Gerardi B. De Van Swieten ... Commentaria in omnes aphorismos Hermanni Boerhaave de cognoscendis et curandis morbis. ... Tomus primus septimus A paragrapho 321. ad 593

발행: 1761년

분량: 377페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

stros humores in putredinem magis disponunt et vel stimulis suis , non adeo facile ruperandis a vi vasorum visceruin , impetum sanguinis arterio nimis aliperent Variae jam inde satis gratae possunt fieri remediorum sermulae, pro usu internor simulque proderitin externe parti inflammatae applicare similia , per balnea , s

menta , vapores', cataplasma c. Externa autem hae remedia non tantum videntur agere , quatenus aquam attenuantibus mmediis dives, se per bibulas cutis externae venas insinuam is sanguini ista communi circulationis lege desertur per omniaeorporis Ioca s velis per derivantia , attrahentia , propellentiari vides. 34. determinatur magis versus locum inflammarum s verum etiam quatenus eadem haee

remedia , qua diluta, se per arterias ipsas introducunt seque directe ad ipsa loca obstrue a pervenire poterunt integris suis viribus. Illa enim arteriae pari , quae Pone locum obstruelionis haeret , vacua est, nullus illam urget impetus sanguinis

de impulsi s omnesque rami talis arteriae,

qui ultra oblime lionis loci ina ex illa piodeunt, pariter vacui erunt. Unde illa vi , qua fistulae in inimae cavae conrigua hiada trahunt, ingred retur hos alnos liqitidum p. plicatum. I um ergo Qinteriri, externa remedia se conspirant , ab 'raque parte moleculae immeabiles, in vasis obstructis hae.

rentes, alluuntur at emiantibus si tune .mul oscillationes elasticae restitulae tuerint,

die facile, has ni oleculas teri quasi eum: remedus, atque si solvi posse hue ulla spes benignae resolutionis supersit Emplastra amen in unguenta, quae ad hune scopum obtinendum apnlicantur parti inflammatae, non debent habere nimiam mnacitarem aut acrimoniam insignem; quia tunc potius morbum augerent vide g. V76. unde sumuntur talia , quae leviter

tantum cui haerent, & tenuem exhalantem rorem repercutiun 6 coercent, ut se pars

aflecta in proprii quasi vaporis balneo mreato per laxata vasa bibula remedi rum applicatorum virtus se facilius insinuet.

f. 399. Enitas proeuratur potu aquoso, victu blando , medicina blanda ta te, obtundente, vel singulari dote aeri specifico opposita. Dictum fuit . 386. requiri blandam humorum indolem, ut resolutio inflammari

ni fieri possit unde non sufficit materiae obstruenti fluiditatem conciliare , si mulconservetur lenitas, aut corrigatur acrim

nia, quae iam adest Aqua Nomnia aquinia ni primis lini scopo inserviunt nili leuim Mna tira lenius est is per hanc acerrima quaevis e dilui possunt , ut non

noceant amplius . Virrioli oleum concentratissimum, quoi ignis instar partes eo roris, quibus applicanrur , uno momento destruit copia genti quae affusa sic mrerit enervari , ut tuto deglutiri possit Unde simulac acria quaedam sanguini missa lant sti cogit statim ingen rem mpiam aquae vel alterius tenuis potus assumere et donec per urinae vias, aut sudores, expulsa fuerint . Experiuntur hoc omnes etiam sanissimi, qui sale conditas earnes, vel si milia , in ramdi sumserunt irrim copia Praeterea tenues aquosi porus esse quis indicationibus curatoriis , de quibus Plircedentibus parastra 'his dictum sui , - n. iii sati, ciunt vicius ex mollissimis em realibus, hordeo, avena , se Iopno , o -eta ke laetet, oleribus mollissimis pariter hie conducet . Hordei tisana in morbis

acutis sere sola aegros nutriebat Hrynore resu ut ex libro eius de victu inminrou ris natet . Optima medicamenta in hoe e is

su sunt, quae ex emollienribus e lenirer viscosis fiunt calthaeae , malvae , verbalei similium ectasta; mulsione ex farinosia suboleo sis olea ipsa mollissima expressa tanti hi usus sunt e quamcumque enim acrimoniam se obtundunt, involvunt ut iners fiat. Quia autem olea illa satis cito rancida fiunt, imprimis in m qno e lore ideo saepe emulsa his praeseruntur in quibus oleorum , dera virtus et ,

neque tamen adeo mernenda est haec degeneratro in rancidam aerimoniam . Si autemanre inflammationem sectam acris ac me mi humorii praeexiti rerit , vel postea observetur nam fuisse, tunc convellient illa, quae acrimoniae cognitae specifica vio posita cognosciminr. Sic acidae aerim laeabsorbentia, vel Malcat in , putridae arida conveniunt &c.

122쪽

g. oo LM tropulsus sit;

I. Evacuatione magna liquidi artericia venosique, mi Tione sanguinis. et Laxatione sit,iar misa. Frictione artim tali. Dictum sui 3ps ubi ganerale indi obctrum, ut permittant retroire impactam

catione cur. Moriae enumeranti . Quae in cleculam tandem debet conciliari motus

curatione inuaminationis re resolutionem huic moleculi, per ouem regredi possitimum habent quod si non utili matera versus latiorem vasis obstructi locum . sin- obstruenti conciliari talis uiditas , ut per sula haec sequentibus nurineris expenduntur.

arteriarum ansfustias transeat , tunc uni i. Videantur de hac re illa , quae dicta eum hoc ireresset tantum , ut nempe re sunt in Comm.entariis . - . . . tropulla ex his angustiis agererur in ma a. Haeret enim molecula obstruem vali-jora vasa, ibique torrente cireulantium hi, de impaeta vasis angustiae: Unde , si rigi- morum abrepta divideretur si , ut postea dae uelint fibrae huius vasis , sic compri- meabilis esset per illa vasa , per quae se ment hane moleculam , ut immobilis, cundunt sanitatis lenes maere debet . Me neat proderit ergo in tali casu fibras la- rhodiis haec locum .ibet in omni uulem are, dum simul prius per sanguinis is inflammatione, sed imprimis in illa spe sionem impaeus liquidi a tergo urgentis mi-cie, quae errore loel fit a quando nempe nutu se: aliter enu ulterius plotrud fluidi crastiores moleculae , minorvii vaso retur obstruens molecula in majores ant u-rum dilatata orificia ingres , per ultimo stias, quia malae fibrae paterentur e , illorum sine transire nequeunt . Si enim ei liu d. llendi quod repugnaret huic in- in ali calu v. g. globulia ruber arteriam dicationi , qu retropulsit in obstruentis j serosam ingressus retro pellius sit , redibit et, non vero eius propulsum per laxMλirerum in arteriam rubram , cujus ultimas .isa. Quomodo autem, per quae re De- angustias naturaliter transire poterit adeo dra, laxat possit it fibra corporis humani,

que soluta erit innaminatio. Ut auremiae diatum sui g. s. 6. retropulsio fiat, debet tolli , vel admodum Videantur Ila, quae de rictione ad minui, impetus liquidi vitalis in locum hunc scopum adhibenda dicta sunt in Com.

obstructum e debent se laxari fibrae vasis mentariis f. I I. num a.

g. si ro In intelligitur, uenam si in omni morbo inflammatorio, interno, II externo, illa, en, per quaerenda , Resolutio , quae sanatio persecta

quae sine crisi 386. .

In quocumque cornoris loco inflammatio haereat , manet temper eadem definitio ἔ nempe , obstructis canalis arteriosi cum impetu vaticio viralis liquidi a tergo urgentis locum instructum . Quinam ergo erit inflammationis resolutios quando in lecula obstruens canalem artariosum sic attenuatur dividitur, aut in obstruetum fi laxatur, ut liber nat humorum transitus per vas antea impervium et vel eriam quando talis molecula erropellitur in a-tiora vasa. Facile autem patet , hanc in lana mallom curam omnium optimam titti mimam esse , quia sine ulteriori partium laesione iunctionum integritatem restituit

lanc semper est insammationem curare per resolutionem Quaenam autem requirantn , ut resolutio

fieri possit, dictum sitit . 85.

tio potest diei sanatio persecta innaminationis, quia illam tollit , nullo alio mo bo inducto . Reliqui autem exitus instaminmationis in suppurationem , vel cirrhum, non sunt persecti sanationes , quamvis in-sammationem tollant quia desinit inflammatio in alium morbum qu iterum novam curationem requirit, antequam auitas imtegra restituatur . Ubi autem in Rammatio in gangraenam vel sphacetum desinit, tunc non in sanationem, sed in mortem te ar-- in L si NE RIs . Quid proprie crisia ins

123쪽

morbis si is quomodo hoc vocabulum

apud Medicos tam veteres quam recenti.

res varia significatione usurpatum fuerit postea opportunius dicetur in ebrium historia, uui de hac re latius agetur . Susti. et hie notasse, quod tunc inflammatio dicatur sanari ne eris quando morbi m teries, liquidum nempe immeabile in vasa arteriosis haerens , a vita supernate &remediis adhibitis si disponitur , ut iterum libere fluat per vasa sua, sanitatis legibus obsequiosum penitus: Ubi autem eadem hae materies morbi sic quidem imutatur , ut mobilis fiat, nec amplius impacta maneat vasorum angustiis , Qtamentales conditiones non habeat , quae requiruntur, ut cum sanis humoribus fine fumctionum impedimento sua per vasa runc evacuatur de corpore , vel deponitur ad quaedam corporis loca ; diciturque tunc cri-u sanari innammatio is evacuatio materiae , vel depositio ad alia loca , vocantur criticae . Dum v. g. globulus ruber errore

loci ingressus est vas serosum is inflammatio inde facta uitri si vel retropellatur globus ruber ex vase seros in arteriam rubra , vel dividatur in se serosos glob los quibus ex Leeuvvenhoechii sententia componi creditur sanata erit haec innammatio sine crisi quia materies morbi sie disposita fuit, ut sine impedimento luere possit Per omnia vasa , per quae secundum

sanitatis lese moveri debet . Si vero, si obstructi finis una cum immeabili o struente molecula impetu liquid sani blandi a tergo urgentis, sensim separatur, sublata erit obstructio cita continuitate v

sis interrupta effundentur humores, separatum extremum vasis obstruet cum immea bili sua molecula contenta non poterit amisplius an statis legibus obedire , hinc debebit removeri, cum iam instar orporis mterogenei considerari possit inde tenerri.

in hae solida , cum Nuidis effusis misia

calore corporis,in levissimo inchoataeis tredinis initio , mutantur in pus , quod

evacuari deest , cum linquam possit nostrorum humorum indolem acquiner . Sa- natur tamen d hoc modo inflammatio,

sed acta risi ; quia materia morbi per

vim vitae superstitem inutata separatur excernitur de corrore. Sic apparet evidenter, quomodo in ammationis resolutio di serat ab eiusdem sanatione , quae per cri- sim fit Et videtur pulcherrime hic conis venire Galeni de morborum vario exitu generale axioma De Crisibus Lib. III cap. 4. I m VIII pag ῖς Qui γόα μεγαλα

Magni quidem morbi judicant, omnias rauicumq- autem parvi , semuntur solum. Valida enim inflammatio in supurationem aut gangraenam desinit Hevis vero resolvi

AB s CESSUS. . Ut in his 393. 3 4 397. 98. 39'. - rustra, non, ut Iero, parmo is , in gammatio in suppurationem 487. vergit, idque per gna .. 38 ponta notescit, indicationes erunt:

L Crudam oeyus maturare in unum humorem et Idem, ut Quirina, emollire ..3. Ad exteriora ducere. q. uri com exitum conciliare. 3. Mundare locum. o. Reliquum inlla vulneris percurare.

teres Medicos variarn significationem habuit . Morbi enim mutationem in alium morbum hoc nomine vocavit Hippocrates Epidem. I. Textu I. m. IX. pag. -

termis abscessus nomine vocabatur il id naturae humanae molimen , per quod ex sanguine separabantur quaedam nocitura, quae evacuabantur de corpore , vel deponebam

tu ad quaedam loca ; ideoque distinxerunt Veteres bifariam hos abscessus , nempe in

124쪽

is partes quasdam fiebant Aen. Com. ment. a. in Lib. I. Epidem Hippocri Text. - m. IX. q. s. . sic v. g. in Peripneumonia materies morbi observatur exire de corpore per sputa, alvi fluxum biliosum, aut urinam rasam copiosam cum multo sedimento: tuncque abicessus pereffluxum actus est. Ubi autem nulla talis excretio observatur , interimque signa inlutaria aegrum superstitem ore docent tune monet Hippocrates Prognostis. Tom. VIII. p. g. 6ss. θη Coac num. Gys. , exspectandos esse abicessus vel ad aures vel versus inferiora corporis, materia morbi versus has partes deposita . Vulgatilsimo tamen hodie in usu est , abscessu laomine intelligere inflammationis transitum in suppurationem, puris inde nati ollectionem in loco quosam corporis . Hoc autem sensu abscessus clefinivit Galentis UAD-rbis Med. ad Glaucon. Lib. II eap. p. om.

X. pag. 8a offectiones illa , in quibus

ab inυicem secedunt, quae prius se mutuo tam Eebacit, corpora Spatium in medio aeuum

teri necessi es quod materiam aliquam βι-

ententam aut umidam, aut ex utraque κυμ

m emtinebit. Murantur autem in abscessum inflammationes Maedam, oe ompeiarin Phleg/non ciesque rumores non pauci v. Dum enim vasorum inflammatorum fines obstruet vitalis fluidi a tergo urgentis viseparantur, cum 'usis humorabus miscentur, Mealore loci Eventur , transeunt in pus quod partes prius contiguas removenco locum sibi facit cum autem vera talemoneri uti dictum sui g. 374. resemper tantum in panniculo dimis a rei facile cedens haec membrana pure col- Iecto distendi potest in maximum aliquam

do tumorem Tale autem cavum praeter

naturale fieri a pure collecto , postquam legmone suppurata fuit , non vero praein exstitissae, patet inde, quod si pars inflammata lanceola pertimdatur: antequam pus factum fuerit, sanguis exit velis en 'ius ethorosum fluidum totus tumor Iidus apparet ubi vero post suppurati Nem fariam pertunditur talis locus , pure esu to avitas manifesta apparat , s cta a secessu partium, quae prius contiguae

suerant

omnium optimam esse inflammationis curam , quae per resolutionem fit , nullus dubitat tape autem non est in potestate m. II.

Mediei vel Chirurgi hane obtinere tunc suppuratio sola superest facile enim patet, reliquos inflammationis exitus, in gang nam nempe vel cirrhum , peiores lota eL se. Si ergo ex signis . 87 enumeraris constet , talem esse inflammationis indolem, ut non possit exspectari resolutio vel licet Erte in initio spes adsuerit illam , tineri posse , tamen frustranea applicati

ne aut neglectu idoneorum remediorum,

aut iisdem sero adhibitis postquam perplures jam dies inrpetus vitalis liquidi continua pressione coinsolidavit obstruentes mo- leculis, expressa parte fluidissima easdem reddidit omnino irresolubile omnis haec spes evanuerit tunc indicationes l-ratoriae omnino si dirigendae erunt , ut quam citissime facta suppuratione tollamur

omnia illa, quae Win solidis in suidisper inflammationem adeo corrupta sunt, ut nullo modo amplius, sanitatis legibus obedire possint: deinde hoe saeto restituantur perdita, Wianiantur illa , quae a naturali cohaesone separata fuerant . Haec autem sequentibus numeris hujus paragraphi consigerantur. I. Causa materialis morbi, quamdiu tales conditiones habet , ut morbum faciat vel augeat, cruda vocatura ubi autem per vitam superiti rem , propriam indolem , aut medicamenta idonea si mutata sui , ut minus recedat a sanitatis legibus , minusque turbet functione corporis , tune cocta dicitur. Ille autem status morbi , in quo hae causa materialis sic mutatur , ut minus noceat, dicitur maturario vel octio Poterit ergo hae eruditas in partibus sui. dicti solidis locum haberes adeoque Wmaturatio. In Phlagmone autem crudum vocatur, omnis materies si obstruens, ut m solvi nequeatra omne vas sc obstructum, ut reserari non possit. Debet ergo , ut mstituatur sanitas, separari vas illud sic o

structum una cum contenta materia im-

meabili, a reliquis vasis vivisis perviis, eum siti sis liquidis mutari in unum humorem , qui pus uicitur. Quamdiu ergo no dum oluta est cohaeso finis obstructi a reliquo vase pervio, vis vitae urgens locum obstructum faciet augeri omnia symptomata inflammationis vide f. 78i. 78a ubi autem haec separatio saeta est, cum per fines abscitas iam liber si humorum transitus , patet satis, minui de ro plurimum omnia haec mali

125쪽

Cruditas ergo ex sympromatum ninium incremento , vel summo i 'Oreci maturatio vero ex eorundem remistione cognoscitur Pulchre haec habentur apud Celsum Lib. V eap. 28. num. i. pag. 37. ubi de abscessibus agit Crudum es autem in quo nino quasi minum motus est . oegrotas, s ardor, s sentis, s ablor o rubor, o Hritiesu oe, si mr ibscessus es , horror , atque etiam febricula pedimanet, 'nisi que condit. IADDration pro

his, qm alioqui uti osseudi , punctionusunt tabe remiserunt, jamque is locus prurit e, aut subliυidus, tu subalbidus es

matura sulpuratio est. a. Durities, renixus partis inflammataea compactis admodum liquidisin solidis oritures videri. 8a num quo aliud-la Adest , crudus merito dia itur morbus Sed maturatio requirit separationem finium obstrustorum a reliquis vasorum partibus quo ergo magis haec emolliantur c contabescant quasi eo citius & minori cum dolore haec sena ratio fieri poterit . Si autem valida Phlegmone partem occupavit , plerumque observatur, licet medium loci assecti jam mollescere incipiat , omnem tamen amb: tum adhuc durum effeci unde viein simillimis emollientibus foveri mbent, uti monuit Celsus Ibid. pag. v 28. . Si tia ire duriora sunt, ad ea mollien , vel malυ eontrita, e fixo graeei linive s me ex passo coctum superdandum est 3. Si pus natum ex suppuratione loci inflammati circa corporim superficiem sub tu. te haereat , plerumque solet sponte cutis elevari in tumorem omnium maxime , si emollientibus, laxantibus foveatur locus Si autem prosundiorem locum occupaverit, tune maius periculum est , ne sinuosas sibi vix in panniculo adipos formet vel in orporis terioribus si lateat , purulenta labe viseera corrumpantur . simulac ergo ex signi g. 387 recensitis constat , inflammationem tendere in suppurationem, omni artis molimine tentandum est , ut versus exteriora crivetur pus. De Pleuritidis eura agens Cessus Lib. IV. v. .

pag. op aro. ad magnum' recentem dolorem ommendat sanguinis missionem:

sed ubi vel supervacuum vel serum est id anxilium, tunc dicit monfugiendum es ara urbitulas , ante fiamma rure inci . Recteniam sinapi ex aceto super pinu imp stur,

ne ulcera pustulasque enitet , iam meis

dicamentum, quod umorem altae iter Ge.

Et in Peripneumoni uid cap. 7. q.

112. , ubi ad summu in ne rementum morbus pervenit, monet Prodes etiam imp situm sve pessus salem bene contritum , eum

e rato sum quia miser eurim emisit , e que impetu mare e qua piam vexatur . ocat.

Viae etiam aliquod malagma es ex his, quae materiam trahunt. Si jam ubique pus factum commode posset versus exteriora duci, non adeo metueretur ille inflammationis exitus nam . . a pleritide suppurata moriuntur aegri, dum ulcus pure plenum tumore suo versus interiora prominente , pulmonem eomprimendo suffocaici vel dum idem ruptum in thoracis avum pus deponit unde Empyema, phthisis, & mors . Si vero apostem in locis intercostalibus natum verissus extimam cordoris superficiem vergat, ibique tumorem iaciat , illo pertus , pure evacuato, felix plerumque curae successus sequitur. Ob hanc causam eteres Medici externas has partes stimulis irritabant, vel mollissimis fovebant ataplumatibus aut sementis , ut versus exteriora tenderet morbi impetus.

. Quando vasorum obstructorum fines, eum sanguine immeabili in illis haerente, calore, humoribus admistis, mora in lo- eo clauso abierunt in pinguem, album homogeneum liquorem , tune pus octum adesse dicitur . Quabus amem sanis cognoscatur, tale pus iam praesens esse , postea in os explicabitur . Ubi autem pusillud loco clauso calido diutius continetur, incipit sensim tenuius fieri, simul

acrius cumque venulae resorbentes patulis

suis orificiis in tota superficie cavi, quo pus continetur, hiant, illud resorbebitur his, reliquae angunt massae admistum purulentam ac hymiam efficiet unde febris hectica, phthisis sequi poterunt . Praeterea pus illud aerius factum totam superficiem loci , quo continetur', male afficiet: cumque simul attenuetur, poterit novas sibi vias facillime invenire in panniculo adimis unde pessimi sinus, fistulae fame

sequuntur, dum non satis cito puri cocto conciliatur exitus . Unde iterum patet ouantum disserant inter se resolutio inflammationis , eiusdemque cura per suppurationem . Dum enim resolvitur inflammatio, materies morbi per vitam supersti-

126쪽

tem idonea remedia sic mutatur, ut evadat salubri quam simillima in cum reliquis humoribus per vasa fluere possit sine

laesione iunctionum unde nulla reqniritur evacua io Quando autem per suppurati nem fit separatio illorum fluidorum Q lidorum , quae per inflammationem corrupta merant, haec quidem convertuntur in blandum pus illud tamen penitus alienum esta nostrorum humorum indole illisque mistum omnia turbat, febresque accendit, donec evacuetur de corpore , vel per metasa sim a sanguine secernatur, & deponatura quaedam corporis loca ; unde iterum educi debebit, ut sanatio fiat Patet ergo, uris octi evacuationem requiri quiem satis ito, cum longiori mora semper aerius reddatur. Quanta autem mala fiant, dum pus in abscessu latens non satis ito educitur, docuerunt observationes Medicae.

genitalia delatum lethalem gangraenam h rum partium feeit Ibid. Obse . a pag. p. h. Plurimae similes observationes occurrunt apud Auctores , quae docent , quatupericulosum sit pus coetus in vomica claus, diu relinquere. s. namdiu locus suppuratus clausus manet, vomica clausa dicitur ubi vero vel sponte vel per artem, puri exitus conciliatus uit, tunc vomica aperta Vocatur. Tota aurem superficies cavi illius , quod pus continuit, macerara sui in hoc pure, unde semper plus mimisve male assem erit; imprimis si pus mora calore acrius ais c um uerit. Non poterit ergo partium separatarum uni consolidatio fieri , n que rellitutio perditorum, nisi prius omniuilla superfietes ad conditionem puri vulneris reducatur . Semimortua ergo vasorum

extremam, semicomiptae pannimii di si Virgini quadragenariae sinistra parotis sup partes, prius separari debebunt, reliqua purata fuerat,in decimo quarto morbi die omnia fieri, ad pugni magnitudinem excreverat absces historiari. χοε

sus ibi faetus . Licet autem In initio morbi febris nulla adsuisset , sed domestica G- Tarent negotia quotidie ; cum non in tempore exitus tactus sui puri contento hris accessit stipata pessimis symptomatibus, lipothymia, nausea, vigiliis c unde paucis diebus postea periit. Sponte quidem rapin fuerat abscessus aliqdot diebus ante mortem, sed nihil vel parum admodumnis effluxeratu Hildan obsere mi rg.ntur. I. Obsem. p. pag. 37. In puero trimestri abscessus circa numererat cum autem parentes incisionem fieri

nollent, sponte quidem tumor incepit se fidere, sed resorptum pus per metastasin ad uti dictum sui in vulneris meto . o8. incera o pti μω eoire noliant , etiann ad cuntur nequetiam sponte eoa cunt incenti etian , qu rum circumpossae partes in m/nantor , coire non possunt, quamdiu non cessaveris insa,v- matto . Neque, si ambientes Micus artes δε-

nigratae fuerint , in sanguis putrescens , aut variae savianis infuxum 6peditans aftieris, talia coire possunt, nisi circunstantes .inceris partes sanas effeceris Hispocr. de tacer. cap. q. Tom. XII pag. 33. . 6. Post depurationem illam ulcus transit in naturam puri vulneris, sed cum jactura

substantiis unde tune perditi regeneratio. separati unio, procurari debet.

L or. IVI Aturatio fit applicatione horum , quarv. Motum in parte augent, fovendo, stimulando ealefaetendo per ea , quae reipsa , vel Qvirtute calefaciunt in toto milia praestant, excitata febricula.

quidorum trajecta per vasa. Cum ergo separari debeant vasorum obstruetorum fines, una cum interia immeabili contenta, Omnis maturatio crudi inflammatorii in eoestum pus fieri debet per vim vitae superstitem . simulae enim hae vel deficit , vel languet, nullου pus fieri observarer . Ideo inter signa mortis numerat Hippinates In Prognosticis Sentem. 22. Gm. VIII. Pet.

ρos. uleus vel ante morbum , vel in ipso morbo natum , ceum fuerit . Et inph thisicis ultimo morbi stadio sputa minurantur, imois sepe essint ob eandemta usam Vis vitae autem mensurat Ἀ- vim liquid a tergo urgentis , patet illud citius heri si motus fluidorum per vasa in parte suppuranda augeatur robo eis celeis ritate tune enim intra datum tempus sim quentioribus Qvalidioribus simul Etibus idum per vasa projectum arietabit obstructos fines , illosque a cohaesione solvet Umdein moti citatu reeensebatur . 87. H - -

127쪽

Inter illas conditiones , quae faciebant imflammationem in suppurationem tendere. Norandum tamen nimis vel em liquid rem per vasa motum subito rumpere Uascula, non autem sensim separataci unde gangraena loco suppurationis benignae sequeretur sisti dictum fuit . 288 Requiritur ergo hi justum moderamen, ut nempe motus an parte maior sit, quam in sanitate ; nec nimius tamen . Calor autem loe in flaminati, si in corporis superlici sit . vel lubris maior minorve, mi interni lateat malum

demonstrabunt, an motus augendus vel minuendus sit. Unde vel topicis auxiliis partiastectae applicatis , vel internis remediis augendus erit motus, si deficiat . Et uti dictum sui in Commentariis . or in-sammationem habere comitem febrim in toto, vel saltem in parte, sic etiam metus augendus erit vel in parte inflammata sola, si fieri poterit be in Olo , excit

et febricula. Si videmus in phthisicis, in quibus quotidie pus fit , ebriculam illam limeticam semper adesse, ingravelcentem, dum pus conficitur : imminutam vero, quando pus aestum exscreatur . Ideo Hippocrities dixit loco in Commentariis f. 87. alle lato circa Iuris merationes dolores cir febres m. At accidere, quam pura facto . In Materia Medica ad hune numerum laudantur gum mala illa aromatica , ammoniacii , albanum , opopanax c. in quibus omnibus imulus adest moderatus, tenacitas si-

mul satis magna, per quam haerent parta cui applicantur; cque cendo ex ial.i subtilissimum quasi proprio Minis baia. partem fovent simulque laxaris si vasis aromaticum illud stimulans in sinu t. um de tam pulchros effectus habent alia eis media in omnibus insummationibus, ubi animis debili motu scirrhus inerui rui . Omnia autem haec , quae blando tali stimul malo. rem morum in parte alseeta excitant , mia dc Vi Tu TE CALEFACIUNT quia a ctum motum fluidorum per vasa maior calor sequitur isti demonstratiim ia: in Commentariis 3- η a. num. 6. Prosunt simul pula herrime illa, ouae actu ipso calida sunt, inodo non tantum nabeant iniuris gradum , ut dissipando liquidissimam partem reliquum in cirrhosam duritiem convertant . Unde omni uni optimus hic est liunt: ius calor; quando nempe sementa vel cataplasmata, loco suppurando applicata , pannis lineis calefactis vel similibus obvolvuntur , ut continuo sed blando calore oveatur parsasseisia Calidum enim LM---um , non

Hθρων. φεον. et a Sect. V. Tova. IX. pag. 2o7. . Quare autem Hispocrates dixerit, naen in omni titiere, explicat Galentis in Commentariis suis in hunc Aphorismum quia nempe putridas laedibus, homnibus calidum nocet , augendonem, attrahendo fluxionem

. Excitatum motum is calorem ad eum locum coercent , impediendo nimiam exhalationem & dissipationem per obturantia glutinosa, lenimen acrimoniae nimiae. Locus inflammatus semper alet magis, quam in sanitate solebat vides. 8a. n. 6. cumque omnia Implomata inflammationis augeantur, ubi illa in suppurat ionem tendit Ovideri. 387. ergora calor auctus erit, dum abscessu sit. Sed per calorem auctum liquidissima pars humorum nostrorum dissipatur isti patebit in Commentariis g. 689. unde maxime eonducet talia applicare duae continua humectatione Drtem affectam vendi, Wrestituunt illud, quod per cal rem auctum dissipatur continuo . Pulcherrima ergo erunt illa remedia , quae maximam copiam aquae continere 'ssunt , nec facile tamen illam iterum dimittunt ' --tia autem sunt glutinosa omnia, quae maqua in ductilem pastam abire possunt; uti

omnia sarinosa, imprimis sarina seminum lini, quae ingentei copiam aquae a, sorbere potest. Ex similibus mollissima e taplasmata fiunt , quorum variae formulae in Materia Medica ad hunc numerum bentur. His si involvatur undique locus suppurandus noctesis dies, in aprimis sila retur, ut calida maneant, sese satis cito omne innammatum irresolubile maturari, Win bonum pus converti . Cum aurem omnia haec remedia una cum vi humectante simul emolliant & laxent partes solido eorporis, dolorem plerumque satis acrem .

128쪽

nviscando ob nitendo leniunt adeoque blanda uis ad suppura-

mutantur in oppositam putredini indolein id est acescunt . Farinam hinc secales iistissime acescentem, ipsum acetum, acet

iamis similia Chirurgi addunt eataplasmatibus maturantibus . Solent etiam his addere recens butyrum, oleum lini, vel similia mollissima pinguia , partim uiaculaneos meatus obturando humidi ita tionem impediunt tum etiam quia perh et addita cavetur nimis cito arescant.

hoc respectu prolunI, quia

morum indoles requirebaturtionem, ut dictum fuit ing. 87. Cum autem imprimi hic metuatur degeneratio in putredinem Ovideri. 84. num ob stagnationem suidorum in vasis obstruetis , illorumque celeriorem motum per vasa vicina aperta, & auctum alorem ideo seliguntur talia, quae alore partis, cui applicantur , brevi

3. Moderando motum totius fluidi vitalis eiusque temperiem, ita ut nee torpeat,

ne excitetur, nimis. Maximi momenti haec regula est in Pr, augeantur quidem , sed sensim male autem xi Medica , tam in morbis internis, quam signa in ipso loco amem docent, an minui in externis curandis. Motus citatus humo debeat, an augeri vitalis siuidi motus. Ubi rum inflammationem facit tendere in sup autem innammatio tanti momenti est , ut purationem vides. 87 γ, motus nimius, totum inde turbetur eorpus , tune febris ma- subito destructis vasculis tenerrimis gangrae 4nitudo, sitis , siccitas lingrue , facile demonstrant, quid fieri debeat , ut illud moderamen obtineri possit. Nullum ergo universale suppurans est, sed prout vel augeri vel minui debet motus humorum , diversa medela requiritur. In calido iuvenili corpore suppurando loco applicatum cataplasima ex avena , lacte, butyro insulso pr

derit in melancholicis , senibus , aut rigidae temperiei hominibus bulbos ceparum subcineribus assatos, galbanum, ammoniacum gummi similia stimulantia adduntur, ut incitato parum motu selicius succedat sit

puratio loci inflammatiis caveatur scimrhuc qui saepe sequitur in tali casu, si innam producit vide g. m. h. Morus sedatus

autem in resolutione inflammati locum habet

vide g. 86. h. namdiu ergo resolutionis spes est, impetum vitalis liquid audacter minuunt Medici per illa remedia, de quibus actum fuit . Io6 ut caveatur ulterior laesio vasorum inflammatorum tibi autem signa docent, resolutionem inflammati impossibilem esse, tune requiritur semper maior motu , quam naturaliter in sanitate aderat, ut se. parentur fines obstructi vasorum, convertantur cum emisis humoribus in bonum pus adeoque patet, tunc saepe nocere posse

illa, quae nimis debilitant circulationis imp tum . In hoc ergo casu vel per remedia in Bammatio glandulosa loca corporis occupaterna, vel per topica parti assectae applicata, verit . Idem jam in internis innaminati tale quaeritur moderamen in motu humorum nibus obtinet. Sic in pleurati de incipiente

er vasa, ut in loco suppurando sitim loric πο celerior motus, quam in sanitate is line tamen tanta haec sint, ut subito destruis vasculis omnem innuxum vitalium h morum per partem tollant, id est, gangraenam faciunt . Cognoscitur autem tale, mramen adesse, si calor in loco innammat c loris sani gradum excedat quidem, nec mul-tnm tamen ; si dolor adsit, sed non summus

si pulsatio percipiatur modica si tumor a bor,in reliquia innammationis symptomata audax sanguinis missio ad animi deliquium usque saepe morbum tollit ubi vero serius

vocatus Medicus videt , curam per resol tionem non amplius obtineri posse , superest tunc octio materiae morbi coctae evacuatio per sputa, urina &c vel ita abscessum converso. Qui tunc per Uenae secti nem vel alia evacuantia vitam nimis debilitat, semper nocet cum requiratur in t licias sebris moderata ad maturationem crudi inflammatorii.

6 Reliquendo loeum elaunim, donec omne inflammatum irresolubile suppuratum sit. His enim ausis bonum et Pus f parte. Accidit in maioribus abscessibus saepius, medium centrum loci suppurandi modeste.

re, Wdioris cedere, dum tamen pars tumoris insammati in omni ambiru

129쪽

dura manet. Cum autem pure iam acto, usus sui HV o te in oeo allagato iusi nimis diu relinquatur locus clausus, tu Commentariis f. a 3 ntiis alibi morima sequi Dossint mala isti dicetur in Com Viano Capit. 4 Tom. XILpet aar. Lubi

mentariis b. με. ideo saepe festinant hi dicit ala λανα να σαρ vix να -- ναι rurgi aperire tales tumores, dum Vel mi- α κοπε - πυμ γυπαῖ- ο κτακῆναι. IV mmam fluctuationem percipiunt . Sed om cesse ' -- contusas e laceratas in pisnia mala, quae observata fuerint sequi , si vinis tabescere . Sic etiam in Comi neniar. non satis cito concilietur exitus puri, pen f. 38. . . dictum sui , pus in vulneradent vel a putredine Macrimonia , quam natum solvere Partes semilaceras in tu pus nimia mora acquirit , ut dum o flammata vasorum extrense una cum in

pia auctum novas sibi vias parat in an sarciis liquidis . Paret ergo , quanti usus niculo adiposo,in sinus fistulasque produ sit, locum suppurandum clausum relinque cit vel ab eiusdem attenuati resorptione re, donec omne crudum inflammatum sit e per vasa bibula venosa , unde ac hymia rit maturatum . Ita enim imitamur natu purulenta sanguinem inliciet aut dissipara ram, quae suppuLationem optime perficit parte tenuiori reliquum crassescens cirrho ubi locus clauius est, qui suppurari debet Ita rumores producet, imprimis circa loca ac recenti vulnere divisis partibus , post glandulos . Quandiu autem locns clausus quam sanguinis eiu uxus cessavit , erusta manet, Maeri nullus datur accessus , non Languinea cavo umeris unascitur in subram subita degeneratio in putredinem fiet hoc tegmine blanda suppuratione deputatur& dum p. eontinetur cavo, cujus ambitus vulnera superficies. Unde naturam ubique undique durus est, non poterit iacile cuni secutus Hippocrater hoc axioma Medicumculos agere in panniculo adipola neque potuit. Quaecum' coricoqui porret, ocemis magnus erit metus resorptionis attenuati convenit contraria vero ex*care, aperire

putas, eum distenta vasa arteriosa per imo Didem Lib. I. Tenu m. M. flammatoriam non resolubilem materiam pag. 4o6. . adiacentes venas eomprimant Praeterea Si jam omnia illa fiant, quae quatuor illud pus, quod in semimaturo tali absces his numeris enumerata suerunt , tune' 1 haeret, optimum dat remedium, quo vi mε pus et in parte . Quaenam autem sint cina omnia adhue dura, cruda lolvan puris boni conditiones, dictum suit in Com. tu , dum contiguum pus caloreis mora mentarii g. 387..

illa quasi contabescere iacit tali phrasis II materies inflammata se mutata, cum periculo, sine profectu. aperitur abscessus

' . . .

Quamdiu enim nondum ad perseelam ma currunt, dicit et Sed aetera etiam tiberti tu rationem desuetus est inflammatorius tu verini possunt inre nervos Misima exspe.. mo , si aperiatur, nihil iuris emist, sed an turitas est , me cutem extenuet

merus sanguis isti dictum fuit in Comm. -- pux jungat , quo propius reperiatur g. 83. n. a. vel , si iam pro parte in pus aem verum erit in illis locis, ubi magna versus fuerit , illo educto reliqua indurata vasa languilaea decurrunt uti v. g. in ii

difficilius, longiori temporis spatio ma guinibus Auti axillis, ubi frequenter tu,

turari poterunt. Praeterea dum erudi tales mores tales inflammatorii occurrunt, in tumores secantur, longe acorbior dolor ori stea suppurandi . Nemo enim prudens in tur in maius periculum est , ne pertusa es abstetras aperiet , nisi penitus maturi cute subiectae partes laedantur . In maturo fuerint, cum magna vasa vel illorum Insiis

enim abscessu collectum pus utim elevat ne rami sicillime laedi possent , ingentia partabus suppositis , hinc tuto aperiri m eum periculo, si nimis cito dissecarentur.

erat , cum lanceolae cuspis cute perforata Quantum Rutem retardetur tura , om

Vum ure plenum ingrediatur . unca nul geantur dolores, si crudi abscessus aperiam tum periculum laesionis vasorum aut fibra tur, optimorum Chirurgorum observata d mm musculosarum erit . Ideo Cessas de ent . Nobili viro post febrim praegressam bscessibus ager , qui in locis nervosis oe sub axilla oriebatur tumor inflammatorius

130쪽

acerrime dolens s Chirurgiis

qui curam metuebatur Lues a pure diu retento , ais eius gerebat, spreto prudentiorum consilio, imas molestias secisse, saepe per menses simulae levem fluctuationem in hoc tum dirosunde adacta lanceolare percepisset , pertudit acerbissimo cum dolore aegri me pus diutius relictum iu loco elauso pauca curam protractam fuisse , dum cogebantur erodentibus consumere Chirurgi illa , quaeque pauculo puris educto ullum sequebatur levamen, sed contra febris inflammatio augebantur Mollissimis cataplasmatibus inplicatis diu , sanatum sui malum quod paucorum dierum spatio fieri potuisset, nseti temerario ausu ante persectam maturati nem apertus fuisset tumor Pluribus exemplis hanc Tem probat saepius laudatus Chirum dierum spatio solvisset certissime . No- andum tamen , frequenter accidere in ah. scessibus , extremum marginem adhuc aliquam duritiem habere , dum tamen reliquum penitus maturatum um Sponte ruptis talibus tumoribus, iure omni sic educto durae illae reIiquiae paucis diebus solent fit, di quasim evanescere. Non nocuisset ergo rurgus De la Motu . Si aliquoties vidi, waperuisse tales tumores , quorum longe bubones Venereos nimis cito dissectos, quia maxima pars iam suppurata fuerat. Cum itaque periculosum sit aperire t

suppuratum ante persectam maturit

tem simulque plurima mala sequi possint, si pus factum nimis diu relinquatur in I co clauso , uti dicetur sequenti paragra- leo; ideo summa cura expendenda sunt il-

signa, quae docent, pus jam faetum L se collectum in abicem sic , ut cum se est inde educi possit. Signa illa autem de ducuntur ex mutatis phaenomenis, quaeri eo suppurando accidunt , dum incipat irre. solubilis materies inflammatoria abscedere,

ad persectam maturationem utque . MOLLITIE PARTI . In Commentariis

f. 38 a. n. 4 demonstratum fuit, in Phlegm ne a compactis admodum inter se liquidis& solidis magnam ducitiem fieri, quia tune sanguis densatus in vasis , obstructis quidem, integris tamen adhuc , haeret . Ubi vero, dum suppuratur Phlegmone , vascula distenta rumpuntur , humida inundumtur, tenerrima solida atteruntur , solvum

duritiei succedit necessario mollities , cum tune sub integra cute subsit fluidum , non autem duruis eruda inflammatoria materia . Posse enim ingentem duritiem esse in corporibus , licet pro maxima parte fluidis constent, modo illa distinctis vasis cometineantur . non vero in unum locum consuant, docent poma pyra , rapae α lucet enim hi ructus incredibilem succi e piam habeant, tamen admodum duri saeperunt Ubi vero tunduntur , inpulnam mo lissimam abeunt isti etiam dum igni proinpius admoventur: tunc enim elasticus aer, in his ructibus latens , alore rarefactus vasa rumpit, unde humores effunduntur seque durissimum pomum intra hominu drantem adeo mollescere potest, ut dissuattidem etiam continsit , dum per putredinem solvitur in his fructibus vasoram eon.

tirant Chirurgi , inflammatum locum aequabiliter suppuratum esse, solent oppositis tumoris locis digitos apponere, tuncque uaca una, nune autem ab altera , parte I viter premere si tum , dum premunt ab

uno latere , in opposita parte percipiunt

humoris contenti undulationem , noverunt satis , omnem tumoris ambitum matura.

tum esse . Ubi vero talis fluctuatio non sentitur , ieet ab utraque parte mollities

appareat , tunc in medio tumoris acterit adnue esse eruda inflammatoria materies.

quae impediat , quo minus morus impressus um parti ad oppositam partem pertingere possit. Tales autem occurrere abscensus , qui tariam se quasi dividuntur,

dum in medio centro adsic erudi manent in extremis autem maturati sunt observationes Chirurgicae is iam rat Hippocrares derm Lib. V Te II. Tom. IX. pag. 37s. dicens ' Me cisa Drara protuberavita . se acumen stilia . fastigia , ω aequabilite e--- ri, nepis in ambitu dura e deorsum tem

SEARCH

MENU NAVIGATION