Continentur in hoc volumine. Aesopi Phrygis fabulae. 214. e Graeco in Latinum elegantissima oratione conuersae. Eiusdem fabulae .33. per Laurentium Vallam virum clarissimum versae. Eiusdem fabulae .63. a Salone Parmense versu elego latinitate donatae

발행: 1519년

분량: 257페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

Bono animo esto Caper . Excogitaui nanque quo pacto uteri reduces simus.Si quidem tu eriges te rectum,prio ribus pedibus ad parietem admotis,cornuat adducto ad pectus meto reclinabis,& ego p terga,cornuaq; tua transi liens, & extra puteu euadens,le istinc postea educam. Cuius consito,fidem habenti Capro, atque ut illa iubebat, obtemperanti, ipsae puteo prosiliit.Ac deinde pnegau dio in margine putei gestiebat,exultabati,nihil de Hira

eo curam habens.Caeterum,quum ab Hirco, ut fidi fraga incusaretur,respondiCEnimuero Hirce,si tantum esset: bi sensus in mente,quantum est fetape in mento,non prius

in puteum descendisses; qde reditu exploratu habuisses. Haec fabula innuit, Virum prudentem debere finem eo plorare,antequam ad peragenda veniat. De Vulpe,& Leone. II. Vulpes nullum antea Leonem conspicata,quum illi altera

mis ex improuiso obuiasse ita aspectum eius expauit, ut parum ablueri quin extingueretur. Quod quum iterupostea accidisset,ad aspectum quide Leonis est exterrita, sed non ita,ut prius.Tertio autem,quum Leonem eundeesset intuita,non modo non exterrita, sed etiam fidenter adiens, ecum collocuta est, & confabulata.Haec fabula innuit,quod consuetudo,& conuersatio facit, ut quae maxime horribilia,& formidanda sunt,neque horrida neq; formidolosa videantur.

De Callis,& Perdice. III. Callos Quidam domi suae quum haberet ereatus est Per dicem,eam alendam, re in societatem Gallorum dedit una cum illis saginandam,eamq; Calli pro se quisl mor

92쪽

dicabant,abigebant .Perdix autem apud se asilictabat. existimans ideo talia inferri sibi a Gallis,quod suum ab illorum genere alienum esset . Vbi vero no ita post aspexit re illos inter se pugnantes,mutuot percutientes, recreata a moerore inquit.Equidem post hoc non afflictabor a plius,uidens eos inter se dimicantes . Haec fabula innuit, virum prudentem debere aequo animo ferre contumelisas ab alienigenis illatas,quos vident,ne a domesticos quidem iniuria abstinere.

De Vulpe,& Capite reperto. IIII. Vulpes aliquado in domum Citharoedi ingressa ,dum osa

instrumenta musica,omnemq; su pellectile scrutaret, reperite marmore Caput scienter,fabret factu. Quod quu in manu sumpsisset squit.o Caput cir magno sensu factum, nullii sensum obtines.Haec fabula,ad eos spectat,qui cor poris dignitatem habent,animi industria non habent. De Carbonario,& Fullone. U. Carbonarius conducta in domo habitans,Fullonem inuitauit,qui eo loci Pxime venisset,ut eisdem i aedibus una haIbitarentiad que Fullo:o homo non est istud factu condu/cibile. Vereor enim, ne quidquid ipse candidi facerem,id omne tu carbonaria aspergine fuscares. Haec fabula inuit, nullum cum flagitiosis habendum esse commercium. De Viro iactabundo VI ir quidam aliquandiu peregrinatus,quum iterum domu reuertisset,quu multa alia in diuersis a se viriliter gesta ia/ctabudus praedicabat,tum vero id maxime,quod R hodiomnes in certamine saliendi superasset, eiusdem rei Rho/dios,qui assuerunt testes esse, ad quem unus assistentiun

93쪽

respondens inquit.o homo si verum istiud est quid loquerisiquid tibi opus est testibus:Ecce hic Rhodus.Ecce hiecertamen saliendi.Haec fabula inuit, et ubi rerum testimo nia adsent,nihil opus est verbis. De Viro Apollinem tentante. VII.

Vir quidam facinorosus Delphos se contulit Apollinem tentaturus,habens passerculum sub pallio, quem pu

gno tenebat:& accedens ad tripodem, iterrogabat Deum dicens. Quod habeo in dextra vivit,an ne mortuum est prolaturus passerculum uiuum,si ille mortuum respodi Oset.Occidisset enim statim sub pallio clam priusquam Wferret.At Deus subdolam calliditatem hominis intelliges dixit. O consultor utrum mavis facere penes te nant ar bitrium est facito,&sue viuum siue mortula,quod in manibus habes,proserto. te fabula innuit, mentem diutunam nihil,neq; latere,nes fallere. De Piscatore. VIII. Piscator quidam,demissis in mare retibus extulit Smaridem pusilli corporis, quae se P iscatorem obsecrabat. Noli me in praesentiarum capere pusillam & minutam.sine abire decrescere, ut postea fic adulta commodo maiore potiatis, cui Piscator inquit. o vero amens sim, si lucrum quod inter manus habeo,licet exiguum praetermittam, e suturi boni, quantumlibet magni.Haec fabula innuit,Stoliduesse,qui propter spem maiorem,rem praesentem,& certam licet paruam non amplectitur. De Eouo,&Asno. IX. Vir quidam habebat Equum,& Asnum . In itinere autem faciendo inquit Asinus Equo . Si me saluum vis, releua a me partem

94쪽

me partem oneris mei. Equo illius verbis non obsequete, Asinus sub onere cadens,moritur . Tunc Dominus iumetorum,omnes,quas portabat Asmus sarcinas,simul l co .rium,quod a mortuo exuerat,Equo imponit et quo onere depressus Equus,& gemes cum clamore inquit. Vae mihi iumentorum infelicissimo. Quid mihi misero mali eueunitiNam recusans partem,nunc totum onus porto,insup& illius corium.Haec fabula innuit, maiores debere in laraboribus participes esse minoribus,ut utril icolumes sint. De Viro,& Satyro. X. i Vir quidam cum Satyro amicitiam inierat,qui quum edendi gratia sederent,exorta caeli tepestate,ac frigore, Vir ma nus ad os admouens anhelitu refocillabat, Quod intuens Satyrus,interrogabat, quamobre id faceret.ille inqt calore oris algentes manus refocilloipauloque post, calidiori edulio allato,cum Vir iterum ad os manum quum edi lio admouens,calorem cibi tenui inspiratioe refrigeraret. Interrogat Satyrus, quamobrem & id faceret. Respon/dente autem Viro, ut refrigeret edulium .atq; ego inquit Satyrus,tecum posthac amicitiam non exercebo, qui ex

uno ore,& calidum promis & frigidum,Vale Haec fabula

innuit,deuitandam eius amicitiam esse, cuius anceps vita

est,&non simplex sermo.

De Vulpe,& Pardo. XLVulpes,& Pardus de pulchritudine altercabatur,& Pardo suam versicolorem pellem extollete. Vulpes quu sua pponere non posset,inquit. At quato ego speciosior,q no cor pus,sed animu verticolore sertita sum. Haec fabula innuit, pulchritudine animi antecellere pulchritudini corporis.

95쪽

De Fele in Reminani mutata. XII. Fesis quaedam delitium formosi erat cuiusdam adulescentis.

Hanc ille ut in Foeminam mutaret, Venerem deprecatus est.Dea miserta cupiditatis adulescentuli,conuertit bestia in speciosam puellam,cuius forma inardescens adulescen tutus,adducit illam secum domu. Quibus considentibus in cubiculo, Venus volens periculum facere , nuquid illa cum corpore mutasset & mores, murem immisit I mediu. At illa & eorum,qui aderant,& cubicut i nuptialis imme mor,e cubili surgens,mure insequebatur,illum comedere cupiensaunc Dea indignata,iterum in sua restituit natu ram.Haec fabula innuit,scelestos homines, & si coditione,

statumq; mutent,tamen mores nequaq mutare.

De Agricola,& Canibus. XIII. Agricola quidam hiberno sidere in agro deprehensus,des

cientibus cibariis,primum interfectis singulis ovibus,illa rum carnibus vescebatur nox & caprarii, postremo ope rariis bobus interemptis alebatur. Quod Canes quum animaduertissent,inter se collocuti sunt, dicentes. At nos hinc faciamus sugam.Si enim operariis bobus Dominus noster non pepercit,ne nobis quidem parcet. Haec fabula innu it fugiendos eos esse,& cauendos,qui a familiaribus q uoq; manus non abstinent.

De Agricola,& Filiis. XIIII. Agricola Filios suos videns quotidie digladiantes,nel ingratiam inter se reducere potis eet,iussit fasciculum virga rum sbi asserri.aderant autem Filii illuc sedentes iq quum allatae essent, colligauit oesi unum fasciculum,iussit singulos F iliorum falciculu capere,atq; confringere. Illis ve

96쪽

ro confringere non valentibus,soluens postea fasciculum, tradidit singulas virgas eis fragendas. Ait illis statim,sacile* fragentibus intulit. I ta & vos Filii mei, si unanimes pstiteritis,inexpugnabiles vos hostibus,inuictost praebe νbitis.Sin minus,1psa vestra aemulatio, atq; seditio opor tunam vos praedam inimicis faciet. Haec fabula innuit, aeque res humanas facere, vel a concordia incrementu,vel discordia iacturam.

De Muliere,& Gallina. XV. Mulier quaedam vidua habebat Gallinam quotidie singula

oua parientem . Sperans autem pro singulo bina ova parituram,si plus tribuisset escarum,opipare educabat. Calluna vero pinguior effecta,ne unum quidem ouum parturire poterat.Haec fabula inuit,quod homines propter luxu,& copiam rerum marcescentes ab instituto retardantur. De Morso a Cane. XVI. Admorsus a Cane quida circuibat, singulos corrogans cu rationem. Nactust quendam est, qui cognita mali qualitate,inquit. Si tu quidem Homo conualescere vis, sume crustulam panis madefactam in sanguine vulneris,& porrige Cani,qui te momordit comedendam.Cui ille der iradens inquit.Ego me hercle si istud fecero,dignus sum,qui ab omnibus huius urbis canibus mordear. Haec fabula innuit,improbos homines,quum maxima beneficia acceperint,tum maxime ad maleficia animari. De duobus Amicis,& V ris. XVII. uobus Amicis una iter facietibus,st Vrsus obuia, quoruunus perterritus in arbore scandens latuit. A lter vero, culi impare 'solare,& si pugnare vellet,lupatu iri itellige

97쪽

iret, pcidens simulabat se mortuu ee. Ursus aut adueniensi aures,& occipitiu olfaciebat.Illo,qui stratus iacebat usq; cotinente respiratione,ita mortuu esse credens'sus abiit. A iunt.n.Vrsum no saeuire in cadaver. M ox Alter,qui in ter frondes arboris latuerat,descedes interrogat Amicum quidna ad aurem risus secum esset locutus.Cui Amicusinat. Admonuit me, ne posthac cum huiusmodi Amicis iter faciam.Haec fabula innuit,deuitandos eos amicos,qui periculoso in ipe, ab auxilio praestando reuocant pedem.

De Adulescentibus,& Coco XVIII.

D uo adulescentes obsoniua Coco mercati coiter erat.Caeteriiquu Cocus quibusda negotiis domesticis intederet, vacaretq;.Alter adulescetu pie obsonii in alterius sinu im misit.Conquireti aut Coco qui carne substulerat,iurabat se n5habere.Qui vero hebat, iurabat se no abstulisse.Co cus vero intellecta adulescetum astutia,inqt.Et si me latet fur,tame eu,quem iurastis Deum non latebit.Haec fabula innuit, p si holas caelamus,Deu nequaq caelare poterimus.

De Arundine,& Olea. XIX. II isceptabat Arudo,& Olea de constantia,de fortitudine, re de firmitate.& Olea qdem probra Arundini ingerebar,

ut fragili,& ad oem ventum vacillanti. Arundo autem obticebat,no longum tepus expeelans.Nam cum ventus vehemens ingruisset,Arundo agitabat, refellebatur .Olea vero quum violentias ventorum reluctari velle confraucta est. Haec fabula innuit, eos qui sortioribus ad tempus cedunt potiores esse iis qui non cedunt.

De Tubicine. XX.L rat Tubicen,qui in militia signu caneret. Is interceptus ab

98쪽

hoibus,ad eos, qui circusistebat proclamabat.Nolite me oviri innocuum,insontemt occidere.Nulluenim una ego occidi . Quippe nihil buccinam aliud quam hane trioam habeoiad quem illi vicissim cum clamore responderunt. Τu vero hoc ipso magis trucidaberis, Q quu ipse dimicare nequeas, caeteros potes ad certamen impellere . Haec fa bula innuit,l praeter caeteros peccant,qui malos,& importunos Principes persuadent ad inique agendum. De Aucupe,& Vipera. XXL Auceps quidam sumptis aucupatoriis retibus, ad venadum pressit,viso Turdo in cacumine arboris sedente,copos tas artificiose arundines cum reti ad auem clanculu admo/uebat,speras illam se venari posse, Quod quu agit, in altu intuens,iacente Viperam pedibus offendi quae exaspera/ta dolore,holam momordit.At ille iam defidens, me miserum inquit, qui quum alterum venari volo,ipse ab altero captus pereo. Haec sabula innuit,fraudulentos homines lasgias suas occultare,saepe tamen ab aliis idem sustinere De Castore virilia sbi amputante. XXII. Castor praeter caeteros quadrupedes in aqua durare dicitur, eiusq; genitalia ad artem medica sane utilia esse. Tunc ubi videt se ab indagantibus hoibus captu iri nouit enim qua rem indagetur ipse sibi genitalia praecidit , eaq; ad in se quentes proiicies hoc modo incolumis euadit. Haec libila innuit,huius exemplo prudentes debere pro adipiscen da salute nullam rationem habere sortunarum.

De Delphino,&Thunno. XXIII. rhunnum quum delphinus insequeretur praecipiti cursu, & ia ia capiedus esset,in anfra Ea queda Ie intrusit.Delphi

. . . . t ' . . .

99쪽

n usq; ad alteiu smile impetu ipso illisus est,ad que Thurrinus respiciens,iamq; expirantem videns,inquit Iam mihi mors non est molesta, videns eum,qui mihi causa mortis est mecum morietem.Haec fabula innuit,aequo animo set re homines calamitates,quum eos propter quos in calami laxe sunt alamitosos aspiciunt.

De Cane,& Lanio. I XIlII. Canis qga insiliit in Macellu, Lanio in aliqua re occupato,

erepto pecoris corde fugiebat.ad quem Lanius conuer 'rsus fugietemq; aspiciens inquit, o Canis ubicul fueris te obseruabo,non enim substulisti,sed mihi cor dedisti. Hate: fabula innuit, iacturam semper esse hominibus doctri De Vate quodam . - XXV. . aticinator qda in foro sedes sermocinabat ,quum qda sibis psto fuit,trepidast denunciat fores domus eius restae' s ehosaq; direpta, i in domo fuissent:ad quem nuntium va- ticinator gemens, Pperansi cursu se domum recipieb tiquem currentem quida intuens,o tu inquit,qui aliena n gotiate diuinatu R P mittis,certe tua nodiuinasti. Haecia bula ad eos speelat,qui res suas non recte administrantes, : alienas, i nihil ad eos plinet, puidere,&cosulere conatur. v, De IEgroto,& Medico. XXVI. .

Aegrotus qdam a N edico sterrogatus,quona modo se hani buisset. praeter modii indit in sudorose fuisse resolutu uCui Medicus,istud inqt boriu est. Secudo vero ab ipso iterii interrogatus, quona mo se haberet.rndit algoribus cor. reptus,diu vexatus sum,&id quo Medicus inqt bonis. est.Tertio,quii ab eo Medico interrogaret andit,yssuuio

corpis debilitatus sum. Istud et bonum est inet Medicus.

100쪽

Postia autem a familiari quodam interrogatus, quo mo d. Eabes o amiceirespodi etiam,atq; etia bene habeo,sed

morior. Haec fabula innuit,arguendos assentatores. i

Asinus calcato ligni aculeo claudicabat,conspectoq; Lupo ait,o Lupe en prae cruciatu morior, futurus esca, aut tua, aut Vulturum,aut Corvo'. Vnu modo abs te munus flagito.Educ prius de pede aculeum,ut moriar salte sine cru/'ciatu.Τunc Lupus summis dentibus aculeum mordicus prehendens eduxit. Asinus vero doloris oblitus, ferratos calces in faciem Lupi impegit,fracti si illius fronte , nari bus,dentibus,aufugit.Lupo se ipm accusant ,ac merito sibi id euenisse dicente.* qui didicerat esse Lanius iumentorum,nunc illorum volebat esse Chirurgicus.Haec fabula innuit, si, qui sua artificia deserunt, transferentes ad aliena apsis non apta,& in derisum veniunt,& in discrimen. .

Auceps tetederat volucribus retia,huc eminus intutaMerula pcotabat, qd negotii agerer, ille riadit se codere urbem, abiitq; logius,& sese abdidis Merula vero illius verbis fi de hiis,accedes ad esca iuxta retia opposita,capta est.accur rentel Aucupe,inqt,o ho,si tu qde tale urbe codis, haud multos mentes incolas.Haec fabula innuit,eo maxime more priuata,& re publica destrui,quupsides saeuitia exercet.

De Viatore. XXIX. Viator logii ingressus iter,uouit si qd inuenisset, eius dimi

' diu Ioui se oblaturii. In ueta aut postea in itinere Perapes mulayr,amygdalarui plena omedit oes palmulas, mygdalast. Sed haR nucleos,illarum putamina,&cortices,ad

SEARCH

MENU NAVIGATION