장음표시 사용
91쪽
pediuntur perpetuus nemper motus ,
tenuioris liquid interpositio inter globulos
rubros, per Ruam a mutuo contactu reis
movemur. Ubi autem rubrum illud imo meabila haeret vel in vasis sanguiferis velis in minoribus dilatatis , quiescit & fluidissima pars exprimitur ut dictum sui num. a. hujus paragraphici unde fit
adunatio .compressio globulorum rubrorum ad se mutuom cumque flexiles sint
mutabitur figura sphaerica is pluribus in punctis se invicem tanget , adeoque plus
cohaerere incipient . Unde pergentibus iiDdem ausis , accumulabitur in vasis distentis admodum, uti in cellulosa substati.
tia tunicae pinguedinosae , rubrum illud
concretum atque inde major durities renixus partis inissam matae necessario mquentur . Cumque vasa sic distenta comprimx in alia bi adiacentia , angustatis illorum cavis propagabitur malum per torum loci inflammati ambitum . Ob hane eausam duritiem cum dolore saepe posuit Hippoerines pro innam mariolae Sre in Pr
vesicae inflammatic ne & malis, quae illam sequuntur, agens dicit: κλιες δε αλ ραι vi. M a vescae Grae, MIen res c. Et aliis in locis, uti notavit m
Deisuri Comment in Coae. Praen Histoc .
pag. 6ῖς phlegmonen ab aliis tumoribus praeter naturam distinxit duritieis .
s. Tenuiori omni fluido expressis, solum rubriu in vasis distentis accumularum haeret unde caeteris paribus eo major semper rubedo, quo validior adest inflammatio Curis autem, quae in plerisque corporis locis laxa semper est 3 mobilis , a penniculo adipos sanguine immeabili infarctoin tur. gido quam maxime tenditur , unde polita respleti det Tensae e ita cuti semper talis
nitor adest, unde pingues nitere dicuntur, da stenta nempe cute per pinguedinem accu--latam . Sic perpastum canem macie comsectus lupus rogabat hae . . . , undo sic niteret . Quam pulchre resplendet
tensa cutis in juniorum fronte, quae in mnibus laxa tirpibus sulcatur rugisso Constat hodie certissimis experimentis, solo tritu corporum ad se mutuo posis excitari calorem summum , imo vivum
ignem sic nasci. Simul etiam evictum seit, tanto majorem excitari ab .h ruitu M.
rem , quo fuerint rigidiora & magis iactica corpora sic attrita, ut etiam, quo majori vi ad se mutuo apprimantur , a Ru celerius agitentur Videatu de his ommoua
Verum quidem est, aquam vel aliud liquidum interpositum inter corpora , dum ut is
mutuo atteruntur, impedire, ne tantu cλ-
lor nasca tir, a quidem ab iisdem , nullo liquido interposito, fieret unde videretur,
ab attritu suidorum nostiorum ad canales, quibus continentur, non posse facile excit ri calorem. Sed si consideretur , a uino globulos elastico esse, moveri rapidissi. me per canales elasticos is eirca ultimas arteriarum sanguiferarum angustias singulossere tantum trans Primi adeoque omni tenuiori fluido jam per laterales ramos dii 4pso, sortiter ad Iatera vaserum alteri patebit facile, ab hoc attritu colorem nasci
debere. Unde etiam in robustis , quibuet
densus sanguis , imajor calor obseriatur: dum vero italuius sanguis plus vergit ita aquae non elasticae indolem , minor sempegeator adest. Ob ean dem causam maior calor comitatur velociorem sanguinis per vasa m tum. Neque obstar, quod in loco instaur-niato immobilis sanguis in vasis obstructis haereat L Λυum octi enim experimento, in Commentariis f. IS 2. allegato comstitit, immeabilem talem moleculam illo tempore, quo cor non agit , arteriae eo traditone retropelli, mox cordis systole exispulso sangudne in arterias propelli iterum ais priores angustias istule patet , ire credire missio se moleculam obstrueiatem in canali obstructo Cum autem ex modo dictis constitit , tenuiora liquid exprimi
crassii imineabile accumulariis conden sari continuo, simulque motus velocitatem augeri in parte iustam mata, patebit ratio, quare tantuni sequatur necessario caloris augmentum . Sed vicina vasa , nondum o,
structi , ab inflammatis vasculis dilatatis compressa angustabuntur: unde in hi major attritus et , partim ob majorem angustiam , partim ob auctam celeritatem liquidi transiiciendi . Si enii ex centum vasculis quinquaginta fuerint impervia per reliqua uisi stagnati fiat, tanto majori velocitate debebunt trans re fluida omnia ergo illi concurrunt, a quibus con stat per experimenta posse nasci majorem
calorem , sangui enim , liquidissim partu
92쪽
expressa, eonerescit in solidam sere mas. sam, quae valida actione vasorum in impetu liquid a tergo urgentis , omni nam
mento condensatur angustara a vicinis tumeretibus vasa sortius applicantur ad liquida contenta motusque fluidorum per vasa acceleratur. Unde patet ratio , quare
inflammatio, ob causa in effectuum similitudinem ab igne nomen habeat: uti di-etum fuit g. 7Q. 7. Cum totum eoi pus in omni sere pun- et arterias habere hodie ex Anatomicis constet ollaeque omnes eodem tempore dum cor est in systole, dilarentur, contrahantur autem momento sequenti, dum Corel in dial lole, patet, omnia sere corporis puncta pulsare omni moirent vitae . Sed illos motus, qui semper eadem lege fiunt in porpore nostro , non animadvertimus licet etiam validissimi uerint, simulacrum ro a consueto ordine deviant , statim illos percipimus. Sic ordis pullus adeo auidus, tam facile, manu peetori admor . percipiendus, non sentitur ab hoini ne sano simulac vero a consueto rythmo recedit post animi affectus, motum corporis velociorem&c ilico eo palpitare dicitur L Non mirum ergo est, i illum in parte inflammata sentiri, qui amo non adfuisse videbatur. Sanguis enim vi cordis projectus in arterias obstructas circa fines suos , omnem suum impetum impendit his dilatandis
unde necessario latera arteriarum magis recedunt ab axi hi canalis 'essante autem cordis aetione arteria tanto majori vi re, gunt , quo plus :stinta suerint Pursus er- Rusetur m parte inflammata, &4- ω rein velocitate auctis superans naturalem, percipim distinctissime.
8. Quando arteriarum fines obstrilini unt, liquida venis contenta , quae his arteriis respondenti redeunt ad cot sed postea haec corde expulsa non γ' erunt pelli per arie rias obsti ullas, sed ebebunt transire per arterias reliquas liberas tanto maiori mlocitate. Non minuitur enim copia liquidi per vasa trasticiendi, sed minuitur numerus vasorum transmittentium ; unde patet evidenIer , debere augeri vel itatem fluidi per reliqua vasa aperta movendi . Sed mul apparet, ab hae causa non posse nasci a ore in velocitatem in luidorum in
tu edico observabilem . nisi pars assecta
habuerit talem magnitudi aem , ut numerus Tom. II.
vasorum imperviorum , comparatus cum
reliquis vasis apertis , insignem differentiam sacere possit: si enim millesima pars
arteriarum sic nata inflammatione obstruatur at Igmentum celeritatis requisitum, ut per reliqua vasa aperta moveatur sanguis,
non videtur facile observari posse . Ergo alia debebit esse causa , quare natam in flammationem febris comitetur saepe , veIsequatur licet in exigua admodum parte corporis haeserit morbus Sin anim in P
ronychia v. g. dum inflainmatio exiguum tantum corporis locum occupat, tamen a
pes valida febris adest. Ideo in texta additur A FIBRI IRRITATI . Ubi de doloris
effectibus agebatur in Commentariis f. 226suit demonstratum, a dolore febrim nasci: sed dolentissimae inflammationes valida ob hane causam comitatur febrisci si vix vel parum doleant, saepe sine febre sunt. Unde ab irritatione fibrarum nervearum, per vasa inflammatae , vel vicinas partes , ab his pressa ves distraetas , dispersarum, tissimum febris excitari videtur . Reverx autem adesse talem irritabilitatem in vasis nostris , per quam acceleratur humorum circuitu. docent plurima observata . Dum in morbis acutis solum morbi materia per vasa fluit, per merastasim saepe deponendae ad alia loca , vel criticis evacuationibus expellendae de corpore, quanta saepe oriuntur turbae in corpore , quam miris modis
tape acceleraturin turbatur pulsus sum ab ingestis majori opia ibi , vel iisdenx non assuetisis durioribus aut acrioribus factus hylus una cum sanguine per vasanuit naicitii sebris Da his autem agetur postea in ebrium historia, sufficit obiter haec notasse, ut constet fibrarum irritationem febrim producere posse. Natam vero subrim comitantur praecipua eius symptomata, NITI R. CALOR , I-
si Li Axine de quibus singulis postea pecu
liari Canitulo dicetur. Nolandum autem, non quamlibet inflammatronem comitaret
haec mala, sed tarnum, ubi tota sanguinis massa inflammatoriam illam spissitudinet habet, qua non nisi dis Mulier per minima
vasa transire potest. Constat enim in sanguine sano 'e a nralem proclivitarem incohaesionem in quidem eo maiorem , quo homo fuerit robustior . Quamdiu antem Ul-scerum, vasorum efficiles potest superari nixus illo in concretionem qui ita angiu-F Q. ne
93쪽
ne adest , tamdiu vita manet incolumis . pulmonalis minimas angust: oransmittere. Videmus autem quotidie in morbis acutis sanguinem corde dextro expulsum , mini si degenerare sanguinem , ut tandem vix una virium incipentis talis immeabilita amplius fluidus maneat, concrescat illi tis in pulmone percipientis tal: immeabi co simulae cessat vasorum attritus illum litatis in pulmone percipitur , unde uela a concretione impediens . Sic in sebreor respiratione nituntur sic aflecti viam para denti stillae sanguinis de naribus prodem re sanguini per pulmonem transiiciendo. te ilico in solidas massialas concrescunt Tune nascitur illa molestia , quae in omni- imo saepe soluta nasi interni arterias sic bus inorbis acutis , inflammatoriis impri- obturant statim, ut salutare illud naturae mis ornatum signum dat: laboriosa st, molimen, toties prosus Haemorrhagia in disticilis respiratio . in continuo mutato morbos solvere tentantis , impediatur in corporis situ anxietatem suam aegri testan. mnino. Unde merito Hinoe res in Coacis tur. Haec est illa Ibo πίω Hippocrati da-pranotionibus jum. p. minimas lias cia, quae, licet etiam ab alsis causis na- sanguini stillis damnavit Walibi 'pι sci possit, uti postea dicetur . II. ωse. dem. I. metu I. Tona. IX. q. s. quentibus frequenter tamen sanguinis im- trium aegrorum exemplo lethalem eventum meabilitati ortum debet. . probavit, quibns quarto & quinto die pau Ex Onambus ergo quae hac paragrapho culum quid de naribus sic stillaverat. Dum dicta sunt , pateta Phlegmone his signis ergo incipit augeri haec provilitas sangui cognosci , quod sit tumor ruber, cum donis in cohaesionem, patet facile , di milius ore punctorio durus, splendens , calens transire illum per minimas arteriolas, hinc & pulsans, quem sebris in toto , vel in cordi oritur major resistentia is cum pia parte saltem , comitatur . . mo statim debeat excipere, per arteriae
H E specie, 381. De morbi nondum adulti . .
omnia autem signa praecedenti paragra purationeiar, gangraenam , sphacetum, scir-pho recensita observantur in phlegmone, rhum isti statim dicetur . Sed tunc simul quae nondum ad apicem sui incrementi per mutantur plurima ex illis phaenomenis venit, sed adhuc in ascensu est . Tria e quae phlea monen nondum adultam comita-nim in omnibus morbis stadia observant tantur; M succedunt nova quae prius non Medici , incrementum , statum , descen aderant. Sic v. g. rubedo, tenso , dol9r,.sum. Incremetarum vocatur, quamdiu om durities , quae ut phlegnione observatur ni symplomata augentur: latus, ubi haec ubi illa in gangraenam tendit . incipiunt ad summum pervenerunt fastigium, neque minui imo tandem omnino cessant ' sensibile horum augmentum vel decremen contra sensus hebes, color pallidus , in tum animadvertitur : decrementum vero, reus, Iustus , acciditas , pustulae chore
quando Qvehementio numerus sympto plenae cc. succedunt. Sollicite ergo Phlegmatum minuuntur. Ubi enim phlegmone mone, ut iis in aliis morbis , haec stadia ad statu pervenit, tunc incipit disponi ad distinguenda sunt, ut aliquid erit in Dia- varios exitus vel in sanitatem , per resolu gnos , Pros nosi is indicatione curatoriationem nelnpe , vel in alios naorbos , suin determinari possit
3 38 UM eruor emissus pleno tali ex vena late aperta pelvi exoeptus, frigescens format albam, duram crassam, rigidam pellem instar oriisere porcini. Ubi valida inflammatione laboranti ho pe flavescens liquidum, serum dictum mini sanguis secta vena dueitur , mirum partem rubram concretam , huic sero ple- istis apparet in sanguine phaenomenon . rumque innatantem, quae insula solet dici. Notum est , saluuinem vena exsilientem, In morbis autem inflammatoriis pinisque puro Vas exceptum, paulo post coagulari seuerior pars insulae tuitur alba lubcaeru- deinde separari in binas partes, tenue nem 'elcente peste, saepe aliquot lineas crata ..
94쪽
quae firmiter insulae rubrae cohaeret sae Si Onus re Medis Dissera quatuor. pe talem tenacitatem habet , ut novacula pag. a. et obstare tamen videtur, quod se vix dividi patiatur . Quia autem in hylas sanguini permittiis , neque adhuc pleuritide laborantium angitima sequen subactus , fluidus sero sanguim innatet, ter talis coriacea cuticula observatur, ideo non vero cohaereat insulae Dicit idem au. talem sanguinem pleuriticum dixerunt Me tor , si brachio aut emori vinculum ar- dici, licetis in aliis morbis saepius ob estum injiciatur, deinde post tres quatuor- servetur. Mira satis habentur apud aucto ve horas incidatur vena, se ut sanguis li. res de hae re observataci eosdenhaemus bere prosiliat hano pellem semper adege, Pleuriride pag. 3ῖr. 374. notavit, ut etiam in sanguine mulierum gravid quod , si sanguis se vena secta non recto rum eausamque posuit , quod sanguis ali- numine versus orizontem prosiliat sed quamdiu obstructis vasis remoraui patiatur per cutim repens perpendiculariter ima post ligaturam injectam, circa uterumnet, licet satis celeri se proripiat gradu, in gravidis stagnet, vel saltem lentius,
non nascatur tunc talis coriace in angui veatur. Ut verum satin , anceps haereo,
ne pellis is ingenua satetur , se hujus quid de hae pelle tenaci , sanguinis rubrae rei causam nescire . observavit simul , in parti semper arenissime cohaerenti, statuentali casu aegros non perinde levari Q quam dum sit . Voluerunt magni nominis in a s pleno rivo sanguis iunxisset is hane te medica viri fieri hane erustam , dum pellem habuisset. Praetesea monet, a quo aucta circulationis vel otitate densatus san- cumque alio obstaculo , quo impeditur ii gui magis in concretionem pronus seret ;berrimus sanguinis de vena secta exitus, adeoque non esse causam praedisponen- impediri huius pellis generationem, & mi tem, sed potius enectum, morbi . Sed vinus levaminis inde aegros percipere . Et, di, dum lanissimis hominibus vena secare ruod magis mirum videtur , licet patulo tur quotannis verno tempore , saepius Me venae vulnere liberrime effluxer sam lem crustam adesse. Imo in homine debiguis, modo agitetur digito 4mmisso , non ti, cui ad Haemomysin praecavendam , qua nasci illam pellei observavit . Satis ergo laboraverat , sanguic mittebatur singulis videtur obscura esse origo huius pellis in tribus mensibus , vidi semper crustam il- sanguine vena educto . An seri sanauinis iam adesse Adsuit ergo talis sanguinis di productum est, per morbum ipsum in a thesis, licet illa inflammatio adesset . Et Iorem concretionem proni sed erte haec eontra in validissimis inflammatoriis mor- pellis ipsius insulae, quae sero innatat sum bis aliquando nulla talis crusta in sanguimum locum occupat semper . An chylus, ne apparuit quod tamen pro malo omine in sanguinem perseerum nondum elabora semper habitum ruit. tus , recrudescens se
S. 383. 'Nerescente malo, eadem astu 8a 383 38 sed aucta separa-
I tu expressa lympha, densatur
Umnia illa, quae hactenus enarrata sum runt symptomata ortum ducebant aceo, quod immeabile fluidum in angustiis onniventium arteriarum haereret i simulque impetus sanguinis , vel ius a tergo Impulsi, urgeret haec loca obstructa . Si ergo augeatur tenacitas materiae obstruem
is , vel, in pluribus vasis idem malum fiat cinerescat momentum liquidi a te o urgentis , patet facile, omnia haec, a augeri debere. Hine major tumor partis innammatae , color Prae
dine in purpureum ergon , calor urans. dolor immanis a fibris distractis iam rupturae proximis, splendor tensae partis summus &e. Et cum sanguis pulsus in vasa . obstructa transire nequeat . tenuissima pars per lateralia vasa exibit rubrum solum immobila manebit , applicabitur materiae obstruenti, Qui sanguinis a tergo urgentis ad illam compingetur: unde continuo augebitur copia immeabilis materiae, ademque major difficultas ia
95쪽
. 386. I humor fluens blandus, motus eius sedatus, eausa obstruens non nimis solidata, obstructio parva, eaque imprimis in arteriis , vel in initiis lymphaticorum, canales mobiles, diluens vehiculum, reductum fluore conereti m tu stagnantis, solvitur inflammatio resuvendo possent
resolutio omnis morbus exit in sanationem , alium morbum , vel mortem . Generalis hae regula etiam in inflammatione loeum habet: inde varii eius extrus considerandi sunt Dum solvitur innammatio sic , ut nihil mali supersit,in omnes unctiones partis affectae a pristinam redierint integri rarem, sine ullo alio morbo secuto , tunc dicitur sanatio. Si vero inflammatio in suppurationem abeat . tollitur quidet innam matio, sed ejus loco alius morbus . abscessus nempe, sequitur . Idem verum est , si in- Lammatus locus in cirrhum induruerit. Ubi autem innammatio validissima omnem
innuxumis effluxum vitalis liquidi tollit in parte affecta, cessat haec quidem , sed satis impetu in sanitare transire
nee laederent tamen . Cui ergo innaminationis supponat motum stagnantis liquidi. Wrestitutum fluorem concreti, sine ulla destructione vasorum , paret facile, nullam acrimoniam notabilem hic adesse posse . Dum enim premitur in vascula
obstructa, valida vi cordis , sanguis , ibique a vasorum actione retropremitur, dum cor est in diastole s omni momento quasi affricatur horum vasculorum lateribus ergo sanguis scateat acribus, evidenter a paret, tenera haec vascula debere solvi de destrui. Haec est ratio , quare in corbuticis v. g ne levis quidem inflammatiunc lci licet ab externis causis in cruribus na-
sequitur gangrama in post hanc phace cia, resolvendo curari possit , sed sere semialas, qui vera mors partis est.
Onanium ergo maxime optabilis inflammationis exitus erit ille , qui resolutio Medicis vocatur. Quando nempe a vita superstite, Widoneis remediis adhibitis, im- meabilis materia, in vasis obstructis in per in ulcerosam diathesim degeneret. Idem etiam in aliis omnibus cacochymiis , quae
acrimoniam comitem habent observatur. MOTU LIII SEDATU . emonstratum sui in Commentariis f. 2o nata Obstructione . a liquido vitali urgente extendi vas rens, si solvitur , vel vasa, in quibus hae obstructum, dilatari, attenuari , Qtandem rei, sic disponuntur, ut transire . possit il- Iud immeabile in venu, vel retropelli in
maiora vasa; sic ut . manente inregestate vasoriim , liber restituatur per vasa , antea impervia , circuitus humorum concretum uidum nune solutum humoribus i eulantibiis missum, sine impedimento transire possit per illas anguRias , quas secundum sanitatis leges pervadere debet . Ubi hae obtinent, tunc dicitur inflammatio sanata esse resolvendo.
Inquirendum ergo est in illa signa, quae docent, possibilem esse hanc resolutionem,
hae autem omnia hac paragrapho num rantur. Longe enim diversa medela requiritur, si constiterit , inflammationis alium exitum exspectandum esse , ut patebit insequentibus.
humores nostri sani, exceptis excrementitiis bile forsan , adeo blandi sunt lenes, ut oculus, & nervi nudi in crudo vulnere sine dolore horum attactum erant eis hoc requisinatur, ut per lxnerrima vasa valido solvi Sed tunc aderat tantum talis hum rum celeritas , qualis in sanitate esse solet. Facile aurem apparet, audio impetu hum rum in locum obstructum citius adhue mbere solvi vasis obstrum cohaesionam . Sed ad resolutionem inflammationis requirebatur, ut maneret vasorum integritas . Ubi ergo velocissimus motus humorum comitatur in Hammationem , nulla resolutionis spes est.
Velocior motus humorum non tantum n
cet, quatenus vasa obstructa ter hunc sta gi postent verum etiam , quia tant m tori vi compinguntur moleculae obstruentes ad se mutuo. Ad resolutionem autem imnammationis opus erat, ut obstruens Oncretum resolveretur iterum in illas mole-culas , ex quibus adunatis concreverat .
Quo autem magis expressum fuerit liquidum tenuius crassiores moleculas a ut
contactu impedietis, quo plus hae ad se si
vicem praeses adunatae fuerint , eo γmius cohaerebunt, diruilius iterum dissolvi poterunt . Sed dum augetur circui
96쪽
tionis velocitas, dissipantur tenuissima in
Munantur crassiora, uri demonstratum fuit in commentariis . oo. simul causae, compingentes ad se mutuo moleculas immeabiles in Obstru lo vase haerentes, intra datum tempus eo requentius his applicantur. Haec est ratio, quare in pleuritide, similibus morbis, ubi validissima brisior
duodecim hora v. g. adsuit, desperentine. rit Medivi de resolutione AE omnem curae scopum ad coctionem, excretionem
materiae inflammatoriae dirigant.
CORUM. Parva obstriietio dicitur vel rati, ne loci, quem occupat in vase obitructo vel quia in paucis tantum vasis partis L seelae tale malum haeret. Si enim v. g. invasis serosi estio dilatato tabulus ruber haeserit immeabilis , longe facilius poterit tolli haec obstructio, quam si ad ultimas an-lustias talis arteriae seros penetraverit. te si maxima pars vasorum in loco quodam eorporis obstrue fuerit , singula haec dilatata prementin angustabunt vicina . unde difficilior resolutio semper erit talis obstructionis. Omnium autem facillime, caeteris paribus, obtineri poterit resolutio inflammationis, si malum haeseris in majoribus vasis Uenae sectio enim in pleraque alia inflammationis remedia in majoribus vasis potissimum efficaciam habent . Sic si v. g. rubra pars sanguinis immeabilis haeserit in arterie sanguifere maxima angustia, vel errore loci ingressa fuerit vasa rosa, vel proxima his magnitudine lymphatica , debebit iulud obstruens sic solvi, vel vas obstructum sic laxari, ut transire possit , vel debebit ex his angustiis e ropelli in latiorem locum sed g obulus ruber ex Leeuvvenhoechii o servatis in serosos, ex quibus componitur, tacita dissilit: eis globus serosus in alios minoros solvi poterit. ergo obstructio talis , si haereat in arteriis sanguiferis, serosis, vel lymphaticorum initiis , sic resolvi poterit . Sed si minora longe vasa , in suis initiis dilatata ingressus fuerit globus ruber sanguinis, licet in serosos solveretur , vel in minores, nondum tamen posset an- iustias ultimas talis vaseuli superare : -- patet in hoc casu resolutionis dissicultas. Alterum remedium, in resolvendis inflammationibus summae et seaciae erat , ut
per largam tanguinis missionem sic minua
retur copia, debili taretur imperas liquid a tergo urgentis , ut
pria vasis retropelleretur obstruens ex anguinstia in latiorem locum Ovides. 4 l. l. Sed tota haec actio pendet a reactione vastra. cessante causa distendem otimium ergo emeaeissima erit in vasis laximis, quae firmas & maxime elasticas tunicas habent rin minimis autem, tenerrimis vasculis vix multum boni inde exspectari potest. Patet ergo ratio, quare ad curam innan, marionis per resolutionem requiratur, ut obstructio non haereat in minimis vasculis observata iam practica hanc rem confir-niant in quidem omnium pulcherrime in ophthalmiis , uia oculis vasa inflammata optime distinguere possumus. Quamdiu enim vasa adnatae tantum rubent, nullo virio in Dellucida cornea apparente, magna spes esthenignae resolutionis sine ullo remanente viatio. Ubi autem tenerrimc adeo pelluci. da vascula corneae dilatata crassiores hum
res admiserint, nunquam resolvetur in eis
gre hoe malum i sed semper sequetur suppuratio, vel opaca macula relieta corneae
nitorem deturpabit diu ; inicis saepe tota
vira maenebit. CANALEs,ogi Lis . Vasa nostra, ut m
neat sanitas, debent edere posse liquidis impulsis & dein, cessante causa distendente, redire ad pristinam magnitudinem. Haec vocatur canalium mobilitas . in iani opposita vitia sunt, quibus minuitur , imo mi egre tolli potest aliquando , canalium nostrorum debita mobilitas: si nempe' rum latera adeo laxa sint, ut facillime cedant quidem liquidis vi cordis impulsis,
sed cessante ordis actione , tam parum firmitatis roboris habeant , ut non posis ni sua vi propellere sanguinem impulsum. Et ontra tanta rigiditas aliquando nascitur in analium lateribus , ut non patiantur se satis dilatari ab impulsis humoribus. Prius vitium nimia debilitasci posterius nimium robur vasorum dicitur. Si nimia debilitas peccet , levi etiam vi dii tanda vasa Urerunt quidem errore loci admitte; crassiora liquid ; sed eum iacile cedere possint , poterunt Quirimi fines in hoc eat si dilatari , ut crassiora haec imgressa venis tradant : unde tune facillimo negotio solvitur obstructio. Accedit , quod
in hoc eas morus humorum langueat sem-Per. tque deuciente vasorum robore unis quam
97쪽
quam datis Qeompacta sint fluida unde sitatis sit diluens tenue liquidum , ut an
facile patet , raro in similibus corporibus guinis concretio prohibeatur. Ob hane rem inflammationes nasci natas aurem non Hippocrates in morborum acutoruin initio dassiculter eurari pota. Ubi autem nimium sena ne damnavit liquidioris sanguinis par robur vasorum a rest, compactus semper tis subductionem per sudores , alvi fluxum densus sanguis est liquidissima dissipantur e. Si dixit esurior vittis , inti ebribtis
hine crassiora uniuntur, & nata iii flamma acutis obortus, a MD Prorrhet ad b. I. n. 37.
tio disticulter resolvi poterit : parti in o Tom VIII pag. M. . In febre ardente, majorem immeabilitatem fluidi Veniatici si μι agaram pro terit, lethas . Et S partim ob validam canalium obstructorum dentamur moac prout num Isso. qui contractionem , qua obstruciates moleculas eam sellicite varia naturae molimina in ia-aretissime comprenendunt resistunt suae nand: morbis observavit , norat, quod, si dilatationi. Quotidie hoc observatur, mori in variolarum initio prosus sudoribus dis bos acutos inflammatorios in sceminis fluerent aegri , semper augerentur omnia
jumoribus facillime benigna resolutione cu symptomata Obdenham in c. inmersa rari quam saepissime , in adultis is duro pag. 32I. .
labore fractis corporibus, raro. Hoc ino Si omnes illae conditiones modo enumenuerat Hippoerates Coae Praenot. 798. Tom ratae , vel saltem Plurimae , adsint, tune VIII. a 37s. dicens : Corporis exercitura exspectari potest resolutio , sive mutatione densis ιtius a pi riticis S peripneumoni morbi inflammatorii in sanitatem pers
cis mili pereunt quam non exercitata est ruri non ex pulla de corpore materia
DILUE NI ΕΗICULUM. Dum in morbo morbi neque destructis vasis sed meabi-rum acutorum initio , per sudorem , alvi li reddita materie, vasis obstructis mfluxum, vel aliam quamcumque evacitatio seratis . Si vero quaedam ex dictis condinem , dissipantur liquidissima , senaperia tionibus ad resolutionem requisitis tantagnus metus est sinistri eventus . Moleculae tunc per arteiu conamur supplere hunc enim erassissimae sanguinis , interposito ita desectum . Blando victuis medicamentis quid tenuiori, a mutuo contactu con mollissimis lenitas conciliatur humoribus cretione impediuntur. Venae finione , quiete , aere frigidiusculo Dum sanguis mittitur homini sanes, γ cc. nimia et rculationis velocitas sedatur: paret homogeneum fluidam . Illud autem sementis applicatis parti atae' vasa I sibi relicium secedit in binas partes distin xantur , ut iacilius cedere possint: potuctas rubrae enim moleculae adunatae con tenui aquoso diluens vehiculum suppedit crescunt , secedente sero fluido . Si vero tur vitando simul omnia, quibus fluidi csanguis recens missus bacillo agitetur , do sim humorum pars de corpore subducitur. ne refrixerit , impeditur illa separatio se in his autem omnibus postea dicetur u ri a rubra parte sanguinis, tota massa cura inflammationis, fluida manet. Unde patet , quantae neces-
g. 337. Q humor fluens blandus, motus citatus, obstructi magna , ne resolvi
, 386. potens , auctis symptomatibus 381. 384 383 vaseula
distenta rupta cum dolore, calore, pulsu , tumore , liquores suos effundunt , --vunt, putrefaciunt leviter, solida tenera atterunt, solvunt, fluidis miscent in unum
similem album, spissum, glutinosum , pinguem humorem, Pus dictum , haec Su
puratis, alter modus, quo terminatur inflammatio,
Ubi obstruenres moleeulae vasorum con me pressum , immobile haesurum penitus invergentium finibus adeo impactae haerent, vase obstructo . neque retropelli posse ex ut non detur aditus diluenu vehiculo, quo his angustiis in latiorem vasis locum T solutae penetrent in venas interimque, o in in illa vasis inflammati longitudo om- tu citato sui dum a tergo urgens pergit ni influxu vitalis humoris carebit, adeosua magis magisque protrudere immeabile ii debebit separari a reliquis partibus vivisti lud obstruens in majores angustias vasorum sanis . observatio jam sollicita naturae patet , tandem immeabile fluidum , mari morbin curantis, docuit Medicos , suppu
98쪽
rationem natam persectissime separare a vivis partibus & sanis omne illud , quod i
eammatione perdatim erat. Unde apparet, non adeo metuetidam esse suppurarlonem nisi in talibus corporis pari ibus, quarum integrita absolute ad vitam, sanitatem requiritur, ut v. g. in incephalo vel ubi pus aiunt sine periculo educi non potest ut m locorum intercos alium inflammati ne c. Quomodo autem per suppurationetuseparentur omnia illae , quae vitali fluidorum motui penitus inepta facta sunt , pulcherrime patuit ex illis, ii dicta sunt in vulnerum historia dum recensebantur illa phaenomen , quae in omni vulnere in eo pore sano a primo initi usque ad integram urationem , observantur vide Com. mentaria f. 38.. Primo enim sanguis ex vasis, a causa vulnerant disicissis , Huebat dein contractis horum Orificiis , suta rubellus tenuis chor tune sicca sere e. bat vulneris superficies is a vitali motu
humorum , urgente obstructo jam vasorum fines, oriebatur inflammatio vera isti Cent dolor rubor, calor, tumor , sebric la, sitis &c. Postea separabantur extrennvatorum impervia , una cum parte fluidi immeabilis his vasorum finibus impacti; in parebat in vulnere liquor tenax, albus, pinguis, pus dictum quo prudenter deterins omnis vulneris stiperficies aequabilissime humida apparebat, evidenti signo, reserata
jam esse antea obstructorum vasculorum mscula in separatis nempe extremi vasorum conrraeusin imperviis . Suppuratio ergo est salutare illud naturae humanae molimen, iquo omne illud: Mod vitali humorum m tui ineptum facturr est , separatur, reliuis partibus vivisin sanis . Hinc prime ixit Hippocrates vide locum citarum I. 38.
ctum vulnus possit eurari sine suppurati neri carnes vero contusa is dicteris debere putrescere; in pus versas contabest re Quamvis autem putredinis vocabulum
hi usurpetur, dum de suppuratione agitur, non intelligenda tamen est proprie dicta putredo, quae in cadavere fit, ubi vita nulla est Me alia degeneratio humorum . quae per iram superstitem fit. inherrime hoc distinxit Galevtis Furibus Lib. I. cap. 7. Tom. VII pag. 'is. ω ibid. V. .
I .. . II de febribus agens. Sedimentum uri urinae album, laeve Maequale
qnam optimum sigmim lavd ibat, desigirans
materiam morbi solutam evacuari de eo pore. Vocavit tamen hanc mutationem putredinem , dicens : Putredo aute- humorum,
quae si in vasis, similis est illi , qua D in
inflammatiourgus c, Asestibus , aliis iuberculis e re Duo autem genera hujus putredinis esse dicit Alterum, nempe fieri , -- cente narreris a. rum ero, deviesia . ι--- eo quid in natura , uti in inflammationistis
in timoribus autem arteriarum P enarum
litici, quod subsidet in urina puri ana κm Haec tirem putredo non simpliciter preti. do est, sed aliquid ακὶionis habet . Manente enimeon quendi facultate vaserum, putrescens tunc stimor ad talem alterationem deducitur. m.
de apparet evidenter, quod puris consectio dist nctissin' sit a spontanea degensratione
humorum, putres: nerri. Inflammationis autem non resolvendae transirius in suppurationem videtur talis L
se . Liquidum a tergo urgen q, aucta peris brim comitem celeritate , singulis cordis ictibus pellitur in locum obstructum unde continua hac arteratione distenta ante ob structionis locum vasis latera incipiunt sensim divelli is separatur cohaeso extremi obstructi cum reliqua par e vas : Dum
hoc ut estunduntur humoria ex vasis iam apertis calore loci haec solvuntur: inci
Iinntque quasi subputrescereri immeabile
uidum in extremis vasorum separati haerens ab iisdem causis incipit solvici solidae
partes tenerrima , antea continentes hoc ammeabile , pariter atteruntur, dividuntur,
.cum liquidis effusis, mora calorem uintatis obeunt in homogeneum liquidum, uod pus vocatur . Mirum sorte videri posis et . solida vasorum latera sic solvi possem steri eum fluidis, ut horum milcela appareat homogenem liquorci sed , si comsideretur incredibilis sere horam vasorum parvitas, res parebit . Ex observatis enim Lemoe oeknnis, & aliorum acutissim,rum virorum , patitit ealculo lubducto, quinquaginta sere miliones globulorum ruis brorum sanguinis aequare tantum ponderis grannm unicum Medicat Tom. la. pag. II q. . Sed minimae arieriae sanguiferae unicum rantum talem globulum transmittunt i Unde apparet , quam exigua quam tenera haec vascula esse debeant anteriae tamen sanguiferae minimae sunt a
99쪽
xima adhue vasa inter minima, sed antea probatum sui , veram inflammationem sanguineam posse etiam esse in sero sic, lymphaticis arteriolis . An ergo mirum Ldetur , blida stamina talium vasculorum sic posse alteri, miscera fluidis , ut di DPareanti In phthisicis aliquando se consumitur ora pulmonis substantia is puris serna per sputa educitur out post mortem luserato cadavere non absque ratione mirentur Medici , quomodo , tantilla parte nobilis adeo visceris superstate , vita amesu protrahi potuerit. Humor autem ille, ex liquidis emisi sinistidis tenerrimis attritis, simul Permillis constans, pus dieitur cujus dotes , si persectissima maturatio, coetio intam mali non resolubilis saeta fieri . hic recensentur. Semper erum pus tunc album apparet, spissitudine sere reserens lactis rem rem attactu pingue , in omni puncto anabiles nihil ommno eterogenei habens Ubi vero ab his conditioitibus recedit pus, damnatur. Haec omnia notavit spGrates
in Prognosticis orerent. a. Om VIII. pag. i 7 dicens ris autem primum es bum quale , ta loe, O minime
faetidum: quod autem maxime uis confra
νium es, pessimum est. Sic messus Lib.
V. cap. 26. num. o. pag. 8o. agens de
illis, quae ex vulneribus & ulceribus meisunt, de sanie nempe sanguine, ichoreine. dicit : His intre his primum est . Sed id quoque pejus est , multum te e , Hlutum
magisque , si ab initis tale est itemque colore sero simile, si pauidum , si Italiam si is seruum. Praver hae si male loci nisi
lamen locus hune odorem excitat. Melius est,
quo minus est , qu erassus , quo uiritis uemqua si Leve est, si nihil olet , F qtiala. . aliis post pulcherrime norat, pure acto inflaminationem solvi ; sic nam per. Modo tamen eo enire in magnitudini vulneris i tempori debet. Nam plus ex maiore plus non m solutis insi;mmationibus nais ruraliter fertur . Ubi jam materia inflam.
maioria, coquenda in pus , magis rebellis est vel vires coquentes lebiliores , vesutraque haec concurrant , tunc non nascetur pus enumeratas modo conditione habens, sed alius magis minusve ab his degenerans liquor: ut pulcherrime notavit Gatinus Comment. I. in Prognost Hippocriarim. I pag. 18. explicans textu in
Hippocratis modo citatum . Postquam enim dixerat sanguinem in phlegmone emisum in inania spatia , vas vicinari tunicam nempe cellulosam non posse redire in
priorem naturam , sed immutari de teis putrescere . non aliter quam omnia , quae alieno in loco vehementius incalescunt subjungit sequentia oraque Mimatus ealc ra propria temperi plurimum recesserit , an, gura , ut in adavere, putrescis . Si Arem Lis adhue Iiquam vim retinet , mixta qua iam anguinis Mario fici partim quidem ab ea, qua myter naturam , Inrtim vero silla , qua secundum naturam an quarum ti tua , quae praeter naturam est, putrefa
ritu sic tua, quae secundum naturam es , ea saeoncriuit . Earum vero inrois Iraevaluerit, protinus indicia, tum in colore , tum in odore
anni in consistentia , necessario conseqNuntur. Putis ergo confinio a sanitate supersti. re pendet ideoque merito inter pessima signa in morbis numeravit . merates; si ulcus ante morbum , vel in morbo natum nullum amplius pus underet sed siceum evaderet moriturum enim talem aegrum pronunciat inueri regno'. Sentent a. m. I. p. os . Coae. Rens. 4ς6.Q. Cognoscitur autem locum inflammarum tendere tu ippurationem ex sequentibus
conditionabu, . SI HuΜOR FLUENS BLANDus . Si mi in
insignis adsit humorum aerimonia , haec stagnariori eis calore majori loci inflammati augebitur aci modum rim de fiet erosio vasorum, destruetio , non autem blanda illa separatio extremoraim vasorum obstru cstorum, quae in suppuratione et i debet. MOTU CITA Tis. In resolutione inflammationis , requirebatur una cum humorum lenitate motus sedatus; sed ubi suppuratiosequetur, semper adest major velocitas circulationis . Unde suppuratio medium quasi obtinet inter benignam resolutionem , gangraenam . In resolutione , sine ulteriore laesione vasorum , aut evacu.itione liquidi inimeabilis siet , red untiar concreta ad pristinam fluiditatem is stagnantia O ventur: In gangriena autem fit vera mors partis inflamina laedi pollea totum illud mortuum separari debet a vicini vasis vivis. Sed in suppuratione abscinduntur a forum Hlriiestorum fine; - liquida extra-vasata una cum solidis rei erram is in sul,
versa debent educi; sicque disseri a resolu-
100쪽
tione a gangraena vero , quia per sum-- rationem non destruitur tota pars affecta. Ob hanc causam 'aucta humorum velocitas , quae inflammationem comitatur, admodum pacata debet esse , ut resolutio sperari possit. Et contra , si validisIima adsit ebris, brevi gangraena sequetur in suppuratione autem , nec tam sedatns est motus, ut in resolutione nec tam velox ut in gangraena solet esse. Unde dum nulla resolutionis spes ex aeque nocere mtest, si in iis minuatur febris, quam Mn- citetur imprudenter isti postea patebit in Commentariis o: num. SI asTRucTO AGNA c. Quandonam obstructio niagnx vel parva dicanda sit uti etiam de signis resolutionis , dictum sui in paragrapho praecedenti . Sed praecipue noscitur, inflammationem tendere in suppurationem , si tumor , calor , dolor, rubedo reliqua symptomata , Paragra
phis hic citatis enumerata, augeantur, non quidem summa cui velocitate , in enim gangraena portus sequeretur sed continuo tamen incremento . Difficile qindem foret, accurate cognoscere illum limitem,
ubi desinit resolutionis polubilitas , c incipis suppurationis initium tamen hoc certum est . dolorem , pulsationem , se-brim , calorem Sce maenisest augeri illo
tempore , dum suppuratur locus innainmatus Pure autem tacto, haec omnia iterum minuuntur, quod pulchre monuit Hirpocrates Ashor. 7. Se P. . Toω. IX. pag. s. dicens: Circa turis generariones dolores oe febres magis accιdunt , quam fure facto . Nec mirum , cum vascula distenta, dum rupturae proxima sunt , acerrimum doloris tensum excitare tabeanti videri etai. illis autem ruptis , dolor i de ortas cessat.
f. 388. C humor acer , valde motus , obstructio magnari assa rigida , omnia I symptomata 382 386 387. magna, tum vascula subito rumpuntur , liquid putrescunt chor effunis sub pidermida in uilas olligitur instar loturae carnis , vel sanie flavae , inerit ius , pallidus , ruscus , ater fit c lor rubor , dolor , calor , pulsati , tumor in loca affecto desinit , in vicinis obtinet; sit mors partis affectae ' vocatur Ganraenaci tertius modus , quo exit
inflammatio. Sequitur iam tertius inflammationis ex iistus , qui dicitur a graena . Dum a qua- curnque ausa in parte molli corporis tollitur influxus liquidi vitalis per arterias, eiusdemque reditus per venas , tunc mors huius partis fit quae dum incipitin perficitur, gangraena vocatur. Dissert ergo hic inflammationis exitus a suppuratione , quod omnis liquidorum motus in parte aflectisust etur omnino, ruptis subito vasculis; eum in suppuratione sensim separentur, structa valorum extrema per motum vitalis liqvidi a tergo urgentis . Inflammatio autem in gangraenam tendit imprimis , si adsint sequentia. HUMOR Acra . Acerrima quaevis corpo- applicata externe gangraenam faciunt: nec refert sere, an acida, an alcatina , an alterius cuiuscumque specie acria suerint. Sic oleum vitrioli , anter in potentiale Chirurgorum , ex sale alcatino acri cum calce viva cocto , olea acria Empyreumatica ex cornu cervi vel ligno injae expressa, sales volatiles alcatini e cuti applicata veras escharas gangraenosas sic tulit. Idem et , si sanguiois massa acribus inquinara fuerit . Verum quidem in , haec acerrima sanguinem ingredi non facile posse observantur tamen in morbis mirabiles tales humorum degenerationes, per quas saepe satis subito in summam acrimoniam evecti destruunt omnia. In corbulo pessiimo putrido saepe gingivae uin intoleabili foetore vera gangraen depascuntur , pess-ma ulcera , cito gangraenosa, in variis corporis patribus is imprimis in cruribuς, nunt . similiain ab atra bile turgida mota observantur malaia vide . . IIo . . Unde patet, si inflammatoriae sanguinis tenacitati sit nul comes uerit insignis acrimonia, brevi debere destrui vasculi, Ἀχ-sci gangraenam . VALDE MOTu . Sedatus morias iam rum resolutioni instant: nationis favebat τcitatior suppurationem promovebat . se admodum vehemens tanta vi agit in fine