Stirpium Austriacarum pars 1.2 continens fasciculos tres cum figuris aeneis

발행: 1769년

분량: 604페이지

출처: archive.org

분류: 식물학

201쪽

sTIRPIUM AUSTRIA CARUM

S ex o ML LINo sela aper evincitur,' plantiam suam non esse plantam

II esy Angelica tenuitolia. Riv. T. 18. collatis omnibus hanc alvi Ni plantam nec Selii Tum G ME LINI esse, . nec Carvii Eliana MNNARI, credo statui posse. xiv IN I enim glabra stirps caule leniter sidcato gaudens, canaliculatis soliis non convenit aut G ME LINI iconi, aut MN NAEI definitioni, nec Riv IN I ipsus synoninus, quae nobis conservavit DILIE-

Nivs. Dicerem potius nostrum Seseli Selinoides csse, ni obstaret

semen. , i

III. An Carvisolia inNNAri, est Carvisolia DILi ENII 3 Retulit Dii. LE-Nius, suam plantam solia non habere prorsus Cari, sed Cicutae, aut potius Seseli pratensis similia, obscuriora tamen, dilutius autem virentia. quam cicutae; addens totam plantam externa facie Cicutae adeo similem esse, ut illi pro Cicutae specie caule striato primum fuerit habita, praesertim quod semina nondum matura, Cynapii R IviNi seminibus satis Ibmilia essent. Ergo planta Ciciitae habitu visa Di LLr Nio, Selino hi vestri convenire credita GMELINO, S Hyppomarathro II. Tabernaemontani Rivivo, ct Laserpitio prulenico LiNNAgo, esset Carvissilia MNNAEI 3 arduum simo Hi in mira hac confusi obe aequunt iudicium. Verum enim vero an non potius Seseli pratense Mum Carvi solia esset ONNAEI λ certe caulis sui catus angulo litς, Cari aliqua, ratione soliorum sele deculsantium, natura id suadere videntur, ni demum semen Obstaret.* aut an non potius eadem si ib aliis plantis non rite definitis latet 2 Selina, tum sylvestre, tum palustre non satis constituta sunt, aut discriminata; nec ovidentius perspecta Sesesi prauisse Minissiliensium P. ziNsONII aut Sesesi Ihratense nosras Eiusdem, quas plantas M NAEVS nunquam citavit: aut Daucas pratensis it folio, Sesti, prati se tenuisosium C. BΛUHINI, de quibus etiam non meminit MNNAEUs: aut nontamon Dodia LOB. ct fler alterum Patenseco κυωntu ; in his igiti ir dii ficultates latere, quas nullus, ni semen vi- sterit, tollere possit, certum est; unde a Cl. LINNAxo sitae Carvi ibliae figura cum seniliae, ut iudicari posssit, petenda est niaxime, cum Laserpitii pruteitici habitum, qui nostrae plantae nullus sit,. habere asserat. Glia

202쪽

FAsCICULUS III.

In pratis ad sylvarima inargines crescere, dicit xa AMERUS, D dum vidi, nee Enumeratio liabct.

s. Selinum Cervaria φ Εlench. T. III. Fig. r. Selinum soliis cartilagineis, inferne appendiculatis, ei reum latratis serris

denticulatis.' Selinum pinnis pinnatis, pinnulis appendiculatis, circum serratis triangularibus HALL. helv. p. 6 4. Soseli V. montanum pannonicum. ci .us. his. CXCIII. icon. Curvaria. Riv. Τ. t 1. commoda, sed semen non adeo disinctum, ut L. ' NAEL Μ adducere potuerit non ad Athamantas, sed ad Selina spectare. III. Daucum V. NATTH. Comment in Diosc. curante e. B. iecm euganS. Daueum alterum. CA r. epit. 637. itfon bolti Libanotis a heophrasti nigra. TABERN. Libanotis altora quorundam. aliis Cervaria nigra. r. n. III. duplici ico e p. I M. una altera ex cLusio sub nomine aueritia planta p. i67. nee a tutior fias C. n. aut Μo Ris. qui etiam bis ruetiit, aut plagearibus cHABRAEUS, finetiam ter pinxit. ε . Daucus montanus apii solio. maior. e. n. pin. i;ci. mala omnino nomine, Noliam plantam exactius, quam hane definiente, sed adiecta bana varius tum vota. El. Daucus montanus vii solio albicans. Eiusdem, nomine itidem malo.

In Gauri et, Si nmeringer' alde, montosis Badensibus, Petersdorf, glabra, scista succum albidum, res nolum sundens, capiti Cea cincta corona susca, unum raro plures sundit caules. Causis teres, striatus, modo coloratus ruber, modo halitu glauco assiatus, modo minus, brachiatus, ab uno ad quinque pedes altus est. Vaginae caulinae longissimae ab uno geniculo ad aliud fere elongatae, crassae, latae, marginem membranaecum habent, ct in adultis purpura

Folia dura, cartilaginea, splendentia pinnata, pinnis sessilibus ellipticis, aurito- lobatis aut saltem Ieml-lobatis, appendiculata vocant, Circum- serrata, ct hinc inde adhuc semel incisa sunt, auritis lobis se ratis, S incisis seniperi Involucrum inmersiae dum adest plurimum, longum renexum. Pa ticulare consimile. ν

bella Disitigod by Corale

203쪽

Umb Ea uuiuersalis ampla, radiis iacta longis plurimis, IS, 2O, 3O. rarticularis plurimis. Petati ante florescentiam purpurascentia, florescentia, nivea, ampla haec, ct cordi formia, centro marginali inflexo, lateribus sinuosis. Placenta delapsis petatis late phirpurascit. Observatio I. In notis anni 1739. invenio, involucro utroque destui plantatis; in illis I76 o. involucrum timuersali modo integrum, factum soliolis septem circiter, modo dimidiatum, modo vagina una noratiabortiente constitutum, quae & hodie iterum in diversis confirmo, &nunc radium uirum alterumve unico calycino soliolo barbatum, prae manibus habeo. Observatio II. Infelix admodum stirpet, aliis pluribus botanicis duplici nomine & icone notata, LINNAEo in speciebus omissa, in appem dice tandem inter Sessiua locum, qucin hodie perdit, habuerat, nunc ex hac sede excussa, tu nova enim Systematis Naturae eaque decima re mmata editione, inter Athamantas coacta suit; sed semine compreta pisno, margine alato, sociis dispar, ad undecimam reformationem iure appellat, Oreoselinum a LINNAllo Atlamantu inscriptum, inter L IN NAEa Nos ipsos ancipitem S dubium patronum invenit, qui prominciaret videri hanc plantam ad verius pertinere, C rvam nullum, cui videretur in tanta rariorum observationum diligentia, ct exactitudine, dum tamen omnia haberet eadem. Neque in duas has stilum stirpes L 1κ- M aus Atia antarum character impegit. sed in alias; μωn officinarum

quid cum muro eretens simile habet 8 aut cum Labanotide & haec eum Omoaria' in soliis, caule, umbellis, semine nihil, ut recte sub diversis generibus iam olim proposuerit HALLERUS, 2 huiu: sequi coacti fuerint, ct 21ΝΝius, ct scopo LI; dum interea errorem strum nec lateri, nec corrigere vellet LINAEN Us, & nihil examinarent Magistri fama gravidioseliantes discipuli, tamen res naturales proprio privilegio munitae pe sistunt, ut quemadmodum errores in his commissi, a nullo defendi, ita

204쪽

Selinum Oreoselinum. Selinum soliolis eo sta refracta, divaricatis. caule ae diali sub nudo. Selilium pinnia ad angulos obtusos pinnatis, pinnulla iaci sis, non serrat Is

Oreo linum. c Lusit Bis. p. CXCV. ieon conivrada petiosis tanquam presectis ει contortis funiculis, bene. Monis. L Umb. T lo. F. l. mala. Oreo selinum. Riv. T. I bona foliis divaricatis refrassis. Oreo selinum. s. Veel gutta. DOD. Apium montanum nigrum. I. u. t II. Don uon platet , ta es eerte alterius plantae. nee arrideat sνuonima omnia.

In colle aprico fabulosis Trirc euschanet, qua parte spectat vineas V inlisur abi indantissime. Radix admodum longa, nullis fibris aiusta, extremum bifida pleriimque, cxtu s Ochroleuca, intus albida, modo summo apice caulem, modo apice truncato latere cx Icrens, uirum, duos, calamum scriptorium nunquam excedentes. .

Caulis rotundus, glaber, sine angulis subtiliter striatus, virgatus, 2, 3, pedes altus, brachiatus, saepe totus purpureus est. Ex vagina dura, multo persus a sanguine, longi rotundique petioli, intorti, huc illuc proiecti, solia radicalia petiolata, ad costam fractam. angulis rectis, aut rectis maioribus inserta oriuntur; haec circumscriptione perampla I Petrosellini quasi forma, facie nigra, dorso laeto magis virentia conspiciuntur, pinnata, pinnulis senii quinque fidis, Iemitrifidis

irregulariter, extrema tridentata. caulinae membranaceat magis, marginem, ut & circulum,

quo catili insident, sanguineo colore perfusium ha nt. Incolucrum timuersute soliolis decem, paucioribus, pluribus, res xis, gracilibus, rinthulare sinite. Umbelles iniversalis expans, ampla, planiuscula, umbellulis supram, particularis consertior magis, convexa. Fros non forens ex herbaceo roscus, involucra expansa patentia habet, ut recte arvixtos expressit; florens albus cordi formis, regularis, tubis minimis, involucris reflexis. Semiua cacuminibus ex herbaceo flavescentibus, ruberrima. Fructus compressis planus immaturus marginem album, discutia rubro colore persus ima siplendentem habet, maturus coeuplanato - planus margiue alatus S magis fuscus est.

205쪽

s TIRPIUM AUSTRIA CARUM

Obseruario I. Planta fructum iam considiente, auriculas soliosas adsit actas costas saepe video. Observatio IL, Ad Athamantas MNNAEi referri non potest, ut ipse

retulerat L INNAEUS. r. Selinum T Oelisum niV. Enumeratio. Selinum umbellae retusae radiis asperia. Selinum suleis caulis hispidis umbella retusa. Tysselinum P LiNIr. Lou. icon. p. ri . si sit: Figura nos commoda b caules rotuηdi non si, iati, umbellae sine investieris male pinguastur; radix tamen omnino bona es, adeoque S Moniso mi I. Umbellis. T. to. eum folii vera icone, non iero osseἀnum Eiusdem III. Sect. p. T. 1 . F. x. Licet innuat L NATUS, nulla eum nostra Amilitudine, ni quod in hac figura radis nostra conveniat, sed certum es, illud nostrum non esse. melinum. Riv. Τ. t s. & Tynelinum angusti solium. Ei ullo M Tab. o. 9 folia b causis bene umbriis com resa. M Tab. Is. Q. admod- bent,

sed radu glabri sunt, caterum ipsi ina planta.

In --μυlassi locis aquas resedes habentibus abunde, cum flore, 6 semine mense SeptenibrLRadix iunior fit ex multis in diversa secedentibus conicis radiculis, adultior ex nam, aut bulbo, supra quem similes pariter radiculae simpliaces vel surcatae decurrant; discissus bulbus, aut radicula maior iiii candida est, & siccum sudat acrem, ingrate aromaticum, lacteum, quem& petiolos ct caulem, antequam umbellam educat, iantare memini. Ex summo nupo caulis exsurgit plerumque unicus, quandoque duo, a 3 ad 8 pedum altitudinem rotundus striatus angulosus aequaliter, fistulosus, cavus in summitate brachiatus, . brachiila etiam ramosis : hic an sui exortum constanter profunde purpureus, ct ad petiolorum vagi nantium exortum plerumque purpurascit, sed etiam ipsὰ vagina radic les totae purpurea cum membranis sunt, ct in partem petioli suam dis-sundunt purpuram.

P tiosi radicales longissimi, rotundi, striati, prosunde canaliculati,sstulus; cautitii suam proportionem servant, sere eadem habent, S s lia gerunt superne proliande, inferne dilutius viridia, ut etiani subglauca sint, amplae circumscriptionis triangularis pulchre dissecta, superba, re te ut Most Iso XII Figura expressum est, Umbellis. Tab. Io. Verum debent adhuc aliae notae addi, praetervisae omnibus, ut semel de hae

206쪽

planta reis ius defuitatur. I. Petioli omne d cosani angula recto maiore criguntur, & sunt hi in loco exortus semper incrassati, substantia albida, dura, quod & in lateribus subdivisis petiolis verum, unde etiam quali geniculati, & inaeqtiales, in parte insertioni aversa sunt petioli, C terum sis uioli. a. Suiit laciniae ibliorum trunci ultinax, Omnes trifidae, media aliis duabus multo longiore, ct omnium laciniarum apice alb stente ex purpura dente notatL Iu Itierum viasfrsiae 8, Io factum soliolis, magnis, reflexis, membrana alba margine auctis, caudatis, rarticulare consimile.

bella iniiuersassi inaeqtialis, distorta, convexa, radiis hi dis 3, 17, 2o, pluribus, longis callo incrassato infixis, particularis fit bacilli lis pariter longis, hispidis, at quando paucioribus, aliquando pluribus,

centro calvo semper.

Priata nivea, ampla haec, ct cordii nata, patentia. Stamina longa sunt, nivea, his antherae virides inlident; tubae longae reflexae distantes. Semina abortiunt plurima, quae evadunt herbacca primo, dein rubescunt, matura rusa fiant, subrotulida, utrimque emarginata, tribus stilis dorso percursa, singula margine rigidiusculo non adeo membra

naceo alata. ν,

Obseruatio I. An Selinum si blactescens radice amica Π ALLERI, quod est pabψὶre LINNam, cum nostro idem 3 nostrum locis paludosis, opacis invenitur, radice intus candidissima, seacta succum subiactetitu sundit, sed redis unita semper difficultatein habet, ut adeo illud esse non posset, ni etiam moneret in Ilia -HAO ERus, radicem sui Setini ramosam csse. Observaria IL Iconem' 'Oelmi anguinosii T. eto. adeo elegantem dedit vivi Nus, ut qui umbellam recte considerat, plantam illico, si sorte fortuna esseratur, cognoscat; contuli cum so speciminibus, constantemque conformitatem deprehendi, solia tamen non placent, breviora haec. S in horto, ni falcir, producta etiain utriusque dabulae e dem, licet 19. latiora, alia angustiora aliquantulum. rro etiam ea statuenda disterentia quae inter hoc Titselinum o Carvifoliam I. a. intercedat, cum multi has duas plantas confundant, ut iam monuit, qui

differentias promiserat, non vero dedit t*Ie s EGUIERUS. Sed certum

est toto habitu diversissimos esse, caulis in Tinimo altior longe striatus, Z a sulcatus

207쪽

nec fistulosus sit etiam minor & longe tenerior. 1. Folia in Tin o amplissimae circumscriptionis triangularis, dum ex petiolo: cardipali tres alae semper emergunt in Caii otia tion amplae, ex unico, longa flaccidaque vagina in costam solita, exorto petiolo, latiora solia, ct non adeo a guto opere dissecta, S sese supra costam decussantia maxime; Iicet enim etiam aliqualis in JEselino decussatio, haec in hoc, ut in Carrifolia, nota adeo evidens , adde in P esim petiolos cavos esse compressos crepantes. In Ti Aiso involucrum universale caudatum in alio nullum, umbella conserta retusa petatis albis in hoc, in alio minus conserta, laxior pet lis subluteis: in figura seminis tantam disterentiam non video, Radicum discrepantia in descriptione videri potest. Caeterum Tillinum cum Ore sesino conserri non potest, ut mirer adnotasse T URNEFo TIυ Mavin ab-1blummodo disterre lacteo succo, hancque notam fr- uiga o sumetentem visam, ut T linum gen unum faceret, ct Ore selinum aliud, quae hoc solo distingueret signα Obsereatio III. Definitiones ex asse conveniunt plantis in loco n tali crescentibus, non vero in hortum deductis, in quibus Observo, nec radios adeo asperos esse, nec sulcos caulis hispidos, licet calvitiem cem tralem umbellulae servent.

GIinum palustre. Tab. IV. Fig. r. Selinum laviter lactescens radice uniea.' MALLENT, LINNAEI Ga mma non addo, eum videantur magis ad Selinum ossetissum spinare.' Desiniti em non adiuην, cinn non viso Iemne incertu3 Iim. ,

In lutosas ct resedes aqiuas habente terra in sylvis subalpinis cresce tein iuveni, o prima fronte esse volui vel Sessi alterum prate1se notio-N. Ei, vel P selinum Plinii, Los EviI latur. p. 7II. dubitavi etiam an nounnilium Carseolia D ILLENII conveniret, & nunc demum intellexi explantis ex horto patavino missis illis, Selinum pia stre aurire, sed quia 1 emina non vidi in melia, definire nihil pussum: en sanis descriptionem

Radix nigra multis in diversa abeuntibus radiculis facta, vaginas exserit plures striatas, breves, in longos petiolos stilutas. Causis pedalis aut minor aut maior, raro cubitalis, in meis quatuor speciminibus in universum viridis S tenuis est, is vel simplex non ram

208쪽

siis, vel ab infimis geniculis iam ramosus, raro in siminitate brachiatus; caeterum tota longitudine soliosus est, striatus S angulosus.

Vrgiva caulinae quandoque coloratae, albida membrana auctae, non amplae si d exiguae, in petiolum leniter canaliculatum abeunt. Fosia S, O, coniugationum non ampIarum sit perne profunde admindum viridia, inferne dilucidius, tenerrima, herbacca, aliquid dauci h bent, sed laciniis magis ovate sectis o totis nudis; liaec caeterum pinnati fida sitiat pinnis ovatis trifidis, &adeo prosunde plerumque sectis, ut

inseriae acutis laciniarum ellipticarum anguIis quasi coalita videantur, dum obtusus S amplior laciniarum exstans margo leni dente instruitur, quem nervus dorsum percurrens format. Laciniae canaliculatae non sunt. Int taurum minersale luillum, particulare aliquot laetum soliolis tenerioribus non reflexis.

Radii universales striati, pube obsiti non facile conspiciunda. λ- tala primo ex herbaceo- albida, dein candicantia nivea, extremo mucrone reflexo quali alato- cordis mi a. Germina profunde sulcata, viridia. Semina nou kidi, sed stamine longissima exstabant, tubae ctiam lom gae, reflexae, albae longitudine germinum videbantur. Nunc vero, cum matura uola viderim semina, determinare nihil possum, nec volo, ut quidem pliirimi faciunt, qui inique generibus planitis inscribunt, hariolari; donec definiverint ex involucris alii, dicam similitudines, differentiasque, quae illi cum aliis plantis intercedant. I. Multum eonvenit cum Carrifolia Di LLENii, nulla vero illi similitudo est cum Carvis in nostra, nulla cum mula cum Laserpitis privinis II. A Tytalino nostro, seu seIino Tytalino raviNi hae disterentiae simi: 3. Catilis in Tysselino altissimus sulcis prosundis exaratus, cui de tius succosus, striis albidis variegatus, in hac minor 1blum angulosus durior exsuccus viridis totus. a. Folia diversissima sunt in nostra, solia radicalia a caulinis diversa atro- virentia Iacinias manifestius ovatas non

amplae circumscriptionis, dum in Tyscilino radicalia & caulina aequalia omnia laciniis omnibus extimis, seu mediis longissimis lineari- lanceol tis non obtusu aut ovato fine praeditis amplissimae circumscriptionis. Z 3 3. De

209쪽

STIRPIUM AUSTRI Ac ARUM

374 3. Demum nulla nec in habitu, nec in umbella est huic cum Tysselino

convenientia. s. Selilium Imperator ia. Selinum soliis tripartito- divisis, & subdivisis.

In sylvis subalpinis Ganr. Involucrum nullum, Particulare paucis lactum soliolis, 3, ve se taceis, exstans nondum cvolutis soliolis, caducum aut elisum expansis inveni. bessa iiiiiverbalis expansa, inaequalis, pluribus saeta radiis, parit-nι iis consertistima, ctiam inaequalis. Paesa cordata, alba aut margine modice rosea, subaequalia, d orsum flexa. ' . . . Semem lubrotundum, compressiim, margine alatum, in medio trisbus striis percursim. Obseruatio. Angelicam sibi e frem imperatoriae nomine, & Podagrariam Angelicae proponit in Plant. Hero ι f. d. II. SEGt IE Rus, Imperat fiam osse. non habet S elidit; in stipplemento vem Angulicam osse. seu Archangelicam boum. etiam Imperatoriam facit.

io. μιι nam Elench. Tab. IV. F. a. Selinum petiolis argenteis & viridibus striis lineatum: semina xlis latia albidis. Seseli montati. III. ccisa. Descript. νη. CXCIU r. n. ex cI.Usio ita re c. n.& MOalsoruus & RATUS ex eodem citant, S describunt; at certum est. horum nemiuem Flaviam inritise, Ree recentiorum ullam habere.

In montolis Bades ibas Certo, cum prioribus, fama est crescere in Gaste uola, sorte si plantaretur cresceret, ni adeo amaret aspera, saxosa, aprica. Radix lutea, admodum ramosii S brachiata emarcidis vaginis nigris cincta inde erigitur caulis striatus et, 3 pedes altus splendens, striatus striis argenteis, leniter sulcatus, sialcis viridibus caeterum ramorus, brachiat . Vagiuae i

210쪽

Vagium radicales, crassae, durae, ventricosὰ striis argenteis S sulcis

viridibus variegatae, margine membranas latas, raro coloratas accipiunt.

Petioli longi, duri, teretes, parum sursum canaliculati, argenteis lineis & viridibus mixtim colorati, solia gerunt amplae circumscriptionis, costis ad insertionem soliorum petiolatorum stacitis, S in arcum deo sum deductis, ut in Oreos inuo, foliis pariter ad angulos sere rectos petiolatis, ut in eodem. Sunt vero nostrae plantae solia Peucedani Silai s his similia, licet non adeo lata. Involucrum universali novem plus nainusve factum soliolis membrana albida auctis, reflexis, lanceolatis; mrticulare coiisimile, quandoque pluribus. bella tmiversalis hemisphartea, ampla, facta radiis 2o ad 3O; Ioa tittilaris similis. Priata alba slint, latis ampla regularia, unco reflexo cordi somnia.

Fruilas immaturus herbaccO- albidus, convexus utrimque, matu rus planus, membranacetas Heraclei, sed hoc maior.

utrumque alas latas pallidas habet, ipsum suscum est & tribus costis membranaceis cinctuni, sere angelicae sylvestris, ut quaeri possit, an non Angelisa tinuisitia botanicorum λ Observatio I. Plantam hanc sorte iam oblivioni traditam, sorte etiam cum alia confusam, aegrius vindico; dicam primo aliorum, dein meam opinionem. Amicissimus Vir scopo Li, dum hic Viennae esset, in botani satione hadensi hanc stirpem sublactescens radice unica HALLERI; Selinum palustre L. esse, statuit, item Selmum austriatum sinumer tionis esse, asseruit, licet novo ct a MNΝAEo diverso, & qtiasi novae plantae nomine: ibi exstet, vacuum labore & synonimis. Ego vero plantam hanc Apii montani DALEcu Axipi I nomine, herbario iam inscripseram, hac adiecta nota, LIMNAEuM non habere, O iconi S descriptioni i. 3AURINI satis convenire, unde factum, ut plantam exactius

lustrarem; et primo certum est, in asperis, saxosis, S lapidosis apricis provenire, non in patulliribus in nostris quidem regionibus, ct solia Apii potius habere, quam 5 fumi palafris, cuius soliola & lacinulae oblongo

lineares sunt GUET TARDo, ut serulacea I. BAUΗ Ο vocentur, cum n

minet, Sessipabi re lactescens acre foliis ferulaceis, re albo, semine lato, dum huic tamen serulaceorum soliorum nihil insit. De His vero moviano

SEARCH

MENU NAVIGATION