장음표시 사용
11쪽
monetarum, sacci pariter ac proeliani scriptores risantur viderint autem Theo. logi, maioribus an minoribus cubitis, calamis, taleariis siclis, utendum sit, ut Saloae nidi templi ac regni magnificentia, Persi is, Romanis, alijsque mundi miraculis comparata; Matis aenei capacitas i Pondus coronae regis Ammonitarum statur Goliatha,Esyrti igigantis exteraque id genus plurimi cum ipsorum lcndu simul Mathea
tica lupputatione conueniant. Varisimile est magisiadis abundare auro Romanum orbem,quam olim Romam in a stantem.
i. ECHANICA sue Machinatrix scientia, subesternarur Geometriae asPhysicae, de ex illarum principi; . Machinarum omnium, siue operum artificialium, constructiones ac demonstrationes tradu diuiditur in vanas partes, pro varietate specifica Machinarum, quarum aliae seditionsonae tractoriae; alia: Pneumaticae; quaedam igneae, aliae hydraulicae; nonullae quasi sponte moueri videntur ob spirirus inclutos, decretum ches, bis repulsorii armMium aut similis metallicae laminae resultum quaedam principio euidenter extrinseco aguntur, eoque vel alii malo, ut ab hominibus, rotae. ab equis, currus ' vel inania malo, Vt a ventis naues,de ab aqua moleuinae rotae.
Maior escincommoditati . olerandi cum Machinis , quam si, Machinis te se
II. NVS QVAM magis verum est, artem esse naturae Simiam, victricem , emam
in Mecsanicis, quando illam, grauitate corporum, vires humanas superantem, ingeniorum ariesuperamus, varioque instrumentis opera naturalia exhibemus ut m tu ventorum in AEolipilis,Vaporum etcuationem& resblutionem,per imbres,niue vir dinem idoneis instrumentis Aeriam temperiem pro diuersis remporibus, 3 locas, ira Thermoscopio Irides insontibus; coelestium corporum4 animalium motus aurum cantus&e. In sphaeris, horologiis eurribus, nauibus automatis, hydrauliciique Machinis Q iii etiam tonitrua de fulgura in tormentis bellicis Meteora ignea, in pu technicis Ipsosque terrae motus in cuniculis subterraneis, fomitabili artificio is
GRAVI eorpora persium grauitaris centrum,eoaeemato ibi po ere,sic descem
dunt ad medium mundi, ut nullatenus quiestant donec tale centrum congruat cem tro mundi, mouentur autem,non a generante aut remouente prohibens nisi forte in
diu aliterperaccideas&remote; Neque a coeloquaci abigente grauiaac aruiserate
12쪽
leuis , neque 1 terra aut centro, quasi per virtutem magneticam attraben est avia , udab interna grauitate . quae est idem cum temperamento pii matum quatitatum accedente certo densitatis aut raritatis gradu; Et augetur ves minuitur , quando mutatur temperies aut eorpulentia subiccti immutata nihilominus grauitate intrinseca resus primi, mutati potest grauitas &effectius grauitatis in actu secundo propter solius extrinsecimutationem , puta ob diuersitatem medij figurae, resistentiae , remotionis a cen
IV. PARIETE S, eolumnae, turres, homines, equi, bitanees, eampanae, naues, &f- milia, quaeeumque in altum eriguntur, aut telluri innituntur, aut ex alto quomocu que suspenduntur habent sitam directionis lineam Vt vero quiescant aut non cadant; debet ista linea, a centro terrae ducta,rransire per centrum grauitatis in praeterea per locum cui innituntur, aut ex quo suspenduntur. Quod si vel centrum grauitatis vel basis ipserum sit extra huiusmodi lineam, inquiete dimouenturis prosternuntur versus eam
artem, ad quam centrum grauitatis praeualenter inclinati Globi plumbem anem aqualis magnitudinis,ex eadem abitudine cadentes, eois in sensibιli tempore a. terram peruenium.
GR A VIA eorpora ex alto eadentia, eadem proportione qua descendunt magis ac
mans grauitant non ob vicinitatem centri sed quia motus addit pondus Mimpulsus ex longinquo aer iuuat. Fieri potest, in adres, circa minimum terrae ambitum pons lapideus aut lateritius, qui nullis fulcimentis terram contingat : Si ponere tu uniformis ignis incentro, nulla pars eius sursum auolaret Si moles aque vrusormis orbiculatim inuolueret subiectum aerem, ne gutrula quidem caderet: si fieret puteus usque ad centium terrae, iuxta perpendiculi directionem, figura illvis esset conica Paries, secundum utramque faciem, a perpendiculo directus, prout sundamento assurgit, proportion Leer euadit erassior. Si Babylanie turris parietes perpendiculat iter extructi fuerunt, sextae pedibus magis distabant insemmo, quam proo terram, distassent autem magis si milliaribus,si sque adiuriam: Et ri t. si usque adiutis regiam ascendissent, ut homines incuti de sigrabant. Hominum corpora , prope eenurum munia , asinali grauitare egente necessari. - fusa procidor, supra se . inuicem.
PA V MENTA libellatim extructa, necessario sint sphaeriea, quod sphaerieam
terrae superficiem velut incrustent : Si vero pauimentum aliquod non ad libellam, sed ad regulam constratrum, fingatur ad cQlum utrinque periinsere, homines in tali planitie ambulantes, quhionitus abirent a medio, e semper altius astenderent, tandemque non magis possent ulterius progredi , quam reptare per longitudinem tu τὰ coelum siue ascendentisci Globus silper eiusmodi pauimento positus , nunquam so is steret . nisi in medio, ubi videt ieet pauimentum planum , terrae si baericitatem,
13쪽
terrae luperscies horietontalis, non possent homines in illa consistere, no excepto, qui pedibus cinaret centrum. Murin, qua inenses a Tarraris diuidit , necessarios arenaim. v II. PHT SIC E per se loquendo, non possunt plures, neque sensibiliter rapaciores domus extrui plures arbores maturescere,in decliui superlici montium,plures h mines erecti stare aut sedere in Amphitheatris&locis acclivibus, amur plano subi cent, licet per accidens, Mathematica abtilitate possint. Fieri potest turru, quae perso leucarum Ipatium, quantumlibet inclinata,non corruet, eo nimirum artificio, quo Eonoiuenus turris Garietenda, multis iam annis immota non cadit. In monte aeuualiteraecliui ascensius persedissiculor est vertice; per accidens autem,uia plana molatuor est,
P, distant evita auam1edes equites oviam Di, F itineris coqmatice liquendo. v III. CVR sedentes eum sessu surgere volunt, retro sum rura, antrorsum caput 8c
pectus inclinent. Cur supini homines corpus complicent,ut se erigant; Cur ascem dentcs&dor onerati spitiam inflectant Cur gibbosi senes genua antrorsum incuseuerat Cur quadrupedes utrumque simul pedem attollere nequeant,&nunc ad dextram, minc ad sinistram corpora insectant; Cut qui utrumque pedem muro coniunctum habent, nihil Lictra ableuare possint, nisi genua antrorsum complicent Ratio unica est, quia centrum grauitatis debetem in linea directionis. alioquino seruatur aequi pondium. Eadem autem ratione demonstrari polline, motus auium pisciam, lanambuloriamin luctatorum ordinarie loquendo, Sc.
Fieri potest fata, per quam duo rite ascendant. α tamen in contrar- muli X. MAGMIN I scanseriae xTraetoriae hoe maxime principio nituntur. Quaerimaque mouentur aut mouent in orbem, in vectes, in rotis, Imilibus,rachim quocunque situ constitutis, ea proportione facilius, validius ae citius mouentur&-uent,qua proportione longius distrahuntur a centro circa quod mouentur, siue morus oriatur ab innata grauitate, siue ab extrinsee potentia motrice. In hoc genere sex fiant principes machinae, libra, vectis, trochlea, axis inieratrochio, Cuneus cochlea in quibus considerandae sunt,quantitates virium mouentium, ponderu,&motuum, aura rum di temporum quibus mouentur; ordinarium est autem tanto longiori tempere αῖς longius spatium moueri potentiam, quanto maiorem habet per machinas tacti e . Potentia moueri aliquodpondusAddite nouo pondere 'δε mo t.
AR TIs ponderaria erine pium est, tunc fieri aequilibrium, quando pondera sunt brachris librae proportionalia permutatim in ponderibus autem obliqv ponderantibus nivitatur grauitatio prout triclinatur planum super quo sustentantur ut vid re est circa glo os oblique incidentes in moenia aquam obtinue descendentem, ventos t Ialiter impellentes,4 similia corpora quae mouenturvcluusiperiuruun homo
14쪽
ines natum Libraeentrem habens exactEmedium,&aeo ua hine inge brachia pendera,si dimoueatur a suo sim, non restituetur in locum pristinum, sed immota eonsiste usi vero ponatur obliquo sim cadere tota usque ad centrum mundi, eundem semper Grum obtinebuper se loquendo, etiam prope centrum mundi. Potes eualum a uilibris osse, o impositis ino libur νη-bus quilibris p. XI.
INFINITIs modis absilui potest Archimedeum problema Da mihi ubi sistam.
terramque mouebo in infinitis machinis Imo etiam dato vecte quolibet breuissi mo, modo sit firmus,commoueri poterita dari potentia pueruli, datum pondus tellure maius. Nemo autem sine Archimedis hypothesi terram transferet, ea ratione recapollicebarur, quamuis alio quodam motu, negandum non sit, eam percelli posse, verbi gratia per multas bombardas in obiectam rupem simul explosis, scut nauis promὀue e excusso a puppi in proram aliquo corpore cum notabili impetu εc violento vento
rum aut undarum trubine, similes terraemotus contingunt.
Superios Trachisa, nullamperse loquendo facilitatem Uar potemis mouent x II. INSTRUMENTA omnium pene artium propria, ad s. principes maehinas reuocantur; ad vectemo semidiametrum circuli oblonga quaelibet corpora, in quibus appare t motus aut impulsus in orbem,ad axem in peritrochio,rotae aut tympana eiusdem generis ad cuneum quaecumque percussione vel unpulsu incidunt, dividunt,perserant,&c. Cuneus autem validissime findit triplicem ob causam. Prima quod sit quasi duplex vectis: Secunda quod acuminatae figurae: Tertia ubd percussione commotus ubi admirabile est, quodi euneo, securi, &similibus imponantur mille mallei, aut pondus mille pluriumve librarum, si eidem aptetur cochlea,aut vectis ut alia quaevis machina, sine percussione,nullius pene momenti prae ictu continget effectus.
Bacu super obsu Syphii vitreis, aut super paleis ram potest,non rami paliis AEM
x III. CV sundaeis balistae tam violenter eontorqueant saxa Cur vererem Aries per
funem suspensius violentior Cur longiores hastae,per extremitatem dii sicilius seis rantur aut eleuentur, quam per medias partes. Cur igna genibus applicata aut pedibuet supposita, per extremum apprehensa facilius frangantur: Cur quo antenna sublimior eo celerius seratur nauis;Cur modico gubernaculo nauis ingens obliquetur: Cur tanta remorum virtus praesertim in medio nauis; Cur securis adacto per longius manubrium ictu validius scindat, Cur pondus manu detentum plus negotij faciat exporrecto brachio quam contracto Cursorfices, sorcipes dentiduci, nucifrangibula, facilius cindani moueant, quo longiora habent brachia, Cur uniuerse loquendo maioribus m nubriis facilitetur instrumentorum motus, unica causa est facilitas vectis, praeserturi Iongioris,& distantia ponderis aut potentiae motricis a centro motus.
XIV. SE NI hvdraulica, Pneumatiea,4 Pyrothecniea,cuiusmodi sunt fontes Iumnindissimi, resonorologia communes di proprios astrorum motus exhibentia, organa
15쪽
harmonieis rationibus perfecta, excitatae a Tarentino columbae votivites a steti Montano aquilae, Dracones subsultantes, sigilla automata, &e praecipuam cauam ,
bent rarefactionem&c delicationem ignis, aeris, aut aquae, metum acri ac pede
trationis,&aliquando secretum machina resultantis artisvium poti rarefactioneriueondensationem proprie dictam, sine ingressu aut exclusione eorporis extraneido s- bilem esse vacuum autem ac penetrationem, naturae creatae viribus repugnare, M dem experimenta demonstrant, quot sunt igneae, spiritales, aquatiles machina. Celeritati motus nusta Histentia es inuincibilis. ω ρπιιι in se iiii, 4 Η προ mentorum, in fulmine turbine, M. XV.
RAREFACTIO Deondensatio interdum oritur ex forma substantias, interilari
frequentius a motu locali: Frequentissime vero ab alteratione primarum quali ratum, caloris praesertim, frigoris Calor enim natura sua rarefacit stigus i hcoa densat. Fit sine aequisitione aut amiluone nouae quantitatis,pet solam maiorem arim: norem extensionem localem Corpora humida &iuxilia recipiora icissituditae lacii rarescunt&eondensantur, sicca autem&dura potius tanguntur,quam rarescaol,lis tobuti ram quandam partium extensionem compressionem in illis adminendam e qaonstet,ex umore quorumdam metallorum, vitii, ligni, vasorum, campanarum ας
ERTVM est naturaliter loquendo, non posse eorpus exiguum , verbi tau 3m'nulae granum atomum, aut aquae stillam rare fieri in quantamlibet amplitudiri nut toti mundo aut Oceano magnitudine respondeat. Supernaturaliter autem , licet s. appareat contradictio , praesertim in casu quo Deus velleterea te nouas formas ac dentia, quae rariorem innnities materiam postularent In ea a tamen eorum quae Ποπsunt, siquid tale fieret destruerentur essentiae, proprietates rerum naturalium. RVt factionis in acie, aqua. sumo,caeterisque eiusmodi,naturaliter possibilis quantitas,Thςlamosicopio, Eoli pilis similibusue instrumentis aliquatenus mensurari potest nos men praecise cum actualis rarefactio varietur, pro diuersa activitate causarum tis cientium & condenonaum.
Nullam eorpus in hoc uniuerso tantum rauitat, quantum in seipso simu XVII. vacuo,inani,&sipatio imaginabis, i diuina immensitas per Catachresim com
stere dicitur, possient moueri corpora, non tamen in instanti. Fieri potest, i, 'pondus aequali e eleritate per plenum per aeuum moueatur, imo clarissimum est, NI diorem esse posse molae asinariae descensum in vacuo determinatae alicuius quas Iixin, quam in aequali aeris interuallor talium est velocitatem motus aut tarditatem, absolvῖς loquendo densitati mediorum aut magnitudini corporum esse proportionalca' cos test ut arcus omnino pares, per aerem eiu dem raritatis eadem virtutes, eodem pore duas sagittas paris molis& figurae, ita excutiant, ut una duplum excuriat s liquod decurrit altera. um ruo u corpsu. σου tenuius esia ac violentia more r.
16쪽
xv III. SPIRITVs, qui propria est 'iritalium materia, nihil aliud est, quam tenire ac sub
tile corpus, minimE conspicuum,sereque adreum,cuiusmodi est, vetus de sumus a Dporosis halituostque orporibus exolutus, partim agente virtute Solis Ἀstrorum, partim etiam elementati calore, qui per omnia mundanae molis membra dissulus, totola eorpore miscet,& in ipso telluris gremio,miuiatiles,marinas & palustres aquas,terram indefactam & pinguem, omnis generis planins metalla, mixtaque caetera, velut in sor nace destillatoria caletaeit, extenuat, eorumquc particulas, in substantiam aeri amnem commutat quemadmodum in animalibus,calor cordis, tanquam Solisi fornacis atteanuatum languinem in spiritus vitales animales evaporat verissimc autem dictum est,
philosepho spiritum maxime omnium corporum nabere vim mouendi, quia vehementissimus est obieleritatem, se longi imos tractus se intinuat, ob fluidam leata Miri a renaahisi globiportio, in basim resiluta,totam firmam/nt cvarrium implere posset.
SPIRITUUM Violentia apertissimis prodit. Primδ in veruas, qui lubit aliud tune
quam spiritus natura sita frigidusi siccus, interdum vero per accidens humidus calidus,qui paulatim a terra sublatus, raretactionis, reflexionis, condensationis viacissitudine &e varias motionis cauias accipit. Secundo in terrae motibus,tonitru Guniculis subterraneis quorum violentia oritur a spiritu inclusb.Tertio in motibus animalium praesertim phrenesi, rabie aut iracundia surentnim quorum impetus Leonuulsi ne nunt spiritibus accensis,valdeque raresactis&condensatis. Quarto in motu proiectorum, quae separata etiam ab ipso proiiciente mouentur nihilominus deterente impetu a spiritu , sine qualitate illa realiter distincta quam nonum volunt imprimi proiecto. sit uteresa millendum, eubico'm, hune puer intra aerem in re posset; meti lorobustiorhomo, eandem aquis immosum, non in ret.
NUM QUAE M aqua sontium aut Maris, nisi violanter sepra luam orionem assur
git, neque fontes, omnes saltem, a mari immediatesprodire possunt; potest ta men nuno sonte, una medietas aquae fluentis, efficere alterius ascensum, qui deinde propagetur ad maximam celsitudinem. Insiphone inueris, quamuis pars altera mille.. cupio amplcior esset, quocumque demum itinere fluat aqua,per hanc partem, nunquam
coget alteram ascendere, quando venerit ad aequilibrium Vnde si totum mare Cylindri co Vase ausum esset, fieretque iuxta ipsius fundum tubus altitudinem habens mari αqualem,impleretur quidem tubus,sed nihil prorsiis efflueret.
Dari potest innistas perfecta ineuisusuperficis tota sublunam aqua μνήμη is .ctaviu riculo effusioni consistat.
XXI. AQVI omnis tantum ascenssit ouantum aestendit Quare si duo essent Montes proximi, fieret'ue tubus plumbeus avertice vesus, per valem, usque ad alterumor hunc tubu descenderet sens existens in uno monte;Εerinludem ascenderet ad aliurn monte.contra in is a vulgaritiatu descedit aqua quan tu diasteri M.quare costra
17쪽
per montis acclivitatem tubo plumbeo, Potest sons ex una parie montis scaturienς 'doduci per clivum ad habitatores in opposita radice montis;Si enim paretur tubvspcrclivum Dimpleatur aqua ficio in summitate montis foramine ac deinceps obturato sei perinposterum fluet. Admirabile est in hoc sphone, partem alteram, multo Parorem esse posse altera intra hum dum mersa, nunquam tamen reddere aquam, ubi deuenit ad aequilibrium.
In Coeisa A ehimedis in tu My irali,euiusmodi est ornu venatorium, ores eu eiu descenians ascendιre,o unis pe=μιu ascedens descendere. XXII. COMPRESSAin tubis aqua violentius fluit,ac quidem in tubis inclinatis,ea proportione qua augetur inclinatio in tubis autem rectis copiosiori velocior fuit, ua proportione crescit longitudo ubi Omnis vero aqua ,sue quiescens sue commota, uelibera siue clausa, perpendiculariter grauitat iupra situm fundum, sed tanto mirus, Quanto celerius mouetur. Si totum mare vale Cylindrico clausum esset, fieretque iuxtarpium tubus altitudinem habens sipra Mare,nius milliaris: qui vellet, compressis mari, aquam cogere,ut pertubum ascenderet sepia suam orioinem Maris iupcruciem; Tantam vim adhibere deberet, quanta effet grauitas Cylindri Aquei, altitudinem habentis unius Miltiaris,basim autem Mari aequalem. Possibiis est,navim proriopondere sine externis iniu=js, in ortu aut alua uiatili, Poenis Uiuo temporesubmergi,quamuis in Oceano secure naAgarit.
XXIII. OV IE de momentis Librae xlinea directionis dicuntur, facile ransieruntur ad librationes nauium,rerumque in humido fluitantium; optime autem libratur naua, si polus eius ita deprimamr infra superficiem aquae, ut violentia ventorum expansis velorum sinubus excepta,perpendiculum vix immutet . Librata nauis, cuicumque viri ci ,π- morum, aurae, claui fluminis deserentis, funis trahentis,obediet, modo issa circumi clam aerem, humidu diuidere possit. Navium cauitas parabolica,ex mete Archimessis est commodissima. Non solum, stante vento, puppi, verum etiam a collaterest, nauis
dirigi potest ad destinatum locum. Continui non raro, ut immensis aquiis aiis eoiam Deo eo stat nanis. XXIV. GRAVI A eorpora in humidum demeria minus grauitant, leuia ex opposito ma sleuitant, pro rara portione&grauitate humidi, cuius locum occupant. Mawtudines autem aqua leuiores secundum speeiem, tamdiu merguntur, donec occupent locum aquaeibi aequalis in pondere, ex quo facile colligitur quantum oneris ferre pos- sui naues, tres, dolia, di milia quantum nimirum est pondus aquae cuius locum occupare possunt. Item quantum diduci debeat, moles,a ea, serrea,argentea, cuprea,eve. ut per modum scaphae supernatent aquis Supernatabunt enim, si excavatae , fiant maiores aqua aequalis secum ponderis mucria quidem accidet, si molcs aurea omplumbea I x. argentea H. Cupreario serrea 3 1 nea octies maior irataci aequas secum molis.
18쪽
RA TIO cu auigia quaedam non submergantur,ciuic minae nretallicae Lacus se
reae, cra n tametallorum, supernateri aquis, petitur, rea note filic na, tuin ex
medii ipsius resistentii,tum ex nauigiorum re iraque innatantium figura. Tandiu autem resistit immersioni numquodque medium, quamdiu Cles humici, quae ab immerseeorpore excludi debet, eodem corpore immo si grauior eli. Cur autem aquis praeso-cati, post aliquod rempus Iupernatent,causa potissima est, quia partes terreae abstergunturin copiosus aer in corpore generatur, undes corpus reo e viris ii .satur, potest autem ex selle nonnulla etiam cauta peti, videmus enim, se bovinum, eleuarc colorcs invasis fundo contentos.
Aoua profunditatem habens foliν charraret, vel unius uncia pondus sustin.ranis nauem is ponduccentus misi librarum. XXVI.
POTEST una libra aquae aut alterius humidi, decem, imo centum δd pluribus in
infinitum libris plumbi, altera lanci impositis aeqv ponderare, licet omni prorsis vitio bilanx careat. brachiis aequalibus si praedita. I otest bilanx in aere, libratam positionem habere, quae tamen, intra humidum, iisdem onerata ponderibus, aequilibritatem amittet Varijs quidem modis grauiae leuia diuersae specie inter se conserti possimi, per bilances, per demonstrationes Arithmeticas ac Geometricas, ut illorum pondera troportiones, quoad grauitatem xmagnhudinem desiniantur. Sed insumsvidetur Mechanica ratio, quae per vas aliquod regulare supernatans humido, ecperi mersionem intra aquam, haec omnia examinari posse demonstrat.
Aerea im O ignea uuitaι, per bilantem eret examinari potest. xx VII. IV CUM DI ludit ur in humido, quando illitis ope determinarur praecise quantum grauitent aut leuitent, proposita quaevis corpora, qua proporitoni, qua lege , quo
conatu , mergantur aut e mergant, intra quodlibet humidum: Quando temonstrinlr, quod pondus necessarium sit, ut irras ivtudiine aqua leurores adiuncto quodam pondore mergantiit ad libitum, vel in prati isa humidi lii perficie, in medio aut in undo detineantur: quando data nauis aut alterius corporis demessa parte, ipsius nauis pondus,datoque nauis pondere demersae demergendaeque parras magnitudO,simulque grauitas&quantitas humidi , dato corpori aequalis secundum moIem assignatur; Quando denique, pondera aquis obruta, sursum educuntur per magnitudines aqua leuiores, quo artificio, etiam terra tota,per multas naues in mari postas, concuti posset.
Nauis deducta iam fuminis, quod sum non patitur is fit purior ad motum, V plui statu confectum est.
XXVIII. HROPONANTUR duo eorpora metallica aequalis ponderis. v. g. Aurum. I plumbum, firmiter incluta duabus pyxidibus omnino aequalibus, ita ut post in lusi
nem omnia aequcponderent Matheniaticus, etiam sine immersione in aquam, resi-eto plumbo, certissim E aurum eliget, intemerataque pyxide quaelibet metalladiicernet. Deprehensam ab Archimede auri argentique,in diademate aut simili mas natationem, multipliciter hactenus exposuerunt authores, per Algebram&per regulas proporti
min. Sed his o ubiu modas, potuit Hieronis auaraba, exprobare Archimedises
19쪽
ciam inmaeto detegendo, partim ex figui partim ex lacunosis partibus a i tamen sit. Iaciae quae ex figura oritur , per doctrinam eorum quae vehuntur in hunudo occurripotcst. Si quis dolio gestet iste es. illo que natare eogat, non perinisse onere subisset, via cauea Iesans auis, ilias percaueam votitare compessit. XXIX. SP columna marmorea, E lacunari pendens, eique vas aliquod manibus sepπο- tur aut tineatui tantae capacitatis, ut opedes cubicos columnae, intra se conuneat. Columnam tamen non tangat, sed proximum sit undique Inilc Iatur intra vas tam tum aquae, ut vacuum mira vas& columnam repleat. Dico hanc aquam licet modica sit, plus ponderaturam quam pedes cubici aquae. Si vas aliquod sphaericum ambiret medietatem terrae , ea clam condicione iniecta aqua plus ponderaret, quam moles queamedietatem crrae a laequans. Sugenc . eleuare potes actuam , vltra aqMili, tum ouam misi hemines aiadolis Machinis con,pr. mendo non aucPerent. XXX.
VIOLENTIOR est ictus , elatae borr bardae, quam libratae, si spectetur impetus ex parte torrotnti, cdo inti acei ros terminos eleuetur, usque ad quantitatem anguli lem. recti, vel sex puncto iv,adeo ut pro varietate punctoru, semper augeatur ir retus , dc se punctorii eleuatio ad horizoiualem comparata, impetu sit plusquam tripla; Ii eio consideretur effectus ex parte dii politiorus murorum , ap violentro et tiara glob serpendici lariter se te incidentis in moenia, quam eius qui ad obliquos angulos. Ignis prout surgit in altum,non pyramide recla,sed potius inuersa almurgit,cilatans ruspatia, si vero clauiuitur intra tubum , mirifice auget virtutem suam. Duobus modis sumibula iuuantur, uno si dilatentur in summo, sic enim ignis se dilatans fumum relicit: altero si fiat intra caminum x prope ignem species quaedam infundibuli inuraud scenam tubo coactus ignis , maxima violentia protrudit tumum. Lucem ardentes, in sepuishris aut is, sitis, disturno tempore. non tamen ruo , durare possunt.
I I, ' OSMOGRAPHIA, est totius uniuers& praeeipuarum eius partac sym descriptio, quoad locum figuram, motum magnitudinem, illuminata
nemri umbram,&smit: horum consectaria. Eius parte censentur, KRI nomia , siue tractatus de sphaera cαlesti artificiali, milibusque Ir ω mentis,Theoricae planetarum, Tabulae Astronomicae,Computusae est si sticus hiat Omonica siue traetatio de horologijs, Geographia, Astrologia iudicetanti Q ira tuo sunt in toto illius negotio praecipua. I Phaenomenam Ieruationes eorum quae conringunt in coelis 1 Hypothesic circulorum Dorbium , Excentricorum .' cyclorum,&e. Apparetis explicandis idoneae. 3i Geometricae demonstratione Wrataones pbysicae suppositionibus confirmandis aptae. 4 supputationes Arithmeticae ,- rum calculo, Astrorum notus, magnitudines, distantiae,tum a centro terrae, tum a inuicem niualcris definiantur.
20쪽
Si qua Ur caelestes, habeant proflandiralemanius m :diaris teririnent serae,si es aerum mulio ps: I, qtι- numero metiti Idionum es tantum etnιm Iesus cou. ιδεεnιρι quam te nia res. II. DE deest mundum non fuisse ab aeterno, fidei proximum esse unicum, ratiore tamen naturali aut experientia neutrum couinci potest Mundusi cnsuit ante εγ . annos, quando autem generalia iacendio confla rates renoirari deberat. rem eramum est asseuerare, dubium eo ni jccre securum prouidere Piobabilius est in illius productione Deum inlumpsisse iustum interia.ἐlltim exd: erum totam abyilia: is clueam telluti superniam, in tres portiones diuisisses in Liuiam limacia uitates terrae con clusit ei in se partem assumpsit pro materia praecipua mixtorum, quae omnia sere ex pra dominiis sunt aquea Mediam rarefaciendo commutauit, in acrem, aetherem ac coelestia corpora, quo modo supraccelestes aquas ab in sei intibus seiunxit congregam si .ut in treaquas maris, ponens in the lauris abyssos. Elementa prvostero ordine poni potuerunt.*,m ignis infimum nae secundum arua tantum terra supremum lacum obtineret.
III. DRODUCTV est mundus, tempore aequinoctisverni die Dominica, hora lex- I in Astronomica respectu Hierosolymitanae vibis. Non est in loco Aristotelico, sed tu spatio imaginabili,4 ipse sibi locus est. Nulla ratione Philosophica inouimus an
totus transse latur motu lationis. Figuram habet sphaerieam, saltem in conuexo Fi mamenti constat elementari regione ac coelesti Elementaris, continet a centro ad conis cauum Lunae, si semidiametros terrae; In medio illius est terraqueus tabus, immob:-lis , quia paribus undequaque libratur ponde ibus, nec mutat centrum si ex aliqua parte prematur, aut subleuetur pondere maximo, quod circumiacentem acrem diuti .erero. su S: fieret lensib:lis motus terrae, in vitam ramum ptatem aecificia multa ue-
frui solim gessi Dominus es, res ambulare φιν AAm, ellum plus ruum termisto
TTRRA olim perfecte sphaerica deinde tot asperata montibus, quot eauitatibus
depressa. ad recipiendas congregationes aquaruin, paulati in redit ad suam sphaericitatem , Ouando alluvione pluuiarum&fluminum montuosa terra in valles recidit, Semaris ac fuminum aluei arena amo cumulantur. Ex quo sequitur, naturaliter loquendo, non potuisse hanc terram ab aeterno esse habitabilem, ut nunc est, neque in aeternum esse posse ae/ucta enim ad persectam rotunditatem inundabitur aquis, nisi humana diuinaque virtute , eruptiones maris impediantur, aut sutura conflagratione ignis Cataclysmus ille praeueniatur. Elementa non habent nune proportionem detuliam , habuerintne initio muniis
SEMIDIAMETER terrae ex veriori sententia est 3 36 milliar ambitus raco . Ita tam gradu cαlesta, in terra e frondeant sexaginta milliaria Multuar incia ε