiruntur, spirituum nempe & sanguinis
augent capacitarem ventriculorum ac arterim influxus . Illo autem momento
curare arctans . Adeoque a milibus au temporis , dum eo quasi paralyticum abs , quae reliquos corporis musculos o influente venoso sanguine repletur in suis ventri pendebit etiam cordis muscularis cavis , orta contrahitur is summa vi motus Verum directis experimentis pro sanguinem per orificia arteriarum coron batur i. oe . Insit medic. f. o I. , riarum urget per totam eo is substantiam libern influxum spirituum per nervos , mulqne nervi, contractis iam arteriis, sanguinis per arterias , in musculorum evacuatis nubus & auriculis , non a substantiam , requiri ut musculi agere pos plius compressi, liberrime transmittunt spi- sint. Ergo idem ad cordis contrae io ritus a cerebelis per nervos cardiacos adnem requiretur quod etiam probatur il cor delatos adeoque renascuntur binae caulis experimentis , quae in Commentariis si muscularis motus , unde cordis contra- ad 3. 7 . numer. . t , recitantur, ubi etio illico sequitur. de vulneribus absolute lethalibus , quae Praeter illas autem motus muscularis ea nervos cardiacos laeserant, agebatur. Cum sas , quas cnm reliquis corporis musculis autem, quamdiu vita durat , tremis vi communes habet cor, adhuc alia superest, cibus nunc paralyticum fiat cor , nune einpe sanguinis venosi influxus in avasti mineo quasi spasmo contrahatur, debent cordis Docuerunt enim mira observata causae illae moventes ordis applieari non in cadaveribus motum cordis resuscitari semper, sed reciprocis vicibus . Ex Ana posse , dum inflatis venis urgebatur santomicis QPhysiologieis autem tonstat , suis in cava cordis. In elemortua, quae eordis muscularem motum , dum agit , diu iam obriguerat , dum cisternam ch lisicere necessario quietem sive paratus in inflaret e ruso Parerg. Analom pag. eordis , atque per illam iterum disponi p9. zor vidit , anticulas primo, dein sic omnia, ut moment post nova cordis paulo post totum cor saepissime, per eontractio sequi debeat. Sic enim dispost plures horas vibrare e observavit simul sunt nervi ad cor tendentes, ut dilatatis calido sol adjuvari hoc experimetuum sanguine expulso ex cordis avis arteriisse in humanis cadaveribus etiam luce
maximis, orta nempe pulmonari , si re in ciconia , veneno enecta , post mmulqne eodem tempore tumentibus si nubus ram , aere per ortam arterram insussato,
venosisin auriculis cordis , comprimi de eo pilisare fecit. Similia experimenta beant , adeoque impediri spirituum influ apud emerum Cicutae aquai cap. xus per hos nervos in villos musculares at pag. 97. habentur . Si ergo cordi simulque eodem tempore omnis san ab impulso sanguine velis aere in cavis
330쪽
ue .s s. ET DE FEBRIBUS IN GENERE. 13
cordis potuit resuscitari alternus ille in plicitatem redacta suerit , tamen numero-xus cordis in cadavere, quanto magis hoc sissimae causae esse possint, quae causas constat in vivente , calidus sanguis a tractionem cordis iacientes augeant , vel gna copia in valida contractaone auricta intra tartini tempus saepius apidicent cor. iarum, sinuum venosorum, in cava cor di omnia enim quae aequabilem subtilindis impellitur Mon mirum ergo est, sti sim liquidi per nervom motum turbare pes.ctionibus accelerato sanguinis venosi mo sunt ut . . animi affectus validi, vitia et cor versus , augeri velocitatem contra ipsa encephali , nervorum , ordis ipsius e ionis cordis is veram febrim excitari huc facere possim . Praeterea mues camposse ... sae , quae venosi sanguinis motum cor veris
Ut ergo fiat velocior cordis contractio, sus accelerant ut etiam plurima in ipsis debent quaedam ex illis causis iam me humoribus circulantibus nata vitia , vemoratis , vel omnes simul augeri, vel eo spontanea degeneratione , sive aliunde M. dem temporis spatio saepius applicari cor mistis talibus, quae stimulo suo adeo sae, . . te irritabile corri vide Commentaria f. i. Ex his iam incipimus videre , quod ut veloeius moveri iaciunt, de quibus omnitet causa proxima febris ad tantam in bus postea agendum erit., 373. Mnis sere febris , hactanus observata , quae a caura intem oritur incipit primo eum sensu rigoris , concussionis , horripilationis, maiori , minori , brevi , diuturno , interno , externo , pro varietate subsecti , cau-ια, sebris ipsius ..Dictum sui in Commentariis .s6 3.quam versi pendent a varietate suli iecti. Caeteris dona febris ab interna causa oriri dica enim paribus longe maius rigus incipien- turri si nempe causa febris in corpore prae tem sebrim omitabitur in decrepito m strierit ante ebrim natam Primum se ne , quam in vegeto iuvene , in rigidore gnum , quod homines febricitaturi sen leucopnlegmatico corpore, quam in euch riunt, est insolitum frigus i quod plerum moin sanguinem cum in Us propria remque aIiis quibusvis causis tune adscribunt peries in majus rigus vergatis Causae etiam hactenus sani in sepe nil minus , quam ratione frigus incile variat saepe In m fibrim suspicantes mox totum orpus in lignis enim eiu periculosissimis bribus Cipi concuti ac conti emiscere, simili sere maximum frigus, diuturnum saepe obser- modo ac dum quis alido hypocausto e vatum suit, uti postea dicetnrg. a 3. ubi gressus subito magno frigori exponitur. Ua de rigore sebrili agendum erit . In illismus autem illius frigoris , unde sebris in enim morbi causa adeo natura adversa est, cipit, gradus, maiorve vel minor eiusdem ut illico omnes vires vitales prosternu duratio observatur et plerumqve externa cor atque miseri aegri, vi morbi ingruentis Oin Poris rigent, εκ in nrimis extrema rarius pressi in vaddein diu rigeant . Similis 1 corporis interioribus stim percipitur , etiam frigoris diversitas ratione bris ipsius dum in externa cute solitus calor natura observatur. Quartanam pleriimque 'alidum lis manetra aliquando in pessimis sebribus & diuturnii frigus in paroxysmi initio summus ardor circa praecordia sentitur , omitari solet in Ephemera bre incidum extrema instar marmoris stigent. m. piente leviusculi rigoris sensus saepe an primis autem frigoris brilis gradus di tum percipitur.
L 76 Uo tempore su s. vela , parvus , saepe intermittens pulses ,
pallor epe extremorum, rigus rigor , tremor, insensilitas. Velocitas pulsus omni quidem tempore Ier quidem, sed validus plenus , an fibris observatur , uti letum fuit . 1 o. gentis Medici disti tum seriat Saepe autem Verum tempore igoris labrilis una cum tanta debiliras pulsus in rigore ebrii ob- velocitate ingens debilitas in pulsu adem servatur , ut vix percipi arteriae pulsatio Cam e contra in calore sebrili pulsus e. possit: imprimis in senibus hyema tem