Hugonis Grotii De jure belli ac pacis libri tres, cum annotatis auctoris, nec non J.F. Gronovii notis, & J. Barbeyracii animadversionibus; commentariis insuper locupletissimis Henr. L.B. de Cocceii ... sub titulo Grotii illustrati antea editis, nunc

발행: 1752년

분량: 646페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

venit Regi Thebano curi hostibus, qui deinde ex ea apud Plautum in Ampistri M.

Atque haec elt . quae proprie, voce hodie

inventa , ac recepta, Sectarikatιo dicitur ;de qua doctillimam Disputationem construpsit Marctis Rhode.

Quod si igitur de sacris. iisque rebus, quae divini plane juris sunt, id verum est , nemuni in mentem venire potest, ut de rebus aliis, seu tertis eclesiasticis, quae Deo consecratae non sunt, dubitet, quin et . cujus imperium est, intra ejus fines de iis statue

di potestas sit : quippe quae nec sunt divininiris . nisi quis dixerit, eo sensu esse, quo& res cinctie quodammodo divini juris ducuntur: neque extra commercium, nisi quia

publica sunt; scilicet Ecclesiae , quae est parsa ei publicae , ac imperii. Haec ergo bona E clelsiastica ideo saltem alienari nequeunt , quia publica sunt: nam nec publica prosanari pollunt ι non alia causa. quam quod legibus publicis eorum alienatio interdicta est, nec quod publicum , seu populi est, alius invito populo alienare potest. Unde id primum certissimum est . quibus

casibus ipse res iactae, & divini plane juris , alienari possunt, multo magis res e clesiasticas posse. Cum igitur demonstratum jam si, pacis publicae causa terras cum Omnibus sacris dedi posse ; nihil dubii rem

Ret . quin multo magis bona ecclesiastica possint. Et cum impetium civile a natura constitutum sit ad tuendam , ct conservandam rempublicam; non potest ambigi, quin rerum halum alienatio, si ad reipublicae pacem . & securitatem requiri visa suerit, rata plane, ac valida sit. Enimvero noti ilimum est. Imperium , seu Imperatores legibus latis certum alienandi res ecclesiasticas modum praescripsisse. ct pro utilitate eces sae alienationem earum causa cognita permississe: ut patet ex L 37, e. de n. Eccles Nov. 2Ο, c. I, Usqq. Gudelia. de iure u vis. lib. 6. cap. 14. Cuius igitur rei facultatem aliis lege permittere potuerunt, eamne

ipsi non habent ρ & quod pio utilitate e cicsiae aliis permittere potuerunt, id ipsi pro

conservatione totius re publicae non possitnt Τcuius publica salute omnium partium in s eris, S prosanis salus, ct se sitas comprehensa est. Sane, cum salus. & pax reipublieae sieultimus Imperii finis , summa rerum . compendium omnium bonorum, ac fastigium publicae felicitatis . ac societatis , non POD

sunt bona ecclesi1stica justius. S sanctius. aut ad usus magis pios impendi, quam redimendae pacis , ct securitatis publicae cauisse , si illam aliter obtineri non posse visum fuerit: quod vel ex ipsius B. Ambrosii loco

iam ante ex e. Io, caris Iz, qu. 2, allat.

intelligi potest. Imo esto quo tamen nihil vanius est . non esse imperio jus in res ecclesiasticas ;adhuc tamen bello orto arbitrium pacis de omnibus, quae intra fines imperii sunt. Rquae in contentionem armorum, & discrimen belli venerunt , penes eum esse, cujus est summa potestas . & jus belli, ae pacis , nemo quisquam sobrius negavit. Neque usum gentium exemplis , quorum iam copiae ante adductae sunt , ulterius pr pugnare opus est. Omnium instar esse potest quod prae oculis omnium est, in bellis, quae inter Christianos.& Turcas gesta sunt uti plurima suere pluribus retro seculis : e enim iis tot terrae, Principatus , Regna integra , cum omnibus sacris , vel armis ab infestissimo hoste extorta, vel pace, ct transis actione ipsi cessa, atque in manus, ct diti nem tam impiae religionis dedita fuere; n que tamen ulli hominum in mentem venit, summos Principes , inter quoa bellum fuit non potuisse suo jure bellum ita , ut factum, pace finire : ct cum moto bello se . urbes. agrUS, cives, templa, sacra, & divina, humanaque omnia, totamque Rempublicam in ambiguam adeo Martis aleam , eventuum P ricula, armortimque discrimen conjicere , ac bello de iis contendere fas fuerit;- non potuisse etiam eodem jure de iis transigere.& pace tali tot malorum , calamitatum . mo tium , exitiorum, formas extinguere. eaque

a cervicibus suis, a capite, a stepublica d

pelle e.

Unde nihil magis abhorrere potest a sensu

communi, quam famosa illa protestatio. quae extat apud Lundorpium Iovi. 6, couli. 2, lib. 3, c. Q. T, DL 423. & apud Limnaeum Add. a . ad lis. I, cap. 12, pag 229. Mucipit. Ferdis. IV. art. a. ac Roma emilia fuit contra pacem Monasteriensem . & Os nabrugensem. qua pax constuentiis reddita,

ct potestas civilis in res ecclesiasticas , de qua inde ab Henrico iv. pet 6. secula lis inter Impetium , ac Sacerdotium, sancillia iis

22쪽

smis metibus servuerat, & qua partem dimidiam, eamque longe optimam Imperio detractam esse , teite contingio , credebatur , postliminio restituta fuit. illud vero pactum erat, quo non terrae hostibus cessae . sed legitimis dominis aut relictae . aut restitutae; non sacra hostibus dedita . sed sua Statibus. ac Civibus Imperii , uti ante bellum laetarit. servata. non ab litus veri Dei cultus . sed ad amussim divionae legis, iudicio justi terrarum magistratus, exactus ἔ non evocata sacra . sed eodem l gitimo judicio emendata; denique bona pu-hlica usibus publicis. quibus exemta quidem videbantur, asserta , at sacris , ct cultui divino nihilominus ita consultum , &prospectum fuit, ut sacris necessitatibus nihil penitus decesserit. Hanc vero curam. aovigiliam incumhere summae imperii potestati, ut operam det ne cultus divini exercitium deficiat, segnes t. aut langueat: quihus vero modis, locis . &α illud optime, ct commodissime effici possit . ac debeat, judicium esse ejus, cujus loci Imperium est, demonstratum jam fuit. Quid vero causatur illa protestatio a.

tuor inprimis. i. Septenatium Electorum numerum, sedis Ronranae auctoritate olim constitutum, sine ejus beneplacito non potuisse augeri. a. pacem de rebus Ecclesiasticis sine ejus auctoritate iactam nullius momenti esse. 3. Offici ea animatum salutis & commodis, ac auctoritati sedis Roma.nae &C. Caeterum I. quam illud figmentum pugnet cum certissimis historiarum monumentis , inter alios accurati stime demonstrat Onuphriusi'anvinius tract. de Comis. Imp. cap. 6, perret. & vel oculis exhibetur in jure nostici

futatουs est tota Sectione 2, &.3. I . Cultus Dei, pace illa concessus, ad amultimquatuor Conciliorum vere Catholicorum forismatus est, nec ab iis . adeoque ab Eccletiavere Catholica , vel minimum recedit. Lis

vero suit de Iurisdictione. & Imperii jure

in res Ecclesalticas , adeoque de re, ac jure humano ; ct de abusibus quibusdam , quos praeter quatuor illa Concilia irrepsisse , universalis omnium tum sententia fuit, a Sigismundo Imp. laudatissimo, ipς que Conciliis agnita, reformatioque adeo decreta, sed a sede Rom. impedita. I id. Jus p tibi. p. 8. F. et s. V po m. Utinam ergo non aliunde periclitaretur animarum salust 4 .

m. c. s. r. f. II.

ui jure suo utitur, nemini injuriam sacῖ , etsi adventitiis aliorum commodis id o Lee re videatur, per text. eleg. iv l. 24 . , sta l. 26. F. d.iniu. infec1. Nec sunt istiorum

commoda, cum nullum eorum ius est. Auctoritas autem intra leges silva ultra , nulla est. Adeo omni sti . ula levi c vani ra sunt, qtiae in conlpectu tetrarum orbis contra pace in tam sanctam, ac solenne in

edita ac jactata sunt Enimvero omnia posthabenda erant pacitam necessariae, & quieti publicae a bello civili lanellissimo. Videri sane pollet, Ioannorum cladibus expletam esse armorum crudelitatem tot rivis fusi interim sanguianis humani, & Christiani, extinctam caedium sitim ι tot incendiis. ac vallitatibus exsatu. ratam belli rabiem, ut jam non satietas eorum omnes cepisset, sed nausea, & abominatio. Neque plane vox hominis laret. dari bellorum causas. ac lites, de quibus inter principes, ct populos contenditur; quae non possent fide interposta. ac pace facta, coalescere. Quae sententia auctorem extra humanam societatem constitueret, Lav. l. 6. e. 42, in Am hostemque humani generis faceret . cum quo nunquam posset nisi ejus internecione debellatum videri. Unde nunquam satis laudari s otest summa illa pietas, religio, & magnanimitas Gloriosissimi imporatoris . & Regum. ac Imperii Principum . de conscientiarum securitate paciscentium , qui pacem illam sacrosanctim , ac inviolabilem . contra iniquas huiusmodi molitiones ,& protestationes esse, &.in ipsa pace jusserunt, ac imperii Constitutionibus, & Ca. pitulationibus sanciverunt. Cap. D. Leopoldis ML a , in Ila. In belli usus maior 3 3 ,, Idque exemplis novioribus probat B. Parens iu d. disp. sin. 3, 6 2s, usque ad 6. 32. verba modo

is allegavimus.

Sub pollicitatione restituendi J . Tunc rex o sacrae non ulienantur , quia quantitas sa

m cra manet.

Hoc ergo gentium iure risus Germanicus 3nimmo hoc naturae jure usus eli. Tacito J o Amal. I. I , e. s I. Facium hoc. explicavimus e. pracia. g 9. U. z.

Numen ali od inesse credatur J I in au mo non potest id credi, quia res illa sa- . cra iacta est ex lege superioris, quae lex C a cessat,

23쪽

murici δε cicercti commenim ius

is cetat, ubi res icta in potestatem victoris

hia hoc sensti impietatis 3 . Generosius est. abllinore ; at impietatis accusari nequeunt.

Dis rei ra gentium inris 2 intelligunt v ius naturae. Nam gentium jus laedi non

. ecoque si res ipsis facta non est. sed eo praeception 6 . gentinna In lacra Molere 3 . Verba in Deuteronomio c. T. v. v q. as, haec sunt. Aras mi una subvertite. - ringite statuas, lucosque Iuccidite . . sultilia conaturite. At licentia haecm non est ex jure aliquo gentium voluntam lio, sed ex ipso jure naturae : in primis is cum accedat hic jussus, & auctoritas Dei is de cuius jure unace agitur , qui voluit resis sub lausis notis sibi consecratas violari. , Equidem merito miratur Seldenus de Jur. Nas l. a, e. I . Contrariam huic a J is sepho aliarii legem; ubi inter alias divinas M leges hanc refert: nemo blasphemet Deor , , quos alia civitates μοι esse Hliment, nee v sipoliauda fana Peregrina, nec donarium Deo M cni ratam diι atmn auferet uni ἔ cujus reiis contra Appionem libro a. hanc rationem matari , quia Dei Nomine malitarentur. . Quin & Philo . Mosen vetuisse convitium vin alienos Deos, tradit L i. de Mun. in L de trita Mosi, tum metu ne gentes . vicissim vero Deo maledicant, tum ne quisis discipulus Molis adsuescat ullo modo apelv Iationem Dei contemnere. At fictas has esseis leges, & vel ex male intellectis Mosis le- gibus, vel ut Romanis blandiatur, JG ..psum haec scripsisse , ait Seldenus de I. M X. a. c. II. Sane. locutio illa genera-- lis, aliis non maledices. intelligenda est dem viris Principibus: atque Philonem quoquem legem de Principibus populi intelligere , is Rabbini recentrures docent. S u. d l. Nam quoa Ibi accipere metantur J V Dum hium auctor hic removet . quod thclin ejus , quas Himis sacris parceusium D , is labefactare videtur opponi enim posset, η prohibitum fuisse Judaeis, aurum, & ar-n gcntum , ex quibus quota saeta sunt, con-- cupiscere . ita ut ex idolo nihil in domum, inserte licuerit. Derit. 7. v. as , V 26 ,- idque . teste Josepho , ideo quia alienis Μ socris parcenutim e set. Auctor respondet, - prohibitum iu non esse propter cultum

. natura his rebus debitum, sed ut a con- . tactu abitinerent rei , quae anathema erat: η adeoque legem hanc mete suisse cerem mnialem . arbitratur. Rectius dicendum , . Deum loqui de solis populis damnatis . eorumque lacris; his enim solis anathema. imposuit , adeoque in his solis ipse con-- tactus interdictus est. Eomanis harul driise hi uum J V Vid. . Nov. h. Nec mirum est, benevolentiam M eum captare volu ille Romanorum , a qui- . hus servatus, Romam deductus , henim gneque habitus eii , & qui ob ingenii

α gloriam statuam Romae metuit. De nou uomiuanuis gemitim mis J V Lex is in Exodo et I , o. a , ita se habet : N

. meu Deorum . deu Dei aliorum , non me- . mυraberis; nou audietur ex ore tuo. Sel-m denus L. 2, c. I I , statuit. legem illam Mintelligendam esse non de sola memora- . ratione idoli, id enim illicitum non eno se . etsi nomen adhibeatur, quod aliquam in divinitiatem inseri , Se i. d. l. p. a 69. 3. sed de non ineunda cum gentili , dum . idololatra est . societate , ne sorte inde is adigatur ille ad iurandum per suos Deos, i, & tu sic in causi sis ut vel ut Dii illi non . solum memorentur sed & habeantur. At in haec explicatio divinatoria est. Ex ipsa in-- spectione legis apparet . eam loqui de ju- η rejurando, quod fit per deastros : & ad-vditur, nomen externorum Deorum cad. firmandas promissiones , & asserendam ve- .litatem adhibitum ὶ ex eorum ore audiri . non debere. Ratio naturae haec est , quiam jusjurandum est species cultus divini ;- Deus testis adhibetur veritatis, Sc : hic. autem cultus dealtris tribui nequit. MI. .supr. L 2, c. 32, S. Hinoris causa , atii Fue abominatione eornominare lex uou sueret 3 H Immo solais memoratio nominis non vetita erat, sed, tunc , cum fiebat honoris causa , uti si is adjecto idoli nomine aliquid asserebatur: in colete enim idola , jure naturae prohibiti

m tum cst.

Dei certiss-ο monitu J V Non opus eratis monitu Dei; nam ex ratione naturali satis is constat, Deum certo loco non includi.

In sui lacris iliis δε- h. ibita=e aut Dei sphni v I ' Nam lignum , vel materiam. Deos esse, nec gentiles crediderunt, sedis simulacris his Dei spiritum inesse , nuga-

ω bantur.

Aut senum angelos J '' Quos Heroas anti.

24쪽

Aut vim afrorum I '' Astris enim vim ω divinam inesse, Philosophi statuerunt. Sed pravos, id humario geveri insessos da-moua. J V Quos proinde colere, cum se ,i sectione divina pugnabat.

-telligitus , qui Deum imagines moria thias, materiis in species hominum e gasin s sum- . nimia illud , U Herutum utque mutabile, . neque interiturum; igitur nulla Iustulacra is urbibuν suis, nedum templis suu A Maceah res J V ita enim Iudas diruitis aras in civitate AZoth, & sculptilia De is rum igne succendit. Jonathas quoque suc-- cendit Azoth, Ne civitates, quae elant in circuitu eius , & accepit spolia cctum, de templum Dagon , & omnes, qui eo coa.

., sugerunt.

- rum est quia tale jus gentium non ex-- istit; at nec contra jus naturae peccavit, . quia res ipsi sacra non fuit. Graeci seri dires I '' Add. Itis. 2 , I 2. Perse non credebant, tu Hi acris tituesse numiua J V Antiqui Magi nulla admit-

, tebant funulacra. PH. Geni. Aux. tu a rim mora. ad Gut. l. I , e. I 8 I. S. autem η Hibi. t et phil. AU. 213 i. Et temporibus is Herodoti id adhuc obtinuit. Ite a d. l. I, Me. I 8 r. Cons. Plin. l. I 2, t. r. Tem-mpore Artaxerxis autem Veneris Tanaidis is cultum introductum esse , ait Gentius u.

- I. Sed & Strabo I. is, s so , ait, Pu is fas Deorum imagines habuisse. Da Ddum esse Solem I ' De quo supra π et , c. 2o, 6. 47. Et portionem eius aliqtiam euem J Calorem enim , seu ignem, causam rerum D .nium tale, experientia docet : atque tiaco

Deum ignem dixerunt philosophi. At causa phylica confundi non debet cum causa m

rati. ν

deoque templum victori sacrum non fuit.

Non Religiovi 2 ' pietati eius id tribuit

Male quia ing Gu es j ' Atqui tem- ω plum ipsi sacrum non futti

arem o vero Dino a V potius curiositatism gratia : nam scire voluit , nunt Deorum

Mefigier colerent. Ilinc Tacitus ait: caue

n vulgatum, intru Nu tam ese ni -- ινδι , --am sedem, V m.utia arcana.. DV l. s , c. 9..od Chaldais exprobrami Prophetae δ. Immo non exprobrant ingressum in tem is plum , sed quod in honorem idolorum is suorum ex vasis ablatis biberinti Dan. c.

Qi si tu conspectu Iudaea trucidaretur 3. Longe admodum petita est haec conjectura. Nihil in eo sit in contra iras gentium I. Romani nec contra jus gentium id factumis crediderunt , quale ipsis cognitum nonis suit; nec contra jus naturae , quia Romuis nis res ea sacra non fuit Τω του πολύμου - ,, L e. belli iure: id. se que eo magis, quod ex templo Oppum , , runt hostem. Unde non absque rationeri consiliarii quidam Tito suadebant. diruinondum esse templum, quod castellum enia set. Josepb. de heia sud. l. 7, c. 9. Titua, , vero nec pugna captum se incensuium di-iscebat, nec pro hominibus anima carentia is ulciscenda esla. idia.

U AE R i solet, an praescriptione imis memoriali res desinat esse sacra. AH-matri B. patens in dio. de evocat. sacror. g. I, o At alibi diximus , per praescriptionem im- memorialem jure naturae nullun jus acia quiri in re aliena. Idem sie ad rellissis inles ur ML , , mirum , ut vastari, & diroi h re Gentium . . voluntario possint. Res religi0s.s heti petis mortui illationem. diximus supra L et, c. ,, 39, ubi simul demonstravimus. haac telio gionem non natura inesse sepulchris, sed , , lege cietili: cx errore illo communi , quodia Manes circa illa loc: quiescant. indequeri turbari non debeant. Religio igitur hic se oritur ex lege principis , cujus ei sectus si cessat si locus ab noue occupatur: ideo is qRc destrui possunt sepulchra ut Elia loca

. Ou mortuorum sistet J A Mortui enimis nullius juris sunt capaces.seu Diu vitam , sis populi alicujus, Ilaesamilia I se Naturam religiosarum rerum . e se rumque essectum , egregie explicavit B. o parens in dissertatione de evocatio su οὐ rami sta. a. i. o, udque mi , 2 o. Pari ratione, ait, res religiosae quoquz.

c 3 uti

25쪽

uti sepulchra, divini iuris, ac nullius di- prodita sunt, cum petitoria, I. 2, S. I, 9. z cuntur, L. 6. s. a, A. derer. div. f. I, eod. I. 7, pr. l. 19. id diffss. G Reu tum pos. sit. quae tamen & ipsa duplicia sunt, priva- sessoria, tol. tu.F. de mori ins & alia . tis. ta. & publica. Quin tegulariter haec priva- tit.F. scput viol. Ue. Idemque ius thesiurita suere; & potuit unu quisque locum re- est in sepulchris, quod modo in lacris pri-ligiosui a voluntate sua facere insetendo mo, vatis esse ostendimus, d. L. 39. tuum in locum suum, l. 2. g. .F. de Re- Unde componitur dissidium illud, quod tu L 9, derer. io. Non dubium tamen est, acerrimum intercedere creditur inter . i. s.fuiise & publica sepulchra, cum nec credi- 3'. & l. 3. S. peu E. de Dr. c. ubi thesauhile sit , omnes habuisse omni tempore sun- rus ab alio inventus cum fisco dividendus dos proprios, ut in serre potuerint in locum statuitur. Etenim ibi non nisi de fis libus . suum : & plurima sepulchra in via Flaminia, & publicis locis agitur: Uti tum are. Ru- via Latina . via Appia suilla, & Augures, brica, tum ex ipso textu apparet, qui di- seu Pontifices locum sepulturae assignare so- serte loquitur de thesauro reperto in locilllere , resertur. Via. Ahari as Aio. Gen. fiscalibus , vel publicis , religiosisve , aut in drer. lib. 3. c. a. ivsu. Resia. de Antiq.hb. monumentis. item in Cavaris possessione. S. C. 39. e. m. tu Tib. Gracch. c. 3. Pr.edictum vero iam est, fuisse sepulchra Dicuntur vero sepulchra quoque divini quoque publica : sed & saepe factum fuit, iuris, vel hoc ipso, quod non sint juris hu- ut loca religiosa cum universitate bonorum mani. Iun. S 3. quia naturaliter videtur vacantium, vel publicatorum , ad fiscum per- ad mortuum pertinere locus, in quem in- venerint; in quibus hoc jus omnino obtufertur, l. 4. F. de relig. se I. 4. C. sepulch. nebit. Diolat illi quippe ultimo humanitatis officio Adeo deinde privatorum sunt sepulchra . debitus, atque adeo usibus hominum exem- ut dividantur in haereditaria, quae quis sibi, plus. cum mortuus in rebus humanis. & Ω haeredibus suis; & familiaria, quete sibi, homo esse desierit. Sed & Numa Rex iusta & samiliae constituit. l. s. l. 6, 1. de Raetu. funebria aeque, ae sacra ad jus Pontifieium Unde S alienari inter vivos, & per legaretulit. Liv lib. r, e. zo. in f Nec diffiten. tum . seu fideicommissum relinqui, & cum dum , apud Romano g olim accessisse super- haereditate transferri possunt; atque adeo stitionem de Diis manibus. quoad usus suos nativos, seu religiosos, et- Atque haec utraque sacra. seu religiosa iam in commercio esse videntur, uti prosa publica , ct privata , perinde juribus , ac le- na quoad profanOS. gibus civilibus reguntur, & constant, ae Quemadmodum igitur sacra, ct sepul-Proiana. zt sacra quidem privata sunt pri- chra privata quoad usus sacros, & religio-Vatorum , perinde, ac dominia eorum prois sos, privatorum sunt, ita publica populi , sana ι vero, ad solos usus sacros, non seu summae, quae populum praebentat, PO prosanos. Viale & vindicare ea sibi possunt, testatis , ejusque adeo Imperio, perinde , ct remediis petitorii , di possessotiis. ad hos ut publica profana, seu secularia continen usus tueri l. r. V. Me quid in loco suer. Uti tur. Et de locis iactis, ac religiosis non Laban furti arguebat Jacobuni, quod sacra minus. quam de prosanis, leges a potesta sua abstulisse diceret. Geu. 3 i. v. 3 o. seq. te civili statutae. & jura condita fuere: uti Et quaedam haereditas quoque sacrorum gen- ex utroque codice, I heodoliano , & Jutilitiorum inteligitur. Cic. pro Doni. c. 33. stinianeo , ex Capitularibus Caroli M. Ludo. N Orat. Verris. IV. circa prive . ubi de vici I &c. alii que jam evictum ei L sacris gentis Clodiae. Sed & Thesaurus in ta- Hinc certo constat, quo sensu res sacrae ii loco sacro inventus totus est inventoris , ct religiose sint nullius, ct extra commer- perinde , ac si in suo inveni mei, S. tbesam cium ; scit quoad rastis humanos, seu pr νΠ1 39. tu prisc. de reΥ. iv. cujus princi- sinos. Hoc enim est quod proprie diciturpium de locis propriis agit usque ad ve esse in commercio, quod homines ad suos At si quis in alum. Cui consequens est, si usus convertere, aut suae utilitatis causa in alius invenerit, dimidium ad ipsum quasi alios tran, ferre possunt. Ideo enim interh dominum, & alterum tantum ad invento- mines. & Gentes , commercia mutua fiunt, rem pertinere. a . a Dres. Λ si quis. & iure gentium obtinent. ut suis usibus bimiliter in rebus religiosis. seu sepulchris prospicere queant, quod ad sacra . & relim privatis, quorum tuendi causa plura remedia giosa non petituet, & quae proinde merit

exuta

26쪽

intra hominum commercium, & sic quoad

ommerciorum potestatem, ususque homirum, nullius, sed divini iuris esse dicuntur, quia hominibus quidem competunt , sed ad usus divinos, non humanos, & h minum quidem causa sunt sed ut Deo iis serviant, non sibi: ut supra S. 8. dictum. Nam ct res sanctae quae dicuntur, uti por- eat , muri, SQ dicuntur esse nullius , &extra commercium. ac divini juris, g. . S.I . de Rem Dis. L 1. Winc. l. 9, 9. 3, seqq. F. eod. tu. etsi non tantum hominum causa sint, sed & ad usus humanos, quia tamen speciali sanetione poenali, & sub insigniore poena exemtae sunt hominum potestati , hactenus ne violari, neque homines iis ut rebus suis abuti quoque queant f unde notabniter dicuntur quodammodo tantum esse divini iuris, T S. 7. d. l. I. princi Coc. quodammodo e scit. quoad abutendi potestatem; & proinde hactenus quoque tantum nullius in bonis sunt, lib. 8, princ. F. Ee Rem Div. Linctum es. quod ab injuria hominum defensum , atque munitum es. Eademque ratione publica proprie dicu

tur quae populi sunt, & profana; publica enim quali populica, & quibusdam poplica

dicuntur: Remrem. Juraspr. Memb. I, Disp.

II, tbes. 4, est pus ubi semper ita scribitur, quod originem quidem veram indicat . at sequi non attinet quia non tantum populo , sed & ad usus populares, non divinos, competundi possunt tamen & sacra publica dici. atque it uoque dicuntur , prout supra jam expositum eli; quia & ipsa toti populo competunt, sed ad usus divino . Etenim omnia jura hominum sunt, & h minum causa; sed alia ad usus proprios , alia ad divinos, vel similes Auditio. , Diximus alibi, sepeliendi necessitatem, , nullam a natura esse. Adeoque proprie in se ius naturae non peccatur si sepulcra viori tantur. At cum serocissimi animi indicium

., sit in mortuos saevire, culpae expertes ἔ moratiores gentes hanc vindictam, utpo- , , te generosioribus animis indignam, meri- ,, to improbant.

Sicut sera loca at hos abut capta J., Vid

Ita ὀe religiose talia esse istinere Nam

,, victor legibus victi non tenetur: locus au-

tem ille non nisi ex lege victi religiosus, , eit. dict. disp. S. a, S. 13, sq. Ideoque lapides inde fustator in quon libriu n convertere missumur J - idque Christia ,, nos quoque fecisse destructis lucis gentia is lium , ait Aggeum Urbicus in nominiam.

Ne ipsa mortuorum corpora male tractere

tur J Quod jus humanitatis dicitur aciis

is Romanis.

ri jus gentium non existit. Supra exposuimusis rationes, quae civitates moverunt ut legeari serrent de condendis corporibus mortuo. , rum: quae rationes mere civiles sunt.

Auc Tox putat, jus Gentium connivm ,, re coepisse etiam ad dolos, & mendacia , , , sicut leges civiles ad fornicationes, ct lae- ,, nora. Vetum I dictum alibi est, nono dari ius gentium . adeoque frustra de ejus is conniventia quaeri. Via. Dig. Procm. IV.,, f. a 9. 2'. Dictum quoque eit, dolo, stis mendacio in hostem semper uti licere, nu, , si res ipsa delictu inserat. Diss. Prorem. , XII. ς II, n. I 3. Porro & 3'. dictum is est, fornicationes nec jure naturae, nec

jure civili elati licitas, aut impunitas. - f. Proetu . XII., S. 14 . , 17 , u is Denique qq. dictum eli , Renus iure natuisis tali improbum non dari. Dius. Prooem. XII, 3 o. Nuis ori Dia 3 - I. e. non tantum armis. Ex iure geutrum J ,. Scit. voluntario ι qua- te non existere, diximus. Rectius igitur id se juri naturae tribuitur.

Sed e, dolos 3 ri Ex hypothesi Auctoris ,

o iure Maturali hs, qui jultam causam habet, , , dolo in hostem uti potest hinc hodieque ,, in bellis minus solennibus, ubi jus nitru is rae obtinet, simulare. S mentiri holii luis cere, ait , modo perfidia non sit conjumri cta. At in hesis m, e genti βlenni, ubiri uterque justam causam habere creditur . is dolum illicitum esse, statuit, si is in actuis positivo consiliit, & verba. vel res adinis nibentur , quae inter gentes placuerunt ,, cum mutua obligatione. Vid. l. 3, c. I, L

ini perfidia citaremi I , . Si enim nosti nisse des data est, illa dolo elidi nequit. Via.

is infra c. 19.

Immo N alienis perfidia i rationem Iri Auctor id tribuit juri gentium ; nam jureis naturae aliud obtinere, docui supra lib.

27쪽

muries de coecea coismentarius

M 3, - . I, s. gr. Quidquid enim alicui sa. vi cere non licet. ad id eum impellere., , aut sollicitare non licet ι & is, qui alteti,, peccandi causam dat, peccat & ipse. Gror. ibid. Convivere coepit seu gentium J Rationem hic reddit, cur iure gentium liceat incitari re alienam perfidiami quia scit. fingit. jus

,, gentium connivere ad minora, ct frequen

is tia haec delicta. Vix credibile est Auel se rem serio haec scripsisse. Quid non exia huiusmodi sitionibus statui inter gentes,, posseti Ius tale gentium non datur: ade is que figmentum est, id ad quosdam actus

,1 connivere.

Ad meretrietum InmIcationem p M gnare cum lege naturae, probavimus Dissi se Proaem. XII, 3. I I. S. 173. n. 4. Jus genis tium connivere ad hoc delictum nequit, o quia non existit. Nulla gens est, quae nonis poenam in fornicationem statuat . quia se omni iuris essectu conjunctiones tales de is stituun r. proba faenora J is Talia iure naturae non ,, clari, vidimus L 2, c. I 2, o. I. 2, c. a , M s. r. urae igitur licite exiguntur, non ex is conniventia juris gentium , ted ex dispoibis tione juris naturae.

De jure acquirendi bello capta.

I. Circa acquisitionem rerum bello captarum , quale is naturae. II. Quale jus gentium e cujus resim via adduntur. III. Quando res mobilis capra censeatur ex gentium jure :IV. Quando a LV. Res . quae non sunt hosium , non acquiri bello. VI. Quia de rebus repertis in navibus

VII. Jure gentium vostra feri, qua hostes nostri aliis bello eripi erant, quod testimoniis probamV. VIII. Refellitur sententia statuens, res capi , ab hosibin Omutuo singlia ruiu capientium feri.

IX. Naturaliter V possessionem , C,

dominium per alium acquiri. X. Dissu iis actuum bellicorum tu publicos , V privatos. XI. Agros acquiri popriis , aut ejus, cujus es bellam. XII. Res mobiles, id se moventes , actu priuato captas , modorum

capientissu feri sXIII. Nisi lex cioilis aliud saluat. XIV. Captas actu publico feri populi,

aut ejus, cujus es bellum rXU. Arbitrium tamen in res tales alia quod fuere imperatoribus concedi rX VI. Qui aut res referunt ad aerarium e

XVII. Aut dividunt militi: V quomodo :XVIII. Aut direptionem permittitutXIX. Aut aliis coiicedunt rXX. Aut factis partibus aliud, atque

aliud fatumit ι qtto uocis. XXI. Peculati in circa praedam committi. XXII. Lege, mi alio voluntatis adhede jure hoc coinntimi aliquid inmmutari posse. XXIII. Sie soci is naedam concedi rXXIV. Saepe se' subdisis : quod usu iis

exemplis lGTestribus,in via; irimis illuserasur. XXV. Usus antedicto; It . XXVI. An capta extra teran Dorium utriusque partis bellantium acquirantur belli iure. XXVII. Ius Me , quod diximus, νο-

modo belli Olennis sit proΠ itim.

28쪽

L I. De iure acquisendi bello Opim as' I. r. II Raeter ' quorundam actuum inter homines impunItatem , dex qua egimus hactenus , ' est & alius effectus bello solemni

ex iure gentium proprius. Ac jure naturae quidem ' bello justo ea nobis acquiruntur. R ' quae aut pariae sunt ci , quod cum nobis sit debitum , aliter consequi non possumus, aut etiam quae nocenti damnum ins runt v intra aequum poenae modum, ' ut alibi dictum est. ' Hoc jure Abrahamus de spoliis, quae a quinque regibus acceperat , ς ' decimam Deo dedit, ut histornam, quae exstat Gen. XIV, ' expliciat divinus Scri- ait,ptor ad Hebraeos VII. 4.. Quo more Graeci quoque, Carthaginienses , αβ et Romani diis suis , ut 3 Apollini, Herculi , ' Iovi Feretrio , decimam de praeda sacraverunt. Jacobus autem Josepho prae fratribus praecipuum relinquens legatum, do tibi, inquit, partem unam si pra fratres trim, quam ' a mauu . Amorrhaei cepi gladio meo, M arcti meo, Genes. XLVIII, 22. Quo in loco d ' illud cepi prophetico loquendi genere ' pro certo capiam sumi videtur, & Jacobo attribui, quod posteri ab ejus nomine dicti facturi erant, ' quas cadem esset progenitoris, & liberorum persona. Id enim rectius, quam cum Hebraeis verba haec trahere ' ad illam expilationem Suci morum , quae jam ante a filiis Iacobi facta erat , ' nam eam ut cum perfidia conjunctam Iacobus , pro sua pietate, semper improbavit, ut aere est Gen. XXXIV, 3 o. XLIX, 6. a. ' Probatum autem a Deo jus praedae inter eos, quos dixi, si naturales torminos, aliis quoque locis apparet. Deus in lege sua, de civitate post pacem repudiatam expugnata loquens sic ait : ' Omnia ejus spolia diaripies tibi : U fNeris praeda hostium . quam tibi Deus dederit. Rubenitae ' Gaditae , & pars Manassiarum φ dicuntur vicisse Ituraeos , & eorum vici- e I. Paras nos, ' multamque praedam ab iis abstulisse, hac ratione addita, quod in dy' R ν bello Deunt invocassent, & Deus eos propitius exauditi scit quomodo & rex pius 4 Asa narratur, Deo invocato , de I Ethiopibus , in julto bello se la- d Π. P. cessentibus, & victoriam, & praedam reportasse r quod eo magis notandum, φι ν' quia arma illa non ex speciali mandato, ' sed ex communi jure sume ' i

hantur.

e D/rimis dio deau 3 Et alimenta servis . Ω partem praedae foetis. Vide Iosephtim in hae historia. hntis. Ita. Lib. I. cap. Io. f. a. dimissi ILV. ) Ω quae infra cap. XVI, d Illud res I chaldaeus interpretatur id factum preethus ad Deum. qui lingulari quadam hens uolentia Si ei ma , Κ daeobo , Ω pdsieris ejus

conservaverit.

a Ga aut paria I Quae aut tanti sunt . qua ti aestimandum est quod nobis ah hostibus de

hetur, & reddere per parem noluerunt , non ultra ; aut quihus aereptis tantum illis damni , dolorisque datur, quantnm illi nobis dederurit, eum aliquo additamento prendi nomine. I. ao. 3 a.

et Aimuini J Exemplum est apud Livium s ν

Feretrio. sed spolia opima . hoe est , quae dux duei hostium ab sese interfecto manu sua detraiaxisset , eonseerare solebant. Floras I, I. R IN item 2, s Nasu Mei reminos I usim non ultra dehi, tum nobi . & aceedentem poenam condignam, extenditur.

29쪽

: O LIBER III. CAPUT VI. L L n

. 3. Iosue autem ' eosdem, quos dixi, Rubenitas, Gadlias, & Manassu XXII, 8. partem I secundis ominibus prosequens : participes, inquit, sitis pristi h sima cum fratribus isseris. Et David cum ad Senatores Hebraeos mitteret . . n. . parta de Amalecitis spolia , pretium k dixit muneri: ecce doli ou hoe es. XXX. ασ. vobis de praeis hosium Domini. Nimirum, ut Seneca dixit, militaribus vi

A: ζ ris speciosissimum est divitem aliquem spoliis hostilibus facere. Exstant Aa D. L divinae leges ' de praeda dividenda Num. XXXI, 27. Et Ρhilo 4 in

νM, P 93Q. ter s diras legis cise , ait , ut ager ab hostibus demetatur , unde sequi ιιοι-οιλαις , ἐχλοῖς δὲ περι-rsiis, tu sum famem, capiam Mylibus.

II. I. Caeterum ' jure gentium ' non tantum is , qui ex justa causa bellum gerit, 'sed & io quivis ' in bello solemni , & M ' sue fine, mo doque , dominus fit eorum , quae hosti eripit, ' eo sensu , nimirum . ut agentibus omnibus & ipse , ' & qui ab eo tituluin habent, in posseisio ne rerum talium tuendi sint; ' quod 3 dominium quoad effectus exte nos licet appellare. Cyrus ' apud Xenophontem z-ωοῦ--ἀΩόι

fp ς-6j- omnia victoris feri r qu & alibi et ' inter genera quasi naturalia acquisiti ii '' iiis δε-- quam & x, ζικω. . ο --τικῶν , 37 χειρωτε ενx Seρrist. Vocat. Aisentientem hac in re habens cum , quem dixi, Xenophontem , ibis' apud quem - Euthydemum Socnates interrogando eo perducit, ut fp i. V liare non semper ' iniustium fateatur. ut si in hostem id fiat. n. a--' Aristotele quoque auctore ἰ νο-- ἐμ λον- - ἰτὶν , L . τα κατὰ

cδp quo bello capta capieutium sunt. Eodem respicit dictum illud Antiphanis i

sunt illa non eorum, qui habent, sed eorum, qui capiunt. φ Apud Plutarchum in

G a o N o I. Seeundὰ omini,s prosequens J S-ι-.g Prei tam dixit maneri a Donum ornavit veriabis . tit loquitur Terentius. Eunueh II. I. g. )9 Diras J Ex rationes. detestationesque italorum . qui legem violarent. to scivis iis hia, si uni J Sive inserat hellum . sive ardeat . sive iure, sive injuria r m do belli serendi saeuitatem haheat . ut populus liber, vel Rex . R id bellum sit in lictum. II Sino fine, moitique I Non tantum . quate nus ei debetur. x uatemis damnum feeit ια sui ab eo ι ιιιιm J Qui sub eius auspieiis militarunt aut eius dono , aut eommercio,iae praeda Parios acceperunt , uis posivit, via domi. vel usquam gentium . tanquam malu si- uel possessores conveniri , aut res ab eis vindiis

eari.

I 3 Dominiam qu a J Nam dominii effectus in duobiis fere euntistit, ut liceat rem persequi.& sibi asserere ; tum ut lieeat de re pro arbuttio statuere. Bachom ad g. v. instit. de amon. 14 Πιλ mkἐν J Bellieam. Is ικα, J Piraticam , aut predatietam. A 'A,-. κην 3 Certando paratam. 7 M, ωrini ,3 manuariam. vel manubialem Inie rogando I Lt solebat. eum simularet se nihil seire. & doceri quae .lseeret, percontam do e distipulis es ieere quod eos dorere volebat.1s m ho tibis. , a J Ut hostes sint opulenti, R ignaui. Dimim istud non est μιiphanis .eui tribuit Auctor, sed sali Misis. apti l S T AE U M . sem. L I I. pag. vide &PLUTARCHUM. De fortis. Alexandr. Orat.

30쪽

ea. quae victi fueraut , ' V esse, V appellari debent victisti. Idem alibi :

Xenophonte secundo Φ de Cyri te ciitione. Philippus in epistola ad A

omnes tenemis oppida a majoribus relicta, aus possessa belli jure. Eschines : ψ

s bello ita nos suscepto armis cepist urbem, jure eam posias belli lege. 3. Marcellus apud Livium quae ademit Syracusanis, i ademisse se , ait, belli jure. Romani legati s Philippo de Thraciae , & aliis civitatibus dicebant, si Philippus bello cepisset, eas praemium victoriae belli iure habiturum : & Masinissa quem agrum pater suus Carthaginiensibus bello ademisset, habere se jure gentium , aiebat. Sic & apud Justinum h Mithridates et non Cappadocia filium edum , quam iure mutium victor occispaverat. Cicero Mitylenas, est - populi Romani factas, belli lege . ac jure Victoriae. Idem privata aliqua esse coepisse , ait, k aut occupatione Vacu -Tum , aut bello , eorum scilicet, qui victoria potiti sunt. Dion in Cassius :

Mitium rapi, & acquiri belli iure.

pellat Iheophilus ' in Graecis Institutionibus , sicut & Aristoteles p dixerat.

--ua ν Φυ κατ- , rem militarem secum ferre naturalem acquirendi modum.

Nimirum . ' quia non causa aliqua, sed ipsum nudum factum spectatur , Rex eo jus nascitur e sicut & Nerva filius, reserente q Paulo jurisconsulto , ' dominium rerum ex naturali possessione coepit , Hebat, ' usque rei velligium remanere de his, quae terna, mari, coeloque capiuntur 3 ' item de bello captis , quae omnia proti ius corum fium , qui primi possessionem apprehenderunt.

s. Hosti autem eripi eensentur ' & quae subditis hostium eripiuntur. sic Dercyllides argumentatur apud V Xenophontem , cum Pharnabazus h stis esset Lacedaemoniorum, Mania autem subdita Pharnabazo, Maniae bona in ea esse . 3 causa, 'ut et is jure belli recte Occupentur. ΠL CU

s Daem. XXXIX.

armis qua a tisina , paria hesii jura . non ilia miιιenda. Gotthi apud amabiam lib. I. de Theu-derim rege. postquam is Odoacrem vicerat , τακιώου παντα καrμι σοῦ πολ - hevame, omnia emiama boui j e. pag. II. U. mk . ubi legitur, ut. sensus no Nou T. 2 --τω iam in I superatorum in prugnis bona vincentibus praemia sunt. ar Va orti J uuae dominum non nebant. a a Non ea a vi'tio J Titulus ex iis . qui iura ciuili prohantur, ut occupatio. mancipatis, traviditio. inuentio. & similes , sed sola apprehen. 1io, vel manus iniectio. & possessio.

a 3 cmina , M a 3 videtur omissum Is . vel e Lemoniis. Edidimus a se . quomodo vixduhium est . quin Auctor seripserit, aut selibere voluerit. I. B. J

SEARCH

MENU NAVIGATION